Dış Ticaret
Müsteşarlığından: İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2009/35) BİRİNCİ KISIM Genel Bilgi ve İşlemler Mevcut önlem ve soruşturma MADDE 1 – (1) 2/8/2008 tarihli ve
26955 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine
İlişkin 2008/28 sayılı Tebliğ (2008/28 sayılı Tebliğ) ile değişik 2/3/2004
tarihli ve 25322 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2004/4 sayılı İthalatta Haksız
Rekabetin Önlemesine İlişkin Tebliğ (2004/4 sayılı Tebliğ) kapsamında Çin
Halk Cumhuriyeti (ÇHC) menşeli 9608.10.10.10.00 ve 9608.50.00.10.00 gümrük
tarife istatistik pozisyonları (GTİP) altında kayıtlı “plastik maddelerden
olan sıvı mürekkepli bilyalı kalemlere” (tükenmez
kalemler) yönelik dampinge karşı kesin önlem mevcuttur. (2)
Öte yandan 2008/28 sayılı Tebliğ ile değişik 2004/4 sayılı Tebliğ kapsamında
konulan 9608.40.00.10.00 ve 9608.50.00.10.00 GTİP altında ithal edilen ÇHC
menşeli “plastik maddelerden olan dolma kurşun kalemler”e
yönelik önlem ise 2/3/2009 tarihinde yürürlükten
kalkmıştır. (3)
ÇHC menşeli bahse konu kalemlere yönelik meri önlemin yürürlük süresinin
bitiminden önce, 14/6/2008 tarihli ve 26906 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan 2008/19 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin
Önlenmesine İlişkin Tebliğ (2008/19 sayılı Tebliğ) ile yerli üretim dalının
önleme konu ürün ve ülke kapsamında bir nihai gözden geçirme soruşturması
açılması talebinde bulunabileceği ilan edilmiştir. (4)
Dampinge karşı önlemin sona ermesinin damping ve
zararın devamına veya yeniden meydana gelmesine yol açacağı iddiasıyla
9608.10.10.10.00 GTİP’i altında yer alan tükenmez
kalemlere yönelik olarak yerli üretici Pensan Kalem
ve Kağıt Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılan ve İstanbul Kalem ve
Kırtasiye Ticaret San. Ltd. Şti., Step Otomotiv ve
Kalıp San. Tic. Ltd. Şti. ve Adel Kalemcilik
Ticaret ve Sanayi A.Ş. tarafından desteklenen başvuru çerçevesinde, 25/2/2009 tarihli ve 27152 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2009/5 sayılı
Tebliğ (2009/5 sayılı Tebliğ) ile başlatılan nihai gözden geçirme
soruşturması, Dış Ticaret Müsteşarlığı (Müsteşarlık) İthalat Genel Müdürlüğü
(Genel Müdürlük) tarafından yürütülerek tamamlanmıştır. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ; 4412 sayılı Kanun’la değişik 3577
sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun (Kanun), 20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı İthalatta Haksız
Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar (Karar) ve 30/10/1999 tarihli ve 23861
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi
Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) hükümleri çerçevesinde yürütülen nihai
gözden geçirme soruşturmasının sonuçlarını içermektedir. Bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi MADDE 3 – (1) Soruşturma açılışını müteakip soruşturma konusu
ürünün Müsteşarlık tarafından ÇHC’nde yerleşik
bilinen üretici/ihracatçılarına, Türkiye’de yerleşik ithalatçılarına ve
ayrıca soruşturmaya konu ülkede yerleşik diğer üretici/ihracatçılara iletilebilmesini
teminen anılan ülkenin Ankara’da bulunan
Büyükelçiliğine soruşturma açılışına ilişkin bildirim yapılmıştır. (2)
Taraflara Müsteşarlık internet sitesine konulan soru formunu yanıtlamaları
için posta süresi dâhil 37 gün süre tanınmış, tarafların süre uzatımı
yönündeki makul talepleri karşılanmıştır. (3)
Yerli üretim dalı, soruşturma süresi boyunca Müsteşarlığımız ile işbirliği
içinde olmuş ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgileri temin etmiştir.
Soruşturma döneminde ithalat gerçekleştiren 6 firmadan cevap alınmıştır.
