|
Çevre ve Orman
Bakanlığından:
ÇEVRESEL GÜRÜLTÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ VE
YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; çevresel gürültüye
maruz kalınması sonucu kişilerin huzur ve sükûnunun, beden ve ruh
sağlığının bozulmaması için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak ve
kademeli olarak uygulamaya konulmak üzere; değerlendirme yöntemleri kullanılarak
çevresel gürültüye maruz kalma seviyelerinin, hazırlanacak gürültü
haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu
ile belirlenmesi, çevresel gürültü ve etkileri hakkında kamuoyunun
bilgilendirilmesi, gürültü haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü
seviyesi değerlendirme raporu sonuçları esas alınarak; özellikle çevresel
gürültüye maruz kalma seviyelerinin insan sağlığı üzerinde zararlı etkilere
sebep olabileceği ve çevresel gürültü kalitesini korumanın gerekli olduğu
yerlerde, gürültüyü önleme ve azaltmaya yönelik eylem planlarının
hazırlanması ve bu planların uygulanması ile ilgili usul ve esasları
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; özellikle nüfusun yoğun olduğu
alanlarda, parklarda veya yerleşim bölgelerindeki diğer sessiz alanlarda,
açık arazideki sessiz alanlarda, okul, hastane ve diğer gürültüye hassas
alanlar da dahil olmak üzere insanların maruz kaldığı çevresel gürültüler
ile çevresel titreşime yönelik esas ve usulleri kapsar.
(2)
Bu Yönetmelik kişinin kendisinden dolayı maruz kaldığı gürültüyü, 26 ncı
maddede belirtilen ev faaliyetleri dışındaki gürültüler ile komşuların
oluşturduğu gürültüyü, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu
kapsamındaki işyerlerinde çalışan işçilerin maruz kaldığı gürültüyü, ulaşım
araçlarının iç gürültüsünü ve askeri alanlardaki askeri faaliyetlere bağlı
gürültüyü kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı
Çevre Kanununun 14 üncü maddesi ile 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayılı Çevre
ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun 9 uncu maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a)
Açık arazideki sessiz alan: Yetkili idare tarafından ulaşım, sanayi veya
rekreasyon faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü gürültü rahatsızlığına
maruz kalmayacak şekilde ayrılan bir alanı,
b)
Ağırlıklama: İnsan işitme sisteminin özelliğinin dikkate alınarak, ses
basıncı seviyesinin frekanslara göre farklı şekilde değiştirilmesini,
c)
Ağırlıklanmış ses azaltma indeksi (Rw): Malzemelerin ses yalıtım
performansının laboratuar şartlarında ölçülen ve tek bir değer olarak ifade
edilen etiket değerini,
ç)
Akşam gürültü göstergesi (Lakşam): A ağırlıklı uzun dönem ses seviyesinin
enerji ortalaması olup, yılın akşam sürelerinin tamamına göre belirlenen ve
akşam süresindeki rahatsızlığı ifade etmekte kullanılan etkilenim seviyesini,
d)
Akustik gölge bölgesi: Ses dalgalarının bir çevrede yayılmaları sırasında
engeller, rüzgâr etkisi ve günlük sıcaklık değişimleri gibi dış etkilerle
kırılma ve kıvrılmalara uğramaları sonucu ortaya çıkan ve içerisinde ses
seviyelerinin 10 dB kadar azalma gösterdiği alanları,
e)
Akustik planlama: Gelecekte var olabilecek gürültülerin arazi kullanım
planlaması, trafik ve trafik planlaması için sistem mühendisliği ile ses
yalıtımı tedbirleri ve gürültü kaynaklarının kontrolü gibi planlanmış
tedbirler kullanılarak kontrol edilmesini,
f)
Akustik rapor: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan ve 7/3/2008 tarihinden önce kurulmuş veya bu
tarihten sonra planlama ve kurulma aşamasını tamamlayarak faaliyete geçmiş
işletmelerin, tesislerin değerlendirme yöntemleri kullanılarak oluşması
muhtemel çevresel gürültü seviyelerinin belirlendiği ve sınır değerlerin
aşılıp aşılmadığını gösteren raporu,
g)
Alıcıda tedbirler: Gürültünün azaltılamadığı ortamlarda özellikle yüksek
seviyeli gürültüden korunmak için kişilerin işitme organlarının korunmasına
yönelik etkilenen kişi üzerinde alınabilecek tedbirleri,
ğ)
Ana kara yolu: Yılda üç milyondan fazla aracın geçtiği bölgesel, ulusal
veya uluslararası bir kara yolunu,
h)
Ana demir yolu: Yılda otuz binden fazla trenin geçtiği bir demir yolunu,
ı)
Ana hava limanı: Hafif uçaklarla tamamen eğitim maksatlı olarak yapılanlar
hariç olmak üzere, yılda elli binden fazla kalkış ve inişin gerçekleştiği
sivil hava alanını,
i)
Arka plan gürültüsü: Bir çevrede incelenen sesler bastırıldığında, verilen
konumdaki ve verilen durumdaki geriye kalan toplam sesi,
j) Atölye: Zanaatçıların veya
resim, heykel sanatlarıyla uğraşanların çalıştığı işyerleri ile dokuma,
konfeksiyon, torna, demir, doğrama ve benzeri işyerlerini,
k) Bakanlık: Çevre ve Orman
Bakanlığını,
l)
Canlı müzik: Gerçek enstrüman ve/veya seslerle veya banttan ya da
elektronik olarak yükseltilmiş ses kaynağı kullanılarak yapılan müzik
türünü,
m)
Çevresel gürültü: Ulaşım araçları, kara yolu trafiği, demir yolu trafiği,
hava yolu trafiği, deniz yolu trafiği, açık alanda kullanılan teçhizat,
şantiye alanları, sanayi tesisleri, atölye, imalathane, işyerleri ve
benzeri ile rekreasyon ve eğlence yerlerinden çevreye yayılan gürültü dâhil
olmak üzere, insan faaliyetleri neticesinde oluşan zararlı veya istenmeyen
açık hava seslerini,
n)
Çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu: Çevre Kanununca Alınması
Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer
almayan ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş veya bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra kurulması planlanan veya kurulup
işletmeye geçen işletmelerin, tesislerin, işyerlerinin değerlendirme
yöntemleri kullanılarak oluşması muhtemel çevresel gürültü seviyelerinin
belirlendiği ve sınır değerlerin aşılıp aşılmadığını gösteren raporu,
o)
Çevresel tedbirler: Yapıların dışında veya içinde yer alan gürültü
kaynaklarından doğan seslerin, yapı içindeki kişilere ulaşıncaya kadar
yayıldığı ortamda yapılabilecek her türlü gürültü kontrolü çalışmasını,
ö)
Çevresel titreşim: Maden ve taş ocakları, ulaşım araçları, sanayi ve inşaat
makineleri gibi işlemlerden doğan ve yapılarda kullanım alanı dışında başka
maksatlarla kullanılan hacimlerdeki faaliyetler sırasında oluşan genellikle
katı, sıvı ve gaz ortamlarda yayılan ve insan vücudunca hissedilen mekanik
salınım hareketlerini,
p)
Çınlama süresi (sn): Bir hacmin akustik özelliğini frekansa bağlı olarak
belirleyen parametreyi ve hacim içinde faaliyette olan bir ses kaynağının
susmasından itibaren ses basınç seviyesinin 60 dB azalması için geçen
süreyi,
r)
Çok hassas kullanımlar: Konut, yataklı hizmet veren sağlık kurumları,
eğitim kurumları, çocuk ve yaşlı bakım evleri, canlı müzik izni almış olan
oteller hariç diğer oteller, açık arazideki ve yerleşim alanı içindeki
sessiz alanlar gibi kullanımları,
ş)
Darbe gürültüsü: İki kütlenin birbirine çarpması ile ortaya çıkan
gürültüyü,
ş)
dB: Birbirinden mertebe farklılıkları gösteren, nicelikleri anlamlı olarak
ifade etmede kullanılan logaritmik bir ölçeği,
t)
dBA: İnsan işitme sisteminin düşük şiddetteki seslere karşı en çok hassas
olduğu orta ve yüksek frekanslara daha fazla ağırlık veren, A ağırlıklı ses
seviyesi olarak tabir edilen ve gürültünün etkilenim değerlendirilmesi ve
kontrolünde yaygın olarak kullanılan bir ses seviyesi ölçütünü,
u)
Değerlendirme: Bir gürültü göstergesi veya ilgili zararlı etkilerin
değerini hesaplamak, tayin etmek, öngörmek, tahmin etmek veya ölçmek için
kullanılan her türlü yöntemi,
ü)
Doz-etki ilişkisi: Bir zararlı etki ile gürültü gösterge değeri arasındaki
ilişkiyi,
v)
Eğlence yeri: Bir konaklama tesisi bünyesinde veya müstakil olarak faaliyet
gösteren, müşterinin eğlence ihtiyacını karşılamaya yönelik canlı müzik
hizmeti veren işyerini,
y)
Eşdeğer gürültü seviyesi (Leq): Belli bir süre içinde seviyeleri değişim
gösteren, genellikle A ağırlıklanmış ses seviyesi olarak ölçülen,
gürültünün enerji açısından eşdeğeri olan sabit seviyeyi,
z)
Ev faaliyetleri ve komşuların oluşturduğu gürültü: Konut içerisinde
kişilerin kendi davranış ve alışkanlıklarından kaynaklanan; kapı, pencere
kapatma, yürüme, konuşma, temizlik yapma, mobilya çekme, televizyon
seyretme, radyo dinleme, eğlence amacı dışında kullanılan her türlü müzik
aleti, çamaşır makinesi, buzdolabı, elektrik süpürgesi gibi aletleri
kullanma, evcil hayvan besleme gibi faaliyetler ile bina içinde yapılacak
tadilatı,
aa)
Eylem planı: Gerektiğinde gürültü seviyesinin düşürülmesi de dahil olmak
üzere gürültü ile ilgili sorunlar ve etkileriyle baş etmek için tasarlanan
planları,
bb)
Fiziksel çevre faktörleri: Sesin kaynaktan kullanıcıya, yapı veya etkilenen
kişilere iletilmesi sırasında geçtiği fiziksel çevrede bulunan ve ses
yayılımını etkileyen gürültüyü artırıcı veya azaltıcı her türlü faktörü,
cc)
Gündüz, akşam, gece gürültü göstergesi (Lgag): A ağırlıklı uzun dönem ses
seviyesinin enerji ortalaması olup, günlük toplam rahatsızlığı ifade
etmekte kullanılan etkilenim seviyesini,
çç)
Gündüz gürültü göstergesi (Lgündüz): A ağırlıklı uzun dönem ses seviyesinin
