Sanayi ve Ticaret Bakanlığından:
ARAÇLAR VE BUNLARIN AKSAM, SİSTEM VE AYRI TEKNİK
ÜNİTELERİ İLE
İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİKLERİ VE TEKNİK
DÜZENLEMELERİN
UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLİĞ
(TEBLİĞ NO: SGM-2010/1)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; araçlar ve bunların aksam
sistem ve ayrı teknik üniteleri ile ilgili olarak Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı tarafından yayımlanarak yürürlüğe konulan teknik mevzuata göre
tip onayı verilmesinde, tip onayının kapsam genişletmesinde ve imalatın
uygunluğu bakımından izlenecek işlemler ve Onay Kuruluşu ile teknik
servisler ve imalatçı firmalar veya bunların yetkili temsilcisi arasındaki
ilişkilerin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ;
araçların ve bunların aksam, sistem veya ayrı teknik üniteleri ve
bunları oluşturan parçaların Birleşmiş Milletler/Avrupa Ekonomik Komisyonu
(BM/AEK) teknik düzenlemelerine, Avrupa Topluluğu (AT) yönetmeliklerine
veya ilgili teknik mevzuatına uygunluğunun belgelendirilmesi ve araçlara
MARTOY, TORTOY veya MOTOY’a göre AT veya ulusal tip onayı verilmesi için
yapılması gereken işlemler ile MARTOY, TORTOY veya MOTOY’da belirtilen
istisnaları hariç, sahip olmaları gereken AT veya ulusal tip onayı ile
ilgili uygulamaları kapsar.
(2)
Silahlı kuvvetler, sivil savunma, itfaiye hizmetleri ve kamu düzenini
sağlamakla sorumlu birimlerde kullanılmak üzere tasarımlanmış ve imal
edilmiş araçlar için MARTOY’da tanımlanan tip onayı veya münferit onay alınması,
bu araçların MARTOY’un şartlarını sağlaması koşuluyla, imalatçının isteğine
bağlıdır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ;
a)
8/1/1985 tarihli ve 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun’un 2 nci, 9 uncu ve 33 üncü maddelerine,
b)
13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu
maddesine,
c)
28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu
Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğine (2007/46/AT),
ç)
8/6/2008 tarihli ve 26900 sayılı Resmî Gazete’de Tarım veya Orman
Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen
Makinaları İle Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri İle İlgili Tip
Onayı Yönetmeliğine (2003/37/AT),
d)
23/12/2004 tarihli ve 25679 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İki veya Üç
Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliğine (2002/24/AT),
e)
11/1/1997 tarihli ve 22874 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tekerlekli
Araçlar ile Bu Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve
Parçalar ile İlgili Teknik Mevzuatın Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe
dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) MARTOY, TORTOY ve MOTOY’da yer alan tanımlara
ek olarak bu Tebliğde geçen;
a)
AİTM Yönetmeliği: 28/11/2008 tarihli ve 27068 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve
Montajı Hakkında Yönetmeliği,
b)
AT Yönetmeliği: MARTOY, MOTOY ve TORTOY kapsamındaki araçların ve bunların
aksam, sistem veya ayrı teknik üniteleriyle ilgili Avrupa Birliği teknik
mevzuatından uyumlaştırılarak Resmi Gazete’de yayımlanan bir yönetmeliği,
c)
Araç: Bu Tebliğin amaçları bakımından; MARTOY, TORTOY ve MOTOY’da
tanımlanan, karayolunda kullanılan motorlu araçları ve römorklarını,
ç)
Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
d)
İmalat sorumlusu: Tip onayı verilen araç, aksam, sistem veya ayrı teknik
ünitenin, seri üretiminde onaylanmış olan prototipe, tip onayı kapsamında
belirtilen hususlara uygun olarak imal edilmesini temin edecek, uygun olmayan
ürünlerin piyasaya verilmesini önleyebilecek yetki ile donatılmış, firma
sahibi, yönetim kurulu başkanı, genel müdür, fabrika müdürü gibi sıfatları
olan üst düzey yöneticisini,
e)
MARTOY: 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
çerçeve niteliğindeki Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı
Yönetmeliğinin (2007/46/AT) uygulamada bulunan son seviyesini,
f)
MOTOY: 23/12/2004 tarihli ve 25679 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
çerçeve niteliğindeki İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı
Yönetmeliğinin (2002/24/AT) uygulamada son seviyesini,
g)
Onay kuruluşu: Bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin tip
onayından ya da münferit bir araç onayından her yönüyle sorumlu olan,
yetkilendirme sürecini yürütmeye, onay belgelerini düzenlemeye ve
gerektiğinde geri çekmeye, diğer onay kuruluşlarının başvurabileceği bir
makam olarak hareket etmeye, teknik servisleri görevlendirmeye ve
imalatçıların imalat uygunluğuyla ilgili yükümlülüklerini yerine
getirmesini temin etmeye yetkili olan, üye ülkelerdeki kurum veya kuruluşu
ve Türkiye’de Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
ğ)
Rapor: İlgili ürünün, sistemin veya parçanın kısmi veya bir bütün olarak
mevzuatı karşıladığının Teknik Servis, yönetmeliklerin izin verdiği
durumlarda imalatçı ve/veya Onay Kuruluşu tarafından yazılı olarak
tespitini,
h)
Teknik sorumlu: İmalatçı ya da varsa yetkili temsilcisi adına Onay Kuruluşlarına tip onayı başvurusu yapan,
imalatçı ile Onay Kuruluşu ve teknik servis
koordinasyonunu temin eden, tip
onay testlerinin yapılması için imalatçı adına hareket eden,
onayların alınması sonrasında alınan
onayları iç kalite sistemine ileterek, imalatçının Üretimin Uygunluğu için
gerekli tedbirleri alması uyarısında
bulunan mühendisi,
ı)
Tip onayı: Bir aracın, bir sistemin, bir aksamın veya ayrı teknik ünitenin
ilgili teknik düzenleme ve yönetmeliklere uygunluğunun belgelenmesi
işlemini,
i)
Tip onayı kapsam genişletmesi: Araç,
sistem, aksam veya ayrı teknik ünite için alınan bir onayın tanıtım
