Bilgi Teknolojileri ve İletişim
Kurumundan:
ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNDE
HİZMET KALİTESİ
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı işletmecilerin ulusal ve
uluslararası hizmet kalitesi standartlarında hizmet sunmalarına ve/veya
altyapı işletmelerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 5/11/2008
tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 4 üncü, 6 ncı, 12 nci, 48 inci, 49 uncu
ve 52 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen tanımlardan;
a)
Abone: Bir işletmeci ile elektronik haberleşme hizmetinin sunumuna yönelik
olarak yapılan bir sözleşmeye taraf olan gerçek ya da tüzel kişiyi,
b)
Arama başarısızlık oranı: Başarılı olarak kurulan ancak abonenin isteği
dışında herhangi bir nedenle sonlanan arama sayısının toplam başarılı arama
sayısına oranını,
c)
Arama blokaj oranı: Mobil şebekeler için kapsama
alanı içinde olmak şartıyla, sabit şebekelerde ise her durumda yapılan
aramalarda, radyo link, transmisyon, anahtarlama gibi sistemlerdeki kaynak
yetersizliğinden dolayı bağlantı kurulamayan arama girişimi sayısının
toplam arama girişimi sayısına oranını,
ç)
Aramanın kurulma süresi: Aramanın sağlanması için gerekli adres bilgisinin
şebeke tarafından alınması ile başlayan ve aranan taraftan meşgul sesi,
çalma sesi veya cevap sinyalinin alınması ile biten ve saniye cinsinden ölçülen
zaman aralığını,
d)
Arıza bildirme oranı: Kullanıcı tarafından işletmecinin irtibat birimine
bildirilen ve işletmeciden kaynaklanan bozulma veya kalite seviyesindeki
düşme gibi aksaklıklara ilişkin geçerli arıza sayısının toplam kullanılan
abone hattı sayısına oranını,
e)
Arıza giderme süresi: Arızanın bildirildiği andan hizmetin tam olarak
sunulmaya başlandığı ana kadar geçen ve saat cinsinden ölçülen süreyi,
f)
Bağlantı süresi: İşletmecinin geçerli bir bağlantı talebi aldığı andan,
aboneye hizmetin çalışır durumda verildiği ana kadar geçen, takvim günü
cinsinden ölçülen ve iptal edilmiş taleplerin ölçümlere dahil
edilmediği süreyi,
g)
Çalışır durumdaki ankesörlü telefonların oranı: Bir günde yirmi dört saat
boyunca çalışır durumdaki ankesörlü telefon sayısının, toplam ankesörlü
telefon sayısına oranını,
ğ)
Fatura şikâyeti oranı: Geçerli olup olmamasına bakılmaksızın, faturada yer
alan konuşma süresi, tarife, hizmet, indirimler, kampanyalar, vergiler gibi
ücrete ilişkin hususların doğruluğuna ilişkin bildirilen şikayet
sayısının toplam fatura sayısına oranını,
h)
KMH (SMS): Kısa mesaj hizmetini,
ı)
KMH tamamlanma oranı: Kapsama alanı içerisinde aktif durumda bulunan
aboneler arasında üretilen ve uçtan uca KMH teslim süresi içerisinde bir
terminal cihazından diğer bir terminal cihazına başarılı bir şekilde
iletilen toplam KMH sayısının gönderilen toplam KMH sayısına oranını,
i)
Kullanıcı: Aboneliği olup olmamasına bakılmaksızın elektronik haberleşme
hizmetlerinden yararlanan gerçek veya tüzel kişiyi,
j)
Kurul: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunu,
k)
Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu,
l)
Müşteri hizmetleri: İşletmecinin sunmuş olduğu hizmetlere ilişkin olarak
bilgilendirme ve yönlendirme konularında kullanıcılara yardımcı olan çağrı
merkezi hizmetlerini,
m)
Müşteri hizmetleri için cevap verme süresi: Çağrı merkezindeki gerçek kişiye
bağlanmak üzere sesli yanıt sisteminde yapılan son tuşlamadan çağrı
merkezindeki gerçek kişinin hizmet talep eden kullanıcıyı cevapladığı ana
kadar geçen ve saniye cinsinden ölçülen süreyi,
n)
OKD (MOS): Uçtan uca ses kalitesi ölçümlerinde kullanılan ve ölçüm yöntemi
ITU-T P.862 tavsiye kararında tanımlanan ortalama kanaat değerini,
o)
Ön ödemeli hatlarda kredi şikayeti oranı: Geçerli
