|
Bilgi Teknolojileri
ve İletişim Kurumundan:
ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNDE
TÜKETİCİ HAKLARI YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, elektronik haberleşme
hizmetlerinden yararlanan tüketicilerin haklarını ve menfaatlerini korumaya
yönelik usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, elektronik haberleşme
hizmetlerinden yararlanan tüketicilerin hakları ile işletmecilerin
yükümlülüklerini ve işletmeciler ile tüketiciler arasında imzalanan
abonelik sözleşmelerine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Hukuki dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 5/11/2008
tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununa dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a)
Abone: Bir işletmeci ile elektronik haberleşme hizmetinin sunumuna yönelik
olarak yapılan bir sözleşmeye taraf olan tüketiciyi,
b)
Abonelik sözleşmesi: İşletmeci ile abone arasında akdedilen ve işletmecinin
bir bedel karşılığında dönemsel ya da sürekli olarak bir hizmeti yerine
getirmeyi veya mal teminini üstlendiği ya da her ikisini birden kapsayan sözleşmeyi,
c)
Elektronik haberleşme: Elektriksel işaretlere dönüştürülebilen her türlü
işaret, sembol, ses, görüntü ve verinin kablo, telsiz, optik, elektrik,
manyetik, elektromanyetik, elektrokimyasal, elektromekanik ve diğer iletim
sistemleri vasıtasıyla iletilmesini, gönderilmesini ve alınmasını,
ç)
Elektronik haberleşme hizmeti: Elektronik haberleşme tanımına giren
faaliyetlerin bir kısmının veya tamamının hizmet olarak sunulmasını,
d)
İşletmeci: Yetkilendirme çerçevesinde elektronik haberleşme hizmeti sunan
ve/veya elektronik haberleşme şebekesi sağlayan ve alt yapısını işleten
şirketi,
e)
Kampanya: İşletmeci tarafından sunulmakta olan elektronik haberleşme
hizmetlerinin ilave edimler dâhil özel şartlarla, belirli bir süre için
sunulmasına ilişkin satış ve pazarlama yöntemini,
f)
Kişisel veri: Belirli veya kimliği belirlenebilir gerçek veya tüzel
şahıslara ilişkin bütün bilgileri,
g)
Kurul: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunu,
ğ)
Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu,
h)
Özel içerikli hizmetler: Önceden kaydedilmiş olup olmamasına bakılmaksızın
sohbet, yarışma, şans oyunu ve benzeri hizmetleri,
ı)
Tüketici: Elektronik haberleşme hizmetini ticari veya mesleki olmayan
amaçlarla yararlanan veya talep eden gerçek veya tüzel kişiyi,
i)
TİB: Telekomünikasyon İletişim Başkanlığını
ifade eder.
(2)
Bu Yönetmelikte geçen ancak bu maddenin birinci fıkrasında tanımlanmayan
kavramlar için ilgili mevzuatta yer alan tanımlar geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Başlıca Haklar ve Yükümlülükler
Tüketici hakları
MADDE 5 – (1) Elektronik haberleşme hizmetlerinden
yararlanan tüketiciler aşağıda sıralanan haklara sahiptir;
a)
Benzer konumdaki tüketicilerin hizmetlere eşit şartlarda erişebilme ve
ayrım gözetmeyen adil ücretlerle hizmetlerden yararlanma hakkı,
b)
Tüketicilerin elektronik haberleşme hizmeti sunan işletmecilerle abonelik
sözleşmesi yapabilme hakkı,
c)
Abonelerin kişisel verilerinin kamuya açık rehberlerde yer alıp almamasını
talep etme hakkı,
ç)
Rehber hizmetinden ücretli ve/veya ücretsiz yararlanma ve ayrım
gözetilmeksizin kaydolma hakkı,
d)
Acil arama hizmetleri hakkında bilgilendirilme ve bu hizmetlere ücretsiz
erişebilme hakkı,
e)
Abonelerin ayrıntılı fatura talep edebilme hakkı,
f)
İşletmecinin sunacağı elektronik haberleşme hizmetinin kapsamı hakkında
bilgi alabilme hakkı,
g)
Abonelere sunulan hizmet için uygulanacak tarifeler konusunda açık, detaylı
ve güncel bilgilere erişebilme hakkı ile tarifelerdeki değişiklikler yürürlüğe
girmeden önce bilgilendirilme hakkı,
ğ)
Abonelerin özel içerikli hizmetler de dâhil olmak üzere kısa mesaj, çağrı
merkezi, internet ve benzeri yöntemlerle katıldıkları kampanya, tarife
kapsamındaki tüm hizmetlerden başvurduğu yöntem ya da basit bir yöntem ile
vazgeçme hakkı,
h)
Arızaların giderilmesinde, sağlık, yangın, afet, güvenlik ve benzeri acil
durum ve güvenlikle ilgili kurum ve kuruluşlar dışında, benzer konumdaki
tüketiciler arasında ayrım gözetmeme temelinde bir uygulamayı talep etme
hakkı,
ı)
Uluslararası standartlar ile Kurumun belirleyeceği standartlara uygun
kalitede hizmetten yararlanma hakkı,
i)
Görme engellilerin abonelik sözleşmelerini ve faturalarını kendilerinin
faydalanabilecekleri şekilde talep etme hakkı,
j)
Abonelerin istenmeyen mesaj ve iletileri almayı reddetme hakkı,
k)
Abonelerin faturalarına üst sınır getirebilme hakkı.
