|
Bayındırlık ve İskân Bakanlığından:
YAPI DENETİMİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
ve kapsam
MADDE
1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 29/6/2001
tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanuna göre faaliyet gösteren
Yapı Denetim Komisyonunun, yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların
kuruluş ve çalışmaları; yapı denetim kuruluşlarında ve laboratuvarlarda
görev alacak denetçi mimar ve mühendisler ile diğer görevlilerde aranacak
nitelikler; ilgili idare, proje müellifi, yapı müteahhidi, şantiye şefi,
yapı sahibi ile yapı denetim kuruluşu ortaklarının görev ve sorumlulukları;
yapı denetimi hizmet sözleşmesinin düzenlenmesi ve hizmet bedellerinin
ödenmesi; yapı denetim kuruluşları ile bu kuruluşların denetçi ve kontrol
elemanı mimar ve mühendislerinin sicil raporlarının tutulması, yapılara
sertifika verilmesi ve Kanunun uygulanması ile ilgili usul ve esasları
belirlemektir.
Dayanak
MADDE
2 – (1) Bu Yönetmelik, 4708 sayılı
Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 2’nci, 4’üncü, 5’inci, 7’nci ve 12’nci
maddeleri ile 13/12/1983 tarihli ve 180 sayılı Bayındırlık ve İskân
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin
30/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE
3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Bayındırlık ve
İskân Bakanlığını,
b) Denetçi mimar ve mühendis:
İlgili mühendis ve mimar meslek odalarına üyeliği devam eden ve Bakanlıkça
denetçi belgesi verilmiş mühendis ve mimarları,
c) İlgili idare: Belediye ve
mücavir alan sınırları içindeki uygulamalar için büyükşehir belediyeleri
ile diğer belediyeleri, bu alanlar dışında kalan alanlarda valilikleri,
yapı ruhsatı ve kullanma izin belgesi verme yetkisine sahip diğer
idareleri,
ç) İlgili meslek odaları:
27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği
Kanununa göre kurulmuş olan mühendis veya mimar odalarını,
d) İş bitirme tutanağı:
İnşaatın kısmen veya tamamen fen ve sanat kurallarına, ruhsata ve eklerine,
ilgili standartlara, teknik şartnamelere ve diğer mevzuata uygun olarak
tamamlandığını göstermek üzere yapı denetim kuruluşu tarafından tanzim ve
ilgili idaresi tarafından tasdik edilen tutanağı,
e) İşyeri teslim tutanağı:
İnşaatın fiilen başladığını belgelemek üzere, yapı ruhsatının alınmasını
takiben yapı sahibi, yapı denetim kuruluşu, yapı müteahhidi veya yapı
müteahhidi adına şantiye şefi tarafından imza altına alınıp ilgili idareye
sunulan tutanağı,
f) Kanun: 4708 sayılı Yapı
Denetimi Hakkında Kanunu,
g) Komisyon: Kanunun 4’üncü
maddesinde belirtilen Yapı Denetim Komisyonunu,
ğ) Kontrol elemanı: Yapım
işinin denetlenmesi hizmetlerini bizzat yapıda ve şantiye sahasında,
denetçi mimar ve mühendislerin sevk ve idaresi altında, gerektiğinde onlara
danışarak yapmak ile görevli olan mimar ve mühendisleri,
h) Laboratuvar: İnşaat ve yapı
malzemeleri ile ilgili ham madde ve mamul madde üzerinde ilgili
standartlarına veya teknik şartnamelerine göre ölçüm, muayene, kalibrasyon
yapabilen ve diğer özelliklerini tayin eden, Bakanlıktan izin almış tesisi,
ı) Proje müellifi: Mimarlık,
mühendislik tasarım hizmetlerini iştigal konusu olarak seçmiş, yapının etüt
ve projelerini hazırlayan gerçek ve tüzel kişiyi,
i) Şantiye şefi: Konusuna ve
niteliğine göre yapım işlerini yapı müteahhidi adına yöneterek uygulayan,
mühendis, mimar, teknik öğretmen veya tekniker diplomasına sahip teknik
personeli,
j) Taşıyıcı sistem: Yapıların
temel, betonarme, ahşap, çelik karkas, duvar, döşeme ve çatı gibi yük
