|
Çevre ve Orman Bakanlığından:
TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE
NOKTASAL KAYNAKLI
KİRLENMİŞ
SAHALARA DAİR YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; alıcı ortam olarak
toprağın kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmenin mevcut olduğu veya olması
muhtemel sahaları ve sektörleri tespit etmek, kirlenmiş toprakların ve
sahaların temizlenmesi ve izlenmesi esaslarını sürdürülebilir kalkınma
hedefleriyle uyumlu bir şekilde belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, toprak kirliliğinin önlenmesi,
kirlenmenin mevcut olduğu veya olması muhtemel sahaların ve sektörlerin
tespiti, kayıt altına alınması, kirlenmiş toprakların ve sahaların
temizlenmesi ve izlenmesine ilişkin teknik ve idari usul ve esasları
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı
Çevre Kanununun Ek-1 inci maddesi birinci fıkrasının (a) bendine, 1/5/2003
tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin (f) bendi ve 9 uncu maddesi (u) bendine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a)
Ara müdahale: Kirlilik giderimi veya kontrolü amacıyla kirlenmeye neden
olan kaynağın ortadan kaldırılmasını, etkisinin azaltılmasını, gaz fazında,
su fazında veya suyla karışmayan sıvı fazında daha fazla yayılmasının
önlenmesini veya risk düzeyinin azaltılmasına yönelik önlemlerin
alınmasını,
b)
Atık: Herhangi bir faaliyet sonucunda oluşan, çevreye atılan veya
bırakılan, 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık
Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin EK-1 inde yer alan
sınıflardaki herhangi bir maddeyi,
c)
Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını,
ç)
Birinci aşama değerlendirme (BAD): Şüpheli saha olarak tanımlanmış bir
sahada kirlilik şüphesi nedeniyle örnekleme, ölçüm gibi faaliyetlerin
başlatılması ve dolayısıyla bu sahanın takip gerektiren veya takip
gerektirmeyen bir saha olup olmadığının kararlaştırılması sürecini,
d)
Faaliyet ön bilgi formu: Endüstriyel tesis ve çevresi ile ilgili bilgileri
içeren formu,
e)
Faaliyet/tesis/saha sahibi: Kirletme potansiyeli olan veya kirlenmeye sebep
olan ve bu Yönetmelik hükümlerinin muhatabı olan özel ya da tüzel kişiyi,
f)
Fırın kuru toprak: 105 °C fırında kurutularak sabit ağırlığa gelmiş toprak
kütlesini,
g)
Hedef kirletici: İncelemeye tabi tutulacak şüpheli saha için kirlilik
kaynağı ile ilgili olarak insan sağlığı ve çevre açısından dikkate alınması
ve sahada toplanacak numunelerde ölçümü yapılması gereken kirletici
maddeyi,
ğ)
Hedef kirletici saha konsantrasyonu (HKSK): Bakanlıkça belirlenen veri
kalitesi hedefini sağlayan, toprak örnekleme ve analiz planına bağlı olarak
sahadan alınan numunelerin analizi sonucu ölçülerek belirlenmiş hedef kirletici
konsantrasyonunu,
h)
İkinci aşama değerlendirme (İAD): Birinci aşama değerlendirme sonunda takip
gerektiren saha olarak belirlenmiş sahanın, saha ve kirlilik
karakterizasyonu ve risk analizi değerlendirmelerine tabi tutularak
temizleme gerektiren kirlenmiş saha veya takip gerektirmeyen saha olup
olmadığının tespit edilmesi sürecini,
ı)
İl müdürlüğü: İl çevre ve orman müdürlüklerini,
i)
Jenerik kirletici sınır değer (JKSD): Kirlenmiş sahanın mevcut ya da
ilerideki kullanım amacının yerleşim alanı olması ve insan sağlığı
üzerindeki riskler dikkate alınarak, insanların kirleticiye makul bir süre
azami düzeyde maruz kaldığı varsayılarak hesaplanan veya belirlenen ve Ek-1
Jenerik Kirletici Sınır Değerler Listesinde verilen kirletici konsantrasyon
değerini,
j)
Kavramsal saha modeli (KSM): Şüpheli sahanın ilgililer tarafından tüm
yönleriyle kolayca algılanmasını ve kavranmasını sağlamak amacıyla, Birinci
Aşama Değerlendirme kademesinde derlenen bilgilerden başlayarak, İkinci
Aşama Değerlendirmede sahada elde edilecek kirlilik kaynağı, kirleticilerin
kaynaktan yayılım mekanizmaları, kirletici çeşitleri, kirletici dağılım
alanları ve taşınım güzergahları, kirlilikten dolayı risk altındaki muhtemel
alıcı noktalar veya ortamlar ile, mevcut belirsizlikleri ve zaman
içerisinde elde edilebilecek fiziksel, kimyasal ve hidrojeolojik bilgileri
de kapsayacak şekilde, saha ve civarındaki çevresel koşulların dinamik bir
süreç içerisinde tanımlanmasını,
k)
Kirlenmiş saha veya tesis: Şüpheli sahalar arasında yer alan, bu
Yönetmelikte öngörülen Birinci Aşama Değerlendirme veya İkinci Aşama
Değerlendirme sonucunda, mevcut toprak kullanımı veya gelecekteki muhtemel
toprak kullanımı dikkate alındığında, insan ve çevre sağlığı bakımından
önemli ölçüde risk oluşturan, insan faaliyetlerinden kaynaklanan tehlikeli
kirletici maddelerin bulunduğu teyit edilen ve temizlenmesi gerektiğine
karar verilen sahayı veya tesisi,
l)
Kirlenmiş sahalar bilgi sistemi (KSBS): Noktasal kaynaklı kirlenmiş sahalar
ile ilgili envanter bilgilerinin sistematik bir yapılanma ile muhafaza
edilmesini, güncellenmesini, sürdürülebilirliğini ve gerektiğinde bu
bilgilere hızlı bir şekilde erişimin sağlanmasını mümkün kılmak amacıyla
geliştirilen ve Bakanlık bilgi sistemi üzerinden kullanılabilen, internet
üzerinden sorgulama yapabilen ve bilgiyi işleyebilen sistemi,
m)
Kirlenmiş toprak: Bu Yönetmelikte öngörülen birinci aşama değerlendirme
veya ikinci aşama değerlendirme sonucunda, mevcut toprak kullanımı veya
gelecekteki muhtemel toprak kullanımı dikkate alındığında, bünyesinde insan
ve çevre sağlığı bakımından önemli ölçüde risk oluşturan, insan
faaliyetlerinden kaynaklanan tehlikeli kirletici maddelerin bulunduğu teyit
edilen ve temizlenmesi gerektiğine karar verilen toprağı,
n)
Kirletici madde: Çevresel kirliliğe yol açan ve EK-1’de listesi verilen
maddeleri,
o)
Kirlilik gösterge parametreleri (KGP): Şüpheli sahada kirliliğin