paketinde yer alan özelliklerden herhangi birinde değişiklik olması
durumunda, MARTOY, MOTOY ve TORTOY’da ayrıntıları belirtildiği şekilde
onayın geçerliliğinin devam etmesi için değişikliği de kapsayacak şekilde
onayın yenilenmesi işlemini,
j)
TORTOY: 8/6/2008 tarihli ve 26900 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan çerçeve
niteliğindeki Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve
Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları İle Sistemleri, Aksamları,
Ayrı Teknik Üniteleri İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinin (2003/37/AT)
uygulamada bulunan son seviyesini,
k)
Uygunluk Belgesi (Certificate of Conformity-COC): MARTOY, TORTOY ve MOTOY
kapsamında imalatçı tarafından düzenlenen ve ilgili Yönetmeliklere uygun
olarak tip onayı verilmiş tipe ait bir aracın, imal edildiği dönemde
yürürlükte olan bütün düzenleyici mevzuata uygun olduğunu teyit eden
belgeyi,
l)
İmalatın (üretimin) Uygunluğu (Conformity of Production-COP): MARTOY,
TORTOY ve MOTOY kapsamındaki araçlar ile bunların aksam, sistem veya ayrı
teknik ünitelerinin onay verilen tipe uygun olarak imal edilmesini sağlamak
için uygun düzenlemelerin yapılıp yapılmadığını kontrol etmek amacıyla Onay
Kuruluşu tarafından yapılan işlemleri,
m)
Yetkili temsilci: İmalatçı
tarafından Onay Kuruluşu nezdinde imalatçıyı temsil etmek ve imalatçı adına
hareket etmek üzere usulüne uygun yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel
kişiyi; ‘imalatçı’ terimiyle yapılan atıfların, ya imalatçıyı ya da onun
temsilcisini işaret ettiğinin kabul edileceğini,
ifade
eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Uygulama
Tip onayı başvurusu
MADDE 5 – (1) Araç, aksam, sistem veya ayrı teknik ünite
için tip onayı başvurusu, bu Tebliğin ekinde yer alan Ek-1’deki Başvuru
Formu ve ekleri ve Ek-2’de yer alan Başlangıç Değerlendirmesi Formu ile
birlikte imalatçı firma veya yetkili temsilcisi tarafından Onay Kuruluşuna
yapılır. Firma deney ve muayeneleri hangi teknik serviste yaptırmak
istediğini başvurusunda beyan eder. Araç için tip onayı müracaat dosyasında
uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişi veya kişilerin yetkili olduğuna
dair firma yazısı ekindeki imza örnekleri yer alır. Bu kişiler, üretimden
teslimata kadar geçen üretimin uygunluğu zincirinin herhangi bir noktasında
yer alan veya bu amaçla yetkilendirilmiş yetkililerden olmalıdır. Ulusal
tip onayı verilen ithal araçlar için varsa, yetkili temsilci uygunluk belgesini
imzalayabilir.
(2)
Kalite Sistem Belgesine sahip firmalar ilk başvuru sırasında;
a)
Ürünün üretimi ile ilgili sorumluluklar ve yetkileri gösteren organizasyon
şemasını,
b)
Ürünün tip onayı gereklerine göre kontrol edildiğini gösterir bilgileri
kapsayan kontrol talimatlarını ve kontrol ile ilgili sorumluluklar,
planlama metodu, kontrol metodu, düzeltici ve önleyici faaliyetler, analiz,
test ve raporlamaya ilişkin prosedürleri içeren bilgileri,
başvuru dosyasında sunmak zorundadır.
(3)
Kalite Sistem Belgesine sahip olmayan firmalar ikinci fıkrada belirtilen
bilgi ve belgelere ilave olarak, ölçüm ayar kalibrasyon belgeleri ve iş
akış şemasını da sunmak zorundadır.
(4)
Yurt dışında imal edilen araç, aksam, sistem veya ayrı teknik ünite tip
onayı başvurusu yetkili temsilci tarafından yapılabilir.
(5)
İlk defa tip onayı belgesi alınacak araçlar için yapılacak tip onayı
müracaatında, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan aksam, sistem ve ayrı
teknik ünite ile ilgili mevzuat dikkate alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MARTOY İle İlgili Uygulama
MARTOY’a göre AT tip onayı
alacak araçlarda uygulama
MADDE 6 – (1) Yükümlülükleri MARTOY’un 5 inci maddesinde
belirtilen imalatçılar;
a)
Araçlar için MARTOY’un Ek IV veya EK XI’inde belirtilen aksam, sistem veya
ayrı teknik ünite ile ilgili yürürlüğe giren yönetmelikleri göz önüne
alarak, MARTOY’un 6 ncı maddesine göre,
b)
Aksam, sistem veya ayrı teknik ünite için MARTOY’un 7 nci maddesine göre,
hazırlamış oldukları dosya ile birlikte Bakanlığa başvururlar.
(2)
Bakanlık, MARTOY’un 8 inci maddesinde belirtilen genel hükümlere, aynı
yönetmeliğin 9 uncu ve 10 uncu maddelerinde belirtilen özel hükümlere göre
tip onayı işlemlerini yürütür.
(3)
Bir marka ve tipin değişik varyant ve versiyonları, MARTOY’a göre aynı Araç
Tip Onayı Belgesi kapsamında değerlendirilir.
(4)
Araç Tip Onayı Belgesi alındıktan sonra, aynı marka ve tip araçların yeni
varyant ve versiyonları, aynı onayın kapsam genişletilmesi içinde
değerlendirilir ve MARTOY’un 13 üncü, 14 üncü ve 15 inci maddelerine göre işlem
yapılır.
(5)
Firmalar; uluslar arası yürürlükte bulunan Birleşmiş Milletler/Avrupa
Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) Regülasyonları ve/veya Avrupa Birliği (AB)
direktiflerine göre almış oldukları aksam, sistem ve ayrı teknik ünite tip
onayı belgelerini Araç Tip Onayı dosyalarına ekleyebilirler. Bunlarla
ilgili herhangi bir yeni mevzuat yürürlüğe girdiğinde, geçerliliği devam
eden belgeler kabul edilir ve MARTOY’un 34 üncü ve 35 inci maddelerine göre
işlem yapılır.
MARTOY’a göre ulusal tip onayı
alacak araçlarda uygulama
MADDE 7 – (1) MARTOY’un Ek XIX’unda belirtilen zorunlu
uygulama tarihleri AT tip onayı için geçerli olup, ulusal tip onaylarını
kapsamaz. Ulusal tip onayları
MARTOY’a göre verilir.
(2)
Ulusal tip onayı için müracaat edildiği takdirde, 5 inci ve 6 ncı
maddelerde belirtilen işlemler tekrarlanır. Ulusal tip onayında, başka bir
ülkede tip onayı müracaatı yapılmadığına dair beyan aranmaz.
(3)
MARTOY’un Ek IV veya Ek XI’inde yer alan diğer yönetmeliklerin müracaat
tarihinde Türkiye’de zorunlu uygulamada olan seviyelerine uygunluk aranır.
