Karar Sayısı : 2010/139
Ekli “Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik”in yürürlüğe konulması; İçişleri Bakanlığının 20/1/2010 tarihli
ve 212 sayılı yazısı üzerine, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 46 ncı maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 11/2/2010 tarihinde
kararlaştırılmıştır.
Abdullah GÜL
CUMHURBAŞKANI
Recep Tayyip
ERDOĞAN
Başbakan
H. YAZICI B. ARINÇ A. BABACAN S. A. KAVAF
Devlet Bak. ve
Başb. Yrd. V. Devlet Bak. ve
Başb. Yrd. Devlet
Bak. ve
Başb. Yrd. Devlet
Bakanı V.
H. YAZICI M. DEMİR C. YILMAZ F. ÇELİK
Devlet Bakanı Devlet Bakanı V. Devlet Bakanı V. Devlet Bakanı
E. BAĞIŞ S. A. KAVAF C. YILMAZ S. ERGİN
Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı Adalet Bakanı
M. V. GÖNÜL B. ATALAY E. BAĞIŞ M.
ŞİMŞEK
Milli Savunma Bakanı İçişleri
Bakanı Dışişleri Bakanı V. Maliye Bakanı
N. ÇUBUKÇU M. DEMİR N. ÇUBUKÇU V. EROĞLU
Milli Eğitim Bakanı Bayındırlık
ve İskân Bakanı Sağlık Bakanı V. Ulaştırma Bakanı V.
M. M. EKER Ö. DİNÇER Ö. DİNÇER T. YILDIZ
Tarım ve Köyişleri Bakanı Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı Sanayi ve Ticaret Bakanı V. Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı
E.
GÜNAY V.
EROĞLU
Kültür ve Turizm
Bakanı Çevre ve Orman
Bakanı
TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNUNUN UYGULANMASINA
İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Türk vatandaşlığının
kazanılmasına, kaybına, ispatına ve çok vatandaşlığa ilişkin işlemlerin
yürütülmesinde uygulanacak usul ve esasları belirlemek, uygulamada birliği
sağlamaktır.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 29/5/2009
tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 46 ncı
maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a)
Aile kütüğü: Nüfus olaylarına ilişkin kayıtların kâğıt veya elektronik
ortamda tutulduğu kütüğü,
b)
Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
c)
Çocuk: Onsekiz yaşını tamamlamamış olan kişiyi,
ç)
Çok vatandaşlık: Türk vatandaşının aynı anda birden çok vatandaşlığa sahip
olmasını,
d)
Dış temsilcilik: Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan
büyükelçiliğini, başkonsolosluğunu veya konsolosluğunu,
e)
Ergin: 4721 sayılı Türk Medenî Kanununa göre ergin olan kişiyi,
f)
Genel Müdürlük: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünü,
g)
Göçmen: Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup yerleşmek amacıyla tek
başına veya toplu halde Türkiye’ye gelip 5543 sayılı İskân Kanunu uyarınca
göçmen olarak kabul edilen kişiyi,
ğ)
İdari birim: Kişilerin kayıtlı bulundukları aile kütüklerinin ait olduğu
mahalle veya köyü,
h)
İkamet: Yabancının yasal ikamet izniyle Türkiye’de bulunmasını,
ı)
İl müdürlüğü: İl nüfus ve vatandaşlık müdürlüğünü,
i)
Kanun: 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununu,
j)
Komisyon: Vatandaşlık başvuru inceleme komisyonunu,
k)
Kurum: Genel Müdürlük dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarını,
l)
Mavi Kart: Kanunun 28 inci maddesi kapsamına girenlere verilen kartı,
m)
Mutad mesken: Kişinin yerleşim yerini,
n)
Nüfus kaydı: Aile kütüğüne işlenmiş kişisel durum siciline ilişkin
bilgilerin tümünü,
o)
Nüfus kayıt örneği: Aile kütüğüne işlenmiş kişisel bilgilerin özetlerini
gösteren belgeyi,
ö)
Nüfus müdürlüğü: İlçe nüfus müdürlüğünü,
p)
Nüfus olayı: Doğum, ölüm, evlenme, boşanma, evlat edinme, tanıma, kayıt
düzeltme, soy bağının düzeltilmesi ve gaiplik gibi kişisel durum sicilinde
değişiklik meydana getiren olayı,
r)
Sistem: Merkezi Nüfus İdaresi Sistemini veya sadece Kimlik Paylaşımı
Sistemini,
s)
Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası: 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa
göre her Türk vatandaşı için verilen ve onbir
rakamdan oluşan numarayı,
ş)
Türk vatandaşı: Türkiye Cumhuriyeti Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı
olan kişiyi,
t)
Veri giriş formu: Nüfus olaylarına ilişkin bilgilerin elektronik ortamda
tutulması ve istatistikî bilgilerin elde edilmesi amacıyla Merkezi Nüfus
İdaresi Sistemine göre hazırlanan formu,
u)
Yabancı: Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan
kişiyi,
ü)
Yabancı kimlik numarası: Türkiye’de herhangi bir amaçla en az altı ay
süreli ikamet eden yabancıların kayıtlarına ulaşmak amacıyla elektronik
ortamda verilen, onbir rakamdan oluşan numarayı,
v)
Yabancılar kütüğü: Türkiye’de herhangi bir amaçla en az altı ay süreli
Yabancılara Ait İkamet Tezkeresi verilen yabancıların kayıtlarının
tutulduğu kütüğü,
ifade eder.
Vatandaşlık hizmetlerinin yürütülmesi
MADDE 4 – (1) Türk vatandaşlığının kazanılmasına, kaybına,
ispatına ve çok vatandaşlığa ilişkin işlemler; yurt içinde Bakanlık, yurt
dışında ise dış temsilcilikler tarafından yürütülür.
(2)
Vatandaşlık işlemlerinin kâğıt veya elektronik ortamda yürütülmesine
Bakanlık yetkilidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Türk Vatandaşlığının Kazanılması
Türk vatandaşlığını kazanma yolları
MADDE 5 – (1) Türk vatandaşlığı, doğumla veya sonradan olmak
üzere iki yolla kazanılır.
Doğumla kazanılan vatandaşlık
MADDE 6 – (1) Doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı, soy bağı
veya doğum yeri esasına göre kendiliğinden kazanılır.
Soy bağı esasına göre kazanılan
vatandaşlık
MADDE 7 – (1) Soy bağı esasına göre kazanılan Türk
vatandaşlığı, Türk vatandaşı ana veya baba ile soy bağının kurulmasıyla
kendiliğinden kazanılan vatandaşlıktır. Yapılan bildirim üzerine doğumdan
itibaren Türk vatandaşlığı kazanılır.
(2)
Türkiye içinde veya dışında evlilik birliği içinde Türk vatandaşı anadan
doğan veya babadan olan çocuk, doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını
kazanır.
(3)
Türkiye içinde veya dışında evlilik birliği dışında Türk vatandaşı anadan
doğan, yabancı babadan olan çocuk, doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını
kazanır.
(4)
Türkiye içinde veya dışında evlilik birliği dışında Türk vatandaşı babadan
olan ve yabancı anadan doğan çocuk, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk
ve Usul Hukuku Hakkında Kanun hükümlerine göre, Türk vatandaşı babaya soy
bağı ile bağlanması halinde doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını
kazanır.
Onsekiz yaşını tamamladıktan sonra doğuma
ilişkin yurt dışından yapılan bildirimler
MADDE 8 – (1) Yurt dışında yaşayan ve onsekiz
yaşını tamamladığı halde doğumuna ilişkin bildirimde bulunulmayan kişilerin
aile kütüğüne tescili, Türk vatandaşı ana veya babadan dolayı Türk
vatandaşlığını kazandıklarının Bakanlıkça yapılacak inceleme sonucunda
tespiti halinde mümkündür.
Onsekiz yaşını tamamladıktan sonra doğuma
ilişkin yurt dışından yapılan bildirimlerde başvuru ve yapılacak işlemler
MADDE 9 – (1) Türk vatandaşı ana veya babaya bağlı olarak
Türk vatandaşlığını kazandığını iddia ederek başvuruda bulunan kişi adına
müracaat makamlarınca aşağıda belirtilen belgelerden oluşan dosya
düzenlenir ve karar alınmak üzere Bakanlığa gönderilir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Müracaat makamlarınca sistemden alınan, Türk vatandaşı ana veya babaya ait
nüfus kayıt örneği.
c)
Türk vatandaşı ana veya babadan birinin ya da her ikisinin aynı zamanda
yabancı bir devlet vatandaşı olması halinde kimliğini ispata yarayacak
belge.
ç)
Talepte bulunan kişinin aynı zamanda yabancı bir devlet vatandaşı olması
halinde kimliğini ispata yarayacak belge.
d)
Medenî hal belgesi ve evli ise evlenme belgesi, boşanmış ise boşanmayı
kanıtlayan belge, dul ise eşine ait ölüm belgesi.
e)
Kişinin ana ve babasından, bunlardan birisinin ya da her ikisinin ölmüş
olması halinde ise varsa kardeşlerinden, kardeşleri yoksa üçüncü derece
yakınlarından, müracaat makamlarınca alınacak ve yakınlık derecelerini belirten
ifade tutanağı.
f)
Doğum belgesi.
g)
Doğum belgesine dayanılarak düzenlenen doğum tutanağı.
(2)
Bakanlıkça gerekli görülen hallerde, bu maddenin birinci fıkrasında
belirtilen belgelerle birlikte, ilgilinin vatandaşlığının ispatına esas
olabilecek başka belgelerin de ibraz edilmesi istenebilir.
Onsekiz yaşını tamamladıktan sonra doğuma
ilişkin yurt dışından yapılan bildirimlere ait karar
MADDE 10 – (1) Bakanlıkça yapılacak inceleme ve araştırma sonucunda
Türk vatandaşı anadan doğduğu veya babadan olduğu tespit edilen kişinin,
doğumundan itibaren Türk vatandaşı olduğu aile kütüğüne tescil edilir.
(2)
Türk vatandaşı anadan doğduğu veya babadan olduğunu ispata yarayacak
yeterli bilgi ve belge bulunmaması halinde, ilgili kişinin bu yöndeki
talebi Bakanlıkça reddedilir.
Doğum yeri esasına göre vatandaşlığın
kazanılması, başvuru ve yapılacak işlemler
MADDE 11 – (1) Türkiye’de doğan ve ana ve babanın belli
olmaması veya vatansız bulunması ya da millî kanunları gereğince ana ve
babadan dolayı vatandaşlık kazanamaması gibi nedenlerle herhangi bir
devletin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumundan itibaren Türk
vatandaşlığını kazanır.
