Tarım ve Köyişleri
Bakanlığından: TÜRK GIDA
KODEKSİ SÜRÜLEBİLİR
YAĞLAR/MARGARİN VE YOĞUN YAĞLAR TEBLİĞİ (Tebliğ No:
2008/21) Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, sürülebilir yağlar/margarin ve yoğun
yağların tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesini,
muhafazasını, depolanmasını, taşınmasını ve pazarlanmasını sağlamak üzere
özelliklerini belirlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ sürülebilir yağ/margarin
ve yoğun yağı kapsar. Domuz yağı içeren ürünleri kapsamaz. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ 16/11/1997 tarihli
ve 23172 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine
göre hazırlanmıştır. Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde
geçen; a) Süt yağı: İnek, koyun, keçi veya manda sütünden elde
edilen yağı, b) Bitkisel yağ: Yenilebilir bitkisel
kaynaklı yağları, c) Hayvansal yağ: Domuz yağı
ve süt yağı haricinde, balık dahil olmak üzere
hayvansal kaynaklardan elde edilen yağı, ç) Sürülebilir yağlar/margarin: İnsan tüketimine uygun
bitkisel ve/veya hayvansal yağlar ve/veya süt yağından elde edilen temel olarak yağ içinde
su emülsiyonu tipinde, süt ve/veya süt ürünleri içerebilen şekillendirilebilir
ürün grubunu, 1)Toplam yağ içeriğinin en fazla % 3’ü
oranında süt yağı içerebilen sürülebilir yağlar, piyasaya sunuluş ve toplam
yağ oranlarına göre adlandırılır; - Margarin: Ağırlıkça en az %80, en fazla % 90
oranında yağ içeriğine sahip ürünü, - Margarin - Dörtte üç yağlı: Ağırlıkça en az %60,
en fazla %62 oranında yağ içeriğine sahip ürünü, - Margarin - Yarım yağlı: Ağırlıkça en az %39, en
fazla %41oranında yağ içeriğine sahip ürünü, - Margarin - “%....” yağlı: Ağırlıkça
aşağıdaki oranlarda yağ içeriğine sahip ürünleri; -Yağ içeriği ağırlıkça en az % 10 ve % 39’dan az -Yağ içeriği ağırlıkça % 41 den fazla ve
% 60 dan az -Yağ içeriği ağırlıkça % 62 den fazla ve % 80 den az 2) Toplam yağ içeriğinin en az
%10’ u en fazla %80’ i oranında süt yağı içeren sürülebilir yağlar piyasaya
sunuluş ve toplam yağ oranlarına göre adlandırılır; - Süt yağlı margarin : Ağırlıkça en az %80, en
fazla %90 oranında yağ içeriğine sahip olan ürünü, - Süt yağlı margarin- Dörtte üç yağlı: Ağırlıkça en az
%60, en fazla %62 oranında yağ içeriğine sahip olan ürünü - Süt yağlı margarin- Yarım yağlı: Ağırlıkça en az %39, en
fazla %41 oranında yağ içeriğine sahip olan ürünü, - Süt yağlı margarin - “%....” yağlı: Ağırlıkça aşağıdaki oranlarda yağ
içeriğine sahip ürünleri; -
Yağ içeriği ağırlıkça en az %10 ve %39 dan az - Yağ içeriği
ağırlıkça %41 den fazla ve %60 dan az - Yağ içeriği ağırlıkça %62 den
fazla ve %80 den az d) Yoğun yağ: Yağ
içeriği %90’dan fazla olan ürünü, e) Çeşnili sürülebilir yağlar/margarin: Bu Tebliğ
kapsamındaki tüm ürünlere çeşitli baharat, meyve ve sebzeler, bal ve/veya taklit
ve tağşiş olmaması şartı ile diğer gıda maddeleri katılarak
çeşnilendirilmesiyle elde edilen ve kendine has tat, koku, görünüm ve yapı
dışında kalan özellikler açısından Tebliğ kapsamındaki ürünlerin
özelliklerini taşıyan ürünü, ifade
eder. Ürün