Şeffaflık ve bilgilendirme
MADDE 6 – (1) İşletmeciler, sundukları elektronik haberleşme
hizmetlerine erişim ve bu hizmetlerin kullanımı ile ilgili olarak asgari
aşağıdaki bilgileri talep olmaksızın tüm tüketicilere sunmak ve bu
bilgilere kolayca ulaşılabilmesini sağlamakla yükümlüdür.
a)
İşletmecinin adı, unvanı ve adresi,
b) Sunulacak hizmete ilişkin olarak; hizmetin tanımı ve
kapsamı, hizmete erişim ve hizmetin kullanımı konusunda genel hüküm ve
şartlar, hizmet için uygulanacak tarifeler ve varsa abonelik paketleri,
tarifelerin içerdiği vergi türleri ile bu vergilerin tarifeler
hesaplanırken tarifelere yansıtılma oranı, doğru tüketici algısının oluşması
amacıyla tarifelerin yalnızca tüm vergiler dâhil değeri, işletmeciler
tarafından varsa abonelere tazminat verme ve geri ödeme yapma şartları,
varsa sunulan bakım/onarım hizmetlerinin çeşitleri, asgari sözleşme
süresini de içerecek şekilde standart sözleşme şartları,
c)
Tüketici şikâyetleri çözüm mekanizmaları.
Özel içerikli hizmetler
MADDE 7 – (1) Özel içerikli hizmetleri sunan işletmeciler,
hizmetin ücretine ilişkin olarak tüketiciyi doğru bilgilendirmekle
yükümlüdür. İşletmeci tarafından sunulan özel içerikli hizmete ilişkin
yapılan bilgilendirme ücretsizdir. Bilgilendirme kapsamında,
ücretlendirmenin başlayacağı zaman, ücretlendirmenin hesaplanmasında esas
alınan süre, çağrı veya veri miktarı, sunulan hizmetin toplam süresi ve
miktarı ile hizmetin toplam bedeli açıkça belirtilir. Bilgilendirme
yükümlülüğü özel içerikli hizmetlere yönlendirilmiş çağrılar için de
geçerlidir.
(2)
Bilgilendirmeyi müteakip Kurum tarafından öngörülebilecek bir yöntem ile
tüketicinin kabul etmesinin ardından özel içerikli hizmet sunumu ve
ücretlendirme başlar.
(3)
Kurum, özel içerikli hizmetlere erişimde şifreyle erişim ve/veya benzeri
yöntemler ile kabule ilişkin yükümlülükler getirebilir.
(4)
Abonelerin hatlarının, 900 alan koduna kapalı olması esastır. Abonelerin yazılı
talebi ile hatları bu hizmete açık hale getirilir.
Kampanyalar
MADDE 8 – (1) İşletmeciler, kampanya şartları, süresi, hedef
kitlesi ve benzeri hususlar hakkında tüketicileri, basın, yayın organları
ve/veya internet siteleri üzerinden gerçekleştirecekleri yayın, reklâm
ve/veya benzeri yöntemler ile açık ve anlaşılabilir bir şekilde ve
ayrıntılı olarak bilgilendirmekle yükümlüdür. Başlangıç ve bitiş süreleri
başta olmak üzere kampanya şartları hakkındaki ayrıntılı bilgiler, kampanya
süresince işletmecilerin internet sitelerinde tüketicilerin kolaylıkla
erişebilecekleri şekilde yayımlanır.
(2)
İşletmeciler, kampanyalar dâhilinde taahhüt ettikleri tüm edimleri
zamanında, tam ve gereği gibi yerine getirmekle yükümlüdür.
(3)
Kampanya şartlarında değişiklik yapılması halinde, tüketicilerin kazanılmış
hakları saklı kalmak kaydıyla, bu değişiklikler uygulanmaya başlanmadan
önce tüketiciler bilgilendirilir. İşletmeciler, kampanya şartlarındaki değişiklikleri
kampanyanın duyurulduğu yöntem veya ilgili tüm tüketicileri bilgilendirecek
etkili bir yöntem ile bildirmekle yükümlüdür.
(4)
Kampanya kapsamında taahhüt ettikleri edimler ile ilgili olarak herhangi
bir tüketicinin mağdur olduğunun tespit edilmesi halinde, işletmeciler,
kampanyadan yararlanan ve benzer şekilde etkilenen tüm tüketicilerin
mağduriyetini giderir.
(5) Kampanya şartlarını kabul eden aboneler,
bu şartlara uymakla yükümlüdür.
(6)
Kurum, kampanya sayısı, süresi, şartları dahil
olmak üzere bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirleyebilir.