enerji ortalaması olup, yılın gündüz sürelerinin tamamına göre belirlenen
ve gündüz süresindeki rahatsızlığı ifade etmekte kullanılan etkilenim
seviyesini,
dd)
Gece gürültü göstergesi (Lgece): A ağırlıklı uzun dönem ses seviyesinin
enerji ortalaması olup, yılın gece sürelerinin tamamına göre belirlenen ve
gece süresindeki uyku kaçırıcı rahatsızlığı ifade etmekte kullanılan
etkilenim seviyesini,
ee)
Gürültü göstergesi: Bir zararlı etki ile ilgili olarak çevresel gürültünün
tanımlanmasında kullanılan fiziksel bir ölçeği,
ff)
Gürültü haritalama: Yürürlükte bulunan her türlü sınır değerin aşılıp
aşılmadığını göstermek gayesiyle, belirli bir alanda etkilenen kişi ve
maruz kalan konut sayısı da dâhil olmak üzere, mevcut veya gelecekte ortaya
çıkabilecek bir gürültü durumu hakkındaki verilerin; gürültü göstergesi
kullanılarak söz konusu alanın fiziksel haritası üzerinde standartlara
uygun olarak belirtilmesini,
gg)
Gürültü kontrolü: Herhangi bir ses kaynağından yayılan gürültü niteliğine
sahip sesleri, kabul edilebilir seviyeye indirmek, akustik özelliğini
değiştirmek, etki süresini azaltmak, hoşa giden veya daha az rahatsız eden
bir başka ses ile maskelemek gibi yöntemlerle zararlı etkilerini tamamen
veya kısmen yok etmek için yapılan işlemleri,
ğğ)
Hassas olmayan kullanımlar: Otoparklar, garajlar, eğlence yerleri, sanayi
tesisleri gibi kendisi gürültü kaynağı olabilen alan ve kullanımları,
hh)
İç ortam gürültüsü: Yapı içindeki mekanik sistemler ve diğer gürültü
kaynaklarından doğan ve mekân içinde bulunan insanları olumsuz etkileyen
istenmeyen ve zararlı seslerin bütününü,
ıı)
İmalathane: Hammaddeleri işleyerek piyasaya çıkacak duruma getiren
işyerini,
ii)
İşletme: Tesis ve faaliyetlerin bütününü,
jj)
İşyeri: Kamu kurum ve kuruluşları, ticari kuruluşlar, hizmet binaları, spor
tesisleri, tabanca ve tüfek poligonları, alışveriş merkezleri, tedavi
merkezleri, halı ve oto yıkama yerleri, depolama yerleri, matbaalar gibi
yerleri,
kk)
Kaynakta tedbirler: Gürültü üreten ses kaynağının yapısı, işletme tekniği,
oturduğu zemin, montaj biçimi ve buna benzer doğrudan kaynak ile ilgili
olarak alınabilecek tedbirleri,
ll)
Kamuoyu: Bu Yönetmeliğin uygulanması açısından, bir veya daha fazla gerçek veya
tüzel kişi ile bunların ulusal mevzuat veya uygulamaya uygun olarak
oluşturduğu dernek, örgüt veya grupları,
mm)
Kesikli titreşim: Delicilerdeki gibi sürekliliği olmayan ya da kazık
çakıcılardaki gibi belirli aralıklarla tekrarlanan titreşimi,
nn)
LC max: dBC olarak ölçülen, ölçüm süresi içerisinde C ağırlıklı rms tabanlı
ses seviyesinin en büyük değerini,
oo)
Oktav bant: Gürültü enerjisinin frekansa göre değişimini ortaya çıkarmakta
yararlanılan alt ve üst frekans sınırlarının birbirinin iki katı olan
frekans bandı ve bant genişliğinin merkez frekansının % 70’ine eşit olduğu
bandı,
öö)
Orta derecede hassas kullanımlar: İdari ve ticaret binaları, çocuk
bahçeleri, oyun alanları ve spor tesisleri gibi kullanımları,
pp)
Planlanan faaliyetler için akustik rapor: 17/7/2008 tarihli ve 26939 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin
Ek-I listesinde bulunan ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan “ * ” işareti
bulunmayan kurulması planlanan işletmelerin, tesislerin ve ulaşım
kaynaklarının değerlendirme yöntemleri kullanılarak oluşması muhtemel
çevresel gürültü seviyelerinin belirlendiği ve sınır değerlerin aşılması
halinde alınacak tedbirlerin bütününü içeren raporu,
rr)
Rahatsızlık: Alan araştırmaları vasıtasıyla belirlenen toplumsal gürültü
veya titreşim rahatsızlığının derecesini,
ss)
Rekreasyon alanı: Kişinin fiziksel ve psikolojik olarak kendisini tekrar
kazanabilmesini sağlayan dinlenme, eğlenme, gezi, serbest zamanları
değerlendirme gibi çeşitli faaliyetleri kapsayan geniş eylem alanlarını,
şş)
Ses basıncı seviyesi (Lp): Ortamda belli bir noktada ölçülen ses
basıncının, 20x10-6 Pa veya 20 µPa referans ses basıncına oranının 10
tabanına göre logaritmasının 20 ile çarpılmasıyla bulunan ve dB cinsinden
ifade edilen değeri,
tt)
Ses gücü seviyesi (Lw): Bir ses kaynağının yaydığı ses gücünün
milletlerarası standartlarda tanımlanan referans ses gücüne oranının 10
tabanına göre logaritmasının 10 ile çarpılmasıyla bulunan ve dB cinsinden
ifade edilen değeri,
uu)
Seviye ayarlaması: Gürültünün türüne ya da belirgin olarak duyulan bir
frekansın varlığına bağlı olarak, ölçülen ya da hesaplamayla bulunan
eşdeğer gürültü seviyesine eklenecek değeri,
üü)
Sınır değer: Yetkili idarece belirlenen, aşılması halinde yetkili idarece
dikkate alınan ve azaltıcı tedbirlerin uygulamaya konulmasına yol açan Lgag
veya Lgece, ve uygun olan hallerde Lgündüz, Lakşam, Lgece ve Leq değerini,
vv)
Stratejik gürültü haritası: Farklı kaynaklar bazında mevcut gürültü
durumunun veriler sayesinde sergilenmesini,
yy)
Sürekli titreşim: Gündüz veya akşam veya gece vakti gibi belirlenen bir
zaman dilimi boyunca engellenmeden devam eden titreşimi,
zz)
Tepe değer: Verilen bir zaman aralığındaki en yüksek titreşim değerini,
aaa)
Tesis: Bu Yönetmelikte tanımlanan işyeri, atölye, imalathane, eğlence yeri
kapsamı dışında kalan ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar
Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan tesisleri,
bbb)
Titreşimin yer değiştirme, hız, ivme cinsinden rms değeri: Belirli bir
zaman aralığında ölçülen titreşim değerlerinin karelerinin ortalamasının
karekökünü,
ccc)
Titreşimden etkilenme sınırı: Titreşimin; insan sağlığı, performansı ve
konforu üzerinde oluşturduğu hareket hastalığı gibi fizyolojik ve
psikolojik etkilerle yapılarda oluşturduğu hasarların başlama
sınırlarındaki, titreşim ivmesi, hızı, genliği, frekansları ve etkilenme
süresi gibi parametrelerle ortaya konulmuş kriterleri,
ççç)
Gürültü haritası hazırlanacak yerleşim alanı: Nüfusu yüz binden fazla olan,
şehirleşmiş alan olarak kabul edilen ve nüfus yoğunluğunun kilometre kare
başına 1000 kişiden fazla olduğu alanları,
ddd)
Yerleşim alanı içindeki sessiz alan: Yetkili idare tarafından gürültü
kaynakları için belirlenen sınır değerlerin üstüne veya yetkili idare
tarafından konulmuş belli bir değerden daha büyük bir gürültü gösterge
değerine maruz kalmayacak şekilde ayrılan bir alanı,
eee)
Yetkili idare: İkinci bölümde belirtilen idareleri,
fff)
Zararlı etkiler: İnsan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri
ifade
eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Bakanlığın görev, yetki ve
sorumlulukları
MADDE 5 – (1) Bakanlık;
a)
Kişilerin huzur ve sükûnunu beden ve ruh sağlığını gürültü ile bozmayacak
bir çevrenin geliştirilmesi gayesiyle, çevresel gürültüyü azaltacak program
ve politikaları belirlemek, buna yönelik mevzuat ve mevzuatın uygulanmasını
kolaylaştırıcı her türlü dokümanı hazırlamak, bu Yönetmeliğin
uygulanmasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamakla,
b)
Çevre Kanunu çerçevesinde il çevre ve orman müdürlükleri ve yetki devri
yapılan belediyelerle işbirliği ve koordinasyon içinde gürültü kaynaklarını
denetlemek, gerektiğinde gürültü kaynakları için akustik rapor veya
çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu hazırlattırmak, bu raporları
incelemek ve değerlendirmek, bu Yönetmeliğin ihlalinin tespiti halinde
idari yaptırım uygulamak, yetki devri yapılacak kurumlarda aranacak
esasları belirleyip yetki devri yapmakla,
c)
Bu Yönetmeliğin uygulanmasından yetkili ve sorumlu kılınan kurum ve
kuruluşlar ile bu Yönetmelik gereği hazırlanacak akustik rapor, çevresel
gürültü seviyesi değerlendirme raporu, gürültü haritası ve eylem planı
hazırlayacak kurum ve kuruluş temsilcilerinin uzmanlaşmasını sağlayıcı
programların içeriği ve programların uygulama prosedürünü belirlemekle,
ç)
Akustik rapor, çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu, gürültü
haritası ve eylem planı hazırlayacak kurum ve kuruluşların sağlaması
gereken esasları belirlemek, esasları sağlayanlara ön yeterlik/yeterlik
belgesi vermek, ön yeterlik/yeterlik belgesi alan ve bu kapsamda görev
yapan kurum ve kuruluşları denetlemek, belgelendirme esaslarına aykırı
davranılmasının tespiti halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamak
ve gerekirse ön yeterlik/yeterlik belgesini iptal etmekle,
d)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1’inde yer alan işletme ve tesislere verilecek çevre izin veya çevre
izin ve lisans belgesi kapsamında değerlendirme yapmak, bu çerçevede
işletmeleri denetlemek, bu Yönetmelikte belirtilen esaslara aykırılık
halinde gerekli yaptırımı uygulamak ve uygulanmasını sağlamakla,
e)
Stratejik Gürültü Haritaları ve Eylem Planları ile ilgili olarak;
1)
Yetkili ve sorumlu kurum ve kuruluşlarca hazırlanan gürültü haritaları ve
eylem planlarına görüş vermekle,
2)
Yetkili ve sorumlu kurum ve kuruluşlarca hazırlanarak Bakanlığa gönderilen
gürültü haritaları ve eylem planları ile Ek-VI’da yer alan her türlü bilgi
ve belgeye yönelik veri bankası oluşturmakla
yetkili
ve sorumludur.