“Üretici-ihracatçı soru formu”na ise hiçbir cevap
alınmamıştır. (4)
Tarafların soruşturma boyunca ortaya koyduğu tüm bilgi, belge ve görüşler
incelenmiş, mezkûr görüşlerden mevzuat kapsamında değerlendirilebilecek olanlara
bu Tebliğin ilgili bölümlerinde değinilmiştir. Yerinde doğrulama soruşturması MADDE 4 – (1) Yönetmeliğin 21 inci maddesi çerçevesinde
herhangi bir yerinde doğrulama soruşturması gerçekleştirilmesine ihtiyaç
görülmemiştir. İlgili tarafların bilgilendirilmesi
MADDE 5 – (1) Soruşturma açılışını takiben, soruşturma konusu
ülkenin Büyükelçiliğine ve Müsteşarlık tarafından ticaret unvanları ve
adresleri bilinen soruşturmaya konu ülkedeki üretici/ihracatçı firmalara,
şikâyetin gizli olmayan metninin ve soruşturma açılışına ilişkin 2009/5
sayılı Tebliğ’in Müsteşarlık internet sitesinde yayımlandığına ilişkin bildirim
yapılmıştır. (2)
Ayrıca, ilgili taraflardan alınan bilgi ve belgelerin gizli olmayan nüshaları
talep eden bütün ilgili tarafların bilgisine sunulmuştur. (3)
Yönetmeliğin 25 inci maddesi uyarınca, soruşturmanın ilgili taraflarına
soruşturma sonucundaki belirlemelere esas teşkil edecek bilgi ve tespitleri
içeren Nihai Bildirim gönderilmiş, görüş ve değerlendirmelerini iletmeleri
için makul bir süre tanınmıştır. Bu çerçevede yalnız şikâyetçi yerli üretici
ve 3 ithalatçı firmadan öngörülen süre zarfında Bildirim’e yönelik görüş
alınmıştır. Gözden geçirme dönemi MADDE 6 – (1) Önlemin yürürlükten kalkması durumunda,
dampingin ve zararın devamı veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup
olmadığının değerlendirilmesine esas teşkil etmek üzere 1/1/2006-30/09/2008
dönemi esas alınmıştır. Bununla birlikte, ÇHC’nin
dünya piyasasındaki konumu ve fiyatlama eğilimine ilişkin olarak, mevcut
olduğu ölçüde, 2004 sonrası veriler de dikkate alınmıştır. İKİNCİ KISIM Soruşturma Konusu Ürün ve Benzer Ürün Soruşturma konusu ürün ve benzer
ürün MADDE 7 – (1) Soruşturma konusu ürün, ÇHC menşeli
9608.10.10.10.00 GTİP’de yer alan “plastik
maddelerden olan sıvı mürekkepli bilyalı kalemler”
(tükenmez kalemler)’dir. (2)
Diğer taraftan, 2008/28 sayılı Tebliğ ile 9608.50.00.10.00 GTİP’de yer alan “plastik maddelerden olanlar” (set
içinde tükenmez kalem gelirse) için de önlem uygulanmaktadır. Bu
sınıflandırma içinde takımın parçası olarak 9608.10.10.10.00 GTİP’i altında yer alan “plastik maddelerden olan sıvı
mürekkepli bilyalı kalemler” gelebilmektedir. (3)
Önlem konusu tükenmez kalemler, çeşitli yöntemlerle doldurulabilen ve/veya uç
takılabilen, bilyalı tükenmez kalem, bilyalı jel kalem, iğne uçlu bilyalı
kalem ve roller olarak adlandırılan bilyalı
kalemlerdir. Söz konusu kalemler, okullarda ve ofislerde yazı yazma amaçlı
olarak genel kullanım alanına sahiptirler. Kalemler, kırtasiye dükkânlarında,
süpermarketlerin kırtasiye bölümlerinde, büro malzemesi mağazalarında ve
pazarlarda satılmaktadır. Ayrıca, firmalarca hediye olarak dağıtım amacıyla
da kullanılmaktadır. (4)
Yerli üretim dalı tarafından imal edilen tükenmez kalemler ile soruşturma
konusu ülke menşeli tükenmez kalemlerin benzer ürün olduğu tespiti mevcut
önleme esas soruşturmada (esas soruşturma) yapılmıştır. Bu soruşturmada ise,
fiziksel özellikler, ürün çeşitliliği, kullanım alanları, tüketici algılaması
ve dağıtım kanalları bakımından yerli üretici tarafından üretilen ürün ile
soruşturmaya konu ülke menşeli ürün arasında “benzer ürün” tanımı açısından
ayrım yaratan herhangi bir farklılığın ortaya çıktığına ilişkin yeni bir
bilgiye ulaşılmamıştır. Bu itibarla, soruşturma konusu ürün ve benzer ürüne
yönelik tespitleri değiştirecek herhangi bir bilgi mevcut olmadığından anılan
belirlemeler geçerliliğini sürdürmektedir.
(5)
Soruşturma kapsamında yapılan incelemelerde soruşturma konusu maddenin
yukarıda belirtilen GTİP’ler dışında bir
sınıflandırma altında ithal edildiğine ya da 9608.10.10.10.00 GTİP altında
başka ürün bulunduğuna ilişkin herhangi bir bilgi edinilmemiştir. (6)
Soruşturma konusu ürün ile ilgili açıklamalar genel içerikli olup, uygulamaya
esas olan GTİP ve karşılığı eşya tanımıdır. Bununla beraber, soruşturma
konusu eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yer alan tarife pozisyonlarında
ve/veya tanımlarında yapılacak değişiklikler bu Tebliğ hükümlerinin
uygulanmasına halel getirmez. ÜÇÜNCÜ KISIM Dampingin Devamı veya Yeniden Meydana Gelmesi
İhtimali Genel açıklamalar MADDE 8 – (1) Yönetmelik’in 35’inci
maddesi çerçevesinde önlemin yürürlükten kalkması halinde dampingin
devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığı
incelenmiştir. (2)
Bu çerçevede, soruşturma konusu ürünün uluslararası piyasasındaki gelişmeler,
soruşturmaya konu ülkenin üretim kapasitesi, ihracat kabiliyeti ve ihraç
fiyatları, soruşturmaya konu ülke için Türkiye pazarının önemi, esas soruşturmada
tespit edilen damping marjları başta olmak üzere dampingin
devamı veya yeniden meydana gelmesi ihtimaline ilişkin hususlar
irdelenmiştir. Soruşturma konusu ürünün
uluslararası piyasasındaki gelişmeler MADDE 9 – (1) Soruşturma konusu ürünün küresel piyasasındaki
gelişmeler ve soruşturma konusu ülkedeki yerleşik kapasiteye ilişkin
inceleme, Uluslararası Ticaret Merkezi (International
Trade Center-UTM)
verileri kullanılarak yapılmış ve alt paragraflarda bulunan sonuçlara
ulaşılmıştır. Analizde, UTM’de yer alan veriler en
detaylı 6’lı bazda olduğu için, önlem konusu ürünü kapsayan 9608.10 GTP’e ait veriler
kullanılmıştır. Öte yandan UTM’de miktar bazındaki
verilerin 2007 öncesi dönem için ülke bazında farklı birimlerde (ton veya
adet olarak) yer almasından dolayı gerek miktar gerekse birim fiyatlara
ilişkin yapılan karşılaştırmalı analizlerin birtakım kısıtlar içerdiğini
belirtmekte yarar bulunmaktadır. (2)
Bahse konu üründeki dünya ticaretine bakıldığında 2004-2007 döneminde üretim
ve kapasitede önemli artışlar görülmektedir. UTM verilerine göre önlem konusu
üründe dünya ihracatı, 2007 yılında 114.325 ton ve 2008 yılında küresel
krizin etkisiyle bir miktar gerileyerek 104.176 ton olarak gerçekleşmiştir.
