Çevre ve
Orman Bakanlığından:
ÇEVRESEL
GÜRÜLTÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ VE
YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ
(2002/49/EC)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE
1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı;
çevresel gürültüye maruz kalınması sonucu kişilerin huzur ve sükununun, beden ve ruh sağlığının bozulmaması için
gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamaktır. Bu amaca yönelik olarak;
a) Değerlendirme yöntemleri
kullanılarak çevresel gürültüye maruz kalma seviyelerinin, hazırlanacak
gürültü haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü seviyesi
değerlendirme raporu ile belirlenmesi,
b) Çevresel gürültü ve etkileri
hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi,
c) Gürültü haritaları, akustik
rapor ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu sonuçları esas
alınarak; özellikle çevresel gürültüye maruz kalma seviyelerinin insan
sağlığı üzerinde zararlı etkilere yol açmasının mümkün olduğu ve çevresel
gürültü kalitesini korumanın gerekli olduğu yerlerde, gürültüyü önleme ve
azaltmaya yönelik eylem planlarının hazırlanması ve bu planların
uygulanması,
kademeli
olarak uygulamaya konulur.
Kapsam
MADDE
2 – (1) Bu Yönetmelik; özellikle
nüfusun yoğun olduğu alanlarda, parklarda veya yerleşim bölgelerindeki
diğer sessiz alanlarda, açık arazideki sessiz alanlarda, okul, hastane ve
diğer gürültüye hassas alanlar da dahil olmak
üzere insanların maruz kaldığı çevresel gürültüler ile çevresel titreşimin
yapılarda oluşturduğu hasarlara ilişkin esas ve kriterleri kapsar.
(2) Bu Yönetmelik kişinin
kendisinden dolayı maruz kaldığı gürültüyü, 26 ncı
maddede belirtilen ev faaliyetleri dışındaki gürültüler ile komşuların
oluşturduğu gürültüyü, 22/5/2003 tarihli ve 4857
sayılı İş Kanunu kapsamındaki işyerlerinde çalışan işçilerin maruz kaldığı
gürültüyü, ulaşım araçlarının iç gürültüsünü ve askeri alanlardaki askeri
faaliyetlere bağlı gürültüyü kapsamaz.
Dayanak
MADDE
3 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 1/5/2003
tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri
Hakkındaki Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile
9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 14 üncü maddesine
dayanılarak,
b) 25/6/2002
tarihli 2002/49/EC Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Direktifine
paralel olarak,
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE
4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Açık arazideki sessiz alan:
Yetkili idare tarafından ulaşım, sanayi veya rekreasyon
faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü gürültü rahatsızlığına maruz
kalmayacak şekilde ayrılan bir alanı,
b) Ağırlıklama:
İnsan işitme sisteminin özelliğinin dikkate alınarak, ses basıncı
seviyesinin frekanslara göre farklı şekilde değiştirilmesini,
c) Ağırlıklanmış
ses azaltma indeksi (Rw): Malzemelerin ses
yalıtım performansının laboratuar şartlarında ölçülen ve tek bir değer
olarak ifade edilen etiket değerini,
ç) Akustik gölge bölgesi: Ses
dalgalarının bir çevrede yayılmaları sırasında engeller, rüzgar
etkisi ve günlük sıcaklık değişimleri gibi dış etkilerle kırılma ve kıvrılmalara
uğramaları sonucu ortaya çıkan ve içerisinde ses seviyelerinin 10 dB kadar azalma gösterdiği alanları,
d) Akustik planlama: Gelecekte
var olabilecek gürültülerin arazi kullanım planlaması, trafik ve trafik planlaması
için sistem mühendisliği ile ses yalıtımı tedbirleri ve gürültü
kaynaklarının kontrolü gibi planlanmış tedbirler kullanılarak kontrol
edilmesini,
e) Alıcıda tedbirler:
Gürültünün azaltılamadığı ortamlarda özellikle yüksek seviyeli gürültüden korunmak
için kişilerin işitme organlarının korunmasına yönelik etkilenen kişi
üzerinde alınabilecek tedbirleri,
f) Ana kara yolu: Yılda üç
milyondan fazla aracın geçtiği bölgesel, ulusal veya uluslararası bir kara
yolunu,
g) Ana demir yolu: Yılda otuz binden
fazla trenin geçtiği bir demir yolunu,
ğ) Ana hava limanı: Hafif
uçaklarla tamamen eğitim maksatlı olarak yapılanlar hariç olmak üzere,
yılda elli binden fazla kalkış ve inişin gerçekleştiği sivil hava alanını,
h) Arka plan gürültüsü: Bir
çevrede incelenen gürültü kaynağı susturulduğunda ortamda geriye kalan
diğer kaynakların aynı anda oluşturdukları toplam sesi,
ı) Bakanlık: Çevre ve Orman
Bakanlığını,
i) Çevresel gürültü: Ulaşım
araçları, kara yolu trafiği, demir yolu trafiği, hava yolu trafiği, deniz
yolu trafiği, açık alanda kullanılan teçhizat, şantiye alanları, sanayi
tesisleri, atölye, imalathane, işyerleri ve benzeri ile rekreasyon
ve eğlence yerlerinden çevreye yayılan gürültü dahil olmak üzere, insan
faaliyetleri neticesinde oluşan zararlı veya istenmeyen açık hava
seslerini,
j) Çevresel
gürültü seviyesi değerlendirme raporu: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan
Ek-VII Liste A ve B’de yer almayan ve bu
Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden önce kurulmuş veya yürürlüğe giriş
tarihinden sonra kurulması planlanan veya kurulup işletmeye geçen
tesislerin/işletmelerin/faaliyetlerin bu Yönetmeliğin ekinde yer alan
Ek-II.3’de belirtilen ölçüm yöntemleri kullanılarak oluşması muhtemel
çevresel gürültü seviyelerinin belirlenmesini ve limit değerlerin aşılması
halinde alınacak teknik tedbirlerin bütününü içeren raporu,
k) Çevresel tedbirler:
Yapıların dışında veya içinde yer alan gürültü kaynaklarından doğan
seslerin, yapı içindeki kişilere ulaşıncaya kadar yayıldığı ortamda
yapılabilecek her türlü gürültü kontrolü çalışmasını,
l) Çevresel titreşim: Maden ve
taş ocakları, ulaşım araçları, sanayi ve inşaat makineleri ve benzeri
işlemlerden doğan ve yapılarda kullanım alanı dışında başka maksatlarla
kullanılan hacimlerdeki faaliyetler sırasında oluşan genellikle katı, sıvı
ve gaz ortamlarda yayılan ve insan vücudunca hissedilen mekanik salınım
hareketlerini,
m) Çınlama süresi (sn): Bir
hacmin akustik özelliğini frekansa bağlı olarak belirleyen parametreyi ve
hacim içinde faaliyette olan bir ses kaynağının susmasından itibaren ses
basınç seviyesinin 60 dB azalması için geçen
süreyi,
n) Çok hassas kullanımlar:
Konutlar, eğitim, kültür alanı ve yapıları, sağlık tesisleri, otel ve
dinlenme tesisleri, parklar gibi kullanımları,
o) Darbe gürültüsü: İki kütlenin
birbirine çarpması ile ortaya çıkan gürültüyü,
ö) dB:
Birbirinden mertebe farklılıkları gösteren, nicelikleri anlamlı olarak
ifade etmede kullanılan logaritmik bir ölçeği,
p) dBA:
İnsan işitme sisteminin düşük şiddetteki seslere karşı en çok hassas olduğu
orta ve yüksek frekanslara daha fazla ağırlık veren, A ağırlıklı ses
seviyesi olarak tabir edilen ve gürültünün etkilenim değerlendirilmesi ve
kontrolünde yaygın olarak kullanılan bir ses seviyesi ölçütünü,
r) Değerlendirme: Bir gürültü
göstergesi veya ilgili zararlı etkilerin değerini hesaplamak, tayin etmek,
ön görmek, tahmin etmek veya ölçmek için kullanılan her türlü yöntemi,
s) Doz-etki ilişkisi: Bir
zararlı etki ile gürültü gösterge değeri arasındaki ilişkiyi,
ş) Eşdeğer gürültü seviyesi (Leq): Belli bir süre içinde seviyeleri değişim
gösteren, genellikle A ağırlıklanmış ses seviyesi
olarak ölçülen, gürültünün enerji açısından eşdeğeri olan sabit seviyeyi,
t) Ev faaliyetleri ve
komşuların oluşturduğu gürültü: Konut içerisinde kişilerin kendi davranış
ve alışkanlıklarından kaynaklanan; kapı, pencere kapatma, yürüme, konuşma,
temizlik yapma, mobilya çekme, televizyon seyretme, radyo dinleme,
elektronik olarak ses yükseltici kullanmadan yapılan eğlence, çamaşır
makinesi, buzdolabı kullanma gibi faaliyetler ile bina içinde yapılacak
tadilatı,
u) Eylem planı: Gerektiğinde
gürültü seviyesinin düşürülmesi de dahil olmak
üzere gürültü ile ilgili sorunlar ve etkileriyle baş etmek için tasarlanan
planları,
ü) Fiziksel çevre faktörleri:
Sesin kaynaktan kullanıcıya, yapı veya etkilenen kişilere iletilmesi
sırasında geçtiği fiziksel çevrede bulunan ve ses yayılımını etkileyen
gürültüyü artırıcı veya azaltıcı her türlü faktörü,
v) Gürültü göstergesi: Bir
zararlı etki ile ilgili olarak çevresel gürültünün tanımlanmasında
kullanılan fiziksel bir ölçeği,
y) Gürültü haritalama:
Yürürlükte bulunan her türlü sınır değerin aşılıp aşılmadığını göstermek
gayesiyle, belirli bir alanda etkilenen kişi ve maruz kalan konut sayısı da
dahil olmak üzere, mevcut veya gelecekte ortaya
çıkabilecek bir gürültü durumu hakkındaki verilerin; gürültü göstergesi
kullanılarak söz konusu alanın fiziksel haritası üzerinde standartlara
uygun olarak belirtilmesini,
z) Gürültü kontrol izin
belgesi: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-VII Liste A ve B’deki işletmelerin bu Yönetmelikte yer alan esaslara
uygun olarak çalıştığını gösteren bir belgeyi,
aa)
Gürültü kontrolü: Herhangi bir ses kaynağından yayılan gürültü niteliğine
sahip sesleri, kabul edilebilir seviyeye indirmek, akustik özelliğini
değiştirmek, etki süresini azaltmak, hoşa giden veya daha az rahatsız eden
bir başka ses ile maskelemek gibi yöntemlerle zararlı etkilerini tamamen
veya kısmen yok etmek için yapılan işlemleri,
bb)
Hassas olmayan kullanımlar: Otoparklar, garajlar, eğlence yerleri, sanayi
tesisleri gibi kendisi gürültü kaynağı olabilen alan ve kullanımları,
cc)
İç ortam gürültüsü: Yapı içindeki mekanik sistemler ve diğer gürültü
kaynaklarından doğan ve mekan içinde bulunan insanları
olumsuz etkileyen istenmeyen ve zararlı seslerin bütününü,
çç)
İzne tabi tesis: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-VII Liste A ve B’deki tesisleri,
dd)
İzne tabi olmayan tesis: Bu Yönetmelik kapsamında olan ancak, Ek-VII Liste
A ve B’de yer almayan tesisleri,
ee)
Kaynakta tedbirler: Gürültü üreten ses kaynağının yapısı, işletme tekniği,
oturduğu zemin, montaj biçimi ve buna benzer doğrudan kaynak ile ilgili
olarak alınabilecek tedbirleri,
ff)
Kamuoyu: Bir veya daha fazla gerçek veya tüzel kişi ile bunların ulusal
mevzuat veya uygulamaya uygun olarak oluşturduğu dernek, örgüt veya
grupları,
gg)
Kesikli titreşim: Delicilerdeki gibi sürekliliği olmayan ya da kazık
çakıcılardaki gibi belirli aralıklarla tekrarlanan titreşimi,
ğğ)
Gündüz, akşam, gece gürültü göstergesi (Lgag ): A
ağırlıklı uzun dönem ses seviyesinin enerji ortalaması olup, günlük toplam
rahatsızlığı ifade etmekte kullanılan etkilenim seviyesini,
hh)
Gündüz gürültü göstergesi (Lgündüz): A ağırlıklı
uzun dönem ses seviyesinin enerji ortalaması olup, yılın gündüz sürelerinin
tamamına göre belirlenen ve gündüz süresindeki rahatsızlığı ifade etmekte
kullanılan etkilenim seviyesini,
ıı)
Akşam gürültü göstergesi (Lakşam): A ağırlıklı
uzun dönem ses seviyesinin enerji ortalaması olup, yılın akşam sürelerinin
tamamına göre belirlenen ve akşam süresindeki rahatsızlığı ifade etmekte
kullanılan etkilenim seviyesini,
ii)
Gece gürültü göstergesi (Lgece): A ağırlıklı uzun
dönem ses seviyesinin enerji ortalaması olup, yılın gece sürelerinin tamamına
göre belirlenen ve gece süresindeki uyku kaçırıcı rahatsızlığı ifade
etmekte kullanılan etkilenim seviyesini,
jj)
LC max: dBC olarak
ölçülen, ölçüm süresi içerisinde C ağırlıklı rms
tabanlı ses seviyesinin en büyük değerini,
kk) İzne tabi tesisler için
akustik rapor: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-VII Liste A ve B’de ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden önce
kurulmuş veya yürürlüğe giriş tarihinden sonra planlama ve kurulma
aşamasını tamamlayarak faaliyete geçmiş tesislerin/işletmelerin/faaliyetlerin
değerlendirme yöntemleri kullanılarak oluşması muhtemel çevresel gürültü
seviyelerinin belirlenmesini ve limit değerlerin aşılması halinde alınacak
teknik tedbirlerin bütününü içeren raporu,
ll)
Oktav bant: Gürültü enerjisinin frekansa göre değişimini ortaya çıkarmakta
yararlanılan alt ve üst frekans sınırlarının birbirinin iki katı olan
frekans bandı ve bant genişliğinin merkez frekansının % 70’ ine eşit olduğu bandı,
mm) Orta derecede hassas
kullanımlar: İdari ve ticaret binaları, çocuk bahçeleri, oyun alanları ve
spor tesisleri gibi kullanımları,
nn) Planlanan faaliyetler için
akustik rapor: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-VII Liste A ve B’de ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden
sonra kurulması planlanan tesislerin/işletmelerin/faaliyetlerin ve ulaşım
kaynaklarının değerlendirme yöntemleri kullanılarak oluşması muhtemel
çevresel gürültü seviyelerinin belirlenmesini ve limit değerlerin aşılması
halinde alınacak teknik tedbirlerin bütününü içeren raporu,
oo)
Rahatsızlık: Alan araştırmaları vasıtasıyla belirlenen toplumsal gürültü
veya titreşim rahatsızlığının derecesini,
öö)
Rekreasyon alanı: Kişinin fiziksel ve psikolojik olarak kendisini tekrar
kazanabilmesini sağlayan dinlenme, eğlenme, gezi, serbest zamanları
değerlendirme gibi çeşitli faaliyetleri kapsayan geniş eylem alanlarını,
pp)
Ses basıncı seviyesi (Lp):Ortamda belli bir
noktada ölçülen ses basıncının, 20x10-6 Pa veya 20 µPa referans ses
basıncına oranının 10 tabanına göre logaritmasının 20 ile çarpılmasıyla
bulunan ve dB cinsinden ifade edilen değeri,
rr)
Ses gücü seviyesi (Lw): Bir ses kaynağının
yaydığı ses gücünün milletlerarası standartlarda tanımlanan referans ses
gücüne oranının 10 tabanına göre logaritmasının 10 ile çarpılmasıyla
bulunan ve dB cinsinden ifade edilen değeri,
ss)
Seviye ayarlaması: Gürültünün türüne ya da belirgin olarak duyulan bir
frekansın varlığına bağlı olarak, ölçülen ya da hesaplamayla bulunan
eşdeğer gürültü seviyesine eklenecek değeri,
şş)
Sınır değer: Yetkili idarece belirlenen, aşılması halinde yetkili idarece
dikkate alınan ve azaltıcı tedbirlerin uygulamaya konulmasına yol açan Lgag veya Lgece, ve uygun olan hallerde Lgündüz,
Lakşam, Lgece ve Leq değerini (Kara yolu, demir yolu, hava yolu trafiği
gürültüleri, sanayi menşeli gürültüler ve benzeri gibi farklı gürültü
türleri, farklı alanlar ve nüfusların farklı gürültü hassasiyetleri için,
farklı sınır değerler olabilir. Bu sınır değerler, gürültü kaynağı veya
muhitin kullanım maksadı açısından bir değişiklik olması halinde, mevcut ve
yeni durumlar için de farklılık gösterebilir.),
tt)
Stratejik gürültü haritası: Farklı kaynaklar bazında mevcut gürültü
durumunun veriler sayesinde sergilenmesini,
uu)
Sürekli titreşim: Gündüz veya akşam veya gece vakti gibi belirlenen bir
zaman dilimi boyunca engellenmeden devam eden titreşimi,
üü)
Tepe değer: Verilen bir zaman aralığındaki en yüksek titreşim değerini,
vv)
Titreşimin yer değiştirme, hız, ivme cinsinden rms
değeri: Belirli bir zaman aralığında ölçülen titreşim değerlerinin karelerinin
ortalamasının karekökünü,
yy) Titreşimden etkilenme
sınırı: Titreşimin; insan sağlığı, performansı ve konforu üzerinde
oluşturduğu hareket hastalığı gibi fizyolojik ve psikolojik etkilerle
yapılarda oluşturduğu hasarların başlama sınırlarındaki, titreşim ivmesi,
hızı, genliği, frekansları ve etkilenme süresi gibi parametrelerle ortaya
konulmuş kriterleri,
zz)
Yerleşim alanı: Nüfusu yüz binden fazla olan, şehirleşmiş alan olarak kabul
edilen ve nüfus yoğunluğunun kilometre kare başına 1000 kişiden fazla
olduğu alanları,
aaa)
Yerleşim alanı içindeki sessiz alan: Yetkili idare tarafından gürültü
kaynakları için belirlenen sınır değerlerin üstüne veya yetkili idare
tarafından konulmuş belli bir değerden daha büyük bir gürültü gösterge değerine
maruz kalmayacak şekilde ayrılan bir alanı,
bbb)
Yetkili idare: İkinci bölümde belirtilen idareleri,
ccc)
Zararlı etkiler: İnsan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri,
ifade
eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Bakanlığın
görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE
5 – (1) Bakanlık;
a) Kişilerin huzur ve sükûnunu
beden ve ruh sağlığını gürültü ile bozmayacak bir çevrenin geliştirilmesi
gayesiyle, çevresel gürültüyü azaltacak program ve politikaları belirlemek,
buna yönelik mevzuat ve mevzuatın uygulanmasını kolaylaştırıcı her türlü
dokümanı hazırlamak, bu Yönetmeliğin uygulanmasında işbirliği ve
koordinasyonu sağlamakla,
b) 2872 sayılı Çevre Kanunu
çerçevesinde İl Çevre ve Orman Müdürlükleri ve yetki devri yapılan
belediyelerle işbirliği ve koordinasyon içinde gürültü kaynaklarını
denetlemek, bu Yönetmeliğin ihlalinin tespiti halinde idari yaptırım
uygulamak, yetki devri yapılacak kurumlarda aranacak esasları belirleyip
yetki devri yapmakla,
c) Bu Yönetmeliğin
uygulanmasından yetkili ve sorumlu kılınan kurum ve kuruluşlar ile bu
Yönetmelik gereği hazırlanacak akustik rapor, çevresel gürültü seviyesi
değerlendirme raporu, gürültü haritası ve eylem planı hazırlayacak kurum ve
kuruluş temsilcilerinin uzmanlaşmasını sağlayıcı programların içeriği ve
programların uygulama prosedürünü belirlemekle,
ç) Akustik
rapor, çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu, gürültü haritası ve
eylem planı hazırlayacak kurum ve kuruluşların sağlaması gereken esasları
belirlemek, esasları sağlayanlara ön yeterlik/yeterlik belgesi vermek, ön
yeterlik/yeterlik belgesi alan kurum ve kuruluşları denetlemek,
belgelendirme esaslarına aykırı davranılması halinde gerekli yaptırımın
uygulanmasını sağlamak ve gerekirse ön yeterlik/yeterlik belgesini iptal
etmekle,
d) Bu Yönetmeliğin ekindeki
Ek-VII Liste A’da yer alan işletmelere gürültü
kontrol izin belgesi vermek, gürültü kontrol izin belgesini yenilemek, bu
çerçevede işletmeleri denetlemek, bu Yönetmelikte belirtilen esaslara
aykırılık halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamak ve gerekirse
gürültü kontrol izin belgesini iptal etmekle,
e) Stratejik Gürültü Haritaları
ve Eylem Planları ile ilgili olarak;
1)Yetkili ve sorumlu kurum ve
kuruluşlarca hazırlanan gürültü haritaları ve eylem planlarına görüş
vermekle,
2) Yetkili ve sorumlu kurum ve
kuruluşlarca hazırlanarak Bakanlığa gönderilen gürültü haritaları ve eylem
planları ile bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VI’da
yer alan her türlü bilgi ve belgeye yönelik veri bankası oluşturmakla,
yetkili
ve sorumludur.