İl çevre ve orman müdürlüklerinin
görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 6 – (1) İl çevre ve orman müdürlükleri;
a)
Çevre Kanunu gereği yetki devri yapılmayan alanlarda gürültü kaynaklarını
programlı, programsız veya şikâyetlere istinaden, gerektiğinde diğer
mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon
içinde, bu Yönetmelikte getirilen esaslara uyulup uyulmadığını denetlemek,
gerektiğinde gürültü kaynakları için akustik rapor veya çevresel gürültü
seviyesi değerlendirme raporu hazırlattırmak, bu raporları incelemek ve
değerlendirmek, bu Yönetmeliğin ihlalinin tespiti halinde idari yaptırım uygulamakla,
b)
Yetki devri yapılan kurum ve kuruluşların talepleri veya gerekli görülmesi
halinde koordinasyon ve işbirliği içinde çalışmakla,
c)
Yetki devri yapılmış kurumların faaliyetleri sebebiyle oluşan çevresel
gürültüyü denetlemek ve idari yaptırım uygulamakla,
ç)
Yetki talebinde bulunan kurum ve kuruluşların taleplerini değerlendirip
Bakanlığa iletmek, yetki devri yapılan kurum ve kuruluşların yetkileri
çerçevesinde çalışıp çalışmadığını denetlemek, yetkilerini yerine
getirmeyenleri tespit ederek Bakanlığa bildirmekle,
d)
İlde Çevre Kanununun 14 üncü maddesine istinaden yapılan denetim ve idari
yaptırımların sonuçlarını Bakanlığa iletmekle,
e)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-2’sinde yer alan işletme ve tesislere verilecek çevre izin veya çevre
izin ve lisans belgesi kapsamında değerlendirme yapmak, bu çerçevede
işletme ve tesisleri denetlemek, bu Yönetmelikte belirtilen esaslara
aykırılık halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamakla,
f)
Dini ve milli bayramlar ile yerel millî günler ve kutlamalar maksadıyla
yapılacak faaliyetler için bu Yönetmelik çerçevesinde getirilen yasaklara
İl Mahalli Çevre Kurul Kararı almak kaydıyla istisna getirmekle, istisna
kapsamında alınan kararları kamuoyuna duyurmakla
yetkili
ve sorumludur.
Mahalli idarelerce alınacak tedbirler
MADDE 7 – (1) İl özel idareleri;
a)
Çevre Kanunu gereği yetki devri yapılan il özel idareleri belediye
sınırları ve mücavir alan dışında gürültü kaynaklarını programlı,
programsız veya şikâyetlere istinaden gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında
yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon içinde,
bu Yönetmelikte getirilen esaslara uyulup uyulmadığını denetlemek, gerektiğinde gürültü kaynakları için
akustik rapor veya çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu
hazırlattırmak, bu raporları incelemek ve değerlendirmek, bu Yönetmeliğin
ihlalinin tespiti halinde idari yaptırım uygulamakla,
b)
Belediye sınırları ve mücavir alan dışında; yapıların mimari projelerinde
ve yapı ruhsatlarında 28 inci maddede belirtilen şartların aranmasıyla,
c)
Stratejik Gürültü Haritaları ve Eylem Planları ile ilgili olarak;
1)
Belediye sınırları ve mücavir alan dışında gürültü haritalarının
hazırlanmasında gerekli olan, gürültü kaynakları dışındaki tüm verileri
toplamak ve belirleyeceği esaslar çerçevesinde gürültü haritası
hazırlamakla sorumlu kurum ve kuruluşların kullanımına açmakla,
2)
Belediye sınırları ve mücavir alan dışındaki gürültü haritası hazırlanan
alanlarda mevcut veya ileriye yönelik projelendirme veya başka bir yatırımı
gerçekleştirme konusunda çalışması olabilecek ilgili tüm kurum ve kuruluşların
görüşlerini almakla,
3)
Belediye sınırları ve mücavir alan dışında 8 inci maddenin birinci
fıkrasının (ç) bendinin (3) ve (4)
numaralı alt bendine istinaden gürültü haritaları hazırlanan
kaynakların; yakınındaki limanlar ile Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin
ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde belirtilen işletme ve
tesislerin bulunduğu alanlar için ayrı ayrı gürültü haritalarını ve bu
gürültü haritalarının kapsadığı alanların eylem planlarını hazırlamakla,
4)
Belediye sınırları ve mücavir alan dışındaki alan için hazırlanan eylem
planlarını kamuoyu görüşüne açmakla,
5)
Belediye sınırları ve mücavir alan dışındaki alan için hazırlanan gürültü
haritalarının ve eylem planlarının nihai hali hakkında kamuoyuna bilgi
vermekle ve Bakanlığa göndermekle
ilgili
hususlarda gerekli tedbirleri alır.
(2)
Belediyeler;
a)
Çevre Kanunu gereği yetki devri yapılan belediyeler, belediye sınırları ve
mücavir alan içinde gürültü kaynaklarını programlı, programsız veya
şikâyetlere istinaden gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan
kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon içinde, bu Yönetmelikte
belirlenen esaslara uyulup uyulmadığını denetlemek, gerektiğinde gürültü kaynakları için
akustik rapor veya çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu
hazırlattırmak, bu raporları incelemek ve değerlendirmek, bu Yönetmeliğin ihlalinin
tespiti halinde idari yaptırım uygulamakla,
b)
Yetki devri yapılmış belediyeler; belediye sınırları ve mücavir alan içinde
yapılan denetim sonuçlarını il çevre ve orman müdürlüklerine göndermekle,
c)
Belediye sınırları ve mücavir alan içinde ilgili belediye; yapıların mimari
projelerinde ve yapı ruhsatlarında 28 inci maddede belirtilen şartların
aranmasıyla,
ç)
Nazım İmar Planları ve Uygulama İmar Planlarının hazırlanması aşamasında 27
nci maddede öngörülen gürültüye maruz kalma kategorilerini dikkate almakla,
d)
Stratejik Gürültü Haritaları ve Eylem Planları ile ilgili olarak;
1)
Belediye sınırları ve mücavir alan içinde gürültü haritası hazırlanacak
yerleşim alanlarını Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile koordinasyon ve
işbirliği içinde belirlemekle,
2)
Belediye sınırları ve mücavir alan içindeki yerleşim alanlarının, gürültü
haritalarının hazırlanmasında gerekli olan, gürültü kaynakları dışındaki
tüm verileri toplamak ve belirleyeceği esaslar çerçevesinde gürültü
haritası hazırlamakla sorumlu kurum ve kuruluşların kullanımına açmakla,
3)
Belediye sınırları ve mücavir alan içinde gürültü haritası hazırlanacak
yerleşim alanlarında yer alan; karayolu, tramvay ile yerüstünden geçen
metro yolları trafiği, limanlar ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sindeki işletme/tesisler veya
atölye-imalathane-eğlence yerleri gibi gürültü kaynaklarının bulunduğu
alanlar için ayrı ayrı gürültü haritalarının hazırlanmasıyla,
4)
Belediye sınırları ve mücavir alan içindeki gürültü haritası hazırlanan
yerleşim alanlarında mevcut veya ileriye yönelik projelendirme veya başka
bir yatırımı gerçekleştirme konusunda çalışması olabilecek ilgili tüm kurum
ve kuruluşların görüşlerini almakla,
5)
Belediye sınırları ve mücavir alan içindeki gürültü haritası hazırlanan
yerleşim alanında 8 inci maddede yetkili kılınan kurum veya kuruluş
tarafından hazırlanan gürültü haritalarını da göz önünde bulundurularak;
karayolları, demiryolları, tramvay ile yerüstünden geçen metro yolları,
havaalanları, limanlar ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sindeki işletme/tesisler veya
eğlence yerleri, imalathane gibi gürültü kaynaklarının bulunduğu alanları
kapsayan eylem planlarını hazırlamakla,
6)
Belediye sınırları ve mücavir alan içindeki yerleşim alanı için hazırlanan
eylem planlarını kamuoyu görüşüne açmakla,
7)
Belediye sınırları ve mücavir alan içindeki yerleşim alanı için hazırlanan
gürültü haritalarının ve eylem planlarının nihai hali hakkında kamuoyuna
bilgi vermekle ve Bakanlığa göndermekle,
8)
Büyükşehir belediye başkanlıkları, büyükşehir belediye sınırları ve mücavir
alan içinde belirlenen yerleşim alanı veya alanlarında yer alan; karayolu,
tramvay ile yerüstünden geçen metro yolları trafiği, limanlar ve Çevre Kanununca
Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde
yer alan işletme/tesisler veya atölye-imalathane- eğlence yerleri gibi
gürültü kaynaklarının bulunduğu alanlar için ayrı ayrı gürültü haritalarını
ilgili belediyelerle koordinasyon ve işbirliği içinde hazırlamakla
ilgili
hususlarda gerekli tedbirleri alır.
Kurum, kuruluş ve işletmelerce alınacak
tedbirler
MADDE 8 – (1) Kurum, kuruluş veya işletmelerden;
a)
Sağlık Bakanlığı; 13/12/1983 tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname gereği işitme
sağlığı ve kritik sağlık etkileri göz önüne alınarak gürültüden etkilenme
seviyelerinin belirlenmesi ve izlenmesine ilişkin esas ve usullerin
belirlenmesiyle,
b)
Diyanet İşleri Başkanlığı; dini tesislerde ses yükseltici kullanımından
çevreye yayılan sesin kontrolüne ilişkin esasların belirlenmesiyle,
c)
İşletme, tesis (fabrika), işyeri, atölye, imalathane, eğlence yeri ve
ulaşım kaynaklarını planlayan ve işletenler;
1)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan işletme ve tesisler için çevre izin veya çevre
izin ve lisans belgesine esas olacak akustik raporu hazırlatmak ve bu Yönetmelik
ile belirlenen sınır değerlerin sağlanmadığı durumlarda gerekli tedbirlerin
alınmasını sağlamakla,
2) Kurulması planlanan ve Çevre
Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve
Ek-2’sinde yer alan işletme ve tesisler ile 18, 19, 20 ve 21 inci
maddelerinde yer alan ulaşım kaynakları için hazırlanacak çevresel etki
değerlendirme raporu veya proje tanıtım dosyasının gürültü ile ilgili
bölümünün bu Yönetmelikte yer alan esaslar çerçevesinde hazırlanmasını
sağlamakla,
3)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1 ve Ek-2’sinde yer almayan işletme, tesis, işyeri, imalathane ve
atölyeler ile eğlence yerleri ve benzeri yerlerle ilgili işyeri açma ve
çalışma ruhsatı safhasında veya programlı, programsız veya şikâyete
istinaden yapılacak denetimlerde, yetkili idarenin talebine istinaden
çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu hazırlatmakla,
4)
Sanayi tesisi, atölye, imalathane, eğlence yeri gibi işletmeciler ile liman
işletmecileri; bu alanların gürültü haritalarının hazırlanmasından sorumlu
kurum ve kuruluşun talebi halinde istenen verileri belediyeye veya il özel
idarelerine iletmekle,
ç)
Ulaştırma Bakanlığı;
1)
Devlet yolları ve otobanlardan, ana karayolları sınıfına giren karayollarını,
ana demiryolları ve ana havaalanlarını belirleyip listesini Bakanlığa
bildirmekle,
2)
Yerleşim alanları içindeki devlet yolları ve otobanlar için gürültü
haritası hazırlanmasında gerekli olacak verileri Belediyeye iletmekle,
3)
Yerleşim alanı dışında devlet yolları ve otobanlardan, ana karayolları
sınıfına giren karayollarının gürültü haritasını hazırlamakla,
4)
Yerleşim alanı dışında yer alan ana demiryolları ve ana havaalanlarının
gürültü haritasını hazırlamakla,
5)
Sorumluluk alanlarına göre yerleşim alanı dışında; ana karayolu, ana
demiryolu ve ana havaalanı yakınındaki alanlarda yer alan devlet yolları ve
otobanlar ile demiryolları ve havaalanlarının gürültü haritasını
hazırlamakla,
6)
Yerleşim alanı içinde yer alan ve sorumluluk alanına giren demiryollarının
ve havaalanlarının gürültü haritasını hazırlamakla,
7)
Planlanan karayolları, demiryolları ve havaalanları için mevcut veya
ileriye yönelik projelendirme veya başka bir yatırım gerçekleştirme
konusunda çalışması olabilecek ilgili tüm kurum ve kuruluşların görüşlerini
almak, bu görüşler çerçevesinde gürültü kontrol tedbirlerine ilişkin
programlar hazırlamakla,
8)
Gürültü haritalarının nihai hali hakkında kamuoyuna bilgi vermekle ve
Bakanlığa göndermekle
ilgili
hususlarda gerekli tedbirleri alır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kaynakların Ses Seviyeleri
Kara yolu araçlarında uyulması gereken
şartlar
MADDE 9 – (1) Motorlu kara yolu araçları aşağıdaki esaslara
uyar.
