|
Ulaştırma Bakanlığından:
KARAYOLU TAŞIMA YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ KISIM
Başlangıç ve
Temel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, karayolu taşımacılık
faaliyetlerini ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenlemek;
taşımacılık faaliyetlerinde düzeni ve güvenliği sağlamak; taşımacı, acente,
taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat
ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, terminal
işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği ve benzeri taşımacılık faaliyetleri
için mali yeterlilik, mesleki yeterlilik, mesleki saygınlık ilkelerine
uygun olarak pazara giriş şartları ile bu faaliyetlerde bulunanların,
gönderenlerin, yolcuların, çalışanların haklarını, sorumluluklarını,
yükümlülüklerini tespit etmek; taşımacılık faaliyetlerinde istihdam edilenler
ile taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan taşıt, araç, gereç, yapı,
tesis ve benzerlerinin niteliklerini belirlemek; karayolu taşımalarının
diğer taşıma sistemleriyle birlikte ve birbirlerini tamamlayıcı olarak
hizmet vermesini, denetimini ve mevcut imkânların daha yararlı bir şekilde
kullanılmasını sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kamuya açık karayolunda motorlu
taşıtlarla yapılan yolcu ve eşya taşımalarını, taşımacı, acente, taşıma
işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı
işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, terminal
işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği ve benzeri taşımacılık faaliyetlerini
yapanlar ile taşıma işlerinde çalışanları, taşımacılık faaliyetlerinde
yararlanılan her türlü taşıt, araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerini
kapsar.
(2)
Servis taşımaları hakkındaki usul ve esaslar Bakanlıkça ayrıca düzenlenir.
(3)
Aşağıdaki taşıtlarla yapılan taşımalar bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
a)
Özel otomobillerle ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar.
b)
Lastik tekerlekli traktörlerle ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar.
c)
Üç tekerlekli taşıtlarla yapılan taşımalar.
ç)
Resmi taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ticari olmayan
taşımalar.
d)
Türk Silahlı Kuvvetlerine ait taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan
taşımalar.
e)
Gerçek kişiler adına hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş kamyonet cinsi
taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ve hem taşımanın hem de
taşınan eşyanın ticari olmadığı taşımalar.
(4)
10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir
Belediyesi Kanunu ile 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümleri
saklıdır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 10/7/2003
tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile 9/4/1987 tarihli ve 3348
sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) 10/7/2003 tarihli ve
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununda belirtilen tanımlara ek olarak bu
Yönetmelikte geçen;
a)
Ambar: Eşyanın kapalı alanda muhafaza edilmesine uygun olan yeri,
b)
Antrepo: Gümrük mevzuatı hükümlerine göre açılmasına izin verilen ve gümrük
idaresine verilen beyannameyle gümrük idaresi gözetimi ve denetimi altında
eşyanın muhafaza edildiği yeri,
c)
Ara durak: Tarifeli yolcu taşımacılığında, kalkış noktası ile varış noktası
arasında bulunan, yolcuların asgari ihtiyaçlarının karşılandığı ve yolcu
indirilip bindirilen yeri,
ç)
Atıl kapasite: Karayolu taşımacılık piyasasında, taşıt veya işletmeci
sayısı bakımından, talebe göre arzın fazla olmasını,
d)
Bakanlık: Ulaştırma Bakanlığını,
e)
Birim taşıt: Yarı römorku veya römorkuyla birlikte çekiciyi veya araç
tescil belgesinde “römork takabilir” ifadesi varsa römorkuyla birlikte veya
tek başına kamyonu,
f)
Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve bunlar
olmadan eşya taşıyamayan motorlu taşıtı,
g)
Dağıtım işletmecisi: Tek parçada en fazla 5 kilogram
ağırlığındaki kargoların kısa sürede kapıdan kapıya kendi nam ve
hesabına dağıtımını yapan gerçek ve tüzel kişileri,
ğ)
Depo: Eşyanın açık ve kapalı alanda muhafaza edilmesine uygun olan yeri,
h)
Eşya/kargo terminali: Bu Yönetmelikte belirtilen özellikleri haiz ve
yurtiçi ve uluslararası eşya/kargo taşımacıları/işletmecileri ve/veya
acenteleri, komisyoncuları, taşıma işleri organizatörleri ile bunların
eşya/kargo gönderenlerine/gönderilenlerine hizmet veren yapı veya tesisi,
ı)
Gabari: Yüklü veya yüksüz araçların uzunluk, genişlik ve yüksekliklerinin
azami sınırlarını belirleyen ölçüleri,
i)
Geçici depolama yeri: Eşyanın gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe
onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar gümrük
idaresince geçici olarak depolanmasına izin verilen yeri,
j)
Geçiş belgesi: Uluslararası anlaşmalar çerçevesinde, akit taraflardan biri
tarafından kendi topraklarına girmek ve çıkmak veya bu topraklardan transit
geçmek üzere diğer ülkede kayıtlı bir karayolu aracına verilen belgeyi,
k)
Grup yolcu: Önceden planlanmış gezi, toplantı, tören ve benzeri amaçla bir
araya gelen ve bu amaçla gerçekleşecek seyahatin başlangıcından bitimine
kadar birlikte hareket eden yolcu topluluğunu,
l)
İkili taşıma: Akit ülke taşıtlarının iki ülke arasında yapmış olduğu yolcu
veya eşya taşımalarını,
m)
İliçi: Bir ilin sınırları içinde bulunan alanı,
n)
Kamu hizmeti sözleşmesi: Kamuya yeterli ulaştırma hizmeti sunulması
amacıyla, Bakanlık ile yetki belgesi sahipleri arasında yapılan sözleşmeyi,
o)
Kamu hizmeti yükümlülüğü: Bir yetki belgesi sahibinin normal ticari
şartlarda veya ölçülerde üstlenemeyeceği, ancak, kamuya yeterince ulaştırma
hizmeti verilmesi amacıyla, Bakanlığın talimatı üzerine yerine getirilmesi
gereken yükümlülüğü,
ö)
Kamyon: İzin verilen azami yüklü ağırlığı 3500 kilogramdan fazla olan ve
eşya taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
p)
Kamyonet: İzin verilen azami yüklü ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen ve eşya
taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
r)
Kanun: 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu
Taşıma Kanununu,
s)
Karayolu: Trafik için kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, yol,
otoyol, köprüler ve benzeri yapı ve alanları,
ş)
Kargo tasnif ve aktarma merkezi: Kargo taşımalarında indirme, bindirme,
yükleme, boşaltma, aktarma, tasnif ve dağıtım hizmetlerinin yapıldığı yeri,
t)
Kısa unvan: Yetki belgesi sahibinin, yetkili makamlarca faaliyet alanıyla
ilgili tescil edilmiş markasını,
u)
Lojistik işletmecisi: Taşımacılık faaliyetinin yanı sıra; bağımsız bir
işyerinin kullanım hakkına sahip olarak müşterilerine ait eşyayı teslim
aldıktan sonra kendi gözetim ve denetimi altında yükleme, boşaltma,
depolama, istifleme, paketleme, tasnif, etiketleme, sipariş planlaması,
dağıtım, teslimat ve benzeri hizmetlerin tamamını veya bir kısmını üstlenen
gerçek ve tüzel kişileri,
ü)
Mali yeterlilik: Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir
işletmenin kurulmasını, sağlıklı yönetilmesini ve işletilmesini sağlamaya
yönelik gerekli mali kaynaklara sahip olmayı,
v)
Mesleki saygınlık: Ticari alanda ve karayolu taşımacılık faaliyetlerinin
icrası ile ilgili kurallara uygun davranmayı ve faaliyet göstermeyi,
y)
Mesleki yeterlilik: Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili
eğitim, bilgi, beceri ve donanıma sahip olmayı,
z)
Mesleki yeterlilik belgesi: İlgili mevzuatın bu Yönetmelik kapsamındaki
faaliyetlerde bulunanlar için öngördüğü mesleki yeterlilik eğitimini alan
ve/veya yapılacak olan sınavlarda başarılı olanlara verilen belgeyi,
aa) Mesleki yeterlilik eğitimi: Bu Yönetmelik
kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir mesleki yeterliliğin kazandırılması
amacıyla ilgili mevzuat çerçevesinde verilen eğitimi,
bb) Motorlu taşıt: Karayolunda insan, hayvan veya eşya
taşımaya yarayan ve makine gücüyle yürütülen aracı veya taşıtı,
cc) Orta Düzey Yönetici (ODY): Bu Yönetmelik kapsamında
faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliğin veya buna ait bağımsız
bir birimin taşımacılık faaliyetlerini sürekli ve etkin bir şekilde sevk ve
idare eden müdür, şef, uzman, operasyon yöneticisi ve benzeri unvanlarla
görev yapan kişileri,
çç) Otobüs: Yapısı itibariyle insan taşımak için imal
edilmiş ve şoförü dahil 9 kişiden fazla yolcu
taşımaya uygun olan motorlu taşıtı,
1)
Küçük otobüs (minibüs): Şoförü dahil 9 ile 15 adet
arasında oturma yeri olan otobüsü,
2)
Büyük otobüs: Şoförü dahil 15 adetten fazla oturma
yeri olan otobüsü,
dd) Otomobil: Yapısı itibariyle şoförü dahil en fazla 8 adet oturma yeri olan ve insan taşımak
için imal edilmiş motorlu taşıtı,
ee) Özel izin belgesi: Uluslararası taşımalarda geçiş
belgesi yerine geçmek üzere düzenlenen belgeyi,
ff) Özmal taşıt: Araç tescil
belgesinde yetki belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı,
gg) Posta gönderisi: Posta Telgraf Teşkilatı (PTT) İşletmesi
Genel Müdürlüğü tarafından taşınmak üzere, belirli bir form altında
haberleşme niteliğindeki gönderileri, kitap numunelerini, katalogları,
gazeteleri, süreli yayınları, dosyaları ve posta kolilerini,
ğğ) Resmi taşıt: Araç tescil belgesinde “resmi” olarak
tescil edilmiş taşıtı,
hh) Römork: Motorlu taşıtla çekilen insan, hayvan veya
eşya taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıtı,
ıı) Sevk irsaliyesi: Yurt içi taşımalarda, gönderen
tarafından gönderilen eşya için düzenlenen; eşyanın içeriğini, ağırlığını,
hacmini, paketleme veya ambalaj şekli ile gerçek değerini belirleyen ve
gönderenin beyanına dayanan ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen
belgeyi,
ii) Sözleşmeli taşıt: Yetki belgesi sahibinin noterden
yapılmış bir taşıma geliri paylaşımı veya kira sözleşmesine dayanarak,
kendi unvan ve sorumluluğu altında çalıştıracağı başkasına ait taşıtı,
jj) Şehiriçi: Bir şehrin
belediye sınırları ile mücavir alanının toplamından oluşan alanı,
kk) Şoför: Ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu
taşıtı karayolunda süren ve ilgili mesleki yeterlilik belgesine sahip olan
sürücüyü,
ll) Şube: Bir yetki belgesi sahibinin ticaret siciline
tescil edilmiş merkezi işyeri adresi dışındaki faaliyetiyle ilgili ticaret
siciline tescil edilmiş birimini,
mm)
Tarifeli kargo taşıma: İşletmecinin kargo kabul veya dağıtım yaptığı
merkezi, şubesi veya acentesinin bulunduğu yerleşim yerleri arasında
önceden belirlenen bir ücret tarifesine göre yapılan düzenli kargo
taşımalarını,
nn) Tarifeli yolcu taşıma: Önceden bir taşıma hattı ve
taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesi
belirlenerek ve bunlara uyularak yapılan düzenli yolcu taşımalarını,
oo) Tarifesiz yolcu taşıma: Önceden bir taşıma hattı ve
taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesi
belirlenmeksizin; grup yolcu durumuna göre arızi veya mekik sefer
düzenlenerek yapılan düzensiz yolcu taşımalarını,
öö) Taşıma hattı: Tarifeli taşımacılıkta, taşımanın
başladığı kalkış noktası ile bittiği varış noktasındaki yerleşim yerlerini,
pp) Taşıma güzergahı: Taşımacılıkta, taşımanın
başladığı kalkış noktasından bittiği varış noktasına kadar ara duraklar da dahil takip edilen yolu,
rr) Taşıma irsaliyesi: Taşıma faaliyetinde
bulunanların, taşınmasını üstlendikleri bir veya birden çok gönderilen ve
gönderene ait aynı taşıtta, aynı zamanda taşınan eşya veya kargo için
ilgili mevzuat hükümleri uyarınca taşımacı tarafından düzenlenen belgeyi,
ss) Taşıma işleri organizatörü: Kanun, bu Yönetmelik ve
ilgili diğer mevzuatın taşımacılık sıfatı ile faaliyet gösterenlere getirdikleri
yükümlülük ve sorumluluklar çerçevesinde taşımacı kabul edilerek, bu
Yönetmeliğe göre eşya taşımacılığı alanında yetki belgesi almış gerçek ve
tüzel kişilerin imkan, kabiliyet ve kapasiteleri ile gerektiğinde diğer
taşıma türlerinden de yararlanarak veya bunları kullanarak kombine
taşımacılık dahil kendi nam ve hesabına eşya taşıması
yaptırarak taşıma faturası düzenleyen gerçek ve tüzel kişileri,
şş) Taşıma kapasitesi (taşıma sınırı): Bir aracın
teknik olarak güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu
sayısını,
tt) Taşıma
senedi: Eşya ve kargo taşımalarında gönderen ile yetki belgesi sahibi
arasında akdedilen, ilgili diğer mevzuat ve bu Yönetmelikle belirlenen
bilgileri ihtiva eden sözleşme belgesi veya bu tür bir sözleşmede bulunması
gereken bilgileri ihtiva etmesi halinde taşıma senedi yerine geçecek olan
taşıma faturası, taşıma irsaliyesi veya irsaliyeli taşıma faturasını,
uu) Taşıt belgesi: Yetki belgesi sahibinin kullanacağı
taşıtların niteliğini ve sayısını liste halinde gösteren, yetki belgesinden
ayrı ve yetki belgesinin eki olarak düzenlenen belgeyi,
üü) Taşıt kartı: Bir taşıtın yalnız bir yetki
belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu yetki belgesi altında çalıştırılabileceğini
gösteren belgeyi,
vv) Taşıt katarı: Karayolunda bir birim olarak
seyretmek üzere birbirine bağlanmış en az bir çeken ve en çok iki çekilen
römork veya bir yarı römork ile bir römorktan oluşan aracı,
yy)
Terminal işletmecisi: Bu Yönetmelikte tanımlanan bir yolcu veya eşya/kargo
terminalini işleten gerçek veya tüzel kişileri,
zz) Transit taşıma: Herhangi bir ülkede başlayan ve en
az bir ülke toprakları üzerinden geçtikten sonra bir başka ülkede sona
eren, başlama ve sona erme ülkeleri dışında kalan ülkeler üzerinden yapılan
yolcu veya eşya taşımalarını,
aaa) Ücret tarifesi: Tarifeli taşımalarda taşıma
faaliyetlerini ücret yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi,
bbb) Üçüncü ülke taşıması: Yolcu ve eşyanın bindirme,
indirme, yükleme, boşaltma noktalarının taşıtın kayıtlı olduğu ülkenin
dışındaki ülkeler arasında yapılan taşımaları,
ccc) Üst
Düzey Yönetici (ÜDY): Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek
veya tüzel kişiliği temsil ve ilzam ederek ve/veya bu kişilerin
faaliyetlerini fiilen sevk ve idare ederek sürekli ve etkin bir şekilde
yöneten yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel
koordinatör, genel sekreter ve benzeri konumdaki veya bu unvanlarla
istihdam edilen kişileri,
ççç) Yarı römork: Bir kısmı motorlu taşıt üzerine
oturan, taşıdığı eşyanın ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu taşıt
tarafından taşınan römorku,
ddd) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında bir
faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve
Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
eee) Yolcu bileti: Yetki belgesi sahibi ile yolcu
arasında akdedilen, yolcunun taşınması yükümlülüğünü içeren ve bu
Yönetmelikle belirlenen şekil ve şartları ihtiva eden ve yolcuya verilmesi
zorunlu olan belgeyi,
fff) Yolcu terminali: Bu Yönetmelikle belirlenen
özellikleri haiz ve şehirlerarası, yurtiçi ve uluslararası yolcu
taşımacıları ve/veya acenteleri ile bunların yolcularına hizmet veren yapı
veya tesisi,
ggg) Yurtiçi: Türkiye sınırları içindeki alanı,
ğğğ) Zaman tarifesi: Tarifeli taşımalarda taşıma
faaliyetlerini zaman yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Hükümler
Yetki belgesi alma zorunluluğu
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık,
acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü,
nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği,
dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde
bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan
yetki belgesini/belgelerini Bakanlıktan almaları zorunludur.
Yetki belgesi türleri
MADDE 6 – (1) A türü yetki belgesi: Ticari amaçla otomobille
yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın
şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a)
A1 yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b)
A2 yetki belgesi: Uluslararası yolcu taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(2)
B türü yetki belgesi: Otobüsle uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı
yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki
türlere ayrılır:
a)
B1 yetki belgesi: Tarifeli olarak uluslararası ve şehirlerarası ticari
yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b)
B2 yetki belgesi: Tarifesiz olarak uluslararası ve yurtiçi ticari yolcu
taşımacılığı yapacaklara,
c)
B3 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini
taşımak üzere uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari
maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
verilir.
(3)
C türü yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a)
C1 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya
taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
b)
C2 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
c)
C3 yetki belgesi: Ticari amaçla ev ve büro eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(4)
D türü yetki belgesi: Otobüsle yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve
tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a)
Dl yetki belgesi: Tarifeli olarak şehirlerarası
ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b)
D2 yetki belgesi: Tarifesiz olarak yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı
yapacaklara,
c)
D3 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini
yurtiçinde taşımak üzere yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla
taşımacılık yapmayacaklara,
ç)
D4 yetki belgesi: Tarifeli ve tarifesiz olarak 100 kilometreye kadar olan
şehirlerarası ve taşıma mesafesine bakılmaksızın iliçi
ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(5)
F türü yetki belgesi: Ticari amaçla yolcu taşımacılığı alanında acentelik
yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki
türlere ayrılır:
a)
Fl yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı
alanında acentelik yapacaklara,
b)
F2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı alanında
acentelik yapacaklara,
verilir.
(6)
G türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya ve kargo taşımacılığı alanında
acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre
aşağıdaki türlere ayrılır:
a)
G1 yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
b)
G2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı alanında
acentelik yapacaklara,
c)
G3 yetki belgesi: Yurtiçi kargo taşımacılığı alanında acentelik
yapacaklara,
ç)
G4 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi kargo taşımacılığı alanında
acentelik yapacaklara,
verilir.
(7)
H türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı alanında
komisyonculuk yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline
göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a)
H1 yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk
yapacaklara,
b)
H2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı alanında
komisyonculuk yapacaklara,
verilir.
(8)
K türü yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel
kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a)
K1 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
b)
K2 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya
taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
c)
K3 yetki belgesi: Ticari amaçla ev ve büro eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(9)
L türü yetki belgesi: Ticari amaçla lojistik işletmeciliği yapacak gerçek
ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a)
L1 yetki belgesi: Yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacaklara,
b)
L2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(10)
M türü yetki belgesi: Tarifeli olarak ticari amaçla kargo işletmeciliği
yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki
türlere ayrılır:
a)
M1 yetki belgesi: İliçi kargo işletmeciliği
yapacaklara,
b)
M2 yetki belgesi: Yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara,
c)
M3 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(11)
N türü yetki belgesi: Ticari amaçla nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a)
N1 yetki belgesi: İliçi nakliyat ambarı
işletmeciliği yapacaklara,
b)
N2 yetki belgesi: Yurtiçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(12)
P türü yetki belgesi: Ticari amaçla dağıtım işletmeciliği yapacak gerçek ve
tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a)
P1 yetki belgesi: İliçi dağıtım işletmeciliği
yapacaklara,
b)
P2 yetki belgesi: Yurtiçi dağıtım işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(13)
R türü yetki belgesi: Ticari amaçla taşıma işleri organizatörlüğü yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a)
R1 yetki belgesi: Yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara,
b)
R2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü
yapacaklara,
verilir.
(14)
T türü yetki belgesi: Terminal işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel
kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarına verilir ve aşağıdaki türlere
ayrılır:
a)
T1 yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yolcu terminali
işletmeciliği yapacaklara,
b)
T2 yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları dışında kalan yerleşim
birimlerinde yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara,
c)
T3 yetki belgesi: Eşya terminali işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
Taşımacılık faaliyetlerinde genel kural
MADDE 7 – (1) Taşımacılık faaliyetleri; ekonomik, seri,
elverişli, güvenli, çevreye kötü etkisi en aza indirilecek, fert, toplum ve
çevre sağlığı ile bunların güvenliğini olumsuz yönde etkilemeyecek ve kamu
yararını gözetecek tarzda serbest rekabet ortamında gerçekleştirilir.
Mevzuata uygun taşımacılık faaliyeti
yapılması ve yasaklar
MADDE 8 – (1) Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin ikili ve
çok taraflı uluslararası anlaşma ve sözleşmelere, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve
ilgili diğer mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi esastır. Buna göre:
a)
Yapılacak faaliyetin kapsamına uygun bir yetki belgesi alınmadan, muhtevası
bu Yönetmelikte belirtilen herhangi bir faaliyette bulunulamaz.
b)
Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesinin kapsamı dışında
faaliyette bulunamazlar.
c)
Taşıt belgesine kaydedilmeyen taşıtlar, bu Yönetmelik kapsamındaki
faaliyetlerde kullanılamaz.