İl çevre ve orman müdürlüklerinin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE
6 – (1) İl çevre ve orman
müdürlükleri;
a) 2872 sayılı Çevre Kanunu
gereği yetki devri yapılmayan alanlarda gürültü kaynaklarını programlı,
programsız veya şikâyetlere istinaden, gerektiğinde diğer mevzuat
kapsamında yetkili kılınan kurum kuruluşların da desteğini alarak, bu
Yönetmelikte getirilen esaslara uyulup uyulmadığını denetlemek ve ihlali
durumunda idari yaptırım uygulamakla,
b) Yetki devri yapılan kurum ve
kuruluşların talepleri ve/veya gerekli görülmesi halinde koordinasyon ve
işbirliği içinde çalışmakla,
c) Yetki devri yapılmış
kurumların faaliyetleri sebebiyle oluşan çevresel gürültüyü denetlemek ve
idari yaptırım uygulamakla,
ç) Yetki talebinde bulunan
kurum ve kuruluşların taleplerini değerlendirip Bakanlığa iletmek, yetki
devri yapılan kurum ve kuruluşların yetkileri çerçevesinde çalışıp
çalışmadığını denetlemek, yetkilerini yerine getirmeyenleri tespit ederek
Bakanlığa bildirmekle,
d) İlde 2872 sayılı Çevre Kanununun
14 üncü maddesine istinaden yapılan denetim ve idari yaptırımların
sonuçlarını Bakanlığa iletmekle,
e) Bu Yönetmeliğin ekindeki
Ek-VII Liste A ve B’de yer alan işletmeleri
tespit ederek Bakanlığa bildirmekle,
f) Çevre denetim
birimini kuran ve yetki devri yapılmış belediyelerin belediye sınırı ve
mücavir alanı dışındaki alanlar ile yetki devri yapılmış il özel idareleri
dışındaki alanlarda bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII Liste B de yer alan
işletmeler için gürültü kontrol izin belgesini vermek, gürültü kontrol izin
belgesini yenilemek, bu çerçevede işletmeleri denetlemek, bu Yönetmelikte
belirtilen esaslara aykırı davranılması halinde gerekli yaptırımın
uygulanmasını sağlamak ve gerekirse gürültü kontrol izin belgesini iptal
etmekle,
g) İlde ulusal ve yerel milli
ve dini kutlamalar ve özel günlerde yapılacak faaliyetler için bu
Yönetmelik çerçevesinde getirilen yasaklara istisna getirmekle, istisna
kapsamında alınan kararları kamuoyuna duyurmakla,
yetkili
ve sorumludur.
Mahalli idarelerce alınacak tedbirler
MADDE
7 – (1) İl özel idareleri;
a) Belediye sınırları ve
mücavir alan dışında 14/7/2005 tarihli ve
2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve
Çalışma Ruhsatına İlişkin Yönetmelik veya diğer mevzuat kapsamında bu
Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII’de yer alan
işletmeler için verilecek ruhsatlarda akustik raporu esas almakla,
b) Belediye
sınırları ve mücavir alan dışında yetki devri yapılmış il özel idareleri bu
Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII Liste B’de yer alan
işletmeler için gürültü kontrol izin belgesini vermek, gürültü kontrol izin
belgesini yenilemek, bu çerçevede işletmeleri denetlemek, bu Yönetmelikte
belirtilen esaslara aykırı davranılması halinde gerekli yaptırımın
uygulanmasını sağlamak ve gerekirse gürültü kontrol izin belgesini iptal
etmekle,
c) Belediye sınırları ve
mücavir alan dışında; yapıların mimari projelerinde ve yapı ruhsatlarında
bu Yönetmeliğin 28 inci maddesinde belirtilen şartların aranmasıyla,
ç) Stratejik Gürültü Haritaları
ve Eylem Planları ile ilgili olarak;
1) Belediye sınırları ve
mücavir alan dışında gürültü haritalarının hazırlanmasında gerekli olan,
gürültü kaynakları dışındaki tüm verileri toplamak ve belirleyeceği esaslar
çerçevesinde gürültü haritası hazırlamakla sorumlu kurum ve kuruluşların
kullanımına açmakla,
2) Belediye sınırları ve
mücavir alan dışındaki gürültü haritası hazırlanan alanlarda mevcut veya
ileriye yönelik projelendirme veya başka bir yatırımı gerçekleştirme
konusunda çalışması olabilecek ilgili tüm kurum ve kuruluşların görüşlerini
almakla,
3) Belediye
sınırları ve mücavir alan dışında 8 inci maddenin birinci fıkrasının (ç)
bendinin (3) ve (5) numaralı alt bendine istinaden gürültü haritaları
hazırlanan kaynakların; yakınındaki limanlar ile bu Yönetmeliğin ekinde yer
alan Ek-VII’de belirtilen endüstri tesislerinin
bulunduğu alanlar için ayrı ayrı gürültü
haritalarını ve bu gürültü haritalarının kapsadığı alanların eylem
planlarını hazırlamakla,
4) Belediye sınırları ve
mücavir alan dışındaki alan için hazırlanan eylem planlarını kamuoyu
görüşüne açmakla,
5) Belediye sınırları ve
mücavir alan dışındaki alan için hazırlanan gürültü haritalarının ve eylem
planlarının nihai hali hakkında kamuoyuna bilgi vermekle ve Bakanlığa
göndermekle,
ilgili
hususlarda gerekli tedbirleri alır.
(2) Belediyeler;
a) 2872 sayılı Çevre Kanunu
gereği yetki devri yapılan belediyeler, belediye sınırları ve mücavir alan
içinde gürültü kaynaklarını programlı, programsız veya şikâyetlere
istinaden gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum
kuruluşların da desteğini alarak, bu Yönetmelikte getirilen esaslara uyulup
uyulmadığını denetlemek ve ihlali durumunda idari yaptırım uygulamakla,
b) Yetki devri yapılmış
belediyeler; belediye sınırları ve mücavir alan içinde yapılan denetim
sonuçlarını İl Çevre ve Orman Müdürlüklerine göndermekle,
c) Belediye sınırları ve
mücavir alan içinde ilgili belediye; yapıların mimari projelerinde ve yapı
ruhsatlarında 28 inci maddede belirtilen şartların aranmasıyla,
ç) İşyeri Açma ve Çalışma
Ruhsatına İlişkin Yönetmelik veya diğer mevzuat kapsamında bu Yönetmeliğin
ekindeki Ek-VII’de yer alan işletmeler için
verilecek ruhsatlarda akustik raporu esas almakla,
d) Yetki
devri yapılmış belediye; belediye sınırları ve mücavir alan içinde bu
Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII Liste B’de yer alan
işletmeler için gürültü kontrol izin belgesini vermek, gürültü kontrol izin
belgesini yenilemek, bu çerçevede işletmeleri denetlemek, bu Yönetmelikte
belirtilen esaslara aykırı davranılması halinde gerekli yaptırımın
uygulanmasını sağlamak ve gerekirse gürültü kontrol izin belgesini iptal
etmekle,
e) Stratejik Gürültü Haritaları
ve Eylem Planları ile ilgili olarak;
1) Belediye sınırları ve
mücavir alan içinde gürültü haritası hazırlanacak yerleşim alanlarını
Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile koordinasyon ve işbirliği içinde
belirlemekle,
2) Belediye sınırları ve
mücavir alan içindeki yerleşim alanlarının, gürültü haritalarının
hazırlanmasında gerekli olan, gürültü kaynakları dışındaki tüm verileri
toplamak ve belirleyeceği esaslar çerçevesinde gürültü haritası
hazırlamakla sorumlu kurum ve kuruluşların kullanımına açmakla,
3) Belediye sınırları ve
mücavir alan içinde gürültü haritası hazırlanacak yerleşim alanlarında yer
alan; karayolu, tramvay ile yerüstünden geçen metro
yolları trafiği, limanlar ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-VII’deki endüstri tesisleri ve/veya atölye-imalathane-
eğlence yerleri ve benzeri gürültü kaynaklarının bulunduğu alanlar için
ayrı ayrı gürültü haritalarının hazırlanmasıyla,
4) Belediye sınırları ve
mücavir alan içindeki gürültü haritası hazırlanan yerleşim alanlarında
mevcut veya ileriye yönelik projelendirme veya başka bir yatırımı
gerçekleştirme konusunda çalışması olabilecek ilgili tüm kurum ve
kuruluşların görüşlerini almakla,
5) Belediye sınırları ve
mücavir alan içindeki gürültü haritası hazırlanan yerleşim alanında 8 inci
maddede yetkili kılınan kurum kuruluş tarafından hazırlanan gürültü haritalarının
da göz önünde bulundurularak; karayolları, demiryolları, tramvay ile
yerüstünden geçen metro yolları, havaalanları,
limanlar ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-VII’deki
endüstri tesisleri ve/veya eğlence yerleri, imalathane ve benzeri gürültü
kaynaklarının bulunduğu alanları kapsayan eylem planlarını hazırlamakla,
6) Belediye sınırları ve
mücavir alan içindeki yerleşim alanı için hazırlanan eylem planlarını
kamuoyu görüşüne açmakla,
7) Belediye sınırları ve
mücavir alan içindeki yerleşim alanı için hazırlanan gürültü haritalarının
ve eylem planlarının nihai hali hakkında kamuoyuna bilgi vermekle ve
Bakanlığa göndermekle,
ilgili
hususlarda gerekli tedbirleri alır.
Kurum, kuruluş ve işletmelerce alınacak tedbirler
MADDE
8 – (1) Kurum/kuruluş veya
işletmeler;
a) Sağlık Bakanlığı; 13/12/1983 tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname gereği işitme
sağlığı ve kritik sağlık etkileri göz önüne alınarak gürültüden etkilenme
seviyelerinin belirlenmesi ve izlenmesine ilişkin esas ve usullerin
belirlenmesiyle,
b) Diyanet İşleri Başkanlığı;
dini tesislerde ses yükseltici kullanımından çevreye yayılan gürültünün
kontrolüne ilişkin esasların belirlenmesiyle,
c) Fabrika, işyeri, atölye,
imalathane, eğlence yeri ve ulaşım kaynaklarını planlayan ve işletenler;
1) Bu Yönetmeliğin ekinde yer
alan Ek-VII’deki tesisler için gürültü kontrol
izin belgesi almakla ve yenilemekle,
2) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden sonra, kapasite artırımı hariç
kurulması planlanan ve Yönetmeliğin Ek-VII sinde yer alan tesisler ile 18,
19, 20 ve 21 inci maddelerinde yer alan ulaşım kaynakları için hazırlanacak
çevresel etki değerlendirme raporu veya proje tanıtım dosyasının gürültü
ile ilgili bölümünün bu Yönetmelikte yer alan esaslar çerçevesinde
hazırlanmasını sağlamakla,
3) Bu
Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII Liste A ve B de yer almayan izne tabi olmayan
fabrika, işyeri, imalathane ve atölyeler ile eğlence yerleri ve benzeri
yerlerle ilgili işyeri açma ve çalışma ruhsatı safhasında ve/veya
programlı, programsız veya şikâyete istinaden yapılacak denetimlerde,
yetkili idarenin talebine istinaden çevresel gürültü seviyesi değerlendirme
raporu hazırlatmakla,
4) Sanayi tesisi, atölye,
imalathane, eğlence yeri ve benzeri işletmeciler ile liman işletmecileri;
bu alanların gürültü haritalarının hazırlanmasından sorumlu kurum ve
kuruluşun talebi halinde istenen verileri belediyeye veya il özel
idarelerine iletmekle,
ç) Ulaştırma Bakanlığı;
1) Devlet yolları ve otobanlardan,
ana karayolları sınıfına giren karayollarını, ana demiryolları ve
havaalanlarını belirleyip listesini Bakanlığa bildirmekle,
2) Yerleşim alanları içindeki
devlet yolları ve otobanlar için gürültü haritası hazırlanmasında gerekli
olacak verileri Belediyeye iletmekle,
3) Yerleşim alanı dışında
devlet yolları ve otobanlardan, ana karayolları sınıfına giren
karayollarının gürültü haritasını hazırlamakla,
4) Yerleşim alanı dışında; ana
karayolu, ana demiryolu ve ana havaalanı yakınındaki alanlarda yer alan
devlet yolları ve otobanların gürültü haritasını hazırlamakla,
5) Yerleşim alanı içinde ve
dışında yer alan ana demiryolları ve ana havaalanlarının gürültü haritasını
hazırlamakla,
6) Yerleşim alanı içinde ve
dışında; ana karayolu, ana demiryolu ve ana havaalanı yakınındaki alanlarda
yer alan ve sorumluluk alanına giren demiryollarının ve havaalanlarının
gürültü haritasını hazırlamakla,
7) Planlanan karayolları,
demiryolları ve havaalanları için mevcut veya ileriye yönelik projelendirme
veya başka bir yatırım gerçekleştirme konusunda çalışması olabilecek ilgili
tüm kurum ve kuruluşların görüşlerini almak, bu görüşler çerçevesinde
gürültü kontrol tedbirlerine ilişkin programlar hazırlamakla,
8) Gürültü haritalarının nihai
hali hakkında kamuoyuna bilgi vermekle ve Bakanlığa göndermekle,
ilgili
hususlarda gerekli tedbirleri alır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kaynakların Ses Seviyeleri
Kara
yolu araçlarında uyulması gereken şartlar
MADDE
9 – (1) Motorlu kara yolu araçları
aşağıdaki esaslara uyar.
a) Motorlu kara yolu
araçlarının kara yoluna uygunluğu ve teknik esasları 13/10/1983
tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesi
uyarınca; araçların, yapım ve kullanım bakımından kara yolu yapısına ve
trafik güvenliğine uyması zorunludur. Bununla ilgili alt düzenleyici
işlemlerin belirlenmesini Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yapar.
b) Kamuya açık yerlerde
çalıştırılan motorlu kara yolu taşıtlarının dış gürültü seviyesi ve egzoz
sistemleri ile ilgili olarak 30/11/2000 tarihli ve
24246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Dış Gürültü
Emisyonları ve Egzoz Sistemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği
(70/157/AT) kapsamında getirilen esaslar sağlanır.
c) Motorlu kara yolu
araçlarının kornaları gibi sesli uyarı cihazları ile ilgili olarak, 1/5/1999 tarihli ve 23682 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Motorlu Araçların Sesli İkaz Cihazları ve Bunların Takılması ile
İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (70/388/AT) kapsamında getirilen esasların
sağlanması zorunludur. Geçiş üstünlüğüne haiz taşıtlara 18/7/1997
tarihli ve 23053 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kara Yolları Trafik
Yönetmeliğinin 141 inci maddesi uygulanır.
ç) Tekerlekli tarım veya orman
traktörlerinin dış gürültü seviyeleri ile ilgili olarak, 13/6/2002
tarihli ve 24784 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tekerlekli Tarım veya
Orman Traktörlerinin Bazı Parçaları ve Özellikleri ile İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği (74/151/AT) kapsamında getirilen esaslar sağlanır.
d) İki veya üç tekerlekli
motorlu kara yolu araçlarının dış gürültü seviyeleri ile ilgili olarak, 18/7/2003 tarihli ve 25172 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Bazı Aksam ve
Özellikleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (97/24/AT) eki Dokuzuncu
Kısımda getirilen esaslar sağlanır.
Demir yolu ulaşım araçlarında uyulması gereken şartlar
MADDE
10 – (1) Banliyö ve şehirlerarası
trenler ile ağır ve hafif metroların dış gürültü seviyeleri ile yolcu ve
tren çalışanlarının kulak sağlığı ve konforu açısından iç gürültü ve vagon
içi titreşim seviyelerine ilişkin düzenlemeleri 9/4/1987
tarihli ve 3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Ulaştırma Bakanlığı yapar.
