Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından: Karar No: 329 -
K A R A R - Başkanlık Makamınca Kurulumuza
sunulan 20/12/2008 tarihli yazıda, aynen; “2972
sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi
Hakkında Kanunun değişik 8. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; “Mahalli
idareler seçimleri beş yılda bir yapılır. Her seçim döneminin beşinci
yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir. Aynı yılın Mart ayının son
Pazar günü oy verme günüdür.” hükme istinaden, mahalli idareler seçimleri 29
Mart 2009 Pazar günü yapılacaktır. Resmî Gazete’nin 22/03/2008 tarihli ve 26824 mükerrer nüshasında
yayımlanarak yürürlüğe giren, Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe
Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı
Kanunun eki (44) sayılı listede adları yazılı 862 belde belediyesi ile ilgili
olarak, Resmî Gazete’nin 06/12/2008 tarih ve 27076 sayılı nüshasında
yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 31/10/2008 tarih ve Esas Sayısı: 2008/34,
Karar Sayısı: 2008/153 sayılı kararı ile yine aynı Kanunun uygulanmasına
ilişkin İçişleri Bakanlığının 01/05/2008 tarihli, 2008/34 sayılı Genelgesinin
iptaline dair Danıştay 8. Dairesinin 19/12/2008 tarih ve Esas No: 2008/4826,
Karar No: 2008/8384 sayılı kararının birlikte değerlendirilerek, söz konusu
belediyelerin 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak olan mahalli idareler
seçimlerine belediye olarak mı, yoksa köy ya da mahalle olarak mı
katılacakları konusunda gerektiğinde bir komisyon çalışmasından sonra karar
verilmesini takdirlerinize arz ederim.” denilmiş ve Kurulumuzun 20/12/2008
tarihli ve 327 sayılı kararı ile oluşturulan komisyon çalışmasını tamamlamış
olmakla, konu incelenerek; GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP
DÜŞÜNÜLDÜ: 5747 sayılı Kanunun Geçici 1 inci
maddesinde, bu Kanuna ekli (44) sayılı listede adları yazılı belediyelerin
tüzel kişiliklerinin, 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak olan ilk genel mahalli
idareler seçimi ile köye dönüştürülmesi öngörülmüştür. Bu kural, Anayasa Mahkemesi’nin 06/12/2008 tarih ve 27076 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 31/10/2008 tarihli ve E: 2008/34, K: 2008/153 sayılı kararında; “C - Geçici 1. maddesinin (1)
numaralı fıkrasının: Yasaya ekli (44) sayılı listede
gösterilen belediyelerden, 1 - Türkiye İstatistik Kurumu
tarafından gerçekleştirilen adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına yasal
süresi içinde iptal davası açanlar, 2 - Yasa’nın yürürlüğe girdiği 22/03/2008 tarihinden önce 5393 sayılı Yasa’nın 8. maddesi
uyarınca yapılan katılma işlemi ile nüfusu 2.000’in üzerine çıkanlar, 3 - “Kültür ve Turizm
Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş turizm
bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri”
kapsamında kalanlar ile “Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı’nca saptanan 2008 yılı turizm öncelikli yöreler” listesinde yer
alanlar, yönünden
Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir. 5747 sayılı Kanuna dayanılarak
çıkarılan İçişleri Bakanlığının 01/05/2008 tarih,
2008/34 sayılı Genelgesinin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay 8.
Dairesince 19/12/2008 gününde verilen E: 2008/4826, K: 2008/8384 sayılı
kararla; “Öte yandan, Anayasa Mahkemesinin söz konusu kararındaki iptal hükmü
gerekçesiyle yeni bir hukuki durum ortaya çıktığından, Anayasa Mahkemesinin
gerekçeli kararının Resmî Gazete’de yayımı tarihinden itibaren 2577 sayılı
İdari Yargılama Usulü Yasasında belirtilen esas ve usuller çerçevesinde
açılacak davaları da süresinde kabul etmek, Anayasada belirtilen hukuk
devleti ilkesinin bir gereğidir.”, “Bu itibarla, Türkiye İstatistik
Kurumunca gerçekleştirilen adrese dayalı nüfus sayımı sonuçları, Resmî
Gazete’de yayımlanmadığı ve ilgili belediyelere tebliğ edilerek sonuçlara
itiraz veya iptal davası açma imkanı tanınmadığına
ve yasanın iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine doğrudan başvuru hakkı da
olmadığına göre, davacı belediye tarafından nüfus sayımı sonuçlarının gerçeği
yansıtmadığından bahisle, 5747 sayılı Yasanın uygulanmasına ilişkin
Genelgenin iptali istemiyle açılan bu davanın da Anayasa Mahkemesi kararında
belirtilen adrese dayalı nüfus sayımı sonucuna karşı açılan davalar
kapsamında olduğunun kabulü zorunludur.”, “Bu durumda, Anayasa Mahkemesi kararında,
Genelgenin dayanağı 5747 sayılı Yasa’nın geçici 1. maddenin (1) numaralı
fıkrasının, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen adrese
dayalı nüfus sayımı sonuçlarına yasal süresi içinde iptal davası açanlar
yönünden iptaline karar verildiğinden, dava açan belediyelerin tüzel
kişiliklerinin devam ettiği tartışmasızdır.”, gerekçeleriyle,
5747 sayılı Yasayla ilk mahalli idareler genel seçimlerinde tüzel kişilikleri
sona erdirilen belediyelere Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararının Resmî
Gazete’de yayımlandığı tarihten başlayarak dava açabilme olanağı tanınmıştır. Belirtilen Yüksek Mahkeme
kararlarını seçim hukuku yönünden değerlendiren Kurulumuzca, 5747 sayılı