ç)
Bir yetki belgesi sahibinin taşıt belgesine sözleşmeli olarak kayıtlı
taşıtların sahipleri kendi nam ve hesabına taşıma yapamaz ve
gönderenlere/yolculara taşıma faturası veya taşıma faturası yerine geçen
belge düzenleyemezler.
d)
Yolcu taşımacılığında komisyonculuk yapılamaz.
e)
F, G ve H türü yetki belgesi sahipleri kendi nam ve hesaplarına taşıma
yapamaz, yaptıramaz ve yolcu bileti veya taşıma faturası düzenleyemezler.
f)
H ve R türü yetki belgesi sahipleri; C1 ve K2 yetki belgesi sahipleriyle
anlaşma veya sözleşme yapamazlar.
g)
2/3/1950 tarihli ve 5584 sayılı Posta Kanunu ile
tanımlanan ve Posta Telgraf Teşkilatı İşletmesi Genel Müdürlüğü (PTT)’nün
tekelinde bulunan gönderiler, sadece PTT tarafından toplanır ve dağıtılır.
Bu gönderiler, yetki belgesi sahipleri tarafından kendi nam ve hesaplarına
toplanamaz ve dağıtılamaz.
ğ)
14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları
ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu ile
5/10/2007 tarihli ve 26664 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Seyahat Acentaları Yönetmeliği hükümlerine göre kurulmuş
seyahat acentalığı belgesine sahip olanların,
yaptıkları organizasyonlarda verecekleri hizmetlerin kapsamına karayolu
taşımacılığını da dahil etmeleri halinde;
gerçekleşecek taşıma yurtiçi ise B2 veya D2, uluslararası ise sadece B2
yetki belgesi alarak taşıma yapmaları veya bu taşımaları söz konusu yetki
belgesi sahiplerine yaptırmaları şarttır.
(2) Birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç) ve (ğ) bentlerine
aykırı hareket edenlere her bent için Kanunun 26 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci cümlesinde belirtilen;
(d) ve (e) bentlerine aykırı hareket edenlere her bent için Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde
belirtilen idari para cezaları uygulanır.
(3)
Bir taşıt belgesine kayıtlı olmayan taşıtların terminallere, yükleme veya
boşaltma noktalarına girişlerine ve çıkışlarına, sınır kapılarından ise
çıkışlarına, bu Yönetmeliğin 72 nci maddesinde
belirtilen yetkili görevliler tarafından izin verilmez. Bu durumdaki
taşıtlarda bulunan yolcuların ve eşyaların aktarılmasına ise, taşıtlar
uygun yerlere alınarak izin verilir.
Taşımacılık faaliyetlerinde hizmetin
sürekliliği ve engellenemeyeceği
MADDE 9 – (1) Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki
belgesi kapsamına giren hizmetlerini, hizmetin ifasını imkânsız kılan yasal
mücbir sebepler dışında yapmaktan kaçınamazlar. Bu hizmetlerden ayırım
yapmaksızın herkesin yararlanmasını ve hizmetin sürekliliğini sağlamak
zorundadırlar.
(2)
Bu hizmetlerin yerine getirilmesi, hizmeti üstlenenler veya üçüncü şahıslar
tarafından engellenemez.
Sınırlamalar, kısıtlamalar ve geçici
düzenlemeler
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette
bulunanların sayısı, yolcu ve eşya taşıma kapasiteleri ile bu husustaki
potansiyel, yetki belgelerinde kayıtlı taşıtların durumu, haksız rekabetin
önlenmesi, kamu yararının gözetilmesi, atıl kapasite oluşumunun ve kaynak
israfının önlenmesi, güvenlik veya benzeri nedenlerle Bakanlık, yetki belgelerinin
verilmesi ve/veya sayısında, taşıt sayıları ve/veya kapasitelerinde, taşıma
hatlarında veya güzergahlarında sınırlamalar,
kısıtlamalar ve/veya belirli bir süreyle sınırlı geçici düzenlemeler
yapabilir.
(2)
Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili piyasadaki
ücretlerin; ülke ekonomisi ve/veya kamu yararı aleyhine sonuç vermesi
ve/veya aşırı ücret uygulanması ve/veya rekabet ortamının bozulması
hallerinde ve gerektiğinde söz konusu faaliyetler için belirli bir süreyle
sınırlı taban ve/veya tavan ücret tarifesi uygulaması getirebilir.
Tehlikeli maddelerin ve tehlikeli
atıkların taşınması
MADDE 11 – (1) Yetki belgesi sahipleri, tehlikeli madde ve
tehlikeli atık taşımalarını ilgili mevzuata uygun olarak yapmak
zorundadırlar.
(2)
Yetki belgesi sahipleri, tehlikeli madde veya tehlikeli atık taşıyan
taşıtlarının; taşıyacakları tehlikeli maddenin veya tehlikeli atığın
özelliğine uygun olduğunu gösteren bilgi ve belgeler ile Tehlikeli Madde
Sorumluluk Sigortası poliçesini ibraz ederek, ilgili mercilerden bu
taşımalar için ayrıca izin almakla yükümlüdürler.
İKİNCİ KISIM
Yetki Belgesine
İlişkin Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgesi
Almanın ve Yenilemenin Şartları ve Gerekli Belgeler
Yetki belgesi almanın veya yenilemenin
genel şartları
MADDE 12 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek için;
a)
Gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde olmaları,
b)
Tüzel kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş ve Türk
Ticaret Siciline tescil edilmiş olmaları,
c)
Yetki belgesi talep eden veya yenilemek isteyen;
1)
Gerçek kişilerde sahip ve/veya varsa temsil ve ilzama yetkili
yöneticilerin,
2)
Anonim şirket statüsündeki tüzel kişiliklerde, yönetim kurulu başkan ve
üyeleri, genel müdür ve temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
3)
Diğer şirket statüsündeki tüzel kişilerde, tüm ortakların ve bu tüzel
kişiliği temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
4)
Kooperatiflerde, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile kooperatifi temsil
ve ilzama yetkili yöneticilerin,
kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik,
güveni kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan
taşımacılığı veya ticareti, hırsızlık, rüşvet suçları ile 12/4/1991 tarihli
ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununa giren suçlardan dolayı hürriyeti
bağlayıcı ceza ile hükümlü olmamaları,
ç)
Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyenlerin;
1)
Vergi sistemine kayıtlı olmaları,
2)
Merkezi adreslerinin bulunduğu yerdeki ticaret odası veya ticaret ve sanayi
odası veya esnaf ve sanatkarlar odası veya ziraat
odasından birine kayıtlı olmaları,
3)
Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen özel şartları sağlamaları,
4)
Bu Yönetmeliğin 80 inci maddesinde belirtilen yetki belgesi ücretini veya
yetki belgesi yenileme ücretini ödemiş olmaları,
şarttır.
(2)
Yetki belgesini yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri
süresince, karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili olarak;
a)
Ücret ve çalışma şartlarına,
b)
Şoförlerin çalışma ve dinlenme sürelerine,
c)
Araçların ağırlık ve boyutlarına,
ç)
Yol ve araç güvenliğine,
d)
Çevrenin korunmasına,
ilişkin kurallardan (a), (b) ve (d) bentlerine karşı 1
yıllık süre içinde 5 kez; (c) ve (ç) bentlerine karşı aynı aracının 1
yıllık süre içinde 3 kez kusur işlemesinden dolayı idari para cezasına
maruz kalmamış olmak sureti ile mesleki saygınlığa sahip olmaları gerekir.
(3)
Türkiye’de taşımacılık faaliyetinde bulunacak yabancılara, 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı
Yatırımlar Kanunu hükümleri ile bu Yönetmeliğin belirlediği şartları yerine
getirmeleri halinde talep ettikleri yetki belgesi verilir.
Yetki belgesi almanın veya yenilemenin
özel şartları
MADDE 13 – (1) A türü yetki belgeleri için;
a)
A1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş
en az 4 adet özmal otomobil ile 20.000 Türk
Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
b)
A2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş
en az 5 adet özmal otomobil ile 40.000 Türk
Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
c)
A1 veya A2 yetki belgesi için başvuranların, bu işe elverişli sıcağa ve
soğuğa karşı korunmuş, en az 4 yolcunun/müşterinin rahatça oturabileceği,
telefonu, tuvaleti bulunan bağımsız bir yere veya kullanım hakkına,
ç)
A1 veya A2 yetki belgesi için başvuranların, merkezi adresi ve varsa
şubelerinde asgari 2 araçlık park alanına veya kullanım hakkına,
sahip olmaları şarttır.
(2)
B türü yetki belgeleri için;
a)
B1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 150 adet koltuk kapasitesine
ve 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
b)
B2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 90 adet koltuk kapasitesine ve
50.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c)
B3 yetki belgesi için başvuranların; ticari veya hususi olarak kayıt ve
tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse sahip
olmaları şarttır.
(3)
C Türü yetki belgeleri için;
a)
C1 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve
tescil edilmiş en az 1 adet eşya taşımaya mahsus özmal
taşıta sahip olmaları şarttır.
b)
C2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş
eşya taşımaya mahsus en az 10 birim özmal taşıt
ile toplam 300 ton taşıma kapasitesine ve 100.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c)
C3 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş
eşya taşımaya mahsus en az 3 birim özmal taşıt
ile toplam 50 ton taşıma kapasitesine ve 25.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
(4)
D türü yetki belgeleri için;
a)
D1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 150 adet koltuk kapasitesine
ve 60.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
b)
D2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 75 adet koltuk kapasitesine ve
30.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c)
D3 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve
tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse sahip
olmaları şarttır.
ç)
D4 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş
en az 1 adet özmal otobüse ve 5.000 Türk Lirası
sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
(5)
F türü yetki belgeleri için;
a) F1 yetki belgesi için başvuranların, A1, D1, D2 veya D4
yetki belgesi sahibi taşımacılardan en az birisiyle imzalanmış bir
acentelik sözleşmesi bulunması, faaliyet gösterilen yer ilçe ise 2.000 Türk
Lirası, il ise 6.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile
faaliyette bulunduğu yerleşim yerinde kendisine veya sözleşme yaptığı A1,
D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibine vereceği acentelik hizmetine
elverişli müstakil bir büroya veya faaliyette bulunduğu yerleşim biriminde
kalkış yerindeki terminaller birleştirilmiş ise bu terminallerdeki
bürolardan birinde yeterli bir alanın kullanım hakkına sahip olmaları
şarttır.
b) F2 yetki belgesi için başvuranların, A1, A2, B1, B2, D1, D2
veya D4 yetki belgesi sahibi taşımacılardan en az birisiyle imzalanmış bir
acentelik sözleşmesi bulunması ve 6.000 Türk Lirası sermaye veya işletme
sermayesi ile faaliyette bulunduğu yerleşim yerinde kendisine veya sözleşme
yaptığı A1, A2, B1, B2, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibine vereceği
acentelik hizmetine elverişli müstakil bir büroya veya faaliyette bulunduğu
yerleşim biriminde kalkış yerindeki terminaller birleştirilmiş ise bu
terminallerdeki bürolardan birinde yeterli bir alanın kullanım hakkına
sahip olmaları şarttır.
c)
F1 ve F2 yetki belgesi sahiplerinin, açacakları her şube için sermaye veya
işletme sermayesi miktarı aynı miktarda katlanarak artar.
ç)
Köy, kasaba ve beldelerde faaliyette bulunmak üzere F1 yetki belgesi almak
isteyenlerden sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmaz ve yetki belgesi
ücretinde % 75 indirim uygulanır.
d)
Köy, kasaba ve beldelerde faaliyette bulunmak üzere, sermaye veya işletme
sermayesi şartı aranmadan % 75 indirimli ücretle F1 yetki belgesi alanlar,
il ve ilçelerde şube açmak isterlerse F1 yetki belgesi için bu Yönetmelikte
öngörülen şartları sağlar ve geçerli tam ücret üzerinden % 75 fark öderler.
(6)
G türü yetki belgeleri için;
a)
G1 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca L1, N1 veya N2 yetki belgesi
sahibi gerçek veya tüzel kişiler ile K1 yetki belgesi sahibi tüzel
kişilerden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması
şarttır.
b)
G2 yetki belgesi için başvuranların, 30.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca C2 veya L2 yetki belgesi
sahiplerinden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması
şarttır.
c)
G3 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca M1, M2, P1 veya P2 yetki belgesi
sahiplerinden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması
şarttır.
ç)
G4 yetki belgesi için başvuranların, 30.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca M3 yetki belgesi sahiplerinden
en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
d)
G1 veya G2 yetki belgesi için başvuranların, yetki belgeleri süresince en
az 30 m2 'lik kapalı ve yükleme,
boşaltma, aktarma, istifleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve
donanımda, trafiği engellemeyen ve 1 kamyonetin yanaşıp yükleme, boşaltma
yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları
şarttır.
e)
G3 veya G4 yetki belgesi için başvuranların, yetki belgeleri süresince en
az 20 m2 'lik kapalı ve yükleme,
boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi
hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve 1
kamyonetin yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın
kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
f)
Büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçeler ile il merkez ilçesi
dışındaki ilçe, belde, kasaba ve köylerde faaliyette bulunmak üzere G3
yetki belgesi almak isteyenlerden sermaye veya işletme sermayesi şartı
aranmaz ve yetki belgesi ücretinde % 75 indirim uygulanır.
g) Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki ilçeler ile il
merkez ilçesi dışındaki ilçe, belde, kasaba ve köylerde faaliyette bulunmak
üzere, sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmadan % 75 indirimli
ücretle G3 yetki belgesi alanlar, Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki
ilçeler ile il merkez ilçesi içinde şube açmak isterlerse G3 yetki belgesi
için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlar ve geçerli tam ücret
üzerinden % 75 fark öderler.
(7)
H türü yetki belgeleri için;
a)
H1 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım
hakkına sahip olmaları şarttır.
b)
H2 yetki belgesi için başvuranların, 40.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım
hakkına sahip olmaları şarttır.
(8)
K türü yetki belgeleri için;
a)
K1 yetki belgesi için başvuran gerçek kişilerin, ticari olarak kayıt ve tescil
edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en
az 25 ton taşıma kapasitesine ve 10.000 Türk Lirası sermaye veya işletme
sermayesine sahip olmaları şarttır.
b)
K1 yetki belgesi için başvuran kooperatifler dahil
tüzel kişilerin, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus
özmal taşıtlarla en az 75 ton taşıma kapasitesine
ve 10.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
c)
K2 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve
tescil edilmiş en az 1 adet eşya taşımaya mahsus özmal
taşıta sahip olmaları şarttır.
ç)
K3 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş
eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 30
ton taşıma kapasitesine ve 5.000 Türk Lirası sermaye veya işletme
sermayesine sahip olmaları şarttır.
(9)
L türü yetki belgeleri için;
a)
L1 yetki belgesi için başvuranların;
1)
Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 100 ton taşıma kapasitesine,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde
şube olarak tescil edilmiş bu işe elverişli, en az 1.000 m2’lik
kapalı ve/veya açık alana sahip ve yükleme, boşaltma, depolama, istifleme,
paketleme, tasnif, etiketleme, satış veya pazarlama, sipariş planlaması, dağıtım,
nakliye gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen
ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği
bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 200 m2’lik
kapalı ve/veya açık alana sahip bir taşınmazın kullanım hakkına,
4)
150.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b)
L2 yetki belgesi için başvuranların;
1)
Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 150 ton taşıma kapasitesine,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde
şube olarak tescil edilmiş bu işe elverişli, en az 2.000 m2’lik
kapalı ve/veya açık alanı haiz ve yükleme, boşaltma, depolama, istifleme,
paketleme, tasnif, etiketleme, satış veya pazarlama, sipariş planlaması,
dağıtım, nakliye gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği
engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma
yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 200 m2’lik
kapalı ve/veya açık alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4)
300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
(10)
M türü yetki belgeleri için;
a)
M1 yetki belgesi için başvuranların;
1)
Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 3 adet özmal taşıta,
2)
Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil
edilmiş en az 200 m2’lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma,
istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı
ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların
yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım
hakkına,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 20 m2’lik
kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4)
12.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b)
M2 yetki belgesi için başvuranların;
1)
Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 30 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde
şube olarak tescil edilmiş en az 400 m2’lik kapalı ve yükleme,
boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi
hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya
taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız
bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 20 m2’lik
kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4)
250.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5)
Şube ya da acente şeklinde 7 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 3
ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
c)
M3 yetki belgesi için başvuranların;
1)
Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 30 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde
şube olarak tescil edilmiş en az 400 m2’lik kapalı ve yükleme,
boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi
hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya
taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız
bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az
20 m2’lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına
sahip olmaları,
4)
300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5)
Türkiye dışında en az bir ülkede bir şube veya acenteliklerinin bulunması,
6)
M3 yetki belgesi sahiplerinin yurtiçinde faaliyet gösterebilmeleri için;
şube ya da acente şeklinde 7 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 3
ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(11)
N türü yetki belgeleri için;
a)
N1 yetki belgesi için başvuranların;
1)
Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 4 adet özmal taşıta,
2)
Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil
edilmiş en az 100 m2’lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma,
istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı
ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların
yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım
hakkına,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az
30 m2’lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4)
15.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b)
N2 yetki belgesi için başvuranların;
1)
Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 10 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde
şube olarak tescil edilmiş en az 200 m2’lik kapalı ve yükleme,
boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere
elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus
taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın
kullanım hakkına sahip olmaları,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az
30 m2’lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına
sahip olmaları,
4)
50.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5)
Şube veya acente şeklinde en az 2 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az
2 ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(12)
P türü yetki belgeleri için;
a)
P1 yetki belgesi için başvuranların;
1)
İki tekerlekli olanlar dahil ticari veya hususi
olarak kayıtlı en az 5 adet özmal motorlu taşıta,
2)
Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde en az 100 m2’lik
kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile
depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen
ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği
bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az
20 m2’lik kapalı alanın kullanım hakkına,
4)
En az 5 adet dağıtıcı elemana,
5)
12.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine
sahip olmaları şarttır.
b)
P2 yetki belgesi için başvuranların;
1)
İki tekerlekli olanlar dahil ticari veya hususi
olarak kayıtlı en az 30 adet özmal motorlu taşıta
sahip olmaları,
2)
Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde en az 100 m2’lik
kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile
depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen
ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği
bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3)
Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az
20 m2’lik kapalı alanın kullanım hakkına sahip olmaları,
4)
En az 30 adet dağıtıcı elemana sahip olmaları,
5)
25.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
6)
Şube ve/veya acente şeklinde her coğrafi bölgede ikişer ilde olmak üzere,
en az 14 ilde örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(13)
R türü yetki belgeleri için;
a)
R1 yetki belgesi için başvuranların en az 150.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım
hakkına sahip olmaları şarttır.
b)
R2 yetki belgesi için başvuranların en az 300.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım
hakkına sahip olmaları şarttır.
(14)
T türü yetki belgeleri için;
a)
T1 yetki belgesi için başvuranların en az 300.000 Türk Lirası sermaye veya
işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b)
T2 veya T3 belgesi için başvuranların en az 100.000 Türk Lirası sermaye
veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c)
Kamu kurum ve kuruluşları için sermaye şartı aranmaz.
(15)
A, B, C, D, L, M, N, P ve R türü yetki belgelerinden birini almak için
başvuranların; varsa faaliyetleri sırasında kullanacakları kısa unvanları
ile varsa taşıtları üzerine yazdıracakları kendilerini tanıtan logo, amblem ve benzeri işareti Bakanlığa bildirmeleri
şarttır.
(16)
Özürlüleri taşımak amacıyla imal/tadil ve tescil edilmiş özmal taşıtla/taşıtlarla D2 yetki belgesi almak isteyenlerden
koltuk sayısı bakımından asgari kapasite şartı aranmaz. Bu şekilde D2 yetki
belgesi alan kişilerin taşıt belgelerine normal otobüs kaydedilebilmesi
için koltuk sayısı bakımından asgari kapasite şartının sağlanması zorunludur.
(17)
Oto kurtarıcı, lastik tekerlekli vinç, para/altın gibi değerli kağıt/maden taşıyan zırhlı ve benzeri özel amaçlı
taşıtla/taşıtlarla K1 yetki belgesi almak isteyenlerden tonaj bakımından
asgari kapasite şartı aranmaz. Bu şekilde K1 yetki belgesi alan kişilerin
taşıt belgelerine başka cins taşıt kaydedilebilmesi için tonaj bakımından
asgari kapasite şartının sağlanması zorunludur.
Yetki belgesi almak ve yenilemek için
gerekli belgeler
MADDE 14 – (1) Yetki belgesi almak isteyen gerçek ve tüzel
kişilerin aşağıdaki belgeleri Bakanlığa vermeleri zorunludur:
a)
Bakanlıkça hazırlanan ve başvuru sahibi tarafından doldurulan Başvuru
Formu.
b)
Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişilerin T.C. Kimlik numarası
beyanları, adli sicil kaydı belgeleri, temsil ve ilzama yetkili olanların
noterden onaylı imza sirkülerleri.
c)
Ticaret odaları veya ticaret ve sanayi odaları veya esnaf ve sanatkarlar odaları veya ziraat odalarından birine kayıtlı
olduğunu gösteren belge.
ç)
Ticaret veya ticaret ve sanayi odalarına kayıtlı gerçek ve tüzel kişilere
ait geçerli unvan, adres, ortaklar, temsil ve ilzama yetkili olan kişiler,
sermaye miktarı ve iştigal konusunun yer aldığı ticaret sicili gazetesi/gazeteleri.
d)
Esnaf ve sanatkarlar odaları veya ziraat odalarına
kayıtlı gerçek kişilere ait geçerli unvan, adres, temsil ve ilzama yetkili
olan kişiler, sermaye miktarı ve iştigal konusunun yer aldığı ilgili odadan
alınmış belge.
e)
Yolcu taşımacılığı yapacakların, taşımada kullanacağı taşıtlara ait Zorunlu
Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası ile Karayolu Yolcu
Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası poliçelerinin aslı.
(2)
Yetki belgesi almak için müracaat eden kamu kurum ve kuruluşlarından sadece
birinci fıkranın (a) ve (e) bentlerinde belirtilen belgeler istenir.
(3)
B3, C1, D3 ve K2 yetki belgesi talep edenlerden adli sicil kaydı belgeleri
ve birinci fıkranın (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen belgeler istenilmez.
(4)
Birinci fıkranın (e) bendinde istenilen belge, sigorta poliçelerine ilişkin
kontrollerin elektronik ortamda yapılabilmesi imkanına
bağlı olarak Bakanlıkça istenmeyebilir.