Miktar bazında 2008 yılı itibariyle ÇHC (%24,1 pazar payı ile), Japonya
(%12,3), İngiltere (%6,3), Fransa (%6,2), Meksika (%5,9) ve Almanya (%5) önde
gelen ihracatçı ülkelerdir. (3) Değer bazında küresel tükenmez kalem ihracatı 2004 yılında
2.107.977.000 ABD Doları iken, 2005 yılında 2.213.175.000 ABD Doları, 2006
yılında 2.387.912.000 ABD Doları, 2007 yılında 2.803.231.000 ABD Doları ve
2008 yılında 2.872.010.000 ABD Doları seviyesine çıkmıştır. Değer
bazında 2008 yılı itibariyle ÇHC (%27 pazar payı ile), Japonya (%14), Almanya
(%12), Fransa (%7), Meksika (%7) ve İsviçre (%4) başlıca ihracatçı
ülkelerdir. Önleme tabi ülkedeki yerleşik
kapasite ve ihracat potansiyeli MADDE 10 – (1) UTM verilerine göre ÇHC’nin
soruşturma konusu üründe küresel ölçekte ana tedarikçi ve dönem içinde artan
bir paya sahip olduğu görülmektedir. ÇHC’nin
tükenmez kalem ihracatı 2004 yılında 6.546.982.400 adet iken, 2005 yılında
7.374.935.552 adet, 2006 yılında 8.260.723.712 adet seviyesine ulaşmıştır.
İhracat 2007 yılında 23.095 ton, 2008 yılında 25.057 ton olarak
gerçekleşmiştir (UTM verileri 2007 yılından itibaren ton biriminde yayımlanmaktadır).
Bahse konu üründe küresel ihracat içinde ÇHC ihracatının payı miktar bazında
istikrarlı artış kaydetmiş (yıllık büyüme oranı miktar bazında %10
civarında) ve 2007 yılında %20 iken,
2008 yılında %24 seviyesine yükselmiştir. Bu noktada gözden geçirme döneminde
ÇHC’nin ihracat kapasitesinde önemli bir artış
gerçekleştiği ve küresel pazarlardaki payını önemli ölçüde arttırdığı
anlaşılmaktadır. (2)
Değer bazında ÇHC’nin tükenmez kalem ihracatı 2004
yılında 347.813.000 ABD Doları iken, 2005 yılında 429.828.000 ABD Doları,
2006 yılında 533.600.000 ABD Doları, 2007 yılında 671.292.000 ABD Doları ve
2008 yılında 770.741.000 ABD Doları seviyesine ulaşmıştır. 2004-2008
döneminde ÇHC’nin ihracatının küresel ticaret
içindeki payında önemli bir artış gözlenmektedir. 2004 yılında küresel
ihracat içinde ÇHC’nin payı değer bazında %16,5
iken, bu rakam yıllar itibariyle istikrarlı bir artış kaydederek 2005 yılında
%19,4, 2006 yılında %22,3, 2007 yılında %24 ve 2008 yılında %26,8 seviyesine
ulaşmıştır. (3)
UTM verilerine göre ÇHC’nin ihracat birim fiyatları
incelendiğinde, 2004-2006 döneminde sırasıyla 0,05 ABD Doları/adet, 0,06 ABD
Doları/adet, 0,06 ABD Doları/adet olmuştur. Birim fiyatlar, 2007 yılında
24.520 ABD Doları/ton ve 2008 yılında 30.760 ABD Doları/ton değerlerini
almıştır. Bu noktada bahse konu üründe adet bazlı
verilerin temin edilebildiği 2004-2006 döneminde ÇHC ihracat birim
fiyatlarının, küresel bazdaki ihraç birim fiyatlarının oldukça altında olduğu
tespit edilmiştir. Önleme tabi ülkenin belirli ülke
pazarlarındaki durumu MADDE 11 – (1) ÇHC, pek çok üründe olduğu gibi, tükenmez
kalemlerde de düşük fiyata dayalı rekabet stratejisi ile küresel pazarlarda
artan bir pazar payına sahip olmuştur. ÇHC’nin
tükenmez kalemler için en büyük ihraç pazarları olarak AB, ABD, Kazakistan ve
Kırgızistan öne çıkmaktadır. UTM verilerine göre ÇHC’nin
ABD’ye tükenmez kalem ihracatı 2004-2007 döneminde sürekli artış eğiliminde
olmuştur. Bu kapsamda ihracat 2004 yılında 1.201.720.448 adet iken, 2005
yılında 1.316.685.440 adet, 2006 yılında 1.460.242.432 adete
ulaşmıştır. İhracat, 2007 yılında 6.468 ton, 2008 yılında bir miktar düşerek
5.983 ton seviyesinde gerçekleşmiştir. (2)
ÇHC’nin ABD’ye ihracatının birim fiyatı 2004, 2005
ve 2006 yıllarında sırasıyla 0,05 ABD Doları/adet, 0,06 ABD Doları/adet, 0,06
ABD Doları/adet olmuştur. 2007 yılında 29.065 ABD Doları/ton ve 2008 yılında
30.759 ABD Doları/ton değerlerini almıştır. UTM verilerine göre 2004-2006
döneminde ÇHC’nin Türkiye’ye ihraç birim
fiyatlarının adet bazında ABD’ye ihraç birim fiyatlarından daha düşük olduğu
görülmektedir. 2007-2008 döneminde ise ton başına birim fiyatların aynı
seviyelerde olduğu görülmektedir. UTM verilerine göre ÇHC’nin
Türkiye’ye ihraç birim fiyatları 2004 yılında 0,07, 2005 yılında 0,12 ve 2006
yılında 0,13 ABD Doları/adet değerini almıştır. 2007 yılında 29,062 ABD
Doları/ton, 2008 yılında 30,807 ABD Doları/ton olarak gerçekleşmiştir. (3)
Öte yandan AB Pazara Giriş Veri Tabanından (EU Market Access Database) ÇHC’nin AB’ye (27
ülke) yaptığı tükenmez kalem ihracatı da, veri tabanında yer alan en detaylı
veriyi içerecek şekilde, 9608.10.10 GTP baz (8’li
baz) alınarak incelenmiştir. Buna göre, ÇHC’nin
AB’ye tükenmez kalem ihracatının önemli derecede artmış olduğu görülmektedir.