a)
Motorlu kara yolu araçlarının kara yoluna uygunluğu ve teknik esasları
13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu
maddesi uyarınca; araçların, yapım ve kullanım bakımından kara yolu
yapısına ve trafik güvenliğine uyması zorunludur. Bununla ilgili alt
düzenleyici işlemlerin belirlenmesini Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yapar.
b)
Kamuya açık yerlerde çalıştırılan motorlu kara yolu taşıtlarının dış
gürültü seviyesi ve egzoz sistemleri ile ilgili olarak 30/11/2000 tarihli
ve 24246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Dış Gürültü
Emisyonları ve Egzoz Sistemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği
(70/157/AT) kapsamında getirilen esaslar sağlanır.
c)
Motorlu kara yolu araçlarının kornaları gibi sesli uyarı cihazları ile
ilgili olarak, 1/5/1999 tarihli ve 23682 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Motorlu Araçların Sesli İkaz Cihazları ve Bunların Takılması ile İlgili Tip
Onayı Yönetmeliği (70/388/AT) kapsamında getirilen esasların sağlanması
zorunludur. Geçiş üstünlüğünü haiz taşıtlara 18/7/1997 tarihli ve 23053
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik
Yönetmeliğinin 141 inci maddesi uygulanır.
ç)
Tekerlekli tarım veya orman traktörlerinin dış gürültü seviyeleri ile
ilgili olarak, 13/6/2002 tarihli ve 24784 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörlerinin Bazı Parçaları ve Özellikleri
ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (74/151/AT) kapsamında getirilen esaslar
sağlanır.
d)
İki veya üç tekerlekli motorlu kara yolu araçlarının dış gürültü seviyeleri
ile ilgili olarak, 18/7/2003 tarihli ve 25172 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Bazı Aksam ve
Özellikleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (97/24/AT)’nin ekindeki Kısım
9’da getirilen esaslar sağlanır.
Demir yolu ulaşım araçlarında uyulması
gereken şartlar
MADDE 10 – (1) Banliyö ve şehirlerarası trenler ile ağır ve
hafif metroların dış gürültü seviyeleri ile yolcu ve tren çalışanlarının
kulak sağlığı ve konforu açısından iç gürültü ve vagon içi titreşim
seviyelerine ilişkin düzenlemeleri 9/4/1987 tarihli ve 3348 sayılı
Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri
uyarınca Ulaştırma Bakanlığı yapar.
Hava yolu ulaşım araçlarında uyulması
gereken şartlar
MADDE 11 – (1) Türk sicilindeki ve yabancı ülke sicilindeki
hava yolu araçlarının iç ve dış trafiğe açık hava alanlarımıza iniş ve
kalkış yapabilmeleri için hava alanı araçlarının dış gürültü seviyeleri ile
yolcu ve hava aracı çalışanlarının kulak sağlığı ve konforu açısından iç
gürültü ile araç içi titreşim seviyelerine ilişkin düzenlemeleri Ulaştırma
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca
Ulaştırma Bakanlığı yapar.
Su yolu ulaşım araçlarında uyulması
gereken şartlar
MADDE 12 – (1) Deniz, göl veya başka suyollarında kullanılan
araçların dış gürültü seviyeleri ile yolcu ve su yolu aracı çalışanlarının
kulak sağlığı ve konforu açısından iç gürültü ile araç içi titreşim
seviyelerine ilişkin düzenlemeleri 10/8/1993 tarihli ve 491 sayılı
Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname hükümleri uyarınca Denizcilik Müsteşarlığı yapar.
Açık alanda kullanılan ekipmanlarda
uyulması gereken şartlar
MADDE 13 – (1) Açık alanda kullanılan ekipmanların gürültü
seviyesi, 30/12/2006 tarihli ve 26392 dördüncü mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan
Çevredeki Gürültü Emisyonu ile İlgili Yönetmelik (2000/14/AT) hükümlerine
tabidir. Açık alanda kullanılan ancak söz konusu yönetmelikte yer almayan
ekipmanlarla ilgili düzenlemeleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
yapar.
Ev aletlerinde uyulması gereken şartlar
MADDE 14 – (1) Ev ekipmanlarının gürültü seviyesi, ilgili
mevzuat hükümlerine tabidir. Ev işlerinde kullanılan, ancak söz konusu
mevzuatta yer almayan elektrikli veya elektriksiz aletlerle ilgili
düzenlemeleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun hükümleri uyarınca Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yapar.
Sanayi tesislerinde kullanılan alet,
ekipman ve makinelerde uyulması gereken şartlar
MADDE 15 – (1) Sanayi tesislerinde kullanılan alet, ekipman
ve makinelerde 3/3/2009 tarihli ve 27158 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Makina Emniyeti Yönetmeliğinde (2006/42/AT) belirtilen esaslar sağlanır.
Sanayi tesislerinde kullanılan alet, ekipman ve makinelerin ses gücü
seviyeleri ile ilgili düzenlemeleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
yapar. Sanayi tesislerinde çalışanların kulak sağlık ve konforu açısından
maruz kaldıkları gürültü ve titreşim seviyeleri için; 23/12/2003 tarihli ve
25325 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile 23/12/2003
tarihli ve 25325 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Titreşim Yönetmeliğinde
belirtilen esaslar sağlanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çevresel Gürültü Esas ve Kriterleri
Çevresel gürültü göstergeleri ve bu
göstergelerin uygulanması
MADDE 16 – (1) Çevresel gürültü göstergelerinin seçimine ve
bu göstergelerin uygulanmasına ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a)
Gürültü haritaları ve bunların revizyonu çalışmalarında Ek-I-1.1.1 ve
Ek-I-1.1.2’de belirtilen Lgag ve Lgece gürültü göstergeleri kullanılır.
b)
Akustik planlama, akustik gölge bölgeleme çalışmaları için Lgag ve Lgece
gürültü göstergeleri dışında başka gürültü göstergeleri kullanılabilir.
c)
(a) ve (b) bentleri dışındaki özel durumlar için Ek-I-1.2’de listelenen
ilave gürültü göstergeleri kullanılabilir.
Değerlendirme yöntemleri
MADDE 17 – (1) Çevresel gürültü seviyelerinin
değerlendirilmesine ilişkin yöntemler aşağıda belirtilmiştir:
a)
Ek-I’de tanımlanan çevresel gürültü göstergeleri Ek-II’de belirtilen
değerlendirme yöntemleri aracılığı ile belirlenir.
b)
Mevcut gürültü seviyesinin toplum üzerindeki etkilenme derecesi ve
gürültünün günlük yaşamda çeşitli eylemler üzerinde olabilecek zararlı
etkileri Ek-III’de verilen doz-etki ilişkisi kullanılarak tespit edilir.
Doz-etki ilişkisine ait etkilenme analizine dair kılavuz Sağlık
Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça hazırlanır.
Kara yolu çevresel gürültü kriterleri
MADDE 18 – (1) Kara yolundan çevreye yayılan gürültü seviyesi
ve gürültünün önlenmesine ilişkin sınır değerler Ek-VII Tablo-1’de
belirtilmiştir. Karayollarından kaynaklanan çevresel gürültü seviyesi
Ek-VII’de yer alan Tablo-1’deki sınır değerleri aşamaz.
Raylı sistem çevresel gürültü
kriterleri
MADDE 19 – (1) Raylı sistemlerden kaynaklanan gürültü
seviyesi ve gürültünün önlenmesine ilişkin kriterler aşağıda
belirtilmiştir:
a)
Raylı ulaşım sistemlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesi Lgündüz 65
dBA, Lakşam 60 dBA ve Lgece 55 dBA sınır değerlerini aşamaz.
b)
Hafif raylı sistemlerin yer altından geçtiği kapalı alanlar ile yer
üstünden geçtiği alanlarda; bekleme, iniş ve biniş platformlarında,
istasyonlarda ve havalandırma kanallarında zaman dilimine bağlı olarak
oluşabilecek Leq cinsinden çevresel gürültü sınır değerleri Ek-VII’de yer
alan Tablo-2’deki değerleri aşamaz.
c)
Hafif raylı sistemlerin yer altından geçtiği yerlerde istasyon boş iken 500
Hz’de maksimum çınlama süresi proje hedef değeri için 1.4, kabul değeri
için ise 1.6 saniye olur. Kent içi ve dışında hafif raylı ulaşım sisteminin
gürültüye hassas alanlardan geçtiği yerlerde gürültü perdeleme teknikleri
dikkate alınarak etkin ve uygulanabilir tedbirler alınır.
Hava alanları çevresel gürültü
kriterleri
MADDE 20 – (1) Hava alanlarından çevreye yayılan gürültü
seviyesi ve gürültünün önlenmesine ilişkin kriterler aşağıda
belirtilmiştir.
a)
Havaalanlarından çevreye yayılan gürültü seviyesi Ek-VII’de yer alan
Tablo-3’te verilen sınır değerleri aşamaz.
b)
Ambulans helikopterleri hariç, helikopter iniş pistlerinden çevreye yayılan
gürültü seviyesi Lgündüz 65 dBA, Lakşam 60 dBA ve Lgece 55 dBA sınır
değerlerini aşamaz.
c)
Yılda elli binden fazla iniş/kalkışın yapıldığı hava alanlarında Ulaştırma
Bakanlığı tarafından; havaalanı çevresinde çevresel gürültü seviyesini
tespit etmek amacıyla gürültü ölçüm/kontrol/izleme sistemi kurulur.