(5)
Yetki belgesi almak isteyen yabancılardan istenecek belgeler Bakanlıkça bir
genelge ile ayrıca belirlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgelerinin Verilmesi ve Süresi, Yetki
Belgesi Alanların Faaliyete Başlama
ve Ara Vermeleri, Yetki Belgelerinin Yenilenmesi,
Değiştirilmesi ve
Veraset Yoluyla
İntikali
Yetki belgelerinin verilmesi
MADDE 15 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyen
gerçek ve tüzel kişiler bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde belirtilen
belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat ederler.
(2)
Bakanlık yapılan başvuruya ilişkin incelemesini en geç 15 gün içinde
tamamlar. Yapılan inceleme sonunda;
a)
Başvuru belgelerinin mevzuata uygun ve noksansız,
b)
Talep edilen yetki belgesi için bu Yönetmeliğin 12 nci
ve 13 üncü maddelerinde belirtilen şartların sağlanmış,
olması halinde talep edilen yetki belgesi düzenlenerek
verilir.
(3)
Yetki belgeleri düzenlenirken, yetki belgesine; yetki belgesinin veriliş
tarihi, geçerlilik süresinin bitiş tarihi, numarası ile yetki belgesi
sahibinin ticari unvanı, varsa kısa unvanı, adresi, ticaret sicil numarası,
bağlı bulunduğu vergi dairesinin adı ve vergi numarası, düzenlenen yetki
belgesinin kapsamına ilişkin kısa açıklama ve benzeri bilgiler yazılır.
(4)
Yetki belgesi sahiplerinin faaliyetlerinde kullanacağı taşıtlar, yetki
belgelerinin eki taşıt belgelerine kaydedilir. Taşıt belgesi ile birlikte
taşıt belgesine kaydedilen taşıtların her biri için bir taşıt kartı
düzenlenerek verilir.
(5)
Bakanlık tarafından yetki belgesi verildikten sonra, yetki belgesi verilen
gerçek veya tüzel kişiler ile bunlar tarafından Bakanlığa yapılan yetki
belgesi alma, yenileme, değişiklik ve benzeri her türlü müracaat ve işlem
sırasında beyan edilen bilgiler ve verilen belgeler hakkında, gerektiğinde
ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde inceleme ve araştırma yapılır.
(6)
T türü yetki belgeleri hariç; gerçek veya tüzel kişilere aynı yetki
belgesinden sadece bir yetki belgesi verilir.
(7)
Gerçek veya tüzel kişiler, istedikleri her farklı yetki belgesinin
gerektirdiği şartları sağlamaları halinde, birden fazla farklı yetki
belgesi alabilirler.
(8)
Bir yetki belgesi almak için verilmesi gerekli belgelerden, Bakanlığın
uygun bulması halinde diğer bir yetki belgesinin alınmasında da tamamlayıcı
belge olarak yararlanılabilir.
(9)
Adi ortaklıklara sadece B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi verilir.
Yetki belgelerinin süresi
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında verilen ve yenilenen
yetki belgelerinin süresi 5 yıldır.
Yetki belgesi alanların faaliyete
başlama ve ara vermeleri
MADDE 17 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin, yetki belgesinin
verilmesinden itibaren 6 ay içinde faaliyete başlamaları şarttır.
(2)
Yetki belgesi sahipleri, yetki belgesinin geçerlilik süresi boyunca
faaliyetine sürekli olarak 1 yıldan fazla ara veremezler.
Yetki belgelerinin yenilenmesi süreci
MADDE 18 – (1) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgelerinin yenilenmesi
için; yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim tarihinin 60 gün
öncesinden itibaren Bakanlığa yazılı olarak müracaat edebilirler. Yetki
belgesi, yenileme ücretinin ödendiği tarih esas alınarak yenilenir.
Yenileme ücretinin, yetki belgesinin bitim tarihinden önce ve ödeme
tarihindeki geçerli yenileme ücreti olarak ödenmesi şarttır.
(2)
Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgelerinin yenilenmesi için
yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün
içinde müracaat edilmesi halinde ise; yetki belgesi ücreti ödeme
tarihindeki geçerli tam ücretin yarısı olarak alınır ve bu ücretin ödendiği
tarih esas alınarak yetki belgesi yenilenir. Yenileme ücretinin söz konusu
30 günlük süre içinde ödenmesi şarttır.
(3)
Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgesinin geçerlilik süresinin
sona erdiği tarihten itibaren, 30 gün içinde müracaat edilmemesi veya
müracaat edildiği halde yetki belgesi yenilemenin şartlarının yerine
getirilmemesi halinde yetki belgesi yenileme hakkı kaybedilir. Durum en geç
10 iş günü içinde ilgili kurumlara bir yazı ile bildirilir. Ayrıca bu
yazının bir örneği de bilgi ve gereği için yetki belgesi sahibine
gönderilir.
(4)
Bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan 30 günlük süre, sadece
yetki belgesi yenileme hakkı olup; bu süre bu durumdaki kişilere faaliyette
bulunma hakkı vermez.
Yetki belgelerinin değiştirilmesi
MADDE 19 – (1) Yetki belgesi sahipleri, sahip oldukları yetki
belgesini bir başka yetki belgesiyle değiştirebilirler. Buna göre:
a)
Yetki belgesi sahiplerinin, sahip oldukları yetki belgesini, ücreti daha
fazla olan bir yetki belgesi ile değiştirmek istemeleri halinde; talep
edilen yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları ve
her iki yetki belgesinin değişiklik tarihindeki geçerli tam ücretleri
arasındaki ücret farkını ödemeleri kaydıyla yetki belgeleri değiştirilir.
b)
Yetki belgesi sahiplerinin, sahip oldukları yetki belgesini, ücreti daha az
olan bir yetki belgesi ile değiştirmek istemeleri halinde; talep edilen
yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları kaydıyla
her iki yetki belgesi arasındaki ücret farkının iadesi yapılmaksızın yetki
belgeleri değiştirilir.
c)
(a) ve (b) bentlerine göre yapılan belge değişikliklerinde yeni verilen
yetki belgelerinin geçerlilik süresinin bitiş tarihi önceki yetki
belgesinin bitiş tarihi olarak düzenlenir ve varsa önceki taşıt belgesine
kayıtlı taşıtları için düzenlenen taşıt kartlarından ücret alınmaz.
Gerçek kişiye ait yetki belgesinin
veraset yoluyla intikali
MADDE 20 – (1) Yetki belgesi sahibi gerçek kişilerin ölümü
halinde kanuni mirasçıları veya onlar adına yetkili olanlar, bu durumu 180
gün içinde Bakanlığa bildirmek zorundadırlar.
(2)
180 günlük süre içinde bildirimde bulunan kanuni mirasçılar, yetki belgesi
sahibi sıfatını devam ettirmek isterlerse, gerçek kişinin ölüm tarihinden
başlamak üzere 2 yıl içinde durumlarını bu Yönetmelikte belirtilen şartlara
uygun hale getirmek zorundadırlar.
(3)
Birinci ve ikinci fıkralara göre faaliyette bulunan kanuni mirasçılar
faaliyetleri süresince bu Yönetmeliğin öngördüğü yükümlülük ve
sorumlulukları üstlenmiş sayılırlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Belgeler Üzerinde Tahrifat Yapılması, Yetki
Belgelerinin Devredilemeyeceği ve
Birleşmeler,
Asgari Kapasite Şartının Kaybedilmesi ve Buna İlişkin Kurallar
Belgeler üzerinde tahrifat yapılması
MADDE 21 – (1) Uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla
temin edilen belgeler ile Bakanlıkça verilen yetki belgesi, taşıt belgesi,
taşıt kartı ve diğer belgeler üzerinde tahrifat yapılamaz.
(2)
Uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla temin edilen belgeler ile
Bakanlıkça verilen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer
belgelerin sahtesi yapılarak/yaptırılarak veya herhangi bir şekilde sahtesi
temin edilerek kullanılamaz.
(3)
Bakanlıkça verilen belgeler üzerinde tahrifat yapan yetki belgesi sahipleri
ve bunlara yardımcı olanlar hakkında gerekli işlemler yapılmak üzere
Bakanlıkça ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
(4) Bu Yönetmelik hükümlerine göre verilen yetki belgesi, taşıt
belgesi, taşıt kartı ve diğer belgeler ile uluslararası ikili ve çok
taraflı anlaşmalarla temin edilen izin belgelerinin sahtesini
yaparak/yaptırarak veya herhangi bir şekilde sahtesini temin ederek
kullanan veya kullanmaya teşebbüs edenler hakkında gerekli işlemler
yapılmak üzere Bakanlıkça ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda
bulunulur.
Yetki belgelerinin devredilemeyeceği ve
birleşmeler
MADDE 22 – (1) Yetki belgeleri, adlarına düzenlenen gerçek veya
tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamaz ve hiçbir şekilde
devredilemez.
(2)
Aşağıdaki haller yetki belgesi devri olarak kabul edilmez.
a)
Yetki belgesine sahip tüzel kişiliklerdeki pay sahipliği satış, bağışlama
veya muadili bir işlemle el değiştirebilir. Bu değişim sonunda yeni sahip
ve/veya ortaklar, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 90 gün
içinde bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamak zorundadırlar.
b)
Gerçek kişilerde, yetki belgesi sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi,
babası veya annesi veya eşi veya çocukları veya kardeşleri arasında bulunan
bir gerçek kişi adına düzenlenebilir. Eğer yetki belgesi sahibine bu Yönetmeliğin
geçici maddeleri ile tanınmış muafiyetler varsa; bu muafiyetler yeni yetki
belgesi sahibi için geçerli olmaz. Yetki belgesinin yeni sahibi, bu
değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 1 yıl içinde bu Yönetmelikte
öngörülen şartları sağlamak zorundadır. Babası veya annesi veya eşi veya
çocukları veya kardeşleri arasında bir gerçek kişi adına düzenlenen yetki
belgesinin 1 yıl geçmeden ikinci kez aynı kişiler arasında bulunan bir
gerçek kişi adına düzenlenebilmesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartların
sağlanmış olması gerekir.
c)
Gerçek kişilerde, yetki belgesi sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi
aldığı tarihten sonra ticaret siciline tescil edilmiş bir tüzel kişilik
içinde asgari % 25 hisseye sahip olması kaydıyla, gerçek kişi adına
düzenlenen yetki belgesi yeni tüzel kişi adına düzenlenebilir. Eğer yetki
belgesi sahibine bu Yönetmeliğin geçici maddeleri ile tanınmış muafiyetler
varsa; bu muafiyetler yeni yetki belgesi sahibi için geçerli olmaz. Yetki
belgesinin yeni sahibi, bu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 1
yıl içinde bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlar.
(3)
Tüzel kişiliklerin birleşmeleri halinde aşağıdaki kurallar uygulanır:
a)
Yetki belgeli bir tüzel kişiliğin 29/6/1956
tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa uygun olarak aktif ve
pasifiyle bir başka tüzel kişiyle birleşmesi halinde; yetki belgesi, birleşilen tüzel kişilik adına unvan değişikliği gibi
işlem yapılmak suretiyle düzenlenir. Bu birleşme sonunda yeni sahip ve/veya
ortaklar, birleşmenin meydana geldiği tarihten itibaren 90 gün içinde bu
Yönetmelikte öngörülen şartları sağlarlar.
b)
Yetki belgesiz bir tüzel kişiliğin 29/6/1956
tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na uygun olarak aktif ve
pasifiyle bir başka yetki belgeli tüzel kişiyle birleşmesi halinde; yeni
sahip ve/veya ortaklar, birleşmenin meydana geldiği tarihten itibaren 90
gün içinde bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlarlar.
Asgari kapasite şartının kaybedilmesi
ve buna ilişkin kurallar
MADDE 23 – (1) Yetki belgesi sahipleri;
a)
Yetki belgesi alındıktan sonra taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarının
kazaya uğraması, yanması, müsadere edilmesi, hurdaya ayrılması veya başka
bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma gelmesi halinde, bu durumu
değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 60 gün içinde Bakanlığa
bildirirler.
b) (a) bendinde belirtilen nedenlerle veya 31 inci maddenin
altıncı fıkrasına göre yapılan re’sen düşümler
sonucu, bu Yönetmelikteki asgari kapasitenin altına düşülmesi halinde;
kapasite altına düşüldüğü tarihten itibaren, 90 gün içinde bu Yönetmelikte
öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın
gerektirdiği iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede
taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirirler.
c) Bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasitenin altına düşecek
şekilde taşıt satışı yapmaları halinde bu hususu satış tarihinden itibaren
30 gün içinde Bakanlığa bildirirler ve 60 gün içinde de bu Yönetmelikte
öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın
gerektirdiği her türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede
taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirirler.
(ç)
Her takvim yılının başında taşıtların yaşları nedeniyle asgari kapasite
şartının kaybedilmesi halinde; 90 gün içinde bu Yönetmelikte öngörülen
asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği her
türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/ kapasitede taşıtı,
taşıt belgelerine kayıt ettirirler.
(2)
Birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerindeki hükümler saklı kalmak
kaydıyla, asgari kapasiteyi kaybedecek şekilde taşıt düşümü yapılamaz.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Taşıma Unsurları
Taşıtlar,
Terminaller ve Taşıma İşlerinde İstihdam Edilenler
BİRİNCİ BÖLÜM
Taşıtlar
Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer şartlar
MADDE 24 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki taşımalarda
kullanılacak taşıtların aşağıdaki şartlara uygun olması gerekir. Buna göre;
a)
Yolcu taşımalarında;
1)
A1 ve A2 yetki belgesi eki taşıt belgelerine 8 yaşından büyük olmayan
ticari otomobiller kaydedilir.
2)
A1 yetki belgesi eki taşıt belgelerine en fazla 20 adet, A2 yetki belgesi
eki taşıt belgelerine en fazla 10 adet otomobil kaydedilir.
3)
B1 ve B2 yetki belgeleri eki taşıt belgelerine asgari kapasitenin dışında
kaydedilecek otobüsler 20 yaşından büyük olamaz. B1 ve B2 yetki belgeleri
için asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal
otobüsün ilk başvuru ve faaliyet süresince 10 yaşından büyük olmaması
şarttır.
4)
B1 yetki belgesi eki taşıt belgelerine, şoförü dahil
en az 25 koltuk kapasitesine sahip ticari otobüsler kaydedilir.
5)
B2 yetki belgesi eki taşıt belgelerine ticari otobüsler kaydedilir.
6)
B3 yetki belgesi eki taşıt belgelerine 20 yaşından büyük olmayan ticari
veya hususi otobüsler kaydedilir.
7)
D1, D2 ve D4 yetki belgeleri eki taşıt belgelerine asgari kapasitenin
dışında kaydedilecek otobüsler için yaş şartı aranmaz. D1 ve D2 yetki
belgeleri için asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal
otobüsün ilk başvuru ve faaliyet süresince 10 yaşından; D4 yetki belgeleri
için asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal
otobüsün ilk başvuru ve faaliyet süresince 19 yaşından büyük olmaması
şarttır.
8)
D1 yetki belgesi eki taşıt belgelerine, şoförü dahil
en az 25 koltuk kapasitesine sahip ticari otobüsler kaydedilir.
9)
D2 ve D4 yetki belgeleri eki taşıt belgelerine ticari otobüsler kaydedilir.
10)
D3 yetki belgesi eki taşıt belgelerine yaş şartı aranmadan ticari veya
hususi otobüsler kaydedilir.
11)
D4 yetki belgesi eki taşıt belgelerine en fazla 10 adet otobüs kaydedilir.
12)
D4 yetki belgesi eki taşıt belgelerine sadece yetki belgesi sahibinin
merkez adresinin bulunduğu ilin plakasına sahip taşıtlar kaydedilir.
b)
Eşya ve kargo taşımalarında;
1)
C2, C3, L2 ve M3 yetki belgeleri eki taşıt belgelerine asgari kapasitenin
dışında kaydedilecek taşıtlar 20 yaşından büyük olamaz. Bu yetki belgeleri
için asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal
taşıtların ilk başvuru ve faaliyet süresince 14 yaşından büyük olmaması
şarttır.
2)
C1 yetki belgesi eki taşıt belgelerine 20 yaşından büyük olmayan eşya
taşımaya mahsus ticari veya hususi taşıtlar kaydedilir.
3)
C2, C3 ve L2 yetki belgeleri için asgari kapasite hesabında kamyonetler
dikkate alınmaz.
4)
K1, K3, L1, M1, M2, N türü, P türü yetki belgeleri eki taşıt belgelerine
asgari kapasitenin dışında kaydedilecek taşıtlar için yaş şartı aranmaz. Bu
yetki belgeleri için asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal taşıtların ilk başvuru ve faaliyet süresince 20
yaşından büyük olmaması şarttır.
5)
K2 yetki belgesi eki taşıt belgelerine yaş şartı aranmadan eşya taşımaya
mahsus ticari veya hususi taşıtlar kaydedilir.
6)
M ve P türü yetki belgeleri eki taşıt belgelerine eşya taşımaya mahsus
ticari taşıtların yanı sıra ticari otomobiller ile ticari veya hususi iki
tekerlekli motorlu araçlar da kaydedilebilir.
(2)
Yetki belgesi sahiplerinin, yetki belgeleri eki taşıt belgelerine
kaydedilecek/kayıtlı taşıtlarının geçerli araç muayenesinin bulunması
şarttır.
(3)
Yetki belgeleri eki taşıt belgelerine tahditli
plakalı taşıtlar kaydedilmez.
(4)
Taşıtlarla ilgili diğer hususlar;
a)
Taşıtın yaşı, araç tescil belgesi kayıtlarındaki model yılından sonra gelen
ilk takvim yılı esas alınarak hesaplanır.
b)
Römork ve yarı römorklarda yaş şartı aranmaz.
c)
İnsan dışındaki canlılar ve özelliği olan eşyaların taşınmasında kullanılan
taşıtlar ile özel amaçlı/donanımlı taşıtların bu özelliklerinin araç tescil
belgelerinde belirtilmesi gerekir.
ç)
Asgari kapasitenin hesaplanmasında çekici sayısı kadar römork ve/veya yarı
römorklar dikkate alınır.
d)
Eşya taşımalarında kullanılan kamyon, römork ve yarı römorkların kapalı
kasa veya tenteli veya brandalı olması şarttır. Ancak, açık olarak
taşınması zorunlu olan eşya, karayolu trafik güvenliğini tehlikeye
düşürmeyecek şekilde yüklenerek ve bağlanarak taşınabilir.
e)
Taşıtların bu Yönetmeliğin öngördüğü şartlara uygun olup olmadığı Emniyet
Genel Müdürlüğü araç tescil kayıtlarından elektronik ortamda temin edilecek
bilgilere göre tespit edilir. Bakanlık, gerek görmesi halinde araç tescil
belgesi, taşıtın fabrika imalatı, varsa tadilatı ile ilgili teknik
özellikleri hakkında ayrıca bilgi ve belge isteyebilir.
f)
Konteyner, oto, sac rulo ve benzeri eşya
taşımalarında kullanılan taşıtların taşınan yüke uygun olması şarttır.
g)
Taşıma kapasitesi, ağırlık ve gabari hususlarında ilgili diğer mevzuat
hükümleri esas alınır.
Taşıtların özmal
veya sözleşmeli olarak kullanılması
MADDE 25 – (1) 24 üncü maddedeki şartlara uygun olmak
kaydıyla, taşımalarda kullanılacak taşıtların özmal
veya sözleşmeli olarak kullanılmasına ilişkin kurallar aşağıdaki şekilde
belirlenmiştir.
a)
Yolcu taşımalarında;
1)
A1, A2, B3, D3 ve D4 yetki belgesi sahipleri yalnız özmal
taşıtları,
2)
B1 ve B2 yetki belgesi sahipleri özmal taşıtları
ile sahibi oldukları özmal taşıt sayısını
geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtları,
3)
D1 ve D2 yetki belgesi sahipleri özmal taşıtları
ile sahibi oldukları özmal taşıt sayısının 2
katını geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli
taşıtları,
taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilirler.
b)
Eşya ve kargo taşımalarında;
1)
C1, C3, K ve P türü yetki belgesi sahipleri yalnız özmal
taşıtları,
2)
C2, L2 ve M3 yetki belgesi sahipleri özmal
taşıtları ile sahibi oldukları özmal taşıt
sayısını geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli
taşıtları,
3)
L1 yetki belgesi sahipleri özmal taşıtları ile
sahibi oldukları özmal taşıt sayısının 50 katını
geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtları,
4)
M1, M2 ve N türü yetki belgesi sahipleri özmal
taşıtları ile sahibi oldukları özmal taşıt
sayısının 10 katını geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş
sözleşmeli taşıtları,
taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilirler.
(2)
C2 ve L2 yetki belgeleri için sözleşmeli taşıt kullanım oranı hesabında
kamyonetler dikkate alınmaz.
(3)
10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama
Kanunu kapsamında sağlanan taşıtlar, bu Yönetmelikte belirtilen esaslar
çerçevesinde sözleşmeli ticari taşıt olarak değerlendirilir. Bu yolla temin
edilen taşıtların, finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihinden
itibaren yetki belgesi sahibinin adına kayıt ve tescil edilmesi şarttır.
Bunun sağlanamaması veya finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihinin
uzatılmaması halinde bu taşıt veya taşıtlar yetki belgesi sahibinin taşıt
belgesinden re’sen düşülür.
Taşıtların sadece bir yetki belgesine
kayıtlı olma zorunluluğu
MADDE 26 – (1) Taşıtlar, sadece bir yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilir.
Sözleşmeli taşıtlar için yapılacak
sözleşmelerde uyulacak kurallar
MADDE 27 – (1) Taşıt sahipleri ile yetki belgesi sahipleri
arasında sözleşmeli taşıtlar için yapılacak olan sözleşmelerin; tarafları
ve imzalarını, taraflara verilen yetki ve görevler ile hak ve
yükümlülüklerini, mali konuları, sözleşmenin süresini, feshini, düzenleme
tarihini ve varsa diğer özel hükümleri ihtiva etmesi şarttır.
(2)
Taşıt sahipleri ile yetki belgesi sahipleri arasında sözleşmeli taşıtlar
için yapılacak olan sözleşmelerin asgari bedellerinin günün ekonomik
şartlarına uygun olması zorunludur. Asgari sözleşme tutarları Bakanlıkça
her yılın Aralık ayı içinde belirlenir ve müteakip yılın başından itibaren
uygulanır.