Tarife değişiklikleri
MADDE 9 – (1) İşletmeciler, tarife değişikliklerini
abonelerine değişiklik yürürlüğe girmeden makul bir süre öncesinde kısa
mesaj, arama ve/veya posta ile duyurmakla yükümlüdür. Söz konusu süre Kurum
tarafından belirlenebilir. İşletmeci tarife değişikliklerini abonelerinin
kolayca erişebileceği şekilde kendi internet sitesi üzerinden de duyurmakla
yükümlüdür.
(2)
Abonenin seçmiş olduğu tarifeyi değiştirmek istemesi durumunda, tarife
değişikliğinin yürürlüğe gireceği tarih veya süre hususunda abone mobil
işletmeciler tarafından kısa mesaj, diğer işletmeciler tarafından en kolay
yöntem ile değişiklik yürürlüğe girmeden önce bilgilendirilir.
(3)
Hizmete ilişkin ücretlendirme hizmetin aboneye fiilen sunulmasıyla başlar. İşletmeci
sunmadığı hizmetin bedelini aboneden talep edemez.
(4)
Uluslararası dolaşım hizmetinden yararlanılan durumlarda, asgari olarak ses
ve kısa mesaj hizmetini kapsayan uluslararası tarife bilgisi aboneye kısa
mesajla bildirilir.
(5) Kurum bu maddenin
uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirleyebilir.
İnternetin güvenli kullanımı
MADDE 10 – (1) İşletmeciler, internetin güvenli kullanımına
ilişkin olarak tüketicileri bilgilendirmekle, TİB tarafından belirlenen
yasadışı ve zararlı içeriklere karşı tüketicilerin korunmasına yönelik
altyapı seviyesindeki hizmetleri ek ücret olmaksızın seçenekli olarak
sunmakla yükümlüdür.
(2)
Kurum bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirleyebilir.
Hizmet kalitesi
MADDE 11 – (1) Kurum, işletmecilerin sundukları elektronik
haberleşme hizmetlerinin kalite seviyelerine ilişkin olarak tüketicilerin
kapsamlı, yeterli ve anlaşılabilir bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla,
güncel bilgilerin yayımlanmasına ilişkin yükümlülük getirebilir.
(2)
İşletmeciler hizmet kalitesine ilişkin bilgileri talep edilmesi halinde
belirlenen süre içerisinde Kuruma sunmakla yükümlüdür.
Hizmetin kısıtlanması ya da
durdurulması
MADDE 12 – (1) Mücbir sebepler dışında işletmeciler
tarafından hizmetin kesintisiz olarak sürdürülmesi esastır.
(2)
Faturanın son ödeme tarihinde ödenmemesi halinde hizmetin sunumu
kısıtlanabilir ya da durdurulabilir. Aboneliğin feshi halleri hariç, ödeme
yapıldıktan sonra en geç yirmi dört saat içinde hizmetin sunumuna devam
edilir.
(3)
Tüketici menfaatinin korunması amacıyla;
a)
Hizmetin mutat kullanım düzeyinin çok üzerinde olduğunun tespiti,
b)
Hukuka aykırı ya da hileli bir faaliyetin varlığı konusunda haklı bir
şüphenin bulunması,
durumlarında aboneye bilgi verilerek hizmetin sunumu kısıtlanabilir
veya durdurulabilir.
(4)
Ses, kısa mesaj, veri ve benzeri hizmetlerin sunulduğu kullanım miktarı
sınırlı tarifeler kapsamında hizmet sunulan aboneler, kullanım miktarına
ilişkin sınıra ulaşıldığında mobil telefon işletmecileri tarafından kısa
mesaj yöntemi ile diğer işletmeciler tarafından çağrı merkezi, elektronik
ileti ya da aboneye daha kolay ulaşılabilecek bir yöntem aracılığıyla
bilgilendirilir. Bilgilendirme kapsamında işletmeci bilgilendirmenin
güncelliği hakkında bilgi verir.
(5)
Kurum bu maddenin uygulanmasına ve faturalara üst sınır getirilmesine
ilişkin usul ve esaslar belirleyebilir.
Tüketici şikâyetleri çözüm mekanizması
MADDE 13 – (1) Tüketicilerin mağduriyetinin önlenmesi
amacıyla işletmeciler, kampanyalar da dâhil olmak üzere kendi şebekeleri
üzerinden sunulan hizmetler ile kendi şebekeleri üzerinden üçüncü
taraflarca sunulan elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin gerekli her
türlü tedbiri almakla yükümlüdür.
(2)
İşletmeciler, tüketici şikâyetlerinin değerlendirilmesinde şeffaf, hızlı ve
kolay uygulanabilir bir çözüm mekanizması oluşturmakla yükümlüdür.
(3)
Tüketiciler sunulan hizmetten kaynaklanan şikâyetlerinin giderilmesi için
öncelikle işletmeciye başvurur. İşletmeciler tarafından tüketici
başvuruları ile işletmecinin vermiş olduğu cevaplar kayıt altına alınır ve
bu kayıtlar asgari bir yıl süre ile işletmeci tarafından muhafaza edilir.
(4)
İşletmeci tarafından oluşturulan çözüm mekanizması kapsamında uzlaşma
sağlanamaması halinde tüketici, şikâyete konu olan anlaşmazlığın
giderilmesi için Kuruma başvurabilir.
