Ulaştırma
Bakanlığı (Denizcilik Müsteşarlığı)’ndan: ÖZEL TEKNELERİN DONATIMI, KAYDI VE BELGELENDİRİLMESİ
İLE ÖZEL TEKNELERİ KULLANACAK KİŞİLERİN YETERLİKLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ
BÖLÜM Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; özel teknelerin donatımı,
kaydı ve belgelendirilmesi ile özel tekneleri kullanacak kişilerin
yeterlikleri, sınavları, belgelendirilmeleri, sağlık durumları ve kayıtlarına
ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, özel tekneleri ve bunları
kullanacak kişileri kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 491 sayılı Denizcilik
Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2
nci maddesinin (d) bendi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a)
Amatör Denizci Belgesi/Certificate of Competence For Operators of Pleasure
Craft (ADB): Özel tekneleri kullanmak için bu Yönetmelikte aranan şartları
sağlayan kişilere verilen belgeyi, b)
Gezi Tekneleri Yönetmeliği: 28/12/2006 tarihli ve 26390 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Gezi Tekneleri Yönetmeliğini, c)
İdare: Denizcilik Müsteşarlığını, ç)
Özel Tekne: Ticari amaç olmaksızın münhasıran gezi, eğlence, spor ve amatör
balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan, ulusal standarda göre ölçüldüğünde
boyu (LH) 2,5 metreden küçük ve 24 metreden büyük olmayan, mülkiyeti T.C.
vatandaşlarına, Türkiye’de oturma izni almış olan yabancı uyruklu gerçek
kişilere, su sporlarında faaliyeti olan Türkiye’de kurulu dernek ve vakıflara
ait tekneleri, d)
Özel Tekne Belgesi (ÖTB): Bu Yönetmelik kapsamında ölçülerek kayıt altına
alınmış özel tekneler için İdarenin düzenlediği belgeyi, e)
Su Üstü Sporu: Yelken veya motor veya kürekle su üstünde seyreden tekne ve
deniz araçları ile yapılan sporu, ifade
eder. İKİNCİ
BÖLÜM Özel
Teknelerin Ölçülmesi, Belgelendirilmesi, Kaydı, Terkini ve Donatımı Özel teknelerin ölçülmesi ve
kaydı MADDE 5 – (1) Ölçü ve kayıt işlemi, teknenin yandan çekilmiş
fotoğrafı, varsa prospektüsü ile tekne ve motor faturalarının eklendiği
yazılı isteğin, İdarenin Bölge Müdürlüğü veya Liman Başkanlığına sunulmasıyla
başlar. Gezi Tekneleri Yönetmeliğine uygun inşa edilmiş teknelerde, CE
uygunluk işaretinin, tekne tanıtım plâkasının ve tekne tanıtım numarasının
tekneye iliştirilmiş olması gerekir. (2)
Özel tekne kayıtları, Bölge Müdürlüğü veya Liman Başkanlığı tarafından yeni
açılacak ayrı bir teknik kütük defterinde her tekneye ayrı bir kayıt numarası
verilerek tutulur ve mevcut teknelerin eski kütük kayıtları kapatılır. Ölçü
ve kayıt işlemini, Bölge Müdürlüğü merkezli limanlarda Bölge Müdürlüğü Gemi
Sörvey Kurulu, diğer limanlarda Liman Başkanlıkları yapar. (3)
İlk kez ölçülecek özel tekneler, İdarenin Bölge Müdürlüğü veya Liman
Başkanlığı tarafından bulundukları yerde çıkarılacak Tebliğde yer alan usul