ç)
Türk tescilindeki ve yabancı ülke tescilindeki havayolu araçlarının iç ve
dış trafiğe açık hava alanlarımıza iniş ve kalkış yapabilmeleri için
gürültü sertifikasına sahip bulunmaları gerekir. Gürültü sertifikası
bulunmayan Türk ve yabancı ülke tescilli hava yolu taşıtları iç ve dış
trafiğe açık hava alanlarımıza gürültü tazminatı ödeyerek iniş ve kalkış
yapabilirler. Tazminatla ilgili esaslar Ulaştırma Bakanlığınca belirlenir.
Su yolları için çevresel gürültü
kriterleri
MADDE 21 – (1) İskele, liman ve benzeri yerler ile deniz,
göl, boğaz, nehir gibi su yollarında kullanılan ulaşım araçlarından çevreye
yayılan gürültü seviyesi aşağıda belirtilmiştir:
a)
İskele, liman gibi yerler ile deniz, koy, göl, boğaz, nehir gibi
suyollarında kullanılan ulaşım araçlarından yayılan çevresel gürültü
seviyesi Lgündüz 65 dBA, Lakşam 60 dBA ve Lgece 55 dBA sınır değerlerini
aşamaz.
b)
İskele, liman gibi yerler ile deniz, koy, göl, boğaz, nehir gibi
suyollarında kullanılan araçlar ve bu araçlarda canlı müzik yayını
yapılması sonucu yayılan toplam çevresel gürültü seviyesi bu maddede yer
alan sınır değeri en fazla gündüz zaman dilimi için 5 dBA, akşam zaman
dilimi için 3 dBA aşabilir, gece zaman dilimi için aşamaz.
İşletme, tesis ve işyerleri için çevresel
gürültü kriterleri
MADDE 22 – (1) İşletme, tesis, atölye, imalathane ve
işyerlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesine ilişkin kriterler aşağıda
belirtilmiştir:
a)
Her bir işletme ve tesisten çevreye yayılan gürültü seviyesi Ek-VII’de yer
alan Tablo-4’te verilen sınır değerleri aşamaz.
b)
Gürültüye hassas kullanımları etkileyebilecek şekilde yakınında,
bitişiğinde, altında veya üstünde faaliyetini sürdüren; her bir işyeri,
atölye, imalathane ve benzeri işletmelerden hava yoluyla çevreye yayılan
veya ortak bölme elemanları, ara döşemeler, tavan veya bitişik duvarlar
aracılığıyla hassas kullanımlara iletilen çevresel gürültü seviyesi Leq
gürültü göstergesi cinsinden arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan fazla
aşamaz.
c)
Birden fazla işyeri, atölye, imalathane gibi işletmeler ile organize sanayi
bölgesi veya küçük sanayi sitesinden çevreye yayılan toplam çevresel
gürültü seviyesi Leq gürültü göstergesi cinsinden arka plan gürültü
seviyesini 7-10 dBA aralığından fazla aşamaz. Bu aralık esas alınmak
kaydıyla, toplam çevresel gürültü seviyesi; gürültüye maruz kalınan
alandaki etkilenen kişi sayısı, gürültü kaynağı ile gürültüye hassas
mekânlar arasındaki mesafe ve benzeri faktörler göz önünde bulundurularak
İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile belirlenir. Bu bentte verilen sınır
değerin aşılması halinde, arka plan gürültü seviyesine katkısı olan her bir
işyeri sınır değer aşımından eşit olarak sorumludur. Gürültüye katkı
oranları belirlendikten sonra her bir işletme gerekli tedbirleri alır.
ç)
İşletme, tesis, atölye, imalathane ve işyerlerinin faaliyeti sonucu
oluşabilecek darbe gürültüsü LCmax gürültü göstergesi cinsinden 100 dBC’yi
aşamaz.
Şantiye alanları için çevresel gürültü
kriterleri
MADDE 23 – (1) Şantiye alanlarından çevreye yayılan gürültü seviyesi
ve gürültünün önlenmesine ilişkin kriterler aşağıda belirtilmiştir:
a)
Şantiye alanındaki faaliyet türlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesi
Ek-VII’de yer alan Tablo-5’te verilen sınır değerleri aşamaz.
b)
Konut bölgeleri içinde ve yakın çevresinde gerçekleştirilen şantiye
faaliyetleri gündüz zaman dilimi dışında akşam ve gece zaman dilimlerinde
sürdürülemez.
c)
Haftasonu ve resmî tatil günlerinde gerçekleştirilecek şantiye
faaliyetlerine, konut bölgeleri ve yakın çevresinden gelen şikayetlerin
yoğunluğu dikkate alınarak, İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile yasaklama
getirilebilir.
ç)
Kamu yararı gerektiren baraj, köprü, tünel, otoyol, şehir içi anayol, toplu
konut gibi projelerin inşaat faaliyetleri ile şehir içinde gündüz trafiği
engelleyecek inşaat faaliyetleri gündüz zaman diliminde çalışmamak
koşuluyla Ek-VII’de yer alan Tablo-5’teki gündüz değerlerinden akşam için 5
dBA, gece için 10 dBA çıkartılarak elde edilen sınır değerlerin sağlanması
ve bu kapsamda alınacak İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile sürdürülebilir.
d)
Şantiye faaliyeti sonucu oluşabilecek darbe gürültüsü, LCmax gürültü
göstergesi cinsinden 100 dBC’yi aşamaz.
e)
Faaliyet sahibi tarafından şantiye alanında; inşaatın başlama, bitiş
tarihleri ve çalışma periyotları ile büyükşehir belediyesi veya il/ilçe
belediyesinden alınan izinlere ilişkin bilgiler inşaat alanında herkesin
kolayca görebileceği bir tabelada gösterilir.
f)
Tatil beldelerinde ve turistik alanlarda gerçekleştirilen tüm şantiye
faaliyetleri büyükşehir belediyesi ve/veya il/ilçe belediyesinin kararı
doğrultusunda hafta sonları veya bir kaç ay süre ile tamamen
durdurulabilir.
Rekreasyon ve eğlence yerlerinin
çevresel gürültü kriterleri
MADDE 24 – (1) Müzik yayını yapan eğlence yerleri ve
rekreasyon alanlarından kaynaklanan çevresel gürültü seviyesi ve gürültünün
önlenmesine ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a)
Çok hassas kullanım alanları ile bu alanları etkileyen açık ve yarı açık
eğlence yerleri İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile belirlenir.
b)
Çok hassas kullanım alanlarını etkileyen açık ve yarı açık eğlence
yerlerinde canlı müzik yapılması yasaktır. Bu alanlarda, açık ve yarı açık
olan eğlence yerlerinin kurulmasına izin verilmez.
c)
Çok hassas kullanım alanlarını etkileyen mevcut açık ve yarı açık eğlence
yerleri, bu maddenin (ç) ve (d)
bentlerinde belirtilen sınır değerleri sağlayacak şekilde gerekli
tedbirler alınarak kapalı hale getirilir.
ç)
Çok hassas kullanım alanları dışında canlı müzik yapan üzeri ve etrafı
fiziksel olarak açık ve yarı açık eğlence yerleri, bahçeli gazino,
lunapark, animasyon ve eğlence merkezleri, fuar, piknik yerleri, açık hava
sinemaları gibi kamuya açık olan yerler ile lokanta, kahvehane, dükkân,
gazino, dans salonu, diskotek, kulüp, bar ve düğün salonu gibi kapalı eğlence
yerlerinden çevreye yayılan çevresel gürültü seviyesi, Leq gürültü
göstergesi cinsinden arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan ve 7 dBC’den
daha fazla aşamaz.
d)
Birden fazla eğlence yerinden çevreye yayılan toplam gürültü seviyesi, Leq
gürültü göstergesi cinsinden arka plan gürültü seviyesini 7-10 dBA
aralığından fazla aşamaz. Bu aralık esas alınmak kaydıyla, toplam çevresel
gürültü seviyesi; gürültüye maruz kalınan alandaki etkilenen kişi sayısı,
gürültü kaynağı ile gürültüye hassas mekanlar arasındaki mesafe gibi
faktörler göz önünde bulundurularak İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile
belirlenir. Bu bentte verilen sınır değerin aşılması halinde, arka plan
gürültü seviyesine katkısı olan her bir eğlence yeri sınır değer aşımından
eşit olarak sorumludur. Gürültüye katkı oranları belirlendikten sonra her
bir işletme gerekli tedbirleri alır.
e)
Kapalı eğlence yeri veya yerlerinin çok ve orta derecede hassas kullanım
alanlarının altında, üstünde, bitişiğinde olması halinde; hassas kullanım
alanı içinde Leq gürültü göstergesi cinsinden arka plan gürültü seviyesi
sağlanır.
f)
Bu madde kapsamında canlı müzik yapabilecek eğlence yeri veya yerlerinin
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre
Canlı Müzik İzni alması şarttır. Bu izin verilirken yetkili idarenin bu
maddede belirtilen esaslara ilişkin uygun görüşü alınır, gerekli görüldüğü
takdirde yetkili idare Çevresel Gürültü Seviyesi Değerlendirme Raporu
hazırlatır ve rapora ilişkin yetkili idarenin uygun görüşü esas alınır.
g)
Kapalı eğlence yerlerinin dış giriş kapılarının üzerine "Dikkat:
İçerideki ses seviyesi insan sağlığına zararlıdır." şeklinde ışıklı
ikaz levhalarının asılması zorunludur.
ğ)
Bu maddede belirtilen eğlence yerlerinde gürültüden etkilenme seviyesinin işitme
sağlığı ve kritik sağlık etkilerinin değerlendirilmesi ve izlenmesi, 8 inci
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesinde yapılır.
h)
Bu maddede belirtilen eğlence yerlerinin oluşturduğu çevresel gürültüye
maruz kalan kişilerin ve yaşanan şikâyetlerin yoğunluğu göz önünde
bulundurularak İl Mahalli Çevre Kurul Kararı ile çalışma saati sınırlaması
getirilebilir veya canlı müzik yayını kaldırılabilir.