mevcudiyetine yönelik muhtemel belirsizlikleri gidermek ve birinci aşama
değerlendirme sürecinde alınacak kararın güvenilirliğini artırmak amacıyla
toprak ve gerekli durumlarda su ve gaz numunelerinde ölçülen ve Ek-2, Tablo
1 ve 2’de listelenen parametreleri,
ö)
Kirlilik kaynağı: Kirleticilerin bulunduğu, yayılmaya başladığı veya toprak
veya yeraltı suyunda en yüksek hedef kirletici konsantrasyonlarının
belirlendiği nokta ya da alanı,
p)
Kirlilik kaynağı belirsiz saha: Kirlilik kaynağı bilinmeyen, ancak kirlenme
şüphesinin olduğuna işaret eden belirtilerin tespit edildiği ve kirlenmenin
varlığının bu belirtilerin ortaya çıkmasıyla anlaşıldığı sahayı,
r)
Komisyon (Kirlenmiş saha değerlendirme ve izleme komisyonu): Her ilde Saha
Örnekleme ve Analiz Planlarını onaylamak, Saha Durum ve Risk Değerlendirme
Ön ve Nihai Raporlarını değerlendirmek ve kirlenmiş sahaların temizlenmesi
çalışmalarını izlemek amacıyla sürekli çalışmak üzere valilik bünyesinde
kurulan, il müdürlüğünün başkanlığını yaptığı, il tarım müdürlüğü, il
sağlık müdürlüğü, il sanayi ve ticaret müdürlüğü, devlet su işleri bölge
müdürlüğü, il özel idaresi ile komisyonca gerekli görülmesi durumunda
üniversite ve uygun görülecek diğer kurum ve kuruluşların temsilcilerinden
oluşan komisyonu,
s)
Noktasal kaynaklı toprak kirliliği: Tehlikeli atıkların toplanması,
taşınması, geçici ve ara depolanması, geri kazanımı, yeniden kullanılması
ve bertarafı sırasında meydana gelebilecek kazalar sonucunda veya tehlikeli
atıkların mevzuata aykırı şekilde yukarıdaki faaliyetlere konu olması
sonucunda ya da sanayi tesislerindeki çeşitli tehlikeli kimyasal maddelerin
depolanmaları ve nakledilmeleri sırasında meydana gelebilecek kazalar veya
afetler sonucunda oluşan döküntü veya sızıntı ve benzeri gibi noktasal
kaynaklardan dolayı oluşan toprak kirliliğini,
ş)
Ölçüm değeri (ÖD): Şüpheli sahada herhangi bir noktasal kaynak veya insan
etkinlikleri nedeniyle kirlenmiş olduğu düşünülen veya varsayılan alandan
alınan toprak veya yüzey-yeraltı suyu örneklerinde, şüpheli sahaya ait
ilgili kirlilik gösterge parametreleri veya hedef kirletici referans değeri
ile kıyaslanmak amacıyla, ölçülen kirlilik gösterge parametresi veya hedef
kirletici konsantrasyonu ölçüm değerini,
t)
Potansiyel kirlenmiş saha veya tesis: Herhangi bir potansiyel toprak kirletici
faaliyetin var olduğu veya yürütüldüğü sahayı veya tesisi,
u)
Potansiyel toprak kirletici faaliyetler: Ek-2, Tablo 2’de verilen herhangi
bir faaliyeti,
ü)
Referans değeri (RD): Şüpheli saha yakın çevresinde bulunan, herhangi bir
noktasal kaynak veya insan faaliyeti nedeniyle kirlenmemiş olduğu düşünülen
veya varsayılan alandan alınan toprak, yüzey suyu, yeraltı suyu
örneklerinde, birinci aşama değerlendirmede şüpheli sahaya ait ilgili
kirlilik gösterge parametreleri (KGP) veya ikinci aşama değerlendirmede
hedef kirletici konsantrasyonu ölçüm değerleri ile kıyaslanmak amacıyla,
ölçülen kirlilik gösterge parametresi veya hedef kirletici konsantrasyonu
ölçüm değerini,
v)
Risk değerlendirme: İnsanların ve çevrenin kirletici maddelere maruz
kalmaları halinde meydana gelecek olan olumsuz etkilerin niteliğinin
tanımlanmasını, incelenmesini ve derecesinin tahmin edilmesini amaçlayan
çalışmayı,
y)
Risk yönetimi: Risk değerlendirme yoluyla tahmin edilen risk düzeyinin
kontrol edilmesi veya azaltılması amacıyla uygulanan strateji veya alınan
önlemleri,
z)
Saha durum ve risk değerlendirme nihai raporu: Takip gerektiren sahalar
için ikinci aşama değerlendirme sırasında yürütülen saha ve kirlilik
karakterizasyonu çalışmaları ile risk değerlendirme çalışmalarından elde
edilen bilgiler doğrultusunda, Ek-11’de verilen format kapsamında Komisyona
sunulmak üzere hazırlanan ve saha sahibinin, yapılan risk değerlendirme
çalışmalarına dayanarak sahanın takip gerektirmeyen saha veya temizlenmesi
gereken kirlenmiş saha olduğu konusundaki değerlendirmesini içeren raporu,
aa)
Saha durum ve risk değerlendirme ön raporu: Takip gerektiren sahalar için
ikinci aşama değerlendirmenin başlangıcında yürütülen saha ve kirlilik
karakterizasyonu çalışmalarından elde edilen bilgiler doğrultusunda,
Ek-10’da verilen format kapsamında Komisyona sunulmak üzere hazırlanan ve
saha sahibinin jenerik veya sahaya özgü risk analizi yapma konusundaki
değerlendirmesini içeren raporu,
bb)
Saha örnekleme ve analiz planı (SÖAP): Kapsamı Bakanlıkça belirlenen,
kirlendiğinden şüphe edilen sahaların bu Yönetmelik kapsamında
değerlendirilmesi amacıyla yapılacak tüm örnekleme ve analiz çalışmalarının
nasıl yürütülmesi gerektiğini tanımlayan ve Komisyona sunulmak üzere saha
sahibi tarafından hazırlanan planı,
cc)
Sahipsiz saha: Mevzuata aykırı şekilde atıkların bertarafı ve benzeri
herhangi bir faaliyet sonucu oluşan ve sorumlusu bilinmeyen bir kirlenmenin
söz konusu olduğu sahayı,
çç)
Saha temizleme hedefi: Sahada yapılan risk değerlendirmesi sonucunda, mevcut
risklerin giderilmesini sağlayacak ve temizleme yoluyla düşürülmesi gereken
konsantrasyonu,
dd)
Şüpheli saha veya tesis: Potansiyel kirlenmiş veya sahipsiz sahalar
arasında yer alan; afet, kaza, denetim veya bildirimler sonucunda çevre
kirliliğinin var olduğu şüphesini taşıyan sahayı veya sınırları içerisinde
bu tanım kapsamına giren sahaya sahip tesisi,
ee)
Takip gerektiren saha: Sahaya yönelik kirlilik şüphelerinin gerçekçi olduğu
saptanan ve bu Yönetmelikte öngörülen ikinci aşama değerlendirmeye tabi
tutulması gerekli olan sahayı,
ff)
Takip gerektirmeyen saha: Şüpheli sahalar arasında yer alan, sahaya yönelik
kirlilik şüphelerinin geçerli olmadığı veya bu Yönetmelikte öngörülen
sürece tabi tutulması gerekmeyen sahayı,
gg)
Tarımsal faaliyet: Orman ağaçları dışında her türlü bitkisel ve hayvansal