(4)
MARTOY’un Ek IV veya Ek XI’inde yer alan araçların AT tip onayı için
gereken şartları koyan düzenleyici mevzuatın listesine ilave olarak
MARTOY’da yapılan en son değişikliğin yayımı tarihinden daha sonra yayımlanmış,
motorlu araçlar ve bunların römorkları ile ilgili aksam, sistem ve ayrı
teknik ünite ile ilgili yönetmelikler, araçların tip onayı için zorunlu
olduğu yönetmeliğin kendi içinde belirtiliyorsa, yönetmelikte belirtilen
zorunlu uygulama tarihlerinden itibaren bu yönetmeliklerin hükümleri de
aranır.
(5)
Bir marka ve tipin değişik varyant ve versiyonları, MARTOY’ a göre aynı
Araç Tip Onayı Belgesi kapsamında değerlendirilir.
(6)
Araç Tip Onayı Belgesi alındıktan sonra, aynı marka ve tip araçların yeni
varyant ve versiyonları, aynı onayın kapsam genişletilmesi içinde
değerlendirilir.
(7)
MARTOY’un Ek IV veya Ek XI’inde bulunan tüm yönetmelik onaylarına sahip bir
tip araca ayrıca AİTM Yönetmeliği hükümleri uygulanmaz. Bununla birlikte
henüz ülkemizde yayımlanmamış veya yayımlanmış ancak güncel olmayan bir AT
Yönetmeliği söz konusu ise ve AİTM Yönetmeliği bu alanda hüküm getiriyorsa,
söz konusu bu hüküm de zorunlu olan AT yönetmeliklerine ilave olarak
uygulanır.
(8)
Firmalar; uluslar arası yürürlükte bulunan Birleşmiş Milletler/Avrupa
Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) Regülasyonları ve/veya Avrupa Birliği (AB)
direktiflerine göre almış oldukları sistem, aksam ve ayrı teknik ünite tip
onayı belgelerini Araç Tip Onayı dosyalarına ekleyebilirler. Bunlarla ilgili
herhangi bir yeni mevzuat yürürlüğe girdiğinde, geçerliliği devam eden
belgeler kabul edilir. AB resmi dillerinden birisi ile yazılmış olan
belgeler; firmanın teknik sorumlusu veya yetkili temsilcisi tarafından
onaylı kopyaları aynen, diğer dillerde olanlar ise noter tasdikli
tercümeleri ile birlikte kabul edilebilir.
MARTOY’a göre ithal araçlarda
uygulama
MADDE 8 – (1) AT Tip Onayı Belgesi olan araçların ithalinde,
başvuru tarihinde AB ülkelerinde geçerli ve ithalatçı firmanın ibraz
edeceği o araca ait örnek orijinal uygunluk belgesi ile beraber egzoz emisyon seviyesi deklarasyon
belgesi veya imalatçı firmanın yetkili temsilcisi tarafından onaylı AT Araç
Tip Onayı Belgesi fotokopisi ile beraber egzoz emisyon seviyesi deklarasyon
belgesi ile Türk Standardları Enstitüsüne (TSE) müracaat edilir. Yapılacak
inceleme ve denetlemeler sonucu uygun görülmesi halinde TSE tarafından
uygunluk yazısı düzenlenerek ilgili gümrüğe ibraz edilmek üzere ithalatçı
firmaya verilir.
(2)
AT Araç Tip Onayı Belgesi olmayan araçların ithalinde;
a)
Münferit araçlar için AİTM münferit
araç onayı veya MARTOY münferit araç onayı verilir. Münferit araçlar
üretimin uygunluğundan muaftır.
b)
Ulusal tip onayı için Tebliğin 5 inci, 7 nci ve 13 üncü maddelerinde yer
alan ilgili hükümler uygulanır. Ayrıca, egzoz emisyon seviyesi deklarasyon
belgesi istenir. Bakanlık bu araçları ve üretimin uygunluğunu; belgeleri
inceleyerek, o ülkenin onay merciinden sorarak veya bizzat yerinde inceleme
yaparak uygun görmesi halinde bu araçlar için Araç Ulusal Tip Onayı
Belgesini verir.
(3) Bedelsiz olarak veya teşvik yoluyla
ithal edilen veya Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Tasfiye İşleri Döner
Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TASİŞ) tarafından satışa sunulan
araçlar veya eski araçlar için;
a)
İmalatçı firma tarafından düzenlenmiş olan MARTOY’a uygun Uygunluk Belgesi
varsa, bu belgenin tercümesi TSE tarafından onaylanır.
b)
Bu maddenin (a) bendinde belirtilen Uygunluk Belgesinin olmaması halinde,
AİTM Yönetmeliğine uygunluk aranır. Uygun bulunması halinde Bakanlıktan
veya Makine Mühendisleri Odasından yetki belgesi almış mühendisler
tarafından AİTM Yönetmeliğine göre Uygunluk Belgesi düzenlenir ve TSE’ce
onaylanır.
(4) Çıplak şasi üzerine CE işaretlemesi
kapsamında yer alan üst yapılı (araç üstü vidanjör, çöp kasası, itfaiye
kasası ve düzenleri, vinç ve benzeri) araçların ithalinde; çıplak şasili
aracın tip onayının ve üst yapısıyla ilgili CE Uygunluk Beyanının ibraz
edilmesi halinde, tamamlanmış araç Ulusal Tip Onayı Belgesi düzenlenmesi
için bu Tebliğin 5 inci, 6 ncı, 7 nci ve 13 üncü maddelerinde yer alan
ilgili hükümler uygulanır. Araçların münferit olarak ithal edilmesi halinde
münferit imal ve ithal ile ilgili 21 inci madde hükümleri uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TORTOY ile İlgili Uygulama
TORTOY’a göre ulusal tip onayı
alacak araçlarda uygulama
MADDE 9 – (1) Firmalar, bir dilekçe ekinde; TORTOY’un Ek
II’sinde belirtilen sistem, aksam ve ayrı teknik ünite ile ilgili yürürlüğe
giren yönetmelikleri göz önüne alarak, bu Tebliğin 5 inci maddesi ile
TORTOY’un 5 inci maddesine göre hazırlamış oldukları dosya ile tip onayı
almak için Bakanlığa başvururlar.