2004 yılında 6.738 ton olan tükenmez kalem ihracatı artış kaydederek, 2005
yılında 8.074 ton, 2006 yılında 8.049 ton, 2007 yılında 9.556 ton ve 2008
yılında 9.355 ton değerine ulaşmıştır. ÇHC’nin
AB-27’nin toplam ithalatı içinde payı 2004 yılında %67, 2005, 2006 ve 2007
yıllarında %70, 2008 yılında %72 seviyesinde gerçekleşmiştir. Değer olarak
ise ÇHC’nin ihracatı 2004 yılında 39.617.840 Euro
iken, 2005 yılında 48.230.130 Euro, 2006 yılında 55.882.350 Euro, 2007
yılında 59.858.530 Euro ve 2008 yılında 63.623.600 Euro olarak
gerçekleşmiştir. Değer bazında ÇHC’nin AB’nin
toplam ithalatı içindeki payı 2005 yılında %45 iken, 2006 yılında %50, 2007
yılında %47 ve 2008 yılında %52 seviyesinde gerçekleşmiştir. (4)
ÇHC’den AB’ye yapılan ithalatın birim fiyatları
incelendiğinde (8’li bazdaki veri) 2004 yılında
5.880 Euro/ton, 2005 yılında 5.973 Euro/ton, 2006 yılında 6.943 Euro/ton,
2007 yılında 6.264 Euro/ton ve 2008 yılında 6.801 Euro/ton değerini aldığı
görülmektedir. Bu noktada ÇHC’nin AB’ye ihracatının
birim fiyatında 2004 sonrası dönemde Türkiye’ye ihraç fiyatının seyrine
kıyasla önemli bir yükselme görülmemekte, aksine 2007 yılında birim fiyatın
düşüş gösterdiği gözlenmektedir. (5)
Bütün bu veriler birlikte değerlendirildiğinde ÇHC’nin
küresel piyasanın tartışmasız en büyük oyuncusu ve en büyük ihracatçısı
durumunda olduğu, küresel pazarlara ve özellikle önemli pazarlar olan AB ve
ABD’ye ihracatını düzenli olarak arttırdığı görülmektedir. Öte yandan küresel
krizin getirdiği kısmi talep daralmasına paralel olarak son dönemde ÇHC’nin kayda değer bir atıl kapasitesinin oluştuğu
değerlendirilmektedir. Türkiye pazarının önemi MADDE 12 – (1) Önleme tabi ülke için Türkiye, potansiyeli
yüksek bir pazar olarak öne çıkmaktadır. 73 milyonu aşan nüfusu, 19,4 milyonu
Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı eğitim kurumlarında, 2,5 milyonu
yükseköğretimde olmak üzere yaklaşık toplam 21,9 milyon öğrencisiyle Türkiye
kırtasiye ürünlerinde yüksek tüketim potansiyeli olan bir ülkedir ve ÇHC için
de önemli bir pazardır. Soruşturma konusu tükenmez kalemlere olan
Türkiye’deki talep 2006-2008 döneminde kısmi bir düşüş gösterse de, orta ve
uzun vadede Türkiye pazarının şikâyet konusu ülke için önemini arttıracağı
değerlendirilmektedir. (2)
Türkiye’deki çok sayıda ithalatçı uzun yıllardır ÇHC’den
tükenmez kalem ithalatı yapmaktadır. Türkiye’den çok sayıda ithalatçı ile ÇHC’den çok sayıda üretici/ihracatçı firma gerek ÇHC’deki ve Türkiye’deki, gerekse de başka ülkelerdeki
fuarlarda sık sık karşı karşıya gelmekte, özel
ziyaretler yapmakta, karşılıklı bilgi alışverişinde bulunmaktadırlar.
