KOOPERATİFLER KANUNU İLE BAZI
KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE
KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN
Kanun No. 5983 Kabul
Tarihi: 3/6/2010
MADDE 1 – 24/4/1969 tarihli ve 1163
sayılı Kooperatifler Kanununun 48 inci maddesine aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“Esnaf ve sanatkârlar kredi ve
kefalet kooperatifleri hariç olmak üzere, ortak sayısı 500’den fazla olan
kooperatiflerin ve üst kuruluşlarının genel kurul toplantılarındaki yönetim
ve denetim kurulu belirleme seçimleri, gizli oy açık tasnif esasına göre
yapılır. Kooperatiflerin organ seçimlerinde her ortak, en fazla bir ortağı
temsilen oy kullanabilir. Anasözleşmelerin bu
fıkraya aykırı hükümleri uygulanmaz.”
MADDE 2 – 1163 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin ikinci
fıkrasının ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle
eklenmiştir.
“Amacına
ulaşılarak dağılma sürecine girmiş olan kooperatiflerden çıkan veya
çıkarılan ortağın konutu veya işyeri çıkma veya çıkarılma sebebiyle geri
alınamaz; ancak, bu eski ortaklar daha sonra oluşabilecek tasfiye
masraflarına katılırlar.”
MADDE 3 – 1163 sayılı Kanunun 90 ıncı
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 90 – İlgili bakanlık;
kooperatiflerin, kooperatif birliklerinin, kooperatif merkez birliklerinin
ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin işlem ve hesaplarını ve
varlıklarını müfettişlere, kooperatif kontrolörlerine veya denetim için
görevlendirilecek olan personele denetlettirebilir.
Kontrolörlerin seçilme ve
çalışma usul ve esasları ile görev ve yetkileri tüzükle tespit olunur.
Birinci fıkradaki teşekküller,
denetim sonuçlarına göre ilgili bakanlıkça verilecek talimata uymak
zorundadırlar. Yapılan denetimler sonucunda, kooperatiflerin, kooperatif
birliklerinin, kooperatif merkez birliklerinin, Türkiye Milli Kooperatifler
Birliğinin ve bunların iştiraklerinin yönetim kurulu üyeleri ile üst düzey
yöneticilerinin, hukuka açıkça aykırı eylem ve işlemlerinin tespit edilmesi
durumunda, ilgili Bakanlık, kamu yararı ve hizmet gerekleri dikkate
alınarak gecikmesinde sakınca görülen hallerde ileride telafisi güç veya imkansız zararlara yol açılmasının engellenmesi amacıyla
bu kişilerin görevlerine tedbiren son verebilir.
Bu durumda ilgili Bakanlık, bir yıl içerisinde olağanüstü genel kurul
toplantısının yapılması için gerekli tedbirleri alır.
Kooperatifler ve üst
kuruluşlarına kredi veren kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler ve
ilgili bakanlıklar; verilen kredilerin açılış gayesine uygun olarak
kullanılıp kullanılmadığını, plan ve projesine uygunluğu, teknik özellikleri
ve kalite açısından denetleyebilirler.
Kooperatiflerde ve üst
kuruluşlarında görevli bulunanlar bu kuruluşlara ait mal, para ve para
hükmündeki kağıtları ve gizli de olsa bunlarla
ilgili defter ve belgeleri istenildiğinde müfettişlere, kooperatif
kontrolörlerine, denetimle görevlendirilen personele ve kredi
kuruluşlarının denetim görevlilerine göstermek, saymasına ve incelemesine
yardımda bulunmak, istenilen bilgileri gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak
vermek ve doğru beyanda bulunmakla yükümlüdürler.
Birinci fıkradaki teşekküller,
ilgili Bakanlıkça teşekküle ilişkin olarak istenilen her türlü bilgi, belge
ve kayıtları, tanınan süre içinde tam olarak vermek zorundadır.”
MADDE 4 – 1163 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin ikinci
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İlgili bakanlık deyiminden, bu
Kanun kapsamındaki tarımsal amaçlı kooperatifler ve üst kuruluşları için
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, yapı kooperatifleri
ve üst kuruluşları için Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı ve diğer kooperatifler ve üst kuruluşlar için ise Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı anlaşılır.”