üretimi,
ğğ)
Tehlikeli atık: Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik, Ek IV
Atık Listesinde (A) ile işaretlenmiş atıklar ile (M) ile işaretlenmiş
atıklardan Ek-III/B’de yer alan eşik konsantrasyonu üzerinde bir değere
sahip olan atıkları,
hh)
Tehlikeli madde: 26/12/2008 tarihli ve 27092 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların
Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde tanımlanan tehlikeli
maddeler ve müstahzarlar ve 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği 3 üncü maddesinde
yer alan tehlikeli maddeler tanımına giren tüm maddeleri,
ıı)
Temizleme: Yedinci bölümde öngörülen faaliyetler yürütülerek, risk
değerlendirme yoluyla tahmin edilen insan sağlığı ve çevresel risk
düzeyinin kontrol edilmesi veya azaltılması, meydana gelecek olan olumsuz
etkilerin giderilmesi amacıyla bu Yönetmelik kapsamında temizlenmesi
gereken kirlenmiş saha olarak tanımlanan sahalarda gerçekleştirilen
iyileştirmeyi,
ii)
Temizleme faaliyet planlama ve değerlendirme raporu: Temizleme gerektiren
kirlenmiş sahalar için temizleme sisteminin birinci aşaması olan temizleme
faaliyet planlama ve değerlendirme aşamasında yürütülen saha temizleme
düzeyi konsantrasyonu ve temizleme yöntemi belirleme çalışmalarından elde
edilen bilgiler doğrultusunda, Ek-12’de verilen format kapsamında Komisyona
sunulmak üzere hazırlanan ve saha sahibinin saha temizleme düzeyi
konsantrasyonu ve temizleme yöntemi seçimi konusundaki değerlendirmesini
içeren raporu,
jj)
Temizleme faaliyeti uygulama, izleme ve sonlandırma raporu: Temizleme
gerektiren kirlenmiş sahalar için temizleme sisteminin ikinci aşaması olan
temizleme uygulama ve izleme aşamasında yürütülen temizleme sistemi
tasarımı, inşaası, işletimi ve etkinlik izleme çalışmalarından elde edilen
bilgiler doğrultusunda, Ek-13’de verilen format kapsamında Komisyona
sunulmak üzere hazırlanan ve saha sahibinin uzun dönem periyodik izleme ve
saha verilerine dayanarak sahadaki kirlilik düzeyinin temizleme faaliyeti
sonucunda hedeflenen saha temizleme konsantrasyonuna düşürerek temizleme
faaliyetinin sonlandırılması konusundaki değerlendirmesini içeren raporu,
kk)
Temizleme gerektiren kirlenmiş saha: Birinci veya ikinci aşama
değerlendirme sonucunda bu Yönetmelikte öngörüldüğü şekilde temizlenmesi
gerektiği saptanan sahayı,
ll)
Temizlenmiş saha: Bu Yönetmelikte öngörülen süreç çerçevesinde temizleme
işlemine tabi tutulmuş sahayı
ifade
eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar ve İlkeler
Genel esaslar
MADDE 5 – (1) Toprak kirliliğinin önlenmesi açısından bu
Yönetmelikle belirlenen esaslara uyulması zorunludur.
a)
Valilikler, bu Yönetmelik hükümlerine göre kirlenmiş ve kirlenme riski
altında olan sahaları saptar, alınacak tedbirleri belirler ve uygulanmasını
sağlar.
b)
Kirlenme riskinin bulunduğu sahalarda, Çevre Kanununun 8 inci maddesi hükmü
gereğince ilgililer; kirlenmiş sahalarda ise kirletenler kirlenmeyi
durdurmak, kirlenme boyutunu tespit etmek, kirlenmenin etkilerini gidermek
için gerekli çalışmaları yapmak gibi harcamaları karşılamakla
yükümlüdürler.
c)
Tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan toprak kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesi
konularında Bakanlık ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı koordineli olarak
alınacak tedbirleri belirler. Belirlenen tedbirler valilikler tarafından
uygulanır.
ç)
Askeri tesisler için bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin esaslar,
Genelkurmay Başkanlığı ile koordine edilerek Bakanlık ve Milli Savunma
Bakanlığınca ayrıca belirlenir.
İlkeler
MADDE 6 – (1) Toprak kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesine
ilişkin ilkeler şunlardır:
a)
Toprak kirliliğinin kaynağında önlenmesi esastır.
b)
Her türlü atık ve artığı, toprağa zarar verecek şekilde, Çevre Kanunu ve
ilgili mevzuatta belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak
doğrudan ve dolaylı biçimde toprağa vermek, depolamak gibi faaliyetlerde
bulunmak yasaktır.
c)
Kirli toprak temiz toprak ile karıştırılamaz.
ç)
Tehlikeli maddelerin kullanıldığı, depolandığı, üretildiği faaliyetler ya
da tesisler ile atıkların üretildiği, bertaraf veya geri kazanımının
yapıldığı tesislerde, kaza ihtimali göz önüne alınarak, toprak kirlenmesine
engel olacak tedbirler alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilgi Sistemi
ve Bilgi Formları
Kirlenmiş sahalar bilgi sistemi
MADDE 7 – (1) Bakanlık bu Yönetmeliğin öngördüğü
gereklilikleri yerine getirmek üzere Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sistemini
kullanır.
Faaliyet ön bilgi formu düzenleme yükümlülüğü
MADDE 8 – (1) Ek-2, Tablo 2’de yer alan faaliyetleri yürüten
mevcut faaliyet sahipleri ile yeni başlayacak faaliyet sahipleri Ek-3’de
yer alan Faaliyet Ön Bilgi Formunu Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sisteminde
doldurarak il müdürlüğüne bildirir.
(2)
İl müdürlüğü, Faaliyet Ön Bilgi Formunu kontrol ederek Kirlenmiş Sahalar
Bilgi Sistemi üzerinden onaylar.
(3)
Faaliyet sahibi bu formu yazılı ve imzalı olarak da il müdürlüğüne
iletmekle yükümlüdür.
(4)
İl müdürlüğü, onaylanan Faaliyet Ön Bilgi Formunu yazılı ve imzalı olarak
Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
(5)
Bakanlık bu bildirileri, Potansiyel Kirlenmiş Sahalar Listesine dahil eder.
Faaliyet ön bilgi formu yenileme
yükümlülüğü
MADDE 9 – (1) Faaliyet sahibi, Faaliyet Ön Bilgi Formunda yer
alan bilgiler kapsamında, faaliyetinde meydana gelen değişikliği,
değişikliğin gerçekleşmesini müteakip en geç bir ay içerisinde Ek-3’de yer
alan Faaliyet Ön Bilgi Formunu Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sisteminde doldurarak
il müdürlüğüne bildirir.