Dolayısıyla, ÇHC üreticileri/ihracatçıları Türkiye pazarı, rekabet şartları,
dağıtım ve pazarlama kanalları, ürünler ve fiyat seviyeleri hakkında iyi
derecede bilgiye sahiptirler ve Türkiye’deki dağıtım kanallarına erişim
kolaylığı nedeniyle pazara nüfuz etme sorunu yaşamadıkları anlaşılmaktadır. Talebi etkileyen unsurlar MADDE 13 – (1) Soruşturma konusu ürünün ithalatçısı konumunda
bulunan firmalar tarafından soru formlarına verilen yanıtlardan fiyatın
talebi etkileyen öncelikli bir unsur olduğu anlaşılmaktadır. Ürün çeşitliliği
hususuna değinen ithalatçılar olmakla beraber, ürüne ilişkin rekabetin çok
büyük oranda fiyat kaynaklı olduğu ilgili taraflarca ifade edilmiştir. Esas soruşturmada tespit edilen damping marjı MADDE 14 – (1) Mevcut dampinge karşı önlemin hukuki ve idari
altyapısını teşkil eden damping soruşturması
esnasında tespit edilen damping marjları soruşturma konusu ülkede yerleşik
üretici/ihracatçıların önlemin yürürlükten kalkması halinde muhtemel davranışlarını
yansıtacak önemli bir gösterge niteliği taşıdığından dikkate alınmıştır. (2)
Esas soruşturmada tükenmez kalemler için hesaplanan damping
marjı, CIF bedelinin %323-%633’ü düzeylerindedir. Değerlendirme MADDE 15 – (1) Yukarıdaki bilgiler çerçevesinde, önlemin
kalkması halinde önlem konusu ülkenin muhtemel davranışlarını yansıtması
bakımından esas soruşturmada hesaplanan damping
marjlarının önemli düzeylerde olduğu, önlem konusu ülkenin genel ihraç
fiyatlarının dünya ticaretindeki ortalama fiyatların oldukça altında
seyretmeye devam ettiği, önleme tabi ülkenin söz konusu üründe dünyanın en
büyük ihracatçısı olduğu ve Türkiye’ye yönlendirebileceği ciddi kapasitesinin
bulunduğu, eğitim çağındaki büyük nüfusu ile kırtasiye sektörüne ilişkin
dinamik bir talebe sahip olan Türkiye pazarının önümüzdeki dönemde ÇHC
açısından önemini arttıracağı, önlemin kalkması halinde fiyata duyarlı söz
konusu ürünü kısmi küresel pazar daralması yaşanan mevcut konjonktürde büyük
miktarlarda ve kolaylıkla Türkiye pazarına yönlendirilebileceğine ilişkin
işaretlerin bulunduğu değerlendirildiğinden yürürlükteki önlemin kalkması
halinde dampingli ithalatın devamı veya tekrarının muhtemel olduğu
düşünülmektedir. DÖRDÜNCÜ KISIM Zararın Devamı veya Yeniden Meydana Gelmesi İhtimali Zarar ihtimali değerlendirmesinin
unsurları MADDE 16 – (1) Yönetmelik’in 35’inci
maddesi çerçevesinde önlemin yürürlükte olduğu dönemde, yerli üretim dalında
zarar durumu ve önlemin yürürlükten kalkması halinde zarara etki edebilecek
muhtemel gelişmeler incelenmiştir. Bu çerçevede, ÇHC menşeli tükenmez kalem
ithalatının mutlak ve nispi gelişimi, birim fiyatlarının seyri, fiyat
kırılması ve baskısı ile yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri
incelenmiştir. İthalat verileri incelenirken, önlemin etkisini ve önlem
sonrası duruma ilişkin eğilimleri görebilmek amacıyla 2004-2009
(Ocak-Ağustos) dönemi dikkate alınmıştır. BİRİNCİ BÖLÜM Önlem Konusu İthalatın Gelişimi Maddenin genel ithalatı MADDE 17 – (1) Önlem konusu ürünün Türkiye’ye genel ithalatı ve
ÇHC’nden yapılan ithalatının incelenmesinde Türkiye
İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri kullanılmıştır. Buna göre, 2004 yılında
87.262.004 adet olan tükenmez kalem ithalatının, 2005 yılında %5 artışla
91.460.116 adete, 2006 yılında %16 oranında artarak
105.861.945 adete ulaştığı, 2007 yılında %14 azalış göstererek 90.591.979
adete gerilediği ve 2008 yılında %2’lik artışla 92.223.037 adete çıktığı görülmektedir.
2009 yılının Ocak-Ağustos döneminde ise ithalat 53.153.248 adet olarak
gerçekleşmiştir. Miktar bazında 2004–2008 dönemi arasında şikâyet konusu
ürünün toplam ithalatındaki artışın %5,7; 2006-2008 döneminde ise %(-)13
oranında olduğu tespit edilmiştir. (2) Bahse konu ürünün genel ithalatı değer bazında, 2004 yılında
12.116.033 ABD Doları iken, 2005 yılında yıllık %16 artışla 14.087.619 ABD
Doları, 2006 yılında yıllık %16 artışla 16.333.796 ABD Doları olmuş, 2007
yılında %0,05’lik düşüşle 16.325.625 ABD Doları seviyesine gerilemiş ve 2008
yılında %3 artış oranı ile 16.783.771 ABD Doları düzeyine çıktığı belirlenmiştir.
2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde ise 9.028.604 ABD Doları olarak
gerçekleşmiştir. Değer bazında 2004–2008 dönemi arasında şikâyet konusu
ürünün toplam ithalatındaki artışın %39; 2006-2008 döneminde %2,8 düzeyinde
olduğu tespit edilmiştir. Maddenin soruşturma konusu
ülkeden ithalatı MADDE 18 – (1) Şikâyete konu ülkeden gerçekleşen ithalatın genel
ithalat içindeki payının, önlemin yürürlüğe girmesinden sonra kayda değer
oranda düştüğü ve ithalat birim fiyatlarının yükseldiği; dolayısıyla mevcut
önlemin etkili olduğu görülmektedir. (2)
2004-2008 döneminde ÇHC’nden gerçekleşen tükenmez
kalem ithalatı miktar olarak 2004 yılında 34.759.559 adet iken, 2005 yılında
bir önceki yıla göre %48 oranında bir düşüşle 18.143.589 adete,
2006 yılında %24 düşüşle 13.794.590 adete, 2007 yılında %3 artışla 14.178.057
adete ve 2008 yılında %17 oranındaki artışla 16.535.110 adete ulaşmıştır.