Hava yolu ulaşım araçlarında uyulması gereken şartlar
MADDE 11 – (1) Türk sicilindeki
ve yabancı ülke sicilindeki hava yolu araçlarının iç ve dış trafiğe açık
hava alanlarımıza iniş ve kalkış yapabilmeleri için hava alanı araçlarının
dış gürültü seviyeleri ile yolcu ve hava aracı çalışanlarının kulak sağlığı
ve konforu açısından iç gürültü ile araç içi titreşim seviyelerine ilişkin
düzenlemeleri 3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Ulaştırma Bakanlığı yapar.
Su yolu ulaşım araçlarında uyulması gereken şartlar
MADDE
12 – (1) Deniz, göl veya başka
suyollarında kullanılan araçların dış gürültü seviyeleri ile yolcu ve su
yolu aracı çalışanlarının kulak sağlığı ve konforu açısından iç gürültü ile
araç içi titreşim seviyelerine ilişkin düzenlemeleri 10/8/1993
tarihli ve 491 sayılı Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uyarınca Denizcilik
Müsteşarlığı yapar.
Açık
alanda kullanılan ekipmanlarda uyulması gereken
şartlar
MADDE
13 – (1) Açık alanda kullanılan
ekipmanların gürültü seviyesi, 22/1/2003 tarihli
ve 25001 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Açık Alanda Kullanılan Teçhizat
Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile İlgili Yönetmelik
(2000/14/AT) hükümlerine tabidir. Açık alanda kullanılan ancak söz konusu
yönetmelikte yer almayan ekipmanlarla ilgili
düzenlemeleri 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
yapar.
Ev aletlerinde uyulması gereken şartlar
MADDE
14 – (1) Ev ekipmanlarının gürültü
seviyesi, 26/2/2003 tarihli ve 25032 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Ev Aletlerinden Çevreye Yayılan Gürültüye İlişkin
Tebliğ TRKGM: 2003/2 (86/594/AET) hükümlerine tabidir. Ev işlerinde
kullanılan, ancak söz konusu tebliğde yer almayan elektrikli veya
elektriksiz aletlerle ilgili düzenlemeleri 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Sanayi
ve Ticaret Bakanlığı yapar.
Sanayi tesislerinde kullanılan alet, ekipman
ve makinelerde uyulması gereken şartlar
MADDE
15 – (1) Sanayi tesislerinde
kullanılan alet, ekipman ve makinelerde 5/6/2002
tarihli ve 24776 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Makina
Emniyeti Yönetmeliğinde (98/37/AT) verilen esaslar sağlanır. Sanayi
tesislerinde kullanılan alet, ekipman ve
makinelerin ses gücü seviyeleri ile ilgili düzenlemeleri 3143 sayılı Sanayi
ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri
uyarınca Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yapar. Sanayi tesislerinde
çalışanların kulak sağlık ve konforu açısından maruz kaldıkları gürültü ve
titreşim seviyeleri için; 23/12/2003 tarihli ve
25325 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile 23/12/2003
tarihli ve 25325 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Titreşim Yönetmeliğinde
getirilen esaslar sağlanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çevresel Gürültü Esas ve Kriterleri
Çevresel
gürültü göstergeleri ve bu göstergelerin uygulanması
MADDE
16 – (1) Çevresel gürültü
göstergelerinin seçimine ve bu göstergelerin uygulanmasına ilişkin esaslar
aşağıda belirtilmiştir:
a) Gürültü haritaları ve
bunların revizyonu çalışmalarında Ek-I-1.1.1 ve
Ek-I-1.1.2 de verilen Lgag ve Lgece
gürültü göstergeleri kullanılır.
b) Akustik planlama, akustik
gölge bölgeleme çalışmaları için Lgag ve Lgece gürültü göstergeleri dışında başka gürültü
göstergeleri kullanılabilir.
c) (a) ve (b) bentleri
dışındaki özel durumlar için Ek-I-1.2 de
listelenen ilave gürültü göstergeleri kullanılabilir.
Değerlendirme yöntemleri
MADDE
17 – (1) Çevresel gürültü seviyelerinin
değerlendirilmesine ilişkin yöntemler aşağıda belirtilmiştir:
a) Ek-I’de
tanımlanan çevresel gürültü göstergeleri Ek-II’de
belirtilen değerlendirme yöntemleri aracılığı ile belirlenir.
b) Mevcut gürültü seviyesinin
toplum üzerindeki etkilenme derecesi ve gürültünün günlük yaşamda çeşitli
eylemler üzerinde olabilecek zararlı etkileri Ek-III’de
verilen doz-etki ilişkisi kullanılarak tespit edilir. Doz-etki ilişkisine
ait etkilenme analizine dair kılavuz Sağlık Bakanlığının uygun görüşü
alınarak Bakanlıkça hazırlanır.
Kara yolu çevresel gürültü kriterleri
MADDE
18 – (1) Kara yolundan çevreye
yayılan gürültü seviyesi ve gürültünün önlenmesine ilişkin sınır değerler
bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII Tablo-1’de belirtilmiştir. Karayollarından
kaynaklanan çevresel gürültü seviyesi bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII’de yer alan Tablo-1’deki sınır değerleri aşamaz.
Raylı sistem çevresel gürültü kriterleri
MADDE
19 – (1) Raylı sistemlerden
kaynaklanan gürültü seviyesi ve gürültünün önlenmesine ilişkin kriterler aşağıda belirtilmiştir:
a) Raylı ulaşım sistemlerinden
çevreye yayılan gürültü seviyesi Lgündüz 65 dBA, Lakşam 60 dBA ve Lgece 55 dBA sınır değerlerini aşamaz.
b) Hafif raylı sistemlerin yer altından geçtiği kapalı alanlar ile yer üstünden geçtiği
alanlarda; bekleme, iniş ve biniş platformlarında, istasyonlarda ve
havalandırma kanallarında zaman dilimine bağlı olarak oluşabilecek Leq cinsinden çevresel gürültü sınır değerleri bu
Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII’de yer alan
Tablo-2’deki değerleri aşamaz.
c) Hafif raylı sistemlerin yer
altından geçtiği yerlerde istasyon boş iken 500 Hz’de
maksimum çınlama süresi proje hedef değeri için 1.4,
kabul değeri için ise 1.6 saniye olmalıdır. Kent içi ve dışında hafif raylı
ulaşım sisteminin gürültüye hassas alanlardan geçtiği yerlerde gürültü
perdeleme teknikleri dikkate alınarak etkin ve uygulanabilir tedbirler
alınır.
Hava alanları çevresel gürültü kriterleri
MADDE
20 – (1) Hava alanlarından çevreye
yayılan gürültü seviyesi ve gürültünün önlenmesine ilişkin kriterler aşağıda belirtilmiştir.
a) Havaalanlarından çevreye
yayılan gürültü seviyesi bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII’de
yer alan Tablo-3’te verilen sınır değerleri aşamaz.
b) Helikopter iniş pistlerinden
çevreye yayılan gürültü seviyesi Lgündüz 65 dBA, Lakşam 60 dBA ve Lgece 55 dBA sınır değerlerini aşamaz.
c) Yılda elli binden fazla
iniş/kalkışın yapıldığı hava alanlarında Ulaştırma Bakanlığı tarafından;
havaalanı çevresinde yer alan gürültüye hassas yapı ve mekânlarda
Tablo-3’te getirilen çevresel gürültü seviyesini tespit etmek amacıyla
gürültü ölçüm/kontrol/izleme sistemi kurulur.
Su yolları için çevresel gürültü kriterleri
MADDE
21– (1) İskele, liman ve benzeri
yerler ile deniz, göl, boğaz, nehir gibi su yollarında
kullanılan ulaşım araçlarından çevreye yayılan gürültü seviyesi aşağıda
belirtilmiştir:
a) İskele, liman ve benzeri
yerler ile deniz, koy, göl, boğaz, nehir gibi suyollarında kullanılan
ulaşım araçlarından yayılan çevresel gürültü seviyesi Lgündüz
65 dBA, Lakşam 60 dBA ve Lgece 55 dBA sınır değerlerini aşamaz.
b) İskele, liman ve benzeri
yerler ile deniz, koy, göl, boğaz, nehir gibi suyollarında kullanılan
araçlarda elektronik olarak yükseltilmiş müzik yayını yapılması sonucu
yayılan çevresel gürültü seviyesi bu maddede verilen sınır değeri en fazla
gündüz zaman dilimi için 5 dBA, akşam zaman
dilimi için 3 dBA aşabilir.
Endüstriyel tesisler, işletmeler ve işyerleri için çevresel gürültü
kriterleri
MADDE
22 – (1) Endüstriyel tesisler,
atölye imalathane ve işyerlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesine
ilişkin kriterler aşağıda belirtilmiştir:
a) Her bir endüstri tesisinden
çevreye yayılan gürültü seviyesi bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII’de yer alan Tablo-4’te verilen sınır değerleri
aşamaz.
b) Her bir işyeri, atölye,
imalathane ve benzeri işletmelerin faaliyetleri sırasında çevreye yayılan
çevresel gürültü seviyesi Leq gürültü göstergesi
cinsinden arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan
fazla aşamaz.
c) Birden fazla işyerleri, atölye
imalathane ve benzeri işletmelerin bulunduğu alanlar ile Organize veya
İhtisas Sanayi Bölgesinden çevreye yayılan toplam çevresel gürültü
seviyesi, arka plan gürültü seviyesini Leq
gürültü göstergesi cinsinden 7-10 dBA aralığından fazla aşamaz. Toplam çevresel gürültü
seviyesi; gürültüye maruz kalınan alandaki etkilenen kişi sayısı, gürültü
kaynağı ile gürültüye hassas mekanlar arasındaki
mesafe ve benzeri faktörler göz önünde bulundurularak yetki devri yapılan
belediye sınırları ve mücavir alan içinde ilgili belediye, dışında ise
yetki devri yapılan il özel idarelerince; yetki devri yapılmadığı takdirde
İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından belirlenir.
ç) Endüstri tesislerinin
faaliyetleri sonucunda oluşan çevresel gürültü seviyesindeki tonal değişimlerde 5 dBA’lık,
ani değişimlerde ise TS ISO 9315 standardına göre seviye ayarlaması
yapılır.
d) Endüstri tesisleri ile
bunların dışında kalan işletme ve işyerlerinin faaliyeti sonucu
oluşabilecek darbe gürültüsü LCmax gürültü
göstergesi cinsinden 100 dBC’yi aşamaz.
Şantiye alanları için çevresel gürültü kriterleri
MADDE
23 – (1) Şantiye alanlarından
çevreye yayılan gürültü seviyesi ve gürültünün önlenmesine ilişkin kriterler aşağıda belirtilmiştir:
a) Şantiye alanındaki faaliyet
türlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesi bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII’de yer alan Tablo-5’te verilen sınır değerleri
aşamaz.
b) Konut bölgeleri içinde ve
yakın çevresinde gerçekleştirilen şantiye faaliyetleri gündüz zaman dilimi
dışında akşam ve gece zaman dilimlerinde sürdürülemez.
c) Kamu
yararı gerektiren baraj, köprü, tünel, otoyol, şehir içi anayol, toplu
konut ve benzeri projelerin inşaat faaliyetleri ile şehir içinde gündüz
trafiği engelleyecek inşaat faaliyetleri gündüz zaman diliminde çalışmamak
koşuluyla Ek-VIII’de yer alan Tablo-5’teki gündüz
değerlerinden akşam için 5 dBA, gece için 10 dBA çıkartılarak elde edilen sınır değerlerin
sağlanması şartıyla, İl Çevre ve Orman Müdürlüğünün görüşü alınarak yetkili
idare tarafından verilen izin çerçevesinde sürdürülebilir.
ç) Şantiye faaliyeti sonucunda
oluşan çevresel gürültü seviyesindeki tonal
değişimlerde 5 dBA’lık, ani değişimlerde ise TS
ISO 9315 standardına göre seviye ayarlaması yapılır.
d) Şantiye faaliyeti sonucu
oluşabilecek darbe gürültüsü, LCmax gürültü
göstergesi cinsinden 100 dBC’yi aşamaz.
e) Faaliyet sahibi tarafından
şantiye alanında; inşaatın başlama, bitiş tarihleri ve çalışma periyotları ile büyükşehir
belediyesi ve/veya il/ilçe belediyesinden alınan izinlere ilişkin bilgiler
inşaat alanında herkesin kolayca görebileceği bir tabelada gösterilir.
f) Tatil beldelerinde ve
turistik alanlarda gerçekleştirilen tüm şantiye faaliyetleri büyükşehir belediyesi ve/veya il/ilçe/ilk kademe
belediyesinin kararı doğrultusunda hafta sonları veya bir kaç ay süre ile
tamamen durdurulabilir.
Rekreasyon ve eğlence yerlerinin çevresel gürültü kriterleri
MADDE
24 – (1) Elektronik olarak müzik
yayını yapan eğlence yerleri ve rekreasyon
alanlarından kaynaklanan çevresel gürültü seviyesi aşağıda belirtilmiştir:
a) Çok hassas
kullanımların bulunduğu alanlarda; elektronik olarak yükseltilmiş ses
kaynağı bulunan, üzeri ve etrafı fiziksel olarak açık ve/veya yarı açık
olan bahçeli gazino, dans salonları, lunaparklar, animasyon ve eğlence
merkezleri, fuar, piknik yerleri, açık hava sinemaları, lokantalar,
kahvehane ve dükkânlar gibi kamuya açık yerler ile diskotek, kulüpler,
barlar, restoran ve düğün salonları gibi kapalı ve/veya yarı açık olan
yerlerden çevreye yayılan çevresel gürültü seviyesi, Leq
gürültü göstergesi cinsinden arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan ve 7 dBC’den daha
fazla aşamaz. Çok ve orta derecede hassas kullanımların içinde ise
arka plan gürültü seviyesinin sağlanması gerekir.
b) Birden fazla eğlence yerinin
bulunduğu alanlardan çevreye yayılan toplam gürültü seviyesi, çok hassas
kullanım alanı dışında arka plan gürültü seviyesini Leq
gürültü göstergesi cinsinden 7-10 dBA aralığından fazla aşamaz. Toplam çevresel gürültü
seviyesi; gürültüye maruz kalınan alandaki etkilenen kişi sayısı, gürültü
kaynağı ile gürültüye hassas mekanlar arasındaki
mesafe ve benzeri faktörler göz önünde bulundurularak yetki devri yapılan
belediye sınırları ve mücavir alan içinde ilgili belediye, dışında ise
yetki devri yapılan il özel idarelerince; yetki devri yapılmadığı takdirde
İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından belirlenir.
c) Bu maddede yer alan eğlence
yerlerinden elektronik olarak yükseltilmiş müzik yayını sonucu oluşan
çevresel gürültü seviyesindeki tonal değişimlerde
5 dB’lik, seviye ayarlaması yapılır.
ç) Yukarıda belirtilen kapalı
eğlence yerlerinin dış giriş kapılarının üzerine "Dikkat: İçerideki
ses seviyesi insan sağlığına zararlıdır." şeklinde ışıklı ikaz
levhalarının asılması zorunludur.
d) Bu maddede belirtilen
eğlence yerlerinde gürültüden etkilenme seviyesinin işitme sağlığı ve
kritik sağlık etkilerinin değerlendirilmesi ve izlenmesi 8 inci maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesinde yapılır.
e) Bu maddede belirtilen
işletmelerin oluşturduğu çevresel gürültüye maruz kalan kişilerin ve yaşanan
şikayetlerin yoğunluğu göz önünde bulundurularak
yetkili otorite tarafından Mahalli Çevre Kurul kararı doğrultusunda çalışma
saati sınırlamasına, canlı müzik yayınının kaldırılması gibi faaliyet
türünün değiştirilmesine, kaynakların belirlenen başka alanlara taşınmasına
karar verilir.
f) Bu maddede belirtilen
esasların sağlanıp sağlanmadığı yetkili idarenin belirleyeceği sürelerde
sunulacak Çevresel Gürültü Seviyesi Değerlendirme Raporu ve/veya yetkili
idare koordinasyonunda diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum
kuruluşların da desteği alınarak yapılacak denetimler çerçevesinde kontrol
edilir.
g) Birden fazla eğlence yerinin
bulunduğu alanlarda, yetkili otorite tarafından gerekli görülmesi halinde
yukarıda sıralanan esasların dışında ayrıca çevresel gürültü seviyesinin
kontrol altına alınması amacıyla periyodik olarak veya gerekli görülmesi
halinde gürültü seviyesinin sürekli ölçülmesine yönelik sistem kurulur veya
kurdurulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çevresel Titreşim Esas ve Kriterleri
Yapılarda
çevresel titreşim kriterleri
MADDE
25 – (1) Çeşitli titreşim
kaynaklarının neden olacağı çevresel titreşimin kontrol altına alınmasına
ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) Maden ve taş ocakları ile
benzeri faaliyette bulunulan alanlardaki patlatmaların çevredeki çok hassas
kullanımlarda oluşturduğu zemin titreşim seviyesi bu Yönetmeliğin ekindeki
Ek-VIII’de yer alan Tablo-6’da verilen sınır
değerleri aşamaz.
b) İnşaatlarda kazık çakma ve
benzeri titreşim oluşturacak uygulamalar ile ağır inşaat makinelerinin
neden olacağı titreşimlerin çevrelerindeki çok hassas kullanımlarda
oluşturacağı titreşim seviyesi bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII’de yer alan Tablo-7’de verilen sınır değerleri
aşamaz.
c) Konut ve ofis olarak
kullanılan binalarda, elektrik motoru, pompa, fan gibi makine ve teçhizatın
sebep olacağı titreşimler bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII’de
yer alan Tablo-8 de verilen sınır değerlerini
aşamaz. Bu değerlerin üzerinde titreşim oluşturan makine ve teçhizat için,
başta titreşim yalıtımı olmak üzere gerekli teknik tedbirler alınarak,
binada ölçülen titreşimler sınır değerlerin altına indirilir. Çok hassas
kullanımların yakınında bulunan demir yolu ve kara yolu ulaşım araçları ile
sanayi tesislerinin çok hassas kullanımlarda yaratacağı titreşimler için de
bu sınır değerler kullanılır.