(3)
Birinci ve ikinci fıkralara uygun olmayan sözleşmeler reddedilir.
Taşıtlara kısa unvan yazdırma
zorunluluğu
MADDE 28 – (1) A, B, C, D, L, M, N ve P türü yetki belgesi
sahipleri, kısa unvanlarını faaliyetlerinde kullanacakları 4 veya daha
fazla tekerlekli olan taşıtlarının en az 1 yerine görülebilecek şekilde
yazdırmak zorundadırlar.
(2)
Unvan ve/veya kısa unvanlarda kullanılacak sıfatların yetki belgesinin
kapsamına uygun olması şarttır.
(3)
Yetki belgesi sahipleri birden fazla kısa unvan kullanamazlar.
Taşıtlarda taşıt kartı bulundurma
zorunluluğu ve taşıt kartında yer alacak bilgiler
MADDE 29 – (1) Yetki belgesi sahipleri, taşıt kartlarının
asıllarını taşıtlarında bulundurmak zorundadırlar.
(2)
Taşıt kartları düzenlenirken, taşıt kartına, yetki belgesi sahibinin ticari
unvanı, yetki belgesinin türü ve numarası, taşıt kartının geçerlilik
süresinin başlangıç ve bitiş tarihi, taşıtın plakası, markası, cinsi,
modeli, rengi ve benzeri bilgiler yazılır.
Taşıt belgelerine kayıtlı taşıtların
kullanılması ve istisnai haller
MADDE 30 – (1) Yetki belgesi sahipleri; ikinci, üçüncü ve
dördüncü fıkralardaki haller dışında, yapacakları taşımacılık
faaliyetlerinde sadece kendi taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarını
kullanırlar.
(2)
Yetki belgesi sahipleri; arıza, kaza ve benzeri istisnai hallerde
yapacakları taşımacılık faaliyetlerinde diğer yetki belgesi sahiplerinin
taşıt belgelerinde kayıtlı özmal taşıtları geçici
olmak kaydıyla kullanabilirler. Bu durumu en geç yedi iş günü içinde
Bakanlığa yazılı olarak bildirmek zorundadırlar.
(3)
Pay sahipliği bakımından hisselerinin asgari % 51’i aynı gerçek veya tüzel
kişilere ait olan tüzel kişilerin uluslararası eşya taşımacılığı yetki
belgelerinin eki taşıt belgelerinde kayıtlı özmal
taşıtlar, Bakanlıktan önceden izin alınmak suretiyle bunlar arasında
müştereken kullanılabilir.
(4)
P2 yetki belgesi sahipleri, yurt içi yerleşim merkezleri arasındaki taşıma
işlerinde, M2 ve M3 yetki belgesi sahiplerinin taşıtlarını da
kullanabilirler.
Taşıtlarda tadilat ve yakıt depoları
MADDE 31 – (1) Araçlarda yapılan tadilatların 28/11/2008 tarihli ve 27068 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğe uygun ve
Araç Tescil Belgesine işlenmiş olması zorunludur.
(2)
Tadilat yapılmak suretiyle koltuk kapasitesi artırılmış yolcu taşımaya
mahsus taşıtlar yetki belgeleri eki taşıt belgelerine kaydedilmez.
(3)
Soğutma tertibatı bulunanlar hariç römork ve yarı römorklarda yakıt deposu
bulundurulamaz.
(4)
Soğutma tertibatı bulunan römork ve yarı römorklarda sadece soğutma
tertibatının çalıştırılması için gereken yakıt deposu bulundurulabilir.
(5)
Taşıtların yakıt depolarının toplam hacimlerine Bakanlık sınırlama
getirebilir.
(6)
Birinci, ikinci, üçüncü ve beşinci fıkralara aykırı olan taşıtlar, durumun
tespiti halinde yetki belgesi sahibinin yetki belgesi eki taşıt belgesinden
re’sen düşülür. Bu taşıtların, nitelikleri bu
Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirildikten sonra yeniden taşıt
belgesine kayıt ettirilmek istenilmesi halinde ise düşüm tarihinden
itibaren altmış gün geçmedikçe kayıt işlemi yapılmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Terminaller
Terminaller ile ilgili genel kurallar
MADDE 32 – (1) Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin
ayrılmaz bir parçası ve temel altyapısı olan ve bu Yönetmelik kapsamında
şehirlerarası, yurtiçi ve uluslararası alanda faaliyet gösteren yetki
belgesi sahipleri ile bunların yolcularına hizmet veren yolcu veya
eşya/kargo gönderenlerine/gönderilenlerine hizmet veren eşya/kargo
terminalleri, ilgili mahalli idareden gerekli tüm izinler alındıktan sonra,
gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından terminal
işletmeciliği yetki belgesi almak suretiyle işletilebilirler.
(2)
Bu Yönetmelik kapsamında şehirlerarası, yurtiçi ve uluslararası alanda
faaliyet gösteren yetki belgesi sahipleri, ilgili mahalli idareden gerekli
tüm izinleri alarak, bu Yönetmelikte belirtilen terminal şartlarını haiz
olmak kaydıyla kendine mahsus özel terminaller inşa edebilir veya bu durumda
olan terminalleri kiralayarak terminal işletmeciliği yetki belgesi almak
suretiyle işletebilirler.
(3)
Sebze ve meyve toptancı halleri hariç yurtiçi ve uluslararası eşya/kargo
taşımalarında terminal zorunluluğu aranmaz. Sebze ve meyve toptancı hal işletmecilerinin
eşya terminali işletmeciliği yetki belgesi almaları zorunludur.
(4)
Terminallerde karayolu taşımacılık faaliyetinde bulunacak gerçek ve tüzel
kişilerin bu Yönetmelik kapsamında yetki belgesi sahibi olmaları şarttır.
(5)
İkinci fıkrada belirtilen terminaller hariç; terminallerde karayolu
taşımacılık faaliyetinde bulunacak bir gerçek veya tüzel kişiye, söz konusu
terminalin karayolu taşımacılık faaliyetlerine ayrılan toplam alanının en
çok % 20’sine kadar olan kısmı tahsis edilebilir.
(6)
Şehiriçi taşımacılık faaliyetinde bulunanlar ile
bunların yolcuları ve eşya/kargo gönderenlerine/gönderilenlerine hizmet
veren terminaller bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Terminallerin sahip olması gereken
fiziki özellikler
MADDE 33 – (1) Terminallerde bulunması gereken asgari fiziki
özelliklerin aşağıda belirtilen şekilde olması şarttır:
a)
Yurtiçi ve uluslararası yolcu terminalleri;
1) Terminallerin en az 2.000 m2 alan üzerinde,
belediye imar planlarına uygun, yol ağlarıyla bağlantısı olan, varsa
belediye altyapısıyla irtibatlandırılmış yoksa bu
tür altyapıları oluşturulmuş, taşıtlar için peronlar, park yerleri,
gerektiğinde bunların bakım ve ikmal yapabilecekleri alanları bulunan, açık
ve kapalı alanlarında yeterli yangın önleme, söndürme ve alarm ile
aydınlatma sistemleri ve araçları bulunan, çevre düzenlemesi yapılmış,
engellilerin ihtiyaçlarını karşılayan ve çevreleri güvenlik açısından
yeterli ihata duvarı veya tel örgü ile çevrilmiş bir altyapıya sahip olması
ve terminale giriş çıkışların karayolu trafiğini olumsuz etkilememesi
şarttır. Bu terminallerde, yolcuların şehir içi ulaşımını sağlayan
servis araçları, ticari taksiler ile özel otomobiller için indirme,
bindirme ve park yapacakları yeterli bir alan da bulunmalıdır.
2) (1) numaralı alt bentde belirtilen
altyapı üzerine inşa edilecek üst yapıların ise; sıcaktan ve soğuktan korunmuş
bir ortamda, yolcular için bilet satış yeri, yeterli sayıda bay ve bayan
tuvaleti ile oturma yerleri, haberleşme ve iletişim, acil sağlık yardımı,
polis ve zabıta birimi, beslenme, ibadet, emanet ve benzeri asgari
ihtiyaçları karşılayacak şekilde rahat, sağlıklı ve güvenli olması şarttır.
b)
Yurtiçi ve uluslararası eşya/kargo terminalleri;
1) Terminallerin en az 2.000 m2 alan üzerinde,
belediye imar planlarına uygun, yol ağlarıyla bağlantısı olan, varsa
belediye altyapısıyla irtibatlandırılmış yoksa bu
tür alt yapıları oluşturulmuş, ilgililer için yükleme, boşaltma, depolama,
istifleme ve aktarma alanları ile eşya taşımaya mahsus her türlü taşıtın
yükleme, boşaltma yapabileceği yanaşma yeri ve park yerinin bulunması,
çevrelerinin güvenlik açısından yeterli ihata duvarı veya tel örgü ile
çevrilmiş bir alt yapıya sahip olması ve terminale giriş çıkışların
karayolu trafiğini olumsuz etkilememesi şarttır. Bu terminallerde,
taşımacıların/gönderenlerin/çalışanların araçları ile ticari taksiler için
park yapacakları yeterli bir alan da bulunmalıdır.
2) (1) numaralı alt bentde belirtilen
altyapı üzerine inşa edilecek ve taşımacıların/gönderenlerin/çalışanların
kullanacakları üst yapıların ise; sıcaktan ve soğuktan korunmuş bir
ortamda, yeterli sayıda bay ve bayan tuvaleti ile dinlenme yerleri,
haberleşme ve iletişim, beslenme, ibadet ve benzeri asgari ihtiyaçları
karşılayacak şekilde rahat, sağlıklı ve güvenli olması şarttır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taşıma
İşlerinde İstihdam Edilenler
Taşıma işlerinde nitelikli ve yeterli
personel istihdamı
MADDE 34 – (1) Yetki belgesi sahipleri, faaliyetleri süresince
hizmetlerini yürütebilecek niteliklere sahip ve yeterli sayıda personel
bulundurmakla yükümlüdürler.
(2)
Yetki belgesi sahipleri, nitelikli ve yeterli sayıda personel istihdam
etmemeleri durumunda doğacak her türlü zarardan sorumludurlar.
(3)
3/9/2004 tarihli ve 25572 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi
Yönetmeliği hükümleri saklıdır.
Taşıma işlerinde istihdam edilenlerin
hakları ve sorumlulukları
MADDE 35 – (1) Taşıma işlerinde istihdam edilenler aşağıdaki
hak ve sorumluluklara sahiptir:
a)
Taşıma işlerinde istihdam edilenler hizmet akdine tabidir. Hizmet akdi
yapılmadan personel istihdam edilemez.
b)
Yetki belgesi sahipleri, çalışanlarının ücretlerini, sosyal güvenlik ve
özlük haklarını zamanında ve tam olarak vermek zorundadırlar.
c)
Taşıma işlerinde istihdam edilenler üstlendikleri hizmetle ilgili görev ve
sorumluluklarını yerine getirmek zorundadırlar. İşyeri ve iş güvenliğini
tehlikeye düşürecek fiil ve eylemlerde bulunamazlar.
ç)
Yapılacak denetimlerde hizmet akdi yapılmaksızın personel istihdamının
tespiti halinde durum Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilir.
Şoförlerde aranacak nitelik ve şartlar
MADDE 36 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde
çalışan/çalıştırılan şoförlerin;
a)
Taşıtın niteliğine uygun sürücü belgesine sahip olmaları,
b)
İlgili mevzuatın öngördüğü mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları,
c)
Büyük otobüs kullananlarının 26 yaşından gün almış olmaları,
ç)
63 yaşından gün almamış olmaları,
d)
Bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını
gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda
bir almaları,
e)
Tehlikeli madde taşıyan taşıtları kullananlarının, ilgili mevzuatın
öngördüğü eğitimi aldığını gösteren belgeye sahip olmaları,
f)
Uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı
hürriyeti bağlayıcı ceza almamış olmaları,
şarttır.
(2)
D3 veya K2 yetki belgesi alan ve tek araç sahibi olan gerçek kişilerin
kendi adlarına tescil edilmiş taşıtı bizzat kendilerinin sürücü olarak
kullanmaları halinde; bu kişilerden birinci fıkranın (b), (c), (ç) ve (d)
bentlerindeki şartlar aranmaz.
Şoförlerin çalışma ve dinlenme süreleri
MADDE 37 – (1) Şoförler ve bunları çalıştıran yetki belgesi
sahipleri, çalışma ve dinlenme süreleri bakımından 20/7/1999
tarihli ve 4411 sayılı Kanunla katılmamız uygun bulunan Uluslararası
Karayolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda Çalışan Personelin Çalışmalarına
İlişkin Avrupa Anlaşması (AETR) ile 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı
Karayolları Trafik Kanunu ile 18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümleri ve
ilgili diğer mevzuata uymak zorundadırlar.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Taşıma Düzeni
BİRİNCİ BÖLÜM
Yolcu Bileti,
Taşıma Sözleşmesi, Bagaj, Taşıma Senedi ve Sevk İrsaliyesi
Yolcu bileti
MADDE 38 – (1) Tarifeli yolcu taşımalarında yolcu bileti
düzenlenir.
(2)
Tarifeli yolcu taşımalarında, her yolcu için ayrı ayrı
yolcu bileti düzenlenmesi zorunludur.
(3)
Yolcu biletinde, yetki belgesi sahibi taşımacının adı/unvanı, adresi, vergi
dairesinin adı ve hesap numarası ile yolcunun adı, soyadı, kalkış ve varış
yeri, koltuk numarası, hareket tarihi ve saati, taşıma ücreti, biletin seri
ve müteselsil sıra numarası ve düzenleme tarihinin yer alması zorunludur.
(4)Yetkili
acenteler aracılığı ile düzenlenen yolcu biletlerinde ise; üçüncü fıkradaki
bilgilere ek olarak acentenin adı, unvanı, adresi, vergi dairesinin adı ve
hesap numarasının yer aldığı bilgilerin/kaşenin bulunması/basılması zorunludur.
(5)
Yolcular için ayrılmış oturma yerlerinin numaralandırılması zorunludur.
(6)
Yolcular için ayrılmış ve numaralandırılmış olan oturma yerlerinin dışında
yolcu taşınamaz.
(7)
Bir yolcuya satılmış olan oturma yeri bir başkasına satılamaz.
(8)
Yetki belgesi sahipleri her seferde 1 yolcu ile bu seyahatte görevli
olmayan en fazla 2 personelini bilet keserek ücretsiz taşıyabilirler.
(9)
Yetki belgesi sahipleri, otobüs hareket saatinin 24 saat öncesine kadar
yapılacak müracaatlarda, bilet ücretinin tamamını iade etmek, otobüs
hareket saatinden 12 saat öncesine kadar yapılacak müracaatlarda ise 6 ay
geçerli açık bilet düzenlemek zorundadırlar.
Taşıma sözleşmesi
MADDE 39 – (1) Tarifesiz yolcu taşımalarında taşıma sözleşmesi
yapılır.
(2)
Tarifesiz yolcu taşımalarında taşıma sözleşmesi yapılması zorunludur.
(3)
Taşıma sözleşmelerinde, akit tarafların adı, soyadı veya unvanları, kalkış
ve varış yeri, taşıma güzergahı, taşımanın
yapılacağı gün/günler ve saat/saatler, taşınacak yolcu sayısı, taşıma
ücretinin belirtilmesi ve her seferde taşınan yolcuların numaralandırılmış
oturma yerlerine göre düzenlenmiş yolcu isim listesinin bulunması
zorunludur.
(4)
Yapılan taşıma sözleşmesine uygun fatura düzenlenmesi ve bir nüshasının
yapılacak denetimlerde ibraz edilmek üzere seyahat esnasında taşıt üzerinde
bulundurulması zorunludur.
(5)
Yolcular için ayrılmış oturma yerlerinin numaralandırılması zorunludur.
(6)
Yolcular için ayrılmış ve numaralandırılmış oturma yerlerinin dışında yolcu
taşınamaz.
Yolcu taşımalarında bagaj
MADDE 40 – (1) Yolcunun 30 kilograma kadar olan bagajı
ücretsiz taşınır. Bagajlar yolcuların numaralandırılmış oturma yerlerine
göre etiketlenir.
(2)
Taşıtın bagaj taşınmasına mahsus bölümleri dışında eşya taşınamaz.
(3)
Sahipsiz bagaj taşınamaz.
(4)
Taşıtın izin verilen azami yüklü ağırlığını aşacak şekilde bagaj yüklenemez
ve taşınamaz.
(5)
Yolcu beraberinde olmayan ticari eşya ve kargo taşınamaz.
(6)
Özel kafeslerinde kedi, köpek ve kuş gibi evcil hayvanlar bagaj taşımaya
mahsus bölümlerde taşınabilir. Taşıtın içinde yolcularla birlikte canlı
hayvan taşınamaz. Gerekli hallerde, yolcu alınmaksızın evcil hayvanların
taşıtın içinde taşınabileceği özel sefer ve servisler düzenlenebilir.
(7)
Yolcu taşımalarında, tehlike oluşturabilecek yanıcı, yakıcı, parlayıcı,
patlayıcı, zehirli, bulaşıcı, radyoaktif ve benzeri nitelikteki yolcu
eşyası taşıtın bagaj bölümü de dahil olmak üzere
taşınamaz.
Taşıma senedi ve sevk irsaliyesi
MADDE 41 – (1) Yurtiçi eşya ve kargo taşımalarında taşıma
senedi düzenlenmesi zorunludur.
(2)
29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret
Kanununun ilgili hükümleri saklı kalmak kaydıyla, taşıma senedinde
taşımacı, gönderen ve alıcının unvanları, adresleri, iletişim bilgileri,
eşyanın cinsi, miktarı, teslim alma ve teslim edilme yerleri, taşıma
süresi, taşıma ücreti, taşımacının vergi numarasının belirtilmesi
zorunludur.
(3)
Yetki belgesi sahiplerinin, yurtiçi eşya taşımalarında ilgili mevzuatın
öngördüğü usule göre gönderen tarafından düzenlenmiş sevk irsaliyesini
taşıtlarında bulundurmaları zorunludur.
(4)
Uluslararası eşya taşımalarında, uluslararası geçerliliği olan belgeler
kullanılır ve taşıma senedi düzenlenmesi ve sevk irsaliyesi bulundurma
şartları aranmaz. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşma ve
sözleşmelerin hükümleri saklıdır.
İKİNCİ BÖLÜM
Sorumluluk,
Yükümlülük ve Haklar
Yetki belgesi sahiplerinin
sorumlulukları
MADDE 42 – (1) Yetki belgesi sahipleri; yolcu ve eşya
taşımalarının ilgili kanunlara, kararnamelere, yönetmeliklere ve diğer
mevzuata, Türkiye’nin taraf olduğu anlaşma ve sözleşmelere uygun olarak
yürütülmesinden sorumludurlar.
(2)
Yetki belgesi sahipleri, kendi adlarına acentelerinin acentelik sıfatıyla
yapmış oldukları faaliyet ve işlemlerden sorumludurlar.
(3)
Acenteler ve taşıma işleri komisyoncuları; bu sıfatla yapmış oldukları
faaliyet ve işlemlerden, taşımacılar ile müştereken ve müteselsilen
sorumludurlar.
(4)
Yetki belgesi sahipleri, yolcu ve eşyanın güvenlik içinde taşınmasından
sorumludurlar.
(5)
Yolcu taşımacıları, duraklamalar dahil olmak üzere
taşıtın kalkış noktasından varış noktasına kadar olan seyahati süresince
meydana gelebilecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da
eşyasının zarara uğramasından dolayı sorumludurlar.
(6)
Yetki belgesi sahipleri, 24/4/1930 tarihli ve 1593
sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda ön görülen tedbirler, kaideler ve
yasaklamalara uygun olarak faaliyette bulunmaktan sorumludurlar.
(7)
Yolcu taşımacıları, taşıma sırasında yolcuya ikram ettikleri yiyecek ve
içecek maddelerinin 9/6/1998 tarihli ve 23367
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıdaların Üretimi Tüketimi ve
Denetlenmesine Dair Yönetmeliğe uygun olmasından sorumludurlar.
(8)
Yetki belgesi sahipleri, çevreyi ve insan sağlığını koruma, çevre
kirliliğini önleme amacıyla yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerini bilmek ve
faaliyetlerini bunlara uygun olarak yürütmekten sorumludurlar.
(9)
Yetki belgesi sahipleri, taşıdıkları eşya ve kargonun; satılması, sevk
edilmesi ve ticareti yasaklanmış olan bir eşya veya kargo olmamasından
sorumludurlar.
(10)
Eşya ve kargo taşımacılığı alanında yetki belgesi sahibi olanlar, eşya ve
kargoları teslim aldıkları andan teslim edinceye kadar, eşyanın ve kargonun
tamamen veya kısmen kaybından, zayiinden, hasara uğramasından, çalınmasından,
güvenliğini sağlamaktan, teslim alınan şeklini muhafaza etmekten, korunması
ve taşınmasından sorumludurlar.
(11)
Yetki belgesi sahiplerinin sorumluluğu ile ilgili olarak, uluslararası
anlaşmalar ve sözleşmelerde yer alan hükümler saklıdır.
Yetki belgesi sahiplerinin
yükümlülükleri
MADDE 43 – (1) Yetki belgesi sahipleri, yolcuların sağlıklı,
rahat ve güvenli bir yolculuk yapmasını sağlayacak tedbirleri almak, yolcu,
eşya ve kargoyu güvenli bir şekilde taahhüt ettiği yere kadar götürmekle
yükümlüdürler.
(2)
Yetki belgesi sahipleri, ilgili mevzuat hükümlerine uygun bir taşıtı,
nitelikli şoför ve yardımcı personel ile sefere göndermek, şoförlerinin
sürücü ve mesleki yeterlilik belgelerinin yanlarında bulunup bulunmadığını
kontrol etmek, geçerli araç muayenesi olmayan ve teknik şartlara uymayan
taşıtlarının trafiğe çıkmasına engel olmak, güzergah
mesafesini dikkate alarak yeteri kadar şoför bulundurmakla yükümlüdürler.
