Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: ÜCRET,
PRİM, İKRAMİYE VE BU NİTELİKTEKİ HER TÜRLÜ İSTİHKAKIN BANKALAR
ARACILIĞIYLA ÖDENMESİNE DAİR YÖNETMELİK BİRİNCİ
BÖLÜM Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı;
işçinin, gazetecinin ve gemi adamının; ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki
her türlü istihkakının bankalar aracılığıyla ödenmesine ilişkin usul ve
esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 22/4/1926 tarihli ve 818 sayılı Borçlar Kanunu, 13/6/1952
tarihli ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki
Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun, 20/4/1967 tarihli ve 854 sayılı Deniz
İş Kanunu ile 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında çalıştırılan
işçi, gazeteci ve gemi adamının ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her
türlü istihkakını kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; Borçlar
Kanununun 323 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, Basın Mesleğinde
Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun
14 üncü maddesinin birinci fıkrası, Deniz İş Kanununun 29 uncu maddesinin
birinci fıkrası ile İş Kanununun 32 nci maddesinin
üçüncü fıkrası hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a)
Banka: Mevduat bankaları ile katılım bankalarını, b)
Borçlar Kanunu: 22/4/1926 tarihli ve 818 sayılı
Borçlar Kanununu, c)
Deniz İş Kanunu: 20/4/1967 tarihli ve 854 sayılı
Deniz İş Kanununu, ç)
Hesap: Mevduat bankaları nezdinde açılan vadesiz mevduat hesabını veya
katılım bankaları nezdinde açılan özel cari hesabı, d)
İş Kanunu: 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş
Kanununu, e)
Ödeme: Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her türlü istihkak
ödemelerini, f)
5953 sayılı Kanun: 13/6/1952 tarihli ve 5953 sayılı
Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi
Hakkında Kanunu, ifade eder. (2)
Bu Yönetmelikte geçen diğer kavramlar; Borçlar Kanunu, 5953 sayılı Kanun,
Deniz İş Kanunu, İş Kanunu ile 5411 sayılı Bankacılık Kanununda belirtilen
anlamlarıyla kullanılmıştır. İKİNCİ
BÖLÜM İşçiye,
Gazeteciye ve Gemi Adamına Yapılan Ödemelerin Bankalar
Aracılığıyla Yapılması Borçlar Kanununa tabi olarak çalışan
işçiye yapılan ödemeler MADDE 5 – (1) Borçlar
Kanununa tabi olarak işçi çalıştıran iş sahiplerince, işçinin sözleşmede
gösterilen veya adet olan ya da kendisinin bağlı bulunduğu genel vekâletname
ile belirlenen her türlü ödemelerden öncelikle kanunî kesintiler yapıldıktan
sonra işçiye net olarak ödenecek bakiye tutarının bankalar aracılığıyla
ödenmesi hususunda iş sahiplerine zorunluluk getirilip getirilmemesi ve bu
zorunluluğun kapsamı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı
ile Hazine Müsteşarlığından sorumlu Devlet Bakanlığı tarafından müştereken
belirlenir. 5953 sayılı Kanuna tabi olarak çalışan
gazeteciye yapılan ödemeler MADDE 6 – (1) 5953 sayılı Kanuna tabi
olarak Türkiye genelinde en az 10 gazeteci çalıştıran işverenler, çalıştırdıkları
gazeteciye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler
düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle
yükümlüdürler. Gazete ve mevkutelerde, haber ve fotoğraf
ajanslarında gazeteci haricinde çalıştırılan işçiye yapılan ödemeler MADDE 7 – (1) Gazeteci
çalıştıran işverenler, aynı zamanda 5953 sayılı Kanun hükümleri dışında kalan
ve İş Kanununda “işçi” tanımına giren kimseleri çalıştırmaları hâlinde,
çalıştırılan gazeteci sayısı ile işçi sayısı toplamının en az 10 olması
durumunda, çalıştırdıkları gazeteci ve işçiye o ay içinde yapacakları her
türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını,
bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler. Deniz İş Kanununa tabi olarak çalışan gemi
adamına yapılan ödemeler MADDE 8 – (1) Deniz İş Kanununa tabi