ALTINCI BÖLÜM
Gürültüye Hassas Kullanımların
Bulunduğu Alanlar İçin Esas ve Kriterler
Gürültüye
hassas kullanımlar için gürültü kontrolü
MADDE
26 – (1) Gürültüye hassas
kullanımlardaki çevresel gürültü esasları aşağıda belirtilmiştir.
a) Mevcut
yapılarda; tesisat dairelerinde veya yapı içinde veya dışında herhangi bir
yerde bulunan soğutma fanı, iklimlendirme sistemleri, hava kanalları, temiz
ve pis su tesisatı, jeneratör, hidrofor, kompresör, yakma kazanı, asansör,
çöp bacaları ve benzeri kaynaklardan; ortak bölme elemanları, ara
döşemeler, tavan ve bitişik duvarlar veya hava aracılığıyla hassas
kullanımlara iletilen gürültü seviyesi Leq
gürültü göstergesi cinsinden arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan fazla aşamaz.
b) Gürültüye
hassas kullanımların bitişiğinde, alt ve üstünde faaliyetini sürdüren; kamu
kurum ve kuruluşları, ticari kuruluşlar, hizmet binaları, spor tesisleri,
tabanca ve tüfek poligonları, alışveriş merkezleri, tedavi merkezleri, halı
ve oto yıkama yerleri, depolama tesisleri, matbaalar, atölye ve imalathane
ve benzeri gibi diğer gürültülü yapı ve alanlardan hassas kullanımlara
iletilen gürültü seviyesi yapı içinde Leq gürültü
göstergesi cinsinden ölçülen mevcut arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan fazla aşamaz.
c) Dini tesislerde ses
yükseltici kullanımından çevreye yayılan gürültünün kontrolüne ilişkin
düzenlemeler 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi çerçevesinde
yapılır.
ç) Susturucu veya ses giderici
diğer parçaları olmadan bir motorlu kara taşıtı çalıştırılamaz veya
çalışmasına sebep olunmaz, bakım onarım veya diğer değiştirme amacı dışında
bir motorlu araç veya motosiklet üzerindeki susturucu veya ses giderici
parça çıkarılamaz, çalışamaz hale getirilemez.
d) Bir motorlu araç üzerinde
veya içinde; korna veya ses çıkaran başka bir cihazın zorunlu haller
dışında gürültü rahatsızlığına neden olacak şekilde çalınması yasaktır.
e) Radyo, televizyon, müzik
seti ve her türlü müzik aletlerini çok hassas kullanımların bulunduğu
alanlar ile toplu taşıma araçlarında çalmak yasaktır.
f) Çok hassas kullanımların
bulunduğu alanlarda; yüksek sesle konuşarak, bağırarak, anons sistemleri
gibi ses yükseltici araçlar kullanılarak ve darbeli düzenli veya düzensiz
sesler çıkararak propaganda, reklâm, duyuru, tanıtım ve satış yapmak
yasaktır.
g) Çok hassas kullanımların
bulunduğu alanlarda; deniz motoru, motosiklet veya herhangi bir motorlu
araçta 20.00-06.00 saatleri arasında deneme
çalışmaları yapmak yasaktır.
ğ) Çok hassas kullanımların
içinde ve bu kullanımlardan itibaren en az 500 metre mesafede;
mekanik veya motorlu dikiş makinesi, matkap, testere, öğütücü, çim biçme
makinesi, koşu bandı veya benzeri araçların 19.00-07.00
saatleri arasında çalıştırılması veya çalıştırılmasına izin verilmesi
yasaktır.
h) Patlayıcı, maytap ve benzeri
şeyleri kullanmak, ateşlemek gibi benzeri faaliyetlerin, çok hassas
kullanımlardan itibaren en az 500 metre mesafede yapılması yasaktır. Bu
mesafenin üzerindeki alanlarda söz konusu faaliyetlerden çevreye yayılan
gürültü seviyesi Leq gürültü göstergesi cinsinden
mevcut arka plan gürültü seviyesini 10 dBA’dan
fazla aşamaz.
ı) Yangın, hava saldırısı,
soygun gibi olağanüstü durumlar ve mecburi denemeler dışında, herhangi bir
yangın alarmı, soygun alarmı veya sivil savunma alarmı, siren, düdük veya
benzeri olağanüstü durum sinyal aletlerinin kasten çalıştırılmaları veya
çalıştırılmasına izin verilmesi yasaktır. Olağanüstü durum sinyallerinin
denenmesi saat 10.00’dan önce ve 20.00’den sonra olmamak şartıyla her zaman
günün aynı saatinde uygulanır. Bu deneme günde bir defadan fazla yapılamaz
ve otuz saniyelik süreyi geçemez. Acil durum tatbikatlarının günün herhangi
bir zamanında yapılması durumunda, yetkili makamlara bildirimde bulunularak
ilgili alarm/sinyaller çalıştırılır. Bina dışında kullanılan soygun veya
yangın alarmı ile motorlu araç soygun alarmları bir dakika için otomatik
olarak ayarlanmadığı takdirde bunlara izin verilmez.
i) Çok hassas kullanımların
bitişiğinde, alt ve üstündeki alanlarda konser, gösteri, miting, tören
festival, düğün ve benzeri gibi açık hava faaliyetlerinin
gerçekleştirilmesi yasaktır. Orta derece hassas kullanımların bulunduğu
alanlarda bu tür faaliyetlerden çevreye yayılan gürültü seviyesi Leq gürültü göstergesi cinsinden mevcut arka plan
seviyesini 5 dBA’dan fazla aşamaz.
j) İşyeri Açma ve Çalışma
Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte yer almayan ve gürültü rahatsızlığına
neden olan poligonlar ve benzeri yerlerin, bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren çok hassas kullanımların bulunduğu alanlarda
kurulması yasaktır.
k) Konut içerisinde ve konut
bahçesinde barındırılan evcil hayvanlar için, sahiplerince; çevreye yayılan
gürültü seviyesi Leq gürültü göstergesi cinsinden
mevcut arka plan gürültü seviyesini 5 dBA’dan fazla
aşmayacak şekilde gerekli tedbirler alınır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Planlama Aşamasında Temel Kriterler
Gürültüye
maruz kalma kategorileri
MADDE
27 – (1) Planlama aşamasında uygun
alanların tespitinde aşağıda verilen gürültüye maruz kalma kategorileri dikkate
alınır:
a) Kategori A (Lgündüz cinsinden <55 dBA)
Alanı: Planlama kararlarında, gürültüye çok hassas mevcut veya planlanan
kullanımlar göz önüne alınarak mevcut sessizliği koruyacak şekilde
gürültüye karşı tedbirler alınır. Bu kategorinin en üst seviyesindeki
gürültü rahatsızlık verici derecede değildir.
b) Kategori B (Lgündüz cinsinden 55- 64 dBA)
Alanı: Planlama kararlarında çok ve orta derecede kullanımları korumak
amacıyla, planlama izni verilirken arka plan gürültü seviyesinin göz önüne
alınması gerekir. Gerekli durumlarda gürültüye karşı tedbirler alınır.
c) Kategori C (Lgündüz cinsinden 64-74 dBA) Alanı: Planlama kararı normalde verilmez. Ancak
kamu yararı gerektiren hallerde, daha sessiz bir yer bulunamaması nedeniyle
izin verilmek zorunda kalınması halinde arka plan gürültü seviyesi göz
önünde bulundurularak gürültüye karşı tedbirler alınır.
ç) Kategori D (Lgündüz cinsinden >74 dBA)
Alanı: Planlama kararı verilmez. Gürültüye duyarsız kullanımlar için durum
incelenerek yapıların gürültü engeli oluşturacak biçimde düzenlenmesi
halinde izin verilebilir.
Planlama
aşamasında uyulması zorunlu kriterler
MADDE
28 – (1) Planlama aşamasındaki
faaliyetler için uyulması zorunlu kriterler
aşağıda belirtilmiştir:
a) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
giriş tarihinden sonra inşa edilecek yapıların mimari projelerinde, yapı
tiplerine bağlı olarak bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VIII’de
yer alan Tablo-9’da verilen sınır değerlerin sağlanması zorunludur.
b) Planlama aşamasında; ulaşım,
sanayi, imalathane, atölye, eğlence yeri ve benzeri gibi planlanan
faaliyetin çevresinde bulunan mevcut yerleşimler ve yapılar, imar
planlarına göre gelecekteki durumları göz önüne alınarak 27 nci maddede verilen kategorilere göre değerlendirilir,
uygun olmayan durum varsa faaliyete izin verilmez.
c) Çevre Düzeni Planları, Nazım
İmar Planları ve Uygulama İmar Planlarının hazırlanması aşamasında alanda
akustik planlamanın yapılabilmesi ve yerleşim alanları içindeki sakin alan
ve açık arazideki sakin alanların oluşturulması için gürültü haritaları ve
eylem planlarının plan eki olarak istenmesi ve plan kararlarına esas olması
zorunludur.
ç) Hastane,
okul, park, kamp, sayfiye yerleri, konut, otel, huzurevleri ve benzeri gibi
gürültüye hassas alan ve yapıların bulunduğu yerlerde daha sakin çevre
oluşturabilmek için ilgili kurum kuruluşların da görüşü alınarak belediye
sınırları ve mücavir alan içinde belediye, belediye sınırları ve mücavir
alan dışında ise yetki devri yapılan il özel idarelerince; yetki devri
yapılmadığı takdirde İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce ek sınırlayıcı
tedbirler alınabilir. Bu çerçevede; bölgede kurulacak yeni bir
gürültü kaynağında çevresel gürültü seviyesi ile ilgili geçici veya sürekli
sınırlandırma kararları alınabilir veya yeni işletmenin bu bölge içinde
kurulmasına izin verilmeyebilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Stratejik Gürültü Haritalama Esas ve
Kriterleri
Stratejik
gürültü haritalama esasları
MADDE
29 – (1) Stratejik gürültü
haritalarının hazırlanmasında aşağıdaki esaslara uyulur:
a) En geç 30/6/2013
tarihine kadar;
1) İki yüz elli binden fazla
yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları,
2) Yılda altı milyondan fazla
aracın geçtiği ana kara yolları,
3) Yılda altmış binden fazla
trenin geçtiği ana demir yolları,
4) Yılda elli binden fazla
hareketin gerçekleştiği ana hava alanları,
için
bir önceki takvim yılındaki durumu gösteren stratejik gürültü haritaları
hazırlanır.
b) En geç 30/6/2011
tarihine kadar ve daha sonra her beş yılda bir stratejik gürültü haritası hazırlanması
zorunlu olan; yılda altı milyondan fazla aracın geçtiği ana kara yolları,
yılda altmış binden fazla sayıda trenin geçtiği ana demir yolları, ana hava
alanları ve iki yüz elli binden fazla yerleşik nüfusu olan yerleşim
alanları Bakanlığa bildirilir.
c) 30/6/2018
tarihine kadar ve bu tarihten sonra her beş yılda bir;
1) Yüz binden fazla yerleşik
nüfusu olan yerleşim alanları,
2) Yılda üç milyondan fazla
aracın geçtiği ana kara yolları,
3) Yılda otuz binden fazla
trenin geçtiği ana demir yolları,
için
bir önceki yıldaki durumu gösteren stratejik gürültü haritaları hazırlanır.
ç) En geç 30/6/2014
tarihine kadar ve daha sonra her beş yılda bir stratejik gürültü haritası
hazırlanması zorunlu olan; yılda üç milyondan fazla aracın geçtiği ana kara
yolları, yılda otuz binden fazla sayıda trenin geçtiği ana demir yolları ve
yüz binden fazla yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları Bakanlığa
bildirilir.
d) Stratejik gürültü haritaları
Ek-IV de yer alan stratejik gürültü haritalama için asgari gereksinimleri
karşılayacak nitelikte hazırlanır.
e) Komşu konumda olan ülkelerin
sınırlarına yakın bölgelerin stratejik gürültü haritalarının
hazırlanmasında, Dışişleri Bakanlığı koordinasyonunda işbirliği yoluna
gidilir.
f) Stratejik gürültü haritaları
hazırlandıkları tarihten sonra en az beş yılda bir gözden geçirilir ve
gerektiğinde revize edilir.
g) Bu
maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (c)
bendinin (1) numaralı alt bendinde verilen yerleşim alanları için
hazırlanacak gürültü haritaları; kara yolu, demir yolu, hava yolu trafik
gürültüsü ile limanlar, sanayi alanları, atölye-imalathane-eğlence yerleri
ve benzeri işletmelerin bulunduğu alanlar için ayrı ayrı
yapılacaktır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Eylem Planları
Eylem
planları hazırlama esasları
MADDE
30 – (1) Eylem Planlarına ilişkin
esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) Gerekmesi halinde en geç 18/7/2014 tarihine kadar;
1) Yılda altı milyondan fazla
aracın geçtiği ana kara yolları, yılda altmış binden fazla trenin geçtiği
ana demir yolları, ana hava limanları ve yakınındaki yerler,
2) İki yüz elli binden fazla
yerleşik nüfusu olan yerleşim alanları,
için,
gürültü seviyesinin azaltılması da dahil olmak üzere gürültü ile ilgili
hususlar ve gürültünün etkileri ile baş etmeye yönelik eylem planlarının
hazırlanmış olması gerekir. Eylem planları dâhilindeki tedbirler yetkili
idarenin inisiyatifi altındadır. Ancak, bu
Yönetmelikte verilen sınır değerlerin aşıldığı durumlar ya da yetkili
idarelerce seçilen diğer kriterler olarak tanımlanan
öncelikler eylem planında özellikle belirtilmeli ve stratejik gürültü
haritalamaları ile tespit edilen en önemli bölgelerde uygulanmalıdır.
b) En geç 18/7/2019
tarihine kadar;
1) Yılda üç milyondan fazla
aracın geçtiği ana kara yolları, yılda otuz binden fazla trenin geçtiği ana
demir yolları ve yakınındaki yerler,
2) Yüz binden fazla yerleşik
nüfusu olan yerleşim alanları,
için,
bu Yönetmelikte verilen sınır değerlerin aşılması durumu ya da yetkili
idarelerce seçilen diğer kriterler olarak tanımlanan önceliklere belirgin
bir şekilde yer veren eylem planlarının hazırlanmış olması temin edilir.
c) Bu maddenin birinci
fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen kriterler
hakkında yetkili idarelerce Bakanlığa bilgi verilir.
ç) Eylem planları Ek-V’de verilen eylem planları için asgari gereksinimleri
karşılayacak şekilde hazırlanır.
d) Mevcut gürültü durumunu
etkileyen çok önemli bir değişikliğin meydana gelmesi üzerine ve
hazırlandıkları tarihten itibaren en az beş yılda bir eylem planları gözden
geçirilir ve gerekiyorsa revize edilir.
e) Komşu konumda olan ülkelerin
sınırlarına yakın bölgeler için eylem planlarının hazırlanmasında,
Dışişleri Bakanlığı koordinasyonunda işbirliği yoluna gidilir.
f) Eylem planlarının hazırlanma
ve gözden geçirilmesine katılım için önceden ve etkili fırsatların verilmiş
olması şartıyla, eylem planlarını hazırlamakla sorumlu kurum ve
kuruluşlarca eylem planlarının kamuoyuna danışılması, bu katılım
sonuçlarının dikkate alınması ve kamuoyunun alınan karar konusunda
bilgilendirilmesi temin edilir. Bu bilgiler kolay ulaşılabilir ve tam
anlaşılır şekilde sunulur. Bilgilerin en önemli noktalarını özetleyen bir
metin yurt çapında yayın yapan yüksek tirajlı en
az bir gazete ile mahalli gazetede ilan edilir. Eylem planları ile ilgili
dokümanlar ilanın yayımından itibaren dört ay süreyle kamuoyunun
kullanımına açık tutulur. Bu süre içerisinde eylem planları ile ilgili
görüşler yazılı olarak eylem planlarını hazırlayan kurum ve kuruluşlara
verilir. Bu süreden sonra yapılacak itirazlar kişisel haklarla ilgili
değilse dikkate alınmaz.
ONUNCU BÖLÜM
Kamuoyunu Bilgilendirme, Verilerin
Toplanması ve Raporlama
Kamuoyunu
bilgilendirme
MADDE
31 – (1) Kamuoyunun
bilgilendirilmesine yönelik esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) 29 uncu ve 30 uncu maddelere
istinaden Ek-IV ve Ek-V’de yer alan esaslar
çerçevesinde yapılan stratejik gürültü haritaları ve eylem planları 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı
Kanunu uyarınca kamuoyunun ulaşımına açık tutulmalı ve bilgi
teknolojilerinden de yararlanılarak yayımlanmalıdır.
b) Stratejik gürültü haritaları
ve eylem planlarına yönelik bilgiler açık, tam anlaşılabilir, kolay
ulaşılabilir şekilde sunulur. Bilgilerin en önemli noktalarını özetleyen
bir metin yurt çapında yayın yapan yüksek tirajlı
en az bir gazete ile mahalli gazetede veya internet sayfasında ilan edilir.
Verilerin Bakanlık tarafından toplanması ve yararlanılması
MADDE
32 – (1) Stratejik gürültü
haritaları ve eylem planlarına ilişkin verilerin Bakanlık tarafından
toplanması ve yararlanıcıların kullanımının sağlanmasına yönelik esaslar
aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir:
a) Bu Yönetmeliğin ekinde yer
alan Ek-VI’da belirtildiği gibi 29 uncu ve 30
uncu maddelerde belirtilen tarihlerden itibaren en geç altı ay içinde
stratejik gürültü haritalarından alınan bilgiler ile eylem planlarının
özetleri Bakanlığa gönderilir.
b) Bakanlık; kurumlar arasında
teknik ve bilgi sağlayıcı nitelik taşıyan işleri kolaylaştırmak için
stratejik gürültü haritalarındaki bilgiler ile ilgili bir veri bankası
kurar.
c) Bakanlık, beş yılda bir
stratejik gürültü haritaları ve eylem planlarındaki bilgileri özetleyen bir
raporu hazırlayarak ilgili kurum ve kuruluşların kullanımına açar. İlk
rapor 18/6/2015 tarihine kadar hazırlanır.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
İzne Tabi Tesislerde İzin Prosedürü
İzne
tabi tesislerde gürültü kontrol izin belgesi talebinin değerlendirilmesi
MADDE
33 – (1) Bu Yönetmeliğin ekinde
yer alan Ek VII’sindeki A ve B listelerinde
belirtilen tesisler için izne esas kriterler
aşağıda yer almaktadır:
a) Ek-VII Liste A’da verilen işletmeler için gürültü kontrol izin
belgesi Bakanlıkça verilir. Bakanlık bu görevini gerektiğinde devredebilir.
b) Ek-VII Liste B’de verilen işletmeler için gürültü kontrol izin
belgesi, çevre denetim birimlerini kuran ve yetki devri yapılan belediyeler
için belediye sınırları ve mücavir alan içinde ilgili Belediye
Başkanlıklarınca, dışında ise yetki devri yapılan il özel idarelerince;
yetki devri yapılmadığı takdirde İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce verilir.
c) Bu Yönetmelikte getirilen
esaslar çerçevesinde eksiksiz olarak hazırlanan dosya bir dilekçe ekinde
yetkili idareye sunulduktan sonra en geç altmış gün içerisinde
değerlendirilir ve Gürültü Kontrol İzin Belgesi verilir.