taşıyan ve aktaran bölümlerini ve istinat yapılarını,
k) Yapı: Karada ve suda, daimî
veya geçici, yeraltı ve yerüstü inşaatları ile bunların ilave, değişiklik
ve tamirlerini içine alan sabit ve hareketli tesisleri,
l) Yapı denetim kuruluşu: Bakanlıktan
aldığı izin belgesi ile münhasıran yapı denetimi görevini yapan,
ortaklarının tamamı mimar ve mühendislerden oluşan tüzel kişiyi,
m) Yapı denetleme defteri: Yapı
denetim kuruluşunca, şantiyede yapılan denetim sonuçları işlenen ve şantiye
şefince şantiyede muhafaza edilen defteri,
n) Yapı hasarı: Kullanımdan
doğan hasarlar hariç, yapının fen ve sanat kurallarına aykırı, eksik,
hatalı ve kusurlu yapılması nedeniyle yapıda meydana gelen ve yapının
kullanımını engelleyen veya yapıda değer kaybı oluşturan her türlü hasarı,
o) Yapı inşaat alanı:
Işıklıklar hariç, bodrum kat, asma kat ve çatı arasında yer alan mekanlar
ve ortak alanlar dahil yapının inşa edilen tüm katlarının alanını,
ö) Yapı müteahhidi: Yapım işini,
yapı sahibine karşı taahhüt eden veya ticari amaçla veya kendisi için şahsi
finans kaynaklarını kullanarak üstlenen, ilgili meslek odasına kayıtlı,
gerçek ve tüzel kişiyi,
p) Yapı sahibi: Yapı üzerinde
mülkiyet hakkına sahip olan gerçek ve tüzel kişileri,
r) Yapı yaklaşık maliyeti:
Binalarda, Bakanlıkça her yıl yayımlanan mimarlık ve mühendislik hizmet
bedellerinin hesabına esas yapı yaklaşık birim maliyetlerine ilişkin ilgili
mevzuatta belirtilen birim maliyet ile yapı inşaat alanının çarpımından elde
edilen bedeli; binalarda yapılacak değiştirme, güçlendirme ve esaslı onarım
işleri ve bina dışında kalan yapılarda ise yapının keşif bedelini,
s) Yapım süresi: Yapı
sahibinin, yapı ruhsatını aldığı tarih ile yapı kullanma iznini aldığı
tarih arasındaki dönemi,
ş) Yardımcı kontrol elemanı:
Denetçi mimar ve mühendislerin sevk ve idaresi altında ve kontrol
elemanları ile birlikte yapı denetimi faaliyetlerine katılan teknik
öğretmen, yüksek tekniker, tekniker ve teknisyenleri
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Görev ve
Sorumluluklar
İlgili
idarenin görev ve sorumlulukları
MADDE
4 – (1) İlgili idare, Kanun ve
ilgili mevzuat ile belirlenen görevlerini mevzuatta gösterilen süreler
içinde tam ve zamanında yerine getirmek zorundadır.
(2) Yapı ruhsatı ve yapı
kullanma izni belgesini düzenleyen ilgili idare görevlileri, görevlerinin
gereği gibi yerine getirilmemesinden doğan her türlü yapı kusurundan ve
böylece meydana gelen zararlardan dolayı, tabi oldukları mevzuat
çerçevesinde sorumludurlar.
(3) Yapı ruhsatı müracaatına
esas olan ve ilgili yapı denetim kuruluşunun uygun görüş verdiği belgeler
incelenerek, eksiklik veya yanlışlık bulunmuyor ise yapı ruhsatı
düzenlenir.
(4) Yapı ruhsatının
"vizeler" bölümüne yapı denetim kuruluşunun denetçilerinin
imzaları alındıktan sonra ilgili bölüm idarece onaylanır, bunun dışında,
ilgili idarece hiçbir şekilde "vize" veya vize anlamına gelecek
bir uygulamada bulunulamaz.
(5) Yapıda tespit edilen
eksiklikler veya o yapıdan sorumlu bulunan denetçi mimar ve mühendis,
kontrol veya yardımcı kontrol elemanlarının görevinden ayrılması gibi
nedenlerle, yapı denetim kuruluşunun talebi üzerine ilgili idarece inşaat
durdurulur. Faaliyeti durdurulmuş inşaatta eksikliklerin giderilmesi
durumunda, inşaatın devamına izin verilir.
(6) İnşaatın tamamlanmasını
müteakiben tanzim edilen iş bitirme tutanağı ilgili idarece incelenerek, on
beş iş günü içinde onaylanır veya var ise eksikliklerinin neler olduğu
belirtilerek, giderilmesinin gerektiği yazılı olarak bildirilir.