olup olmamasına bakılmaksızın, ön ödemeli hat kullanan abonenin konuşma
süresi, tarife, hizmet, indirimler, kampanyalar, vergiler gibi hususlar ile
ilgili kredi doğruluğuna ilişkin bildirilen şikayet sayısının toplam ön
ödemeli abone sayısına oranını,
ö)
Sesli yanıt sisteminde geçen süre: Kullanıcının müşteri hizmetlerine
bağlandıktan sonra ana menüde işlem yapmak istediği konuya ait tuşlamayı
gerçekleştirdiği andan, alt menüde, çağrı merkezindeki gerçek kişiye
bağlanma seçeneğinin sunulduğu ana kadar geçen ve saniye cinsinden ölçülen
süreyi,
p)
Tüketici şikâyetleri çözüm süresi: Şikâyetin alındığı andan çözümlendiği
ana kadar geçen, geçerli olmayan şikâyetlerin dâhil olmadığı ve saat
cinsinden ölçülen süreyi,
r)
Tüketici şikâyeti sıklığı: Konusuna ve geçerliliğine bakılmaksızın
işletmecilere iletilmiş tüm şikayetlerin dahil
olduğu abone başına düşen aylık şikayet sayısını,
s)
Uçtan uca KMH teslim süresi: KMH’nin kapsama
alanı içerisinde aktif durumda bulunan bir terminal cihazından gönderildiği
andan aynı KMH’nin diğer bir terminal cihazı
tarafından alındığı ana kadar geçen ve saniye cinsinden ölçülen süreyi,
ş)
Veri aktarım hızı: Kullanıcı ekipmanı ile test
amaçlı belirlenmiş internet sayfasından test dosyasının indirilmesi ve/veya
gönderilmesinde tespit edilen hızı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İlkeler, Yükümlü İşletmeciler ve Bildirim
İlkeler
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında
aşağıdaki temel ilkeler göz önünde bulundurulur:
a)
Hizmet kalitesi ölçütlerinin anlaşılabilir, uygulanabilir ve güncel olması.
b)
Hizmet kalitesi standartlarına ilişkin güncel bilgilerin yeterli,
kıyaslanabilir ve erişilebilir olması.
c)
Elektronik haberleşme hizmetlerinin değişen şartlar çerçevesinde
uluslararası standartlarda ve ölçütlerde olması.
ç)
Kullanıcı memnuniyetini artırıcı ve şikâyetleri giderici uygulamaların
teşvik edilmesi.
d)
Benzer konumdaki kullanıcılar arasında ayrım gözetilmemesi ve aynı hizmetin
benzer konumdaki kullanıcılara aynı hizmet kalitesi seviyesinde sunulması.
e)
Hizmet kalitesi ölçütlerinin geliştirilmesinde acil numaralara erişim ve
engelli kullanıcıların ihtiyaçları gibi özel durumların dikkate alınması.
Hizmet kalitesi ölçütleri ve yükümlü
işletmeciler
MADDE 5 – (1) İşletmeciler, yetkilendirme kapsamında ve
ilgili mevzuatta belirtilen hizmet kalitesine ilişkin hükümlere uymakla ve
hizmetin kesintisiz olarak sunulması için gereken özeni göstermekle
yükümlüdür.
(2) Evrensel hizmet yükümlüsü sabit telefon hizmeti sunan
işletmeciler Ek-1’deki, GSM mobil telefon hizmeti sunan işletmeciler
Ek-2’deki, internet servis sağlayıcılığı hizmeti sunan işletmecilerden
tebliğ veya Kurul kararı ile belirlenenler Ek-3’teki, son kullanıcılara
hizmet veren bütün işletmeciler Ek-4’teki ölçütlere ilişkin hedeflere
uymakla ve verileri Kuruma göndermekle yükümlüdür.
Hizmet seviyesi taahhütleri
MADDE 6 – (1) Kiralık hat sunumunda etkin piyasa gücüne sahip
işletmeciler, kiralık hatlara ilişkin asgari olarak aşağıdaki bilgileri
içeren hizmet seviyesi taahhütlerini, Kurumun onayını almalarından itibaren
bir hafta içerisinde asgari olarak internet sitelerinde ve belirlenebilecek
diğer yöntemlerle kolay erişilebilir bir şekilde yayımlamakla yükümlüdür:
a)
Başvuru usulü.
b)
Hız bazında standart sunum süresi.
c)
Hız bazında sözleşme süresi.
ç)
Standart arıza giderme süresi.
d)
Geri ödemeye ilişkin usul.
(2)
Kurum işletmecilerden hizmet seviyesi taahhütlerinde ilgili mevzuat
çerçevesinde değişiklik, iyileştirme ve düzeltme yapmasını talep edebilir.
İşletmeci, söz konusu değişiklik, iyileştirme ve düzeltmeleri Kurum
tarafından belirtilen sürede yerine getirmekle yükümlüdür.
