|
Maliye
Bakanlığından :
VERGİ USUL
KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO:
403)
1. Giriş:
Bakanlığımız, bilgi ve iletişim teknolojilerinde son
yıllarda yaşanan gelişmelere bağlı olarak, mükelleflerden elektronik
ortamda bazı beyanname, bildirim ve formlar almaktadır. Bu suretle
işlemlerin hızlı ve etkin bir şekilde yürütülerek kaliteli hizmet sunulması
ve mükelleflerin vergisel uyumlarının artırılması amaçlanmaktadır.
Bu çerçevede, Bakanlığımızca yürütülen çalışmaların
geliştirilmesi amacı ile bilanço esasına göre defter tutan mükellefler
tarafından 2010 yılı ve müteakip dönemler için elektronik ortamda
bildirilecek olan “Kesin Mizan Bildirimi”nin gönderilmesinde uygulanacak
usul ve esaslar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
2. Yetki:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun1 (V.U.K) “Bilgi Verme” başlığını taşıyan
148 inci maddesinde “Kamu idare ve müesseseleri, mükellefler veya
mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzelkişiler, Maliye
Bakanlığının veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların isteyecekleri
bilgileri vermeye mecburdurlar.” hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun 149
uncu maddesinde ise “Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden
kurum ve kuruluşlar dahil) ile gerçek ve tüzelkişiler vergilendirmeye
ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve vergi
dairesince kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla ve
devamlı olarak yazı ile vermeye mecburdurlar.” hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu Kanunun 5228 sayılı Kanunun2 8 inci maddesiyle değişik mükerrer 257 nci
maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendine göre Maliye Bakanlığı;
"Bu Kanunun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda
olanlardan istenilen bilgiler ile vergi beyannameleri ve bildirimlerin,
şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle
İnternet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve
ortamında verilmesi, beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya
tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya
zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim ve bilgilerin aktarımında
uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları
tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname, bildirim veya bilgi çeşitleri,
mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı
uygulatmaya" yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
V.U.K’nun yukarıda belirtilen maddeleri ile
Bakanlığımıza verilen yetkiye dayanılarak, bilanço esasına tabi mükelleflere
2010 yılı ve takip eden dönemler için elektronik ortamda kesin mizan
bildirimi verme zorunluluğu getirilmiştir.
Bildirim zorunluluğu getirilen mükelleflerin kapsamı,
bildirimin şekli, dönemi ve zamanı, gönderilmesi ve diğer hususlara ilişkin
açıklamalara tebliğin izleyen bölümlerinde yer verilmiştir.
3. Bildirim
Verme Zorunluluğu Getirilen Mükellefler:
3.1. Bilanço
esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi
mükellefleri elektronik ortamda kesin mizan bildirimi vermek zorundadırlar.
3.2. Ancak
bilanço esasına göre defter tutmakla beraber faaliyet konuları itibariyle
farklı muhasebe tekniğini kullanmak durumunda bulunan;
a. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun3 2 nci maddesinde sayılan mükellefler,
b. 226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu4 hükümlerine göre faaliyette bulunan
finansal kiralama ve faktoring şirketleri,
c. 30.09.1983 tarih ve 90 sayılı Ödünç Para Verme İşleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname5 kapsamında yer alan Finansman Şirketleri,
d. 5684 sayılı Sigortacılık Kanununa6 göre kurulan ve faaliyette bulunan sigorta
şirketleri,
e. Sermaye Piyasası mevzuatı gereği faaliyette bulunan
Menkul Kıymet Yatırım Fonları, Yatırım Ortaklıkları ve Aracı Kurumlar,
f. 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım
Sistemi Kanunu7 kapsamındaki
Emeklilik Yatırım Fonları ile Emeklilik Şirketleri,
“Kesin Mizan Bildirimi” verme yükümlülüğüne tabi
değildirler.
3.3. Gelir ve kurumlar vergisinden muaf olanlar kesin
mizan bildirimi vermeyeceklerdir.
4.
Bildirimin Şekli:
4.1. Elektronik
ortamda gönderilecek kesin mizanların bu Tebliğ ekinde yer alan “Kesin
Mizan Bildirim Formatı”na ve aşağıda yapılan açıklamalara uygun olarak
düzenlenmesi gerekmektedir.