(3)
Tarifeli yolcu taşımaları biletsiz, tarifesiz yolcu taşımaları taşıma
sözleşmesiz, eşya taşımaları ise taşıma senetsiz yapılamaz. Yetki belgesi
sahipleri, yaptıkları bu sözleşmelere uymakla yükümlüdürler.
(4)
Yolcu taşımacıları ve acenteleri, bilet satışı yaptıkları terminallerde ve
çevresinde yolcuları yönlendirmek için personel istihdam edemez,
çalıştıramaz ve bunlardan yararlanamazlar.
(5)
Yolcu taşımacıları, şoförlerinin seyahat esnasında yolcularla veya
personelle uzun süreli sohbet etmelerini ve ses ve görüntü cihazlarını
yönetmelerini önlemek, yol ve seyir güvenliğini tehlikeye düşürmemek için
gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. Seyahat esnasında ses ve görüntü
cihazlarının yönetimi yardımcı personel tarafından yapılır.
(6)
Yetki belgesi sahipleri, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerini,
Bakanlığa bildirdikleri merkez ve şubeleri ile varsa acentelerinin
adreslerinde yürütmekle yükümlüdürler. Bakanlığa bildirilmeyen yerlerde
faaliyette bulunamazlar.
(7)
B1 ve/veya D1 yetki belgesi alanlar, yetki belgesinin verildiği tarihten
itibaren 60 gün içinde firmalarına ait sürekli faal olacak bir internet
sitesi kurmak, bu sitelere erişim adresini Bakanlığa bildirmek, kurulacak
sitede geçerli hat, güzergah, ücret ve zaman
tarifeleri, şube ve acente ile kendilerine ait iletişim ve benzeri
bilgilere yer vermekle yükümlüdürler.
(8)
Yetki belgesi sahipleri, bu Yönetmelikte belirtilen zorunlu sigortaları
bulunmayan taşıtları trafiğe çıkarmamakla yükümlüdürler.
(9)
Karayolları alt yapısı, işletilmesi, trafik, doğal afetler, meteorolojik
şartlar ile arıza ve kaza hali dahil, seyahat
esnasında meydana gelen ve beklenmeyen durumlarla ilgili olarak ortaya
çıkan ve taşımanın devamına engel olan sebeplerin, belirsiz bir süre
beklemeyi mecburi kılması veya varış noktasına kadar gerekli zamanın bir
katından daha fazla beklemeyi gerektirmesi halinde, yetki belgesi sahibi,
imkan olduğu takdirde bir başka güzergahı izleyerek taşımayı tamamlamak,
aksi halde yolcuyu güzergah üzerinde yolcunun dilediği bir yere kadar
götürmek veya yolcu, eşya ve kargoyu hareket noktasına geri getirmekle
yükümlüdür. Bu gibi hallerde, yolcunun eşyası ile eşya ve kargo sahibinin
bütün hakları saklı olup, yetki belgesi sahipleri herhangi bir ek ödeme
veya benzeri talepte bulunamazlar.
(10)
C2, C3, K1, K3, L türü, N türü ve R türü yetki belgesi sahipleri; eşya
taşımalarında teslim alma noktası ile teslim etme noktası arasında makul
bir taşıma ve teslimat süresi taahhüdünde bulunmak ve taahhüt ettikleri
süre içinde eşyayı yerine ve alıcısına ulaştırmakla yükümlüdürler.
(11)
M ve P türü yetki belgesi sahipleri; teslim aldıkları eşyayı, teslim
aldıkları günden itibaren, iliçi taşımalarda en
geç 2 gün, yurtiçi taşımalarda en geç 3 gün, uluslararası taşımalarda ise
en geç 15 gün içinde taşımak ve bu süreler içinde teslimat şekline uygun
olarak alıcısına ulaştırmakla yükümlüdürler.
(12)
M ve P türü yetki belgesi sahipleri, eşyayı gönderilene teslim ederken
gönderilenin kimlik bilgilerini almak ve kaydetmekle yükümlüdürler.
(13)
Yetki belgesi sahipleri, altışar aylık süre ile yılda iki kez şoförlerinin
ceza puanı durumunu Emniyet Genel Müdürlüğünden öğrenmek ve ceza puanı 50
ve üzerinde olan şoförlerinin eğitilmesi ve kendi iç denetimleri yönünden
gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler.
(14)
Yetki belgesi sahiplerinin faaliyetleri esnasında bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde
belirtilen kişiler hakkında dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik,
kaçakçılık, güveni kötüye kullanma, hırsızlık, rüşvet suçlarından yargı
organları tarafından verilmiş ve kesinleşmiş mahkûmiyet kararı oluşması
halinde, bu kişiler mesleki saygınlık niteliğini kaybetmiş olurlar. Yetki
belgesi sahipleri, bu kişilerle ilgili gerekli iş ve işlemleri 90 gün
içinde yaparak, durumlarını bu Yönetmeliğin 12 nci
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine uygun hale getirmekle
yükümlüdürler.
(15)
Yetki belgesi sahipleri, ilk yetki belgesi aldıkları tarihten itibaren 6 ay
içinde, mesleki yeterlilik ile ilgili aşağıdaki yükümlülüklerini yerine
getirmek ve faaliyetleri süresince muhafaza etmekle yükümlüdürler. Buna
göre;
a)
B1, C2, D1, L1, L2, M2, M3, N2, P2, R1, R2 ve T1 yetki belgesi
sahiplerinin, en az birer adet üst düzey yönetici ve orta düzey yönetici
türü mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları veya bu nitelikleri haiz
kişi veya kişileri istihdam etmeleri,
b) A, F, G ve H türleri ile B2, C3, D2, K3, M1, N1, P1, T2 ve
T3 yetki belgesi sahipleri ile tüzel kişiliği haiz K1 yetki belgesi
sahiplerinin, en az birer adet orta düzey yönetici türü mesleki yeterlilik
belgesine sahip olmaları veya bu nitelikleri haiz kişi veya kişileri
istihdam etmeleri,
c)
Yetki belgesi sahiplerinin, (a) ve (b) bentlerinde belirtilen
kişi/kişilerin herhangi bir sebeple ayrılmaları halinde bu eksikliği en geç
otuz gün içinde gidermeleri,
şarttır.
(16)
Yetki belgesi sahipleri, faaliyetleri ile ilgili bilgileri içeren ve
Bakanlıkça belirlenmiş formlara uygun olarak düzenlenen faaliyet
raporlarını Bakanlığa göndermekle yükümlüdürler.
(17)
Yetki belgesi sahipleri, bu Yönetmeliğin 36 ncı
maddesinde belirtilen nitelikleri haiz şoförleri çalıştırmakla
yükümlüdürler.
(18)
Yetki belgesi sahipleri;
a)
Çalışanlarının ücret ve çalışma şartlarına,
b)
Şoförlerin çalışma ve dinlenme sürelerine,
c)
Araçların ağırlık ve boyutlarına,
ç)
Yol ve araç güvenliğine,
d)
Çevrenin korunmasına,
ilişkin kurallara uygun faaliyette bulunmakla
yükümlüdürler.
(19)
Yetki belgesi sahipleri olağanüstü hal ve savaş halleri için Bakanlıkça
hazırlanan taşıma hizmetlerine ilişkin planların kendileriyle ilgili
gereklerini yerine getirmekle yükümlüdürler.
(20)
Yetki belgesi sahipleri, faaliyetleriyle ilgili olarak Bakanlıkça
yayımlanan tebliğlere, yönergelere ve genelgelere uymakla yükümlüdürler.
(21)
Yetki belgesi sahipleri, gerçek veya tüzel kişiliklerinin son bulması veya
herhangi bir sebeple faaliyetlerini bırakmaları halinde, bu hallerin
gerçekleştiği tarihten itibaren otuz gün içinde Bakanlığa yazılı bilgi
vermek ve yetki belgeleri, varsa taşıt belgeleri ve taşıt kartlarının
asıllarını Bakanlığa iade etmekle yükümlüdürler.
(22)
Yetki belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler; unvan, adres, vergi dairesi,
ortaklık, hisse devri (halka açık sermaye şirketlerinde hamiline yazılı
hisse devirleri hariç), sermaye miktarı, yönetici, acentelik sözleşmeleri
ve taşıtlara ilişkin değişiklikleri, değişikliğin meydana geldiği tarihten
itibaren 60 gün içinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler.
(23)
Yetki belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler; temsil ve/veya ilzama yetkili
şahıslara ilişkin değişiklikleri, değişikliğin meydana geldiği tarihte
Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler. Aksi halde, değişiklik bildirilinceye
kadar, değişiklik öncesi Bakanlığa bildirilmiş temsil ve/veya ilzama
yetkili şahısların taleplerine göre iş ve işlemler gerçekleştirilir.
(24)
Yolcu taşımacılığı yetki belgesi sahipleri, zorunlu karayolu taşımacılık
mali sorumluluk sigortası tazminatına yol açan bir kazaya karışmaları
halinde; kazaya, zarara veya olayla ilgili olarak açılacak davalara ilişkin
bilgi ve belgeleri 30 gün içinde sigorta şirketine vermekle yükümlüdürler.
(25)
Yolcu taşımacılığı yetki belgesi sahipleri, taşıtlarında, yolcularını
bilgilendirme amaçlı duyurular dışında, ortama sesli ve/veya görüntülü
yayın veremezler. Bu taşıtlarda sesli ve/veya görüntülü yayın yapılmak
istenilmesi halinde; bu yayınların bireysel (kapalı devre) yapılmasını
sağlamakla yükümlüdürler.
(26)
Yetki belgesi sahipleri, verdikleri hizmetlerden özürlülerin kolaylıkla ve
yeterli derecede yararlanması için gerekli tedbirleri almakla
yükümlüdürler.
(27)
Yetki belgesi sahipleri, 7/6/1939 tarihli ve 3634
sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu çerçevesindeki sorumluluklarını
yerine getirmekle yükümlüdürler.
(28)
Yolcu taşımacılığı yetki belgesi sahipleri, taşıtlarında her 14 koltuk için
en az 1 adet boyun korsesi bulundurmakla yükümlüdürler.
(29)
Yetki belgesi sahipleri düzenledikleri yolcu bileti, taşıma sözleşmesi ve
taşıma senedine bu Yönetmeliğe aykırı hüküm koyamazlar.
(30)
Yetki belgesi sahiplerinin yükümlülüğü ile ilgili olarak, uluslararası
anlaşmalar ve sözleşmelerde yer alan hükümler saklıdır.
Acentelerin sözleşme yükümlülükleri
MADDE 44 – (1) Acenteler, adlarına bilet satışı veya taşıma
senedi tanzim edecekleri yetki belgesi sahipleriyle, acentelik sözleşmesi
yaparak bunları yetki belgelerine kayıt ettirmek zorundadırlar. Acenteler,
sadece sözleşme yaparak yetki belgelerine kayıt ettirdikleri yetki belgesi
sahipleri adına iş ve işlem yapabilirler.
(2)
Acentelik sözleşmelerinin; tarafları ve imzalarını, kapsamını, taraflara
verilen yetki ve görevler ile hak ve yükümlülüklerini, mali konuları,
sözleşmenin geçerli olduğu yeri, sözleşmenin süresini, feshini, düzenleme
tarihini ve varsa diğer özel hükümleri ihtiva etmesi şarttır.
(3)
F1 ve F2 yetki belgesi sahipleri, en fazla 10 adet taşımacıyla sözleşme
yapabilirler. Ancak, Maliye Bakanlığınca onaylı elektronik ortamda bilet
düzenleme ve acentelerine düzenlettirme imkanına sahip olan taşımacı yetki
belgesi sahipleri bu sayıya dahil edilmez.
(4)
G1 ve G2 yetki belgesi sahipleri; en fazla 10 adet yetki belgesi sahibiyle,
sözleşme yapabilirler.
(5)
G3 ve G4 yetki belgesi sahipleri; en fazla 2 adet kargo veya dağıtım
işletmecisiyle sözleşme yapabilirler.
(6)
G1 yetki belgesi sahipleri, N türü yetki belgesi sahipleri ile sözleşme
yaparak acenteliklerini üstlenmeleri halinde, her il için sadece bir N1
ve/veya N2 yetki belgesi sahibinin unvanı altında faaliyette bulunabilir ve
başka tür yetki belgesi sahibi ile sözleşme yapamazlar.
Gönderenin, yolcunun, şoför ve diğer
personelin sorumluluğu
MADDE 45 – (1) Gönderen, gönderilerini, ilgili kanunlara ve
diğer mevzuata uygun bir şekilde taşımayı yapacak yetki belgesi sahibine
teslim etmekten sorumludur.
(2)
Gönderen; eşyanın cinsi, miktarı, nitelikleri, istifleme şekli, kalkış ve
varış noktası, gönderilenin adı ve adresi ile kimliğini ibraz etmek
suretiyle kendi adres ve kimlik bilgileri gibi diğer önemli bilgileri tam
ve doğru olarak yetki belgesi sahibine bildirmek zorundadır. Yanlış ve
eksik bildirimlerden doğacak sorumluluk gönderene aittir. Yetki belgesi
sahibi, gönderenin bildirmek zorunda olduğu bilgileri vermemesi halinde
taşımayı yapmaz. Taşımayı yaparsa, sorumluluk yetki belgesi sahibine ait
olur.
(3)
Gönderen; satılması, sevk edilmesi ve ticareti yasak olan bir eşyayı veya
kargoyu gönderemez, yetki belgesi sahipleri de bunu taşıyamaz. Aykırı
hareket halinde gönderen ve yetki belgesi sahibi sorumlu olur.
(4)
Yetki belgesi sahibi bir ihbar veya şüphe halinde en yakın resmi güvenlik
birimi görevlileri huzurunda gönderene ait eşyayı kontrol ettirebilir.
Kontrolle ilgili bir tutanak düzenlenir.
(5)
Uluslararası eşya taşımacılığı yapan yetki belgesi sahipleri, 7/12/1993 tarihli ve 3939 sayılı Kanunla katılmamız
uygun bulunan Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele
Sözleşmesi (CMR) ile Bu Sözleşmeye Ek Protokol hükümlerine uygun olarak
gönderene ait eşyayı kontrol ettirebilirler.
(6)
Gönderen; gönderilerini teslim etmeden önce taşımayı gerçekleştirecek
gerçek veya tüzel kişiliğin yetki belgesi sahibi olup olmadığını kontrol
etmekten/ettirmekten sorumludur.
(7)
Yolcular, trafiğin seyir ve güvenliğini tehlikeye düşürecek, diğer yolcuları
rahatsız edecek, genel ahlaka ve adaba aykırı tutum ve davranışlarda
bulunamazlar. Taşıtın teknik donanımını olumsuz etkileyebilecek hiçbir
cihazı kullanamazlar.
(8)
Yolcular seyahat süresince yolcu biletlerini yanlarında bulundurmak
zorundadırlar.
(9)
Taşıt şoförü ve yolculara hizmet eden personel; trafiğin seyir ve
güvenliğini tehlikeye düşürecek, yolcuları rahatsız edecek, genel ahlaka ve
adaba aykırı tutum ve davranışlarda bulunamaz.
(10)
Gönderenler ve yolcular taşımacının güvenlik yönünden almış olduğu
tedbirlere uyarlar, aksi halde doğacak sonuçlardan sorumlu olurlar.
Hizmetten yararlananların hakları
MADDE 46 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin bu Yönetmelik
kapsamında verdikleri hizmetlerden yararlananlar, 23/2/1995
tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile sağlanan
tüketicinin korunması haklarına sahiptirler.
(2)
Yetki belgesi sahipleri hizmetten yararlananlara kusursuz hizmet vermek
zorundadırlar. Kusursuz hizmet, hizmetten yararlananların hakkıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta
Sigorta yaptırma zorunluluğu
MADDE 47 – (1) Yolcu taşımalarında, yetki belgesi sahipleri;
yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Yönetmeliğin 42 nci maddesinin beşinci fıkrasından doğan
sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar.
(2)
Uluslararası yolcu taşımalarında, seyahatin Türkiye hudutları dışındaki
bölümü ile ilgili sigorta konusu Hazine Müsteşarlığınca yapılan
düzenlemelere tabidir.
Yapılması zorunlu sigortalar
MADDE 48 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki yolcu taşımalarında;
Kanunun 18 inci maddesinde tanımlanan Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali
Sorumluluk Sigortası ile Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi
Kaza Sigortası yaptırılması zorunlu olan sigortalardır.
Sigortasız taşıma yapılamayacağı
MADDE 49 – (1) Taşıt belgelerinde kayıtlı özmal
ve sözleşmeli tüm taşıtları için Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali
Sorumluluk Sigortası ve Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi
Kaza Sigortası yaptırmayan yetki belgesi sahipleri yolcu taşımacılığı
yapamaz.
(2)
Birinci fıkrada belirtilen sigortaları olmayan taşıtların terminallerden
çıkışlarına ve trafiğe katılmalarına yetkili görevliler tarafından izin
verilmez.
(3)
Denetimler sırasında birinci fıkrada belirtilen sigortaların yapılmadığı
ortaya çıkarsa, taşımanın başlamış olması halinde, taşımanın devamına
ilgili denetim elemanlarınca en yakın yerleşim noktasına kadar izin
verilir, bu yerleşim noktasında gerekli sigortanın yaptırılması halinde
taşımaya devam edilir.
Sigorta poliçesinin aslının verilmesi
zorunluluğu
MADDE 50 – (1) Yetki belgesi sahipleri, taşıt belgelerinde
kayıtlı taşıtlarına ait Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk
Sigortası ile Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza
Sigortası poliçelerini, geçerlilik süreleri sona ermeden önce yaptırarak,
yeni düzenlenen poliçelerin aslını süresi sona eren poliçelerin bitim
tarihinden itibaren onbeş gün içinde Bakanlığa
vermek zorundadırlar.
(2)
Birinci fıkradaki zorunluluk; sigorta poliçelerine ilişkin kontrollerin
elektronik ortamda yapılabilmesi imkanına bağlı
olarak Bakanlıkça kaldırılabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İstatistik, Bilgi Paylaşımı, Kamu Hizmeti
Yükümlülüğü ve Sözleşmesi, Olağanüstü
Hal ve Savaşta Taşımanın Planlanması
İstatistik
MADDE 51 – (1) Bakanlıkça, karayolu taşımacılık faaliyetlerinin
genel seyrinin tespiti ve politika oluşturulması bakımından bu faaliyetlere
ilişkin güvenilir verilere dayalı istatistikler oluşturulur.
(2)
Bakanlık istatistiklerin oluşturulmasında yetki belgesi sahiplerinin
göndereceği faaliyet raporlarından da yararlanır. Hangi yetki belgesi
sahiplerinin nasıl bir takvime bağlı olarak faaliyet raporu gönderecekleri
Bakanlıkça yayımlanacak bir genelge ile belirlenir.
(3)
Bakanlık oluşturduğu istatistikleri gerektiğinde yayımlar.
Bilgi paylaşımı
MADDE 52 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetler, bu
faaliyetleri yürüten gerçek ve tüzel kişiler ile kullanılan araçlara ait
Bakanlıkça elektronik ortamda tutulan verilerin ilgili kamu idareleriyle;
ilgili kamu idarelerince elektronik ortamda tutulan ve Bakanlıkça ihtiyaç
duyulan verilerin de Bakanlıkla paylaşımı esastır.
(2)
Bakanlıkça gerek görülmesi halinde; birinci fıkraya göre Bakanlıkça
elektronik ortamda tutulan veriler, tabi olduğu usul ve esaslar ilgili
bakanlıklarca yayımlanan yönetmeliklerle belirlenen ve ilgili kamu
idarelerinin denetimine tabi kuruluşlarla; bu kuruluşlarca elektronik
ortamda tutulan veriler de Bakanlıkla paylaşılır.
(3)
Elektronik ortamda paylaşılan verilerin gizliliğinin korunmasından veriyi
alan taraf sorumludur. Bilgi paylaşımına ilişkin usul ve esaslar yapılacak
protokollerle belirlenir.
Kamu hizmeti yükümlülüğü ve sözleşmesi
MADDE 53 – (1) Bakanlık, toplumsal ihtiyaçları ve çevre
faktörlerini dikkate alarak yeterli ulaştırma hizmeti sağlanması amacıyla
ya da göç, doğal afet, toplumsal ihtiyaçların oluşması ve benzeri hallerde,
belli yolcu ve eşya gruplarına özel ücret ve zaman tarifeleri ile güzergah belirlemek suretiyle yetki belgesi sahiplerine
kamu hizmeti yükümlülüğü getirerek bunlarla kamu hizmeti sözleşmesi
akdedebilir.
(2)
Kamu hizmeti sözleşmesinde yer alan hükümler, aynı hizmeti gören diğer
yetki belgesi sahipleri aleyhine veya lehine sonuçlar doğuramaz.
(3)
Bakanlık gerektiğinde kamu hizmeti sözleşmesi kapsamında yürütülecek
faaliyetlerle ilgili ihale yapabilir.
(4)
Kamu hizmeti yükümlülüğü işletme, taşıma ve tarife yükümlülüklerinden
oluşur.
Buna
göre;
a)
İşletme yükümlülüğü, yetki belgesi sahiplerine taşıma hizmetleri ile ilgili
süreklilik, düzenlilik ve yeterlilik hususlarında belirlenmiş standartların
sağlanmasına yönelik olarak getirilen işletme yükümlülüğünü,
b)
Taşıma yükümlülüğü, yetki belgesi sahiplerine kamu hizmeti yükümlülüğü
olarak getirilen yolcuları ve eşyayı öngörülen rayiçlerde ve öngörülen
şartlara tabi olarak taşıma yükümlülüğünü,
c)
Tarife yükümlülüğü, özellikle bazı yolcu gruplarına, bazı eşya ve kargo
türleri veya bazı güzergahlar için, yetki belgesi
sahiplerinin ticari çıkarları ile uyuşmasa da Bakanlık tarafından tespit
edilmiş ve onaylanmış tarifelere uyma yükümlülüğünü,
ifade eder.