(5)
Kurumun talep etmesi durumunda işletmeciler, oluşturdukları tüketici
şikâyetleri çözüm mekanizmasına ilişkin kuralları ve prosedürü
Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.
(6)
Kurum tüketici şikâyetlerinin etkin ve hızlı çözümü amacıyla her türlü
tedbiri alabilir, işletmecilerin çağrı merkezlerine yönelik ve tüketici
şikâyetlerinin çözüm sürecine ilişkin olarak usul ve esasları
belirleyebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Abonelik Sözleşmeleri
Abonelik sözleşmelerinin kuruluşu
MADDE 14 – (1) Abonelik sözleşmelerinin yazılı şekilde en az
on iki punto ile hazırlanması ve aboneye yükümlülük getiren hususların açık
ve anlaşılabilir şekilde siyah koyu harflerle belirtilmesi zorunludur.
İşletmeciler, abonelik sözleşmelerinde asgari aşağıdaki bilgilerin yer
almasını sağlamak, sözleşmenin imzalı bir suretini aboneye vermek ve
abonelik sözleşmelerini kolay erişilebilir bir şekilde internet sitelerinde
yayınlamakla yükümlüdür.
a)
Sözleşmenin konusu,
b)
Sözleşmenin yapıldığı yer ve tarih,
c)
Sözleşme taraflarının isim, unvan ve açık adresleri,
ç)
Tarafların yükümlülükleri,
d)
Sözleşmenin süresi, sözleşmenin sona erdirilmesi ve yenilenmesine ilişkin
şartlar,
e)
Sunulacak hizmetlerin tanımı, hizmet kalitesi seviyeleri ve ilk bağlantının
gerçekleştirileceği süre,
f)
Sunulacak bakım/onarım hizmetlerinin çeşitleri,
g)
Uygulanacak tarifelerin içeriği ve tarifelerdeki değişiklikler hakkında
güncel bilgilerin hangi yollardan öğrenilebileceği,
ğ)
İşletmecinin kusurundan kaynaklanan nedenlerle sözleşmede belirtilen hizmet
kalitesi seviyesinin sağlanamaması halinde tazminat ve/veya geri ödemeye
ilişkin prosedür,
h)
Abonenin temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları,
ı)
Abone tarafından sözleşme tarihinde tercih olunan tarife ve abonelik paketi,
i)
Abone ile işletmeci arasında uzlaşmazlık çıkması halinde yargı yolu
dışındaki çözüm mekanizmaları dâhil olmak üzere uygulanacak çözüm prosedürü,
j)
Abonenin hizmetten yararlanabilmesi için gerekli olan teknik ekipman, cihaz ve donanıma ilişkin bilgi,
k)
Hizmetten yararlanılması sırasında oluşabilecek güvenliği tehdit eden
durumlara karşı işletmeci ve abone tarafından alınacak ya da alınması
gereken tedbirler,
l)
Onaylanması gereken abonelik sözleşmelerinin Kurum tarafından onaylandığı
tarih.
Abonelik sözleşmelerinin uygulanması
MADDE 15 – (1) Sabit ve mobil telefon hizmeti sunan
işletmeciler, abonelik sözleşmesinin imzalanması sırasında ya da daha sonra
abonenin hattının hangi tür numaralara ve özel içerikli hizmetlere açık
olacağı hususunda, abonenin onayını almakla yükümlüdür. Abone, açık
tutulması hususunda onay vermediği hizmetlerden herhangi birinin açık
tutulması halinde sorumlu olmaz.
(2) İşletmecinin kendisi ya da üçüncü şahıslar tarafından
otomatik arama makineleri, fakslar, elektronik posta, kısa mesaj gibi
elektronik haberleşme vasıtaları kullanılmak suretiyle, doğrudan pazarlama,
siyasi propaganda veya cinsel içerik iletimi gibi maksatlarla haberleşme
yapılması halinde, gelen her bir mesajı ya da iletiyi bundan sonrası için
almayı reddetme hakkı işletmeciler tarafından kısa mesaj, çağrı merkezi ve
benzeri yollarla kolay bir usulle ücretsiz olarak sağlanır.
(3)
Abonenin hizmetten yararlanması için işletmeci tarafından kurulumu yapılan
teknik ekipman, cihaz veya donanımda işletmeciden
kaynaklanan bir sebeple değişiklik gerekmesi halinde işletmeci bunu
ücretsiz olarak gerçekleştirmekle yükümlüdür.
(4)
Telefon hizmetlerinde, sunulan elektronik ve/veya yazılı rehber hizmetleri
için abonelik sözleşmesi imzalanırken, aboneden bu rehberlerde kişisel
verilerinin yer alıp almayacağı hususunda onayı alınır.
(5)
Kurum, abonelik kayıtlarının işletmeciler nezdinde güncel ve doğru
tutulmasına ilişkin usul ve esasları belirler.