Raporların bildirilmesi ve yayımlanması
MADDE 7 – (1) İşletmeciler sundukları hizmet kapsamında bu
Yönetmelikte belirtilen hizmet kalitesi ölçütlerine ilişkin ölçümleri
içeren ve aylık olarak tasnif edilmiş şekilde geriye dönük üç aylık
bilgileri içeren raporları her yıl Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim ayının
sonuna kadar Kuruma göndermekle yükümlüdür. Kurum ayrıca gerekli gördüğü
her türlü bilgi ve belgeyi talep edebilir.
(2)
İşletmeciler, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen raporları Kuruma
gönderirken müteakip iki raporlama dönemi arasındaki verilere ilişkin
farklılıkları gerekçeleri ile birlikte Kuruma sunar.
(3)
İşletmeciler hizmet kalitesi ölçütlerine ilişkin bütün veri ve ilgili
kayıtları raporlama tarihlerinden itibaren en az on iki ay süreyle
saklamakla yükümlüdür.
(4)
Kurum, işletmeciler tarafından gönderilen hizmet kalitesi ölçütlerine
ilişkin bilgileri yayımlayabileceği gibi, işletmecilere yayımlama
yükümlülüğü de getirebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Denetim
MADDE 8 – (1) Kurum, işletmeciler tarafından bildirilen
hizmet kalitesi ölçütlerine ilişkin bilgilerin doğruluğunu ve
işletmecilerin hizmet kalitesi standartlarına uyup uymadığını re’sen veya şikâyet üzerine denetleyebilir veya
denetletebilir.
İdari para cezaları ve diğer
yaptırımlar
MADDE 9 – (1) İşletmecinin bir raporlama döneminde hizmet
kalitesi ölçütlerine ilişkin bir veya daha fazla hedef değeri sağlayamaması
durumunda, işletmeci yazılı olarak uyarılır ve ilgili raporlama döneminde
hizmet kalitesi yükümlülüklerini yerine getirmediği Kurum internet sayfasında
bir ay süreyle duyurulur.
(2)
İşletmecinin hizmet kalitesi ile ilgili olarak bildirdiği veriler ve/veya
tuttuğu kayıtların eksik veya yanlış olduğunun tespit edilmesi veya bu
Yönetmelikte yer alan bilgi ve belgelerin süresi içinde verilmemesi
halinde, ilgili işletmeci yazılı olarak uyarılır. Söz konusu veri ve/veya
hatanın düzeltilmesi veya bilgi ve belgelerin verilmesi için Kurum
tarafından süre verilir.
(3)
İşletmecinin bir takvim yılı içinde iki defa aynı veya farklı hizmet
kalitesi ölçütlerine ilişkin herhangi bir hedef değeri sağlayamaması veya
ikinci fıkraya göre Kurum tarafından verilen süre içerisinde gerekli
düzeltmeleri yapmaması veya bilgi ve belgeleri vermemesi durumunda 5/9/2004 tarihli ve 25574 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Telekomünikasyon Kurumu Tarafından İşletmecilere Uygulanacak İdari Para
Cezaları ile Diğer Müeyyide ve Tedbirler Hakkında Yönetmelik hükümleri
uygulanır.
Hüküm bulunmayan haller
MADDE 10 – (1) Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu
Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin olarak alt düzenleyici işlem
yapılabilir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 11 – (1) 3/3/2005 tarihli ve
25744 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Telekomünikasyon Sektöründe Hizmet
Kalitesi Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinden 6 ay sonra
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilgi Teknolojileri
ve İletişim Kurulu Başkanı yürütür.
EK 1 - EVRENSEL HİZMET
YÜKÜMLÜSÜ SABİT TELEFON HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLER
İLGİLİ DÖNEM :
İŞLETMECİNİN ADI - UNVANI :
İŞLETMECİNİN YETKİLENDİRME TÜRÜ :
Hizmet Kalitesi Ölçütü
|
İlgili Veriler
|
Ölçüm Değeri
|
Hedef Değerler
|
Bağlantı süresi
|
Tüm taleplerin en hızlı
karşılanan %95’inin yerine getirilmesinde geçen süre
|
…Gün
|
≤ 4
|
Arıza bildirme oranı
|
Geçerli arıza sayısının
toplam kullanılan abone hattı sayısına oranı
|
%...
|
≤ 1.8
|
Arıza giderme süresi
|
Tüm geçerli arızaların en
hızlı karşılanan % 95’inin giderildiği süre
|
…Saat
|
≤ 48
|
Arama blokaj
oranı
|
Ulusal aramalarda arama blokaj oranı
|
%…
|
≤ 1
|
Uluslararası aramalarda
arama blokaj oranı
|
%...
|
≤ 2
|
Aramanın kurulma süresi
|
Ulusal aramalar için
ortalama kurulma süresi
|
… Saniye
|
≤ 2
|
Uluslararası
aramalar için ortalama kurulma süresi
|
… Saniye
|
≤ 3
|
Çalışır durumdaki ankesörlü
telefonların oranı
|
Çalışır durumdaki
ankesörlü telefon oranı
|
%...