ı)
Bu maddede belirtilen esasların sağlanıp sağlanmadığı, yetkili idarenin
belirleyeceği sürelerde sunulacak Çevresel Gürültü Seviyesi Değerlendirme
Raporu ve/veya yetkili idare koordinasyonunda diğer mevzuat kapsamında
yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde yapılacak
denetimler çerçevesinde kontrol edilir.
i)
Birden fazla eğlence yerinin bulunduğu alanlarda, yetkili idare tarafından
gerekli görülmesi halinde yukarıda sıralanan esasların dışında ayrıca
çevresel gürültü seviyesinin kontrol altına alınması amacıyla periyodik
olarak veya gerekli görülmesi halinde gürültü seviyesinin sürekli
ölçülmesine yönelik sistem kurulur veya kurdurulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çevresel Titreşim Esas ve Kriterleri
Yapılarda çevresel titreşim kriterleri
MADDE 25 – (1) Çeşitli titreşim kaynaklarının neden olacağı
çevresel titreşimin kontrol altına alınmasına ilişkin esaslar aşağıda
belirtilmiştir:
a)
Maden ve taş ocakları ile benzeri faaliyette bulunulan alanlardaki
patlatmaların çevredeki çok hassas kullanımlarda oluşturduğu zemin titreşim
seviyesi Ek-VII’de yer alan Tablo-6’da verilen sınır değerleri aşamaz.
b)
İnşaatlarda kazık çakma gibi titreşim oluşturacak uygulamalar ile ağır
inşaat makinelerinin neden olacağı titreşimlerin çevrelerindeki çok hassas
kullanımlarda oluşturacağı titreşim seviyesi Ek-VII’de yer alan Tablo-7’de
verilen sınır değerleri aşamaz.
c)
Konut ve ofis olarak kullanılan binalarda, elektrik motoru, pompa, fan gibi
makine ve teçhizatın sebep olacağı titreşimler Ek-VII’de yer alan Tablo-8
de verilen sınır değerlerini aşamaz. Bu değerlerin üzerinde titreşim
oluşturan makine ve teçhizat için, başta titreşim yalıtımı olmak üzere
gerekli teknik tedbirler alınarak, binada ölçülen titreşimler sınır
değerlerin altına indirilir. Çok hassas kullanımların yakınında bulunan
demir yolu ve kara yolu ulaşım araçları ile işletme ve tesislerin çok
hassas kullanımlarda yaratacağı titreşimler için de bu sınır değerler
kullanılır.
ALTINCI BÖLÜM
Gürültüye Hassas Kullanımların Bulunduğu Alanlar
İçin Esas ve Kriterler
Gürültüye hassas kullanımlar için
gürültü kontrolü
MADDE 26 – (1) Gürültüye hassas kullanımlardaki çevresel
gürültü esasları aşağıda belirtilmiştir.
a)
Mevcut yapılarda; tesisat dairelerinde veya yapı içinde veya dışında
herhangi bir yerde bulunan soğutma fanı, iklimlendirme sistemleri, hava
kanalları, temiz ve pis su tesisatı, jeneratör, hidrofor, kompresör, yakma
kazanı, asansör, çöp bacaları gibi kaynaklardan; ortak bölme elemanları,
ara döşemeler, tavan ve bitişik duvarlar veya hava aracılığıyla hassas
kullanımlara iletilen gürültü seviyesi Leq gürültü göstergesi cinsinden
arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan fazla aşamaz.
b)
Dini tesislerde ses yükseltici kullanımından çevreye yayılan sesin
kontrolüne ilişkin düzenlemeler 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b)
bendi çerçevesinde yapılır.
c)
Susturucu veya ses giderici diğer parçaları olmadan bir motorlu kara taşıtı
çalıştırılamaz veya çalışmasına sebep olunmaz, bakım onarım veya diğer
değiştirme amacı dışında bir motorlu araç veya motosiklet üzerindeki susturucu
veya ses giderici parça çıkarılamaz, çalışamaz hale getirilemez, Motorlu
Araçların Sesli İkaz Cihazları ve Bunların Takılması ile İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğine uyulur, tip onayı verilen sesli ikaz cihazlarında (korna)
değişiklik yapılamaz.
ç)
Bir motorlu araç üzerinde veya içinde; korna veya ses çıkaran başka bir
cihazın zorunlu haller dışında gürültü rahatsızlığına neden olacak şekilde
çalınması yasaktır.
d)
Radyo, televizyon, müzik seti ve her türlü müzik aletlerini çok ve orta
derecede hassas kullanımların bulunduğu alanlar ile toplu taşıma
araçlarında çalmak yasaktır.
e)
Çok ve orta derecede hassas kullanımların bulunduğu alanlarda; yüksek sesle
konuşarak, bağırarak, anons sistemleri gibi ses yükseltici araçlar
kullanılarak ve darbeli düzenli veya düzensiz sesler çıkararak propaganda,
reklâm, duyuru, tanıtım ve satış yapmak yasaktır.
f)
Çok hassas kullanımların bulunduğu alanlarda; deniz motoru, motosiklet veya
herhangi bir motorlu araçta 19.00-07.00 saatleri arasında deneme
çalışmaları yapmak yasaktır.
g)
Çok hassas kullanımların içinde ve bu kullanımlardan itibaren en az 350
metre mesafede; mekanik veya motorlu dikiş makinesi, matkap, testere,
öğütücü, çim biçme makinesi, koşu bandı veya benzeri araçların 19.00-07.00
saatleri arasında çalıştırılması veya çalıştırılmasına izin verilmesi
yasaktır.
ğ)
Eğlence amacıyla patlayıcı, maytap, havai fişek ve benzeri şeyleri
kullanmak, ateşlemek gibi benzeri faaliyetlerin, çok hassas kullanımların
bulunduğu alanlarda yapılması yasaktır. Bu faaliyetler çok hassas
kullanımların bulunduğu alanlarda ancak İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile
belirlenecek alanlarda ve saatlerde, 14/8/1987 tarihli ve 87/12028 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı
Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması,
Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi
Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzüğün 117 nci maddesine istinaden yerel mülki
amirinden izin alınarak yapılabilir.
h)
Siren, düdük veya benzeri acil ve olağanüstü durum sinyal aletlerinin acil
ve olağanüstü durum dışında kasten çalıştırılmaları veya çalıştırılmasına
izin verilmesi yasaktır. Olağanüstü durum sinyallerinin denenmesi saat
10.00’dan önce ve 20.00’den sonra olmamak şartıyla uygulanır.
ı)
Çok hassas kullanımları etkileyebilecek şekilde yakınında, bitişiğinde,
altında veya üstündeki alanlarda konser, gösteri, miting, tören, festival,
düğün ve benzeri gibi açık hava faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
yasaktır. Bu faaliyetler çok hassas kullanımların bulunduğu alanlarda ancak
İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile belirlenen alanlarda yapılabilir. Orta
derece hassas kullanımların bulunduğu alanlarda bu tür faaliyetlerden
çevreye yayılan gürültü seviyesi Leq gürültü göstergesi cinsinden mevcut
arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan fazla aşamaz.
i)
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte yer almayan ve
gürültü rahatsızlığına neden olan poligonlar gibi yerlerin, 7/3/2008
tarihinden itibaren çok hassas kullanımların bulunduğu alanlarda kurulması
yasaktır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Planlama Aşamasında Temel Kriterler
Gürültüye maruz kalma kategorileri
MADDE 27 – (1) Yeni konut alanlarının planlanması aşamasında
aşağıda verilen gürültüye maruz kalma kategorileri dikkate alınır:
a)
Kategori A (Lgündüz cinsinden <55 dBA) Alanı: Bu kategorinin en üst
seviyesindeki gürültü rahatsızlık verici derecede değildir. Planlama kararı
verilirken gürültü belirleyici bir faktör olarak değerlendirmeye alınmaz.
b)
Kategori B (Lgündüz cinsinden 55- 64 dBA) Alanı: Planlama kararlarında
gürültü seviyesi göz önüne alınır.
Gürültüye karşı gerekli tedbirler alınarak planlama kararları verilir.
c)
Kategori C (Lgündüz cinsinden 65-74 dBA) Alanı: Planlama kararı genellikle
verilmez. Ancak kamu yararı gerektiren hallerde, daha sessiz bir yer
bulunamaması nedeniyle izin verilmek zorunda kalınması halinde arka plan
gürültü seviyesi göz önünde bulundurularak gürültüye karşı tedbirler
alınır.
ç)
Kategori D (Lgündüz cinsinden >74 dBA) Alanı: Planlama kararı verilmez.
Planlama aşamasında uyulması zorunlu
kriterler
MADDE 28 – (1) Planlama aşamasındaki faaliyetler için
uyulması zorunlu kriterler aşağıda belirtilmiştir:
a)
7/3/2008 tarihinden sonra inşa edilmiş ve bu Yönetmeliğin yayım tarihinden
sonra inşa edilecek yapıların mimari projelerinde, yapı tiplerine bağlı
olarak Ek-VII’de yer alan Tablo-9’da verilen sınır değerlerin sağlanması
zorunludur.
b)
Planlama aşamasında; ulaşım, işletme, tesis, eğlence yeri, imalathane,
atölye, işyeri gibi planlanan
faaliyetler 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24 ve 25 inci maddede verilen esas ve
kriterlere göre değerlendirilir.
Uygun olmayan durum varsa faaliyete izin verilmez.
c)
Nazım İmar Planları ve Uygulama İmar Planlarının hazırlanması aşamasında 27
nci maddede öngörülen gürültüye maruz kalma kategorileri dikkate alınır.
ç)
Çevre Düzeni Planları, Nazım İmar Planları ve Uygulama İmar Planlarının
hazırlanması aşamasında alanda akustik planlamanın yapılabilmesi ve
yerleşim alanları içindeki sakin alan ve açık arazideki sakin alanların
oluşturulması için gürültü haritaları ve eylem planlarının plan eki olarak
istenmesi ve plan kararlarına esas olması zorunludur.
d)
Çok hassas kullanımların bulunduğu yerlerde daha sakin çevre oluşturabilmek
amacıyla ilgili kurum kuruluşların da görüşü alınarak belediye sınırları ve
mücavir alan içinde belediye, belediye sınırları ve mücavir alan dışında
ise yetki devri yapılan il özel idarelerince; yetki devri yapılmadığı
takdirde il çevre ve orman müdürlüğünce ek sınırlayıcı tedbirler
alınabilir. Bu çerçevede; bölgede kurulacak yeni bir gürültü kaynağında
çevresel gürültü seviyesi ile ilgili geçici veya sürekli sınırlandırma
kararları alınabilir veya yeni işletmenin bu bölge içinde kurulmasına izin
verilmeyebilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Stratejik Gürültü Haritalama Esas ve Kriterleri
Stratejik gürültü haritalama esasları
MADDE 29 – (1) Stratejik gürültü haritalarının
hazırlanmasında aşağıdaki esaslara uyulur:
a)
En geç 30/6/2013 tarihine kadar;
1)
İki yüz elli binden fazla yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları,
2)
Yılda altı milyondan fazla aracın geçtiği ana kara yolları,
3)
Yılda altmış binden fazla trenin geçtiği ana demir yolları,
4)
Yılda elli binden fazla hareketin gerçekleştiği ana hava alanları
için
bir önceki takvim yılındaki durumu gösteren stratejik gürültü haritaları
hazırlanır.
b)
En geç 30/6/2011 tarihine kadar ve daha sonra her beş yılda bir stratejik
gürültü haritası hazırlanması zorunlu olan; yılda altı milyondan fazla
aracın geçtiği ana kara yolları, yılda altmış binden fazla sayıda trenin
geçtiği ana demir yolları, ana hava alanları ve iki yüz elli binden fazla
yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları Bakanlığa bildirilir.
c)
30/6/2018 tarihine kadar ve bu tarihten sonra her beş yılda bir;
1)
Yüz binden fazla yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları,
2)
Yılda üç milyondan fazla aracın geçtiği ana kara yolları,
3)
Yılda otuz binden fazla trenin geçtiği ana demir yolları
için
bir önceki yıldaki durumu gösteren stratejik gürültü haritaları hazırlanır.