2009 yılının Ocak-Ağustos döneminde ise ithalat 10.959.682 adet olarak
gerçekleşmiştir. Önlemin yürürlüğe
girdiği 2004 senesinden sonra önlemin etkisiyle ÇHC’nden
yapılan tükenmez kalem ithalatının bahse konu ürünün genel ithalatı içindeki
payı önemli oranda gerilemekle beraber, 2007 ve 2008 yıllarında artış
eğiliminde olmuştur. Miktar bazında 2004–2008 dönemi arasında şikâyet konusu
ürünün ÇHC’den ithalatındaki artışın %(-)52;
2006-2008 döneminde %20 düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. (3)
Soruşturma konusu ülkenin tüm ithalattan aldığı pay, miktar temelinde, 2004
yılında %40 iken 2005 yılında bu oran %20’ye, 2006 yılında %13’e gerilemiş ve
2007 yılında %16, 2008 yılında %18 ve 2009 Ocak-Ağustos döneminde %21
seviyesine yükselmiştir. (4)
ÇHC’nden yapılan ithalatın 2004 yılında 2.590.748
ABD Doları olan değeri, 2005 yılında 2.271.427 ABD Doları, 2006 yılında
2.071.853 ABD Doları seviyesine gerilediği, 2007 yılında 2.903.178 ABD Doları
ve 2008 yılında 3.254.618 ABD Doları düzeyine çıktığı görülmektedir. 2009 Ocak-Ağustos dönemi ithalat değeri ise
1.705.071 ABD Doları olmuştur. Değer bazında 2004–2008 dönemi arasında
şikâyet konusu ürünün ÇHC’den ithalatındaki artışın
%26; 2006-2008 döneminde %57 düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Önlem konusu ithalatın
fiyatlarının gelişimi MADDE 19 – (1) Önlem konusu tükenmez kalemin Türkiye’ye genel
ithalatının birim fiyatı, 2004 yılında 0,14 ABD Doları/adet, 2005 yılında
0,15 ABD Doları/adet, 2006 yılında 0,15 ABD Doları/adet, 2007 yılında 0,18
ABD Doları/adet ve 2008 yılında 0,18 ABD Doları/adet olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde ise birim fiyat 0,17
ABD Doları/adet olarak gerçekleşmiştir. (2)
ÇHC’nden gerçekleştirilen ithalatın birim fiyatının
seyrine bakıldığında ise, 2004 yılında 0,07 ABD Doları/adet, 2005 yılında
0,13 ABD Doları/adet, 2006 yılında 0,15 ABD Doları/adet, 2007 yılında 0,20
ABD Doları/adet ve 2008 yılında 0,20 ABD Doları/adet olarak gerçekleştiği
görülmektedir. 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde ise birim fiyat 0,16 ABD
Doları/adet olarak gerçekleşmiştir. (3) 2004-2008 döneminde ÇHC’nin tüm
dünyaya ve büyük pazarlar olan AB’ye ve ABD’ye tükenmez kalem ihracatının
birim fiyatlarının Türkiye’ye ihraç birim fiyatlarının oldukça altında
kalması, mevcut önlem öncesi dönemdeki (2000-2003) Türkiye’ye ihraç birim
fiyat seviyeleri dikkate alındığında ÇHC’den
yapılan ithalatın mevcut önlem yürürlüğe girdikten sonra birim fiyatı daha
yüksek özel mallara yöneldiği söylenebilir. Bu çerçevede, önlem
sonrasında dampingli ithalatın kompozisyonunda bir
değişikliğin ortaya çıktığı ancak ÇHC için Türkiye pazarının önemi dikkate
alındığında önlemin kalkması halinde dampingli ithalatın artmasına uygun bir
pazar ortamının mevcut olduğu değerlendirilmektedir. (4)
Diğer ülkelerden yapılan ithalatın birim fiyatı 2004 yılında 0,18 ABD
Doları/adet, 2005 yılında 0,16 ABD Doları/adet, 2006 yılında 0,15 ABD
Doları/adet, 2007 yılında 0,18 ABD Doları/adet ve 2008 yılında 0,18 ABD
Doları/adet olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde ise
birim fiyatın 0,17 ABD Doları/adet değerini aldığı tespit edilmiştir. Bu
noktada diğer ülkelerden yapılan ithalatın birim fiyatlarının, önlem
yürürlüğe girdiği ilk yıllarda ÇHC’nden yapılan
ithalatın birim fiyatlarının üstünde olduğu, ancak 2006 yılında birim
fiyatların yakınsadığı ve 2007 ve 2008 yıllarında diğer ülkelerden yapılan
ithalatın birim fiyatlarının ÇHC’den yapılan
ithalatın birim fiyatlarının bir miktar altında kaldığı görülmektedir. Önlem konusu ürünün Türkiye
toplam tüketimi MADDE 20 – (1) Soruşturma konusu ürünün Türkiye toplam tüketimi
hesaplanırken 2006-2008 (Ocak-Eylül) dönemi için şikâyetçi yerli üretici (Pensan Kalem ve Kağıt Sanayi ve
Ticaret A.Ş.) ve şikayeti destekleyen firmalardan temin edilen tahmini yurt
içi satış miktarları ile ilgili yıla ait toplam ithalat değerleri
toplanmıştır. 2008 (Ocak-Eylül) dönemine ait veriler tüm yıla tamamlanmıştır.