Yapı
denetim kuruluşunun görev ve sorumlulukları
MADDE
5 – (1) Yapı denetim kuruluşu,
Kanunun 2’nci maddesinde belirtilen görevleri, Kanun ile belirlenmiş
süreler içinde, imar planına, fen, sanat ve sağlık kurallarına,
standartlara, yürürlükteki mevzuata ve mesleki ahlak kurallarına uygun ve
tam olarak yerine getirmek zorundadır.
(2) Yapı denetim kuruluşu proje
denetimi safhasında;
a) Yapının inşa edileceği
parseli ilgilendiren imar durumu belgesi, aplikasyon krokisi, tapu kaydı
örneği, zemin etüdü raporu ile gerekli diğer belgelerin mevzuata uygun olup
olmadığını kontrol ederek kopyalarını dosyasında muhafaza eder.
b) Proje ve uygulama denetçisi
mimar ve mühendisler aracılığıyla, proje müelliflerince hazırlanan uygulama
projelerinin ve hesaplarının, mühendislik ve mimarlık proje düzenleme
esasları, imar planı, ilgili idarenin imar yönetmelikleri ile yürürlükte
bulunan diğer yönetmelik, genelge, şartname ve standartlara uygunluğunu
kontrol eder, proje müelliflerinin sicil durum belgesinin olup olmadığını
denetler ve sicil durum belgesi olmayan müellifin durumunu ilgili meslek
odasına bildirir.
c) Zemin ve temel etüdü
raporunun hazırlanmasına ilişkin esaslara uygun olarak bir zemin etüdü
raporunun olup olmadığını tespit ederek onaylar. Raporun uygunluğunu
onaylamak için, bünyesinde konu ile ilgili yeterli teknik eleman
bulunmadığı hâllerde hizmet satın alabilir.
ç) Ek-3’te gösterilen form-1’e
uygun proje kontrol formunu esas alarak incelediği projelerde tespit edilen
hata, eksiklik ve yetersizliklerin giderilmesini sağlar.
d) İncelenen projeler, uygun
görülmesi hâlinde, yapı denetim kuruluşu adına ilgili denetçi mimar ve
denetçi mühendisler tarafından imzalanır ve kuruluş tarafından tasdik
edilir.
(3) Yapı denetim kuruluşu yapı
ruhsatı alınması safhasında;
a) Denetimini üstleneceği yapı
ile alâkalı bilgileri ek-4’te gösterilen form-2’ye uygun şekilde düzenleyip
Bakanlığa bildirir.
b) Yapı denetimi izin
belgesinin noterlikçe tasdikli sureti ile Bakanlıkça onaylanmış yapıya
ilişkin bilgi formunun aslını, yapının denetimini üstlendiği konusunda
ek-5’te gösterilen form-3’e uygun taahhütnameyi, yapı denetim kuruluşunun
yapı sahibi ile imzaladığı ek-6’da gösterilen form-4’e uygun sözleşmeyi ve
projelerdeki eksikliklerin giderildiğini gösterir proje kontrol formunu
ilgili idareye verir.
c) Projelerin ilgili idarece
onaylanmasından sonra, yapı ruhsatının yapı denetim kuruluşu ile ilgili
bölümünün, kuruluşu temsilen, ortakları veya kuruluşça yetkili kılınmış
inşaat mühendisi, makine mühendisi, elektrik mühendisi veya mimar olan personeli
tarafından imzalanmasını sağlar.
(4) Yapı denetim kuruluşu yapım
safhasında;
a) Ek-7’de gösterilen form-5’e
uygun işyeri teslim tutanağını, yapı sahibi ve yapı müteahhidi veya yapı
müteahhidi adına şantiye şefi ile birlikte imzalayarak üç iş günü
içerisinde ilgili idarenin onayına sunar.
b) Bünyesinde konu ile ilgili
teknik eleman bulunmayan hâllerde, hizmet satın almak suretiyle teknik
eleman görevlendirerek, arsanın köşe noktalarının ilgili idare nezaretinde
tespit ettirilmesini ve yapının, vaziyet planına uygun biçimde arsaya
aplike edilmesini sağlar.
c) Denetimini üstlendiği işin
projesine göre gerekli olan yapım tekniklerini göz önüne alarak, işin
gerektirdiği malzeme ve bu malzeme ile ilgili imalatın, Bakanlıkça izin
belgesi verilen özel veya kamu kuruluşlarına ait laboratuvarlarda muayene
ve deneylerini yaptırarak, sonuçların standart ve şartnamelere uygun olup
olmadığını kontrol eder.