olarak Türkiye genelinde en az 10 gemi adamı çalıştıran işverenler veya
işveren vekilleri, çalıştırdıkları gemi adamına, o ay içinde yapacakları her
türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını,
bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler. Gemi adamına yapılan ödemeler için açılan
banka hesap numarasına akitte yer verilmesi MADDE 9 – (1) Hizmet akdi, işveren
veya işveren vekili ile gemi adamı arasında, yazılı olarak Deniz İş Kanununun
6 ncı maddesinde belirtilen unsurları içerecek
şekilde yapılır. (2)
Hizmet akdinde, ücretin ödeme zamanı ve yeri ile gemi adamının ödemelerinin
yapılacağı banka hesap numarası da bulunur. İş Kanununa tabi olarak çalışan işçiye
yapılan ödemeler MADDE 10 – (1) İşyerleri ve
işletmelerinde İş Kanunu hükümlerinin uygulandığı işverenler ile üçüncü kişiler,
Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az 10 olması hâlinde,
çalıştırdıkları işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî
kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle
yükümlüdürler. Zorunluluk hâli MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik
kapsamında banka aracılığıyla ödeme yapması gereken işverenler, işveren vekilleri
veya üçüncü kişiler, işyerlerinin bulunduğu mahalde banka şubesi bulunmaması
ya da çalışanlara banka aracılığıyla ödeme yapılmasına imkân bulunmaması
hâlinde ödemeler, T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü şubeleri
aracılığıyla yapılır. Ödemelerin niteliğinin belirtilmesi MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik
kapsamındaki işveren, işveren vekili ve üçüncü kişiler tarafından yine bu Yönetmelikte
belirtilen kişilere bankalar aracılığıyla yapılan her türlü ödemelerde
ödemelerin niteliği, hesabın açıklamasında belirtilir. Ödemelerin brüt olarak hesaba yatırılma
zorunluluğunun getirilmesi MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelikte
belirtilen işverenleri veya işveren vekillerini veyahut üçüncü kişileri,
yapacakları ödemeleri bankalar nezdinde açılacak hesaplara brüt olarak
yatırmaları hususunda zorunlu tutmaya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık müştereken
yetkilidir. ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM İdarî Para
Cezaları Gazeteciye yapılan ödemelerin bankalar
aracılığıyla yapılmaması hâlinde uygulanacak idarî para cezası MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik
kapsamında zorunlu tutulduğu hâlde gazeteciye yapılan ödemeleri bankalar
aracılığıyla yapmayan işverene, 5953 sayılı Kanunun 27 nci
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının ilgili birimi tarafından idarî para cezası verilir. Gemi adamına yapılan ödemelerin bankalar
aracılığıyla yapılmaması hâlinde uygulanacak idarî para cezası MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik
kapsamında zorunlu tutulduğu hâlde gemi adamına yapılan ödemeleri bankalar
aracılığıyla yapmayan işverene veya işveren vekiline, Deniz İş Kanununun 51
inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının geminin bağlama limanının bulunduğu yer ilgili birimince idarî para
cezası verilir. İşçiye yapılan ödemelerin bankalar
aracılığıyla yapılmaması hâlinde uygulanacak idarî para cezası MADDE 16 – (1) İşçiye,
İş Kanunundan veya toplu iş sözleşmesinden veyahut iş sözleşmesinden doğan
alacaklarını, bu Yönetmelik kapsamında zorunlu tutulduğu hâlde bankalar
aracılığıyla ödemeyen işverene veya işveren vekiline veyahut üçüncü kişiye,
İş Kanununun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili birimi
tarafından idarî para cezası verilir. DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM Son
Hükümler Yürürlük MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik 1/1/2009 tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Maliye Bakanı ve Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan birlikte yürütür. |