(2)
Yerli imal edilecek araçlarda yapılacak tip onayı uygulamaları aşağıda
belirtilmiştir:
a)
Onay kuruluşu olarak Bakanlık, tip onayı almak için müracaatı yapılacak
yeni araçlarda, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan sistem, aksam ve ayrı
teknik ünite ile ilgili mevzuatı dikkate alarak, TORTOY’un 6 ncı maddesinde
belirtilen esaslara göre firmaya ulusal "Araç Tip Onayı Belgesi"
verir.
b)
Bir marka ve tipin değişik varyant ve versiyonları, TORTOY’a göre aynı Araç
Tip Onayı Belgesi kapsamında değerlendirilir.
c)
Araç Tip Onayı Belgesi alındıktan sonra tanıtım bildiriminde yapılacak
değişiklikler veya aynı marka ve tip araçların yeni varyant ve
versiyonları, aynı onayın kapsam genişletilmesi içinde değerlendirilir.
ç)
Onaylanmış araç tipine uygun olarak imal edilmiş aracın trafiğe tescilinin
yapılabilmesi için araçla birlikte tüketiciye verilmek üzere, imalatçı veya
yurt içindeki yetkili temsilcisinin Teknik Sorumlusu tarafından Ulusal Araç
Tip Onayı Belgesine dayanarak, örneği TORTOY’un Ek III’ ünde verilmiş olan
Uygunluk Belgesi düzenlenir.
d)
Firmalar; ülkemizde yürürlüğe giren sistem, aksam ve ayrı teknik ünitelere
ilişkin mevzuata göre tip onayı belgelerini veya Bakanlıkça
yetkilendirilmiş olan teknik servislerden test raporlarını almak ve
Bakanlıkta bulunan ilgili Araç Tip Onayı dosyalarına eklemekle yükümlüdür.
Süresi içinde bu belgeleri tamamlanmayan araçların Araç Tip Onayı Belgeleri
geçerliliğini kaybeder.
e)
Firmalar; uluslar arası yürürlükte bulunan BM/AEK Regülasyonları ve/veya AB
direktiflerine göre almış oldukları sistem, aksam ve ayrı teknik ünite tip
onayı belgelerini Araç Tip Onayı dosyalarına ekleyebilirler. Bunlarla ilgili
herhangi bir yeni mevzuat yürürlüğe girdiğinde, geçerliliği devam eden
belgeler kabul edilir. AB resmi dillerinden birisi ile yazılmış olan
belgeler; firmanın teknik sorumlusu veya yetkili temsilcisi tarafından
onaylı kopyaları aynen, diğer dillerde olanlar ise noter tasdikli
tercümeleri ile birlikte kabul edilebilir.
TORTOY’a göre ithal araçlardaki
uygulama
MADDE 10 – (1) İthal edilecek araçlarda yapılacak uygulama
aşağıda belirtilmiştir.
a)
AT Tip Onay Belgesi olan araçların ithalinde, başvuru tarihinde AB
ülkelerinde geçerli ve ithalatçı firmanın ibraz edeceği o araca ait örnek
orijinal uygunluk belgesi ile beraber egzoz emisyon seviyesi deklarasyon
belgesi veya imalatçı firmanın yetkili temsilcisi tarafından onaylı AT Araç
Tip Onayı Belgesi fotokopisi ile beraber egzoz emisyon seviyesi deklarasyon
belgesi ile Türk Standardları Enstitüsüne (TSE) müracaat edilir. Yapılacak
inceleme ve denetlemeler sonucu uygun görülmesi halinde TSE tarafından
uygunluk yazısı düzenlenerek ilgili gümrüğe ibraz edilmek üzere ithalatçı
firmaya verilir.
b)
Yerli imal edilen traktörlerde olduğu gibi ithal traktörlerde de, ECE R 65
teknik düzenlemesine göre onaylı ve “E” işaretli, yanıp sönen, sarı ışıklı,
dönerli uyarı lambası bulunması zorunludur.
(2)
AT Araç Tip Onay Belgesi olmayan araçların ithalinde;
a)
Münferit araçlar için AİTM münferit araç onayı veya MARTOY münferit araç
onayı verilir. Münferit araçlar üretimin uygunluğundan muaftır.
b) Ulusal tip onayı için Tebliğin 5 inci, 9
uncu ve 13 üncü maddelerinde yer alan ilgili hükümler uygulanır. Ayrıca,
egzoz emisyon seviyesi deklarasyon belgesi istenir. Bakanlık bu araçları ve
üretimin uygunluğunu; belgeleri inceleyerek, o ülkenin onay merciinden
sorarak veya bizzat yerinde inceleme yaparak uygun görmesi halinde bu araçlar
için Araç Ulusal Tip Onayı Belgesini
verir.
(3)
Bedelsiz olarak veya teşvik yoluyla ithal edilen veya TASİŞ tarafından
satışa sunulan araçlar veya eski araçlar için;
a)
İmalatçı firma tarafından düzenlenmiş olan TORTOY’a uygun Uygunluk Belgesi
varsa, tercümesi TSE tarafından onaylanır.
b)
Bu maddenin (a) bendinde belirtilen Uygunluk Belgesinin olmaması halinde,
AİTM Yönetmeliğine uygunluk aranır. Uygun bulunması halinde firma teknik
sorumlusu tarafından AİTM Yönetmeliğine göre Uygunluk Belgesi düzenlenir ve
TSE’ce onaylanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
MOTOY İle İlgili Uygulama
MOTOY’a göre ulusal tip onayı
alacak araçlardaki uygulama
MADDE 11 – (1) Ulusal tip onayı uygulaması aşağıda
belirtilmiştir.
a)
Firmalar, bir dilekçe ekinde 2002/24/AT Yönetmeliğinin 5 inci maddesine
göre hazırlamış oldukları dosya ile birlikte bu Tebliğin 5 inci madde
hükümlerine göre Bakanlığa başvururlar.
b)
Bakanlık, bu Tebliğin 5 nci ve 13 üncü maddesi ile 2002/24/AT
Yönetmeliğinin 6 ncı maddesinde belirtilen şartların sağlanması halinde,
aynı madde esaslarına göre firmaya araçlar için "TİP ONAYI
BELGESİ" verir.
c)
Tip Onayı Belgesi alındıktan sonra aynı tipteki araçların yeni varyant ve
versiyonları, kapsam genişletilmesi
içinde değerlendirilir.
ç)
Firmalar, aksamlara ve ayrı teknik ünitelere dair Yönetmeliklerin yürürlüğe
girmesini müteakip, bu Yönetmeliklerle ilgili onay belgelerini almak ve
dosyalarına eklemekle yükümlüdür. Süresi içinde bu belgeleri tamamlanmayan
araçların Tip Onayı Belgeleri geçerliliğini kaybeder.
d) Firmalar; mevcut Birleşmiş Milletler
Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) regülasyonu ve/veya Avrupa Birliği (AB)
direktiflerine göre alınan aksam ve ayrı teknik ünitelere ait Tip Onay
Belgelerini dosyalarına ekleyebilirler. Bunlarla ilgili herhangi bir mevzuat
yürürlüğe girdiğinde, geçerliliği devam eden belgeler kabul edilir. AB
resmi dillerinden birisi ile yazılmış olan belgeler; firmanın teknik
sorumlusu veya yetkili temsilcisi tarafından onaylı kopyaları aynen, diğer
dillerde olanlar ise noter onaylı tercümeleri ile birlikte kabul edilir.