(5)
Yetki belgesi sahiplerine getirilen işletme, taşıma veya tarife
yükümlülüklerinden dolayı ilgili yetki belgesi sahibinin ekonomik açıdan
zarar görmesi durumunda, söz konusu yetki belgesi sahibi kamu hizmeti
yükümlülüğünün kısmen veya tamamen ortadan kaldırılmasına veya önemli
değişiklikler yapılmasına yönelik olarak Bakanlığa başvurabilir. Bu talep,
Bakanlığa en az doksan gün önceden ihbarlı olarak bildirilir. Bakanlık, söz
konusu hizmetin ihbar tarihinden itibaren bir yıla kadar sürdürülmesi
konusunda ısrar edebilir ve bunu ihbar süresinin bitiminden en az otuz gün
önce ilgili yetki belgesi sahibine bildirir.
(6)
Bakanlık, beşinci fıkrada belirtilen şekilde ihbarlı talep yapılması
halinde, getirdiği kamu hizmeti yükümlülüklerinden feragat edebilir.
(7)
Bakanlık, beşinci fıkrada belirtilen şekilde yapılan ihbarlı taleplerde
kararlarını, işletme ya da taşıma yükümlülükleri söz konusu olduğunda
başvurunun yapıldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde, tarife yükümlülükleri
bakımından ise 6 ay içinde alır.
(8)
25/10/1983 tarihli ve 2935 sayılı Olağanüstü Hal
Kanunu hükümleri saklıdır.
Olağanüstü hal ve savaşta taşımanın
planlanması
MADDE 54 – (1) Olağanüstü hal ve savaşta uygulanmak üzere;
Bakanlık, ilgili kuruluşlar ve yetki belgesi sahipleriyle işbirliği yaparak
olağanüstü hal ve savaşta taşıma hizmetlerinin sürekliliğini sağlayabilmek
için gerekli planları hazırlar.
(2)
16/7/1965 tarihli ve 697 sayılı Ulaştırma ve
Haberleşme Hizmetlerinin Olağanüstü Hallerde ve Savaşta Ne Suretle
Yürütüleceğine Dair Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.
BEŞİNCİ KISIM
Özellik Arzeden
Faaliyetler
Tarifeli
Taşımalar, Terminal İşletmeciliği ve Uluslararası Taşımalar
BİRİNCİ BÖLÜM
Tarifeli
Taşımalar
Taşıma hattı ve taşıma güzergahına uyma zorunluluğu
MADDE 55 – (1) Tarifeli yolcu ve kargo taşımacılığı yapan
yetki belgesi sahipleri, belirlenmiş olan taşıma hattı ve taşıma güzergahına yasal mücbir sebepler dışında uymak
zorundadırlar.
Hat sayısı
MADDE 56 – (1) B1 yetki belgesi sahiplerinin özmal koltuk kapasitelerine bağlı olarak tarifeli yolcu
taşımacılığı faaliyetinde bulunabilecekleri hatların sayısı aşağıda
belirlenmiştir. Buna göre;
a)
150-200 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 3 adet,
b)
201-300 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 5 adet,
c)
301-400 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 6 adet,
ç)
401-500 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 8 adet,
d)
501-750 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 12 adet,
e)
751-1000 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 15 adet,
f)
1001-1250 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 18 adet,
g)
1251-1500 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 20 adet,
ğ)
1501 adet ve üzeri özmal koltuk kapasitesine
sahip olanlara sınırsız,
uluslararası ve/veya yurtiçi taşıma hattı verilir.
(2)
D1 yetki belgesi sahiplerinin özmal koltuk
kapasitelerine bağlı olarak tarifeli yolcu taşımacılığı faaliyetinde
bulunabilecekleri hatların sayısı aşağıda belirlenmiştir. Buna göre;
a)
150-200 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 3 adet,
b)
201-300 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 5 adet,
c)
301-400 adet özmal koltuk kapasitesine sahip olanlara
en fazla 6 adet,
ç)
401-500 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 8 adet,
d)
501-750 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 12 adet,
e)
751-1000 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 15 adet,
f)
1001-1250 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 18 adet,
g)
1251-1500 adet özmal koltuk kapasitesine sahip
olanlara en fazla 20 adet,
ğ)
1501 adet ve üzeri özmal koltuk kapasitesine
sahip olanlara sınırsız,
yurtiçi taşıma hattı verilir.
(3)
D4 yetki belgesi sahiplerine tarifeli taşımalar için en fazla taşıt sayısı
kadar taşıma hattı verilir.
(4)
Bakanlık tarifeli kargo taşımaları için özmal
taşıt sayısına bağlı olarak verilecek taşıma hattı sayısını bir genelgeyle
belirler.
(5) B1 ve D1 yetki belgesi sahiplerinin, bir yerleşim yerine
veya bir ülkeye yönelik taşıma hatlarında yapacağı birden fazla sefer için,
faaliyette bulunacağı taşıma hattının mesafesi, taşıt belgesinde kayıtlı
taşıt sayısı ve/veya sefer başına ortalama yolcu sayısı veya doluluk oranı
dikkate alınarak günlük ve/veya haftalık toplam sefer sayısı belirlenir.
Ücret tarifeleri
MADDE 57 – (1) Tarifeli yolcu ve kargo taşımaları ücret
tarifesine tabidir.
(2)
Tarifeli yolcu ve kargo taşımaları ile ilgili ücret tarifeleri, yetki
belgesi sahiplerince geçerlilik süresi de belirtilmek suretiyle hazırlanır.
Bu ücret tarifelerinin uygulamaya konulmasından önce, yetki belgesi
sahiplerince Bakanlıktan “görülmüştür” şerhinin alınması zorunludur.
(3)
Yetki belgesi sahipleri “görülmüştür” şerhi alınmış ücret tarifelerini
görülebilecek şekilde işyerleri, terminal ve bilet satış yerleri ile kargo
kabul/dağıtım yerlerine asmak, ayrıca bir örneğini yolcu taşıması yapan
taşıtlarında bulundurmak zorundadırlar.
(4)
Ücret tarifeleri aynı hat ve güzergah üzerinde
gidiş ve dönüşte aynı olur. Aynı hat ve güzergah
üzerinde gidiş ile dönüş için değişik ücret tarifesi uygulanamaz.
(5)
Yetki belgesi sahipleri tespit edilmiş ücret tarifelerinin üzerinde ücret
alamaz ve % 30’dan fazla indirim uygulayamazlar. Ancak, tarifeli yolcu
taşımacıları önceden Bakanlıktan izin almak sureti ile belirli bir süre
için, sefere çıkardığı taşıtının toplam koltuk sayısının % 10’unu aşmayacak
sayıdaki koltuk için herhangi bir orana tabi olmaksızın özel indirim
uygulayabilirler.
(6)
Ücret tarifeleri asgari dört aylık, azami bir yıllık sürelerle belirlenir.
Bakanlık, taşıma maliyetlerine etki eden unsurların önemli orandaki artış
ve azalışlarını dikkate alarak bu süreleri bir genelgeyle değiştirebilir.
(7)
Ücret tarifesinin bitim tarihini takip eden 30 günlük süre içinde yeni
ücret tarifesi için Bakanlığa müracaatta bulunulmazsa; ücret tarifesi,
bitim tarihi itibariyle süresi dolan tarife için belirlenen süre kadar
başka bir işleme gerek kalmaksızın uzar ve geçerli olur. Süresi dolan ücret
tarifesi, 30 günlük müracaat süresi içinde de geçerlidir.
(8)
Ücret tarifelerinin geçerlilik süresini tamamlayan yetki belgesi sahipleri,
bu sürenin sonunda fazla ücret içeren yeni bir ücret tarifesi
alabilecekleri gibi, aynı veya daha düşük ücret içeren yeni bir ücret
tarifesi de alabilirler.
(9)
Ücret tarifeleri, yetki belgesi sahiplerinin merkezi işyeri adresinin
bulunduğu yerin bağlı olduğu Bakanlık birimine sunulur. Yetki belgesi
sahipleri “görülmüştür” şerhi düşülen ücret tarifelerini 15 gün içinde
faaliyette bulunduğu güzergahlardaki şubelerine ve
acentelerine bildirmek zorundadırlar.
(10)
6 yaşın altında olan çocuklar yolcu bileti düzenlenmeksizin kucakta seyahat
edebilirler. Bunlar için ayrı koltuk talep edilmesi halinde, bilet ücreti
geçerli ücret tarifesi üzerinden % 30 indirimli düzenlenir.
(11)
6 yaş ve üzeri tüm yolcuların ayrı koltukta seyahat etmesi zorunlu olup,
altı ile 12 yaş arası çocuklar ile yaş şartı aranmaksızın en az % 60
oranında özürlü olduğunu belgeleyen kişiler için bilet ücreti geçerli ücret
tarifesi üzerinden % 30 indirimli düzenlenir.
(12)
Yetki belgesi sahipleri ücret tarifelerini kendilerine ait internet
sitelerinde yayımlamak zorundadırlar.
(13)
Geçerli ücret tarifeleri, Bakanlığa ait internet sitelerinde kamuoyunun
bilgisine sunulabilir.
(14)
Uluslararası tarifeli yolcu ve kargo taşımalarında taraflar arasında
yapılan sözleşme hükümlerine göre işlem yapılır ve uygulanır.
Zaman tarifeleri
MADDE 58 – (1) Tarifeli yolcu taşımaları zaman tarifesine
tabidir.
(2)
Yetki belgesi sahipleri tarafından geçerlilik süresi de belirtilmek
suretiyle hazırlanan zaman tarifelerinin uygulamaya konulmadan önce
Bakanlığa onaylatılması zorunludur.
(3)
Yetki belgesi sahipleri onaylanmış zaman tarifelerini görülebilecek şekilde
işyerleri, terminal ve bilet satış yerlerine asmak, ayrıca bir örneğini
yolcu taşıması yapan taşıtlarında bulundurmak zorundadırlar.
(4)
Zaman tarifeleri, yetki belgesi sahiplerinin merkezi işyeri adresinin
bulunduğu yerin bağlı olduğu Bakanlık birimine sunulur. Yetki belgesi
sahipleri onaylanan zaman tarifelerini onbeş gün
içinde faaliyette bulunduğu hat ve güzergahlardaki
şubelerine ve acentelerine bildirmek zorundadırlar.
(5)
Yetki belgesi sahipleri geçerli zaman tarifelerini kendilerine ait internet
sitelerinde yayımlamak zorundadırlar.
(6)
Geçerli zaman tarifeleri, Bakanlığa ait internet sitelerinde kamuoyunun
bilgisine sunulabilir.
(7)
Zaman tarifeleri, hat ve güzergahların mesafesi ve
durumu ile taşıt belgelerinde kayıtlı taşıt sayısı dikkate alınarak
düzenlenir.
(8)
Uluslararası tarifeli yolcu taşımalarında taraflar arasında yapılan
sözleşme hükümlerine göre işlem yapılır ve uygulanır.
Tarifelere uyma zorunluluğu
MADDE 59 – (1) Tarifeli taşımacılık faaliyetinde bulunan yetki
belgesi sahipleri, “görülmüştür” şerhi düşülen ücret tarifeleri ile
“onaylanmış” zaman tarifelerine uymak zorundadırlar.
(2)
Tarifeli yolcu taşımalarında; Bakanlıkça onaylanmış zaman tarifesinde yer
almayan bir saate yolcu bileti düzenlenemez.
(3)
Tarifeli yolcu taşımalarında; Bakanlıkça onaylanmış zaman tarifesinde yer
alan her sefer için taşıt tahsis edilmesi zorunludur.
(4)
Tarifeli yolcu taşımalarında; Bakanlıkça onaylanmış zaman tarifesinde yer
alan bir saatin 10 dakika öncesi veya sonrasına ek sefer konulabilir. Bu ek
sefer için yolcu bileti düzenlenmesi ve taşıt tahsis edilmesi zorunludur.
Terminal kullanma zorunluluğu ve ara
duraklar
MADDE 60 – (1) Tarifeli yolcu taşımalarında kalkış ve
varışların bir terminalden yapılması esastır. Terminal ve ara duraklar
dışında yolcu indirilip bindirilmez.
(2)
Tarifeli yolcu taşımacılığı yetki belgesi sahiplerine taşıma hattı
verilebilmesi için; kendilerinin veya acentelerinin, seferlerin başladığı
kalkış ve bittiği varış noktalarındaki en az bir yolcu terminaline bağımsız
olarak veya birlikte sahip olmaları veya bu terminalin kullanma hakkını
haiz olmaları zorunludur.
(3)
Tarifeli yolcu taşımacılığı yetki belgesi sahiplerinin kalkış ve varış
noktaları dışında yolcu indirip bindirebilmeleri için kendilerinin veya
acentelerinin ara durak tanımına uygun bir yere sahip veya kullanım hakkını
haiz olmaları zorunludur. Yeri ve zamanı önceden belirlenen ara duraklarda
da yolcu indirilip, bindirilerek bilet satışı yapılabilir. Ara duraklarda
bilet satışı yapılabilmesi ve yolcu alınabilmesi için yetki belgesi
sahibine ait bir şube veya acentesi olması şarttır.
(4)
Ara duraklar seyahatin başladığı ilk kalkış ve son varış yeri olarak
kullanılamaz.
(5)
Yolcu taşımacılığı yetki belgesi sahiplerinin belediye sınırları içinde
terminal dışındaki yerlerde yolcu indirilip bindirilebilmesi için
ilgili/yetkili kurulun/trafik komisyonunun izin vermesi gerekir.
Terminalin bulunmadığı yerleşim
birimlerinde yapılacak uygulama
MADDE 61 – (1) Yolcu terminalinin bulunmadığı yerleşim
birimlerinde, tarifeli yolcu taşımacılığında kullanılmak üzere ilgili
mahalli makamlarca yolcuların asgari ihtiyaçlarını karşılayacak fiziki
şartları haiz bir yer tahsis edilir veya belirlenir. Tahsis edilen veya
belirlenen bu yerle ilgili mülki veya mahalli makamlarca düzenlenen resmi
belgenin tarifeli yolcu taşımacılığı yetki belgesi sahibi/sahipleri
tarafından Bakanlığa verilmesi halinde bu yerler ara durak veya kalkış veya
varış noktası olarak kullanılabilir.
Terminallerde yer bulunmaması halinde
yapılacak uygulama
MADDE 62 – (1) Yolcu terminallerinde yer bulunmaması veya
terminal işletmecileri tarafından yer tahsis edilememesinin/edilmemesinin
belgelenmesi hallerinde; bu Yönetmeliğin 61 inci maddesi hükümleri
uygulanır.
İKİNCİ BÖLÜM
Terminal
İşletmeciliği
Terminal işletmecilerinin
yükümlülükleri
MADDE 63 – (1) Terminal işletmecileri;
a)
Terminallerde faaliyet gösteren taşımacı ve acenteler ile diğer
işletmecilere fatura ettikleri ortak giderlerle ilgili şeffaf olmak ve bu
hususta yeterli, açık ve anlaşılır bilgi vermekle,
b)
Terminallerde yeterli sayıda personeli olan güvenlik ve temizlik birimleri
oluşturmak ve bu hizmetleri yürütmekle,
c)
Alt ve üst yapıya ilişkin özellikleri sürekli olarak faal, çalışır ve
kullanılır durumda bulundurmak ve bu hizmetleri yürütmekle,
ç)
Yolcuların bagajlarını taşıyabilmeleri için, yeterli sayıda bagaj taşımaya
mahsus kullanımı ücretsiz araç ve gereç bulundurmakla,
d)
Bakanlıkça belirlenecek konulardaki uyarı, bilgi ve duyuru levhalarını
kolayca görülebilecek uygun yerlere asmak, yerleştirmek ve bulundurmakla,
e)
Terminallerde ve çevresinde yolcuları rahatsız edecek şekilde, yolcuları
yönlendirmek için personel istihdam edilmesine, çalıştırılmasına ve
bunlardan yararlanılmasına izin vermemek ve bunları önlemekle,
f)
Terminal kapalı alanlarında satılan gıda ürünlerinin Gıdaların Üretimi
Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmeliğe uygun olmasını kontrol
ettirmekle,
g)
Terminallerin kapalı alanlarında tehlike oluşturabilecek yanıcı, yakıcı,
parlayıcı, patlayıcı, zehirli, bulaşıcı, radyoaktif ve benzeri nitelikteki
maddeler ile pis koku yayan maddelerin bulundurulmasını, satışını ve
ticaretini engellemekle,
ğ)
İşlettikleri terminallerde yetki belgesiz taşımacılık ve acentelik
faaliyetinde bulunulmasına ve taşıt kartı olmayan taşıtların terminale
giriş/çıkışına izin vermemek ve bunları önlemekle,
yükümlüdürler.
Terminal ücretleri
MADDE 64 – (1) Terminal işletmecileri tarafından, terminalin
bakımı, onarımı, korunması ve işletme giderlerinin karşılanması ve kâr
amacıyla;
a)
Yetki belgesi sahiplerinin taşıt belgelerine kayıtlı her taşıt başına
sadece terminal çıkışlarında makul bir ücret alınabilir.
b)
Yetki belgesi sahiplerinin, müşterilerine ücretsiz şehiriçi
ulaşımı sağlayan taşıtlarından, taşıt başına günlük, haftalık veya aylık
makul bir ücret alınabilir, bunların her giriş ve çıkışları için ayrıca
ücret alınamaz.
c)
Terminallerin park alanlarını kullanan taşıtlardan park sürelerine göre
makul bir ücret alınabilir. Ancak, yolcuları terminale getirmek veya
terminalden almak üzere terminal içinde bulunan genel park alanlarını
kullanan özel ve resmi otomobillerden 25 dakikayı geçmeyen giriş ve
çıkışlarda ücret alınmaz. Bu durumdaki otomobillere genel park alanlarının
dışında terminal içinde özel bir park alanı tahsis edilmesi halinde ise söz
konusu ücretsiz süre ikiye katlanarak 50 dakika olur.
ç)
Ücret tarifeleri, T1 ve T3 yetki belgesi sahipleri tarafından Bakanlığa, T2
yetki belgesi sahipleri tarafından ise terminalin bulunduğu ilin bağlı
olduğu Bakanlık birimlerine sunulur ve bunlar tarafından “Görülmüştür”
şerhi düşülür.
d)
Terminallerde uygulanacak ücret tarifeleri; ayrıca, bu Yönetmeliğin 57 nci maddesinin ikinci, üçüncü, altıncı, yedinci,
sekizinci ve onikinci fıkraları hükümlerine de
tabidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uluslararası
Taşımalar
Uluslararası taşımaların kapsamı
MADDE 65 – (1) Uluslararası yolcu ve eşya taşımaları;
a)
Türkiye'ye karayoluyla veya demiryoluyla herhangi bir hudut kapısından
giren veya Türkiye’nin herhangi bir deniz limanına deniz yoluyla gelen
yüklü karayolu taşıtlarının, herhangi bir aktarma olmadan yapacağı transit
taşımaları,
b)
Türkiye'ye demiryolu, denizyolu veya havayoluyla gelen yolcunun, eşyanın ve
kargonun varış yerlerinden karayolu taşıtlarıyla üçüncü ülkelere yapılan
taşımaları,
c)
Türkiye'den karayolu taşıtları ile diğer ülkelere yapılan ikili taşımaları,
ç)
Diğer ülkelerden karayolu taşıtları ile Türkiye'ye yapılan ikili
taşımaları,
d)
İndirme, bindirme ve/veya yükleme, boşaltma yerleri, taşımayı yapan taşıtın
ait olduğu ülke dışındaki ülkeler olan üçüncü ülke taşımalarını,
kapsar.
Uluslararası taşıma yetkisi
MADDE 66 – (1) 65 inci maddenin birinci fıkrasının (a),
(c), (ç) ve (d) bentleri kapsamındaki taşımalar, uluslararası taşımacılık
alanında Bakanlıktan yetki belgesi almış kişilerin taşıt belgelerinde
kayıtlı taşıtlar ve ikili ve çok taraflı uluslararası karayolu taşıma
anlaşmalarına göre taşıma yapmaya yetkili veya Bakanlıkça özel izin belgesi
verilmiş yabancı plakalı taşıtlarla yapılabilir.
(2)
65 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki taşımalar,
uluslararası taşımacılık alanında Bakanlıktan yetki belgesi almış kişilerin
taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarıyla yapılabilir.
(3)
Birinci ve ikinci fıkralarda taşıma yetkisi verilen taşıtların hangi ülke,
hangi kara hudut kapısı, deniz limanı, hava limanı veya alanı, demiryolu
istasyonu veya garından taşıma yapacağı Bakanlıkça belirlenir.
(4) Gerekli hallerde, 65 inci maddenin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki taşımalar için yabancı plakalı
taşıtlara Kanun’un 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde taşıma
yetkisi verilebilir.
(5)
Yabancı plakalı taşıtlara bu madde kapsamında verilen taşıma yetkisi;
Türkiye’ye veya Türkiye’den veya Türkiye üzerinden taşıma yapma izni veren
geçiş belgesi, Ulaştırma Bakanları Avrupa Konferansı (UBAK) izin belgesi
veya özel izin belgesi olmadan kullanılamaz. Ancak;
a)
İtfaiye hizmetleri ile ilgili taşımalar,
b)
Ambulans taşımaları,
c)
Cenaze taşımaları,
ç)
Doğal afetler başta olmak üzere, acil durumlarda, ilaç, alet ve tıbbi
teçhizatlar ile gerekli diğer malzemelerin taşınması,
d)
Kamu hizmeti çerçevesinde yapılan posta taşımaları,
e)
Arıza, kaza veya benzeri durumlardaki taşımalar,
f)
Mütekabiliyet esasına göre, taşıma kapasitesi 3,5 tonu veya toplam yüklü
ağırlığı 6 tonu geçmeyen taşıtlarla yapılan eşya taşımaları,
için yabancı plakalı taşıtlardan yukarıdaki geçiş/izin
belgelerinden hiçbiri aranmaz.
(6)
Oto taşımaları ve özelliği olan taşımalar için imal edilmiş özel donanımlı
taşıtlar hariç, taşıma kapasitesi 10 tondan az olan taşıtlara geçiş belgesi
tahsis edilmez.
(7)
Yabancı plakalı taşıtlar, Türkiye sınırları dâhilinde iki nokta arasında
taşıma yapamazlar.
(8)
Türkiye’nin taraf olduğu ikili ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve
sözleşmelerin hükümleri saklıdır.