(2)
Faaliyet sahibinin değişmesi durumunda en son faaliyet sahibi değişikliği,
değişikliğin gerçekleşmesini müteakip en geç bir ay içerisinde Ek-3’de yer
alan Faaliyet Ön Bilgi Formunu Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sisteminde doldurarak
il müdürlüğüne bildirir.
(3)
İl müdürlüğü, Faaliyet Ön Bilgi Formunu kontrol ederek Kirlenmiş Sahalar
Bilgi Sistemi üzerinden onaylar.
(4)
Faaliyet sahibi bu formu yazılı ve imzalı olarak da il müdürlüğüne
iletmekle yükümlüdür.
(5)
İl müdürlüğü, onaylanan Faaliyet Ön Bilgi Formunu yazılı ve imzalı olarak
Bakanlığa bildirir.
(6)
Bakanlık söz konusu değişikliği içeren güncellemeyi yapar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Potansiyel
Kirlenmiş Sahalar, Sahipsiz Sahalar ve Kirlilik Kaynağı Belirsiz Sahalar
Potansiyel kirlenmiş sahaların şüpheli
saha listesine alınması
MADDE 10 – (1) Potansiyel kirlenmiş sahalarda,
a)
Faaliyet Ön Bilgi Formları, Ek-4’de yer alan Faaliyet Ön Bilgi Formu
Değerlendirme Kriterlerine göre il müdürlüğü tarafından değerlendirilir.
Değerlendirme kriterlerinden en az birinin geçerli olması halinde ilgili
saha, şüpheli saha listesine dahil edilir.
b)
Endüstriyel kazalar veya doğal afet sonucu meydana gelen endüstriyel
kazalar da dahil olmak üzere kaza bildirme veya rapor etme formu veya
Ek-5’de verilen Bildirim Formuna göre bildirim yapılması durumunda, saha
Bakanlık veya il müdürlüğünce şüpheli saha listesine dahil edilir.
c)
Bakanlık veya il müdürlüğünce yürürlükteki mevzuat kapsamında
gerçekleştirilen denetimler sırasında uygunsuzlukların belirlenmesi halinde
saha, il müdürlüğünce şüpheli saha listesine dahil edilir.
Sahipsiz sahaların şüpheli saha
listesine alınması
MADDE 11 – (1) Ek-2, Tablo 2’de yer alan faaliyetlerin
gerçekleştiği sahalar haricindeki, herhangi bir nedenle toprak veya yeraltı
suyu kirliliğinin meydana geldiği veya Ek-5’de verilen bildirim formuna
göre bildirim yapılan sahalar, il müdürlüğünce şüpheli saha listesine
alınır.
Kirlilik kaynağı belirsiz sahaların
şüpheli saha listesine alınması
MADDE 12 – (1) Kirlilik kaynağı bilinmeyen, ancak kirlenme
şüphesinin olduğunu gösteren belirtilerin tespit edildiği ve kirlenmenin
etkilerinin bu belirtilerin ortaya çıkmasıyla anlaşıldığı kirlilik
vakalarında, kirlilik belirtilerinin gözlendiği veya ortaya çıktığı
noktalardan il müdürlüğü tarafından toprak, yüzey ve yeraltı suyu veya gaz
numuneleri alınarak veya aldırılarak, kirlilik belirtilerinin gerçekçi olup
olmadığını belirlemek üzere Ek-2, Tablo 1’de verilen kirlilik gösterge
parametrelerinin ölçümleri yaptırılır.
(2)
Kirlilik gösterge parametrelerinin ölçümleri ve Ek-9’da verilen
değerlendirme sonucunda kirlilik tespit edilmesi halinde Bakanlıkça
belirlenen esaslar dahilinde il müdürlüğü tarafından kaynak belirleme
çalışmaları yaptırılarak, kirlenmeye sebep olan kirletici maddelerin ne
olduğu, kirlilik kaynağının yeri veya kaynağın bulunduğu saha,
faaliyet/tesis sahibi tespit edilerek, saha şüpheli saha listesine alınır.
Bu saha için 8 inci maddede belirtildiği şekilde Faaliyet Ön Bilgi Formu
veya 14 üncü maddede belirtildiği şekilde Saha Ön Bilgi Formu düzenlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Birinci Aşama Değerlendirme
Şüpheli sahalarda yürütülecek örnekleme
çalışmaları
MADDE 13 – (1) Şüpheli sahada yapılacak her türlü örnekleme
ve analiz çalışmaları belirli bir plan çerçevesinde yürütülür. Bu amaçla,
örnekleme yapmadan önce saha sahibi Bakanlıkça belirlenen esaslar dahilinde
Saha Örnekleme ve Analiz Planı (SÖAP) yeterlilik koşullarını haiz uzman
kurum veya kuruluşlara hazırlatır. Bu plan rapor halinde Komisyon
tarafından onaylandıktan sonra örnekleme çalışması gerçekleştirilir.
Şüpheli sahaların ön değerlendirmesi
MADDE 14 – (1) Şüpheli sahada il müdürlüğü tarafından yerinde
denetim yapılır ve denetim sırasında Ek-7’de verilen Denetim Formu
doldurulur.
(2)
Şüpheli sahada birden fazla kirlilik kaynağı bulunması durumunda her bir
kaynak için ayrı bir denetim formu düzenlenir.
(3)
Her denetim formu ayrı ayrı değerlendirmeye tabi tutulur.
(4)
Ek-2, Tablo 2’de yer alan faaliyetlerin gerçekleştiği sahalar haricindeki
sahalarda Denetim Formuna ek olarak Ek-6’da verilen Saha Ön Bilgi Formu,
Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sistemi üzerinden ve yazılı olarak il müdürlüğü
tarafından düzenlenir.
(5)
Denetim sırasında sahada herhangi bir kirlilik gözlenmez ve sahaya yönelik kirlilik
şüphesinin geçerli olmadığı tespit edilirse saha, şüpheli saha listesinden
çıkartılır.
Puanlamalı değerlendirme
MADDE 15 – (1) Denetim sonucunda, şüpheli sahada söz konusu
kirlilik kaynağı ve kirletici maddelerin ne olduğunun bilinmesi durumunda;
a)
Kirletici maddeler veya atık tehlikesiz ise, ilgili mevzuat hükümleri
doğrultusunda gerekli tedbirler alınarak saha, takip gerektirmeyen saha
olarak nitelendirilir.
b)
Kirletici maddeler veya atık tehlikeli ise, Ek-8’de verilen puanlamalı
değerlendirme gerçekleştirilir. Değerlendirme sırasında, Denetim Formuna ek
olarak;
1)
Endüstriyel faaliyet gerçekleştirilen sahalarda, faaliyet sahibi tarafından
önceden il müdürlüğüne verilmiş olan Faaliyet Ön Bilgi Formu (Ek-3),
2)
Sahipsiz sahalarda, denetim sırasında doldurulacak olan Saha Ön Bilgi Formu
(Ek-6) bilgileri kullanılır.