ç) Beton kalıbı, demir
teçhizatı ve gerekli diğer tesisatı kontrol ederek ek-8’de gösterilen
form-6’ya uygun tutanak tanzim edilmeden beton dökümüne izin vermez. Beton,
uygulama denetçisi inşaat mühendisi veya kontrol elemanı inşaat mühendisi
veya yardımcı kontrol elemanı nezaretinde dökülür. Beton numuneleri, döküm
yerinde yapı denetim elemanlarının huzurunda, deneyi yapacak laboratuvarın
teknik elemanlarınca ilgili standartlara uygun olarak alınır. Alınan
numuneler üzerinde şantiyede yapılacak deneylerin sonucunun olumlu olması
hâlinde beton dökümüne izin verir. Alınan diğer numuneler deneyi yapacak
laboratuvara, bu laboratuvarın teknik elemanı marifetiyle iletilir. Beton
dökümünü müteakiben ek-9’da gösterilen form-7’ye uygun tutanak tanzim
edilir.
d) (c) ve (ç) bentlerinde
sayılan muayene ve deney sonuçları, ilgili standartların ve şartnamelerin
öngördüğü değerlerde ise bu sonuçlara ilişkin raporları, o imalatı içeren
hakediş ekinde ilgili idareye verir. Aksi hâlde, bu raporları laboratuvarda
düzenlenme tarihinden itibaren üç iş günü içinde ilgili idareye vererek,
hatalı imalatlar uygun hale getirilinceye kadar yapıdaki imalatın
durdurulmasını sağlar.
e) Yapılan her imalatın proje
eki mahal listesine uygunluğunu ve yapı sahibi ile yapı müteahhidi arasında
akdedilen sözleşmede belirtilen niteliklerde yapılıp yapılmadığını
denetler.
f) Yazılı ihtarına rağmen
ruhsata ve eklerine aykırı iş yapan işçi ve ustanın durumunu tespit eder ve
yapı müteahhidine bildirir. Bu durum devam ettiği takdirde, ilgili idareye
yazılı olarak bildirimde bulunur.
g) Yapının elektrik aboneliği
sırasında düzenlenecek belgeleri, denetçi elektrik mühendislerine kontrol
ettirir.
ğ) Şantiyede yapılan denetim
sonuçlarının işlendiği ve şantiye şefi tarafından şantiyede muhafaza
edilen, ek-10’da gösterilen form-8’e uygun yapı denetleme defterini takip
eder.
h) Yapım işlerinde kullanılacak
malzemelerin ilgili teknik şartnamelere ve standartlara aykırı oldukları
belirlendiğinde, bunların imalatta kullanılmasına izin vermez ve bu durumu
bir rapor ile ilgili idareye ve malzeme denetimi ile ilgili kuruluşlara
bildirir.
ı) İnşaat alanında işçi sağlığı
ve iş güvenliği ile çevre sağlığı ve güvenliğinin korunması için gereken
tedbirlerin alınıp alınmadığını kontrol eder.
i) Bünyesinde görevli denetçi
mimar ve mühendisler ile kontrol ve yardımcı kontrol elemanlarının
Bakanlıkça düzenlenen meslek içi eğitime katılmalarını sağlar.
j) Her yılın sonu itibarı ile
yapı sahibi ve yapı müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi ile
birlikte yapının fiziki durumunu belirleyen seviye tespit tutanağını tanzim
ederek bir suretini ilgili idareye verir. Yıl sonu seviye tespitinde
ihtilaf olduğu takdirde ilgili idareden seviye tespitinin yapılmasını
ister.
k) Ruhsata bağlanmış olmak
kaydı ile, yapı sahibinin isteğine bağlı ilave işlerin projelerini ve
yapımını denetler.
l) Yukarıda açıklanan görevlerin
yapılması sırasında ruhsata ve eklerine aykırı imalat belirlendiğinde,
yapının o anki durumunu fotoğrafla tespit eder, ilgili idareye de dağıtımı
yapılan bir yazı ile yapının müteahhidini iadeli taahhütlü posta yoluyla
yazılı olarak uyarır ve aykırılığın giderilmesi için süre verir. Bu süre
zarfında yapı müteahhidine bildirilen eksikliklerin giderilmemesi
durumunda, süre bitimini takip eden üç iş günü içinde iadeli taahhütlü
posta yoluyla ilgili idareye bildirimde bulunur.