MOTOY’a göre ithal araçlardaki
uygulama
MADDE 12 – (1) AT Tip Onay Belgesi olan araçların ithalinde,
başvuru tarihinde AB ülkelerinde geçerli ve ithalatçı firmanın ibraz
edeceği o araca ait örnek orijinal uygunluk belgesi ile beraber egzoz emisyon seviyesi deklarasyon
belgesi veya imalatçı firmanın yetkili temsilcisi tarafından onaylı AT Araç
Tip Onayı Belgesi fotokopisi ile beraber egzoz emisyon seviyesi deklarasyon
belgesi ile Türk Standardları Enstitüsüne (TSE) müracaat edilir. Yapılacak
inceleme ve denetlemeler sonucu uygun görülmesi halinde TSE tarafından
uygunluk yazısı düzenlenerek ilgili gümrüğe ibraz edilmek üzere ithalatçı
firmaya verilir.
(2)
AT Araç Tip Onay Belgesi olmayan araçların ithalinde;
a)
Münferit araçlar için AİTM münferit araç onayı veya MARTOY münferit araç
onayı verilir. Münferit araçlar üretimin uygunluğundan muaftır.
b)
Ulusal tip onayı için Tebliğin 5 nci, 11 inci ve 13 üncü maddelerinde yer
alan ilgili hükümler uygulanır. Ayrıca, egzoz emisyon seviyesi deklarasyon
belgesi istenir. Bakanlık bu araçları ve üretimin uygunluğunu; belgeleri
inceleyerek, o ülkenin onay merciinden sorarak veya bizzat yerinde inceleme
yaparak uygun görmesi halinde bu araçlar için Araç Ulusal Tip Onayı Belgesini
verir.
(3)
Bedelsiz, münferit veya teşvik yoluyla ithal edilen veya Maliye Bakanlığı
Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TASİŞ) tarafından
satışa sunulan veya eski araçlar için;
a)
İmalatçı firma tarafından düzenlenmiş olan yürürlükteki İki veya Üç
Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliğine uygun Uygunluk Belgesi
varsa, bu belgenin tercümesi TSE tarafından onaylanır.
b)
Bu maddenin (a) bendinde belirtilen Uygunluk Belgesinin olmaması halinde,
AİTM Yönetmeliğine uygunluk aranır. Uygun bulunması halinde, firma teknik
sorumlusu tarafından AİTM Yönetmeliğine göre Uygunluk Belgesi düzenlenir ve
TSE’ce onaylanır.
ALTINCI BÖLÜM
Tip Onayı İle İlgili İmalatın Uygunluğu İşlemleri
İncelemeler
MADDE 13 – (1) Onay Kuruluşu, sunulan bilgi ve belgelerin
uygun ve eksik olup olmadığı hususunda inceleme ve değerlendirme yapar.
(2)
Onay Kuruluşu, bilgi ve belgelerde herhangi bir eksiklik varsa,
eksikliliğin giderilmesini bildirir. Bu eksiklikler bildirim tarihinden
itibaren 30 gün içerisinde tamamlanmazsa dosya iade edilir.
(3)
Başvuru dosyasında herhangi bir eksiklik yoksa imalat ve/veya montaj tesisi
kalite sisteminin ve ürün uygunluk düzenlemeleri değerlendirilmesi amacıyla
Onay Kuruluşu;
a)
Firmanın imalat ve/veya montaj tesisinin yerinde bizzat incelenmesine karar
verebilir veya
b)
Firmanın, Onay Kuruluşu tarafından üretime uygunluğu değerlendirme yetkisi
verilmiş bir Teknik Servis tarafından incelenmesine izin verebilir,
c)
Avrupa Birliği üyesi ülkelerin onay kuruluşları tarafından firmaya, benzer
bir ürün için tip onayı verilmesi durumunda, incelemeye gerek duymayabilir,
ç)
Firmanın incelenmesinde gecikme olması ve sunulan bilgi ve belgelerin
olumlu kanaat oluşturması durumunda, tip onay çalışmalarının
sürdürülmesinin engellenmemesi için geçici imalatın uygunluğu onayı
verilebilir. Bu durumda tip onayı verilmeden önce imalatın uygunluğu
işlemleri tam olarak gerçekleştirilmelidir.
(4)
Onay Kuruluşu, imalat ve/veya montaj tesisinde yapılacak incelemenin
tarihini firma veya yetkili temsilci ile birlikte belirler.
(5)
Yapılan inceleme neticesinde inceleme heyeti tarafından bu Tebliğin ekinde
yer alan Ek-3’te bulunan İnceleme
Formu 3 (üç) nüsha olarak doldurulur ve firma yetkilisi ile birlikte
imzalanarak bir nüshası firmaya verilir.
(6)
Araç tip onayı için başvuru yapılmış ve inceleme sonucu uygun ise, ilgili
çerçeve yönetmeliğin diğer şartlarını sağlayıp sağlamadığını tespit etmek
amacıyla tip onayı işlemlerine devam edilir.
(7)
Aksam, sistem veya ayrı teknik ünite tip onayı için başvuru yapılmış ve
inceleme uygun ise, onay konusu ilgili Yönetmelik veya teknik düzenleme
kapsamında deney ve muayeneleri yapmak üzere inceleme raporunun bir nüshası
firmaca belirlenen teknik servise gönderilir.
(8)
İnceleme uygun değil ise işlemler durdurulur. Eksiklikler giderildikten
sonra başvuru yeniden yapılabilir.
(9)
Bakanlık, daha önceden tip onayı almış imalatçılar için yeni bir işlem
yaparken kalite sistem incelemesinde geçerli olan önceki verileri
kullanabilir.
(10)
Araç imalatının bir parçası olan sistem tip onaylarında ayrıca imalatın
uygunluğu işleminin yapılmasına gerek yoktur. İmalatın uygunluğu işleminin
araç için yapılması yeterlidir.
(11)
Araç imalatçısından ayrı olarak üretilen ve piyasaya arz edilebilen,
lastik, cam gibi aksamların yanı sıra aracı oluşturan tüm parçalar için de
ilgili teknik mevzuatına göre imalatın uygunluğu işlemleri yapılabilir.