ç)
En geç 30/6/2014 tarihine kadar ve daha sonra her beş yılda bir stratejik
gürültü haritası hazırlanması zorunlu olan; yılda üç milyondan fazla aracın
geçtiği ana kara yolları, yılda otuz binden fazla sayıda trenin geçtiği ana
demir yolları ve yüz binden fazla yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları
Bakanlığa bildirilir.
d)
Stratejik gürültü haritaları Ek-IV’te yer alan stratejik gürültü haritalama
için asgari gereksinimleri karşılayacak nitelikte hazırlanır.
e)
Komşu konumda olan ülkelerin sınırlarına yakın bölgelerin stratejik gürültü
haritalarının hazırlanmasında, Dışişleri Bakanlığı koordinasyonunda
işbirliği yoluna gidilir.
f)
Stratejik gürültü haritaları hazırlandıkları tarihten sonra en az beş yılda
bir gözden geçirilir ve gerektiğinde revize edilir.
g)
Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (c)
bendinin (1) numaralı alt bendinde verilen yerleşim alanları için
hazırlanacak gürültü haritaları; kara yolu, demir yolu, hava yolu trafik
gürültüsü ile limanlar, sanayi alanları, atölye-imalathane-eğlence yerleri
ve benzeri işletmelerin bulunduğu alanlar için ayrı ayrı yapılır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Eylem Planları
Eylem planları hazırlama esasları
MADDE 30 – (1) Eylem Planlarına ilişkin esaslar aşağıda
belirtilmiştir:
a)
Gerekmesi halinde en geç 18/7/2014 tarihine kadar;
1)
Yılda altı milyondan fazla aracın geçtiği ana kara yolları, yılda altmış
binden fazla trenin geçtiği ana demir yolları, ana hava limanları ve
yakınındaki yerler,
2)
İki yüz elli binden fazla yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları
için,
gürültü seviyesinin azaltılması da dahil olmak üzere gürültü ile ilgili
hususlar ve gürültünün etkileri ile baş etmeye yönelik eylem planlarının
hazırlanmış olması gerekir. Eylem planları dâhilindeki tedbirler yetkili
idarenin inisiyatifi altındadır. Ancak, bu Yönetmelikte verilen sınır
değerlerin aşıldığı durumlar ya da yetkili idarelerce seçilen diğer
kriterler olarak tanımlanan öncelikler eylem planında özellikle belirtilir
ve stratejik gürültü haritalamaları ile tespit edilen en önemli bölgelerde
uygulanır.
b)
En geç 18/7/2019 tarihine kadar;
1)
Yılda üç milyondan fazla aracın geçtiği ana kara yolları, yılda otuz binden
fazla trenin geçtiği ana demir yolları ve yakınındaki yerler,
2)
Yüz binden fazla yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları
için,
bu Yönetmelikte verilen sınır değerlerin aşılması durumu ya da yetkili
idarelerce seçilen diğer kriterler olarak tanımlanan önceliklere belirgin
bir şekilde yer veren eylem planlarının hazırlanmış olması temin edilir.
c)
(a) ve (b) bentlerinde belirtilen kriterler hakkında yetkili idarelerce
Bakanlığa bilgi verilir.
ç)
Eylem planları Ek-V’te verilen eylem planları için asgari gereksinimleri
karşılayacak şekilde hazırlanır.
d)
Mevcut gürültü durumunu etkileyen çok önemli bir değişikliğin meydana
gelmesi üzerine ve hazırlandıkları tarihten itibaren en az beş yılda bir
eylem planları gözden geçirilir ve gerekiyorsa revize edilir.
e)
Komşu konumda olan ülkelerin sınırlarına yakın bölgeler için eylem
planlarının hazırlanmasında, Dışişleri Bakanlığı koordinasyonunda işbirliği
yoluna gidilir.
f)
Eylem planlarının hazırlanma ve gözden geçirilmesine katılım için önceden
ve etkili fırsatların verilmiş olması şartıyla, eylem planlarını
hazırlamakla sorumlu kurum ve kuruluşlarca eylem planlarının kamuoyuna
danışılması, bu katılım sonuçlarının dikkate alınması ve kamuoyunun alınan
karar konusunda bilgilendirilmesi temin edilir. Bu bilgiler kolay
ulaşılabilir ve tam anlaşılır şekilde sunulur. Bilgilerin en önemli
noktalarını özetleyen bir metin yurt çapında yayın yapan yüksek tirajlı en
az bir gazete ile mahalli gazetede ilan edilir. Eylem planları ile ilgili
dokümanlar ilanın yayımından itibaren dört ay süreyle kamuoyunun
kullanımına açık tutulur. Bu süre içerisinde eylem planları ile ilgili
görüşler yazılı olarak eylem planlarını hazırlayan kurum ve kuruluşlara
verilir. Bu süreden sonra yapılacak itirazlar kişisel haklarla ilgili
değilse dikkate alınmaz.
ONUNCU BÖLÜM
Kamuoyunu Bilgilendirme, Verilerin Toplanması ve
Raporlama
Kamuoyunu bilgilendirme
MADDE 31 – (1) Kamuoyunun bilgilendirilmesine yönelik esaslar
aşağıda belirtilmiştir:
a)
29 uncu ve 30 uncu maddelere istinaden Ek-IV ve Ek-V’de yer alan esaslar
çerçevesinde yapılan stratejik gürültü haritaları ve eylem planları
9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu uyarınca kamuoyunun
ulaşımına açık tutulur ve bilgi teknolojilerinden de yararlanılarak
yayımlanır.
b)
Stratejik gürültü haritaları ve eylem planlarına yönelik bilgiler açık, tam
anlaşılabilir, kolay ulaşılabilir şekilde sunulur. Bilgilerin en önemli
noktalarını özetleyen bir metin yurt çapında yayın yapan yüksek tirajlı en
az bir gazete ile mahalli gazetede veya internet sayfasında ilan edilir.
Verilerin Bakanlık tarafından
toplanması ve yararlanılması
MADDE 32 – (1) Stratejik gürültü haritaları ve eylem
planlarına ilişkin verilerin Bakanlık tarafından toplanması ve
yararlanıcıların kullanımının sağlanmasına yönelik esaslar aşağıda
belirtilmiştir.
a)
Ek-VI’da belirtildiği gibi 29 uncu ve 30 uncu maddelerde belirtilen
tarihlerden itibaren en geç altı ay içinde stratejik gürültü haritalarından
alınan bilgiler ile eylem planlarının özetleri Bakanlığa gönderilir.
b)
Bakanlık; kurumlar arasında teknik ve bilgi sağlayıcı nitelik taşıyan
işleri kolaylaştırmak için stratejik gürültü haritalarındaki bilgiler ile
ilgili bir veri bankası kurar.
c)
Bakanlık, beş yılda bir stratejik gürültü haritaları ve eylem planlarındaki
bilgileri özetleyen bir raporu hazırlayarak ilgili kurum ve kuruluşların
kullanımına açar. İlk rapor 18/6/2015 tarihine kadar hazırlanır.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
İşletmeler, Tesisler ve İşyerlerinin Çevresel
Gürültü Yönünden Değerlendirilmesi
Çevre izni veya çevre izin ve lisans
belgesine tabi işletme ve tesislerde çevresel gürültüye yönelik değerlendirme
MADDE 33 – (1) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde belirtilen işletme ve
tesisler için çevre izni ve çevre izin ve lisans belgesine esas olacak
kriterler aşağıda belirtilmiştir.
a)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1 ve Ek-2’sinde belirtilen işletme ve tesislerin çevre izni veya çevre
izin ve lisans belgesi işlemleri Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yürütülür.
b)
Çevresel gürültü, 36 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile aynı
maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde uzmanlık deneyimine sahip ve
Bakanlıktan ön yeterlik/yeterlik belgesi almış kurum veya kuruluşlarca
hazırlanacak akustik rapora istinaden değerlendirilir.
c)
Çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesine tabi tesisler için
hazırlanacak akustik rapor formatı ile açıklayıcı dokümanlar Bakanlıkça
belirlenerek yayımlanır.
ç)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1 ve Ek-2’sinde “ * ” işareti ile
muafiyet getirilmiş işletme ve tesisler ile çevre izni veya çevre izin ve
lisans belgesi alması gereken işletme ve tesislerden; 7/3/2008 tarihinden
önce kurulmuş ve açılma ve çalışma ruhsatı almış olanlar ile kurulduğu
tarih ve ruhsatı olup olmadığına bakılmaksızın çok hassas kullanımlardan
itibaren en az 500 metre mesafede olan veya bu Yönetmelik çerçevesinde
gürültü haritaları hazırlanması gereken yerleşim yerleri dışında bulunan
işletme ve tesisler için çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesine
esas değerlendirme yapılmaz. Ancak, yetkili idarenin talep etmesi halinde
işletme ve tesisler için akustik rapor hazırlanması zorunludur.
d)
(ç) bendinde belirtilen çevre izin ve lisans belgesinden muaf olacak
işletme ve tesisler için il çevre ve orman müdürlüğünün görüşü alınır.
Açma ve çalışma ruhsatı
MADDE 34 – (1) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan işletme ve
tesisler için işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi aşamasındaki iş ve
işlemler; İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ile Çevre
Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümleri
çerçevesinde yürütülür.
(2)
Çok hassas kullanımları etkileyebilecek şekilde yakınında, bitişiğinde,
altında, üstünde bulunan ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer almayan işletme,
tesis, işyeri, imalathane, atölye gibi yerler için, İşyeri Açma ve Çalışma
Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında verilecek açma ve çalışma
ruhsatlarında yetkili idare tarafından
çevresel gürültü yönünden değerlendirme yapılır, gerektiğinde
çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu talep edilir ve bu rapora
ilişkin yetkili idarenin uygun görüşü esas alınır.
Planlanan işletmelerde çevresel gürültü
seviyesi değerlendirme prosedürü
MADDE 35 – (1) Planlanan işletmelerde çevresel gürültü
seviyesi değerlendirilirken; Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliğinin
Ek-I listesinde bulunan ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan “ * ” işareti
bulunmayan tesis ve faaliyetler ile ulaşım kaynakları için hazırlanacak
çevresel etki değerlendirme raporunun gürültü ile ilgili bölümünün,
kapasite artırımı hariç, Bakanlıkça belirlenecek format içeriğinde
hazırlanması gerekmektedir.