MADDE 5 – 1163 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3 – 1163 sayılı
Kooperatifler Kanununun ek 1 inci maddesi uyarınca Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca yapı kooperatifleri ve üst kuruluşları ile ilgili başlatılmış
veya planlanmış iş ve işlemler ile bunlara dair her türlü hak, yetki ve
görevler Bayındırlık ve İskan Bakanlığına
devredilmiştir. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca başlatılmış veya planlanmış iş ve işlemleri
yürütmeye, bunlar hakkında yeni iş ve işlemler yapmaya, gerekli görülenleri
tasfiye etmeye yetkilidir.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı; Kooperatifler Kanununun ek 1 inci
maddesi uyarınca yapılan iş ve işlemlerden dolayı Sanayi ve Ticaret
Bakanlığının taraf olduğu işlemlerde ve sözleşmelerde taraf olur ve bu
Bakanlık leh ve aleyhine açılmış ve bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce
bu Bakanlık tarafından yapılmış olan iş ve işlemler sebebiyle açılacak olan
davalarda kendiliğinden taraf sıfatını kazanır.
Bu madde ile devredilmesi
öngörülen her türlü işleme ilişkin evrak ile dava dosyaları ve sair
malzemenin devri, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca müştereken belirlenecek usul ve esaslara
göre gerçekleştirilir.
GEÇİCİ MADDE 4 – Bayındırlık ve
İskan Bakanlığının personel ve teşkilat yapısı,
yapı kooperatifleri ile ilgili olarak bu Kanun ile verilen görevleri
yürütmeye hazır hâle getirilinceye kadar, hizmetine ihtiyaç duyulan personel,
her türlü özlük hakları saklı kalmak kaydıyla Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı emrinde bu maddenin yürürlük
tarihinden itibaren bir yıl süre ile geçici olarak görevlendirilir.”
MADDE 6 – 13/12/1983 tarihli ve 180
sayılı Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinin birinci
fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
“r) Yapı
kooperatifleri ve üst birlikleri ile ilgili olarak 1163 sayılı
Kooperatifler Kanunu ve diğer kanunlar ile verilen görevleri yapmak, yapı
kooperatifçiliğinin gelişmesini sağlayacak tedbirleri almak, bu
kooperatifler ile üst birliklerinin kurulmasına, işleyişine, tasfiyesine ve
denetlenmesine ve yapı kooperatiflerinin kuruluş kayıtlarının ve sicillerinin
tutulmasına dair iş ve işlemleri yapmak, yaptırmak ve denetlemek.’’
MADDE 7 – 180 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının mülga (b) ve (c)
bentleri aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“b) Yapı kooperatifleri ve üst
birlikleri ile ilgili olarak Kooperatifler Kanunu ve diğer kanunlar ile
Bakanlığa verilen görevleri ve yapı kooperatiflerinin ve üst birliklerinin
kurulmasına, işleyişine, tasfiyesine ve denetlenmesine ilişkin iş ve işlemleri
yapmak, yapı kooperatiflerinin kuruluş
kayıtlarının ve sicillerinin tutulmasını sağlamak ve uygulamaları
denetlemek,
c) Yapı kooperatifçiliğinin
gelişmesi ve işleyişi ile ilgili tedbirler almak, kooperatiflere mali
destek sağlanmasına yardımcı olmak, teknik destek sağlamak ve gerekli
mevzuatı hazırlamak,”
MADDE 8 – 8/1/1985 tarihli ve 3143
sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (m)
bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“m) Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı tarımsal amaçlı
kooperatifler, tarım kredi kooperatifleri ve birlikleri ile yapı
kooperatifleri ve üst birlikleri hariç olmak üzere, tarım satış
kooperatifleri ve birlikleri ile genel hükümlere tabi kooperatiflerin ve
birliklerin kuruluş, işleyiş ve denetimlerine ait işlem ve hizmetleri
yürütmek,”
MADDE 9 – 3143 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı tarımsal amaçlı
kooperatifler, tarım kredi kooperatifleri ve birlikleri ile yapı
kooperatifleri ve üst birlikleri hariç olmak üzere, tarım satış
kooperatifleri ve birlikleri ile genel hükümlere tabi kooperatiflerin ve
birliklerin kuruluş, işleyiş ve denetimlerine ait işlem ve hizmetleri
yürütmek,”
MADDE 10 – Bu Kanunun;
a) 1 inci, 2 nci ve 3 üncü maddeleri yayımı tarihinde,
b) Diğer maddeleri yayımı
tarihinden itibaren altı ay sonra,
yürürlüğe
girer.
MADDE 11 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
12/6/2010
|