ç) İzne tabi tesisler için
akustik rapor, planlanan faaliyetler için akustik rapor ve gürültü kontrol
izin belgesi formatları Bakanlıkça belirlenerek yayımlanır.
d) Bu Yönetmeliğin 39 uncu
maddesinin (a) ve (d) bentleri çerçevesinde uzmanlık deneyimine sahip ve
Bakanlıktan ön yeterlik/yeterlik belgesi almış kurum veya kuruluşlarca
hazırlanacak izne tabi tesisler için akustik rapora istinaden gürültü
kontrol izin belgesi verilir.
e) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
giriş tarihinden önce İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin
Yönetmelik çerçevesinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı almış işletmelerden
gürültü kontrol izin belgesi aranmaz. Ancak, yetkili idarenin talep etmesi
halinde gürültü kontrol izin belgesine esas akustik raporun hazırlanması
zorunludur.
Gürültü
kontrol izin belgesine tabi işletmelerde yapılacak değişiklikler
MADDE
34 – (1) Gürültü kaynaklarının
sayısı, yapısı ve işletme biçiminde yapılacak değişiklikler sonucu,
çevresel gürültü seviyesinin değişmesine neden olan bir durumun oluşması
halinde 33 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi çerçevesinde
değerlendirme yapılarak yetkili idare tarafından gürültü kontrol izin
belgesi verilir.
İşletmenin faaliyetinin sona ermesi veya el değiştirme
MADDE
35 – (1) İşletmenin faaliyetinin
sona ermesi veya el değiştirmesi durumunda aşağıdaki esaslara uyulur:
a) Bir işletmenin faaliyetinin
sona ermesi halinde, işletmeci tarafından bu durumun otuz gün içerisinde
yetkili idareye bildirilmesi gerekmektedir.
b) Bir tesisin gürültü
kaynaklarında değişim olmaksızın kira veya satış ve benzeri yolla el
değiştirmesi durumunda; yeni bir akustik rapor hazırlatılmaksızın, mevcut
bilgi ve belgeler esas alınarak, işletmenin müracaatından itibaren 30 gün
içinde yetkili idare tarafından gürültü kontrol izin belgesi yenilenir.
Teyit zorunluluğu
MADDE
36 – (1) Bu Yönetmeliğin Ek-VII’sinde yer alan işletmelerin gürültü kontrol izin
belgesi, belgenin alındığı tarihten itibaren beş yıl geçerlidir. Süre
sonunda gürültü kaynaklarında ve çevresel gürültü seviyesinde herhangi bir
değişiklik olması halinde, değişikliği içeren akustik rapora göre gürültü
kontrol izin belgesinin düzenlenmesi, değişiklik olmaması halinde gürültü
kontrol izin belgesinin yenilenmesi gerekir.
Açılma ve çalışma ruhsatı
MADDE
37 – (1) Bu Yönetmeliğin Ek-VII’sinde yer alan A ve B listelerindeki faaliyetler
için İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ve diğer ilgili
mevzuat kapsamında verilecek açılma ve çalışma ruhsatlarında akustik rapor
esas alınır.
(2) Bu
Yönetmelik gereği gürültü kontrol izin belgesine tabi olmayan ve çok hassas
kullanımların yakınında bulunan fabrika ve eğlence yerleri için İşyeri Açma
ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ve diğer ilgili mevzuat
kapsamında verilecek açılma ve çalışma ruhsatlarında, bu Yönetmeliğin 27 nci maddesi ve/veya çevresel gürültü seviyesi
değerlendirme raporu esas alınır.
(3) Bu
Yönetmelik gereği gürültü kontrol izin belgesine tabi olmayan ve çok hassas
kullanımların yakınında/bitişiğinde bulunan işyeri, imalathane, atölye ve
benzeri yerler için yetkili idarenin talep etmesi halinde İşyeri Açma ve
Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ve diğer ilgili mevzuat kapsamında
verilecek açılma ve çalışma ruhsatlarında, bu Yönetmeliğin 27 nci maddesi ve/veya çevresel gürültü seviyesi
değerlendirme raporu esas alınır.
Planlanan işletmelerde çevresel gürültü seviyesi değerlendirme prosedürü
MADDE
38 – (1) Planlanan işletmelerde
çevresel gürültü seviyesi değerlendirilirken aşağıdaki esaslara uyulur:
a) 16/12/2003
tarihli ve 25318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirme (ÇED) Yönetmeliğinin Ek-I listesinde ve bu Yönetmeliğin Ek-VII’sindeki işletmeler ile ulaşım kaynakları için
hazırlanacak çevresel etki değerlendirme raporunun gürültü ile ilgili
bölümünün Bakanlıkça belirlenerek yayımlanan planlanan işletmeler için
akustik rapor formatı içeriğinde hazırlanması gerekmektedir.
b) Bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII’de yer alan ve ÇED Yönetmeliği’ne göre ÇED olumlu
kararı veya ÇED gerekli değildir kararı verilen işletmeler faaliyete
geçtikten sonra 6 ay içinde izne tabi tesisler için akustik rapora
istinaden gürültü kontrol izin belgesini almak zorundadır.
ONİKİNCİ BÖLÜM
Rapor, Harita ve Eylem Planı
Hazırlayacaklarda Değerlendirme Kriterleri
Uzmanlık
deneyimine yönelik esas ve kriterler
MADDE
39 – (1) Uzmanlık deneyimine
ilişkin esas ve kriterler aşağıda belirtilmiştir:
a) Bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII’de yer alan tesisler ile ulaşım sektörü için bu Yönetmelikte
belirtilen raporları hazırlayacak kişilerin üniversitelerin mühendislik,
mimarlık ve fen fakültelerinden mezun ve bu çalışmaları yürütecek seviyede
uzmanlığa sahip olması,
b) Bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII’de yer almayan fabrika, imalathane, atölye, işyeri,
eğlence yeri ve benzeri işletmeler için çevresel gürültü seviyesi
değerlendirme raporu hazırlayacaklar ile çevresel etki değerlendirme
sürecinde arka plan gürültü seviyesi ölçümü yapacakların, üniversitelerin 4
yıllık fakültelerinden mezun ve bu çalışmaları yürütecek seviyede uzmanlığa
sahip olması,
c) Bu Yönetmeliğin 29 uncu
maddesine istinaden gürültü haritası hazırlayacak kişilerin üniversitelerin
mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden mezun ve bu çalışmaları
yürütecek seviyede uzmanlığa sahip olması, tercihen ulusal veya
uluslararası projeler bazında ve benzeri çalışmalarda gürültü haritası
hazırlanmasına katılım sağlamış olması,
ç) Bu
Yönetmeliğin 30 uncu maddesine istinaden eylem planı hazırlayacaklar ve bu
Yönetmeliğin 28 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereği yapı
akustiği konusunda değerlendirme yapacak kişilerin üniversitelerin
mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden mezun ve bu çalışmaları
yürütecek seviyede uzmanlığa sahip olması, tercihen trafik planlaması,
arazi planlaması, gürültü bariyeri ve benzeri konularda uygulama projesi
yapmış olması
zorunludur.
(2) Bu maddenin (a), (b), (c)
ve (ç) bentlerinin her biri için istenecek uzmanlığa yönelik esaslar
hakkında açıklayıcı doküman Bakanlıkça hazırlanır ve yayımlanır.
(3) Bakanlıkça hazırlanan ve
duyurulan uzmanlığa yönelik konularda teorik ve/veya uygulamalı çalışmalar
yapmış öğretim görevlileri ile bu konularda yüksek lisans ve doktora
programlarını tamamlamış kişiler akustik uzman kapsamında değerlendirilir.
Ölçüm ve hesaplamalara yönelik yeterlik şartları
MADDE
40 – (1) Ölçüm ve hesaplamalara
yönelik yeterlik şartları aşağıda belirtilmiştir:
a) Gürültü kontrol izin
belgesine tabi olan endüstri tesisleri için, gürültü kontrol izin belgesine
esas olacak izne tabi tesisler için akustik raporu hazırlayacaklar; bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-II-2.1’de endüstri
tesisleri için verilen ölçüm ve hesaplamaya ilişkin standartlara göre
Bakanlıktan alınan ön yeterlik/yeterlik belgesine,
b) Gürültü
kontrol izin belgesine tabi olmayan fabrika, imalathane, atölye, işyeri,
eğlence yeri ve benzeri işletmelerden kaynaklanan çevresel gürültü
seviyesinin değerlendirilmesine yönelik çevresel gürültü seviyesi
değerlendirme raporu hazırlayacaklar ile çevresel etki değerlendirme
sürecinde arka plan gürültü seviyesi ölçümü yapacaklar; bu Yönetmeliğin
ekinde yer alan Ek-II-3’te izne tabi olmayan tesisler için verilen ölçüm
standartlarına göre Bakanlıktan alınan ön yeterlik/yeterlik belgesine,
c) Ulaşım ve yerleşim alanları
için gürültü haritası hazırlayacaklar; bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-II-1.1’de gürültü haritası hazırlanması için verilen
hesaplamaya yönelik lisanslı yazılım programına,
ç) Yerleşim alanı ve ulaşım
kaynaklarının yakınındaki yerler için eylem planı hazırlayacaklar ile
yapılarda yalıtım değerlendirmesi çalışması yapacaklar; bu Yönetmeliğin
ekinde yer alan Ek-II-4’te verilen hesaplama yöntemlerine veya buna ilişkin
yazılım programına,
sahip
olmak zorundadır.
(2) Bu Yönetmelik çerçevesinde
çalışma yapacak kurum, kuruluş ve işletmelere, bu maddede belirtilen
standartlar ve yazılım programları dikkate alınarak Bakanlıkça ön
yeterlik/yeterlik belgesi verilir.
(3) Bakanlık ön
yeterlik/yeterlik belgesi verdiği kurum/kuruluşların listesini ve listedeki
iptal ve değişiklik bilgilerini kendi internet sitesinde yayınlar.
Rapor, harita ve eylem planı hazırlayacaklarda aranan esas ve kriterler
MADDE
41 – (1) Rapor, harita ve eylem
planı hazırlayacakların;
a) Bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII’de yer alan tesisler için gürültü kontrol izin
belgesine esas izne tabi tesisler için akustik raporu hazırlayacakların bu
Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde
getirilen şartları,
b) Bu Yönetmeliğin ekindeki
Ek-VII de yer almayan fabrika, imalathane, atölye, işyeri, eğlence yeri ve
benzeri işletmeler için çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu
hazırlayacakların bu Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi ile 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendinde getirilen şartları,
c) 16/12/2003
tarihli ve 25318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirme Yönetmeliği’nin Ek-I listesinde ve bu Yönetmeliğin ekindeki
Ek-VII de yer alan işletmeler ile ulaşım kaynakları için çevresel etki
değerlendirme sürecinde planlanan işletmeler için akustik raporu
hazırlayacakların bu Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi ile 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendinde getirilen şartları,
ç) Bu Yönetmelik çerçevesinde
ulaşım sektörü ve yerleşim alanları için gürültü haritası hazırlayacakların
bu Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde
getirilen şartları,
d) Bu Yönetmelik çerçevesinde
yerleşim alanı ve ulaşım kaynaklarının yakınındaki yerler için eylem planı
hazırlayacaklar ile yapılarda yalıtım değerlendirmesi çalışması
yapacakların bu Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç)
bendi ile 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının
(ç) bendinde getirilen şartları,
sağlaması
zorunludur.
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Şikâyetlerin Değerlendirilmesi,
Denetim, Teşvik ve İdari Yaptırımlar
Şikâyetlerin
değerlendirilmesi veya denetim
MADDE
42 – (1) Bu Yönetmeliğin yetki
alanı içerisinde yer alan gürültü kaynakları bazında yaşanan sorunlar
nedeniyle oluşan şikâyetlerin değerlendirilmesi veya programlı ve
programsız yapılacak denetimlerde aşağıdaki esaslara uyulur:
a) Bu
Yönetmelikte getirilen esaslar çerçevesinde gerek programlı veya programsız
gerekse şikâyeti değerlendirmek amacıyla yapılacak denetimler; belediye
sınırları ve mücavir alan içerisinde 2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden
yetki devri yapılan belediyelerce; belediye sınırları ve mücavir alan
dışında yetki devri yapılan il özel idarelerince; yetki devri yapılmadığı
takdirde ise İl Çevre ve Orman Müdürlüklerince, gerektiğinde diğer mevzuat
kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşların da desteği alınarak
yapılır.
b) Şikâyetleri değerlendirme,
denetim ve idari yaptırım konusunda görev yapacak kurum ve kuruluşlarda;
Çevre Denetim Biriminin kurulması, Bakanlıkça esasları belirlenmiş
uzmanlığa sahip en az 2 personelin görevlendirilmesi, bu personellerden en
az birinin dört yıllık üniversite mezunu olması ve bu kişinin gözetiminde
göreve katılım sağlayacak diğer personelin iki yıllık yüksek okul veya lise
ve dengi okullardan mezun olması ve bu Yönetmelik kapsamında getirilen esas
ve standartlara uygun ölçüm ekipmanının
bulundurulması zorunludur.
c) Yapılan denetimlerde, bu
Yönetmelikte verilen sınır değerlerin aşıldığının tespiti halinde, gürültü
rahatsızlığına ve sınır değerlerin sağlanması için alınacak tedbirin
özelliğine bağlı olarak, süre verilmesi, kapatılması ve benzeri
uygulamalara yönelik esaslar denetim yapan personel veya birimi tarafından
belirlenir.
Uygulamaya yönelik açıklayıcı doküman hazırlanması
MADDE 43 – (1) Bu Yönetmeliğin
uygulanmasına yönelik olarak; gürültü haritalama, gürültü kontrol
tedbirleri, uzmanlığa yönelik esaslar, akustik ve çevresel gürültü seviyesi
değerlendirme raporu ile gürültü kontrol izin belgesi formatı, ölçüm
metotlarına ilişkin açıklayıcı dokümanlar ile idari yaptırım konularına
açıklık getirecek açıklayıcı dokümanlar ve benzeri gibi her türlü doküman
Bakanlıkça hazırlanır ve yayımlanır.
İdari
yaptırımlar
MADDE
44 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine
aykırı davrananlar hakkında; 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 183 üncü
maddesi, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 20 nci maddesinde öngörülen cezai hükümler ile idari
yaptırımlar uygulanır
Teşvik
MADDE
45 – (1) Gürültünün önlenmesine ve
giderilmesine yönelik faaliyetler Hazine Müsteşarlığı tarafından hazırlanan
mevzuat kapsamında teşvik tedbirlerinden yararlandırılır.
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE
46 – (1) 1/7/2005
tarihli ve 25862 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Gürültünün
Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımından önce kurulmuş
olan, 33 üncü maddeye göre gürültü kontrol izin belgesine tabi olan ve
işyeri açma ve çalışma ruhsatı almamış tesisler bu Yönetmeliğin yayımı
tarihinden itibaren üç yıl içinde gürültü kontrol izin belgesi almak
zorundadır.
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 20 nci maddenin
birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen gürültü ölçüm/kontrol/izleme
sistemi bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren en geç 2 yıl
içerisinde kurulur.
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) 39 uncu maddede belirtilen uzmanlığa bu
Yönetmeliğin yayımlanma tarihinden itibaren 3 yıl içinde sahip olunması
gerekir. Bu süre içerisindeki uygulamaya ilişkin esaslar Bakanlıkça
belirlenir ve yayımlanır.
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) 42 nci maddenin
birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen uzmanlık esası bu Yönetmeliğin
yayımlanma tarihinden itibaren 1 yıl içinde aranır.
Yürürlük
MADDE
47 – (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
48 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Çevre ve Orman Bakanı yürütür.
EK-I
GÜRÜLTÜ GÖSTERGELERİ
1) Bu Yönetmelikte yapılacak çalışmalara bağlı
olarak kullanılacak gürültü göstergeleri aşağıda sıralanmıştır.
1.1.
Gürültü
Haritalamada Kullanılacak Gürültü Göstergeleri:
1.1.1 Gündüz-Akşam-Gece Seviyesi Lgag:
Desibel A (dBA) olarak gündüz-akşam-gece seviyelerinin
aşağıda verilen formülle ifade edilmesidir.
Lgag =10log
|
1
|
|
12x10
|
Lgündüz
|
+ 4 x 10
|
Lakşam +5
10
|
+ 8 x 10
|
Lgece+10
|
|
10
|
10
|
|
24
|
|
|
|
|
Formülde
Lgündüz:TS 9798 (ISO 1996-2) de tanımlandığı gibi A ağırlıklı uzun dönem ses
seviyesinin enerji ortalaması olup, yılın gündüz zaman diliminin tamamına
göre belirlenmiştir.
Lakşam:TS 9798 (ISO 1996-2) de tanımlandığı gibi A ağırlıklı uzun dönem ses
seviyesinin enerji ortalaması olup, yılın akşam zaman diliminin tamamına
göre belirlenmiştir.
Lgece:TS 9798 (ISO 1996-2) de tanımlandığı gibi A ağırlıklı uzun dönem ses
seviyesinin enerji ortalaması olup, yılın gece zaman diliminin
tamamına göre belirlenmiştir.
Formülde:
Gündüz: 07.00’den
19.00’a kadar olmak üzere 12 saat,
Akşam:
19.00’dan 23.00 ‘e kadar olmak üzere 4 saat,
Gece: 23.00’den 07.00’ye kadar olmak üzere 8 saattir.
Yıl: Ses
yayma ve meteorolojik durumlar açısından ortalama bir yıl olan ilgili
yıldır.
Formülde:
a) Değerlendirilmekte olan konutun cephesinden
yansıyan sesin hesaba katılmadığı sesler (bu genel bir kural olarak bir
ölçüm halinde 3dB’lik bir düzeltme yapılmasını gerektirir) tesadüfi ses olarak tanımlanır.