Sınır kapıları ve tampon bölgelerdeki
yasak haller
MADDE 67 – (1) Doğal afet, gerginlik ve savaş hali, zorunlu
göç, ekonomik ve siyasi kriz ve benzeri olağanüstü ve zorunlu hallerde,
sınır mülki idare amirinin vereceği izin dışında;
a)
İlgili mevzuata aykırı olarak, karayolu ile yolcu, eşya ve kargo sınır
kapılarına ve tampon bölgelere taşınamaz.
b)
Sınır kapılarında ve tampon bölgelerde, eşyanın ve kargonun aktarılması,
boşaltılması ve depolanması yapılamaz. Uluslararası eşya ve kargo
taşımalarında aktarma ve boşaltma işlemleri; sınır kapılarının dışındaki
diğer gümrüklü sahalarda ve yetkili gümrük idarelerinin gözetiminde
yapılır.
c)
Sınır kapılarında ve tampon bölgelerde yolcu aktarma, indirme, bindirme
yapılamaz. Yolcuların sınır kapısından yaya olarak geçmek suretiyle bir
başka taşıta binmesine müsaade edilmez.
(2)
Bakanlıkça, sınır kapılarındaki fiziksel altyapının kapasitesi veya ticari
taşımacılık yoğunluğu dikkate alınarak, uluslararası taşımaları daha
düzenli, güvenli ve seri kılmak amacıyla; hususi tescil edilmiş otomobiller
dahil tüm taşıtlar için sınır kapılarından yapılan
giriş/çıkışlara yönelik günlük, aylık veya yıllık olarak; araç cinsi ve
sayısı ile sefer sayısı bakımından sınırlama getirilebilir.
Kota uygulaması, anlaşmasız ülkelere
ait taşıt izinleri ve yabancı plakalı taşıtların trafik mevzuatına uyma
zorunluluğu
MADDE 68 – (1) İkili, üçüncü ülke ve transit taşımalarda,
yurtiçi taşımaları aksatmamak ve/veya Türkiye üzerinden yapılan
uluslararası taşımaları daha düzenli, güvenli ve seri kılmak ve/veya
çevrenin korunması amaçlarıyla, gerektiğinde diğer taşıma sistemleriyle
birlikte ve tamamlayıcı olmak üzere altyapının fiziksel sınırları ile
güzergâhların belirlenmesine ilişkin mevzuat çerçevesinde Bakanlıkça kota
sistemi uygulanabilir.
(2)
Türkiye ile uluslararası karayolu taşımacılık anlaşması olmayan ülkelere
ait taşıtlarla, Türkiye’ye veya Türkiye’den veya Türkiye üzerinden
yapılacak taşımalarda kullanılacak her bir taşıt için Bakanlıktan izin
alınması şarttır.
(3)
Türkiye’ye veya Türkiye’den veya Türkiye üzerinden taşıma yapan yabancı
plakalı taşıtların 13/10/1983 tarihli ve 2918
sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde
öngörülen kurallara uyması zorunludur.
Geçiş ücretleri
MADDE 69 – (1) Karayolunun bakımı, korunması ile karayolu ve
taşımanın yönetimine ilişkin giderlere katkıda bulunmak üzere yabancı
plakalı taşıtlardan, Euro veya karşılığı Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankasınca değeri ilan edilen değiştirilebilir döviz veya Türk Lirası
olarak geçiş ücreti alınır.
(2)
Köprü, tünel ve otoyol ücreti gibi karayolu alt yapısının kullanılmasından
alınan ücret ile eşya/kargo ve taşıtlar için yapılan hizmetlerin ücretleri
bu geçiş ücretlerine dâhil değildir.
(3)
Bakanlık, geçiş ücretlerini tespit etmeye, arttırmaya, indirmeye veya
kaldırmaya yetkilidir.
(4)
Bu ücretlerin tahakkuk ve tahsili sınır kapılarındaki Bakanlık birimine
bağlı muhasebe yetkilisi mutemetlerince veya Maliye Bakanlığınca yapılır.
(5)
Türkiye’ye giriş gümrük kapılarında ödenmesi gereken geçiş ücretlerinin
ödenmediği veya eksik ödendiğinin tespiti halinde, ödenmeyen veya eksik
ödenen ücretler üç katı olarak alınır.
(6)
Bu madde kapsamındaki uygulamaya yönelik düzenlemeler ile geçiş ücretleri,
Bakanlık tarafından hazırlanarak Resmî Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ
ile belirlenir.
(7)
Türkiye’nin taraf olduğu ikili ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve
sözleşmelerin hükümleri saklıdır.
ALTINCI KISIM
Denetim ve
Tutanaklar, İdari Para Cezaları ve Diğer İdari Yaptırımlar
BİRİNCİ BÖLÜM
Denetim ve
Tutanaklar
Denetim
MADDE 70 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin Kanun ve bu
Yönetmelik kapsamında yer alan faaliyetleri Bakanlığın denetimine tabidir.
(2)
Bakanlık yapacağı denetimleri; kendisinin yanı sıra, Kanunun 35 inci
maddesinin verdiği yetkiye dayanarak bu Yönetmeliğin 71 inci maddesiyle
yetkili kıldığı diğer kamu kurum ve kuruluşları eliyle yapar.
(3)
Denetimle ilgili olarak yetkili kılınan kuruluşlar Bakanlıkla her zaman
işbirliği içinde olmak ve Bakanlık talimatlarını yerine getirmek
zorundadırlar.
(4)
Denetim yapmakla görevli/yetkili olanlar tarafından istenilen belgelerin
verilmesi zorunludur.
(5)
Denetimle ilgili diğer mevzuat hükümleri saklıdır.
Denetimle görevli ve yetkili kuruluşlar
MADDE 71 – (1) Bakanlık, valilikler (kolluk kuvvetleri),
Gümrük Müsteşarlığı’nın sınır kapılarındaki birimleri, terminallerdeki
belediye zabıta birimleri, Kanun ve bu Yönetmeliğin kendilerine yüklediği
görev ve yetkileri doğrudan yerine getirir ve kullanırlar.
Denetimle görevli ve yetkili kılınanlar
ve bunlarla ilgili hususlar
MADDE 72 – (1) Kanunda yazılı idarî para cezalarını uygulamaya
Kanunun 27 nci maddesinde belirtilen kişiler
yetkilidir.
(2)
İhlal tutanağı düzenleyebilecek personel aşağıda sayılmıştır:
a)
Bakanlıkça yetkili kılınmış;
1)
Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü personeli.
2)
Ulaştırma Bölge Müdürlükleri personeli.
b)
Trafik polisi ve zabıtası.
c)
Trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde rütbeli jandarma
personeli.
ç)
Gümrük Müsteşarlığının sınır kapılarında görev yapan gümrük muhafaza ve
gümrük muayene memurları ile bunların amirleri.
d)
Terminallerde görevli belediye zabıtası.
(3)
4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
uyarınca inceleme ve yoklama yapmaya yetkili olanlar,
yaptıkları/yapacakları inceleme ve yoklamalarda, bu Yönetmeliğin 8 inci
maddesinde yeralan kurallara aykırı olarak
yapılmış bir faaliyete istinaden düzenlenmiş fatura veya fatura yerine
geçen belge tespit etmeleri halinde; ilgililer hakkında Kanunun öngördüğü
idari para cezalarının uygulanmasını teminen bu
durumu Bakanlığa bildirmekle görevlidirler.
(4)
Denetimle görevli ve yetkili kılınanlar, Kanun ve bu Yönetmelik esaslarına
göre denetim görevlerini yerine getirmek ve denetimler sırasında tespit
ettikleri kusurlar ve ihlaller için tutanak düzenlemekle yükümlüdürler.
(5)
Bakanlık, uyarılmasına rağmen denetim görevini aksatanları ilgili idari ve
adli mercilere bildirir.
İhlal ve idari para cezası karar
tutanağı düzenlenmesi
MADDE 73 – (1) Kanunda öngörülen ve bu Yönetmelikte belirtilen
kusurları ve/veya ihlalleri işleyenler hakkında, bu Yönetmeliğin 72 nci maddesinde belirtilen görevliler tarafından idari
para cezası ve/veya ihlal tespitine dair tutanak düzenlenir.
(2)
Tutanaklar, para cezası gerektiren kusurlar için idari para cezası karar
tutanağı, uyarma gerektiren mevzuat ihlalleri için ihlal tespit tutanağı
olmak üzere iki şekilde düzenlenir.
(3)
Birden fazla kusurun bir arada işlenmesi halinde her kusur için ayrı idari
para cezası karar tutanağı düzenlenir.
(4)
Birden fazla mevzuat ihlalinin bir arada işlenmesi halinde her ihlal için
ayrı ihlal tespit tutanağı düzenlenir.
(5)
İdari para cezalarına ilişkin diğer hususlarda Maliye Bakanlığınca
yayımlanan mevzuat esas alınır.
Tutanakları düzenleyenlerin yükümlülüğü
ve tutanakların muhafazası
MADDE 74 – (1) Tutanak düzenleyenlerin tutanaklarla ilgili
yükümlülükleri aşağıda belirtilmiştir.
a)
Tutanaklara, mensubu olduğu kurumun veya birimin adı bulunan kaşe veya
damgayı basmak veya bu kurumun veya birimin adını yazmak.
b)
Tutanaklara, kendi adını, soyadını, görev unvanını ve sicil numarasını
yazarak veya bu bilgiler bulunan kaşe veya damgayı her nüshasına basarak
imza etmek.
c)
Tutanakları, tebliğ yerine geçmek üzere, hakkında işlem yapılana veya
temsilcisine imza ettirmek ve bir nüshasını vermek.
ç)
Tutanakları imza etmekten kaçınanlar için “imza etmedi” kaydı koymak.
d)
Zorunlu hallerde sorumlular için "gıyabında" yazarak kayıt
koymak.
e)
Tutanakların birer örneğini Bakanlığa göndermek.
(2)
Bakanlığa gönderilen tutanak örnekleri Bakanlığın ilgili birimi tarafından
incelenir, değerlendirilir ve muhafaza edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
İdari Para
Cezaları
İdari para cezaları
MADDE 75 – (1) Kanunda öngörülen ve bu Yönetmeliğin;
a)
9 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına,
b)
11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına,
c)
18 inci maddesinin dördüncü fıkrasına,
ç)
29 uncu maddesinin birinci fıkrasına,
d)
36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine,
e)
38 inci maddesinin ikinci ve yedinci fıkralarına,
f)
40 ıncı maddesinin beşinci fıkrasına,
g)
41 inci maddesinin birinci fıkrasına,
ğ)
42 nci maddesinin dördüncü ve sekizinci
fıkralarına,
h)
43 üncü maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, sekizinci, onüçüncü,
yirmidördüncü fıkraları ile onbeşinci
fıkrasının (a) ve (b) bentlerine,
ı)
44 üncü maddesinin birinci fıkrasına,
i)
47 nci maddesinin birinci fıkrasına,
j)
57 nci maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü
fıkralarına,
k)
58 inci maddesinin üçüncü fıkrasına,
l)
59 uncu maddesinin birinci fıkrasına,
m)
60 ıncı maddesinin birinci fıkrasına,
n)
66 ncı maddesinin yedinci fıkrasına,
o)
67 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve
(c) bentlerine,
aykırı hareket edenlere Kanunda belirtilen miktarlarda
idari para cezaları uygulanır.
(2)
Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan hükümler
saklıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Diğer İdari
Yaptırımlar
Uyarma
MADDE 76 – (1)
Bu Yönetmeliğin;
a)
8 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine aykırı hareket edenlere 10
uyarma,
b)
13 üncü maddesinin onbeşinci fıkrasına aykırı
hareket edenlere 5 uyarma,
c)
17 nci maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket
edenlere 2 uyarma; ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 3 uyarma,
ç)
21 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına aykırı hareket edenlere
her fıkra için 10 uyarma,
d)
22 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi ile
üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentlerine aykırı hareket edenlere her bent
için 5 uyarma,
e)
23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine aykırı hareket
edenlere her bent için 2 uyarma,
f)
24 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendine aykırı hareket edenlere
5 uyarma,
g)
28 inci maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 3 uyarma,
ğ)
30 uncu maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarına aykırı hareket edenlere
her fıkra için 5 uyarma; ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 2 uyarma,
h)
31 inci maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı hareket edenlere 10 uyarma,
ı)
35 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine aykırı hareket
edenlere her bent için 3 uyarma,
i)
38 inci maddesinin üçüncü, dördüncü, altıncı ve dokuzuncu fıkralarına
aykırı hareket edenlere her fıkra için 5 uyarma; ikinci, beşinci ve
sekizinci fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra için 2 uyarma,
j)
39 uncu maddesinin ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 10 uyarma;
üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra
için 2 uyarma; altıncı fıkrasına aykırı hareket edenlere 5 uyarma,
k)
40 ıncı maddesinin birinci, ikinci ve altıncı
fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra için 2 uyarma; üçüncü ve
yedinci fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra için 5 uyarma,
l)
41 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına aykırı hareket edenlere her
fıkra için 3 uyarma,
m)
42 nci maddesinin onuncu fıkrasına aykırı hareket
edenlere, zarar görenin tazmin hakkı saklı kalmak üzere, 10 uyarma,
n) 43 üncü maddesinin dördüncü, altıncı, dokuzuncu, onbirinci, onaltıncı, onyedinci, ondokuzuncu, yirmiikinci ve yirmiyedinci
fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra için 5 uyarma; beşinci ve
onuncu fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra için 2 uyarma; yedinci,
yirminci, yirmibeşinci ve yirmialtıncı
fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra için 10 uyarma; onbeşinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine aykırı
hareket edenlere her bent için 3 uyarma; yirmisekizinci
fıkrasına aykırı hareket edenlere 3 uyarma,
o)
49 uncu maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 5 uyarma,
ö)
50 nci maddesinin birinci fıkrasına aykırı
hareket edenlere 3 uyarma,
p)
55 inci maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 5 uyarma,
r)
57 nci maddesinin beşinci, onuncu ve onbirinci fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra
için 5 uyarma; dokuzuncu ve onikinci fıkralarına
aykırı hareket edenlere her fıkra için 3 uyarma,
s)
58 inci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 5 uyarma;
dördüncü ve beşinci fıkralarına aykırı hareket edenlere her fıkra için 3
uyarma,
ş)
59 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarına aykırı hareket
edenlere her fıkra için 10 uyarma,
t)
60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrasına aykırı
hareket edenlere 3 uyarma,
u)
63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b), (c), (ç), (d), (e), (f), (g) ve
(ğ) bentlerine aykırı hareket edenlere her bent için 5 uyarma,
ü)
64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine aykırı hareket edenlere
10 uyarma; (ç) bendine aykırı hareket edenlere 3 uyarma,
v)
70 inci maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı hareket edenlere 5 uyarma,
verilir.
(2)
Ayrıca çalıştırdıkları şoförlerinin taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarını
kullanarak karıştıkları, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan
taşımacılığı ve ticareti suçları ile 12/4/1991
tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar
nedeniyle yargı organları tarafından verilmiş ve kesinleşmiş mahkumiyet
kararı bulunması halinde ilgili yetki belgesi sahibine 10 uyarma verilir.
(3)
Yetki belgesi sahipleri; birinci ve ikinci fıkralara göre verilen
uyarmaların veriliş tarihinden itibaren 90 gün içinde; Bakanlığa yazılı
başvuruda bulunarak verilen uyarmaların paraya çevrilmesini talep
edebilirler. Verilen uyarmaların paraya çevrilebilmesi için; bu 90 günlük
süre içinde uyarma başına 63 Türk Lirasının Bakanlık döner sermaye
hesaplarına ödenmesi şarttır. Söz konusu ödemenin yapılmasından sonra
uyarmalar kaldırılır. Paraya çevrilmeyen uyarmalar kaldırılmaz. Bu ücret,
her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit ve ilan edilen
yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
Geçici durdurma
MADDE 77 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri ile Bakanlık talimatlarına
göre verilen süre içinde Bakanlığa verilmesi gereken bilgi ve belgeleri
zamanında vermeyen yetki belgesi sahiplerinden aynı mahiyetteki bilgi ve
belgeler ikinci kez istenilir. Buna rağmen istenilen bilgi ve belgelerin
süresi içinde verilmemesi halinde, yetki belgesi sahiplerinin yetki belgesi
kapsamında izin verilen faaliyetleri geçici olarak durdurulur.
(2)
Birinci fıkraya göre haklarında geçici durdurma işlemi tesis edilen yetki
belgesi sahiplerinin, kendilerinden istenilen bilgi ve belgeleri işlem
tarihinden sonra Bakanlığa vermeleri halinde; durdurma işleminin fiilen
gerçekleştiği tarihi takip eden dördüncü günden itibaren faaliyetlerine
izin verilir.
(3)
23 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca Bakanlığa süresi
içinde bildirimde bulunduğu halde, aynı bende göre asgari kapasite
şartlarını öngörülen 60 günlük süre içinde sağlamayanların yetki belgeleri
kapsamındaki faaliyetleri 30 gün süreyle geçici olarak durdurulur. Bu 30
günlük süre içinde yetki belgesi sahiplerinin asgari kapasitelerindeki
noksanlığı gidermeleri halinde, noksanlığın giderildiği gün faaliyetlerine
izin verilir.
(4)
30 uncu maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket ederek bir yıl içinde 2
kez uyarma alan yetki belgesi sahibinin, yetki belgesi kapsamındaki
faaliyetleri 10 gün süreyle geçici olarak durdurulur.
(5)
35 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine aykırı olarak, hizmet akdi
olmadan personel istihdamının 1 yıl içinde 3 kez tespit edilmesi halinde
yetki belgesi sahibinin faaliyeti 10 gün süreyle geçici olarak durdurulur.
(6)
Yetki belgesi sahipleri 43 üncü maddenin ondördüncü
fıkrası çerçevesinde mesleki saygınlığını kaybetmiş kişilerle ilgili
gerekli iş ve işlemleri süresi içinde yerine getirmezler ise; durumun
tespitinden itibaren yetki belgesi sahiplerinin faaliyetleri; durumlarını
bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendi hükümlerine uygun hale getirinceye kadar geçici olarak
durdurulur.
(7)
43 üncü maddenin;
a)
Onbeşinci veya onsekizinci
fıkralarına aykırı hareket eden yetki belgesi sahipleri aynı aykırılığı 1
yıl içinde 3 kez yaparlarsa,
b)
Yirminci fıkrasına aykırı hareket ederek uyarma alan yetki belgesi
sahipleri aynı aykırılığı 1 yıl içinde 2 kez yaparlarsa,
faaliyetleri 10 gün süre ile geçici olarak durdurulur.
(8)
59 uncu maddenin ikinci fıkrasına aykırı hareket ederek uyarma alan yetki
belgesi sahipleri aynı aykırılığı 1 yıl içinde 2 kez yaparlarsa, hem
taşımacı hem de acentesinin faaliyetleri 10 gün süre ile geçici olarak
durdurulur.
(9)
Faaliyetleri geçici olarak durdurulan yetki belgesi sahiplerinin taşıt
belgelerinde kayıtlı özmal taşıtlar bu süre
boyunca başka bir yetki belgesine kaydettirilerek çalıştırılamaz.
(10)
Geçici durdurma işlemleri, geçici durdurma işleminin ilgili yetki belgesi
sahibine bildirim tarihini takip eden 30 uncu günde yürürlüğe girer.
İptal
MADDE 78 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin, faaliyetleri
esnasında bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişiler hakkında uyuşturucu ve
silah kaçakçılığı, kaçak insan taşımacılığı veya ticareti suçları ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu
kapsamına giren suçlar nedeniyle yargı organları tarafından verilmiş ve
kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunması halinde; yetki belgeleri iptal
edilir.
(2)
15 inci maddenin beşinci fıkrasına göre yapılan inceleme ve araştırma
sonucunda, beyan edilen bilgiler ve verilen belgelerden herhangi birinin
yanlış, yanıltıcı, tahrif edilmiş veya sahte olarak verilmek suretiyle
haksız yetki belgesi alındığının veya yenilendiğinin veya değiştirildiğinin
tespit edilmesi halinde, yetki belgesi iptal edilir. Bu iptal işlemi, bilgi
için, gerekçesiyle birlikte ilgili yetki belgesi sahibine, ilgililer
hakkında gerekli kanuni işlemin yapılması için de, durum ilgili Cumhuriyet Savcılığına
bildirilir.
(3)
20 nci maddenin birinci veya ikinci fıkralarına
aykırı hareket edenlerin yetki belgeleri iptal edilir.
(4)
22 nci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendi veya
(c) bendi gereği 1 yıl içinde bu Yönetmelikte öngörülen şartların sağlanamaması
halinde yetki belgesi iptal edilir.
(5)
23 üncü maddenin;
a)
Birinci fıkrasının (c) bendine göre Bakanlığa süresi içinde bildirimde
bulunması gerektiği halde bildirimde bulunmayarak asgari kapasiteyi aynı
bentte öngörülen 60 günlük süre içinde sağlamadığı tespit edilen yetki
belgesi sahipleri için geçici durdurma işlemi tesis olunmadan yetki
belgeleri doğrudan iptal edilir.
b)
Birinci fıkrasının (b) veya (ç) bentlerine aykırı hareket edenlerin yetki
belgeleri iptal edilir.
(6)
43 üncü maddenin yirmibirinci fıkrasındaki
yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde Bakanlığın bilgisi olduğu
tarihten itibaren yetki belgesi iptal edilir.
(7)
76 ncı maddeye göre verilen ve veriliş tarihinden
itibaren 90 gün içinde kaldırılmadığı için kalıcı hale gelen uyarmaların
toplam sayısı 50 adede ulaşınca ilgilinin yetki belgesi iptal edilir.
(8)
77 nci maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde
faaliyetleri 30 gün süreyle geçici olarak durdurulan yetki belgesi
sahipleri, bu 30 günlük süre zarfında da noksanlıklarını gidererek asgari
kapasitelerini tamamlamazlar ise yetki belgeleri iptal edilir.
(9)
Yetki belgesi sahibinin faaliyeti esnasında, yetki belgesi alma
şartlarından herhangi birini kaybetmesi ve bu konuda, bu Yönetmelikte bir
süre öngörülmemiş olması halinde, kaybedilen şartın veya şartların
giderilmesi veya tamamlanması için Bakanlıkça 60 gün beklenir. Bu 60 günlük
süre içinde eksikliğin giderilmemesi halinde yetki belgesi iptal edilir.