(2)
Puanlamalı değerlendirme sonuçlarına göre, şüpheli saha il müdürlüğü
tarafından;
a)
Kirlilik kaynağı ve kirlenmiş toprağın bertaraf edilmesini sağlayacak bir
önlem ve bu önlem sonucunda kirliliğin ilgili mevzuat hükümlerine uygun
şekilde giderildiğinin teyidine dair izleme ölçümleri yaptırılarak saha,
takip gerektirmeyen saha,
b)
İkinci aşama değerlendirme sürecine tabi saha, takip gerektiren saha,
c)
Temizlenmesi gereken saha, kirlenmiş saha
olarak
tanımlanır.
(3)
Takip gerektirmeyen sahalar, potansiyel kirlenmiş saha listesine alınır.
Kirletici madde karakterizasyonu
MADDE 16 – (1) Denetim sonucunda şüpheli sahada söz konusu
kirletici maddelerin ne olduğunun bilinmemesi veya Atık Yönetimi Genel
Esaslarına İlişkin Yönetmeliğinin Ek-IV Atık Listesinde (M) ile
işaretlenmiş atık bulunduğunun tespit edilmesi durumunda;
a)
Kirletici maddelerden ya da atıktan direkt olarak örnek alınabiliyorsa,
kirletici maddenin veya atığın Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların
Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkındaki Yönetmelik ve
14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli
Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre karakterizasyonu yapılarak tehlikeli
madde veya atık olup olmadığı tespit edilir.
1)
Kirletici maddeler ya da atık tehlikesiz ise, ilgili mevzuat hükümleri
doğrultusunda gerekli tedbirler alınarak saha takip gerektirmeyen saha
olarak nitelendirilir.
2)
Kirletici maddeler ya da atık tehlikeli ise, 15 inci maddenin birinci
fıkrasının (b) bendinde belirtilen puanlamalı değerlendirme
gerçekleştirilir.
b)
Kirletici maddelerden ya da atıktan direkt olarak örnek alınamıyorsa,
toprak, atık, kirletici maddeler karışımından 17 nci maddede belirtilen
kirlilik gösterge parametrelerinin ölçümleri gerçekleştirilir.
c)
Şüpheli sahada (a) ve (b) bentlerinin her ikisinin de geçerli olduğu durum
olan kirletici maddelerden ya da atıktan, kaynağın bir bölümünden direkt
olarak örnek alınabiliyor, bir bölümünden de alınamıyorsa, (a) ve (b) bentlerinin
her ikisi de uygulanır.
Kirlilik gösterge parametrelerinin
ölçümü
MADDE 17 – (1) 13 üncü maddede belirtilen şekilde onaylanan
saha örnekleme ve analiz planı uyarınca şüpheli sahada kirlenmiş toprak ve
mümkünse yeraltı suyundan veya toprak gazından Bakanlıkça belirlenen
esaslara göre numuneler alınarak;
a)
Endüstriyel faaliyetin gerçekleştirildiği sahalarda Ek-2, Tablo-2’de
verilen faaliyete özel kirlilik gösterge parametrelerinin,
b)
Sahipsiz sahalarda Ek-2 Tablo 1’de yer alan bütün kirlilik gösterge
parametrelerinin,
c)
Bu ölçümlere ek olarak temiz alanlardan alınacak numunelerde söz konusu
kirlilik gösterge parametreleri için referans ölçümleri gerçekleştirilir.
(2)
Referans ölçümlerinin yapılacağı numunelerin alımına ilişkin usul ve
esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(3)
Kirlilik gösterge parametreleri ölçüm değerleri, Ek-9’da belirtildiği
şekilde referans değerleri ile karşılaştırılır ve bu karşılaştırma
sonucunda, şüpheli saha il müdürlüğü tarafından;
a)
Takip gerektirmeyen saha,
b)
İkinci aşama değerlendirme sürecine tabi saha, takip gerektiren saha,
c)
Temizlenmesi gereken saha, kirlenmiş saha
olarak
tanımlanır.
(4)
Takip gerektirmeyen sahalar potansiyel kirlenmiş saha listesine alınır.
ALTINCI BÖLÜM
İkinci Aşama Değerlendirme
Saha durum ve risk değerlendirme ön
raporu ve saha durum ve risk değerlendirme nihai raporu hazırlama
yükümlülüğü
MADDE 18 – (1) Birinci aşama değerlendirme sonucunda takip
gerektiren saha olarak tanımlanan saha için ikinci aşama değerlendirme
kapsamında Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön Raporu ve Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Nihai Raporu hazırlanır.
(2)
Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön Raporunun önemli bir bileşeni olan saha
ve kirlilik karakterizasyonu çalışmalarına yönelik olarak sahada yapılacak
her türlü örnekleme ve analiz çalışmaları belirli bir plan çerçevesinde
yürütür. Bu amaçla, sahada örnekleme yapmadan önce saha sahibi tarafından
Saha Örnekleme ve Analiz Planı (SÖAP) hazırlanır ve bu plan rapor halinde
Komisyon tarafından onaylandıktan sonra örnekleme çalışması
gerçekleştirilir.
(3)
Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön Raporu ve Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Nihai Raporu sırasıyla Ek-10 ve Ek-11’de verilen formatlar
kapsamında Bakanlıkça belirlenen esaslar göz önünde bulundurularak
yeterlilik koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlarca hazırlanır.
(4)
Saha sahibi, raporları hazırlatacağı kurum veya kuruluşu Bakanlıkça
yetkilendirilmiş yeterlilik koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlar
arasından kendisi belirler.
(5)
Her iki rapor da aynı uzman kurum veya kuruluşça hazırlanır.
Kirlenmiş saha değerlendirme ve izleme
komisyonunun kurulması
MADDE 19 – (1) Saha Örnekleme ve Analiz Planlarını, Saha
Durum ve Risk Değerlendirme Ön ve Nihai Raporlarını değerlendirip
onaylamak, kirlenmiş saha temizleme çalışmalarını izlemek ve hazırlanacak
Temizleme Faaliyeti Planlama ve Değerlendirme, Temizleme Uygulama ve İzleme
Raporlarını değerlendirip onaylamak amacıyla valilik bünyesinde il
müdürlükleri başkanlığında sürekli çalışacak Kirlenmiş Saha Değerlendirme
ve İzleme Komisyonu oluşturulur.
(2)
Komisyon, il müdürlükleri başkanlığında il tarım müdürlüğü, il sağlık
müdürlüğü, il sanayi ve ticaret müdürlüğü, devlet su işleri bölge
müdürlüğü, il özel idaresi ile komisyonca gerekli görülmesi durumunda
üniversite ve uygun görülecek diğer kurum ve kuruluşların temsilcilerinden
oluşur.
(3)
Komisyonun sekreterya hizmetlerini il müdürlükleri yürütür.
İkinci aşama değerlendirme sürecinin
başlatılması
MADDE 20 – (1) İl müdürlüğü, birinci aşama değerlendirme
sonucunda takip gerektiren saha olarak tanımlanan saha sahibine 18 inci
maddede belirtilen kapsamda ikinci aşama değerlendirme çalışmalarının
başlatılmasını bir yazı ile bildirir.
(2)
Takip gerektiren saha olarak tanımlanan sahipsiz sahada ise ikinci aşama
değerlendirme il müdürlüğü tarafından başlatılır.