(2)
Doğum yeri esasına göre Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin
başvurularda müracaat makamlarınca aşağıda belirtilen belgelerden oluşan
dosya düzenlenir ve karar alınmak üzere Bakanlığa gönderilir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Çocuğun Türkiye’de doğduğunu ispatlayan doğum belgesi.
c)
Doğum belgesine dayanılarak düzenlenen doğum tutanağı.
ç)
Çocuğun ana ve babadan dolayı herhangi bir devletin vatandaşlığını
kazanamadığını ispatlayan belge.
d)
Ana ve babanın vatansız olması halinde temini mümkün ise bu durumu
ispatlayan belge.
Doğum yeri esasına göre vatandaşlığın
kazanılmasına ilişkin karar
MADDE 12 – (1) Bakanlıkça yapılacak inceleme ve araştırma
sonucunda; 11 inci maddede belirtilen şartları taşıdığı tespit edilen
çocuk, doğumundan itibaren Türk vatandaşlığını kazanır ve yerleşim yerinin
bulunduğu idari birimin son hanesinden bir sonraki haneye tescil edilir.
(2)
Aranan şartları taşımayanların talepleri Bakanlıkça reddedilir.
(3)
Türkiye’de bulunmuş çocuk, 29/9/2006 tarihli ve
2006/11081 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Nüfus
Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 32 nci maddesine göre aile kütüğüne tescil edilir.
Sonradan kazanılan vatandaşlık
MADDE 13 – (1) Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması,
yetkili makam kararı veya evlat edinilme ya da seçme hakkının kullanılması
ile mümkündür.
Yetkili makam kararıyla vatandaşlığın
kazanılması
MADDE 14 – (1) Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının
kazanılması aşağıdaki yollarla olur:
a)
Türk vatandaşlığının genel olarak kazanılması.
b)
Türk vatandaşlığının istisnai olarak kazanılması.
c)
Türk vatandaşlığının yeniden kazanılması.
ç)
Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla kazanılması.
Türk vatandaşlığının genel olarak
kazanılması
MADDE 15 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı,
aşağıdaki şartları taşıması halinde Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını
kazanabilir:
a)
Kendi millî kanununa, vatansız ise 4721 sayılı Türk Medenî Kanununa göre
ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak.
b)
Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmiş
olmak.
c) Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini; Türkiye’de taşınmaz
mal edinmek, iş kurmak, yatırım yapmak, ticaret ve iş merkezini Türkiye’ye
nakletmek, çalışma iznine tabi olarak bir iş yerinde çalışmak ve benzeri
davranışlarla teyit etmiş olmak veya Türk vatandaşı ile evlenmek, ailece
müracaat etmek, daha önce Türk vatandaşlığını kazanmış olan ana, baba,
kardeş ya da çocuk sahibi olmak veya eğitimini Türkiye’de tamamlamak.
ç)
Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak.
d)
Toplum içinde birlikte yaşamanın gerektirdiği sorumluluk duygusu ile
davranarak iyi ahlak sahibi olduğunu göstermek, davranışları ile çevresine
güven vermek, toplumca hoş karşılanmayan ve toplum değerlerine aykırı kötü
alışkanlığı bulunmamak.
e)
Toplumsal yaşama uyum sağlayabilecek düzeyde Türkçe konuşabilmek.
f)
Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini
sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak.
g)
Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak.
(2)
Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılardan, birinci fıkrada sayılan
şartlarla birlikte, taşıdıkları devlet vatandaşlığından veya
vatandaşlıklarından çıkma şartı da aranabilir. Bu takdirin kullanılmasına
ilişkin esasların tespiti Bakanlar Kurulunun yetkisindedir.
Türk vatandaşlığının genel olarak
kazanılmasında müracaat makamlarınca başvurunun işleme alınması ve
uygulanacak esaslar
MADDE 16 – (1) Türk vatandaşlığının genel olarak
kazanılmasında müracaat makamı yerleşim yerinin bulunduğu valiliklerdir.
(2)
Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı hakkında müracaat makamınca ön
inceleme yapılarak;
a)
Kendi millî kanununa, vatansız ise 4721 sayılı Türk Medenî Kanununa göre
ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmayan,
b)
Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet
etmeyen,
c)
Yasal ikamet izni olmaksızın veya yasal olmakla birlikte Türkiye’de
yerleşme niyetini göstermeyen; sığınma veya iltica başvuru sahibi,
sığınmacı, öğrenim, turistik, öğrenim gören çocuğuna refakat, tedavi gibi
amaçlarla ikamete bağlandığı anlaşılan,
ç)
Herhangi bir suçtan dolayı yargılaması devam eden veya hükümlü ya da
tutuklu olan,
d)
17 nci maddede belirtilen belgeleri ibraz
edemeyen,
kişilerin başvurusu kabul edilmez ve bu husus yazılı olarak
ilgilisine bildirilir.
Türk vatandaşlığının genel olarak
kazanılmasında başvuru için gerekli belgeler
MADDE 17 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen ve başvuru
için gerekli şartları taşıyan yabancı adına müracaat makamınca aşağıda
belirtilen belgelerden oluşan dosya düzenlenir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri
belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.
c)
Kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği
gibi belge ve evli ise eş ve çocuklarının aile bağını kanıtlayan nüfus
kayıt örneği veya benzeri belge.
ç)
Medenî hal belgesi ve evli ise evlenme belgesi, boşanmış ise boşanmayı
kanıtlayan belge, dul ise eşine ait ölüm belgesi.
d)
Türk vatandaşı birinci veya ikinci derece yakınları varsa bu kişilere ait
müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği.
e)
Kişinin genel sağlık bakımından tehlike teşkil edecek bir hastalığı
bulunmadığına dair, usul ve esasları Sağlık Bakanlığınca belirlenmiş olan
sağlık raporu.
f)
Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini
sağladığına ilişkin gelirini veya mesleğini ispatlayan çalışma izni, vergi
levhası, taahhütname veya benzeri belge.
g)
Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz olarak beş yıl ikamet
ettiğine dair il emniyet müdürlüğünden alınacak yurda giriş ve çıkış
tarihlerini gösteren belge.
ğ)
Başvuru tarihinden ileriye doğru vatandaşlık işlemlerinin
sonuçlandırılmasına yetecek süreli ikamet tezkeresi.
h)
Herhangi bir suç nedeniyle hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunuyorsa
onaylı bir örneği.
ı)
Kişinin doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin
tamamlanması için ülkesinin yetkili makamlarından alınmış belge, belgenin
temin edilememesi halinde ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 39
uncu maddesi gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanı.
i)
Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz.
(2)
Dosyası tamamlanan yabancı hakkında il emniyet müdürlüğünden soruşturma
yapılması istenir.
Türk vatandaşlığının genel olarak
kazanılmasında il emniyet müdürlüğünce yapılacak soruşturmaya ilişkin usul
ve esaslar
MADDE 18 – (1) İl emniyet müdürlüğünce Türk vatandaşlığını
kazanmak isteyen yabancının;
a)
Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından Türk vatandaşlığını kazanmasına
engel teşkil edecek bir halinin bulunup bulunmadığı,
b)
İyi ahlak sahibi olup olmadığı,
c)
Hangi tarihte Türkiye’ye geldiği, ikamet tezkeresinin hangi amaçla
verildiği, müracaat tarihinden geriye doğru ne kadar süre ülkemizde ikamet
ettiği, bu süre içinde yurt dışına çıkış yapıp yapmadığı, yapmış ise
tarihleri ve süresi,
tespit edilir ve elde edilen bilgiler soruşturma formuna
yazılır.
(2)
Soruşturması tamamlanan yabancının dosyası il müdürlüğüne iade edilir. İl
müdürlüğünce dosya, komisyona gönderilir.
Türk vatandaşlığının genel olarak
kazanılmasında komisyon tarafından yapılacak işlemler ve uygulanacak
esaslar
MADDE 19 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı;
a)
Başvuruda aranan şartları taşıyıp taşımadığı,
b)
Soy durumu,
c)
Türkçe konuşma yeterliliği,
ç)
Geçimini ne şekilde sağladığı,
d)
Türkiye’nin toplumsal yaşamına uyum sağlayıp sağlamadığı,
hususlarının tespiti için komisyon tarafından mülakata
tabi tutulur. Mülakat sonucunda oluşan kanaat vatandaşlık mülakat formuna
açık bir şekilde yazılır. Komisyon ayrıca 17 nci
maddede belirtilen belgelerin dosyada bulunup bulunmadığını da tespit eder.
(2)
Yabancının soy durumu; Türk kültürüne yakınlığı, örf ve adet birlikteliği
ile geldiği bölge ve ana veya babanın soyu esas alınarak; Türk soylu,
yabancı soylu veya soyu tespit edilemeyen şeklinde belirlenir.
(3)
Doktor raporu ile tespit edilmesi halinde, konuşamayan ve duyamayanların
mülakatları, bunların işaretlerinden anlayanlar aracılığıyla ya da okuma ve
yazma biliyorlarsa yazılı olarak yapılır.
(4)
Komisyonca yapılan inceleme ve araştırma sonucunda aranan şartları taşıdığı
anlaşılan yabancının dosyası il müdürlüğünce, karar alınmak üzere Bakanlığa
gönderilir.
(5)
Komisyonca yapılan inceleme ve araştırma sonucunda aranan şartları
taşımadığı anlaşılan yabancının dosyası Bakanlığa gönderilmez ve il
müdürlüğünce ilgilisine bu yolda gerekli tebligat yapılır.
Türk vatandaşlığının istisnai olarak kazanılması,
başvuru için gerekli belgeler ve yapılacak işlemler
MADDE 20 – (1) Kanunun 12 nci
maddesinde sayılan hallerde yabancı, istisnai olarak Türk vatandaşlığını
kazanabilir.
(2)
Türk vatandaşlığını istisnai olarak kazanmak isteyen yabancı hakkında
Bakanlığın yazılı talimatı üzerine müracaat makamlarınca aşağıda belirtilen
belgelerden oluşan dosya düzenlenir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri
belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.
c)
Medenî hal belgesi ve evli ise evlenme belgesi, boşanmış ise boşanma
belgesi, dul ise eşine ait ölüm belgesi.
ç)
Kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği
gibi belge ve evli ise eş ve çocuklarının aile bağını kanıtlayan nüfus
kayıt örneği veya benzeri belge.
d)
Türk vatandaşı birinci veya ikinci derece yakınları varsa bu kişilere ait
müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği.
e)
Kişinin doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin
tamamlanması için ülkesinin yetkili makamlarından alınmış belge, belgenin
temin edilememesi halinde ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 39
uncu maddesi gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanı.
f)
Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz.