Lgag tayin
noktasının yüksekliği uygulamaya göre değişir.
1) Bir bina içinde veya civarında gürültüye maruz
kalma ile ilgili olarak Stratejik Gürültü Haritası yapmak amacıyla
hesaplamalar yapılması durumunda, gürültüye en fazla maruz kalan cephedeki
tayin noktasının zeminden 4.0 ± 0,2 m (3.8 m ile 4.2 m arası) yukarıda
olması zorunludur. Bu amaca yönelik olarak gürültü yayan kaynağa dönük ve
en yakın olan dış duvarın gürültüye en fazla maruz kalan cephe olarak kabul
edilmesi gereklidir. Başka amaçlar için başka tercihler yapılması
mümkündür.
2) Bir bina içinde veya civarında gürültüye maruz
kalma ile ilgili olarak stratejik gürültü ölçümleri uygulamak için
yapılacak ölçümlerde daha farklı yüksekliklerin de seçilmesi mümkündür.
Ancak seçilecek değerlendirme noktasının yüksekliği hiçbir zaman zemine 1.5 m
mesafenin altında olmamalı ve ölçüm sonuçları üzerinde 4.0 m.lik eşdeğer
yüksekliğe göre düzeltme yapılmalıdır.
3)Akustik planlama ve gürültü bölgeleme gibi başka
amaçlar için başka yüksekliklerin seçilmesi mümkündür. Ancak bu
yükseklikler hiçbir zaman zeminden 1.5 m yükseklik
seviyesinden düşük olmamalıdır.
Örneğin:
— Tek katlı evlerin bulunduğu kırsal alanlar,
— Belirli konut alanları üzerindeki gürültü
etkisini indirmeye yönelik yerel tedbirleri tasarlamak,
— Sınırlı bir alandaki her bir
konutun maruz kaldığı gürültü seviyesini gösteren ayrıntılı bir gürültü
haritası hazırlamak.
1.1.2 Gece Süresi Gürültü Göstergesinin Tanımı: Gece süresi gürültü göstergesi olan Lgece TS 9798 (ISO 1996-2)
de tanımlandığı gibi bir A ağırlıklı uzun dönem ses seviyesi ortalaması
olup, gürültü haritalamada yılın gece sürelerinin tamamına göre
belirlenmiştir.
Bu tanım kapsamında:
Gece süresi I-1.1.1 de tanımlandığı gibi
sekiz saattir.
Yıl ise I-1.1.1 de
tanımlandığı gibi, ses yayma ve meteorolojik durumlar açısından ortalama bir
yıl olan ilgili yıldır.
Tesadüfi ses I-1.1.1-(a)
da tanımlandığı gibi işleme alınmalıdır.
Tayin noktası Lgag
tanımında verildiği gibidir.
1.2 İlave Gürültü Göstergeleri
a) Bazı hallerde Lgag
ve Lgece ve uygun bulunulan hallerde Lgündüz, Lakşam
ve Leq’e ilave olarak özel gürültü
göstergeleri ile bunlarla ilgili dördüncü bölümde yer alan sınır değerlerin
kullanılması yararlı olabilir. İlave gürültü göstergelerine bazı örnekler
aşağıda verilmiştir,
b) İncelenmekte olan gürültü kaynağı ilgili zaman
süresinin sadece çok kısa bir bölümünde faaliyet gösterir,
(Örneğin, bir yılın gündüz süreleri toplamının veya
bir yılın akşam süreleri toplamının veya bir yılın gece süreleri toplamının
% 20’sinden daha az)
c) Bir veya daha fazla süre içindeki gürültü
yaratan olay sayısı ortalaması çok düşüktür, (Örneğin, gürültü yaratan olay
sayısının saatte birden daha az olması; gürültü yaratan bir olayın beş
dakikadan daha kısa bir süre içinde sona eren gürültü olarak tanımlanması
mümkündür. Buna örnek olarak geçen bir uçak veya trenin çıkardığı gürültü
sayılabilir.)
ç) Gürültünün düşük frekanslı içeriğinin güçlü
olması,
d) Gürültünün zirveye çıkması durumunda gece süresi
boyunca koruma için, LAmax veya
SEL(sese maruz kalma seviyesi),
e) Yılın belirli bir bölümünde veya hafta sonunda
ek koruma,
f) Gündüz süresi boyunca ek koruma,
g) Akşam süresi boyunca ek koruma,
ğ) Farklı kaynaklardan yayılan gürültülerin kombinasyonu,
h) Açık arazide sakin alanlar,
ı) Bir gürültünün güçlü tonal
bileşenler içermesi,
i) Çok kısa sürede etki yapma özelliği olan
gürültü.
1.3
Raporlama ve
Denetim Safhasında Kullanılacak Gürültü Göstergeleri:
Lgündüz:TS 9315 (ISO 1996-1 ) de tanımlandığı
gibi A ağırlıklı ses seviyesinin enerji ortalaması olup, gündüz zaman
diliminin tamamı veya gündüz zaman dilimi içinde belli bir sürece göre
belirlenmiştir.
Lakşam: TS 9315
(ISO 1996-1 ) de tanımlandığı gibi A ağırlıklı ses seviyesinin enerji ortalaması
olup, akşam zaman diliminin tamamı veya akşam zaman dilimi içinde belli bir
sürece göre belirlenmiştir.
Lgece: TS 9315 (ISO 1996-1
) de tanımlandığı gibi A ağırlıklı ses seviyesinin enerji
ortalaması olup, gece zaman dilimi içinde belli bir sürece göre
belirlenmiştir.
Leq TS 9315 (ISO 1996-1 ) : Belli bir süre içinde seviyeleri değişim
gösteren gürültünün enerji açısından eşdeğeri olan sabit seviyesi
Göstergelerdeki zaman dilimleri;
Gündüz:
07.00’den 19.00’a kadar olmak üzere 12 saat,
Akşam:
19.00’dan 23.00 ‘e kadar olmak üzere 4 saat,
Gece: 23.00’den 07.00’ye kadar olmak üzere 8 saattir.
EK-II
GÜRÜLTÜ GÖSTERGELERİ İÇİN DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
1. GÜRÜLTÜ HARİTASI HAZIRLAMA İÇİN DEĞERLENDİRME
YÖNTEMLERİ: Bu yönetmelikte yer
alan ulaşım kaynakları ile yerleşim alanı içerisinde yer alan endüstriyel
tesisler, atölye, imalathane, eğlence yeri ve benzeri alanların gürültü
haritalarında kullanılacak ve Ek-I.1.1’de verilen Lgag ve Lgece gürültü
göstergelerinin gerek hesaplama gerekse ölçüm yöntemleri ile belirlenmesi
mümkündür. Tahminler için sadece hesaplama yöntemi kullanılır.
1.1 Lgag
ve Lgece İçin Hesaplama Yöntemleri:
1.1.1
Endüstriyel Alan (endüstri tesisleri, eğlence yerleri, işyeri, atölye ve
imalathane) Gürültüsü İçin:
TS ISO
9613 – 2: Akustik - Sesin Dışarıda Yayılırken Azalması-Bölüm
2: Genel Hesaplama Yöntemi. Bu yöntem için kaynak bazında emisyon verisi aşağıdaki yöntemlerden birine göre
yapılacak ölçümler ile elde edilir:
TS ISO 8297: Akustik
– Çoklu Gürültü Kaynağına Sahip Sanayi Tesislerinde Çevredeki Ses Basınç
Seviyelerinin Değerlendirilmesi İçin Ses Güç Seviyelerinin Tayini –
“Mühendislik Methodu”.
TS EN ISO 3744: Akustik –Gürültü Kaynaklarının Ses Gücü Seviyelerinin Ses Basıncı
Kullanılarak Tayini- Bir Yansıtma Düzlemi Boyunca Esas Olarak Serbest Bir
Alan İçinde Uygulanan
Mühendislik Metodu
TS EN ISO 3746: 1995 Akustik – Bir Yansıtma Düzlemi Boyunca Örtüşen Ölçüm Yüzeyi Kullanılarak
Gürültü Kaynaklarının Ses Gücü Seviyesinin Belirlenmesi.
1.1.2 Hava Alanı Gürültüsü İçin : 1997 tarihli ECAC. CEAC Doc
29 Sivil Hava Limanları Etrafındaki Gürültü Konturlarını Hesaplamak İçin
Standart Yöntem Hakkındaki Rapor. (farklı uçuş yolu modelleme yöntemleri
arasından ECAC.CEAC Doc
29 belgesinin 7.5 inci bölümünde değinilen segmentasyon
tekniği kullanılacaktır)
1.1.3
Karayolu Trafiği Gürültüsü İçin : Fransız ulusal hesaplama yöntemi olan “NMPB – Routes – 96 (SETRA – CERTU – LCPC –CSTB)” ve Fransız
standardı olan “XPS 31- 133”.
Emisyonlarla ilgili veri girdileri için bu belgelerde “Guide
du bruit des transports terrestres, fasciculeprevision
des niveaux sonores CETUR 1980 kılavuzu.
1.1.4 Demiryolu Gürültüsü İçin: Hollanda ulusal hesaplama yöntemi “Reken
– Meervoorscrift Railverkeer
slawaai” 96 kullanılacaktır.
1.2 Lgag ve Lgece İçin Ölçüm Yöntemleri: Gürültü haritalarında kullanılan Lgag ve Lgece
göstergelerinin tahmini hesaplama yöntemleriyle belirlenmesi
safhasında gerek belirlenecek noktalarda imisyon
değerlerinin test edilmesi gerekse kaynak veri temininin mümkün olmadığı
durumlarda imisyon değerlerinin belirlenmesinde
aşağıdaki ölçüm yöntemlerinin ve prensibin göz önünde bulundurulması
mümkündür.
a) EK I de açıklanan gösterge tanımlarına uygun
olarak ve TS 9798 (ISO 1996 – 2) ve
TS 9315 (ISO 1996 – 1 ) standartlarında
belirtilen prensiplere uygun şekilde ölçümlerin yapılması.
b) Bir yapı cephesi veya bir başka yansıtıcı eleman
önünde yapılan ölçüm verileri, bu cephe veya elemandan yansımaların yol
açtığı artıştan arındırmak amacıyla düzeltilmesi zorunludur(Bu işlem genel
bir kural olarak, ölçülen değerde 3 dB düzeltme
yapılmasını gerektirir).
2. İZNE TABİ TESİSLER İÇİN DEĞERLENDİRME
YÖNTEMLERİ
2.1 Bu
Yönetmeliğin Ek-VII’sinde Yer Alan ve Gürültü
Kontrol İzin Belgesine Tabi Tesislerin Gürültüsü İçin:
TS ISO
9613 – 2: Akustik - Sesin Dışarıda Yayılırken Azalması-Bölüm
2: Genel Hesaplama Yöntemi. Bu yöntem için kaynak bazında emisyon verisi (kaynağın özellikleri göz önünde
bulundurularak) aşağıdaki yöntemlerden birine göre yapılacak ölçümler ile
elde edilir:
a) TS ISO 8297:
Akustik – Çoklu Gürültü Kaynağına
Sahip Sanayi Tesislerinde Çevredeki Ses Basınç Seviyelerinin
Değerlendirilmesi İçin Ses Güç Seviyelerinin Tayini – “Mühendislik Methodu”.
b) TS EN ISO 3744: Akustik –Gürültü Kaynaklarının Ses Gücü
Seviyelerinin Ses Basıncı Kullanılarak Tayini- Bir Yansıtma Düzlemi Boyunca
Esas Olarak Serbest Bir Alan İçinde Uygulanan Mühendislik Metodu
c) TS EN ISO 3746:1995 Akustik – Bir Yansıtma Düzlemi Boyunca Örtüşen
Ölçüm Yüzeyi Kullanılarak Gürültü Kaynaklarının Ses Gücü Seviyesinin
Belirlenmesi.
ç) Tesisin konumu ve kapladığı alan
itibariyle bu maddenin a, b ve c bentlerinde yer alan standartların
kullanımının mümkün olmadığı durumlarda, çevresel gürültü seviyesinin
hesaplanması için gerekli kaynak verilerinin temininde kullanılamama
gerekçelerinin de belirtilmesi şartıyla TS
9798 (ISO 1996 – 2) ve TS 9315
(ISO 1996 – 1 ) standartlarının kullanılması bunların
yetersiz kaldığı durumlarda yerine kullanılacak uluslararası
geçerliliği olan standardın açıklanarak kullanılması.
2.2 Bu Yönetmeliğin Ek-VII’sinde Yer Alan ve ÇED Prosedürüne Tabi Olan Tesislerin
Gürültüsü İçin:
Sesin açık alanda yayılım ilkesi çerçevesinde
(mesafeye ve/veya
atmosferik yutuşa göre azalma veya diğer azaltma faktörlerini içeren TS ISO 9613 – 2: Akustik - Sesin Dışarıda
Yayılırken Azalması-Bölüm 2: Genel Hesaplama Yöntemi.) en yakın hassas
yapıda oluşturacağı çevresel gürültü seviyesinin hesaplanması. Bu hesaplama
için kaynak bazında emisyon verisinin aşağıdaki
yöntemlerden birine göre temin edilmesi uygun görülmektedir.
a) Kullanılacak teknolojiye
ilişkin emisyon verilerinin üretici firma tarafından verilen veya çevresel gürültü seviyesinin
hesaplanması için kullanılan yazılım programlarında sektör için önerilen
emisyon verilerinin kullanılması.
b) Aynı özelliklere sahip bir tesiste bu Ekin 2.1 (a), (b), (c) ve (ç)
bentleri doğrultusunda sağlanmış emisyon
verilerinin kullanılması.
3. İZNE
TABİ OLMAYAN TESİSLER İÇİN DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ:
Bu Yönetmeliğin Ek-VII’sinde
Yer Almayan Endüstri Tesisleri, Atölye, İmalathane, Eğlence Yerleri ve
Benzeri Yerlerin Gürültüsü İçin :Üretim
prosesi, kaynak türleri ve kaynakların alan içerisindeki dağılımlarının göz
önünde bulundurularak bu bölümün 2.1 maddesinde yer alan değerlendirme
yöntemleri çerçevesinde çalışmaların yapılması. Ayrıca; eğlence yerleri
için hazırlanacak raporlarda; ölçümler
(maksimum ses gücü ve/veya çalışma koşullarındaki ses gücü seviyesi
dikkate alınarak) 1/3 oktav bantlarda yapılır.
4.
GÜRÜLTÜYE HASSAS YAPILAR İÇİN DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ:
Bu Yönetmeliğin
28 inci Maddesi Tablo-9’da Belirtilen Gürültüye Hassas Yapıların İnşaat İzni, Yapı Kullanım İzni
Safhasında:
a) Yapılar için getirilen iç ortam gürültü seviyesi
sınır değerini sağlayacak şekilde mekanları çeviren yapı elemanlarında (duvar,
döşeme, tavan, merdiven evi ve diğer) uygulanacak ses azatlım oranının
hesaplanmasında aşağıdaki sıralanan standartlar çerçevesinde değerlendirme
yapılabilir.
TSEN 12354-1: Binaların
Akustiği- Binaların Akustik Performansının Elemanların Performansından Hesaplanması
– Bölüm 1: Odalararasında Havada Yayılan Sesin
Yayılımı
TSEN 12354-2: Binaların
Akustiği- Binaların Akustik Performansının Elemanların Performansından
Hesaplanması – Bölüm 2: Odalararasında Darbe
Sesin Yayılımı
TSEN 12354-3: Binaların
Akustiği- Binaların Akustik Performansının Elemanların Performansından
Hesaplanması – Bölüm 3: Dışarıdaki ses karşı havada yayılan sesin yalıtımı
TSEN 12354-4: Binaların
Akustiği- Binaların Akustik Performansının Elemanların Performansından
Hesaplanması – Bölüm 4: İçerideki sesin dışarıya iletimi
b) Bu maddenin (a) bendi doğrultusunda belirlenen
yalıtımın, uygulanıp uygulanmadığı Akustik-Yapılarda ve yapı elemanlarında
ses yalıtımının ölçülmesi konulu TSEN veya TS ISO 140 standart serisinden
faydalanılabilinir.
c) Çok katlı yapı elemanlarının ses geçiş kaybı
hesaplamasında ise geçerliliği bilimsel olarak kanıtlanmış bir yöntem
seçilebilir ya da ulusal veya uluslararası akreditasyon belgesine sahip
laboratuarlarca yapılmış test sonuçları kullanılabilir.
ç) Hesap ve ölçüm sonuçlarının, 1/3 oktav bantlarda ses geçiş kaybı
değerleri (dB biriminde) ve ISO 717’ye göre Rw değerinin verilmesi gerekir.
5. ÇEVRESEL TİTREŞİM SEVİYESİ İÇİN DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ:
Maden ve taş ocakları ile benzeri alanlarda
patlama nedeniyle oluşacak çevresel titreşimler ve inşaatlarda kazık çakma
ve benzeri titreşim yaratacak operasyonlar ile ağır inşaat makinelerinin
neden olacağı titreşimler; en yakın çok hassas kullanımların dışında
zeminde ve üç yönde yapılır. Bunlardan en yüksek olanı alınır. Titreşimler
tepe değeri olarak ölçülür.
Konut ve ofis olarak kullanılan binalarda,
makine ve teçhizatın (elektrik motoru, pompa, fan ve benzeri) neden olacağı
titreşimler ile çok hassas kullanımların yakınında bulunan demir yolu ve kara yolu ulaşım araçları
ile sanayi tesislerinin çok hassas kullanımlarda yaratacağı titreşimler;
titreşimin en fazla olduğu odada ve noktada üç yönde yapılır ve en yüksek değer esas alınır. Titreşimler rms değeri olarak ölçülür.
6.
SEVİYE AYARLAMASI: Yerleşim alanı gürültü haritasının ve eylem
planlarının hazırlanması safhasında Lgündüz ve Lgag için aşağıda yer alan seviye ayarlamaları
yapılabilir. Sadece her bir kaynak bazında değerlendirme yapılacaksa seviye
ayarlamasına gerek yoktur.
a) Endüstri için :
0
b) Karayolu için :
0
c) Uçak için : 3
ç) Demiryolu için:-3 eklenerek seviye ayarlaması
yapılır.
7. Aksi belirtilmedikçe bu Yönetmeliğin
18,19,20,21,22,23 ve 24 üncü maddelerdeki sınır değerler ilgili tablolarda
4 kategoride verilen alanlarda yer alan ve gürültü kaynağına en yakın konut , hastane,okul,işyeri ve/veya diğer yapıların dışında
sağlanması gereken değerlerdir.