(6)
İşletmeci bu Yönetmeliğe uygun şekilde düzenlenmiş abonelik sözleşmesinin
eksiksiz tanzim edilmesi ve sözleşmenin yanında;
a)
Bireysel aboneliklerde T.C. Kimlik Numarası ile kimlik belgesinin,
b)
Kurumsal aboneliklerde yetkili kişinin T.C. Kimlik Numarası ve kimlik
belgesi ile temsile yetkili olduğuna dair belge ile imza sirkülerinin,
c)
Yabancı uyrukluların aboneliklerinde geçerlilik tarihi uygun pasaport
belgesinin, gemi adamı belgesi yabancı misyon
kimlik kartı veya NATO kimlik belgesinin,
birer suretinin abonelik sözleşmesi ile birlikte
muhafaza edilmesiyle yükümlüdür.
(7)
Abonenin hattının, kullanıma açılabilmesi için, bu maddede yer alan
belgelerin eksiksizliği ve söz konusu belgelerdeki bilgilerin doğruluğu
işletmeci tarafından kontrol edilerek gerekli teyit işlemi İçişleri
Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Merkezi Nüfus İdaresi
Sisteminden yapılır. Söz konusu bilgilerin doğruluğu onaylanmadan açılan
hat ile ilgili olarak her türlü sorumluluk işletmeciye aittir.
(8)
Bu madde kapsamında abone onayının alınması, abonenin yapılan işlemlere
dair kabulünü gösteren ispatlanabilir irade beyanı veya belgesinin
sağlanması şeklinde yorumlanır.
İnceleme ve Kurum onayı
MADDE 16 – (1) Kurum, re’sen veya
şikâyet üzerine abonelik sözleşmelerini işletmecilerden isteyebilir. Kurum,
işletmeciler ile tüketiciler arasında imzalanan abonelik sözleşmelerini
inceler ve değiştirilmesi uygun görülen hususları işletmeciye bildirir.
İşletmeci, söz konusu değişiklikleri onbeş gün
içinde yerine getirir. Kurum gerekli gördüğü hallerde işletmeciye ek süre
tanıyabilir.
(2)
Onayı mevzuat gereği zorunlu kılınan ve/veya Kurum tarafından gerekli
görülen abonelik sözleşmeleri Kurum onayına tabidir.
Haksız şartlar ve sözleşmenin yorumu
MADDE 17 – (1) İşletmecinin aboneyle müzakere etmeden, tek
taraflı olarak abonelik sözleşmesi, taahhütname veya kampanyalara koyduğu
ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde, dürüstlük
kuralına aykırı düşecek biçimde abone aleyhine dengesizliğe neden olan
hükümler geçersizdir. Abonelik sözleşmesinde yer alan kaydın açık ve
anlaşılır bir biçimde kaleme alınmamış olması halinde de, abonenin
mağduriyetine neden olduğu kabul edilebilir ve bu durumda abone lehine
yorum esastır.
(2)
Abonelik sözleşmesinde yer alan bir kayıt, kendisinden ayrılınan
kanuni düzenlemenin temelinde yatan asli düşünceye aykırı düşüyorsa veya
sözleşme doğasından gelen temel hak ve borçları, sözleşmenin amacına
ulaşmasını tehlikeye düşürecek ölçüde sınırlandırıyorsa, bu kaydın
dürüstlük kuralının gereklerine aykırı olarak abone aleyhine olduğu kabul
edilir.
(3)
Hal ve şartlara ve özellikle sözleşmenin dış görünümüne göre, abonenin
hesaba katması beklenemeyecek ölçüde alışılmamış nitelikteki sözleşme
şartları, sözleşme kapsamına dahil sayılmaz.
(4)
Abonelik Sözleşmesinde yer alan bir kayıt, bu maddenin birinci fıkrasına
göre geçersiz ise
sözleşme, kalan muhtevası ile geçerlidir. Bu gibi durumlarda sözleşme
içeriği düzenlemelere göre tayin edilir. Sözleşme içeriğinin bu şekilde
belirlenmesiyle meydana gelen değişiklik, sözleşme abone için beklenemeyecek sonuçlar
doğuruyorsa, sözleşme bütünüyle
geçersiz hale gelir.
(5)
Bu Yönetmeliğin ekinde abonelik sözleşmelerinde yer alan ve haksız olarak
kabul edilebilecek şartlar listesi yol gösterici ve sınırlayıcı mahiyette
olmamak üzere yer almaktadır.
(6)
Yönetmeliğin bu maddesinin uygulanmasında abonelik sözleşmesi ifadesi
abonelik sözleşmesine yapılan her türlü eki, değişikliği, kampanya
şartlarını ve taahhütnameleri kapsar.
Fesih ve fesihte takip edilecek usul
MADDE 18 – (1) Aboneler yazılı olarak bildirmek kaydıyla
aboneliklerini her zaman sona erdirebilir. Aboneler, abonelik
sözleşmelerini feshetmek istedikleri takdirde bu taleplerini;
a)
İşletmeciye ya da adına abonelik sözleşmesi yapmaya yetkili temsilcisine
yazılı olarak,
b)
İşletmecinin müşteri hizmetleri tarafından kayıt altına alınan sesli kayıt
sistemi üzerinden,
c)
İşletmecinin internet sitesi üzerinden daha önce belirlenmiş şifre ve
benzeri güvenli yöntemler veya
ç)
Kurum tarafından belirlenecek diğer yöntemler ile bildirirler.