Saha durum ve risk değerlendirme ön
raporunun hazırlanması ve il müdürlüğüne sunulması
MADDE 21 – (1) Saha sahibi, il müdürlüğünün yazısının
tebliğinden itibaren en geç üç ay içerisinde yeterlilik koşullarını haiz
uzman kurum veya kuruluşlara Ek-10’da verilen Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporu genel formatı kapsamındaki Saha ve Kirlilik
Karakterizasyonu çalışmalarını yaptırmak, bu çalışmadan elde edilen
bilgiler doğrultusunda Jenerik veya Sahaya Özgü Risk Analizi yapma
konusundaki değerlendirmesini içeren Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön
Raporunu hazırlatıp üyelerin sayısı kadar çoğaltarak raporu Komisyonun onayına
sunmakla yükümlüdür.
(2)
Saha sahibi, gerekçesini belirterek süre uzatım talebinde bulunabilir.
Talebin il müdürlüğünce uygun bulunması halinde iki ayı geçmemek üzere ek
süre verilebilir.
(3)
Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön Raporu, saha sahibi tarafından bir
dilekçe ekinde Komisyona sunulmak üzere il müdürlüğüne teslim edilir.
(4)
Ön Raporun Ek-10’da verilen kapsam ve formata uygunluğu ve Bakanlıkça
yetkilendirilmiş yeterlik koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşça hazırlanıp
hazırlanmadığı hakkındaki inceleme Komisyonca yedi iş günü içinde
sonuçlandırılır.
(5)
Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön Raporunun formata ve kapsama uygun
olmadığı veya uzman kurum veya kuruluşça hazırlanmadığının Komisyonca
anlaşılması halinde, bu hususların yerine getirilmesi için rapor saha
sahibine iade edilir.
(6)
Düzeltilen Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön Raporu en geç bir ay veya
komisyonca belirlenecek süre içerisinde il müdürlüğüne tekrar sunulur.
Komisyonca belirlenecek süre iki ayı geçemez.
(7)
Komisyon, Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön Raporu değerlendirmesine
yönelik onayını en geç bir ay içerisinde saha sahibine bildirir.
Saha durum ve risk değerlendirme nihai
raporunun hazırlanması ve il müdürlüğüne sunulması
MADDE 22 – (1) Saha sahibi, Komisyonun Ön Rapor hakkında
aldığı karar doğrultusunda çalışmalarını Bakanlıkça belirlenen esaslara
göre tamamlayarak, EK-11’de verilen format kapsamında hazırlanan Saha Durum
ve Risk Değerlendirme Nihai Raporunu en geç üç ay içerisinde il müdürlüğüne
sunar.
(2)
Nihai Rapor, Ön Rapor aşamasında ve sonrasında yapılan çalışmaları ve
bulguları kapsayacak şekilde hazırlanır.
(3)
Saha sahibinin süre uzatım talebi il müdürlüğünce uygun bulunması halinde
üç ayı geçmemek üzere ek süre verilebilir.
(4)
Saha ile ilgili hazırlanan Nihai Rapor, Komisyonca 23 üncü ve 24 üncü madde
kapsamında incelenir ve değerlendirilir.
(5)
Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporu, saha sahibi tarafından bir
dilekçe ekinde il müdürlüğüne sunulur. Nihai Raporun Ek-11’de verilen
format kapsamına uygunluğu hakkındaki inceleme il müdürlüğü tarafından
yapılarak beş işgünü içinde sonuçlandırılır. Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Nihai Raporunun format kapsamına uygun olmaması halinde, bu
hususların yerine getirilmesi için rapor, saha sahibine iade edilir.
Düzeltilen Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporu en geç bir ay veya
komisyonca belirlenecek süre içerisinde il müdürlüğüne tekrar sunulur.
Komisyonca belirlenecek süre iki ayı geçemez.
(6)
Format ve kapsamına uygun olduğu tespit edilen Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Nihai Raporu, saha sahibi tarafından komisyon üyelerinin
sayısı kadar il müdürlüğüne sunulur. İl müdürlüğü, Saha Durum ve Risk Değerlendirme
Nihai Raporunu incelemek ve değerlendirmek üzere yapılacak toplantının
tarihini ve yerini belirten bir yazı ekinde raporu komisyon üyelerine
gönderir.
Komisyonun saha durum ve risk
değerlendirme nihai raporunu incelemesi usulü
MADDE 23 – (1) Komisyon Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai
Raporunu, ilk inceleme değerlendirme toplantısından sonraki en çok kırk beş
işgünü içinde inceler ve değerlendirir.
(2)
Komisyon üye sayısının salt çoğunluğu ile toplanır.
(3)
Komisyon, su, toprak ve benzeri analizlerin ve ölçümlerin tekrarlanmasını
veya ek örnekleme yapılmasını isteyebilir. Yetkili uzman kurum ve
kuruluşlardan görüş alabilir.
(4)
Komisyon gerekli görürse komisyonun görevlendireceği üyeler tarafından saha
çalışmalarının gerçekleştirildiği yerde inceleme yapar.
(5)
Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporunda önemli eksiklik ve
yanlışların görülmesi durumunda Komisyonun belirleyeceği bir süre
dahilinde, bunların giderilmesini saha sahibinden ister. Bu durumda,
inceleme değerlendirme çalışması durdurulur. Eksiklikler tamamlanmadan veya
gerekli düzeltmeler yapılmadan komisyon çalışmalarına devam edilmez.
(6)
Saha sahibinin, Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporunda gerekli
görülen düzeltmeleri Komisyonun belirlediği süre içerisinde yapıp yeniden
il müdürlüğüne sunmasından sonra, Komisyon il müdürlüğünce toplantıya
çağrılır. Toplantının yapılması ile birlikte inceleme değerlendirme süreci
kaldığı yerden devam eder.
(7)
Komisyon tarafından inceleme ve değerlendirme toplantıları sırasında;
a)
Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporunun ve eklerinin yeterli ve
uygun olup olmadığı,
b)
Yapılan incelemelerin, hesaplamaların ve değerlendirmelerin yeterli düzeyde
veri, bilgi ve belgeye dayandırılıp dayandırılmadığı
ile
ilgili inceleme ve değerlendirmeler yapılır.
Saha durum ve risk değerlendirme nihai
raporunun değerlendirilmesi
MADDE 24 – (1) Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporu
Komisyonca değerlendirildikten sonra saha ile ilgili takip gerektirmeyen
saha kararı alınırsa saha potansiyel saha listesine dahil edilir.
(2)
Saha ile ilgili temizleme gerektiren kirlenmiş saha kararı alınırsa saha
yedinci bölümde belirlenen temizleme sürecine tabi tutulur.