Araçların incelenmesi ve tip
onayı belgesi düzenlenmesi
MADDE 14 – (1) Onay Kuruluşu tarafından tip onayı başvurusu
yapılan araç/araçların ilgili çerçeve Yönetmelikte belirtilen şartlara
uygun olup olmadığının kontrolleri yapılır.
(2)
Tip onayı konusu aracın varyant/versiyon seviyesinde hangilerinin
inceleneceği firma ile birlikte Onay Kuruluşunca belirlenir.
(3)
Uygun bulunan araçlar için bu Tebliğin ekinde yer alan Ek-4’teki Uygunluk
Beyanı düzenlenir ve tip onayı
belgesi verilir. Onaylanacak tanıtım belgesi ile birlikte birer nüshası
imalatçı firma ve/veya yetkili temsilcisine gönderilir.
(4)
Araçlarda yapılan inceleme sonucunda uygun bulunmayan tip onayı başvurusu
gerekçeleri belirtilerek iade edilir.
(5) Firmalar; uluslararası yürürlükte
bulunan Birleşmiş Milletler/Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK)
Regülasyonları ve/veya Avrupa Birliği direktiflerine göre almış oldukları
aksam, sistem ve ayrı teknik ünite tip onayı belgelerini Araç Tip Onayı
dosyalarına ekleyebilirler. Bunlarla ilgili herhangi bir yeni mevzuat
yürürlüğe girdiğinde, geçerliliği devam eden belgeler kabul edilir.
Aksam, sistem veya ayrı teknik
ünitelerin teknik servis tarafından incelenmesi ve tip onayı belgesi düzenlenmesi
MADDE 15 – (1) Teknik servis; aksam, sistem veya ayrı teknik
üniteleri ilgili tip onayı yönetmeliğinde belirtilen hususlar kapsamında
deney ve muayenelere tabi tutar.
(2)
Yapılan deney ve muayeneler sonucunda uygun bulunan aksam, sistem veya ayrı
teknik üniteler için teknik servis tarafından rapor düzenlenir. Onay
Kuruluşu ve ilgili firmaya birer nüsha gönderilir.
(3)
Yapılan incelemeler sonucunda uygun görülen raporlara istinaden Onay
Kuruluşunca üç nüsha tip onayı belgesi düzenlenir. Teknik servise ve ilgili
firmaya veya yetkili temsilcisine birer nüsha gönderilir.
(4)
Yapılan incelemeler sonucunda uygun bulunmayan raporlar teknik servise iade
edilir.
Sürekli doğrulama işlemleri
MADDE 16 – (1) Onay Kuruluşunca veya yetki verdiği teknik
servis tarafından tip onayı bulunan araç, aksam, sistem veya ayrı teknik
üniteler için sürekli doğrulama işlemleri her zaman yapılabilir. Yapılan
incelemeler sonucunda bu Tebliğin ekinde yer alan Ek-5’teki Üretim Uygunluk
Doğrulama Formu düzenlenir.
(2)
Onay Kuruluşu tip onayı kapsamında yer alan bütün bilgi ve belgeleri her
zaman denetleyebilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Diğer Hususlar
Yetkili temsilci
MADDE 17 – (1) Yurt dışından yapılacak müracaatlarda yetkili
temsilci, Avrupa Birliği üyesi ülkelerde veya ülkemizde yerleşik kişi veya
firmalar olabilir. Bu husus imalatçı ile yetkili temsilci olacak kişi veya
firma arasında bu Tebliğin ekinde yer alan Ek-7’de örneği bulunan yetkili
temsilcilik sözleşmesi ile belirlenir. Bu sözleşme, imalatçı firma ile
yetkili temsilci arasında imalatçının bulunduğu mahalde noter veya eşdeğer
kurumlar veya Sanayi ve/veya Ticaret Odası tasdikli olmalıdır. Bu tasdikin
doğruluğu o ülkede bulunan T.C Konsoloslukları tarafından teyit edilir. Bu
belgelerin orijinalleri ile birlikte yeminli tercüme bürolarının Türkçe
tercümeleri de sunulur.
(2)
Yetkili temsilciye imalatçı firma tarafından, imalatçı gibi hareket edeceği
yetkisi verilir. İmalatçı, yetkili temsilcisi tarafından alınan tip onayı
ve eki sistem onaylarına göre imalatı yapacağını ve üründe bir değişiklik
yapacağı takdirde, önceden alınmış ulusal tip onayında, kapsam genişletmesi
yapılmadan bu ürünü Türkiye’ye sevk etmeyeceğini, üretim kontrollerini
alınmış tip onayına göre yapacağını taahhüt ederek, bu taahhüdünü bu
Tebliğin ekinde yer alan Ek-7’de örneği verilen yetki belgesinde belirtir.
(3)
Yetkili temsilci Bakanlık tarafından bildirilen tüm bilgileri ve düzenlenen
belgeleri imalatçı firmaya bildirmekle yükümlüdür.
(4)
Ülkemizde imalat yapan firmalar, ülkemizde yerleşik gerçek veya tüzel
kişilerle bu Tebliğin ekinde yer alan Ek-6’da örneği bulunan sözleşmeyi
yapmak suretiyle yetkili temsilci belirleyebilir.
Kalite sistem belgesi
MADDE 18 – (1) Uluslar arası kabul edilebilir nitelikte veya
TS ISO 16949’ye uygun kalite sistem belgesi, Avrupa Akreditasyon Birliği
(EA) ile çok taraflı tanınma anlaşması imzalamış bir akreditasyon kuruluşu
tarafından akredite edilmiş bir belgelendirme kuruluşu tarafından verilmiş
olmalıdır.
(2)
Kalite sistem belgesi, birinci fıkrada belirtilen hususlara uygun değil ise
kabul edilmez.
(3)
Eğer kalite sistem belgesi yoksa, kalite sistemini gösterir bilgi ve
belgeler aranır. Bu durumda firma denetlenir ve sistemin uygunluğunun
tespitinde TS EN ISO 9001: 2000/2008 belgesi için izlenen prosedür tatbik
edilir. Bu denetim, anılan standart kapsamında belgelendirme denetimi
olarak kabul edilemez.
Çok aşamalı imalat
MADDE 19 – (1) Tamamlanmamış araç üzerinde yapılacak ikinci
ve daha sonraki imalatlar ile tam araç üzerinde, tip onayının düşmesine
neden olacak değişikliklerin yapılması, çok aşamalı imalattır.