(3)
Tamamlanan dosya karar alınmak üzere Bakanlığa gönderilir.
(4)
Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendine göre vatandaşlığa alınacak kişilerin müracaatları, gerekli görülen
hallerde Bakanlıkça alınır ve ikinci fıkrada belirtilen belgelerden oluşan
dosya düzenlenir.
Göçmen işlemleri
MADDE 21 – (1) 5543 sayılı İskân Kanununa göre göçmen olarak
kabul edilen kişilerin vatandaşlık dosyası il bayındırlık ve iskân
müdürlüğünce düzenlenir ve Bakanlığa gönderilir. Türk vatandaşlığını
kazanmak üzere Bakanlığa gönderilen yabancının dosyası incelenir ve kişinin
Türk vatandaşlığını kazanması için Bakanlar Kuruluna teklifte bulunulur.
Bakanlar Kurulu kararı ile Türk vatandaşlığı kazanılabilir.
(2)
Göçmen olarak Türk vatandaşlığını kazanamayan yabancı eş ve çocuklar için 37 nci maddedeki hükümler uygulanır.
Türk vatandaşlığının yeniden
kazanılması
MADDE 22 – (1) Kanunun 13 üncü ve 43 üncü maddelerinde
belirtilen kişiler, millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali
bulunmamak şartıyla Türkiye’de ikamet şartı aranmaksızın, Türk
vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.
(2)
Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen kişiler ise millî güvenlik bakımından
engel teşkil edecek bir hali bulunmamak ve Türkiye’de üç yıl ikamet etmek
şartıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.
Türk vatandaşlığının yeniden
kazanılmasında başvuru için gerekli belgeler ve yapılacak işlemler
MADDE 23 – (1) Türk vatandaşlığını yeniden kazanmak isteyen
kişi adına müracaat makamlarınca aşağıda belirtilen belgelerden oluşan
dosya düzenlenir ve Bakanlığa gönderilir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği.
c)
Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri
belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.
ç)
Medenî hal belgesi.
d)
Kişi Türk vatandaşlığını kaybettikten sonra varsa medenî halinde meydana
gelen değişikliklere ilişkin belge.
e)
Evli ise eş ve çocuklarının aile bağını gösteren nüfus kayıt örneği veya
benzeri belge.
f)
Türk vatandaşlığını kaybettikten sonra kişinin kimlik bilgilerinde
değişiklik olmuş ise bunu gösteren belge.
g)
Kanunun 14 üncü maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını yeniden kazanmak
isteyen kişinin, başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz
olarak üç yıl ikamet ettiğine dair il emniyet müdürlüğünden alınan yurda
giriş ve çıkış tarihlerini gösteren belge ve başvuru tarihinden ileriye
doğru vatandaşlık işlemlerinin sonuçlandırılmasına yetecek süreli ikamet
tezkeresi.
ğ)
Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz.
Kayıt dışı kalanlar
MADDE 24 – (1) Herhangi bir nedenle Türk vatandaşlığını
kaybetmiş ve yapılan yersel yazımda kayıt dışı kalmış olanların Türk
vatandaşlığını yeniden kazanmaları halinde; bu kişiler Türk vatandaşlığını
kaybettikleri tarihte kayıtlı oldukları idari birime, varsa ana, baba ve
kardeşlerinin kayıtlı olduğu haneye, yoksa o idari birimin son hanesinden
bir sonraki haneye tescil edilirler ve kayıtlarına nüfus olayları işlenir.
(2)
Türk vatandaşlığından çıkma izni almış ana veya babanın çıkma izninden önce
doğan ve aile kütüğüne tescil edilmemiş çocuk, ana veya babanın kapalı
kaydının bulunduğu haneye tescil edilir. Tescil işleminden sonra çocuk için
çıkma izni ile ilgili işlem yapılmak üzere Bakanlık bilgilendirilir.
Bakanlıkça ana ve babaya bağlı olarak çıkma izni işlemi yapılarak kaydı
kapalı hale getirilir.
Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla
kazanılması ve müracaat makamlarınca başvurunun işleme alınmasında
uygulanacak esaslar
MADDE 25 – (1) Kanunun 16 ncı
maddesinde sayılan şartları taşıyanlar evlenme yoluyla Türk vatandaşlığını
kazanmak üzere başvuruda bulunabilir.
(2)
Başvuruda bulunan yabancı hakkında müracaat makamlarınca araştırma yapılır.
Araştırma sonucunda yabancının;
a)
Bir Türk vatandaşı ile üç yıldan beri evli olmadığı,
b)
Evliliğin boşanma veya müracaat tarihinden önce ölüm gibi nedenlerle son
bulduğu,
c)
Herhangi bir suçtan dolayı yargılamasının devam ettiği veya hükümlü ya da
tutuklu olduğu,
ç)
26 ncı madde uyarınca istenen belgeleri ibraz
edemediği,
anlaşıldığı takdirde başvurusu kabul edilmez ve bu
hususta ilgilisine gerekli tebligat yapılır.
(3)
Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancının eşi, sonradan Türk
vatandaşlığını kazanmış ise evlilikte geçen sürenin hesaplanmasında Türk
vatandaşlığını kazanma tarihi esas alınır.
Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla
kazanılmasında başvuru için gerekli belgeler
MADDE 26 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda
bulunan yabancı adına müracaat makamlarınca aşağıda belirtilen belgelerden
oluşan dosya düzenlenir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Türk vatandaşı eşe ait müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt
örneği.
c)
Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri
belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.
ç)
Kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği
gibi belge.
d)
Yerleşim yeri Türkiye’de bulunuyor ise en son tarihli ikamet tezkeresi.
e)
Herhangi bir suç nedeniyle hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunuyor
ise onaylı bir örneği.
f)
Kişinin doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin
tamamlanması için ülkesinin yetkili makamlarından alınmış belge, belgenin
temin edilememesi halinde ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 39
uncu maddesi gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanı.
g)
Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz.
Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla
kazanılmasında yurt içinde yapılan başvurularda yapılacak işlemler ve
uygulanacak esaslar
MADDE 27 – (1) Evlenme yoluyla Türk vatandaşlığını kazanmak
isteyen ve başvuruda aranan şartları taşıdığı anlaşılan yabancı adına 26 ncı maddede belirtilen belgelerden oluşan dosya
düzenlenir ve yabancı hakkında il emniyet müdürlüğünden soruşturma
yapılması istenir.
Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla
kazanılmasında il emniyet müdürlüğünce yapılacak soruşturmaya ilişkin usul
ve esaslar
MADDE 28 – (1) İl emniyet müdürlüğünce evlenme yoluyla Türk
vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancının;
a)
Aile birliği içinde yaşayıp yaşamadığı,
b)
Evlilik birliği ile bağdaşmayacak şekilde fuhuş yapmak ve fuhuşa aracılık etmek gibi davranışlarının olup
olmadığı,
c)
Türk vatandaşlığını kazanmasında millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından
engel teşkil edecek bir halinin bulunup bulunmadığı,
hususları araştırılır ve oluşan olumlu veya olumsuz
kanaat soruşturma formuna açık bir şekilde yazılır. Soruşturma formuna
soruşturmaya ilişkin tutanaklar da eklenir.
(2)
Soruşturması tamamlanan yabancının dosyası il müdürlüğüne iade edilir.
Dosya gerekli inceleme ve araştırma yapılmak üzere il müdürlüğünce
komisyona gönderilir.
Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla
kazanılmasında komisyon tarafından yapılacak işlemler ve uygulanacak
esaslar
MADDE 29 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı
ve eşi, komisyon tarafından ayrı ayrı ve birlikte
mülakata tabi tutulmak suretiyle evliliğin gerçek bir evlilik ya da Türk
vatandaşlığını kazanmak amacıyla yapılmış bir evlilik olup olmadığı
araştırılır.
(2)
Mülakat sonucunda oluşan kanaat evlenme yoluyla Türk vatandaşlığının
kazanılmasına ilişkin mülakat formuna yazılır. İl müdürlüğünce dosya karar
alınmak üzere Bakanlığa gönderilir.
Türk vatandaşlığının evlenme
yoluyla kazanılmasında yurt dışından yapılan başvurularda yapılacak
işlemler ve uygulanacak esaslar
MADDE 30 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen ve başvuru
için gerekli şartları taşıyan yabancı adına 26 ncı
maddede belirtilen belgelerden oluşan dosya düzenlenir.
(2)
Konsolosluk işlemlerinden sorumlu muavin konsolos veya daha üst yetkili
tarafından yabancı kişi ve eşi ayrı ayrı ve
birlikte, evliliğin gerçek bir evlilik ya da Türk vatandaşlığını kazanmak
amacıyla yapılmış bir evlilik olup olmadığının tespiti için mülakata tabi
tutulur.
(3)
Mülakat sonucunda oluşan olumlu veya olumsuz kanaat evlenme yoluyla Türk
vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin mülakat formuna açık bir şekilde
yazılır.
(4)
Yabancının bulunduğu devletin kanunları izin verdiği takdirde sabıka kaydı
istenir ve yabancının Türk vatandaşı eşi ile evlilik kaydının resmi
makamlarda bulunup bulunmadığı araştırılarak elde edilen bilgi ve belgeler
dosyaya eklenir ve karar alınmak üzere Bakanlığa gönderilir.
Evliliğin iptalinde iyiniyetin
korunması
MADDE 31 – (1) Evlenme yoluyla Türk vatandaşlığını kazanan
kişi, evliliğinin butlanına karar verilmesi halinde Türk vatandaşlığını
kaybeder. Ancak, evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan yabancı,
Bakanlıkça yapılacak inceleme sonucunda evlenmede iyiniyetli
olduğunun tespiti durumunda Türk vatandaşlığını muhafaza eder.
(2)
Butlanına karar verilmiş evlenmeden olan çocuk ise ana ve babalarının
evlenmede iyiniyetli olup olmadıklarına
bakılmaksızın Türk vatandaşlığını muhafaza eder.
Türk vatandaşlığının evlat edinilme
yoluyla kazanılması
MADDE 32 – (1) Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen
ve müracaat tarihinde ergin olmayan yabancı; millî güvenlik ve kamu düzeni
bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, Türk
vatandaşlığını kazanabilir.
(2)
Evlat edinilen kişi, Türk vatandaşlığını kazandıktan sonra evlat edinen ile
arasındaki evlatlık ilişkisinin herhangi bir şekilde son bulması halinde,
Türk vatandaşlığını muhafaza eder.
(3)
Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ve müracaat tarihinde ergin
olan yabancı hakkında 15 inci maddedeki hükümler uygulanır.