Bu çerçevede 2006 yılında 100 olan tüketim endeksinin 2007 yılında 91, 2008
yılında 97 olduğu görülmüştür. Soruşturmaya tabi ülkenin pazar
payı MADDE 21 – (1) ÇHC’nin, bahse konu
tükenmez kalemler için Türkiye pazarından aldığı pay incelendiğinde, 2006
yılında endeks değeri 100 olan pazar payının, 2007 yılında 103’e, 2008
yılında 123’e ulaştığı görülmektedir. Yerli üretim dalının 2006 yılındaki 100
olan pazar payı endeks değeri, 2007 yılında 104, 2008 yılında 108’e
ulaşmıştır. Fiyat kırılması ve fiyat baskısı MADDE 22 – (1) Önleme konu ülkenin genel ihracat stratejisinin
temel olarak düşük fiyata dayalı olduğu anlaşılmaktadır. Önleme tabi üründe
dünyanın ana tedarikçisi olan bu ülke kaynaklı ithalat, talebin yüksek fiyat
duyarlılığını kullanarak önlemin kalkması halinde yurt içi pazara artan
oranlarda nüfuz edebilecektir. Türkiye pazarında da söz konusu ürünün fiyat
duyarlılığının katı olmasına neden olacak özel bir durum bulunmamaktadır. (2)
Önlemin yürürlükten kalkması durumunda yerli üretim dalı fiyatları üzerinde
oluşabilecek muhtemel etkiyi görebilmek amacıyla 2006-2008 (Ocak-Eylül)
dönemi için fiyat kırılması ve fiyat baskısı hesaplanmıştır. Bahse konu
hesaplamalar, mevcut önlemin kalkması halinde yerli üretim dalının önemli
düzeylerde fiyat baskısıyla karşılaşacağına işaret etmektedir. İKİNCİ BÖLÜM Yerli Üretim Dalının Durumu Yerli üretim dalının ekonomik
göstergeleri MADDE 23 – (1) Önlem konusu ithalatın yerli üretim dalı
üzerindeki etkisinin belirlenmesinde, yerli üretim dalını temsilen şikâyetçi
yerli üretici Pensan Kalem ve Kağıt
Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin verileri dikkate
alınmıştır. Söz konusu zarar incelemesi 2006–2008 (Ocak-Eylül) dönemi için
yapılmıştır. 2008 (Ocak-Eylül) dönemine ait veriler tüm yıla tamamlanmıştır. (2) Eğilimin sağlıklı bir şekilde
incelenmesi amacıyla Türk Lirası bazındaki veriler için yıllık ortalama
Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kullanılarak enflasyondan arındırılmış reel
değerler esas alınmıştır. a)
Üretim (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalemlerde 2006 yılında 100 olan
üretim miktar endeksi, 2007 yılında artarak 115 ve 2008’de 127 olarak
gerçekleşmiştir. b)
Satışlar (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalemlerde yurt içi satış miktar endeksi
2006 yılında 100 olarak alındığında, 2007’de 112’ye, 2008 yılında 129’a
yükselmiştir. 2006-2008 döneminde yurtdışı satış yapılmadığı görülmektedir. (2)
Aynı dönemde satış hâsılatı reel olarak incelendiğinde, 2006 yılında 100 olan
endeks değeri, 2007’de 90’a gerilemiş, 2008 yılında 108’e yükselmiştir. c)
Yurt İçi Fiyatlar (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalemlerde 2006 yılında 100 olan
ağırlıklı ortalama yurt içi reel birim satış fiyat endeksi, 2007’de 81’e
gerilemiş, 2008 yılında ise 83 değerini almıştır. d)
Pazar Payı (1)
Yerli üretim dalının pazar payının endeks değeri 2006 yılında 100 olarak
alındığında, 2007 yılında 104 seviyesine çıkmış ve 2008 yılında 108’e
ulaşmıştır. e)
Stoklar (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalemlerdeki stok verileri
incelendiğinde, 2006 yılında 100 olan stok düzeyi endeksinin, 2007 yılında
18’e ve 2008’de 0’a gerilediği görülmektedir. f)
Kapasite ve Kapasite Kullanım Oranı (KKO) (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalemlerde üretim kapasitesi
2006–2008 yıllarını kapsayan dönemde artış göstermiştir. 2006 yılında 100
olan kapasite endeks değeri, 2007 yılında 118’e, 2008 yılında ise 127’ye çıkmıştır. (2)
KKO, tam kapasiteye yakın seviyelerde değerler almış; 2006 yılında 100 olan
KKO endeks değeri, 2007 yılında 97, 2008 yılında 100 değerini almıştır. g)
İstihdam (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalemlerde 2006 yılında 100 olan
çalışan direkt işçi sayısı endeksi, 2007’de 106’ya, 2008’de 112’ye çıkmıştır.
h)
Ücretler (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalem üretiminde çalışan işçilerin
2006 yılında 100 olan aylık giydirilmiş reel brüt ücret endeksi, 2007 yılında
101, 2008 yılında 96 olarak gerçekleşmiştir. ı)
Verimlilik (1)
Yerli üretim dalında çalışan işçi başına verimlilik endeksi 2006 yılında 100
iken, 2007 ve 2008’de sırasıyla 109 ve 113 olarak gerçekleşmiştir. i)
Maliyetler (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalemlerde ağırlıklı ortalama
birim ticari maliyet endeksi 2006 yılında 100 iken, 2007 yılında 82 ve 2008
yılında 83 olarak gerçekleşmiştir. Birim sınaî maliyet endeksi 2006 yılında
100 iken, 2007 yılında 86 ve 2008 yılında 88 değerini almıştır. Faaliyet ve
finansman giderlerinde de 2006 yılına göre, 2007 ve 2008 yılında gerileme
gözlenmiştir. j)
Kârlılık (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu üründe birim kârlılığı 2006 yılında 100
iken, 2007 ve 2008 yıllarında sırasıyla 62 ve 96 olarak gerçekleşmiştir. k)
Nakit Akışı (1)
Yerli üretim dalının önlem konusu tükenmez kalem satışından elde ettiği nakit
akışı endeksi 2006 yılında 100 iken, 2007 yılında 39’a gerilemiş ve 2008’de
75 olarak gerçekleşmiştir. l) Özkaynak Kârlılığı (1)
Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, 2006 yılında 100