42. Tebliğin
üçüncü bölümünde kesin mizan bildirimi verme zorunluluğu getirilen ve 2
Sıra Numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği8 doğrultusunda serbest olarak açılan üçlü
kod defteri kebir hesaplarını kullanan mükelleflerin kesin mizan bildirimlerini
bu Tebliğ ekinde yer alan standart formata uygun olarak elektronik ortamda
göndermeleri gerekmektedir. Bu mükelleflerin bildirimlerini kesin mizan
standart formatına uygun şekilde göndermeleri için serbest olarak açtıkları
üçlü kod defteri kebir hesaplarını, hesap planında yer aldığı hesap
grubunun altında düzenlenen “Diğer ……. Hesabı” bulunması halinde bu hesaba
aktarmaları, bu hesabın bulunmaması halinde ise aynı hesap grubunun altında
uygun olan başka bir hesaba aktarmaları gerekmektedir. Mükellefler bu
aktarma işlemini muhasebe kayıtları yapmadan sadece kesin mizan düzenlerken
dikkate alacaklardır.
4.3. “Tekli” ya
da “ikili” kod defteri kebir hesap gruplarının hiçbirine kesin mizan
bildiriminde yer verilmeyecektir.
4.4. Kullanılmayan
hesaplar bildirimde boş bırakılacak sıfır yazılmayacaktır.
5.
Bildirimin Dönemi ve Verilme Zamanı:
5.1. Bildirim
verme yükümlülüğü getirilen gelir vergisi mükellefleri bildirimlerini 1
Mart -31 Mart tarihleri arasında, kurumlar vergisi mükellefleri ise bildirimlerini
1 Nisan – 30 Nisan tarihleri arasında elektronik ortamda vereceklerdir.
Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler bildirimlerini
kendi gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme süresi içinde
vermek zorundadırlar.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu9 hükümlerine göre tasfiyeye girmiş
kurumların her bağımsız tasfiye dönemine ait kesin mizan bildirimleri, bu
kurumların tasfiye memurlarınca tasfiye beyannamesinin verilme süresi
içinde verilecektir.
Birleşme halinde, münfesih kurum veya kurumlara ait
bildirimler bu kurumların fesih oldukları tarihteki kanuni temsilcileri
tarafından birleşme beyannamesinin verilme süresi içinde verilir.
Devir halinde ise, münfesih kurumun o dönemdeki
faaliyetlerine ilişkin bildirimler, münfesih kurumun unvanı ve vergi kimlik
numarası yazılmak suretiyle devir alan kurum tarafından münfesih kurumun
son bağlı olduğu vergi dairesine devir beyannamesini verme süresi içinde
verilecektir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi uyarınca
gerçekleştirilen tam bölünmelerde, münfesih kurumun bölünmenin
gerçekleştiği dönemdeki faaliyetlerine ilişkin bildirim, münfesih kurumun
varlıklarını devralan kurumlardan müteselsil sorumluluk kapsamında herhangi
biri tarafından bölünme işlemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin
verilme süresi içinde yapılacaktır.
Mükellefiyetin sona ermesi halinde bildirimler,
mükellefin en son bağlı bulunduğu vergi dairesine kanunlarında yazılı
beyanname verme süresi içinde verilecektir.
5.2. Bildirimlerin
elektronik ortamda verilmesinde, bildirimlerin verilmiş sayılabilmesi için
onaylama işleminin yapılması şarttır. Onaylama işlemi en geç, bildirimlerin
verilmesi gereken ayın son günü saat 24.00’e kadar tamamlanmalıdır.
5.3.
Bildirimlerin elektronik ortamda gönderilmesi zorunlu olduğundan vergi
daireleri kâğıt ortamında verilen (elden veya posta ile) bildirimleri
hiçbir şekilde kabul etmeyecektir.
6. Bildirimlerin
Elektronik Ortamda Gönderilmesine İlişkin Esaslar:
6.1. Elektronik
ortamdaki bildirimler, kullanıcı kodu, parola ve şifre almış mükelleflerce
yerine getiriliyor ise, bildirimi düzenleyen kısmına mükellefe ilişkin
bilgiler, bildirimdeki yeminli mali müşavir kısmına ise, varsa yeminli mali
müşavire ilişkin bilgiler yazılacaktır.