Türk vatandaşlığının evlat edinilme
yoluyla kazanılmasında başvuru ve yapılacak işlemler
MADDE 33 – (1) Evlat edinilme yoluyla Türk vatandaşlığını
kazanmak üzere başvuruda bulunulan yabancı adına müracaat makamlarınca
aşağıda belirtilen belgelerden oluşan dosya düzenlenir ve karar alınmak
üzere Bakanlığa gönderilir:
a)
Evlat edinenin isteğini belirten form dilekçe.
b)
Doğum belgesi.
c)
Doğum belgesine dayanılarak düzenlenen doğum tutanağı.
ç)
Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri
belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.
d)
Evlat edinen kişiye ait müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt
örneği.
e)
Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz.
Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile
kazanılması, başvuru ve yapılacak işlemler
MADDE 34 – (1) Ana veya babaya bağlı olarak iradesi dışında
Türk vatandaşlığını kaybetmiş olan ve ergin olmalarından itibaren üç yıl
içinde Türk vatandaşlığını kazanmak üzere yazılı bildirimde bulunan
kişiler, seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını
kazanabilirler.
(2)
Seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanmak
isteyenlerden, aranan şartları taşıdığı anlaşılanlar adına müracaat
makamlarınca aşağıda belirtilen belgelerden oluşan dosya düzenlenir ve
karar alınmak üzere Bakanlığa gönderilir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Müracaat makamlarınca sistemden alınan ve kişinin kapalı kaydını gösteren
nüfus kayıt örneği.
c)
Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri
belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.
ç)
Medenî hal belgesi.
d)
Kişi Türk vatandaşlığını kaybettikten sonra varsa medenî halinde meydana
gelen değişikliklere ilişkin belge.
e)
Evli ise eş ve çocuklarının aile bağını kanıtlayan nüfus kayıt örneği veya
benzeri belge.
f)
Kişi Türk vatandaşlığını kaybettikten sonra varsa kimlik bilgilerindeki
değişikliği gösteren belge.
g)
Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz.
Türk vatandaşlığının sonradan
kazanılmasına ilişkin işlemler ve karar vermeye yetkili makamlar
MADDE 35 – (1) Türk vatandaşlığının sonradan kazanılmasına
ilişkin müracaat makamlarınca düzenlenerek Bakanlığa gönderilen dosya
üzerinde yapılan inceleme sonucunda varsa eksik olan bilgi ve belgeler
tamamlatılır.
(2)
Kanunun 11 inci, 12 nci, 16 ncı
ve 17 nci maddelerine göre yabancının Türk vatandaşlığını
kazanmasında millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek
bir halinin bulunup bulunmadığının tespiti için Millî İstihbarat Teşkilâtı
Müsteşarlığından ve Emniyet Genel Müdürlüğünden arşiv araştırması istenir.
(3)
Kanunun 13 üncü, 14 üncü ve 43 üncü maddelerine göre yeniden Türk
vatandaşlığını kazanmak isteyen kişinin millî güvenlik bakımından engel
teşkil edecek bir halinin bulunup bulunmadığının tespiti için Emniyet Genel
Müdürlüğünden arşiv araştırması istenir.
(4)
Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünce
yabancının millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir
halinin bulunup bulunmadığı tespit edilerek araştırmanın sonucu açık bir
şekilde bildirilir.
(5)
Kanunun 11 inci, 16 ncı ve 17 nci
maddelerine göre Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen kişilerden aranan
şartları taşıyanlar Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
(6)
Kanunun 12 nci maddesine göre Türk vatandaşlığını
kazanmak isteyen kişilerden aranan şartları taşıyanlar Bakanlığın teklifi
ve Bakanlar Kurulunun kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
(7)
Kanunun 13 üncü maddesine göre yeniden Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen
kişiler ile Kanunun 34 üncü maddesine göre Türk vatandaşlığını kaybedip, 14
üncü maddesine göre yeniden Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen kişilerden
aranan şartları taşıyanlar Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını yeniden
kazanabilirler.
(8)
Kanunun 29 uncu maddesine göre Türk vatandaşlığı kaybettirilip, 14 üncü
maddesine göre yeniden Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen kişiler ile
Kanunun 43 üncü maddesine göre yeniden Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen
kişilerden aranan şartları taşıyanlar Bakanlığın teklifi ve Bakanlar
Kurulunun kararı ile Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.
(9)
Kanunun 21 inci maddesine göre seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk
vatandaşlığını kazanmak isteyen kişilerden, yapılan inceleme sonucunda
aranan şartları taşıyanlar Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını
kazanırlar.
(10)
Kanunun 42 nci maddesine göre Türk vatandaşlığını
kazanmak isteyen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlarından, yapılan
inceleme sonucunda aranan şartları taşıdığı anlaşılanlar Bakanlık kararı
ile Türk vatandaşlığını kazanırlar.
(11)
Türk vatandaşlığını sonradan kazanmak isteyen kişilerden aranan şartları
taşımayanların talepleri ise Bakanlıkça reddedilir.
(12)
Türk vatandaşlığını sonradan kazanan kişilerin varsa yabancılar kütüğündeki
kaydı ile bağ kurularak buradaki kayıt kapalı hale getirilir.
Türk vatandaşlığının sonradan
kazanılmasının geçerliliği ve sonuçları
MADDE 36 – (1) Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması
yetkili makamca verilen karar tarihinden itibaren hüküm ifade eder.
(2)
Türk vatandaşlığını kazanan kişinin eş ve çocukları için 37 nci maddedeki hükümler uygulanır.
Türk vatandaşlığının sonradan
kazanılmasının eş ve çocuklar bakımından sonuçları
MADDE 37 – (1) Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması,
eşin vatandaşlığına tesir etmez.
(2)
Türk vatandaşlığını birlikte kazanan ana ve babanın çocukları ana ve babaya
bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanır.
(3)
Evlilik birliği içinde ana veya babadan birinin Türk vatandaşlığını
kazanması durumunda, Türk vatandaşı olmayan eşin muvafakat etmesi halinde
çocuk, ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanır.
(4)
Türk vatandaşlığını kazanan ana veya babanın Türk vatandaşlığını kazandığı
tarihte velayeti kendisinde bulunan çocuğu, Türk vatandaşı olmayan eşin
muvafakat etmesi halinde ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını
kazanır.
(5)
Muvafakat verilmemesi halinde ana veya babanın mutad
meskeninin bulunduğu ülkedeki hâkim kararına göre işlem yapılır.
(6)
Ana veya babadan birinin ölmüş olması halinde çocuk, Türk vatandaşlığını
kazanan ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanır.
(7)
Türk vatandaşlığını kazanan ananın evlilik birliği dışında doğan çocuğu
anaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanır.
(8)
Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuran ana veya babanın çocuklarının
ana veya baba ile birlikte işlem görmesi esastır. Ana veya babanın Türk
vatandaşlığını kazandığı tarihte kendileri ile birlikte işlem görmeyen
çocukları ergin olduktan sonra Türk vatandaşlığını kazanmak üzere
başvurdukları takdirde haklarında 15 inci maddedeki hükümler uygulanır.
Ana veya babaya bağlı olarak Türk
vatandaşlığının kazanılmasında başvuru için gerekli belgeler
MADDE 38 – (1) Türk vatandaşlığını kazanma başvurusunda
bulunan ana veya babaya bağlı olarak işlem gören çocuklar için aşağıda
belirtilen belgelerden oluşan dosya düzenlenir:
a)
Çocuk evlilik birliği içinde dünyaya gelmiş ve ana veya babaya bağlı olarak
işlem görecek ise;
1)
Doğum belgesi,
2)
Doğum belgesine dayanılarak düzenlenen doğum tutanağı,
3)
Ana veya babanın muvafakat belgesi,
4)
Ana ve babaya ait evlenme belgesi,
b)
Çocuk boşanma ile son bulan evlilikten dünyaya gelmiş ve ana veya babaya
bağlı olarak işlem görecek ise;
1)
Doğum belgesi,
2)
Doğum belgesine dayanılarak düzenlenen doğum tutanağı,
3)
Velayet kararı,
4)
Diğer eşin muvafakat belgesi,
c)
Çocuk ölüm ile son bulan evlilikten dünyaya gelmiş ve ana veya babaya bağlı
olarak işlem görecek ise;
1)
Doğum belgesi,
2)
Doğum belgesine dayanılarak düzenlenen doğum tutanağı,
3)
Ana ve babaya ait evlenme belgesi,
4)
Ana veya babaya ait ölüm belgesi,
ç)
Çocuk evlilik birliği dışında dünyaya gelmiş ve anasına bağlı olarak işlem
görecek ise;
1)
Doğum belgesi,
2)
Doğum belgesine dayanılarak düzenlenen doğum tutanağı,
3)
Çocuğun doğduğu tarihte ananın bekâr olduğunu gösteren medenî hal belgesi,
d)
Çocuk evlilik birliği dışında dünyaya gelmiş ve babaya bağlı olarak işlem
görecek ise;
1)
Doğum belgesi,
2)
Doğum belgesine dayanılarak düzenlenen doğum tutanağı,
3)
Çocuk ile baba arasında soy bağının kurulduğuna dair belge,
4)
Ananın muvafakat belgesi,
5)
Velayet kararı.
(2)
Türk vatandaşlığını yeniden kazanmak isteyen ana veya babaya bağlı olarak
işlem gören, aile kütüğünde kayıtlı çocuk için doğum belgesi ve doğum
tutanağı istenmez.
(3)
Ana veya babası Türk vatandaşlığını kazanmış çocuğun doğum tutanağına ana
adı, baba adı ve soyadı nüfus kaydına göre yazılır. Ana veya baba çocuğa
Türkçe ad verebilir. Bu takdirde doğum tutanağına, verilen Türkçe ad
yazılır.
Başvuru belgelerinin temin edilememesi
MADDE 39 – (1) Türk vatandaşlığını kazanma müracaatında bulunan
yabancının vatansız olması veya uyruğunda bulunduğu devlet makamlarından bu
Yönetmelik hükümleri gereğince istenen belgeleri alamaması ya da bu
makamlarca istenen belgelerden herhangi birinin düzenlenememesi halinde, bu
durum Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
(2)
Bakanlıkça temin edilemeyen belgenin istenmemesi yolunda talimat verilmesi
halinde, ilgili kişiden söz konusu belge veya belgelerde bulunması gereken
bilgileri içeren yazılı beyanı alınır. Türk vatandaşlığının yalan beyan
veya vatandaşlığı kazanmaya esas teşkil eden unsurları gizlemesi sonucunda
alındığının sonradan tespiti halinde vatandaşlığa alınma kararı iptal
edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Türk Vatandaşlığının Kaybı
Türk vatandaşlığının kaybı halleri
MADDE 40 – (1) Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararıyla
veya seçme hakkının kullanılması suretiyle kaybedilir.