(3)
Saha ile ilgili ara müdahale kararı alınması halinde, temizleme öncesi ara
müdahale uygulanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Temizleme
Temizleme
faaliyet planlama ve değerlendirme raporu ile temizleme faaliyeti uygulama, izleme ve sonlandırma raporu
hazırlama yükümlülüğü
MADDE 25 – (1) Birinci aşama değerlendirme 15 veya 17 nci
madde sonucunda ya da ikinci aşama değerlendirme sonrasında temizlenmesi
gereken kirlenmiş saha olarak tanımlanan saha için temizleme faaliyeti
başlatılır. Bu kapsamda sırasıyla Temizleme Faaliyet Planlama ve
Değerlendirme Raporu ile Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve
Sonlandırma Raporu hazırlanır. Bu raporlar, sırasıyla, Ek-12 ve Ek-13’de
verilen formatlar kapsamında Bakanlıkça belirlenen esaslar dikkate alınarak
yeterlilik koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlarca hazırlanır.
(2)
Saha sahibi raporları hazırlatacağı kurum veya kuruluşu, Bakanlıkça yetkilendirilmiş
yeterlilik koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlar arasından kendisi
belirler.
(3)
Her iki rapor da aynı uzman kurum veya kuruluşça hazırlanır.
Temizleme faaliyet planlama ve
değerlendirme raporu hazırlama yükümlülüğü
MADDE 26 – (1) Birinci aşama değerlendirme 15 veya 17 nci
madde sonucunda temizlenmesi gereken kirlenmiş saha olarak nitelenen saha
için ilk olarak sahada ikinci aşama değerlendirme kapsamında Bakanlıkça
belirlenen esaslara göre yürütülen saha ve kirlilik karakterizasyonu ile
sahaya özgü risk değerlendirme çalışmaları yapılır.
(2)
Kirlenmiş sahalar için saha sahibi 18 inci madde ila 24 üncü maddede
belirtilen ikinci aşama değerlendirme sürecinde öngörülen Saha Durum ve
Risk Değerlendirme Ön ve Nihai Raporlarını hazırlayıp Komisyona sunmaz ve
bu raporlar için onay almaz.
(3)
Ek-12 kapsamında hazırlanacak Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme
Raporu, Ek-10’da belirlenen kapsamda yürütülecek olan saha ve kirlilik
karakterizasyonu çalışmaları ile Ek-11’de belirlenen kapsamda yürütülecek
olan sahaya özgü risk değerlendirme çalışmalarının sonuçlarını da kapsar.
Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme Raporu faaliyet/saha
sahiplerince;
a)
Birinci aşama değerlendirme 15 veya 17 nci madde hükmünce temizlenmesi gereken
kirlenmiş saha olarak tanımlanan saha için en geç altı ay içerisinde,
b)
İkinci aşama değerlendirme sonucunda temizlenmesi gereken kirlenmiş saha
olarak tanımlanan saha için üç ay içerisinde
hazırlatılır.
(4)
Hazırlanan Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme Raporu Komisyona
iletilmek üzere il müdürlüğüne sunulur.
(5)
Saha sahibi gerekçesini belirterek ek süre talep edebilir. Komisyonca uygun
görülmesi halinde üç ayı geçmemek üzere il müdürlüğünce ek süre
verilebilir.
Temizleme faaliyet planlama ve
değerlendirme raporunun değerlendirilmesi
MADDE 27 – (1) Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme
Raporu Komisyon tarafından bir ay içerisinde değerlendirilir.
(2)
Komisyon, saha temizleme hedefi ve saha için seçilen temizleme yönteminin
uygunluğu bakımından rapora onay verebilir veya onay vermeyerek saha
temizleme hedefi veya seçilen temizleme yönteminin değiştirilmesini talep
edebilir.
(3)
Değişiklik talebi halinde, Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme
Raporu en geç bir ay içerisinde nihai hale getirilerek il müdürlüğüne
sunulur.
(4)
Komisyon düzeltilmiş raporu on beş gün içinde değerlendirir ve onaylar.
Temizleme faaliyetinin uygulanması ve
izlenmesi
MADDE 28 – (1) Komisyona sunulan Temizleme Faaliyet Planlama
ve Değerlendirme Raporunun onaylanması halinde temizleme sisteminin ikinci
aşaması olan temizleme uygulama ve izleme aşamasına geçilir. Sistemin
çalışmaya başlamasıyla birlikte temizleme işlemi ve sistem etkinliği,
Bakanlıkça belirlenen esaslara göre, sahada periyodik olarak yapılan hedef
kirletici saha konsantrasyonlarının ölçümleri ile izlenir.
Temizleme faaliyeti uygulama, izleme ve
sonlandırma raporu hazırlama yükümlülüğü
MADDE 29 – (1) Periyodik ölçüm sonuçları Bakanlıkça
belirlenen esaslar dikkate alınarak Komisyon incelemesine sunulur. Sistemin
işletmeye alındığı başlangıç, kısa ve daha sonraki uzun dönemli izleme
amaçlı yapılan periyodik ölçümlerin hangi sıklıkta ve nereden alınan
örneklerle yapılacağı, hazırlanma ayrıntıları Bakanlıkça belirlenir.
(2)
Komisyon ölçüm sonuçlarını, mevcut kirliliğin önceden belirlenen saha
temizleme hedefine doğru azalma gösterip göstermediği, kirlilik azalma
hızının beklenen düzeyde olup olmadığı hususları bakımından değerlendirir.
(3)
İkinci fıkradaki değerlendirmelere göre Komisyon, temizleme faaliyeti
sonuçlarını uygun bulur ise temizleme faaliyeti ve sistem işletimi
planlandığı şekilde devam ettirilir.
(4)
Komisyon, temizleme faaliyeti sonuçlarını uygun bulmaz ise sistemin işletim
etkinliğinin artırılmasına yönelik önerilerde bulunabilir.
(5)
İzleme faaliyetleri sonucunda elde edilen tüm bilgiler ve periyodik ölçüm
sonuçları faaliyet sahibi tarafından değerlendirilir; sahadaki kirletici
konsantrasyonunun Bakanlıkça belirlenen esaslar dahilinde saha temizleme
hedefine kadar düşürülüp düşürülmediği kontrol edilir; eğer saha temizleme
hedefine erişilmişse temizleme işlemini sonlandırmayı Komisyona teklif
eder.
(6)
Temizleme faaliyetini sonlandırmayı teklif etmek için, kapsam ve formatı
EK-13’de verilen Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma
Raporunda bir alt bölüm olarak yer alan bir Temizleme Faaliyet Sonlandırma
Talep Dokümanı Komisyona sunulmak üzere hazırlanır.
(7)
Temizleme Faaliyet Sonlandırma Talep Dokümanının Komisyon tarafından
onaylanması halinde, temizleme sonlandırma aşamasına geçmek amacıyla
temizleme uygulama ve izleme faaliyetleri sonucunda elde edilen tüm
bilgiler ve periyodik ölçüm sonuçları, temizleme sistemi tasarımı, inşası
ve sistem işletimine ait bilgileri de içeren Temizleme Faaliyeti Uygulama,
İzleme ve Sonlandırma Raporu Ek-13’de verilen format kapsamında hazırlanır.