6.2. Bildirimlerin
elektronik ortamda gönderilmesi işlemi yeminli mali müşavirlerce
gerçekleştirilecek ise bildirimi düzenleyen kısmına varsa serbest
muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavire ait bilgiler yazılacak; mükellefin
serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşaviri bulunmaması halinde,
bu kısma, mükellefe ait bilgiler yazılacaktır. Bildirimi gönderen kısmına
ise bildirimi elektronik ortamda gönderen yeminli mali müşavirlerin
bilgileri yazılacaktır.
6.3. Bildirimlerin
elektronik ortamda gönderilmesi işlemi, serbest muhasebeci, serbest
muhasebeci mali müşavir tarafından gerçekleştirilecek ise, bildirimi
düzenleyen kısmına serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavirin
bilgileri, yeminli mali müşavir kısmına ise varsa yeminli mali müşavirlere
ait bilgiler yazılacaktır.
7. Düzeltme
İşlemleri:
7.1. Elektronik
ortamda bildirimlerin onaylanmasından sonra, hatalı verildiği anlaşılan
bildirimler için düzeltme bildirimi verilmesi gerekmektedir. Düzeltme
bildiriminin elektronik ortamda, kesin mizan bildiriminin verilme
süresinden sonra verilmesi durumunda 213 sayılı V.U.K.’nun mükerrer 355
inci maddesinin düzeltme bildirimlerine ilişkin hükümleri dikkate alınarak
işlem yapılacaktır.
7.2. Düzeltme
işleminde ilk bildirim tamamen iptal edilmekte ve ikinci defa verilen
bildirim geçerli kabul edilmektedir. Bu sebeple, düzeltme yapması gereken
mükelleflerin, yeni bildirimi, daha önce bildirimde bulunulmamış gibi tüm
bilgileri içerecek şekilde doldurmaları gerekmektedir.
8. Diğer
Hususlar ve Cezai Yaptırım
8.1.
Bildirimlerin verileceği tarihten önce bağlı oldukları vergi dairesi
değişen mükellefler bildirimlerini, halen bağlı oldukları vergi dairesinin
mükellefi olarak göndereceklerdir.
2010 yılı içerisinde faaliyetlerini terk eden
mükellefler ise 2010 yılında faaliyette bulundukları döneme ilişkin
bildirimlerini en son bağlı oldukları vergi dairesine elektronik ortamda
göndereceklerdir.
8.2.
Bildirimlerini elektronik ortamda belirlenen süre içinde vermeyen veya
eksik ya da yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında V.U.K’nun
mükerrer 355 inci maddesi hükmü uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
8.3. Bu tebliğin
yayımlanması ile birlikte bilanço esasına tabi gelir vergisi
mükelleflerinin gelir vergisi beyannamesi ekinde yer alan “Performans
Derecelendirme Bildirimi” ve kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde yer
alan “Mali Bilgiler” bölümleri beyanname ekinden çıkartılmıştır.
Tebliğ olunur.
——————————
1 10.01.1961 Tarih ve 10703 Sayılı Resmî
Gazetede Yayımlanmıştır
2 31.07.2004 Tarih ve 25539 Sayılı Resmî
Gazetede Yayımlanmıştır
3 01.11.2005 Tarih ve 25893 Mükerrer Sayılı
Resmî Gazetede Yayımlanmıştır
4 28.07.1985 Tarih ve 18795 Sayılı Resmî
Gazetede Yayımlanmıştır
5 06.10.1983 Tarih ve 18183 Sayılı Resmî
Gazetede Yayımlanmıştır
6 14.06.2007 Tarih ve 26552 Sayılı Resmî
Gazetede Yayımlanmıştır
7 07.04.2001 Tarih ve 24366 Sayılı Resmî
Gazetede Yayımlanmıştır
8 16.12.1993 Tarih ve 21790 Sayılı Resmî Gazetede
Yayımlanmıştır
9 21.06.2006 Tarih ve 26205 Sayılı Resmî
Gazetede Yayımlanmıştır
Ek: Kesin Mizan
Bildirim Formatı
Ekleri için tıklayınız.
|