dairesinde üç boyut esas alınarak ölçülür ve kayıt altına alınır. Üç boyutun
saptanmasında "TSE EN ISO 8666 - Küçük Tekne - Temel Veriler"
ulusal standart içinde yer alan Boy (m) = LH , Genişlik (m) = BH ve Derinlik
(m) = Den çok/Dmax tanımlamaları esastır. (4)
Gezi Tekneleri Yönetmeliğine uygun olarak üretilmiş özel tekneler ile
adlarına daha önce tonilâto belgesi düzenlenmiş olan özel tekneler, teknik
dosyalarında veya tonilâto belgelerinde belirtilen ölçülere uygun olarak,
yeniden ölçülmeksizin kaydedilir; bu tekneler sahibinin isteği üzerine
yeniden ölçülebilir. Özel teknelerin
belgelendirilmesi, belgenin yenilenmesi ve kaydın terkini MADDE 6 – (1) Ölçülen ve kaydedilen özel tekneler adına,
İdarenin Bölge Müdürlüğü veya Liman Başkanlığı tarafından, verildiği tarihten
itibaren beş yıl süreli, şekli çıkarılacak Tebliğ ile saptanan ÖTB düzenlenir
ve ücreti mukabilinde verilir. Yabancı uyrukluların sahibi olduğu özel
tekneler için ÖTB, ikamet izni süresiyle sınırlanır. İkamet izni 5 yılı geçerse
belge yenilenir. Adlarına daha önce tonilato belgesi düzenlenmiş özel
teknelerin, tonilato belgeleri iade alınır ve iptal edilir. (2)
Özel tekne tanımına uyan, ancak sahibinin isteğiyle gemi siciline tescil
edilen tekneler adına ayrıca ÖTB düzenlenmez. (3)
Gerçek veya tüzel kişi tacirlere ait olmayan, gezi, eğlence, spor gibi
amaçlarla kullanılan ve boyları 24 metreden büyük tekneler adına, tonilâto
belgesi ve yürürlükteki turizm mevzuatı uyarınca Özel Yat Kayıt Belgesi
düzenlenir. Gerçek veya tüzel kişi tacirlere ait tekneler adına, ÖTB veya
Özel Yat Kayıt Belgesi düzenlenmez, tekne boyu ve kullanım amacı dikkate
alınmaz. (4)
Şişme botlardan alt yapısı (tabanı) sabit olup, üst yapısı şişirilebilir ve
katlanabilir olanlarına ve alt yapısı da katlanabilir boyu 4 metreden büyük
olan şişme botlara ÖTB düzenlenir. (5)
Aşağıda sayılan özel tekneler adına ÖTB düzenlenmesi, sahibinin isteğine
bağlıdır; a)
Kanolar ve kayaklar, b)
Su sporlarında faaliyeti olan spor kulübü derneklere ve bunların üst kuruluşlarına
ait veya tahsis edilmiş olmak şartıyla, ulusal ve uluslararası yarış sınıfı
(kürek sporu tekneleri ile Optimist, Laser, Fin, 420, 470, Pirat, Dragon,
Wind Surf gibi yelken sporu tekneleri) spor amaçlı tekneler, c)
Su sporlarında faaliyeti olan spor kulübü derneklere ve bunların üst
kuruluşlarına ait veya tahsis edilmiş olmak şartıyla, münhasıran antrenman ve
yarışlarda, hakem, antrenör, monitör vb yetkililerin veya görevlilerin
kullandığı yardımcı tekneler (motorlu/motorsuz şişme bot veya sandal
tipinde). (6)
Özel tekneler, hiçbir surette gelir elde etmek amacıyla kullanılamaz. Bir
özel teknenin gelir elde etmek amacıyla kullanılmak istenmesi halinde
sahibinin, faaliyetini kanıtlayacak belgeleri (Vergi Levhası, Ticaret Sicil