Temizleme faaliyeti uygulama, izleme ve
sonlandırma raporunun değerlendirilmesi
MADDE 30 – (1) Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma
Raporu il müdürlüğüne sunulur ve Komisyonca değerlendirilir. Komisyon bu
raporu kaynak dahil tüm kirlenmiş alandaki kirlilik düzeyinin saha temizleme
hedefine ulaşıp ulaşmadığını uzun dönem periyodik izleme sonuçlarına ve
saha verilerine dayanarak en geç kırkbeş gün içerisinde değerlendirir.
Temizleme faaliyetinin sonlandırılması
MADDE 31 – (1) Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve
Sonlandırma Raporunun Komisyon tarafından onaylanması ve dolayısıyla
temizleme faaliyetinin sonlandırılmasına onay verilmesi halinde, Komisyon
temizleme faaliyetlerinin sonlandırılabileceğini resmî bir yazı ile saha
sahibine bildirir ve temizleme faaliyeti sonlandırmayı müteakip izleme
faaliyeti başlatılır.
(2)
Raporun Komisyon tarafından onaylanmaması halinde ise, temizleme sisteminin
işletilmesi ve izlenmesinin, mevcut durum göz önüne alınarak Komisyonca
belirlenen bir süre kadar daha devam ettirilmesi istenebilir. Komisyonun
tüm temizleme süreci boyunca edindiği izlenimler sonucunda, temizleme
sisteminin seçiminde ve işletiminde teknik anlamda herhangi bir uygunsuzluk
veya ihmal olmamasına ve sistemin işletiminin makul bir süre daha uzatılmış
olmasına rağmen, sahanın doğal koşulları gereği kirlenmiş sahanın tümüne
oranla ancak sınırlı ve dar bir bölümünde hâlâ saha temizleme hedefine
erişilememiş olması halinde, Komisyon alınabilecek gerekli önlemlerin
alınması koşuluyla, temizleme faaliyetlerinin sonlandırılabileceğini resmî
bir yazı ile saha sahibine bildirebilir ve temizleme faaliyeti
sonlandırmayı müteakip izleme faaliyetinin başlatılmasına izin verebilir.
Temizleme faaliyetinin
sonlandırılmasını müteakip izleme
MADDE 32 – (1) Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve
Sonlandırma Raporunun Komisyon tarafından onaylanması ve sahanın temizlendiğinin
Komisyonca kabulünü müteakip kirlenmiş saha sahibi, Komisyonun belirleyeceği
yıla kadar ölçümler yaparak temizleme sonrası izleme yapar. İzleme
sonuçlarının tümünü bir rapor halinde il müdürlüğüne sunar.
(2)
İzleme süresi sonunda hazırlanan bu rapor Komisyonca değerlendirilir.
Raporun Komisyon tarafından onaylanmasıyla, saha sahibi varsa komisyonun
saha kullanımına kısıtlamaların getirilmesi gibi önerilerini de dikkate
alarak sahada yürütülen temizleme çalışmalarını bitirmiş olur. Temizlenmiş
saha kirlenmiş saha listesinden çıkarılır ancak potansiyel saha olarak
kayıt altında tutulmaya devam edilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Yetkilendirilmiş yeterliliği haiz kurum
ve kuruluşlar
MADDE 33 – (1) Saha Örnekleme ve Analiz Planını, Saha Durum
ve Risk Değerlendirme Ön ve Nihai Raporlarını, Temizleme Faaliyet Planlama
ve Değerlendirme Raporunu ve Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve
Sonlandırma Raporunu hazırlayacak ve çalışmaları yürütecek kurum ve
kuruluşlar Bakanlıktan Yeterlilik Belgesi almakla yükümlüdürler. Yeterlilik
Belgesinin verilmesi, yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşların kontrolü ve
belgenin yenilenmesi veya iptal edilmesi ile ilgili usul ve esaslar
Bakanlıkça belirlenir.
Deşarj ve emisyon izinleri
MADDE 34 – (1) Saha sahibi temizleme uygulama ve izleme
çalışmalarının yürütülmesi esnasında uygulanan temizleme yöntemi nedeniyle
ortaya çıkabilecek atıksuların bertarafı için, Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliği ve 26/11/2005 tarihli ve 26005 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü
Yönetmeliği (76/464/AB) esas alınarak deşarj standartları Bakanlıkça
belirlendikten sonra Deşarj İzin Belgesi almaksızın bertaraf eder.
(2)
Saha sahibi temizleme uygulama ve izleme çalışmalarını hava kirliliğini
önlemeye yönelik mevzuat koşullarını sağlayacak şekilde tasarlar, yürütür
ve uygulanan temizleme yöntemi nedeniyle ortaya çıkabilecek emisyon
ölçümlerini yapar ve sunar.
(3)
Saha sahibi, gözlem kuyularının açılması için gerekli izinleri alır veya
çalışmaları yürüten uzman kurum veya kuruluşa aldırır.
Düzenleyici işlemler
MADDE 35 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili
düzenleyici işlemler Bakanlıkça iki yıl içerisinde hazırlanır ve Bakanlığın
internet sayfasında yayımlanır.
Denetim
MADDE 36 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine uyulup uyulmadığının
denetimi, Çevre Kanunu ve 21/11/2008 tarihli ve 27061 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Çevre Denetimi Yönetmeliği uyarınca gerçekleştirilir.
Sorumluluk ve çevresel zararın tahsili
MADDE 37 – (1) Toprak veya yeraltısuyu kirliliğine neden olan
faaliyet sahipleri Çevre Kanununun 13 üncü maddesinin altıncı fıkrası ve 28
inci maddesi kapsamında sorumludur. Toprak kirliliğine sebep olan sorumlu
kişilerin çevresel zararı durdurmak, gidermek ve azaltmak için gerekli
önlemleri almaması veya bu önlemlerin yetkili makamlarca doğrudan alınması
nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yapılması gereken
harcamalar, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun hükümlerine göre toprak veya yeraltısuyu kirliliğinden
sorumlu olanlardan tahsil edilir.
Mülkiyet değişiminde sorumluluk
MADDE 38 – (1) Saha ve tesislerin mülkiyeti değiştiğinde yeni
saha/tesis sahibi bu Yönetmeliğin getirdiği yükümlülükleri yerine
getirmekle yükümlüdür.
İdari yaptırımlar
MADDE 39 – (1) Bu Yönetmeliğe aykırı davrananlar hakkında
Çevre Kanununda öngörülen idari yaptırımlar uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 40 – (1) 31/5/2005 tarihli ve 25831 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 8 inci maddenin birinci fıkrasına göre Ek-2,
Tablo 2’de yer alan faaliyetleri yürüten mevcut faaliyet sahipleri en geç
üç ay içerisinde, yeni başlayacak faaliyet sahipleri ise faaliyete
başladıktan sonra en geç bir ay içerisinde Ek-3 te yer alan Faaliyet Ön
Bilgi Formunu Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sisteminde doldurarak il müdürlüğüne
bildirir.
Yürürlük
MADDE 41 – (1) Bu Yönetmeliğin;
a)
1, 2, 3, 4, 5, 6, 35, 40, 41 ve 42 nci maddeleri yayımı tarihinde,
b)
Diğer maddeleri bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden iki yıl sonra
yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 42 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı
yürütür.
Yönetmelik eklerini görmek için tıklayınız
|