özellikleri MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin özellikleri aşağıda
verilmiştir: a) Ürünler, kendine has tat, koku,
görünüm ve yapıda olmalıdır. b) Ürünlerde tuz
ve su dışında kalan kısmın en az 2/3’ü yağ olmalıdır. c) Ürünlere ait yağ oranları Ekte
verilmiştir. Katkı
maddeleri MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler, 25/8/2002 tarihli ve 24857 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Türk Gıda Kodeksi – Renklendiriciler Tebliği ile 22/12/2003 tarihli ve 25324
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi – Renklendiriciler ve
Tatlandırıcılar Dışındaki Gıda Katkı Maddeleri Tebliğinde yer alan hükümlere
uygun olmalıdır. Aroma
maddeleri
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ kapsamında ürünlerde
doğal aroma maddeleri ve/veya Türk Gıda Kodeksi
Yönetmeliğinin Gıda Aroma Maddeleri bölümünde yer alan doğala özdeş aroma
maddeleri kullanılabilir. Bulaşanlar
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki
bulaşanların miktarları, 23/9/2002 tarihli ve 24885
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi - Gıda Maddelerinde
Belirli Bulaşanların Maksimum Seviyelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğde
yer alan hükümlere uygun olmalıdır. Pestisit kalıntıları MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan
ürünlerdeki pestisit kalıntı miktarları, 11/1/2005 tarihli ve 25697 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi – Gıdalarda Maksimum Bitki Koruma Ürünleri
Kalıntı Limitleri Tebliğinde yer alan hükümlere uygun olmalıdır. Veteriner
ilaçları tolerans düzeyleri MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki
ürünlerde bulunabilecek veteriner ilaçları kalıntı düzeyleri 28/4/2002 tarihli ve 24739 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Hayvansal Kökenli Gıdalarda Veteriner İlaçları
Maksimum Kalıntı Limitleri Tebliğinde yer alan hükümlere uygun olmalıdır. Hijyen MADDE
11 – (1)
Bu
Tebliğ kapsamında yer alan ürünler 2/9/2001 tarihli
ve 24511 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi-Mikrobiyolojik
Kriterler Tebliğinde yer alan genel kurallara uygun olarak üretilmelidir. İşyeri
özellikleri MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünleri
üreten işyerleri, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Gıda Maddeleri Üreten
İşyerlerinin Taşıması Gereken Özellikler bölümünde yer alan genel kurallara
uygun olmalıdır. Ambalajlama,
etiketleme, işaretleme MADDE 13 –(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler; Türk Gıda
Kodeksi Yönetmeliği’nin “Ambalajlama –Etiketleme ve İşaretleme Bölümü”nde ve 25/08/2002 tarihli ve 24857 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi – Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme
Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliğinde yer alan hükümlere uygun olmalıdır. (2) Bu genel kurallara ek olarak aşağıdaki bilgiler de etikette okunaklı,
anlaşılır ve kolayca görülebilir şekilde bulunmalıdır: a) Ürünlerin içerdiği tuz oranı etiket
üzerinde, içindekiler bölümünde ağırlıkça yüzde "en fazla %..."