(2)
Aboneye sunulan hizmet, bildirimin yapıldığı andan itibaren yirmi dört saat
içinde durdurulur. Hizmetin bu süre içinde durdurulmaması sebebiyle abone
sorumlu tutulamaz.
(3)
İşletmeci, abonenin aboneliğe son verme yönündeki yazılı talebinin
kendisine ulaşmasından itibaren en geç kırk sekiz saat içinde fesih
işlemini gerçekleştirmek ve talebi takip eden yedi gün içerisinde abonelik
sözleşmesinin feshedildiğini, abonenin talebine bağlı olmaksızın aboneye
yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
(4)
Müşteri hizmetleri birimi aranarak ya da internet aracılığıyla yapılan
bildirimlerde abonenin kimlik bilgilerine ek olarak daha önceden
belirlenmiş güvenlik şifresi istenebilir. Bu husus müşteri hizmetleri
birimi ya da internet aracılığıyla fesih bildiriminde bulunan abonelere
bildirilir. Aboneler hizmet sunumunun durdurulmasını takiben on gün
içerisinde işletmecinin iletişim adresine veya işletmeci adına abonelik
sözleşmesi işlemlerini yürütmeye yetkili herhangi bir temsilcisine yazılı
bildirimde bulunurlar. Süresinde bildirimde bulunmayan abonelerin
sözleşmeleri, işletmeci tarafından feshedilmeyerek hizmet sunumuna devam
edilebilir.
(5)
Abonelik sözleşmesi yapmaya yetkili her temsilci, aynı zamanda abonelik
sözleşmesinin feshine ilişkin başvuruları da kabul etme ve fesih işlemlerini
başlatmayla yükümlü olup, abone tarafından bu yönde yapılan başvurular
işletmeciye yapılmış sayılır.
(6)
İşletmeciler sözleşmede yapılacak değişiklikler yürürlüğe girmeden en az
bir ay önce abonelerini bilgilendirmekle yükümlüdür. İşletmeci tarafından
abonelik sözleşme şartlarında abone aleyhine bir değişiklik yapıldığının
aboneye bildirilmesinden sonra, abone herhangi bir tazminat ödemeden
sözleşmeyi feshedebilme hakkına sahiptir. İşletmeciler söz konusu
değişikliklerin kabul edilmemesi halinde abonelerin herhangi bir tazminat
ödemeden sözleşmeyi feshedebilme haklarının bulunduğunu abonelere
bildirmekle yükümlüdür.
(7)
Fesih bildiriminden sonra işletmecinin geri kalan alacakları için abonelere
fatura göndermesi, abonelik fesih işlemlerinin yapılmasını durduracak
şekilde yorumlanamaz.
(8)
Aboneden daha önce alınan depozito, avans gibi ücretler veya abone
alacakları var ise, mahsuplaşmayı müteakip kalan tutar on beş gün
içerisinde işletmeci tarafından aboneye iade edilir.
İşletmeci değişikliği
MADDE 19 – (1) İnternet servis sağlayıcısı değişikliği
sürecinde abonenin aldığı hizmette yaşanabilecek kesintinin asgari seviyede
olması esas olup bu durumun sağlanması için işletmeciler işbirliği içinde
hareket etmek ve gereken her türlü tedbiri almakla yükümlüdür.
(2)
Değişiklik süreci; abonenin talebi üzerine abonesi olmak istediği internet
servis sağlayıcı tarafından yürütülebilir. Abonenin talebi, imzalı talep
formu ya da abonelik sözleşmesinde vereceği onay şeklinde olabilir.
(3)
Bu madde kapsamında abone onayının alınması, abonenin yapılan işlemlere
dair kabulünü gösteren ispatlanabilir irade beyanı veya belgesinin
sağlanması şeklinde yorumlanır.
(4)
Kurum, gerekli gördüğü takdirde işletmeci değişikliği esnasında
yaşanabilecek kesinti süresi dâhil bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul
ve esaslar belirleyebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Faturalara İlişkin Esaslar
Fatura düzenleme ve gönderme
yükümlülüğü
MADDE 20 – (1) İşletmeciler, tüm aboneleri için mali mevzuata
uyumlu fatura düzenlemek ve düzenlenen faturayı son ödeme tarihinden önce
abonelere posta ile ulaşacak şekilde göndermekle yükümlüdür.
(2)
Abonelerin işletmeci tarafından düzenlenmiş olan faturaların kendilerine
posta ile gönderilmesini istememeleri halinde işletmeciler, asgari fatura
tutarı ve son ödeme tarihini ihtiva eden fatura bilgilerini elektronik
ortamda ödeme tarihine en az beş gün kala, bu abonelere göndermekle
yükümlüdürler. Düzenlenmiş faturaların posta ile kendilerine gönderilmesini
istemeyen aboneler, her zaman bu tercihlerinden vazgeçme ve düzenlenmiş
faturanın gönderilmesini talep etme hakkına sahiptir.