(2) Çok aşamalı imalatta da temel araç
imalatçısı dışındaki firmalara bu Tebliğin 5 inci, 6 ncı, 7 nci ve 13 üncü
maddelerinde belirtilen işlemler uygulanır. Temel araç imalatçısı veya araç
ithal ise yetkili temsilcisi; 13 üncü maddede belirtilen başlangıç
değerlendirmesi işlemlerinin Bakanlık veya yetkilendirdiği kuruluş
tarafından yapılan inceleme sonucu uygun görülen ikinci aşama veya daha sonraki
aşama imalatçısı/imalatçılarına, bilgi paylaşımı sağlayarak, bu paylaşımı
gösteren bir belge düzenlemek zorundadır. Bu belge, ikinci aşama tip onayı
verilmesi sırasında Bakanlığa ibraz edilir. Temel araç imalatçısı veya
Türkiye temsilcisi aynı zamanda diğer aşama imalatçısı ise, bu belge
aranmaz.
(3)
Çıplak şasi üzerine CE işaretlemesi kapsamında yer alan üst yapılı (araç
üstü vidanjör, çöp kasası, itfaiye kasası ve düzenleri, vinç ve benzeri)
araçların imalinde; çıplak şasili aracın tip onayının ve üst yapısıyla
ilgili CE Uygunluk Beyanının ibraz edilmesi halinde, tamamlanmış araç
Ulusal Tip Onayı Belgesi düzenlenmesi için bu Tebliğin 5 inci, 7 nci ve 13
üncü maddeleri hükümleri uygulanır.
(4) Başlangıç değerlendirmesi uygun görülen
araç tipleri ile ilgili dosya, TSE’ne iletilir. TSE tarafından yapılacak
gerekli incelemeler sonucunda düzenlenecek uygunluk raporu ile birlikte
hazırlanan tamamlanmış araç tip onayı belgeleri bildirimi onay için
Bakanlığa sunulur.
(5)
Bir firmanın üst yapı ürünlerinden bir yıl içinde en fazla 50 adet üretmesi
durumunda, münferit üst yapı imalatı sayılır. Bunların mevzuata
uygunluğunun denetimi ve onaylanması TSE tarafından MARTOY’a veya AİTM
Yönetmeliğine göre yapılır. Araçların münferit olarak imal edilmesi halinde,
münferit imalat ve ithalat ile ilgili 21 inci madde hükümleri
uygulanır.
Sınırlı sayıda araç imalatı
MADDE 20 – (1) Bakanlık, sınırlı sayıda araç imalatı veya
ithalatı yapacak firmalara (imalatçılara) MARTOY’un 22 nci ve 23 üncü,
TORTOY’un 11 inci ve MOTOY’un 16 ncı maddesine göre işlemleri yürütür.
(2)
Firmalar, Bakanlığa üçer aylık periyotlar ile satışa sunulan araçların sıra
numarası ve araç tanıtım numaralarını bildirir. Bildirim en geç dördüncü
ayın sonuna kadar verilir. Bildirim yapmayan firmalar uyarılır. Uyarıldığı
halde bildirim göndermeyenlerin belgeleri iptal edilir.
Münferit imalat veya ithalat
MADDE 21 – (1) Münferit imalat veya ithalat halinde,
üreticisinin talebine göre MARTOY’un 24 üncü ve 25 inci maddeleri veya AİTM
Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Münferit imalatta, imalatın uygunluğu ile
ilgili şartlar aranmaz. Tip onayı olmayan ancak aksam ve sistemleri
Türkiye’de geçerli tip onayı ilgili yönetmeliklerine eşdeğer kabul edilen
diğer bir ülke standardına uygun olan araçların bir takvim yılı içinde en
fazla 75 adedinin piyasaya arz edilmesine izin verilebilir. Tip tanımı
MARTOY’da belirtilmiştir. Araçların uygunluk belgelerinde o yıl için
kaçıncı imalat veya ithalat olduğu belirten sayı yazılacaktır.
(2)
Firmalar, Bakanlığa üçer aylık periyotlar ile satışa sunulan araçların sıra
numarası ve araç tanıtım numaralarını bildirir. Bildirim en geç dördüncü
ayın sonuna kadar verilir. Bildirim yapmayan firmalar uyarılır. Uyarıldığı
halde bildirim göndermeyenlerin belgeleri iptal edilir.
Seri sonu araçlar
MADDE 22 – (1) Seri sonu araçlar için bir yönetmeliğin
zorunlu uygulaması nedeni ile tip onay belgesi geçerliliğini kaybeden ancak
stokta kalan araçların satışına ve tesciline, MARTOY’un 27 nci, TORTOY’un
12 nci, ve MOTOY’un 16 ncı maddesinde
belirtilen sayı ve süreler dikkate alınarak izin verilir. İlgili firmalar,
izin verilen araçların araç tanıtım numaralarını Bakanlığa bildirmek
zorundadır. Bildirim yapmayan firmalar uyarılır. Uyarıldığı halde bildirim
göndermeyenlerin belgeleri iptal edilir.
Uygunluk belgesi
MADDE 23 – (1) Bir Araç Tip Onayı Belgesi sahibi sıfatıyla
firma, onaylanmış araç tipine uygun olarak imal edilmiş tam, tamamlanmış
veya tamamlanmamış her araçla birlikte tüketiciye verilmek üzere örneği
MARTOY’un Ek IX’unda, TORTOY’un Ek III’ünde veya MOTOY’un Ek IV’ünde yer
alan Uygunluk Belgesini düzenler.
(2)
Uygunluk Belgeleri her türlü usulsüzlüğü engelleyecek şekilde düzenlenir.
Bu amaçla, belge baskısı, renkli grafikli veya araç imalâtçısının tanıtım
işaretini gösterir filigran ile korunmuş kâğıt üzerine yapılmalıdır.
(3)
Uygunluk belgesi AB Resmi Dillerinden biri ile düzenlenmiş ise bunun ekinde
üreticinin yetkili temsilcisi tarafından onaylanmış veya imzalanmış Türkçe
çevirisi bulunacaktır.
Tescil
MADDE 24 – (1) Geçerli bir tüm (komple) araç AT tip onayı
mevcut olan araçların satış ve tesciline, araç ile birlikte ibraz edilecek
Avrupa Birliği’nin 2007/46/EC direktifinin Ek IX’unda ve ulusal tip onayı
mevcut olan araçların satış ve tesciline MARTOY’un Ek IX’unda yer alan
uygunluk belgesi ile müsaade edilir. Başka bir Onay Kuruluşundan alınan,
2007/46/EC direktifine uygun tip onayı ile ülkemizde üretilecek ya da ithal
edilecek araçlar için ilk üretim veya ithalattan önce Bakanlığa bildirimde
bulunulur. Ayrıca ilgili komple araç onayının her genişletme tarihinden
itibaren son seviyesi en geç 3 ay içerisinde Bakanlığa bildirilir.