Yetkili makam kararı ile vatandaşlığın
kaybı
MADDE 41 – (1) Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığı
aşağıdaki hallerde kaybedilir:
a)
Türk vatandaşlığından izin almak suretiyle çıkma.
b)
Türk vatandaşlığını kaybettirme.
c)
Türk vatandaşlığını kazanma kararının iptali.
Türk vatandaşlığından izin almak
suretiyle çıkma ve başvuru için gerekli belgeler
MADDE 42 – (1) Türk vatandaşlığından çıkma izni isteyen ve
Kanunun 25 inci maddesinde aranan şartları taşıyan kişiler için müracaat
makamlarınca aşağıda belirtilen belgelerden oluşan dosya düzenlenir ve
karar alınmak üzere Bakanlığa gönderilir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği.
c)
Kişi, yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış ise buna ilişkin belge,
henüz kazanmamış ise kazanmak istediği devlet vatandaşlığına kabul
edileceğine ilişkin teminat belgesinin onaylanmış örneği.
(2)
Yabancı bir devlet vatandaşlığının kazanıldığını gösteren belge veya
teminat belgesinin dış temsilcilikçe onaylanmış örneğinde veya başvurunun
Bakanlığa intikal ettirildiği yazıda; kime ait olduğu, niteliği, geçerlilik
süresi, düzenleyen makam gibi belgenin kapsadığı bilgilerin belirtilmesi
halinde ayrıca tercüme aranmaz.
(3)
Ana veya babaya bağlı olarak işlem görecek çocuğun, ana veya babanın
kazandığı ya da kazanacağı yabancı devlet vatandaşlığını kazanamayacağının
anlaşılması halinde, bu husus müracaat makamlarınca başvurunun Bakanlığa
intikal ettirildiği yazıda mutlaka bildirilir.
(4)
Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden ana veya babaya
bağlı olarak işlem gören çocuk için diğer eşin muvafakat belgesi, muvafakat
edilmemesi halinde ise hâkim kararı istenir.
Türk vatandaşlığından çıkma iznine
ilişkin işlemler ve karar vermeye yetkili makam
MADDE 43 – (1) Bakanlıkça yapılan inceleme sonucunda, Türk
vatandaşlığından çıkma izni isteyen kişi hakkında hazırlanan dosyada varsa
eksik olan belgeler tamamlatılır.
(2)
Türk vatandaşlığından çıkma izni isteyen kişi hakkında Emniyet Genel
Müdürlüğünden, Kaçakçılık İstihbarat Harekât ve Bilgi Toplama Daire
Başkanlığından ve Millî Savunma Bakanlığından arşiv araştırması istenir.
Yapılan araştırmaların sonucu Bakanlığa bildirilir.
(3)
Aranan şartları taşıdığı anlaşılan kişilere Bakanlık kararı ile Türk
vatandaşlığından çıkma izni verilir. Aranan şartları taşımayanların
talepleri ise Bakanlıkça reddedilir.
Türk vatandaşlığından çıkma izin
belgesi ve Türk vatandaşlığından çıkma belgesi
MADDE 44 – (1) Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen
kişilerden henüz yabancı devlet vatandaşlığını kazanmamış olanlara
Bakanlıkça Türk vatandaşlığından çıkma izin belgesi ve Türk
vatandaşlığından çıkma belgesi birlikte düzenlenerek müracaat makamına
gönderilir.
(2)
Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen kişilerden yabancı devlet
vatandaşlığını kazandığını belgeleyenlere ise Bakanlıkça sadece Türk
vatandaşlığından çıkma belgesi düzenlenerek müracaat makamına gönderilir.
Türk vatandaşlığından çıkma izin ve
Türk vatandaşlığından çıkma belgelerinin teslim edilmesi
MADDE 45 – (1) Başka bir devlet vatandaşlığını kazanmış olan
kişiye müracaat makamlarınca Türk vatandaşlığından çıkma belgesi teslim
edilir.
(2)
Başka bir devlet vatandaşlığını kazanmamış olan kişiye müracaat
makamlarınca önce Türk vatandaşlığından çıkma izin belgesi teslim edilir.
Türk vatandaşlığından çıkma belgesi, ilgilinin yabancı devlet
vatandaşlığını kazandığını belgeleyene kadar dosyasında muhafaza edilir.
Yabancı devlet vatandaşlığının kazanıldığına dair belge ibraz edildiğinde
Türk vatandaşlığından çıkma belgesi ilgilisine teslim edilir.
Çıkma izin ve çıkma belgelerinin
geçerlilik süresi
MADDE 46 – (1) Türk vatandaşlığından çıkma izin ve çıkma
belgesi, karar tarihinden itibaren iki yıl geçerlidir.
(2)
Çeşitli nedenlerle karar tarihinden itibaren iki yıl içerisinde ilgiliye
teslim edilemeyen çıkma izin ve çıkma belgeleri, kararın ve belgelerin
iptal edilmesi için müracaat makamınca Bakanlığa iade edilir.
(3)
Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen kişinin Kanunda aranan
şartlardan birini kaybettiğinin müracaat makamlarınca tespiti halinde,
çıkma izin ve çıkma belgeleri teslim edilmez. Kişi hakkında alınan kararın
ve belgelerin iptal edilmesi için Bakanlığa iade edilir.
Çıkma izninin sonuçları
MADDE 47 – (1) Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen
kişi, çıkma belgesini imza karşılığında teslim aldığı tarihten itibaren
Türk vatandaşlığını kaybeder ve yabancı muamelesine tabi tutulur.
Çıkma belgesini teslim eden makamlarca
yapılacak işlemler
MADDE 48 – (1) Müracaat makamınca; çıkma belgesini teslim
almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişi ve birlikte işlem gören
çocuğunun aile kütüğündeki kaydının kapalı hale getirilmesi için form
düzenlenir ve düzenlenen form, ilgilinin kaydının bulunduğu yerin nüfus
müdürlüğüne gönderilir.
Nüfus müdürlüklerince yapılacak
işlemler
MADDE 49 – (1) Müracaat makamlarınca düzenlenerek gönderilen
forma dayanılarak Türk vatandaşlığını kaybetme işlemi kişinin aile kütüğüne
işlenerek kayıt kapalı hale getirilir. İşlemi yapan nüfus müdürlüğünce
dayanak belgelerinin bir örneği, elektronik ortamdan alınan çıktıları ve
varsa ekleri ile birleştirilerek ait olduğu özel kütüğüne, ikinci örneği
ise arşivlenmek üzere Genel Müdürlüğe gönderilecek olan özel kütüğe ek
konulmadan takılır.
(2)
Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen kişilerin aile kütüklerindeki
kayıtları Genel Müdürlükçe de kapalı hale getirilebilir.
Türk vatandaşlığını kaybetmenin eş ve
çocuklar bakımından sonuçları
MADDE 50 – (1) Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığının
kaybedilmesi, eşin vatandaşlığına tesir etmez.
(2)
Türk vatandaşlığını birlikte kaybeden ana ve babanın çocuğu da Türk
vatandaşlığını kaybeder.
(3)
Ana veya babadan birisinin Türk vatandaşlığını kaybetmesi halinde, Türk
vatandaşlığını kaybeden kişinin talepte bulunması ve diğer eşin de
muvafakat etmesi kaydıyla çocuk ana veya babaya bağlı olarak Türk
vatandaşlığını kaybeder. Muvafakat edilmemesi durumunda hâkim kararına göre
işlem yapılır.
(4)
Ana veya babadan birinin ölmüş olması halinde çocuk, Türk vatandaşlığını
kaybeden ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeder.
(5)
Ana ya da babadan birinin yabancı olması halinde çocuk, Türk vatandaşlığını
kaybeden ana ya da babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeder.
(6)
Türk vatandaşlığını kaybeden ananın evlilik birliği dışında doğan çocuğu
anasına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeder.
(7)
Türk vatandaşlığının kaybı, çocuğu vatansız kılacak ise bu madde hükmü uygulanmaz.
Türk vatandaşlığından çıkma izni
kararının iptali ve düzeltilmesi
MADDE 51 – (1) Türk vatandaşlığından çıkma izin ve çıkma
belgeleri teslim edilmeden önce müracaat makamlarınca ilgilinin nüfus kaydı
sistemden kontrol edilerek çıkma izin ve çıkma belgelerinde yer alan kimlik
bilgileri ile sistemde yer alan kimlik bilgileri karşılaştırılır. Yapılan
karşılaştırma sonucunda:
a)
Evlenme, boşanma, evlat edinme, evliliğin feshi veya butlanı ya da kayıt
düzeltme gibi olaylar sonucunda kişinin nüfus kayıtlarında değişiklik
meydana gelmiş ise belgeler teslim edilmez, gerekli düzeltme yapılmak üzere
Bakanlığa iade edilir.
b)
Kararda kişinin kimliğine ilişkin bilgilerde maddi hata olduğunun
anlaşılması halinde belgeler, gerekli düzeltme yapılmak üzere Bakanlığa
iade edilir.
c)
İlgilinin ölümü veya Türk vatandaşlığından çıkma talebinden vazgeçmesi
halinde belgeler iptal edilmek üzere Bakanlığa iade edilir.
Çıkma izni almak suretiyle Türk
vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar
MADDE 52 – (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak
suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri ile birlikte işlem
gören çocukları; millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı
kalmak kaydıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya
devam ederler. Ancak bu durumdaki kişilerin askerlik hizmetini yapma
yükümlülükleri ile seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları yoktur.
Söz konusu kişilerin sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı
olup, bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabidirler.
(2)
Bu kişilerin Türkiye’deki ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari
faaliyet, miras, taşınır ve taşınmaz iktisabı ile ferağı gibi konulara
yönelik işlemler, ilgili kurum ve kuruluşlarca Türk vatandaşlarına
uygulanmakta olan mevzuat çerçevesinde yürütülür.
Mavi Kart düzenlenmesi
MADDE 53 – (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak
suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere, talepleri halinde 52 nci maddede sayılan haklardan faydalanabileceklerini
gösteren Mavi Kart düzenlenerek verilir.
(2)
Mavi Kart yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise il
müdürlüklerince düzenlenir. Gerekli görülen hallerde Genel Müdürlükçe de
Mavi Kart düzenlenebilir.
(3)
Mavi Kart almak için; talebi belirten dilekçe, iki adet fotoğraf ve yabancı
devlet vatandaşı olduğunu gösteren kimlik belgesi veya pasaport ile
birlikte müracaat makamlarına başvurulur.