(3)
İşletmeciler, abonenin talebi üzerine ücretli veya ücretsiz ayrıntılı
fatura sağlamakla yükümlüdür.
(4)
İşletmeciler güvenliği sağlamak kaydıyla Kurum tarafından ayrıca belirlenmediği
sürece, abonelerin asgari üç aylık kullanım detayı/ayrıntılı fatura
bilgilerine internet üzerinden ücretsiz olarak erişebilmelerini temin eder
ve talep edilmesi halinde bu bilgileri abonelere posta yolu ile gönderir.
(5)
Mobil işletmeciler ön ödemeli hatlarda ise her bir hizmetin kullanımını
müteakip almış oldukları hizmete yönelik kullanım miktarı, kullanım tutarı
ve kalan tutarı gösteren bilgiyi ücretsiz olarak sağlamakla yükümlüdür.
(6)
Fatura gönderilmesine ilişkin masraflar işletmeci tarafından karşılanır.
(7)
Abonenin ödemesi gereken tutardan elektronik ileti, kısa mesaj gibi
yollarla haberdar edilmesi, işletmecinin elektronik veya basılı fatura
düzenleme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
(8)
Abone tarafından fatura bedelinin ödenmemesi halinde, işletmeci borcun
takibi için yasal işlemleri başlatmadan makul bir süre öncesinde, borcunu
ifa etmesi aksi takdirde borcun yasal yollarla tahsil edileceği hakkında
aboneyi ve/veya tüketiciyi son kez uyarır.
Faturalarda bulunması zorunlu hususlar
MADDE 21 – (1) Abonelere gönderilecek faturalarda mali
mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydı ile asgari aşağıdaki bilgiler yer
almalıdır:
a)
Faturanın ait olduğu dönem ve kesim tarihi,
b)
Uygulanan tarifenin adı, tarife içindeki ücretler, dönem içerisindeki
değişiklikler,
c)
Son ödeme tarihi,
ç)
Son ödeme tarihinde ödemenin yapılmaması halinde uygulanacak gecikme faizi
oranı,
d)
Bir önceki dönemde geç ödenen faturaya uygulanmış gecikme faizi oranı ve
tutarı,
e)
Sabit ücret ve/veya diğer aylık ücretler,
f)
Bağlantı ücreti gibi bir kez alınan ücretler,
g)
Vergi türleri ve diğer yasal kesintiler,
ğ)
Vergi türlerini de içeren toplam fatura ücreti,
h)
Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde ücretlendirme periyodu,
ı)
Mobil telefon aboneliklerinde şebeke içi, şebeke dışı, uluslararası gibi ve
sabit telefon aboneliklerinde şehiriçi,
şehirlerarası, uluslararası gibi yararlanılan her bir hizmetin toplam
ücreti,
i)
Bir sonraki fatura kesim ve son ödeme tarihi.
(2)
Ayrıntılı faturalarda ise, yukarıdaki hususlarla birlikte asgari aşağıdaki
bilgiler yer almalıdır:
a)
Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde aranan her numara ve numaranın ait
olduğu işletmeci adı, işletmeci adı bilinmiyorsa “diğer operatör” ifadesi,
b)
Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde aramanın yapıldığı tarih ve saat,
her bir arama için arama süresi ve arama ücreti,
c)
Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde arama yöntemi (sesli, görüntülü,
v.b.),
ç)
Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde toplam arama sayısı ve toplam
konuşma süresi,
d)
Veri iletim yöntemi, veri aktarımının boyutu, süresi ve ücreti.
Faturalama anlaşmaları
MADDE 22 – (1) Abonelere ait faturalama bilgisi bulunan sabit
ya da mobil telefon hizmeti sunan işletmeciler ile bu şebekeler üzerinden
hizmet veren diğer işletmeciler arasında, abonenin birden fazla fatura
almasını önlemek amacıyla, tüketiciye ek yük getirmeyecek şekilde,
faturalama anlaşması yapılabilir.
(2)
Kurum, abonelere ait faturalama bilgisi bulunan sabit ya da mobil telefon
hizmeti sunan işletmecilere ücreti karşılığında vergi ve benzeri
yükümlülükleri ayrıştırılarak ve tüketiciye ek yük getirmeyecek şekilde
faturalama hizmeti sağlama yükümlülüğü getirebilir veya yükümlülüğe ilişkin
muafiyet tanıyabilir. Tarafların anlaşamaması durumunda, Kurum uzlaşmazlığa
ilişkin hüküm ve şartları belirleyebilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari para cezaları ve diğer
yaptırımlar
MADDE 23 – (1) İşletmecilerin bu Yönetmelik ile belirlenen
yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde 5/9/2004
tarihli ve 25574 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Telekomünikasyon Kurumu
Tarafından İşletmecilere Uygulanacak İdari Para Cezaları ile Diğer Müeyyide
ve Tedbirler Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Hüküm bulunmayan haller
MADDE 24 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde,
Tebliğ veya Kurul Kararı ile düzenleme yapılır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 25 – (1) 22/12/2004 tarihli ve
25678 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Telekomünikasyon Sektöründe
Tüketici Hakları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Atıflar
MADDE 26 – (1) Mevzuatta, 22/12/2004
tarihli ve 25678 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Telekomünikasyon
Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliğine yapılan atıflar bu Yönetmeliğe
yapılmış sayılır.