EK-III
ZARARLI ETKİLERİ TAYİN YÖNTEMLERİ
1) Doz-Etki İlişkisi: Gürültünün topluluklar üzerindeki etkilerini tayin
etmek için doz-etki ilişkileri kullanılmalıdır. Doz–etki ilişkileri
özellikle aşağıda belirtilen öğeleri içerecektir:
a) Rahatsızlık ile kara yolu, demir yolu, hava yolu
trafik gürültüleri ve endüstriyel gürültü için Lgag
değeri arasındaki ilişki,
b) Uyku bozulması ile kara yolu, demir yolu, hava
yolu trafik gürültüleri ve endüstriyel gürültü için Lgece
değeri arasındaki ilişki.
Gerekli olması halinde:
1) Ek IV ün tanımladığı gibi gürültüye karşı özel
yalıtımlı konutlar,
2) Ek IV ün tanımladığı gibi sakin bir cephesi olan
konutlar,
3) Farklı iklimler / farklı kültürler,
4) Topluluk içindeki incinebilir gruplar,
5) Ses tonu yüksek endüstriyel gürültü,
6) Ani etki yapan endüstriyel gürültü ve diğer özel
durumlar için özel doz–etki ilişkileri kurulması mümkündür.
EK-IV
STRATEJİK GÜRÜLTÜ HARİTALAMA İÇİN ASGARİ İHTİYAÇLAR
1)
Stratejik Gürültü Haritası aşağıda belirtilen hususlardan herhangi birine
yönelik verilerin sunuşunu içerecektir:
a) Bir gürültü göstergesi cinsinden mevcut, önceki veya öngörülen
bir gürültü durumu,
b) Bir sınır değerinin aşılması,
c) Bir gürültü göstergesinin belirli değerlerine maruz kalan belli
bir alandaki konut, okul ve hastanelerin tahmini sayısı,
ç) Gürültüye maruz kalan bir alanda ikamet eden tahmini insan
sayısı.
2) Stratejik Gürültü Haritaları kamuoyuna;
a) Coğrafi paftalar,
b) Çizelgeler halindeki rakamsal veriler,
c) Elektronik form halindeki rakamsal veriler,
şeklinde sunulabilir.
3)
Yerleşim alanlarının Stratejik Gürültü Haritalarında;
a) Kara yolu trafiği,
b) Demir yolu trafiği,
c) Hava alanları,
ç) Limanlar dahil, endüstri, eğlence ve rekreasyon,
imalathane vb. gibi faaliyetlerin yapıldığı alanlardan yayılan gürültüler
için ayrı ayrı hazırlanacaktır.
4)
Stratejik Gürültü Haritaları aşağıda belirtilen amaçlar için
kullanılacaktır:
a) 32 nci maddenin (b) bendi ve Ek-VI ya
uygun olarak Bakanlığa gönderilmesi gereken verilerin tedarik edilmesi,
b) 31 inci maddeye uygun olarak kamuoyu için bir bilgi kaynağı,
c) 30 uncu maddeye uygun olarak Eylem Planlarına esas teşkil etmesi.
Stratejik Gürültü Haritalarının yukarıda sıralanan
her bir amaca uygun olarak hazırlanması gerekmektedir.
5) Stratejik Gürültü Haritalarının
Bakanlığa gönderilmesi gereken veriler ile ilgili olarak asgari
gereksinimler Ek VI nın 1.5,
1.6, 2.5, 2.6 ve 2.7 sinde tanımlanmıştır.
6) 31
inci maddeye uygun olarak kamuoyuna bilgi vermek ve 30 uncu maddeye uygun
olarak Eylem Planları geliştirmek için ilave ve daha ayrıntılı bilgilerin
verilmesi zorunludur.
Örneğin;
a) Her türlü grafiksel sunumlar,
b) Her türlü sınır değerinin aşılmasını gösteren haritalar,
c) Gelecekte olası çeşitli durumlar ile mevcut durum
karşılaştırmaları içeren fark haritaları,
ç) Uygun olan 4 m’nin haricinde bir
yükseklikte hesaplanmış olan bir gürültü gösterge değerini gösteren
haritalar.
7) Yerel veya ulusal uygulamalara yönelik Stratejik
Gürültü Haritalarının 4 m.
lik bir değer tayin yüksekliği ve EK-VI da
tanımlanan usule uygun olarak 5 dB’ lik Lgag ve
Lgece aralıkları ile
yapılması zorunludur.
8) Yerleşim alanları için kara yolu trafik
gürültüsü, demir yolu trafik gürültüsü ve hava aracı gürültüsü ile
endüstriyel gürültüler için ayrı ayrı Stratejik
Gürültü Haritalarının
yapılması zorunludur. Diğer Kaynaklar için haritalar
eklenebilir.
EK-V
EYLEM PLANLARI İÇİN ASGARİ İHTİYAÇLAR
1) Bir eylem planının asgari olarak aşağıdaki
unsurları içermesi zorunludur;
a)Yerleşim alanları, ana kara yolları, ana demir
yolları ve ana hava limanları ile endüstri, eğlence ve rekreasyon, imalathane
ve benzeri gürültü kaynaklarının yakınındaki alanların tanımları,
b)Sorumlu yetkili,
c) Yasal öğeler,
ç) Dördüncü Bölümde yer alan her türlü sınır değer,
d) Gürültü haritalama sonuçlarını gösteren bir
özet,
e) Gürültüye maruz kalan tahmini insan sayısının ve
sorunların tanımı ile iyileştirilmesi gereken durumları içeren bir
değerlendirme,
f) Kamuoyunun görüşünün alınması uygulamalarıyla
ilgili olarak bu Yönetmeliğin 30 uncu maddesine uygun şekilde düzenlenmiş
bir kayıt,
g) Halen yürürlükte olan gürültü azaltım tedbirleri ve hazırlık aşamasındaki her türlü
projeler hakkında bilgiler,
ğ) Sakin alanların korunmasına yönelik her türlü
tedbir de dahil olmak üzere, yetkili otoritelerin
gelecek beş yıllık süre içinde uygulamayı planladığı faaliyetler,
h) Uzun vadeli stratejiler,
ı) Mali bilgiler (eğer varsa); bütçeler, maliyet
etkinlik değerlendirmeleri, maliyet–fayda değerlendirmeleri,
i) Uygulamaları ve Eylem Planının sonuçlarını
değerlendirmek için öngörülen hazırlık ve tedbirler.
2) Yetkili otoriteler tarafından kendi yetki
alanları kapsamında alınabilecek tedbirler arasında;
a) Trafik planlaması,
b) Arazi kullanım planlaması,
c) Gürültü kaynaklarında teknik tedbirler,
ç) Daha az gürültü üreten kaynakların seçilmesi,
d) Ses iletiminin azaltımı,
(Örneğin gürültü bariyerleri gibi (gürültü bariyeri tasarımının yapılması
halinde TSEN 1793-1, TSEN 1793-2 ve TSEN 1793-3
hesaplama standartlarının göz önünde bulundurulması))
e) Düzenleyici veya ekonomik nitelikli tedbir ve
teşvikleri,
saymak mümkündür.
3) Her Eylem Planının, etkilenen (rahatsız edilen,
uykusu bozulan veya başka türlü) insan sayısındaki azalma cinsinden ifade
edilen tahminleri içermesi gereklidir.
EK-VI
BAKANLIĞA GÖNDERİLMESİ GEREKEN VERİLER
Aşağıda belirtilen verilerin Bakanlığa gönderilmesi
gereklidir.
1. Yerleşim alanları için;
1.1 Yer, boyut ve sakin sayısı olarak toplu yerleşim
yerinin kısa ve öz bir tanımı.
1.2 Yetkili otorite.
1.3 Geçmişte uygulanmış ve yürütülmekte olan gürültü önleme programları
ile uygun gürültü tedbirleri.
1.4 Gürültü haritalamada kullanılmış olan hesaplama ve
ölçüm yöntemleri.
1.5 Kara yolu, demir yolu ve hava trafiği ile
endüstriyel tesisler, eğlence yeri ve benzeri gibi kaynakların bulunduğu
alanda, bu kaynakların her birinden ayrı ayrı
yayılan çevresel gürültü seviyesinin zeminden 4 m yükseklikte dB olarak hesaplanmış Lgag
(55- 59, 60 – 64, 65 – 69, 70 – 74, > 75) değer aralıklarının her birine
maruz kalan tahmini sakin sayılarının (bu sayıların en yakın yüz rakamına
yuvarlanmış olması zorunludur. Örneğin: 5200 = 5150 ile 5249 arası; 100 =
50 ile 149 arası; 0 = 50 den daha az) verilmesi
zorunludur. Bunun yanında, uygun bulunması ve mümkün olması durumunda,
yukarıda belirtilen kategoriler kapsamındaki sakinlerin yaşamakta olduğu
konut ve meskenlerin ne kadarında;
1.5.1 Önlenmeye çalışılan gürültüye karşı izolasyon bulunduğu (izolasyon ile kastedilen bir binada
çevresel gürültüye karşı çok daha yüksek izolasyon değerlerinin korunması
olanağı veren havalandırma veya iklim koşullandırma gibi tesisler ile
beraber, bir veya daha fazla çevresel gürültü çeşidine karşı özel izolasyon
bulunmasıdır.),
1.5.2 Sakin cephe bulunup bulunmadığının belirtilmesi (Bir
konutun maruz kaldığı ve belirli bir kaynaktan yayılan gürültü için yerden 4 m. yükseklikte ve
cephenin 2 m.
önündeki Lgag değerinin, en yüksek Lgag değerinden 20 dB den de
daha düşük olduğu cephe sakin cephe olarak tanımlanmaktadır.)
1.5.3 Yukarıda belirtilen değerlere 4 üncü maddede
belirtilen ana kara yolları, ana demir yolları ve ana hava limanlarının ne
ölçüde ve nasıl katkıda bulunduklarının da belirtilmiş olması zorunludur.
1.6 Kara yolu, demir yolu ve hava trafiği ile
endüstriyel tesisler, eğlence yeri ve benzeri gibi kaynakların bulunduğu
alanlarda bu kaynakların her birinden ayrı ayrı
yayılan çevresel gürültü seviyesinin , en fazla
gürültüye maruz kalan cephede, zeminden 4 m yükseklikte Lgece
cinsinden hesaplanmış, 50 – 54, 55 – 59, 60 – 64, 65 – 69, > 70 dB değer aralıklarının her birine maruz kalan tahmini
sakin sayılarının yüzlü ifadelerle belirtilmesi
Bunun yanında, uygun bulunması ve mümkün olması
durumunda, yukarıda belirtilen kategoriler kapsamındaki sakinlerin
yaşamakta olduğu konut ve meskenlerin ne kadarında;
1.6.1 Önlenmeye çalışılan gürültüye karşı paragraf Ek-VI-1.5 de belirtilen özel izolasyon bulunup bulunmadığı,
1.6.2 Ek -VI-1.5 de belirtilen
sakin cephe bulunup bulunmadığının da belirtilmesi zorunludur.
Yukarıda belirtilen değerlere 4 üncü maddede
belirtilen ana kara yolları, ana demir yolları ve ana hava limanlarının ne
ölçüde ve nasıl katkıda bulunduklarının da belirtilmiş olması zorunludur.
1.7 Grafiksel sunumların yapılması durumunda stratejik
haritalarda en az 60, 65, 70 ve 75 dB eş tesviye
konturlarının gösterilmesi zorunludur.
1.8 Ek V de belirtilen bütün önemli öğeleri kapsayan
ve 10 (on) sayfadan daha az
uzunlukta bir Eylem Planı özeti.
2. Ana
kara yolları, ana demir yolları ve ana hava limanları hakkında;
2. 1 Yer, boyut ve üzerinde gerçekleşen trafik verileri
olarak kara yolu, demir yolu veya hava limanlarının genel bir tanımı.
2. 2 Çevrelerinin özelliklerinin tanımlanması: yerleşim
alanları, köyler, kırsal alanlar olup olmadıkları, arazinin kullanım şekli
hakkında bilgiler veya ana gürültü kaynakları.
2.3 Geçmişte uygulanmış ve yürütülmekte olan gürültü önleme programları
ile uygun gürültü tedbirleri.
2.4 Gürültü haritalamada kullanılan hesaplama veya
ölçüm yöntemleri.
2.5 Yerleşim alanları dışında gürültüye maruz kalan
konutlarda yaşayan ve maruz kaldığı gürültü seviyesi, en fazla gürültüye
maruz kalan cephede zeminden 4
m Lgag
cinsinden hesaplanmış
55- 59, 60 – 64, 65 – 69, 70 – 74, > 75 dB değer aralıklarının her birine maruz kalan tahmini sakin sayılarının yüzlü
ifadelerle belirtilmesi.
Bunun yanında, uygun bulunması ve mümkün olması
durumunda, yukarıda belirtilen kategoriler kapsamındaki sakinlerin
yaşamakta olduğu konut ve meskenlerin ne kadarında;
2.5.1 Önlenmeye çalışılan gürültüye karşı Ek- VI- 1.5 de belirtilen özel izolasyonun bulunup
bulunmadığı,
2.5.2 Ek -VI-1.5’de belirtilen
nitelikte bir sakin cephenin bulunup bulunmadığının da belirtilmesi
zorunludur.
2.6 Yerleşim alanları dışında gürültüye maruz kalan konutlarda
yaşayan ve maruz kaldığı gürültü seviyesi, en fazla gürültüye maruz kalan
cephede zeminden 4 m
yükseklikte Lgece cinsinden
hesaplanmış 50-
54, 55 – 59, 60 – 64, 65 – 69, > 70 dB değer
aralıklarının her birine uyan tahmini sakin sayılarının yüzlü ifadelerle
belirtilmesi,
Bunun yanında, uygun bulunması ve mümkün olması
durumunda, yukarıda belirtilen kategoriler kapsamındaki sakinlerin
yaşamakta olduğu konut ve meskenlerin ne kadarında;
2.6.1 Önlenmeye çalışılan gürültüye karşı Ek -VI-1.5 de belirtilen özel izolasyon bulunduğu,
2.6.2 Ek -VI-1.5’de belirtilen
bir sakin cephe bulunduğunun da belirtilmesi zorunludur.
2.7 Sırasıyla 55, 65 ve 75 dB’
den daha yüksek Lgag değerlerine
maruz kalan toplam alan (km2 olarak) ile tahmini toplam konut –
mesken sayısı (yüzün katları olarak) ve bu alanlardan her birinde yaşayan
tahmini toplam sakin sayısının (yüzün katları olarak) belirtilmesi gerekmektedir. Ayrıca köyler, kasabalar ve yerleşim
alanlarının bu tesviye konturları içinde nerede bulundukları hakkında bilgi
vermek amacıyla en az bir veya daha fazla haritada 55 ve 65 dB’ lik tesviye konturlarının gösterilmesi zorunludur.
2. 8 Ek- V de belirtilen bütün önemli öğeleri kapsayan
ve 10(on) sayfayı aşmayan uzunlukta bir Eylem Planı özeti.
EK-VII
İZNE TABİ TESİSLER
FAALİYET YA DA TESİS
|
LİSTE A
|
LİSTE B
|
1. Enerji Endüstrisi
|
|
1.1. 300 MW üzeri toplam anma ısıl gücü olan
elektrik, ısı, buhar ya da sıcak su üretme tesisleri dahil
olmak üzere termik santraller ve diğer yakma tesisleri,
|
50 MW (dahil)- 300 MW
toplam anma ısıl gücü olan elektrik, ısı, buhar ya da sıcak su üretme
tesisleri dahil olmak üzere termik santraller ve diğer yakma tesisleri,
|
1.2. Petrol ve gaz rafinerileri,
|
|
1.3.Kok fırınları,
|
|
1.4. Kömür gazlaştırma ve sıvılaştırma tesisleri,
|
|
500 ton/gün veya üzerindeki kapasitedeki taş kömürü, linyit, odun,
turba, koyu katran ve benzeri maddeleri kullanan kuru damıtma tesisleri (Koklaştırma,
gazlaştırma, uçucu maddeleri alma, vs.). Odun kömürü üretimi hariç.
|
500 ton/gün’ün altındaki kapasitede taş kömürü,
linyit, odun, turba, koyu katran ve benzeri maddeleri kullanan kuru
damıtma tesisleri (Koklaştırma, gazlaştırma, uçucu maddeleri alma, vs.).