|
≥ 95
|
Fatura şikâyeti oranı
|
Abone şikâyetlerinin
olduğu fatura sayısının toplam fatura sayısına oranı
|
%…
|
≤ 1
|
EK 2 - GSM MOBİL
TELEFON HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLER
İLGİLİ DÖNEM :
İŞLETMECİNİN ADI - UNVANI :
İŞLETMECİNİN YETKİLENDİRME TÜRÜ :
Hizmet Kalitesi Ölçütü
|
İlgili Veriler
|
Ölçüm Değeri
|
Hedef Değerler
|
Arama başarısızlık oranı
|
Arama başarısızlık
sayısının toplam başarılı arama girişimi sayısına oranı
|
%...
|
≤ 2
|
Arama blokaj
oranı
|
Bloke edilmiş
aramaların, toplam aramalara oranıdır
|
%...
|
≤ 5
|
Aramanın kurulma süresi
|
En kısa sürede kurulan
%95’lik aramanın kurulum süresi
|
… Saniye
|
≤ 10
|
Ortalama kanaat değeri
|
Kullanıcı tarafından
algılanan ses kalitesi değeri
|
MOS
|
≥ 3,5/5
|
Fatura şikâyeti oranı
|
Abone şikayetlerinin
olduğu fatura sayısının toplam fatura sayısına oranı
|
%…
|
≤ 1
|
Ön ödemeli hatlarda
kredi şikayeti oranı
|
Abone şikayetlerinin
olduğu ön ödemeli abone sayısının toplam ön ödemeli abone sayısına oranı
|
%…
|
≤ 1
|
KMH tamamlanma oranı
|
Uçtan uca kısa mesaj
teslim süresi içerisinde başarılı bir şekilde iletilen KMH sayısının
gönderilen toplam KMH sayısına oranı
|
%…
|
≥ 95
|
KMH için yapılan gözlem
sayısı ve gözlemin yapıldığı zaman aralığı
|
… Adet
… Dönem
|
|
Uçtan uca KMH teslim
süresi
|
Uçtan uca en kısa sürede
gönderilen %99’luk KMH’nin teslim süresi
|
… Saniye
|
≤ 15
|
EK 3 - İNTERNET
SERVİS SAĞLAYICILIĞI HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLER
İLGİLİ DÖNEM :
İŞLETMECİNİN ADI - UNVANI :
İŞLETMECİNİN YETKİLENDİRME TÜRÜ :
Hizmet Kalitesi Ölçütü
|
İlgili Veriler
|
Ölçüm Değeri
|
Hedef Değerler
|
Veri aktarım hızı
|
Ortalama veri aktarım hızı
|
…(kbit/sn)
|
≥ Duyurulan Bağlantı hızının %75’i
|
Bağlantı süresi
|
Tüm taleplerin en hızlı
karşılanan %95’inin yerine getirilmesinde geçen süre
|
…Gün
|
≤ Taahhüt edilen bağlantı süresi
|
Fatura şikâyeti oranı
|
Abone şikâyetlerinin olduğu fatura sayısının
toplam fatura sayısına oranı
|
%…
|
≤ 1
|
EK 4 - SON
KULLANICILARA HİZMET VEREN BÜTÜN İŞLETMECİLER
İLGİLİ DÖNEM :
İŞLETMECİNİN ADI :
İŞLETMECİNİN UNVANI :
Hizmet Kalitesi Ölçütü
|
İlgili Veriler
|
Ölçüm Değeri
|
Hedef Değerler
|
Ana menüde geçen süre1
|
Sesli yanıt sistemi ana
menüsünün toplam süresi.
|
… Saniye
|
≤ 45
|
Sesli yanıt sisteminde
geçen süre
|
Alt menüde çağrı
merkezindeki gerçek kişiye bağlanma seçeneğinin sunulduğu ana kadar geçen
azami süre.
|
… Saniye
|
≤ 20
|
Müşteri hizmetleri için
cevap verme süresi
|
20 saniye içinde
cevaplanan aramaların yüzdesi
|
%…
|
≥ 80
|
Tüketici şikâyeti
sıklığı
|
Aylık toplam şikâyet
sayısının toplam abone sayısına oranı
|
%…
|
|
Tüketici şikâyetleri
çözüm süresi
|
En kısa sürede
sonuçlandırılan % 80’lik dilim içerisindeki şikâyetlerin çözüm süresi
|
… Saat
|
≤ 24
|
İşletmeci tarafından
taahhüt edilen sürede çözümle sonuçlandırılan şikâyetlerin yüzdesi
|
%...
|
≥ 90
|
_________________________________
1 Sesli yanıt sistemi kullanan işletmeci için geçerli
ölçüt ve değerdir.
|