(4)
Mavi Kart; nüfus cüzdanı, pasaport veya kimlik belgesi olarak kullanılamaz,
kurumlardan hizmet alınması sırasında yabancı kimlik belgesi ile birlikte
ibraz edilir.
(5)
Mavi Kartın kapsamı, şekli, ebadı ile yürürlük, değiştirme ve geçerlilik
tarihlerini belirlemeye, taklit, tahrif ve sahtecilikten korumak maksadıyla
üzerine konulacak güvenlik unsurlarını, basım ve kişiye teslim edildiği
aşamada uygulanacak sistem ve teknolojiyi, kaybı ve değiştirilmesi halinde
yapılacak işlemleri tespit etmeye Bakanlık yetkilidir.
(6)
Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk
vatandaşlığını kaybeden ve nüfus kaydında bu yolda açıklama bulunan
kişilerin 52 nci madde ile tanınmış olan hakları
kullanmalarında nüfus kayıt örneği ya da sistemden alınacak belge de
yeterlidir.
Mavi Kartın düzenlenmesinde uygulanacak
esaslar
MADDE 54 – (1) Mavi Kart, doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma
izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişi ve kendisi ile
birlikte işlem gören çocuğuna kapalı nüfus kayıtları esas alınarak
düzenlenir.
(2)
Mavi Kartın düzenlenmesinde, Türk vatandaşlığının kaybından sonra kimlik
bilgilerinde meydana gelen değişiklikler dikkate alınmaz.
(3)
Çocuk adına düzenlenen Mavi Karta, istenmesi halinde fotoğraf
yapıştırılabilir.
(4)
Mavi Karta yapıştırılacak fotoğraflarda Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına
İlişkin Yönetmeliğin 131 inci maddesinde belirtilen esaslar gözönünde bulundurulur.
(5)
Mavi Kartın düzenlenip ilgilisine tesliminden sonra kart bilgileri,
elektronik ortamda ya da kağıt ortamda tutulur.
(6)
Mavi Kartın kaybedilmesi veya kullanılmaz hale gelmesi durumunda yetkili
makamlar tarafından kart yenilenir.
(7)
Mavi Kartın düzenlemesinde tereddüde düşülmesi halinde Bakanlıktan görüş
alınır.
Mavi Kartın imhası
MADDE 55 – (1) Mavi Kartın imhası, düzenlemeye yetkili
makamlar tarafından yapılır.
(2)
Mavi Kart sahibi kişinin Türk vatandaşlığını yeniden kazanması halinde Mavi
Kart, nüfus cüzdanını düzenleyip veren makam tarafından geri alınarak imha
edilir.
(3)
Geri alınan veya kurumlarda unutulan ya da vatandaşlar tarafından bulunarak
nüfus müdürlüğüne teslim edilen Mavi Kartların seri ve numaraları
elektronik ortamda ya da kâğıt ortamda imha tutanağına geçirilir. Bu
çıktılar oluşturulan imha komisyonu tarafından imzalanır.
Türk vatandaşlığının kaybettirilmesi,
karar ve tescil
MADDE 56 – (1) Resmi makamlarca tespit edilen ve haklarında
Bakanlıkça yapılan inceleme ve araştırma sonucunda Kanunun 29 uncu
maddesinde belirtilen eylemlerde bulunduğu anlaşılan kişilerin Türk
vatandaşlığı Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı ile kaybettirilebilir.
(2)
Kaybettirme kararları şahsidir, ilgilinin eş ve çocuklarına tesir etmez.
(3)
Türk vatandaşlığı kaybettirilen kişi adına bildirim formu düzenlenir ve bu
forma dayanılarak nüfus kaydı, gerekli açıklama yapılarak kapatılır.
(4)
Yapılan işlem sonucunda alınan karar ilgili kurumlara bildirilir.
(5)
Türk vatandaşlığının kaybettirilmesi, Bakanlar Kurulu kararının Resmi
Gazetede yayımlandığı tarihten itibaren hüküm ifade eder.
Türk vatandaşlığını kazanma kararının
iptali
MADDE 57 – (1) Türk vatandaşlığını kazanma kararının,
ilgilinin yalan beyanı veya vatandaşlığı kazanmaya esas teşkil eden
unsurları gizlemesi sonucunda alındığının sonradan tespiti halinde kararı
veren makam tarafından iptal edilir.
(2)
Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen hususların herhangi bir şekilde
öğrenilmesi halinde Bakanlıkça ilgili hakkında araştırma ve soruşturma
yapılır veya yaptırılır. Soruşturma sonucunda Türk vatandaşlığının kazanılmasına
esas teşkil eden hususların gizlendiğinin veya yalan beyanın kanıtlanması
halinde, Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin karar, kararı veren
makam tarafından iptal edilir.
Türk vatandaşlığını kazanma kararının
iptalinin geçerliliği ve sonuçları
MADDE 58 – (1) İptal kararı ilgili kişiye bağlı olarak Türk
vatandaşlığını kazanan eş ve çocuğu hakkında da hüküm ifade eder. İptal
kararı, karar tarihinden itibaren geçerlidir. Türk vatandaşlığını kazanma
tarihi ile kararın iptal edildiği tarih arasında Türk vatandaşı olarak
yapılmış olan işlemler hakkında iptal kararı uygulanmaz.
(2)
İptal kararı, Türk vatandaşlığını kazanan kişinin Türk vatandaşlığını
kazandıktan sonra doğan çocuğuna ve evlenme yoluyla Türk vatandaşlığını
kazanan eşine tesir etmez.
(3)
Vatandaşlığı iptal edilenlerin mallarının tasfiyesi hakkında Kanunun 33 üncü
maddesi hükümleri uygulanır.
Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile
kaybı
MADDE 59 – (1) Türk vatandaşlığını aşağıda belirtilen
nedenlerle kazanmış olan ve ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde Türk
vatandaşlığından ayrılmak üzere yazılı bildirimde bulunan kişiler Türk
vatandaşlığından ayrılabilirler:
a)
Ana ya da babadan dolayı soy bağı nedeniyle doğumla Türk vatandaşı
olanlardan yabancı ana veya babanın vatandaşlığını doğumla veya sonradan
kazananlar.
b)
Ana ya da babadan dolayı soy bağı nedeniyle Türk vatandaşı olanlardan doğum
yeri esasına göre yabancı bir devlet vatandaşlığını kazananlar.
c)
Evlat edinilme yoluyla Türk vatandaşlığını kazananlar.
ç)
Doğum yeri esasına göre Türk vatandaşı oldukları halde, sonradan yabancı
ana veya babasının vatandaşlığını kazananlar.
d)
Sonradan Türk vatandaşlığını kazanmış ana veya babaya bağlı olarak Türk
vatandaşlığını kazananlar.
(2)
Türk vatandaşlığının kaybı ilgili kişiyi vatansız kılacak ise seçme hakkı
kullanılamaz.
Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile
kaybında başvuru ve yapılacak işlemler
MADDE 60 – (1) Müracaat makamlarınca, seçme hakkını kullanmak
suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmek isteyenlerin 59 uncu maddede aranan
şartları taşıyıp taşımadıkları tespit edilir. Aranan şartları taşıyan kişiler
adına aşağıda belirtilen belgelerden oluşan dosya düzenlenir ve karar
alınmak üzere Bakanlığa gönderilir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Kişinin kazandığı devlet vatandaşlığını gösteren belge.
c)
Müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği.
Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile
kaybında karar
MADDE 61 – (1) Bakanlıkça yapılan inceleme sonucunda, aranan
şartları taşıyan kişi Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını kaybeder.
(2)
Türk vatandaşlığını kaybeden kişinin aile kütüğündeki kaydı gerekli
açıklama yapılarak kapalı hale getirilir.
(3)
Aranan şartları taşımayan kişinin talebi Bakanlıkça reddedilir.
(4)
Seçme hakkı ile Türk vatandaşlığının kaybı, bu hakkın kullanılmasına dair
şartların varlığının tespitine ilişkin Bakanlık kararı tarihinden itibaren
hüküm ifade eder.
(5)
Seçme hakkını kullanarak Türk vatandaşlığının kaybı kişinin eşine tesir
etmez, çocuklar hakkında ise 50 nci maddedeki
hükümler uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Türk vatandaşlığının ispatı
MADDE 62 – (1) Türk vatandaşlığının ispatı herhangi bir şekle
tabi değildir.
(2)
Aşağıdaki resmi kayıt ve belgeler, aksi sabit oluncaya kadar ilgilinin Türk
vatandaşı olduğuna karine teşkil eder:
a)
Nüfus kayıtları.
b)
Nüfus ve uluslararası aile cüzdanları.
c)
Pasaport veya pasaport yerine geçen belgeler.
Vatandaşlık ihtilafları
MADDE 63 – (1) Bir kişinin Türk vatandaşı olup olmadığı
konusunda tereddüde düşüldüğü takdirde bu husus Bakanlıktan sorulur.
Bakanlıkça ilgili kişinin Türk vatandaşı olup olmadığı ilgili mevzuat ve
uluslararası anlaşmalar çerçevesinde incelenerek sonuç ilgili makama
bildirilir.
(2)
Ana veya babadan dolayı Türk vatandaşı olduğu iddiasında bulunan kişi
iddiasını kanıtlayacak her türlü bilgi ve belge ibraz edebilir. Kişi tıbbi
raporlara dayanılarak mahkemece verilmiş olan tespit kararı da ibraz
edebilir. Herhangi bir belge ibraz edilememesi veya ibraz edilen belgelerle
iddia edilen ana ya da baba arasında bağ kurulamaması durumunda talep
reddedilir.
Vatandaşlık işlemlerinde müracaat
makamı ve usul
MADDE 64 – (1) Türk vatandaşlığının kazanılması, kaybı, ispatı
ve çok vatandaşlığa ilişkin başvurular yurt içinde yerleşim yerinin
bulunduğu valiliğe, yurt dışında ise dış temsilciliklere bizzat veya bu
hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekâletname ile yapılır. Posta yoluyla
yapılan müracaatlar kabul edilmez.
(2)
Ergin olmayan veya ayırt etme gücünden yoksun bulunan kişilerin
vatandaşlıkla ilgili başvuruları veli ya da vasileri tarafından yapılır.
(3)
Yurt içinde çok vatandaşlığın tesciline yönelik bildirimler doğrudan
yerleşim yerinin bulunduğu nüfus müdürlüğüne de yapılabilir.