(10)
İptal işlemleri, iptal işleminin ilgili yetki belgesi sahibine bildirim
tarihini takip eden otuzuncu günde yürürlüğe girer.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İdari Para
Cezası ve Diğer İdari Yaptırımların Birlikte Uygulanması
İdari para cezası ve diğer idari
yaptırımların birlikte uygulanması
MADDE 79 – (1) Kanunda öngörülen idari para cezaları, Kanunda
ve bu Yönetmelikte düzenlenen uyarma, geçici durdurma ve iptal gibi idarî
müeyyidelerin uygulanmasına engel teşkil etmez.
(2)
Birden fazla kabahatin bir arada işlenmesi halinde her kabahat için ayrı ayrı idari para cezası uygulanır.
(3)
Birden fazla ihlalin bir arada işlenmesi halinde her ihlal için ayrı ayrı idari müeyyide uygulanır.
YEDİNCİ KISIM
Belge
Ücretleri, Yetki Devri, Çeşitli ve Son Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Belge Ücretleri
Belge ücretleri
MADDE 80 – (1) Bakanlıkça verilecek yetki belgeleri ve taşıt
kartlarından bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 sayılı Ücret Tablosunda
belirtilen ücretler alınır. Ücreti alınmadan yetki belgeleri ve taşıt
kartları verilmez. Yetki belgesinin yenilenmesinde ve zayiinde ücretin %
15'i alınır. Unvan, adres ve bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi numarası
değişikliğinden dolayı süresi bitmeden yenilenen yetki belgelerinden ve bu
belgelere ait taşıt kartlarından ücret alınmaz.
(2)
Yetki belgesi sahiplerine ait şube/şubeler için düzenlenen belgelerden
ücret alınmaz.
(3)
Belge ücretleri, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak
uygulanır.
(4)
Düzenlenme işlemi tamamlanmış olan belge ücretleri iade edilmez ve geri
ödenmez.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki Devri
Yetki devri
MADDE 81 – (1) Bakanlık, gerektiğinde teknik ve idari
kapasite, teşkilat imkânları, hizmetin hızlı/etkin/yaygın olarak üretilmesi
ilkelerini gözeterek; Kanunun 35 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanarak,
Kanun gereğince yerine getirmekle yükümlü olduğu görev ve yetkilerini
aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde devredebilir.
a)
Yetki devri, Bakanlık ile kamu kurum/kuruluşları, 18/5/2004
tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve
Borsalar Kanunu kapsamına giren Birlik/Odalar arasında düzenlenecek
protokol/sözleşme ile yapılır. Bu protokol/sözleşmede devredilecek yetkinin
konusu, süresi ve mutabakata varılan hususlar açıkça belirtilir.
b)
Yetki devri, devredilecek yetkinin niteliği gözetilmek suretiyle en az 1
yıl en fazla 5 yıl süreyle yapılır. Yetki devri, süresinin bitiminde
yenilenebilir.
c)
Yetki devredilmiş olanların ilgili mevzuat ve yayımlanan genelge ve talimatlara
uymaması halinde, Bakanlık tarafından 15 gün önceden yazılı olarak
bildirimde bulunulmak suretiyle yapılmış olan yetki devri tek taraflı
olarak iptal edilir.
ç)
Bakanlık, devredilen yetkinin kullanımı ile ilgili olarak gerektiğinde her
türlü denetimi yapar.
d)
Bakanlık tarafından, devredilen yetkinin özelliğine göre aynı konuda birden
fazla kamu kurum/kuruluşu veya birlik/odaya yetki devri yapılabilir.
e)
Devredilen yetki kapsamında yetki verilenler tarafından üretilecek
hizmet/hizmetler için alınacak/ödenecek ücretler Bakanlığın onayını
gerektirir.
f)
Bakanlık tarafından yapılacak yetki devri, düzenleme ve kural ihdası
hususunu kapsayamaz ve bu hususta yetki devri yapılamaz.
g)
Bu Yönetmeliğin 70, 71 ve 72 nci maddeleri
hükümleri saklıdır.
ğ)
Yetki devri, Bakanlığın bu konudaki görev, sorumluluk ve yetkisini ortadan
kaldırmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Karayoluyla yapılacak hac ve umre
MADDE 82 – (1) Karayoluyla yapılacak hac ve umre seyahatleri
de bu Yönetmeliğin uluslararası yolcu taşımacılığı hükümlerine tabidir.
Hüküm bulunmayan haller
MADDE 83 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması
amacıyla, Bakanlıkca tebliğ, yönerge veya genelgelerle
düzenleme yapılabilir.
Sürelerin başlangıcı ve bitişi
MADDE 84 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan süreler, aksi
belirtilmemiş ise, işlem tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar.
Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son
gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş
günü mesai bitimine kadar uzar.
(2)
Bu Yönetmelikte belirtilen ve belli bir süre içinde tekrarı halinde idari
yaptırım gerektiren fiiller için söz konusu sürenin belirlenmesinde
başlangıç tarihi olarak ilk fiilin işlendiği tarih esas alınır.
Bildirim
MADDE 85 – (1) Bu Yönetmeliğe göre geçici durdurma ve
iptallere ilişkin gönderilen bildirim yazılarının alıcısına ulaştırılamayıp
iade edilmesi halinde, bildirim yazısının içeriği ulusal bir gazetede bir
kez yayımlanır. Yayım tarihini takip eden yedi iş günü sonunda bildirim
işlemi tamamlanmış sayılır.
Olağanüstü şartlarda yapılacak
düzenlemeler
MADDE 86 – (1) Bakanlık, doğal afet, gerginlik ve savaş hali,
zorunlu göç, ekonomik ve siyasi kriz ve benzeri olağanüstü ve zorunlu
hallerde, ülkelerin bu konulardaki durum ve konumlarına göre bu Yönetmelikte
uluslararası taşımalar ve faaliyetlerle ilgili hükümleri o ülkelere yönelik
olarak belirli bir süre için değiştirebilir veya kaldırabilir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 87 – (1) 25/2/2004 tarihli ve
25384 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği
yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 25/2/2004 tarihinde ilk defa yetki belgesi kapsamına
alınan ve yetki belgesi alma süresi Bakanlıkça uzatılan faaliyetler için;
a)
25/2/2004 – 28/2/2005 tarihleri arasında yetki
belgesi alanların yetki belgelerinin geçerlilik süresine 2 yıl 6 ay,
b)
1/3/2005 – 25/2/2006 tarihleri arasında yetki
belgesi alanların yetki belgelerinin geçerlilik süresine 1 yıl 6 ay,
c)
26/2/2006 – 30/6/2006 tarihleri arasında yetki
belgesi alanların yetki belgelerinin geçerlilik süresine 1 yıl,
ilave edilir. Bu ilave süreler için yetki belgesi ve
varsa taşıt kartları için herhangi bir ücret alınmaz.
(2)
25/2/2004 tarihinde ilk defa yetki belgesi
kapsamına alınan faaliyetler için yetki belgesi almak üzere 25/2/2006
tarihine kadar başvuran ve bu başvuruya istinaden kendilerine yetki belgesi
düzenlenenlerden; K türü yetki belgesi sahibi tüzel kişiler 31/12/2009
tarihine, diğer yetki belgesi sahipleri ise 31/10/2009 tarihine kadar bu
Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde öngörülen hususlara ilişkin noksanlıklarını
tamamlamak zorundadırlar.
(3)
Bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesi ve 43 üncü maddesinin yirmiikinci
fıkrası hükümleri K türü yetki belgesi sahipleri için 31/12/2009
tarihine kadar uygulanmaz.
(4) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte geçerli olan A1
veya A2 yetki belgeleri eki taşıt belgelerine kaydedilmiş 24 üncü maddenin
birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen
sayıdan daha fazla olan taşıtlar; yetki belgesinin yenilenmesine kadar veya
yetki belgesinin yenilenmesinden önce satış, kazaya uğrama, yanma, müsadere
edilme, hurdaya ayrılma, yaş haddi veya başka bir sebepten dolayı taşıt
belgesinden düşürülünceye kadar kullanılmaya devam edilir.
(5)
Bu Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (f) bendi, yurtiçi
eşya taşımacılığında kullanılan taşıtlar için 31/12/2009
tarihine kadar zorunlu değildir.
(6)
Bu Yönetmeliğin 32 nci maddesinin üçüncü
fıkrasında yer alan zorunluluk 31/12/2010 tarihine
kadar aranmaz.
(7)
Bu Yönetmeliğin 33 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b)
bentlerinde yer alan alt ve üst yapıya ilişkin fiziki şartlar 31/12/2009 tarihine kadar aranmaz.
(8)
Bu Yönetmeliğin 36 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (d) bendinde yer alan şart 31/12/2010
tarihine kadar aranmaz.
(9)
Bu Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin onbeşinci
fıkrasında yer alan yükümlülük 30/9/2009 tarihine
kadar aranmaz.
(10)
Kargo taşımalarında tarifeli faaliyet zorunluluğu 31/12/2010
tarihine kadar aranmaz.
(11)
F türü yetki belgesi sahipleri durumlarını en geç 31/12/2009
tarihine kadar 8 inci maddenin birinci fıkrasının (e) bendine uygun hale
getirirler.
(12)
1/7/2009 tarihinden önce 10/6/1985 tarihli ve 3226
sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamında sağlanan taşıtlar, taşıt
belgelerine özmal olarak kaydedilir ve bu
taşıtlar finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihine kadar özmal taşıt olarak sayılmaya devam edilir.
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 25/2/2006 tarihine kadar K1 veya K3 yetki belgesi almak
üzere başvuran ve bu başvuruya istinaden kendilerine yetki belgesi
düzenlenen gerçek kişilerden; bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen
asgari kapasite ve sermaye şartları, 24 üncü maddesinde belirtilen yaş
şartı ile 43 üncü maddesinin onbeşinci fıkrasında
belirtilen orta düzey yönetici mesleki yeterlilik belgesine sahip olma veya
bu belgeye sahip kişileri istihdam etme şartı aranmaz.
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Ticari amaçla;
kamyonetlerle yapılan iliçi veya şehiriçi eşya taşımaları için 31/12/2009
tarihine kadar yetki belgesi alma şartı aranmaz. Bu durumda olanlar için
söz konusu tarihe kadar yetki belgesi ücretinde % 94 oranında indirim
uygulanır.
(2)
Ticari amaçla olmamak ve sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili olmak
kaydıyla; kamyonetlerle yapılan eşya taşımaları için 31/12/2009
tarihine kadar yetki belgesi alma şartı aranmaz. Bu durumda olanlar için
söz konusu tarihe kadar yetki belgesi ücretinde % 94 oranında indirim
uygulanır.
(3) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarına göre yetki
belgesi alanların/alacak olanların, yetki belgesi eki taşıt belgesine
toplam yüklü ağırlığı 3,5 tondan fazla olan taşıt/taşıtlar kaydedilmez ve
bu durumda olanlar için bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen
asgari kapasite ve sermaye şartları, 24 üncü maddesinde belirtilen yaş şartı
ile 43 üncü maddesinin onbeşinci fıkrasında
belirtilen orta düzey yönetici mesleki yeterlilik belgesine sahip olma veya
bu belgeye sahip kişileri istihdam etme şartı aranmaz. Ancak yetki belgesi
alındıktan sonra yetki belgesi eki taşıt belgesine toplam yüklü ağırlığı
3,5 tondan fazla olan taşıtın/taşıtların kaydedilebilmesi için ödenen
indirimli yetki belgesi ücreti ile yetki belgesinin indirimsiz ve geçerli
ücreti arasındaki farkın ödenmesi ve bu Yönetmeliğin 13 üncü ve 24 üncü
maddelerindeki şartlar ile 43 üncü maddesinin onbeşinci
fıkrasında belirtilen şartın sağlanması şarttır.
(4)
Bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan 15 günlük
süre bu maddede yer alan yetki belgeleri için 30/6/2010
tarihine kadar uygulanmaz.
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelik
ile kaldırılan A3, E1, E2 yetki belgesi sahipleri, sahip oldukları yetki
belgesinin geçerlilik süresinin bitimine kadar faaliyetlerini
sürdürebilirler. Bu yetki belgesi sahipleri, isterlerse yetki belgelerinin
geçerlilik süresinin bitiminden önce 19 uncu maddenin birinci fıkrası
çerçevesinde yetki belgelerini değiştirebilirler. Değiştirme esnasında A3
yetki belgesinin ücreti 25.885 TL, E1 yetki belgesinin ücreti 25.885 TL, E2
yetki belgesinin ücreti 51.770 TL olarak değerlendirilir.
GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte faaliyet kapsamı genişleyen B1 yetki
belgesi sahibi olanlar için aşağıdaki kurallar uygulanır:
a) Hem B1 hem D1 yetki belgesi sahibi olan kişilerin talep
etmeleri ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün
içinde Bakanlığa müracaat etmeleri halinde; bu belgeleri iptal edilerek
adlarına herhangi bir ücret alınmadan 5 yıl geçerli yeni bir B1 yetki
belgesi Bakanlıkça düzenlenir ve düzenlenen bu yeni B1 yetki belgesi eki
taşıt belgesine önceki B1 ve D1 yetki belgesinde kayıtlı taşıtlar herhangi
bir ücret alınmadan kaydedilerek taşıt kartları düzenlenir.
b)
Sadece B1 yetki belgesine sahip olan kişiler 31/8/2009
tarihine kadar B1 yetki belgesi ücreti ile D1 yetki belgesi ücreti
arasındaki ücret farkını ödemek suretiyle adlarına 5 yıl geçerli yeni bir
B1 yetki belgesi düzenletebilirler. Düzenlenen bu yeni B1 yetki belgesi eki
taşıt belgesine önceki B1 yetki belgesindeki kayıtlı taşıtlar herhangi bir
ücret alınmadan kaydedilerek taşıt kartları düzenlenir.
c)
Sadece B1 yetki belgesine sahip olan ve (b) bendinde belirtilen kurallara
uygun olarak adlarına yeni bir B1 yetki belgesi düzenlenemeyen kişilerin
mevcut B1 yetki belgeleri süresinin bitimine kadar geçerli olur, ancak,
geçerlik süresinin bitiminde yenilenmez.
(2)
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte faaliyet kapsamı genişleyen B2
yetki belgesi sahibi olanlar için aşağıdaki kurallar uygulanır:
a) Hem B2 hem D2 yetki belgesi sahibi olan kişilerin talep
etmeleri ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün
içinde Bakanlığa müracaat etmeleri halinde; bu belgeleri iptal edilerek;
adlarına herhangi bir ücret alınmadan 5 yıl geçerli yeni bir B2 yetki
belgesi Bakanlıkça düzenlenir ve düzenlenen bu yeni B2 yetki belgesi eki
taşıt belgesine önceki B2 ve D2 yetki belgesinde kayıtlı taşıtlar herhangi
bir ücret alınmadan kaydedilerek taşıt kartları düzenlenir.
b)
Sadece B2 yetki belgesine sahip olan kişiler 31/8/2009
tarihine kadar B2 yetki belgesi ücreti ile D2 yetki belgesi ücreti
arasındaki ücret farkını ödemek suretiyle adlarına 5 yıl geçerli yeni bir
B2 yetki belgesi düzenletebilirler. Düzenlenen bu yeni B2 yetki belgesi eki
taşıt belgesine önceki B2 yetki belgesindeki kayıtlı taşıtlar herhangi bir
ücret alınmadan kaydedilerek taşıt kartları düzenlenir.
c)
Sadece B2 yetki belgesine sahip olan ve (b) bendinde belirtilen kurallara
uygun olarak adlarına yeni bir B2 yetki belgesi düzenlenemeyen kişilerin
mevcut B2 yetki belgeleri süresinin bitimine kadar geçerli olur, ancak,
geçerlik süresinin bitiminde yenilenmez.
GEÇİCİ MADDE 6 – (1) 30/6/2010 tarihine kadar;
a)
Aynı yetki belgesine sahip olanlar kendi aralarında,
b)
C2, L2 ve M3 yetki belgesine sahip olanlar birbirleriyle,
c)
K1, L1, M1, M2, N1 ve N2 yetki belgesine sahip olanlar birbirleriyle,
ortak taşıma sözleşmesi akdederek ortak taşıma
yapabilirler.
(2)
Birinci fıkrada sayılan taşımalarda, yetki belgesi sahipleri, sorumluluk ve
yükümlülük bakımından müştereken ve müteselsilen
sorumlu ve yükümlüdürler.
GEÇİCİ MADDE 7 – (1) 1/1/2011 tarihinden önce D4 yetki belgesi düzenlenmez.
(2)
1/1/2011 tarihine kadar, 100 kilometreye kadar
olan şehirlerarası ve taşıma mesafesine bakılmaksızın iliçi
ticari yolcu taşımacılığı yapanlara/yapacaklara valiliklerce
verilen/verilecek yetki belgeleriyle ilgili iş ve işlemlere bu Yönetmeliğin
yayımından önceki esaslar ve usullerle aynen devam edilir.
(3)
1/1/2011 tarihinden önce valiliklerce verilmiş
olan yetki belgeleri ve taşıt kartları, bu tarihten itibaren ve sözkonusu yetki belgelerinin geçerlilik süresi içinde
yetki belgesi sahiplerinin talep etmeleri halinde; bu yetki belgeleri ve
eki taşıt kartları geçerlilik süreleri esas alınarak D4 yetki belgesi ve
yeni taşıt kartlarıyla ücretsiz olarak değiştirilir ve düzenlenen D4 yetki
belgesi eki taşıt belgesine en fazla 10 adet özmal
taşıt kaydedilir. Değiştirme esnasında ilgililerin talep etmeleri ve
yenileme ücreti ödemeleri halinde ise; D4 yetki belgeleri 5 yıl geçerli
olmak üzere düzenlenir.
(4)
Valiliklerce verilen yetki belgelerini üçüncü fıkraya uygun olarak
değiştirmeyenlerin bu yetki belgeleri sürelerinin bitiminde geçersiz olur.
(5)
D4 yetki belgesi ücreti, 1/1/2011-1/1/2012
tarihleri arasında, % 85 indirimli olarak uygulanır.
Yürürlük
MADDE 88 – (1)
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 89 – (1)
Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma Bakanı yürütür.
EK-1
|
ÜCRET TABLOSU
(Madde 80)
|
|
BELGE TANIMI / AÇIKLAMASI
|
SİMGESİ
|
ÜCRETİ [TL]
|
|
Otomobille
Şehirlerarası Yolcu Taşımacılığı
|
A1
|
12.942
|
|
Otomobille
Uluslararası Yolcu Taşımacılığı
|
A2
|
19.414
|
|
Otobüsle Uluslararası
ve Şehirlerarası Tarifeli Yolcu Taşımacılığı
|
B1
|
64.710
|
|
Otobüsle Uluslararası
ve Yurtiçi Tarifesiz Yolcu Taşımacılığı
|
B2
|
32.355
|
|
Otobüsle Uluslararası
ve Yurtiçi Kendi Personelinin Taşınması
|
B3
|
6.471
|
|
Kendi iştigali ile
ilgili Uluslararası ve Yurtiçi Eşya Taşımacılığı
|
C1
|
6.471
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Ticari Eşya Taşımacılığı
|
C2
|
51.770
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Ev/Büro Eşyası Taşımacılığı
|
C3
|
12.942
|
|
Otobüsle Şehirlerarası
Tarifeli Yolcu Taşımacılığı
|
D1
|
38.828
|
|
Otobüsle Yurtiçi
Tarifesiz Yolcu Taşımacılığı
|
D2
|
19.414
|
|
Otobüsle Yurtiçi Kendi
Personelinin Taşınması
|
D3
|
6.471
|
|
Otobüsle 100 km.’ye Kadar Şehirlerarası ve İliçi
Yolcu Taşımacılığı
|
D4
|
5.000
|
|
Yurtiçi Yolcu Taşıma
Acenteliği
|
F1
|
5.176
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Yolcu Taşıma Acenteliği
|
F2
|
7.764
|
|
Yurtiçi Eşya Taşıma
Acenteliği
|
G1
|
5.176
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Eşya Taşıma Acenteliği
|
G2
|
7.764
|
|
Yurtiçi Kargo
Acenteliği
|
G3
|
5.176
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Kargo Acenteliği
|
G4
|
7.764
|
|
Yurtiçi Eşya
Komisyonculuğu
|
H1
|
5.176
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Eşya Komisyonculuğu
|
H2
|
7.764
|
|
Yurtiçi Ticari Eşya
Taşımacılığı
|
K1
|
12.942
|
|
Kendi İştigali ile ilgili
Yurtiçi Eşya Taşımacılığı
|
K2
|
6.471
|
|
Yurtiçi Ticari Ev/Büro
Eşyası Taşımacılığı
|
K3
|
6.471
|
|
Yurtiçi Lojistik
İşletmeciliği
|
L1
|
129.428
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Lojistik İşletmeciliği
|
L2
|
258.857
|
|
İliçi Kargo İşletmeciliği
|
M1
|
12.942
|
|
Yurtiçi Kargo
İşletmeciliği
|
M2
|
194.143
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Kargo İşletmeciliği
|
M3
|
258.857
|
|
İliçi Nakliyat Ambarı İşletmeciliği
|
N1
|
2.588
|
|
Yurtiçi Nakliyat
Ambarı İşletmeciliği
|
N2
|
25.885
|
|
İliçi Dağıtım İşletmeciliği
|
P1
|
12.942
|
|
Yurtiçi Dağıtım
İşletmeciliği
|
P2
|
194.143
|
|
Yurtiçi Taşıma İşleri
Organizatörlüğü
|
R1
|
194.143
|
|
Uluslararası ve
Yurtiçi Taşıma İşleri Organizatörlüğü
|
R2
|
258.857
|
|
Büyükşehir Belediye
Sınırları İçinde Yolcu Terminali İşletmeciliği
|
T1
|
1.293
|
|
Büyükşehir Belediye
Sınırları Dışında Yolcu Terminali İşletmeciliği
|
T2
|
1.293
|
|
Eşya Terminali
İşletmeciliği
|
T3
|
1.293
|
|
Her Bir Taşıt Kartı
|
|
63
|
|