Gazetesi ve Faaliyet Belgesi) veya en çok iki sene süreli bir kira
sözleşmesini sunması şartıyla, ÖTB geri alınır, kaydı terkin edilir. Bu
durumda tekne, 4/5/1967 tarihli ve 12589 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Ticaret Gemilerinin Tonilatolarını Ölçme Yönetmeliğine göre üç boyut kuralı
uygulanarak ölçülür ve adına Tonilâto Belgesi ile Ticari Yat Kayıt Belgesi
düzenlenerek ilgili mevzuat kapsamına alınır. (7)
Teknenin kaydı, sahibinin teknenin kullanılamaz hale geldiğine veya zayi
edildiğine ilişkin yazılı bildirimi üzerine terkin edilir. ÖTB yenileme
süresinin 2 yıl aşılmış olması durumunda kayıt resen terkin edilir. Terkin
işlemi için ücret tahsil edilmez. (8)
Özel Tekne Belgesinin şekline, özel teknelerin kaydına ve markalanmasına
ilişkin hususlar çıkarılacak Tebliğ ile belirlenir. Özel teknelerin donatımı ve seyri MADDE 7 – (1) ÖTB’nin aslının seyirde teknede bulundurulması
ve denetimlerde ibrazı zorunludur. (2)
Adlarına ÖTB düzenlenmeyen özel teknelerden, 6 ncı maddenin ikinci
fıkrasındakilerin tonilâto belgelerinin, dördüncü fıkrasındakilerin ÖTB veya
fatura/tahsis belgelerinin seyirde teknede bulundurulması ve denetimlerde
ibrazı zorunludur. (3)
Özel tekneler, bölge, mesafe ve zaman sınırı olmaksızın, en az ADB veya
gemici ve üstü yeterlik belgesi sahibi bir kişinin sevk ve idaresinde
seyreder. Ancak, 16 yaşından küçük ADB sahibi kişiler, boyu 7 metreden,
sürati saatte 7 deniz milinden fazla olan özel tekneleri sevk ve idare
edemezler. (4)
Özel tekneler, çıkarılacak Tebliğde şekli belirtilen yetki yazısı ile, sahipleri
tarafından başkalarına geçici olarak verilebilir. Dernek veya vakıflara ait
özel tekneler ancak üye ve sporcuları tarafından yetki yazısı ile
kullanılabilir. (5)
Motoru on beygir gücünden az özel tekneleri, sadece kürekle yürütülen
motorsuz tekneleri, kanolar/kayaklar ile 6 ncı maddenin beşinci fıkrası (a)
ve (b) bendinde sayılan tekneleri kullananlarda ADB aranmaz. (6)
Özel tekneler çıkarılacak Tebliğ ile belirlenen asgari emniyet teçhizatı ve
deniz kirliliğini önleyici teçhizat listesine göre donatılır. (7)
Özel teknelerde seyirde en çok 12 kişi bulunur. ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM Amatör
Denizci Belgesi Alma Şartları, Sınavları ve Belgelendirme Yeterlik şartları MADDE 8 – (1) T.C. Vatandaşı olan ve ADB almak isteyen
kişilerde; a)
14 yaşını bitirmiş olmak (18 yaşından küçük olanların Ek–1deki
Muvafakatnameye uygun imzası noterlikçe onaylanmış veli veya vasi muvafakati
aranır.), b)
9 uncu maddede belirtilen şartları taşıdığını sınava başvuru sırasında
belgelemek, c)
Amatör Denizci Sınavını başarmak şartları aranır. (2)
Denizcilik Fakülteleri mezunları, Deniz Harp Okulu mezunları, yüksekokulların
denizcilikle ilgili bölümlerinin güverte ve makine bölümleri mezunları,