(4)
Birden fazla devlet vatandaşlığına sahip olup, Türk vatandaşlığını kazanma
müracaatında bulunan kişinin işlemlerinde Bakanlıkça yapılacak araştırma
sonucunda daha sıkı ilişki halinde bulunduğu tespit edilen devlet vatandaşlığı
esas alınır.
(5)
Vatandaşlığa ilişkin müracaat ve işlemlerde Türk vatandaşı olanlarda
Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, yabancı olanlarda ise yabancı kimlik
numarası esas alınır.
(6)
Vatandaşlık işlemlerinde başvuru tarihi olarak kişinin form dilekçesinin
müracaat makamınca evrak kaydına alındığı tarih esas alınır.
Maddi hataların düzeltilmesi
MADDE 65 – (1) Türk vatandaşlığının kazanılmasına veya kaybına
ilişkin düzeltme ya da tamamlama kararı, kararı veren makam tarafından
alınır.
(2)
Türk vatandaşlığının kazanılmasına veya kaybına ilişkin olarak verilen
kararlarda yer alan kişi bilgilerinin dayanağına uygun olarak
yazılmadığının ya da eksik olduğunun sonradan anlaşılması halinde düzeltme
kararı alınmak suretiyle hatalı bilgiler düzeltilir, eksik olan bilgiler
ise tamamlanır.
(3)
Türk vatandaşlığının kazanılmasına veya kaybına ilişkin olarak dayanağına
uygun şekilde tesis edilen nüfus kayıtları üzerinde mahkeme kararı olmadan
herhangi bir düzeltme işlemi yapılamaz.
Vatandaşlık kararının geri alınması
MADDE 66 – (1) Türk vatandaşlığının kazanılması veya kaybına
ilişkin kararların, hukuki şartlar oluşmadan veya mükerrer ya da sehven
verildiği sonradan anlaşıldığı takdirde kararı veren makam tarafından geri
alınır. Geri alınan karar, ilk karar tarihinden itibaren hükümsüz hale
gelir.
Yabancı makamlarca verilmiş olan resmi
belgelerin tasdik işlemleri
MADDE 67 – (1) Yabancı makamlarca verilmiş olan resmi
belgelerin tasdik işlemleri Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına
İlişkin Yönetmeliğin 167 nci maddesine göre
yapılır.
(2)
Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancıların başvuru sırasında ibraz
ettikleri yabancı makamlardan alınan diploma, pasaport gibi belgelerin
Türkçe tercümeli ve noter tasdikli olması yeterlidir.
(3)
Gerekli görülen hallerde ikamet tezkerelerinin aslına uygunluğunun tasdiki
il müdürlüklerince de yapılabilir.
Muvafakat
MADDE 68 – (1) Türk vatandaşlığını kazanma veya kaybetme
müracaatında bulunan ana veya babaya bağlı olarak işlem gören çocukla
ilgili muvafakat noter huzurunda verilir. Ancak müracaat makamında işlemi
yapan memur huzurunda da muvafakat verilebilir.
(2)
Yetkili yabancı makamlar huzurunda düzenlenen muvafakat belgesi, 67 nci maddedeki hükümlere göre işleme alınır.
Vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu
MADDE 69 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen
yabancıların başvuru için gerekli şartları taşıyıp taşımadıklarının
tespiti, illerde oluşturulan komisyon tarafından yapılır.
(2)
Komisyon, il valisi veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında,
il müdürlüğü, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, il millî
eğitim müdürlüğü ve sosyal hizmetler il müdürlüğünden en az şube müdürü
düzeyinde görevlendirilen temsilcilerden oluşur. Komisyon başkanı gerekli
gördüğü hallerde diğer birim temsilcilerini görüşlerini almak üzere
komisyona davet edebilir.
Komisyonun çalışma usul ve esasları
MADDE 70 – (1) Komisyonun sekretarya hizmetleri il müdürlüğü
tarafından yürütülür.
(2)
Komisyon, başkan olmaksızın toplanamaz, üye tam sayısının en az üçte ikisi
ile toplanır ve kararlar toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınır.
Oylamada eşitlik olması halinde başkanın taraf olduğu görüş kabul edilir.
Karara katılmayan temsilci, gerekçesini yazılı olarak belirtir.
(3)
Komisyon, gündem olması halinde en geç onbeş gün
içinde toplanır. Komisyonun toplanacağı tarihler, komisyon başkanınca iş
yoğunluğuna göre belirlenir.
(4)
Komisyon, Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda aranan başvuru
şartlarının bulunup bulunmadığını inceler ve kanaatini belirtir.
Yabancının ikameti ve ikamet
sürelerinin hesaplanması
MADDE 71 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı
için ikamet sürelerinin geçerliliği ve hesaplanmasında aşağıdaki esaslara
göre işlem yapılır:
a)
Yabancının Türkiye’de ne kadar süre ile ikamet ettiği il emniyet
müdürlüğünce verilen ikamet tezkeresi ve Türkiye’ye giriş ve çıkış
tarihlerini gösteren belge ile belirlenir.
b)
Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı, aranan ikamet süresi içinde
toplam altı ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir. Türkiye dışında
geçirilen toplam altı ayı geçmeyen süre, öngörülen ikamet süresi içinde
değerlendirilir.
c)
Yabancının ikamet süresi içinde toplam altı aydan fazlasını Türkiye dışında
geçirmesi ya da geçerli ikamet izni olmaksızın veya ikamet izni almadan
altı aydan fazla Türkiye’de bulunması ikamet süresini keser ve bu tarihten
önceki ikamet süreleri dikkate alınmaz.
ç)
Yasal ikamet izni olmaksızın veya yasal olmakla birlikte Türkiye’de
yerleşme niyetini göstermeyen; sığınma veya iltica başvuru sahibi,
sığınmacı, öğrenim, turistik, öğrenim gören çocuğuna refakat, tedavi gibi
amaçlarla alınan ikamet tezkeresiyle ya da diplomatik veya konsüller
ayrıcalıkla bağışıklık sağlayan yabancı misyon
personeli kimlik kartıyla Türkiye’de ikamet edilmesi Türk vatandaşlığının
kazanılmasında geçerli ikamet olarak kabul edilmez.
d)
Türk vatandaşlığının kazanılmasında kabul edilmeyen ikamet nedenleri ile
Türkiye’de bulunan kişinin sonradan geçerli sayılan bir nedenle ikamete
bağlanması halinde önceki ikamet süreleri de hesaba katılır. Bu hüküm,
turistik amaçlı ikamet tezkeresi ile Türkiye’de bulunanlar hakkında
uygulanmaz.
Araştırma, soruşturma ve geçerlilik
süresi
MADDE 72 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı
hakkında yerleşim yerinin bulunduğu güvenlik birimlerince soruşturma, Millî
İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğünce de arşiv
araştırması yapılır. Komisyon tarafından gerekli görülmesi halinde kamu
görevlileri aracılığı ile soruşturma yaptırılabilir.
(2) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı hakkında 28
inci madde uyarınca yerleşim yerinin bulunduğu güvenlik birimlerince
yapılan soruşturma sonucunda evliliğin Türk vatandaşlığını kazanmak
amacıyla yapılıp yapılmadığına dair olumlu veya olumsuz bir kanaate
varılamaması halinde Türk vatandaşı eşin yakınlarının ifadelerine de
başvurulmak suretiyle kanaat oluşuncaya kadar periyodik olarak soruşturma
işlemine devam edilir.
(3)
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının usulleri ilgili kurumlarla
birlikte Bakanlıkça belirlenir.
(4)
Türk vatandaşlığını kazanmak veya kaybetmek isteyen kişi hakkında yapılan
araştırma ve soruşturma bir yıl geçerlidir, ancak gerekli görülen hallerde
bu süre beklenmeksizin yeniden araştırma ve soruşturma yaptırılabilir.
(5) İlgili kurumlarca yapılan araştırma sonucunda Anayasa ile
kurulu devlet düzenini yıkma yolunda faaliyette bulunduğu, bu faaliyetlerde
bulunanlarla işbirliği yaptığı veya bunları maddi olarak desteklediği, Türkiye
Cumhuriyetinin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüne karşı yurt içinde
veya dışında, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarla
ilgili faaliyetlerde bulunduğu, isyan, casusluk ve vatana ihanet suçlarına
katıldığı, silah ve uyuşturucu madde kaçakçılığı, insan kaçakçılığı ve
insan ticareti yaptığı veya bunlarla ilişki içerisinde bulunduğu tespit
edilenler ile taksirli suçlar hariç olmak üzere ertelenmiş, zamanaşımına
uğramış, hükmün açıklanması geriye bırakılmış, paraya çevrilmiş veya affa
uğramış olsa dahi, altı aydan fazla hapis cezası alanlar Türk
vatandaşlığını kazanamaz.
Vatandaşlık dosyasının düzenlenmesinde
müracaat makamlarınca uyulacak esaslar
MADDE 73 – (1) Başvuruda bulunan kişi adına istenen
belgelerden birer adedi asıl, birer adedi fotokopi olmak üzere iki dosya
düzenlenir. Dosyanın aslı, içerisindeki belgeleri gösteren dizi pusulasına
bağlanarak Bakanlığa gönderilir, ikinci örneği ise müracaat makamında
muhafaza edilir.
(2)
Başvuruda bulunan kişi hakkında Bakanlıkça verilen kararın ilgilisine
tebliğinden sonra müracaat makamınca muhafaza edilen dosya ilgili
mevzuatına göre imha edilir.
(3)
Başvuruda bulunan kişinin talebinin reddi halinde Bakanlıkta tutulan
dosyası işlemden kaldırılarak ilgili mevzuatına göre işlem yapılır. Aynı
kişinin yeniden müracaatta bulunması halinde usulüne uygun şekilde müracaat
makamlarınca yeni bir başvuru dosyası düzenlenir.
Ad ve soyadın tescili
MADDE 74 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda
bulunan yabancılar Türkçe ad ve soyadı alabilir. Ancak kendi ad ve
soyadlarını muhafaza etmek istedikleri takdirde kişinin ad ve soyadı 1353
sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun gereğince Türk
harfleri ile yazılır ve aile kütüğüne tescil edilir. Konulan ön adlar iki
adı geçmemek üzere ve kısaltma yapılmadan yazılır.
(2)
Soyadı alınmasında Soyadı Nizamnamesinde belirtilen esaslar gözönünde bulundurulur. Soyadı tek kelime halinde
yazılır. Ad ve soyadında çizgi, tire, nokta gibi işaretler kullanılmaz.
Denklik belgesi
MADDE 75 – (1) Türk vatandaşlığını sonradan kazanmış kişilerin
Türkçe ad ve soyadı seçmeleri halinde önceki ad ve soyadları nüfus
kayıtlarına işlenir.