Yasaya ekli (44) sayılı listede gösterilen belediyelerden, Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından gerçekleştirilen adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına
yasal süresi içinde iptal davası açanlar ile Yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008 tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi
uyarınca yapılan katılma işlemi ile nüfusu 2.000’in üzerine çıkmış olanlar ve
sınırları itibariyle “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar
Kurulu kararı ile ilan edilmiş turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür
turizm koruma ve gelişim bölgeleri” kapsamında kalanlar ile “Bayındırlık ve
İskan Bakanlığı’nca saptanan 2008 yılı turizm öncelikli yöreler” listesinde
yer alan belediyelerin mahalli idareler seçimlerine belde olarak
katılabilecekleri ve seçim iş ve işlemlerinin buna göre yürütülmesi gerektiği
sonucuna varılmıştır. Ancak, Danıştay 8. Dairesinin söz
konusu kararına göre, idari dava açma süresi içinde dava açan belediyelerin
dava açtıklarına ilişkin belgelerini Yüksek Seçim Kurulu’na vermeleri, 44 sayılı
listede adları yazılı olup ta 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları
İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun’un Geçici 1. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, bağlı olduğu il veya
ilçe belediyesine mahalle olarak katılan belediyelerde seçimlerin 5393 sayılı
Kanun’un 12/2 maddesi uyarınca yeni durumlarına göre yapılması, gerekmektedir. S O N U Ç: Yapılan açıklamalardan
anlaşıldığı üzere; 1) Anayasa Mahkemesinin 31/10/2008 tarih ve E: 2008/34, K: 2008/153 sayılı ve
Danıştay 8. Dairesinin 19/12/2008 tarih, E: 2008/4826, K: 2008/8384 sayılı
kararları doğrultusunda; a -
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Adrese Dayalı Nüfus
Sayımı sonuçlarına Danıştay kararında öngörülen süre içinde iptal davası
açan, b -
Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği
22/03/2008 tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile
nüfusu 2.000’in üzerine çıkan, c -
“Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan
edilmiş turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve
gelişim bölgeleri” kapsamında kalanlar ile “Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı’nca saptanan 2008 yılı turizm öncelikli yöreler” listesinde yer
alan, beldelerden,
5747 sayılı Yasanın eki (44) sayılı liste kapsamına giren belediyelerin, 29
Mart 2009 tarihinde yapılacak olan mahalli idareler seçimlerine belde olarak
katılacaklarına, Dava açan beldelerle ilgili
olarak Danıştay Kararında öngörülen süre içinde dava açıldığına dair
belgelerin Yüksek Seçim Kurulu’na verilmesi gerektiğine, 2) Yukarıdaki madde kapsamına
giren ve 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak mahalli idareler seçimlerine belde
olarak katılacaklarına karar verilen beldelerde, belediye başkanlığı ve belediye
meclisi üyelikleri için, sadece bu belediyelerle sınırlı olarak,
adaylıklarını koyacak; a - Kamu
görevlileri ve Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının en geç 31 Aralık 2008
Çarşamba günü saat: 17.00’ye kadar 2839 sayılı Kanunun 18. maddesi uyarınca
görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmaları gerektiğine ve ayrıca bunlar için
aynı Kanunun 19. maddesinde yer alan görevden ayrılmaya ilişkin hükümlerin
uygulanmasına, b - Kamu
görevlilerinden emeklilik suretiyle aday olacakların en geç 31 Aralık 2008 tarihinden
geçerli olmak üzere emeklilik isteğini belirten dilekçelerini en geç 31
Aralık 2008 Çarşamba günü saat: 17.00’ye kadar vermeleri gerektiğine, c -
Görev yaptıkları yerden aday olmak isteyen siyasi partilerin il, ilçe ve
belde yönetim kurulu başkan ve üyelerinin de en geç 31 Aralık 2008 Çarşamba
günü saat: 17.00’ye kadar istifa etmeleri gerektiğine ve istifa etmelerine
ilişkin esas ve usullerin 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 40. maddesi
uyarınca belirlenmesine, 3) (44) sayılı
listede adları yazılı olup ta, 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları
İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun’un Geçici 1. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, bağlı olduğu il veya
ilçe belediyesine mahalle olarak katılan belediyelerde seçimlerin 5393 sayılı
Kanun’un 12/2 maddesi uyarınca yeni durumlarına göre yapılmasına, 4) Karar örneğinin Resmî
Gazete’de yayımlanmasına ve karar özetinin Türkiye Radyo ve Televizyon
Kurumu’nda duyuru olarak yayınlanmasına, 5) Karar örneğinin; a -
İçişleri Bakanlığına, b -
Kurulumuz Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü ile İdari ve Mali İşler Dairesi
Başkanlığına, c -
Siyasi partiler genel başkanlıklarına, gönderilmesine, 6) Karar örneğinin, 5747 sayılı
Yasaya ekli (44) sayılı listede yer alan belediyelerle ilgili olarak
Kurulumuza başvuruda bulunanların bilgilendirilmesi amacıyla Kurumumuz resmi
internet sitesine (portal) konulmasına, 23/12/2008
tarihinde oybirliği ile karar verildi. Başkan Başkanvekili Üye Üye Muammer AYDIN Ahmet BAŞPINAR Hasan
ERBİL Necati
SÖZ Üye Üye Üye Hüseyin
EKEN Bahadır
DOĞUSOY Kırdar ÖZSOYLU |