Astsubay Güverte ve Makine Sınıfı okulları mezunları ile denizcilik meslek
lisesi güverte ve makine bölümü mezunlarına talep etmeleri halinde sınav
şartı aranmadan ADB verilir. (3)
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye'de oturma izni almış
olan yabancı uyruklulara, bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları
halinde ADB verilir. ADB alacakların sağlık şartları MADDE 9 – (1) ADB alacak kişilerin göz ve kulak-burun-boğaz
(KBB) muayenelerinden geçerek, bünyesinde göz ve KBB uzmanı çalıştıran resmi
veya özel sağlık kuruluşlarından "Amatör Denizci Belgesi Alabilir"
raporu almaları gerekir. Rapor, sınav tarihinden en çok dört ay önce
düzenlenmiş olmalıdır. (2)
Amatör denizcilerin göz ve KBB sağlık muayeneleri, kara taşıt sürücüleri için
geçerli olan esaslar dâhilinde yapılır. Ancak, monoküler olup sağlam gözü
10/10’dan daha az görenler, renk körlüğü veya gece körlüğü olanlar amatör
denizci belgesi alamazlar. (3)
İdare, sağlık durumlarından kuşku duyulan ya da hasta oldukları bildirilen
ADB sahiplerinin, sağlık durumlarının tekne kullanmalarına engel olup
olmadığının belirlenmesi amacıyla sağlık yoklamalarının yenilenmesini her
zaman isteyebilir. Amatör denizci belgesi sınavları MADDE 10 – (1) ADB sınavları belirlenen sınav yerlerinde,
yazılı veya internet ortamında bilgisayarda çevrimiçi olmak üzere en az dört
seçenekli çoktan seçmeli test yöntemiyle tek oturumda yapılır. (2)
Yazılı sınav, başvuru sayısı en az 20 olmak şartıyla yazılı sınav yapılacağı
sınav tarihinden en az 30 gün önce duyurulan yerlerde, Şubat, Mayıs, Ağustos
ve Kasım aylarında aynı gün ve saatte başlamak kaydıyla yapılır. Ayrıca,
İdarenin uygun gördüğü tarihlerde ADB sınavı yapılabilir. (3)
İnternet ortamında bilgisayarda sınav, en az 30 gün önce duyurulmak koşulu
ile ikinci fıkrada belirtilen şartlara bağlı olmadan yapılır. (4)
İdare, sınava başvuru yöntemi, sınav öncesi ve sonrası işlemleri, sınav
kurallarını, bu Yönetmeliğe bağlı olarak çıkarılacak Tebliğ ile belirler. Sınav konuları ve başarı notu MADDE 11 – (1) Sınav başarı notu 100 üzerinden 60’tır. Sınavda;
seyir, denizde çatışmayı önleme kuralları, gemicilik ve tekne kullanma,
meteoroloji, denizde güvenlik ve denizde haberleşme, ilk yardım, deniz hukuku
ve uluslararası sözleşmeler, tekne, motor ve elektrik bilgisi konularını
içeren toplam en az 50 soru sorulur. Amatör denizci belgesi düzenlenmesi
MADDE 12 – (1) Şekli Ek-2’de belirlenen Amatör Denizci Belgesi,
sınavı takip eden iki ay içinde düzenlenir ve sınavı başaran adaya veya
yetkilendirdiği vekiline verilir. (2)
ADB kayıtları, kişinin belge numarası, kimlik ve iletişim bilgileri,
fotoğrafı, sınav yeri, sınav tarihi, sınav başarı notu, sağlık raporuna ve
belge harcı tahsiline ilişkin bilgilerin yer aldığı veri tabanında tutulur.