Odun kömürü üretimi hariç.
|
2. Metal Üretimi ve İşlenmesi
|
|
2.1. Metal cevheri fırınlama veya sinterleme
tesisleri (sülfür cevheri dahil),
|
|
2.2. 10 ton/saat üzerinde üretim kapasitesine sahip kesintisiz döküm
tesislerini de içeren pik demir veya çelik üretimi (birincil ve ikincil
ergitme) için entegre tesisler
|
2,5-10 ton/saat arasında
üretim kapasitesine sahip kesintisiz döküm tesislerini de içeren pik
demir veya çelik üretimi (birincil ve ikincil ergitme) için entegre
tesisler
|
2.3. Demir veya çelik işleme tesisleri:
|
|
2.3.1. Saatte 60 tondan fazla çelik işleyen sıcak
haddeleme tesisleri
|
Saatte 20 – 60 ton arası çelik işleyen sıcak
haddeleme tesisleri;
|
2.3.2.
|
Isıl gücün 20 MW’ı aştığı
durumda birim gücün 50 kJ’den fazla olduğu
şahmerdanlı veya tokmaklı tesisler;
|
2.3.3.
|
Saatte 2 ton’dan fazla işleme kapasitesi olan
demir ve çeliğin eritilmiş metal (çinko, kalay ve diğerleri) ile koruyucu
yüzey kaplama uygulaması,
|
2.4. 150 ton/gün’den fazla üretim kapasitesine sahip olan demir ve
çeliğin döküldüğü dökümhaneler,
|
20-150 ton/gün arasında üretim kapasitesine sahip olan
demir ve çeliğin döküldüğü dökümhaneler,
|
2.5. Aşağıdaki uygulamalara yönelik tesisler:
|
|
2.5.1.
|
Cevherden, konsantreden
ya da ikincil hammaddelerden metalürjik, kimyasal veya elektrolitik
prosesler ile demir içermeyen ham metal üretim tesisleri,
|
2.5.2. Kurşun ve kadmiyum için günde 8 tondan
fazla ya da diğer bütün metaller için günde 40 tondan fazla ergitme
kapasiteli geri kazanılmış ürünleri de içeren (rafine etme, döküm vb.)
alaşımlar dahil demir içermeyen metal ergitme
ve/veya bileşiklerinin imali tesisleri,
|
Kurşun ve kadmiyum için 4-8
ton/gün arasında, diğer bütün metaller için 20-40 ton/gün arasında
ergitme kapasiteli geri kazanılmış ürünleri de içeren (rafine etme, döküm
vb.) alaşımlar dahil demir içermeyen metal ergitme ve/veya bileşiklerinin
imali tesisleri,
|
2.6.
|
İşleme tanklarının hacminin 30 m³’den fazla olduğu,
elektrolitik veya kimyasal bir proses
kullanılarak metal ve plastik maddelerin yüzey işlemesinin yapıldığı
tesisler,
|
3. Mineral, İnşaat Malzemeleri Endüstrisi
|
|
3.1. Asbest ve asbest içeren ürünleri çıkarma, üretme, işleme,
dönüşüm tesisleri
|
|
3.2. Günlük kapasitesi 500 tondan fazla olan
döner fırınlarda çimento klinkeri üretme tesisleri,
|
|
3.3.
|
Günlük kapasitesi 50 tondan fazla olan döner
fırınlarda ya da diğer fırınlarda kireç üretme tesisleri
|
3.4.
|
Eritme kapasitesi günde 20 tondan fazla olan cam
elyaf dahil, cam üretme tesisleri
|
3.5.
|
Ergitme kapasitesi günde 20 tondan fazla olan
mineral elyaf üretimi de dahil, mineral madde
ergitme tesisleri
|
3.6.
|
Üretim kapasitesi günde 75 tondan fazla olan çatı
kiremidi, tuğla, refrakter tuğla kiremit,
fayans ve porselen gibi seramik ürünlerinin ısıl işlemle elde edildiği
tesisler
|
4. Kimya ve Petrokimya Endüstrisi
|
|
4.1.Entegre kimya tesisleri, örneğin, çeşitli ünitelerin bitişik
ve fonksiyonel olarak birbirine bağlı olduğu, kimyasal dönüştürme proseslerini kullanarak endüstriyel ölçekte (100
ton/gün ve üzeri) üretim yapan tesisler.
|
Entegre kimya tesisleri, örneğin, çeşitli
ünitelerin bitişik ve fonksiyonel olarak birbirine bağlı olduğu, kimyasal
dönüştürme proseslerini kullanarak 100
ton/gün’den az kapasiteyle üretim yapan tesisler.
|
4.1.1.
|
Temel organik kimyasalların üretimi:
|
|
a) Basit hidrokarbonlar (lineer veya döngüsel, doymuş
veya doymamış, alifatik veya aromatik);
|
|
b) Alkoller, aldehitler, ketonler,
karboksilik asitler, esterler, asetatlar, peroksitler ve epoksi reçineler gibi oksijen içeren hidrokarbonlar;
|
|
c) Kükürtlü hidrokarbonlar;
|
|
ç) Aminler, amidler, azotlu, nitritli
ve nitratlı bileşikler, nitriller, siyanitler ve iso siyanitler gibi azot içeren hidrokarbonlar;
|
|
d) Fosfor içeren hidrokarbonlar;
|
|
e) Halojenik
hidrokarbonlar;
|
|
f) Organometalik
bileşikler;
|
|
g) Temel plastik maddeler (polimerler, sentetik
elyaflar ve seluloz bazlı
elyaflar);
|
|
ğ) Sentetik kauçuk;
|
|
h) Boya ve pigmentler;
|
|
I) Yüzey aktif maddeler;
|
4.1.2.
|
Temel inorganik kimyasalların üretimi:
|
|
a) Amonyak, klor ya da hidrojen klorür, flor ya
da hidrojen florür, karbon oksitler, kükürt
bileşikleri, azot oksitler, hidrojen, kükürt di oksit, karbonil klorür
gibi gazlar;
|
|
b) Kromik asit, hidroflorik asit, fosforik asit, nitrik asit,
hidroklorik asit, sülfürik asit, oleum ve
kükürtlü asitler gibi asitler;
|
|
c) Amonyum hidroksit, potasyum hidroksit, sodyum
hidroksit gibi bazlar;
|
|
ç) Amonyum klorür, sodyum klorit,
potasyum klorit, potasyum karbonat, sodyum
karbonat, perborat, gümüş nitrat, baryum sülfat
gibi tuzlar;
|
|
d) Ametaller, metal oksitler ya da kalsiyum
karpit, silisyum, silisyum karpit gibi diğer inorganik maddeler;
|
4.2.
|
Fosfor, azot ya da potasyum temelli gübre üretimi
(basit veya bileşik gübreler)
|
4.3.
|
Temel bitki sağlığı ürünlerinin ve biyositlerin üretimi
|
4.4.
|
Kimyasal ya da biyolojik prosesler kullanılarak
temel farmasötik ürünlerin üretimi (alkaloid tesisler dahildir),
|
4.5.
|
Patlayıcı üretimi,
|
5. Atık Yönetimi
|
|
5.1.
|
Tehlikeli atıkların bertaraf edildiği veya geri
kazanıldığı,14/03/2005 tarihli ve 25755 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliğinin EK-2A ve EK-2B de verilen ekleri (R1, R5, R6, R8 ve R9
işlemleri) ile atık yağların kontrolü hakkındaki 21.01.2004 tarihli ve
25353 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların
Kontrolü Yönetmeliğinde belirtilen ve günlük kapasitesi 10 tonun
üzerindeki tesisler
|
5.2.
|
Saatlik kapasitesi 3 tonun üzerindeki evsel atık
yakma tesisleri
|
5.3*.
|
14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin
EK-2A’da, D8 ve D9 başlıkları altında belirtilen ve günlük kapasitesi 50
tonun üzerindeki tehlikeli olmayan atıklar için bertaraf tesisleri
|
5.4. *
|
Organik olmayan atıklar için deponi
alanları hariç, günlük kapasitesi 10 tondan fazlasına ulaşan veya toplam
kapasitesi 25 000 tondan fazla olan deponi
(düzenli depolama) tesisleri
|
6. Kağıt Endüstrisi
|
|
6.1.
|
Keresteden ya da diğer lifli malzemelerden
selüloz ve/veya kâğıt hamuru üretim tesisleri
|
6.2.
|
Günde 20 tondan fazla üretim kapasitesi olan
kâğıt ve karton üretim tesisleri
|
7. Gıda Endüstrisi:
|
|
7.1.
|
Günlük hayvansal karkas kapasitesi 50 tondan
fazla olan mezbahaneler;
|
7.2.
|
Aşağıdakilerden gıda üretmeye ilişkin her türlü
işlem ve proses:
|
7.2.1.
|
Günlük nihai ürün üretim kapasitesi 75 tondan fazla
olan hayvansal hammadde (süt dışında),
|
7.2.2.
|
Günlük nihai ürün üretim kapasitesi 300 tondan
fazla (3 aylık ortalama değer bazında) olan bitkisel hammadde,
|
7.2.3.
|
Tesise giren günlük süt miktarı 200 ton ve daha fazla (yıllık ortalama
değer bazında) olan süt ve süt ürünleri üretimi,
|
7.3.
|
Günlük işlem kapasitesi 10 tondan fazla olan
hayvan kesimi yan ürünleri ve artığı işleme vb. tesisler;
|
8. Tarım Sektörü *
|
|
8.1.
|
Yer kapasitesi aşağıdaki sayıdan fazla olan büyük
ve küçük baş hayvan yetiştiriciliğinin yapıldığı
tesisler:
|
8.1.1.
|
büyük ve küçük baş hayvanlar için 750 üzeri yer;
|
8.1.2.
|
30 kg.’ın
üstünde büyük ve küçük baş hayvan üretimi için
2000 üzeri yer;
|
8.2.
|
En az aşağıdaki kapasitelere eşit kapasitedeki
toplu kümes hayvancılığının yapıldığı tesisler:
|
8.2.1.
|
Piliçler için 40.000 yer;
|
8.2.2.
|
Tavuklar için 40.000 yer.
|
9. Tekstil Sektörü
|
|
9.1.
|
Kapasitesi günde 10 tondan fazla olan elyaf veya tekstil
ön işlem (yıkama, ağartma, terbiye ve merserizasyon
gibi işlemler) veya boyama tesisleri
|
9.2.
|
Günlük nihai ürün kapasitesi 12 tonun üzerinde
olan hayvan derisi ve postu tabaklama ve/veya deri mamülleri
işleme tesisleri;
|
10. Diğer Tesisler/Faaliyetler
|
|
10.1. Solvent tüketim kapasitesi saatte
450 kg’dan veya yılda 600 tondan fazla olan,
organik solvent kullanılarak malzeme, nesne ve
ürünlerin yüzey işlemlerinin yapıldığı tesisler; örn. apreleme, baskı,
kaplama, yağ giderme, su geçirmez hale getirme, boyutlandırma, boyama,
temizleme ya da emprenye etme faaliyetleri
|
Solvent tüketim kapasitesi 150-450
kg/saat veya 200-600 ton/yıl arasında olan, organik solvent
kullanılarak malzeme, nesne ve ürünlerin yüzey işlemlerinin yapıldığı
tesisler; örn. apreleme, baskı, kaplama, yağ giderme, su geçirmez hale
getirme, boyutlandırma, boyama, temizleme ya da emprenye
etme faaliyetleri
|
10.2. Yanma ve grafitleştirme yolu ile karbon ya da elektrografit üretme tesisleri
|
|
NOT:
Bu listede yer alan ve yanında (*) işareti bulunan tesislerin yerleşim
alanına olan mesafesi, maruz kalan kişi sayısının yoğunluğu, gürültü kaynağının
sayısı ve seviyesi göz önünde bulundurularak;
- Gürültü
Kontrol İzin Belgesine esas “ Mevcut İşletmeler İçin Akustik Rapor”
hazırlanıp hazırlanmayacağına; Liste A’da yer
alan tesisler için Bakanlık, Liste B’de yer alan
tesisler için tesisin kurulu olduğu alana bağlı olarak yetki devri yapılan
belediyeler veya İl Çevre ve Orman Müdürlükleri tarafından karar verilir.
- ÇED
Prosedürü uygulanacak tesisler için “Planlanan İşletmeler İçin Akustik
Rapor” hazırlanıp hazırlanmayacağına;
Liste A’da yer alan tesisler için
Bakanlık, Liste B’de yer alan tesisler için İl
Çevre ve Orman Müdürlükleri tarafından karar verilir.
EK-VIII
Tablo-1: Kara Yolu Çevresel Gürültü Sınır Değerleri
Alanlar
|
Planlanan/Yenilenmiş/Onarılmış
yollar
|
Mevcut
yollar
|
Lgündüz
(dBA)
|
Lakşam
(dBA)
|
Lgece
(dBA)
|
Lgündüz
(dBA)
|
Lakşam
(dBA)
|
Lgece
(dBA)
|
Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve
sağlık alanları ile yazlık ve kamp yerlerinin ağırlıklı olduğu alanlar
|
60
|
55
|
50
|
65
|
60
|
55
|
Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların
birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar
|
63
|
58
|
53
|
68
|
63
|
58
|
Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların
birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun olarak bulunduğu alanlar
|
65
|
60
|
55
|
70
|
65
|
60
|
Endüstriyel alanlar
|
67
|
62
|
57
|
72
|
67
|
62
|
Tablo-2: Hafif Raylı Sistemler İçin Çevresel Gürültü Sınır
Değerleri
Yer altı İstasyonları
|
Leq (dBA)
|
Yerüstü
İstasyonları
|
Leq (dBA)
|
Gişeler, merdivenler, koridorlar
|
55
|
Platformlar (platform kenarından 1,8 m)
|
Duran ve kalkan trenler için
|
70
|
Platformlar
(platform kenarından 1,8
m)
|
Duran ve kalkan trenler için
|
80
|
Geçen Trenler
|
75
|
Geçen Trenler
|
85
|
Çalışır durumda
bekleyen trenler için
|
65
|
Çalışır durumda bekleyen trenler için
|
65
|
|
İstasyon içinde Havalandırma sistemi
|
55
|
Caddelerde havalandırma kanalları (9.0 m’de)
|
55
|
İstasyon içinde kapalı hacimlerde bulunan acil
havalandırma fanları (22.5 m.’de)
|
80
|
Tablo-3: Hava Alanı Çevresel Gürültü Sınır
Değerleri
Alanlar
|
Küçük
hava alanları
(yılda elli
binin altında iniş/ kalkışın olduğu hava alanları)
|
Büyük
hava alanları
(yılda
elli bin ve üstü iniş/ kalkışın olduğu hava alanları)
|
Lgündüz
(dBA)
|
Lakşam
(dBA)
|
Lgece
(dBA)
|
Lgündüz
(dBA)
|
Lakşam
(dBA)
|
Lgece
(dBA)
|
Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık
alanları ile yazlık ve kamp yerlerinin
ağırlıklı olduğu alanlar
|
63
|
58
|
53
|
65
|
60
|
55
|
Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların
birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar
|
65
|
60
|
55
|
68
|
63
|
58
|
Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların
birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun olarak bulunduğu alanlar
|
67
|
62
|
57
|
72
|
67
|
62
|
Endüstriyel alanlar
|
70
|
65
|
60
|
75
|
70
|
65
|
Tablo-4 Endüstri
tesisleri için çevresel gürültü sınır değerleri
Alanlar
|
|
|
|
Lgündüz
(dBA)
|
Lakşam
(dBA)
|
Lgece
(dBA)
|
Gürültüye hassas kullanımlardan
eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp yerlerinin
yoğunluklu olduğu alanlar
|
60
|
55
|
50
|
Ticari yapılar ile
gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan konutların
yoğun olarak bulunduğu alanlar
|
65
|
60
|
55
|
Ticari yapılar ile
gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin
yoğun olarak bulunduğu alanlar
|
68
|
63
|
58
|
Organize Sanayi
Bölgesi veya İhtisas Sanayi Bölgesi içindeki her bir tesis için
|
70
|
65
|
60
|
Tablo–5:
Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri
Faaliyet
türü (yapım, yıkım ve onarım)
|
Lgündüz (dBA)
|
Bina
|
70
|
Yol
|
75
|
Diğer kaynaklar
|
70
|
Tablo –6:
Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak
Titreşimlerin En Yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında Yaratacağı Zemin
Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri
Titreşim Frekansı (Hz)
|
İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı
(Tepe Değeri-mm/s)
|
1
|
5
|
4-10
|
19
|
30-100
|
50
|
(1 Hz- 4 Hz arasında 5 mm/s’den 19 mm/s’ye; 10 Hz- 30
Hz arasında 19 mm/s’den 50 mm/s’ye,
logaritmik çizilen grafikte doğrusal olarak yükselmektedir)
Tablo – 7:
İnşaatlarda Kazık Çakma ve Benzeri Titreşim Yaratan Operasyonların ve
İnşaat Makinelerinin En Yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında
Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri (1 Hz- 80
Hz arasındaki frekans bantlarında )
|
İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı
(Tepe Değeri-mm/s)
|
Sürekli Titreşim
|
Kesikli Titreşim
|
Yerleşim
Bölgelerinde
|
5
|
10
|
Sanayi
ve Ticari Bölgelerde
|
15
|
30
|
Tablo-8: Binalarda, Bina İçindeki Makine ve Teçhizatın Yaratacağı Titreşimlerin
Sınır Değerleri
|
Titreşim
Frekansı (Hz)
|
İzin
Verilen En Yüksek Titreşim Hızı (rms
değer-mm/s)
|
Konutlarda
|
1*
8-100
|
1.5
0.3
|
Ofislerde
|
1**
8-100
|
3.5
0.6
|
* 1Hz-8
Hz arasında, 1.5 mm/s’den 0.3 mm/s’ye logaritmik çizilen grafikte doğrusal olarak
azalmaktadır.
** 1Hz-8
Hz arasında 3.5 mm/s’den 0.6 mm/ s’ye logaritmik çizilen grafikte doğrusal olarak
azalmaktadır.
Tablo-9: İç Ortam Gürültü
Seviyesi Sınır Değerleri
Kullanım Alanı
|
Kapalı
Pencere
Leq (dBA)
|
Açık Pencere
Leq (dBA)
|
Kullanım alanlarında
herhangi bir faaliyet olmadığı durumlardaki değerler:
|
Kültürel Tesis Alanları
|
Tiyatro salonları
|
30
|
40
|
Sinema salonları
|
30
|
40
|
Konser salonları
|
25
|
35
|
Konferans salonları
|
30
|
40
|
Sağlık Tesis Alanları
|
Yataklı tedavi kurum ve
kuruluşları, dispanser, poliklinik,
bakım ve huzur evleri ve benzeri.
|
35
|
45
|
Dinlenme ve tedavi odaları
|
25
|
35
|
Eğitim Tesisleri Alanları
|
Okullardaki derslikler, özel eğitim tesisleri,
kreşler, laboratuarlar ve benzeri.
|
35
|
45
|
Spor salonu,
|
55
|
65
|
Yemekhane
|
45
|
55
|
Kreşlerdeki yatak odaları
|
30
|
40
|
Turizm Yerleşme Alanları
|
Otel, motel, tatil köyü, pansiyon ve benzeri
yatak odası
|
35
|
45
|
Konaklama tesislerindeki restoran
|
35
|
45
|
Sit Alanları
|
Arkeolojik, doğal, kentsel,
tarihi ve benzeri.
|
55
|
65
|
Ticari Yapılar
|
Büyük ofis
|
45
|
55
|
Toplantı salonları
|
35
|
45
|
Büyük daktilo veya bilgisayar odaları
|
50
|
60
|
Oyun odaları
|
60
|
70
|
Özel büro (uygulamalı)
|
45
|
55
|
Genel büro (hesap, yazı bölmeleri)
|
50
|
60
|
İş merkezleri, dükkanlar
ve benzeri.
|
60
|
70
|
Ticari depolama
|
60
|
70
|
Lokantalar
|
45
|
55
|
Kamu Kurum Kuruluşları
|
Ofisler
|
45
|
55
|
Laboratuarlar
|
45
|
55
|
Toplantı salonları
|
35
|
45
|
Bilgisayar odaları
|
50
|
60
|
Spor Alanları
|
Spor salonları ve yüzme havuzları
|
55
|
65
|
Konut Alanları
|
Yatak odaları
|
35
|
45
|
Oturma odaları
|
45
|
55
|
|