(2)
Türk vatandaşlığını sonradan kazanan kişilere talepleri halinde; nüfus
kayıtlarına dayanılarak önceki ad ve soyadlarını gösteren denklik belgesi
Genel Müdürlükçe veya nüfus müdürlüklerince düzenlenir.
(3)
Türk vatandaşlığını kazananların önceki ad ve soyadlarının nüfus
kayıtlarında bulunmaması halinde; varsa kişinin Genel Müdürlükte bulunan
dosyasındaki belgeler esas alınarak Türk vatandaşlığını kazanmadan önceki
ad ve soyadının nüfus kaydına işlenmesi sağlanır ve buna dayanılarak
denklik belgesi Genel Müdürlükçe veya nüfus müdürlüklerince düzenlenir.
(4) Dosyasındaki belgelerin yeterli olmaması halinde mevcut
pasaport, doğum belgesi gibi kişinin Türk vatandaşlığını kazanmadan önceki
ad ve soyadını gösterir belge ile dosyasındaki bilgilerin karşılaştırılması
sonucu, aynı kişi olduğuna kanaat getirilmesi halinde Türk vatandaşlığını
kazanmadan önceki ad ve soyadının nüfus kaydına işlenmesi sağlanır ve buna
dayanılarak denklik belgesi Genel Müdürlükçe veya nüfus müdürlüklerince
düzenlenir.
(5)
Denklik belgesi için başvuran kişinin Genel Müdürlükteki dosyasına
ulaşılamaması ya da kişinin ibraz ettiği belgelerle dosyasındaki bilgilerin
karşılaştırılması sonucu aynı kişi olduğuna kanaat getirilememesi halinde
talep reddedilir.
Formlar
MADDE 76 – (1) Vatandaşlık işlemlerinde kullanılan formları
hazırlamaya, gerekli düzenlemeleri yapmaya, uygulamaya koymaya ve uygulamadan
kaldırmaya Genel Müdürlük yetkilidir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
vatandaşlarının Türk vatandaşlığını kazanmasında başvuru için gerekli
belgeler ve yapılacak işlemler
MADDE 77 – (1) Kanunun 42 nci
maddesinde belirtilen şartları taşıyanlardan Türk vatandaşlığını kazanmak
isteyenler ile varsa birlikte işlem görecek çocukları adına aşağıda
belirtilen belgelerden oluşan dosya düzenlenerek Bakanlığa gönderilir:
a)
İsteği belirten form dilekçe.
b)
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlığını doğumla kazandığını gösteren
yetkili makamlarca verilmiş belge.
c)
Medenî hal belgesi ve evli ise evlenme belgesi, boşanmış ise boşanma
belgesi, dul ise eşine ait ölüm belgesi.
ç)
Evli ise eşinin, varsa ergin olmayan çocuklarının kimliklerini ve aile
bağlarını kanıtlayan belge.
d)
Varsa Türk vatandaşı birinci veya ikinci derece yakınlarına ait müracaat
makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
vatandaşlarının Türk vatandaşlığını kazanma başvurularında karar ve tescil
MADDE 78 – (1) Bakanlıkça yapılan inceleme sonucunda aranan
şartları taşıdığı anlaşılan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olan
kişi, Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını kazanır.
(2)
Aranan şartları taşımayan kişinin talebi Bakanlıkça reddedilir.
(3)
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlığını sonradan kazanmış olan
yabancılar hakkında ise genel hükümler uygulanır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
vatandaşlarının Türk vatandaşlığını kazanmasının geçerliliği ve sonuçları
MADDE 79 – (1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlarının
Türk vatandaşlığını kazanmaları, Bakanlığın karar tarihinden itibaren hüküm
ifade eder.
(2)
Türk vatandaşlığını kazanan kişinin eş ve çocukları hakkında 37 nci maddedeki hükümler uygulanır.
Çok vatandaşlık
MADDE 80 – (1) Herhangi bir nedenle bir veya birden fazla
yabancı devlet vatandaşlığını kazanan ve bu yolda yazılı bildirimde bulunan
Türk vatandaşı hakkında yapılacak inceleme sonucunda, aile kütüklerindeki
kimlik bilgileri ile ibraz ettiği yabancı devlet vatandaşlığı kimlik
belgesindeki bilgilerin karşılaştırılması sonucu, aynı kişi olduğunun
tespiti halinde nüfus kaydına çok vatandaşlığa sahip olduğuna dair açıklama
yapılır.
Çok vatandaşlığa ilişkin bildirim
MADDE 81 – (1) Herhangi bir nedenle bir veya birden fazla
yabancı devlet vatandaşlığını kazanan kişilerden ergin olanların kendileri,
ergin olmayanların ise veli ya da vasisi yurt içinde yerleşim yerinin
bulunduğu nüfus müdürlüğüne, yurt dışında ise dış temsilciliklere yazılı
bildirimde bulunur.
(2)
Bildirim sırasında, nüfus cüzdanının veya örneğinin ve diğer devlet
vatandaşlığının hangi tarihte kazanıldığını gösteren ve kişinin kimlik
bilgilerini içeren belgenin ibraz edilmesi zorunludur.
Dış temsilciliklere yapılan çok
vatandaşlığa ilişkin bildirimler
MADDE 82 – (1) Dış temsilciliklere çok vatandaşlığa ilişkin
form dilekçe ile yapılan bildirim üzerine; kişiye ait form dilekçe ile
belgeler, ilgilinin kaydına çok vatandaşlığa ilişkin gerekli açıklamanın
yapılması için doğrudan kayıtlı olduğu yerin nüfus müdürlüğüne gönderilir.
Çok vatandaşlığa ilişkin bildirimlerde
nüfus müdürlüğünce yapılacak işlemler ve uygulanacak esaslar
MADDE 83 – (1) Herhangi bir nedenle yabancı bir devlet
vatandaşlığını kazanan ve form dilekçe ile nüfus müdürlüklerine ya da dış
temsilciliklere bildirimde bulunan Türk vatandaşlarının çok vatandaşlık
işlemleri nüfus müdürlüklerince yürütülür.
(2)
Bildirim üzerine nüfus müdürlüğünce, ilgili kişilerin nüfus kayıtlarında
yer alan adı, soyadı, doğum tarihi ve cinsiyet bilgileri ile sahip
oldukları diğer devlet vatandaşlığını gösteren belgelerde yer alan kimlik
bilgileri karşılaştırılır.
(3)
Yapılan karşılaştırma sonucunda kimlik bilgilerinin uyması halinde ilgili
veri giriş formu düzenlenir ve nüfus kaydına gerekli açıklama yapılır. Çok
vatandaşlığa ait bildirim formuna diğer olaylar kütüğünden numara verilir
ve dayanak belgeleri ile birlikte muhafaza edilir.
(4)
Kimlik bilgilerinin farklı olması halinde bu kişilerin talepleri
reddedilir.
(5)
Yabancı devlet vatandaşlığının kazanılması sırasında yabancı ad ve
soyadının seçildiğini gösteren yetkili makamlarca verilmiş belge ibraz
edilmesi halinde, çok vatandaşlık işlemi yapılan kişinin nüfus kaydına
almış olduğu yabancı ad ve soyadı da işlenir.
(6)
Çok vatandaşlığa sahip olduğu halde bu yolda bildirimde bulunmayan Türk
vatandaşlarının diğer devlet vatandaşlığı ile yapmış oldukları nüfus
olayları, nüfus kayıtlarına işlenmez.
Çok vatandaşlık açıklamasının geçersiz
hale getirilmesi
MADDE 84 – (1) Çok vatandaşlığa sahip Türk vatandaşının
herhangi bir nedenle taşıdığı diğer devlet vatandaşlığını kaybetmesi
halinde; ergin olanın kendisi, ergin olmayanın ise veli ya da vasisi yurt
içinde yerleşim yerinin bulunduğu nüfus müdürlüğüne, yurt dışında ise dış
temsilciliklere yazılı olarak bildirimde bulunur.
(2)
Bildirim sırasında, kişinin nüfus cüzdanı veya örneği ile diğer devlet
vatandaşlığını hangi tarihte kaybettiğini gösteren ve kimlik bilgilerini
içeren belge ibraz edilir.
(3)
Dış temsilciliklere bildirimde bulunan kişilere ait form dilekçe ile
belgeler gerekli işlem yapılmak üzere doğrudan ilgilinin aile kütüğünde
kayıtlı olduğu yerin nüfus müdürlüğüne gönderilir.
(4)
Yapılan karşılaştırma sonucunda kimlik bilgilerinin uyması halinde ilgili
veri giriş formu düzenlenir ve çok vatandaşlığın geçersiz hale
getirildiğine ilişkin gerekli açıklama yapılır.
(5)
Kimlik bilgilerinin farklı olması halinde bu kişilerin talepleri
reddedilir.
Vatandaşlık işlemlerinde çok
vatandaşlığa sahip olan kişinin kimlik bilgilerinin farklı olması
MADDE 85 – (1) Çok vatandaşlığa sahip olan kişinin vatandaşlık
işlemleri için ibraz ettiği yabancı devlet vatandaşlığını gösteren kimlik
belgesindeki bilgiler ile aile kütüğündeki kimlik bilgilerinin farklı
olması halinde vatandaşlık işlemleri yapılmaz. Farklı kimlik bilgilerine
sahip olan kişinin, aynı kişi olduğuna dair Türk mahkemelerince verilmiş
tespit kararını ibraz etmesi halinde talebi yeniden değerlendirilir.
Tebligat
MADDE 86 – (1) Türk vatandaşlığının kazanılmasına ve kaybına
ilişkin kararlar müracaat makamları aracılığıyla ilgiliye tebliğ olunur.
(2)
Kaybettirme kararları Resmi Gazetede yayımlanır ve yayımlandığı tarihte
ilgilisine tebliğ edilmiş sayılır.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 87 – (1) 4/5/2004 tarihli ve
2004/7275 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Türk Vatandaşı
ile Evlenme Nedeniyle Türk Vatandaşlığının Kazanılmasına ve Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti Vatandaşlarının Türk Vatandaşlığını Kazanmalarına İlişkin
Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Atıflar
MADDE 88 – (1) Diğer mevzuatta 1/7/1964
tarihli ve 11742 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan mülga 11.2.1964 Tarihli
ve 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğe
ve mülga Türk Vatandaşı ile Evlenme Nedeniyle Türk Vatandaşlığının
Kazanılmasına ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Vatandaşlarının Türk
Vatandaşlığını Kazanmalarına İlişkin Yönetmeliğe yapılmış olan atıflar bu
Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Yürürlük
MADDE 89 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 90 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
|