Bilgisayar ortamında bulunan veri tabanı, Amatör Denizci Kütüğü adını taşır. (3)
Bilgisayar ortamında tutulan kayıtlara ilişkin bilgi ve belgeler, sınavın
yapıldığı yer tarafından, sınav tarihi itibariyle tutulan dosya muhtevasında
iki yıl süre ile muhafaza edilir. İki yılın sonunda imha komisyonu
marifetiyle imha edilir. Yetkilendirilecek kurum ve kuruluşlar
MADDE 13 – (1) İdare, ADB sınavını yapmak, belge düzenlemek ve
amatör denizci kütüğünü ve kayıtlarını tutmak üzere kurum ve kuruluşları
sözleşme ile yetkilendirebilir. Yetkilendirilen kurum ve kuruluşun
düzenlediği ADB, İdare tarafından onaylanmadıkça sahibine teslim edilmez. (2)
Yetkilendirilecek kurum ve kuruluşlar: a)
21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Kuruluş
Ve Görevleri Hakkında Kanunun Ek-9 uncu maddesine istinaden kurulmuş bulunan,
su üstü sporlarında faaliyet gösteren özerk federasyon veya aynı spor
dallarında faaliyet gösteren en az 20 derneğin üyesi olduğu Türk Medeni
Kanunu ve Dernekler Mevzuatına göre kurulmuş federasyon olmak, b)
10 uncu maddede belirtilen çevrimiçi sınavları yapabilmek üzere yetkilendirilmesi
durumunda, İnternet ortamında bilgisayarda çevrimiçi sınav yapabilecek, sınav
başvurularını kabul edebilecek, soru bankasını yönetebilecek merkezi bir
yazılıma sahip olmak, ülke çapında en az 5 farklı merkezde çevrimiçi sınav
yapabilecek fiziki ortamı sağlamak zorundadır. Amatör Denizci Belgesi yenileme
işlemleri MADDE 14 – (1) ADB’nin herhangi bir nedenle yenilenmesi
isteniyorsa, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa göre, belge
harcı ödendiğini gösterir makbuz eklenerek ve yenilenme nedenleri belirtilmek
suretiyle yazılı olarak belgeyi veren İdare veya yetkilendirilmiş kurum ve
kuruluşa başvurulur. Amatör Denizci Belgesi geçerlik
alanı MADDE 15 – (1) ADB gemi adamı yeterlik belgesi yerine geçmez.
Bu belgeyle Gemilerin Gemi Adamlarıyla Donatılmasına İlişkin Yönergede
belirtilen resmî kurumlara ait ve resmî hizmete mahsus hizmet motorları hariç
hiçbir tekne ve gemide ücret karşılığında çalışılamaz. (2)
Turizm mevzuatı uyarınca belgelendirilmiş, ticari faaliyette bulunmaksızın
gezi ve sportif amaçlı olarak mürettebatsız (bare-boat) kiralanan ticari
yatlar kiracı sıfatıyla ADB sahibi kişilerce sevk ve idare edilebilirler.
Ayrıca, yabancı uyruklular kendi ülkelerinden almış oldukları belgenin
tanıdığı yetkiler çerçevesinde anılan tekneleri kullanabilir. Amatör Denizci Belgesinin iptali MADDE 16 – (1) Amatör Denizci Kütüğüne kaydedildikten ve
belgesi teslim edildikten sonra 8 inci ve 9 uncu maddelerde belirtilen
şartlardan herhangi birini kaybetmesi veya kişinin kendi isteğiyle veya vefatı
halinde, Amatör Denizci Belgesi İdarece iptal edilir, belgenin iadesi
istenir, durum kütüğe işlenir ve denetlemeye yetkili kurumlara bildirilir. Amatör Denizci Belgesinin
denkliği MADDE 17 – (1) İdare, Türk Vatandaşlarının ve Türkiye’de ikamet
eden yabancı uyruklu kişilerin bir başka ülkeden aldıkları belgelerin
denkliğinin kabulü için, belge veren ülkenin gerekli gördüğü şartların
değerlendirmesini yapmaya yetkilidir. (2)
İdare, belge veren ülkenin ilgili idaresinin kayıtlarında verilen belgenin
doğruluğunu teyit ederek belge düzenleyebilir. DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM Çeşitli ve
Son Hükümler Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 18 – (1) 1/7/2004 tarihli ve 25509 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Amatör Denizci Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce;
Tonilâto belgesiyle kayıt altına alınmış özel tekneler, 18 inci madde ile
yürürlükten kaldırılan yönetmelik hükümlerine göre ÖTB düzenlenmiş tekneler
ile hiç kaydedilmemiş teknelerin sahipleri, teknelerine ÖTB almak veya
yenilemek için yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren 12 ay içinde
İdarenin Bölge Müdürlüğü veya Liman Başkanlıklarına başvurur. Bu süreden
sonra ÖTB almayan özel teknelere Denize Elverişlilik Belgesi düzenlenmez ve limandan
çıkışına izin verilmez. Yürürlük MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Denizcilik
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür. Eki İçin Tıklayınız |
||||||