Mevcut düzenlemelerin durumu
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 22/12/2004 tarihli ve
25678 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Telekomünikasyon Sektöründe
Tüketici Hakları Yönetmeliğine dayanılarak yapılan usul ve esaslar, alınan
Kurul Kararları ile diğer idari işlemlerin bu Yönetmeliğe aykırı olmayan
hükümleri konuya ilişkin yeni bir işlem yapılana kadar geçerliliğini muhafaza
eder.
Yürürlük
MADDE 27 – (1) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci
fıkrasının (i) bendi, 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrası ile 10 uncu
maddesi Yönetmeliğin yayımından 6 ay, 13 üncü maddesi, 20 nci maddesinin dördüncü fıkrası, 21 inci maddesinin
ikinci fıkrası Yönetmeliğin yayımından 3 ay sonra, diğer hükümleri
Yönetmeliğin yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 28 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilgi Teknolojileri
ve İletişim Kurulu Başkanı yürütür.
EK–1
Onyedinci Maddenin
Beşinci Fıkrasında Yer Alan Türden Haksız Şartlar
a)
İşletmecinin, sadece kendisi tarafından belirlenen koşullarda edimini ifa
edeceği, buna karşılık tüketicinin her halde ifa ile yükümlü tutulduğu kayıtlar,
b)
İşletmeciye, yükümlülüklerini yerine getirmeyen tüketiciden, olayların
normal akışına göre gerçekleşmesi beklenebilecek zararı aşacak ölçüde
yüksek bir götürü tazminat talep etme imkânı tanıyan hükümler,
c)
İşletmeciye sözleşmeyi tek taraflı olarak sona erdirme hakkı tanıyan ancak
tüketiciye aynı hakkı vermeyen kayıtlar,
ç)
İşletmeciyi, diğer tarafa ihtarda bulunma veya ek süre vermeye ilişkin
yasal bir külfetten kurtarmaya ilişkin kayıtlar,
d)
İşletmeciye haklı sebeplerin varlığı dışında süresiz bir abonelik
sözleşmesini herhangi bir uyarıda bulunmaksızın sona erdirme ya da
değiştirme hakkı tanıyan kayıtlar,
e)
Süreli bir abonelik sözleşmesinde, tüketicinin aksine bir beyanı olmaması
halinde sözleşmenin kendiliğinden uzatılmış sayılacağının öngörüldüğü
durumlarda, tüketicinin sözleşmeyi uzatmama yönündeki iradesini beyan
etmesi için sözleşmenin sona ereceği tarihten itibaren 30 günden uzun bir
tarih öngören kayıtlar,
f)
Tüketicinin, abonelik sözleşmesinin kurulmasından önce fiilen bilgi sahibi
olamayacağı sözleşme şartlarını, aksi ispat edilemeyecek şekilde kabul
ettiğini gösteren kayıtlar,
g)
İşletmeci tarafından tek taraflı olarak, tüketici aleyhine olmak üzere
hizmetin sunumunda, niteliğinde, süresinde ve ücretlerde yapılacak
değişikliklere ilişkin kayıtlar,
ğ)
İşletmecinin borçlandığı edimi değiştirmesine veya bundan sapmasına imkân
veren kayıtlar; meğerki işletmecinin menfaatleri dikkate alındığında bu
değişiklik veya sapmaya tüketicinin rıza göstermesi beklenebilir olsun.
h)
İşletmeciye, abonelik sözleşmesinin feshi sonrasında ifa etmediği edimler
karşılığı almış olduklarını muhafaza etme hakkı veren ve/veya sunmadığı
hizmetin bedelini almasına imkân tanıyan kayıtlar,
ı)
İşletmecinin hizmetin ifası anında ücreti tespit edebileceğini veya
yükseltebileceğini öngören kayıtlar,
i)
Tüketicilere abonelik sözleşmelerine ve/veya taahhütlerine son verme
isteklerinden dolayı cezai şart veya cayma bedeli ve benzeri isimler
altında bedel uygulanacağına dair kayıtlar,
j)
İşletmeciye, ifa edilen hizmetin abonelik sözleşmesi şartlarına uygun olup
olmadığını tespit etme hakkı veya bir sözleşme şartının nasıl yorumlanacağı
konusunda münhasır yetki veren kayıtlar,
k)
İşletmecinin, yükümlülüklerini yerine getirmemesine rağmen tüketicinin
bütün yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olduğuna ilişkin kayıtlar,
l)
Tüketicinin mahkemeye gitme veya başka başvuru yollarını kullanma imkanını ortadan kaldıran veya sınırlandıran, özellikle
de hukuki düzenlemelerde öngörülmemiş bir hakeme müracaatını öngören,
gösterebileceği delilleri ölçüsüz derecede sınırlandıran veya mevcut hukuki
düzen uyarınca diğer tarafta olan ispat külfetini tüketiciye yükleyen
kayıtlar.
|