olarak belirtilmelidir. Tuz ilave edilmemiş ürünlerde “tuz eklenmemiştir”
ifadesi etiket üzerinde belirtilmelidir. b) Ticari
ismin olduğu ön yüzde, ürünün hangi şekilde adlandırıldığı açıkça görülebilecek
şekilde belirtilmelidir. c) Süt yağlı margarinlerde üründeki toplam
yağ oranı ve içindeki süt yağı oranı etikette ticari markanın olduğu yüzde ticari
markayla birlikte, açıkça görülebilecek şekilde yazılmalıdır. ç) Bu tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin satış
isimleri ile birlikte kullanım amaçları, üretim teknikleri de belirtilebilir. d) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
adlandırmaları aşağıda belirtildiği şekilde yapılabilir; 1) Yağ içeriği %41 den
fazla, % 62 den düşük olan ürünlerde “yağı azaltılmış” ifadesi ancak % yağ
oranı ile birlikte kullanılabilir. 2) Yağ içeriği %41 veya
daha düşük olan ürünlerde “düşük yağlı” veya “az yağlı” veya benzeri ifadeler
ancak % yağ oranı ile birlikte kullanılabilir. 3)“Dörtte üç yağlı ” yerine
% yağ oranı ile birlikte “yağı azaltılmış” ifadesi kullanılabilir. 4)“Yarım yağlı” yerine %
yağ oranı ile birlikte “düşük yağlı” veya “az yağlı” veya benzeri ifadeler kullanılabilir
ancak bu adlandırmalarda iki ifade birlikte kullanılamaz. e) Bu tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
bileşiminde; -Süt yağı dışında sadece bitkisel yağ içeren ürünlerde
“bitkisel” ifadesi, -Hayvansal
yağ içeren ürünlerde “hayvansal” ifadesi ürün ismi
ile birlikte kullanılmalıdır. f)
Yarım yağlı margarin yerine “minarin” veya “halvarin” ifadesi % yağ oranı ile birlikte kullanılabilir. g) Etiket üzerinde belirtilmek
istenen herhangi bir bitkisel yağın doğal trigliserid
yapısı korunmuş olmalı ve yağ fazında en az %10 oranında kullanılmalıdır.
Kullanılan yağın yüzdesi etiket üzerinde ticari ismin yer aldığı ön yüzde
açıkça belirtilmelidir. ğ)Çeşnili yağlarda
karışımda kullanılan çeşni maddesinin adı ve/veya çeşni karışımındaki en
yüksek çeşninin adı “Çeşnili” ifadesi yerine kullanılabilir. h) 20oC sıcaklıkta akıcı halde
bulunan margarinlerin isminin başına sıvı ibaresi konulabilir. ı) En az %99 oranında yağ içeriğine sahip olan yoğun
yağlar susuz yağ olarak adlandırılır. Taşıma ve
depolama MADDE 14 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin taşınması ve
depolanması, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Gıdaların Taşınması ve
Depolanması bölümünde yer alan kurallara uygun olmalıdır. Ayrıca satış
noktalarındaki muhafaza sıcaklığı 14 °C’ den
yüksek olmamalıdır. Numune alma
ve analiz yöntemleri MADDE 15 – (1) Bu Tebliğ
kapsamındaki ürünlerden Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Numune Alma ve Analiz
Metotları bölümünde belirtilen kurallara uygun olarak numune alınmalı ve
uluslararası kabul görmüş analiz metotları uygulanmalıdır. Avrupa
Birliği’ne uyum
MADDE 16 – (1) Bu
Tebliğ, 2991/94 EC sayılı “Sürülebilir Yağların Standardizasyonu” ile ilgili
Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde
hazırlanmıştır. Tescil
ve denetim
MADDE
17 – (1) Bu Tebliğ
kapsamında yer alan ürünleri üreten ve satan işyerleri; tescil ve izin,
ithalat işlemleri, kontrol ve denetim sırasında bu Tebliğ hükümlerine uymak
zorundadır. Bu hükümlerin uygulanması ile ilgili
denetim ve hükümlere uymayan işyerleri hakkında gerekli işlemler 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi,
Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek
Kabulü Hakkında Kanuna göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
tarafından yapılır. Yürürlükten
kaldırılan mevzuat MADDE 18 – (1) Bu Tebliğ ile TS 2812 sayılı Bitkisel Margarin
adlı standart mecburi uygulamadan kaldırılmıştır. Uyum zorunluluğu
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Halen faaliyet
gösteren ve bu Tebliğ kapsamındaki ürünleri üreten ve satan işyerleri bu
Tebliğ’ in yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde bu Tebliğ hükümlerine
uymak zorundadır. Yürürlük MADDE 19– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 20 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür. Ek
Yağ Oranları
Margarin
Süt Yağlı
Margarin
|
||||||||||||||||||||||||||||||