Araçların tescilinde, uygunluk belgesinin 17 nci maddesi yer alıyorsa
ulusal mevzuatta belirtilen azami kütleler esas alınır.
(2)
Firmalar, imal veya ithal ettikleri MOTOY kapsamındaki araçlar için Tip
Onayı Belgesi aldıktan sonra aynı yönetmeliğin Ek IV’ünde yer alan
"Uygunluk Belgesi"nin bir suretini satışa sundukları her araçla
birlikte tüketiciye verirler. Ayrıca ilgili araç onayının her genişletme
tarihinden itibaren son seviyesi en geç 3 ay içerisinde Bakanlığa
bildirilir.
(3)
TORTOY kapsamında onaylanmış araç tipine uygun olarak imal edilmiş aracın
trafiğe tescilinin yapılabilmesi için araçla birlikte tüketiciye verilmek
üzere, Ulusal Araç Tip Onayı Belgesine dayanarak, örneği TORTOY’un Ek
III’ünde verilmiş olan Uygunluk Belgesi düzenlenir. Araçların trafik kayıt
ve tescilinde istenen ilave bilgiler anılan Uygunluk Belgesinin 17 nci
maddesinde belirtilebilir. Ayrıca ilgili araç onayının her genişletme
tarihinden itibaren son seviyesi en geç 3 ay içerisinde Bakanlığa
bildirilir.
Teknik sorumlular ile ilgili
uygulama
MADDE 25 – (1) Teknik sorumlu;
a)
MARTOY, TORTOY, MOTOY ve bunların ilgili Yönetmelikleri ve teknik
düzenlemeleri ile tebliğler kapsamındaki uygulamalardan firma
yetkilileriyle birlikte müteselsilen sorumludur.
b)
Firmada fiilen veya firma ile sözleşme ile çalışabilir. Yurt içinde, çok
aşamalı imalat dahil, araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite
imalatçılar ile sözleşmeli çalışan serbest mühendisler; MARTOY, TORTOY,
MOTOY ve bunların ilgili Yönetmelikleri ve teknik düzenlemeleri
kapsamındaki konularla ilgili mühendis odasından yetki belgeli olmalıdır.
(2)
Firmalar birden fazla teknik sorumlu belirleyebilir ve bu sorumluları
gerektiğinde değiştirebilir. Değişiklikleri iki ay içerisinde Bakanlığa ve
TSE’ye bildirmek zorundadır.
Kapsam genişletmesi
MADDE 26 – (1) Kapsam genişletmesi işlemlerinde o tarihte
yürürlükte bulunan yönetmeliklerin Ülkemizdeki son seviyeleri aranır.
(2)
MARTOY, TORTOY ve MOTOY’un ilgili bölümlerindeki maddelerde belirtilen
diğer hususlar da uygulanır.
(3)
Kapsam genişletmesi işlemlerinde yalnız değişikliğe uğrayan yönetmeliklerle
ilgili tip onayı dosyasında mevcut sistem, aksam ve ayrı teknik ünite ile
ilgili onay belgelerindeki değişiklikler dikkate alınır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 27 – (1) 24/2/2004 tarihli ve 25383 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan SGM - 2004/1 sayılı Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip
Onayı Yönetmeliği'nin Uygulama Usul ve Esasları Tebliği ve değişiklikleri,
(2)
1/8/2007 tarihli ve 26600 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan SGM - 2007/4
sayılı Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörleri Tip Onayı Yönetmeliğinin
Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ ve değişiklikleri,
(3)
10/3/2005 tarihli ve 25751 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan SGM - 2005/1
sayılı İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliğinin
Uygulama Usul ve Esasları Tebliği ve değişiklikleri,
yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçerlilik
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) AT tip onayı uygulanana kadar 29/6/2009
tarihinden önce 1/4/1999 tarihli ve 23653 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onay Yönetmeliğine (98/14/AT) ve
2001/116/AT seviyesindeki değişikliğine göre alınmış ulusal tip onayı
belgelerinin geçerliliği, söz konusu belgelerin iptal edilmesi veya geri
alınması hariç, devam eder, ancak bunların ilk kapsam genişletmeleri
MARTOY’a göre yapılır. Yeni araç tipleri için ulusal tip onayları 29/6/2009
tarihinden itibaren MARTOY’a göre verilir. AT tip onayı verilmeye
başlandığı tarihten itibaren, ulusal tip onaylarının AT tip onayına bir yıl
içerisinde değiştirilmesi zorunludur.
(2)
Halen tip onayı sahibi firmaların yetkili temsilcilik sözleşmeleri, bu
Tebliğin yayımından itibaren bir yıl içinde Ek-7’ye uygun olarak yeniden
düzenlenir.
Uygunluk belgelerinin şablonu
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 29/4/2010 tarihinden sonra MARTOY kapsamında
araçlar için düzenlenen uygunluk belgeleri MARTOY’un Ek IX’unda belirtilen
uygunluk belgesi şablonuna uygun olacaktır, aksi takdirde aracın tescili
yapılmaz.
Müsaade edilen azami yüklü
kütleler
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) MARTOY kapsamında araçlar için 29/4/2010’dan
önce düzenlenen uygunluk belgelerinde, belgelerin 17 nci maddesi yer
almıyorsa ve araçların teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi
18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen azami yüklü kütlelerden büyük
değerlerde olması durumunda, söz konusu araç versiyonu için tescil yükü
Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen değerleri aşamaz. Hesaplamada
AİTM hükümleri de dikkate alınır.
AT tip onayı uygulamasının
başlaması
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Araç, aksam, sistem ve ayrı teknik ünitelerin
AT tip onayı uygulaması, Avrupa Birliğinde kabul edildiğinde Bakanlık
tarafından internet sayfasında duyurulur. Duyurulacak tarihe kadar sadece
ulusal tip onayı verilir.
(2)
Aksam, sistem ve teknik ünitelerle ilgili tip onayında, AB’de yayımlanan mevzuat
ile Türkiye’de yayımlanan mevzuatın yürürlülük tarihlerinin farklılık
göstermesi durumunda; AB ülkeleri tarafından güncel seviyeden verilen tip
onayları kabul edilir. Türkiye’de yürürlükte olan mevzuatın seviyesinde
AB’nde tip onayı belgesi düzenlenmemesi durumunda, AB ülkeleri teknik
servisleri tarafından verilen raporlar geçerli kabul edilir.
Yürürlük
MADDE 28 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 29 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı
yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|