olan özkaynak karlılığı (Kâr/Özkaynak)
oranı, 2007 ve 2008 yıllarında döneminde sırasıyla 107 ve 81 olarak
gerçekleşmiştir. m)
Büyüme (1)
Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, aktif büyüklüğü
2006 yılında 100 iken, 2007 ve 2008 yıllarında sırasıyla 90 ve 129 olarak
gerçekleşmiştir. n)
Sermaye Artışı (1)
Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, 2006 yılında 100
olan özsermaye endeksi, 2007 yılında 94’e, 2008
yılında ise 83’e düşmüştür. Ekonomik göstergelerin
değerlendirilmesi MADDE 24 – (1) Yerli üretim dalından temin edilen veriler
ışığında yapılan incelemeler sonucunda mevcut önlemin de etkisiyle 2006-2008
döneminde tükenmez kalem üretiminin ve iç piyasa satışlarının miktar bazında
arttığı, birim maliyetlerde düşüş yaşandığı, istihdam, verimlilik, kapasite
kullanım oranı ve stok göstergelerinde iyileşme olduğu görülmektedir. Ayrıca
2006-2008 döneminde yerli üretim dalının Türkiye tükenmez kalem pazarındaki
payını arttırdığı görülmektedir. (2)
İnceleme döneminde birim sınaî maliyet, faaliyet ve finansman giderlerinde
kayda değer gerileme yaşanmış, birim satış fiyatlarında da 2007 ve 2008
yılında reel olarak kısmi düşüş gözlenmiştir. Bu çerçevede, yurt içi
satışlardan elde edilen birim ürün kârında kısmi bir gerileme gözlenmiştir. (3)
Öte yandan mevcut dampinge karşı önlem öncesi döneme
ilişkin yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri ile önlem sonrası
göstergeleri karşılaştırıldığında, yerli üretim dalının önemli bir kapasite
ve istihdam artışı gerçekleştirdiği, birçok temel ekonomik göstergenin olumlu
gelişme gösterdiği açıkça görülmektedir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Zararın Devamı veya Yeniden Meydana Gelmesi İhtimali MADDE 25 – (1) Dampingin varlığı veya
yeniden meydana gelme ihtimali bölümünde de belirtildiği üzere ÇHC’nde şikâyet konusu ürüne ilişkin büyük miktarda
kapasite bulunduğu, söz konusu ülkenin dünyanın en büyük ihracatçısı olduğu
görülmektedir. (2)
Soruşturma konusu ülkede yerleşik kapasitenin Türkiye’ye kolaylıkla
yönlendirilebileceği ve soruşturma konusu ülkedeki üretici/ihracatçıların
Türkiye piyasasında dağıtım kanallarına erişim sorunu bulunmadığı
değerlendirilmektedir. Nitekim ithalatçılar tarafından da
belirtildiği üzere soruşturma konusu ürünün fiyat hassasiyetinin yüksek
olduğu düşünüldüğünde, meri önlemin yürürlükten kaldırılması halinde Türkiye
piyasasına yüksek miktarlarda ve yerli üretim dalı iç satış fiyatlarını daha
da baskılayan fiyatlarla ithal edilebilecek soruşturma konusu ülke menşeli
ürünün, yerli üretim dalını olumsuz etkilemesinin kuvvetle muhtemel olduğu
mütalaa edilmektedir. (3)
Diğer taraftan, küresel krizin de etkisiyle önemli ülke pazarlarındaki talep
daralmasının ve dış piyasaların kaybedilmemesine yönelik endişelerin, ihracat
fiyatlarını baskı altında tutabileceği değerlendirilmektedir. (4)
Yerli üretim dalının üretim, satış, istihdam, kapasite gibi temel ekonomik
göstergelerinin 2004 yılında dampinge karşı önlemin
alınmasından sonra iyileşme eğiliminde olduğu görülmektedir. Bununla birlikte
gerek esas soruşturmadaki damping marjlarına ilişkin
tespitler gerekse 2006-2008 dönemi için hesaplanan fiyat baskısı hesaplaması
dikkate alındığında mevcut önlemin yürürlükten kaldırılması halinde yerli
üretim dalının ekonomik göstergelerinde meydana gelen düzelmenin ortadan
kalkmasının ve zararın yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu
değerlendirilmektedir. BEŞİNCİ KISIM Diğer Hususlar Üçüncü ülkelerden ithalat ve
diğer hususlar MADDE 26 – (1) Soruşturma konusu üründe ÇHC haricindeki
ülkelerden yapılan ithalatın, genel ithalat içindeki payının önlemin
yürürlüğe girdiği 2004 yılında %60 iken, 2005 yılında %80, 2006 yılında %87
seviyesine ulaştığı, 2007 yılında %84 ve 2008 yılında %82 ve 2009 yılı
Ocak-Eylül döneminde %79 seviyesine gerilediği tespit edilmiştir. Bununla
birlikte, üçüncü ülkelerden gerçekleşen ithalatın soruşturma konusu önlemin
yürürlükten kaldırılması halinde dampingin ve
zararın tekrar meydana gelebileceğine ilişkin işbu Tebliğdeki tespitleri
etkileyecek nitelikte olmadığı görülmektedir. ALTINCI KISIM Sonuç Karar MADDE 27 – (1) Soruşturma sonucunda, yürürlükteki önlemin
ortadan kalkması durumunda dampingin ve zararın
devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu tespit
edildiğinden, 2008/28 sayılı Tebliğ ile değişik İthalatta Haksız Rekabetin
Önlenmesine İlişkin 2004/4 sayılı Tebliğ ile uygulanmakta olan dampinge karşı
önlemin İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu'nun kararı ve Bakan’ın
onayı ile aşağıda belirtilen şekilde uygulanmaya devam edilmesine karar
verilmiştir.
Uygulama MADDE 28 – (1) Gümrük idareleri, Karar maddesinde gümrük tarife
pozisyon numarası, tanımı ve menşe ülkesi belirtilen maddenin ithalatında
karşılarında gösterilen oranda dampinge karşı
vergiyi tahsil ederler. Yürürlük MADDE 29 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 30 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret
Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakan yürütür. |
||||||||||||||||||