ONİKİNCİ BÖLÜM
Rapor, Harita ve Eylem Planı Hazırlayacaklarda
Değerlendirme Kriterleri
Uzmanlık deneyimine yönelik esas ve
kriterler
MADDE 36 – (1) Uzmanlık deneyimine ilişkin esas ve kriterler
aşağıda belirtilmiştir:
a) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan işletme ve
tesisler için bu Yönetmelikte belirtilen akustik raporları hazırlayacak
kişilerin üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden
mezun ve bu çalışmaları yürütecek seviyede uzmanlığa sahip olması,
b)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1 ve Ek-2’sinde yer almayan işletme ve tesisler, imalathane, atölye,
işyeri, eğlence yeri ve benzeri için çevresel gürültü seviyesi değerlendirme
raporu hazırlayacak kişilerin üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve fen
fakültelerinden mezun ve bu çalışmaları yürütecek seviyede uzmanlığa sahip
olması,
c)
Çevresel Etki Değerlendirme sürecinde, çevresel gürültü konusunda
değerlendirme ve arka plan gürültü seviyesi ölçümü yapacak kişilerin
üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden mezun ve bu
çalışmaları yürütecek seviyede uzmanlığa sahip olması,
ç)
29 uncu maddeye istinaden gürültü haritası hazırlayacak kişilerin
üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden mezun ve bu
çalışmaları yürütecek seviyede uzmanlığa sahip olması, tercihen ulusal veya
uluslararası projeler bazında ve benzeri çalışmalarda gürültü haritası
hazırlanmasına katılım sağlamış olması,
d)
30 uncu maddeye istinaden eylem planı hazırlayacaklar ve 28 inci maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi gereği yapı akustiği konusunda değerlendirme
yapacak kişilerin üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden
mezun ve bu çalışmaları yürütecek seviyede uzmanlığa sahip olması, tercihen
yalıtım, trafik planlaması, arazi planlaması, gürültü bariyeri ve benzeri
konularda uygulama projesi yapmış olması,
e)
25 inci maddeye göre değerlendirme yapacakların, üniversitelerin
mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden mezun ve bu çalışmaları
yürütecek seviyede uzmanlığa sahip olması
zorunludur.
(2)
Birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç), (d) ve (e) bentlerinin her biri için
istenecek uzmanlığa yönelik esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(3)
Bakanlıkça hazırlanan ve duyurulan uzmanlığa yönelik konularda teorik veya
uygulamalı çalışmalar yapmış öğretim görevlileri ile bu konularda yüksek
lisans ve doktora programlarını tamamlamış kişiler de birinci fıkrada
belirtilen çalışmaları yürütecek seviyede uzman olarak
değerlendirilir.
Ölçüm ve hesaplamalara yönelik yeterlik
şartları
MADDE 37 – (1) Ölçüm ve hesaplamalara yönelik yeterlik
şartları aşağıda belirtilmiştir:
a)
Çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesine tabi olan işletme ve
tesisler için akustik raporu hazırlayacaklar; Ek-II-2.1’deki işletmeler
için verilen ölçüm ve hesaplamaya ilişkin standartlara göre Bakanlıktan
alınan ön yeterlik/yeterlik belgesine,
b)
Çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesine tabi olmayan işletme ve
tesisler, imalathane, atölye, işyeri, eğlence yeri ve benzeri işletmelerden
kaynaklanan çevresel gürültü seviyesinin değerlendirilmesine yönelik
çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu hazırlayacaklar; Ek-II-3’te
izne tabi olmayan tesisler için verilen ölçüm ve hesaplamaya ilişkin
standartlara göre Bakanlıktan alınan ön yeterlik/yeterlik belgesine,
c)
Çevresel etki değerlendirme sürecinde arka plan gürültü seviyesi ölçümü
yapacaklar; Ek-II-2.2’de verilen ölçüm standartlarına göre Bakanlıktan
alınan ön yeterlik/yeterlik belgesine,
ç)
Ulaşım ve yerleşim alanları için gürültü haritası hazırlayacaklar;
Ek-II-1.1’de gürültü haritası hazırlanması için verilen hesaplamaya yönelik
lisanslı yazılım programına,
d)
Yerleşim alanı ve ulaşım kaynakları ve yakınındaki yerler için eylem planı
hazırlayacaklar ile yapılarda yalıtım değerlendirmesi çalışması yapacaklar;
Ek-II-4’te verilen standartlara göre Bakanlıktan alınan ön yeterlik/yeterlik
belgesine ve hesaplama yöntemlerine veya buna ilişkin yazılım programına,
e)
Ek-II-5’teki çevresel titreşim seviyesi için değerlendirme yöntemlerini
kullanacaklar Bakanlıktan alınan ön yeterlik/yeterlik belgesine
sahip
olmak zorundadır.
(2)
Bakanlık ön yeterlik/yeterlik belgesi verdiği kurum/kuruluşların listesini
ve listedeki iptal ve değişiklik bilgilerini kendi internet sitesinde
yayınlar.
Rapor, harita ve eylem planı
hazırlayacaklarda aranan esas ve kriterler
MADDE 38 – (1) Rapor, harita ve eylem planı
hazırlayacakların;
a)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan işletme ve tesisler için çevre izni veya çevre
izin ve lisans belgesine esas akustik raporu hazırlayacakların 36 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi ile 37 nci maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinde getirilen şartları,
b)
Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin
Ek-1 ve Ek-2’sinde yer almayan işletme ve tesisler, imalathane, atölye,
işyeri, eğlence yeri ve benzeri için çevresel gürültü seviyesi değerlendirme
raporu hazırlayacakların 36 ncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ile
37 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde getirilen şartları,
c)
Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliğinin Ek-I listesinde ve Çevre
Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve
Ek-2’sinde yer alan işletmeler ile ulaşım kaynakları için çevresel etki değerlendirme
sürecinde planlanan işletmeler için akustik raporu hazırlayacakların 36 ncı
maddenin birinci fıkrasının (c) bendi ile 37 nci maddenin birinci
fıkrasının (c) bendinde getirilen şartları,
ç)
Bu Yönetmelik çerçevesinde ulaşım sektörü ve yerleşim alanları için gürültü
haritası hazırlayacakların 36 ncı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi ile
37 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde getirilen şartları,
d)
Bu Yönetmelik çerçevesinde yerleşim alanı ve ulaşım kaynaklarının
yakınındaki yerler için eylem planı hazırlayacaklar ile yapılarda yalıtım değerlendirmesi
çalışması yapacakların 36 ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendi ile 37
nci maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde getirilen şartları,
e)
Çevresel titreşimin değerlendirilmesine yönelik ölçüm yapıp, rapor
hazırlayacakların 36 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi ile 37 nci
maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde getirilen şartları
sağlaması
zorunludur.
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Şikâyetlerin Değerlendirilmesi, Denetim ve İdari
Yaptırımlar
Şikâyetlerin değerlendirilmesi veya
denetim
MADDE 39 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan gürültü kaynakları
bazında yaşanan sorunlar nedeniyle oluşan şikâyetlerin değerlendirilmesi
veya programlı ve programsız yapılacak denetimlerde aşağıdaki esaslara
uyulur:
a)
Bu Yönetmelikte getirilen esaslar çerçevesinde gerek programlı veya
programsız gerekse şikâyeti değerlendirmek amacıyla yapılacak denetimler;
belediye sınırları ve mücavir alan içerisinde Çevre Kanununa istinaden
yetki devri yapılan belediyelerce; belediye sınırları ve mücavir alan
dışında yetki devri yapılan il özel idarelerince; yetki devri yapılmadığı
takdirde ise İl Çevre ve Orman Müdürlüklerince, gerektiğinde diğer mevzuat
kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve
koordinasyon içinde yapılır.
b)
Şikâyetleri değerlendirme, denetim ve idari yaptırım konusunda yetki devri
yapılmış kurum ve kuruluşlarda; Çevre Denetim Biriminin kurulması,
Bakanlıkça esasları belirlenmiş uzmanlığa sahip en az 2 personelin görevlendirilmesi,
bu personellerden en az birinin dört yıllık üniversite mezunu olması ve bu
kişinin gözetiminde göreve katılım sağlayacak diğer personelin iki yıllık
yüksek okul veya lise ve dengi okullardan mezun olması ve bu Yönetmelik
kapsamında getirilen esas ve standartlara uygun ölçüm ekipmanının
bulundurulması zorunludur.
c)
Yapılan denetimlerde, bu Yönetmelikte verilen sınır değerlerin aşıldığının
tespiti halinde, gürültü rahatsızlığına ve sınır değerlerin sağlanması için
alınacak tedbirin özelliğine bağlı olarak, süre verilmesi, kapatılması ve
benzeri uygulamalara yönelik esaslar denetim yapan personel veya birimi
tarafından belirlenir.
Uygulamaya yönelik açıklayıcı doküman
hazırlanması
MADDE 40 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik olarak;
gürültü haritalama, gürültü kontrol tedbirleri, uzmanlığa yönelik esaslar,
akustik ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu, ölçüm
metotlarına ilişkin açıklayıcı dokümanlar ile idari yaptırım konularına
açıklık getirecek açıklayıcı dokümanlar gibi her türlü doküman Bakanlıkça
hazırlanır ve yayımlanır.
(2)
Bu Yönetmelikte belirtilen arka plan gürültü seviyesinin belirlenmesine
yönelik usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
İdari yaptırımlar
MADDE 41 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar
hakkında 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu ve Çevre
Kanununun 20 nci maddesinde öngörülen idari yaptırımlar uygulanır.
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 42 – (1) 7/3/2008 tarihli ve 26809 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi
Yönetmeliği (2002/49/EC) yürürlükten kaldırılmıştır.
Havaalanlarındaki gürültünün izlenmesi
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 20 nci maddenin birinci fıkrasının (c)
bendinde belirtilen gürültü ölçüm/kontrol/izleme sistemi 7/3/2011 tarihine
kadar kurulur.
Hava yolu taşıtları için tazminat
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 20 nci maddenin birinci fıkrasının (ç)
bendinde belirtilen gürültü tazminatı ile ilgili esaslar bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girmesinden itibaren 3 yıl içinde belirlenir.
Açık ve yarı açık eğlence yerlerinde
alınacak tedbirlere yönelik verilen süre
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) 24 üncü maddenin birinci fıkrasının (a)
bendinde belirtilen çok hassas kullanım alanları ve bu alanları etkileyen mevcut açık ve yarı açık
eğlence yerleri 6 ay içinde İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile belirlenir.
(2)
24 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen esaslar bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren 1 yıl içerisinde yerine
getirilir.
Yürürlük
MADDE 43 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 44 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman
Bakanı yürütür.
Ekler için tıklayınız.
|