m) Denetim işlerine ait hakedişlerin
tahakkuka bağlandığı tarihte düzenlenecek olan faturanın bir örneğini
ilgili idareye verir.
n) Yapım işinin devamı
sırasında kayıt altına alınmasında yarar görülen hususlar için ek
tutanaklar tanzim ederek imalatın denetimini ve gözetimini sağlar.
o) Tanzim edilen tutanakları,
imalat veya malzemede herhangi bir eksiklik veya kusur bulunmadığı
takdirde, hakediş ekinde ilgili idareye sunar. Aksi hâlde, maddenin (l)
bendi hükümleri uygulanır.
ö) Yapının ruhsata ve eklerine
uygun olarak kısmen veya tamamen bitirildiğini belirten, ek-11’de
gösterilen form-9’a uygun iş bitirme tutanağını düzenler ve onaylanmak
üzere ilgili idareye verir.
p) Yapı kullanma izninin
alınmasını müteakiben, ilgili idare tarafından istenilen yapı denetimine
ait diğer bilgi ve belgeleri ilgili idareye verir.
Denetçi,
kontrol elemanı ve yardımcı kontrol elemanının görev ve sorumlulukları
MADDE
6 – (1) Proje ve uygulama
denetçisi mimar ve mühendisler tarafından, proje müelliflerince hazırlanan
projelerin ihtisas alanlarındaki mevzuata uygunluğu, detay ve hesapların
doğruluğu, ek-3’te gösterilen form-1 ile belirlenmiş asgari kriterlere
uygunluğu ve proje müelliflerinin sicil durum belgelerinin varlığı
denetlenir. Var ise, eksiklik ve hataların giderilmesi sağlanır. Eksikliği
ve hatası bulunmayan projeler, ilgili denetçi mimar ve denetçi mühendis
tarafından onaylanır.
(2) Yapı ruhsatının alınmasını
müteakiben, yapı denetim kuruluşunun ilgili denetçileri, yapı sahibi, yapı
müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi tarafından işyeri teslim
tutanağı tanzim edilerek ilgili idarenin onayına sunulur.
(3) İşyeri teslimi yapıldıktan
sonra, ihtisas alanlarına göre ilgili denetçiler, kontrol elemanları ve var
ise yardımcı kontrol elemanları tarafından, temel bölümünün inşası
sırasında gerekli denetim ve gözetimler yapılır; temel kalıp ve donatı
imalatı kontrol tutanağı, temel topraklaması kontrol tutanağı ve temel
beton döküm tutanağı tanzim edilerek, yapılan işlemlerin uygunluğu
onaylanır.
(4) Yapının taşıyıcı sistem
bölümünün imalatı sırasında, beton kalıbı, demir teçhizatı ve gerekli diğer
tesisat kontrol edildikten sonra ek-8’de gösterilen form-6’ya uygun tutanak
tanzim edilir. Uygulama denetçisi inşaat mühendisi veya kontrol elemanı
inşaat mühendisi veya var ise yardımcı kontrol elemanı gözetiminde beton
dökümüne izin verilir. Beton dökümünü müteakiben, ek-9’da gösterilen
form-7’ye uygun tutanak tanzim edilir. Yapıda gerçekleştirilecek her bir
beton döküm işi için bu tutanaklar ayrı ayrı hazırlanır.
(5) Yapının çatı örtüsü, dolgu
duvarları, kapı ve pencere kasaları ile tesisatlara ait imalatların
tamamlanıp sıvaya hazır hâle gelmesi ve iş bitimine kadar olan son
bölümünde ise bodrum, zemin, asma, normal kat ve çatı katlarının dış
duvarları ve iç duvarları kontrol tutanakları, elektrik tesisatı duvar
boruları kontrol tutanağı, elektrik kablo çekimi ve tali pano kontrol
tutanağı, çatı konstrüksiyonu, ısı yalıtımı, su yalıtımı ve çatı örtüsü
kontrol tutanağı, temiz su boru tesisatı hidrolik basınç testi kontrol
tutanağı, pis su boru tesisatı sızdırmazlık testi kontrol tutanağı, yapının
sıvaya hazır duruma geldiğini belirten tutanak, elektrik ana pano kontrol
tutanağı ve mekanik tesisat montaj tutanağı tanzim edilir.
(6) Maddede sayılan işlemler,
ihtisas konusuna göre ilgili denetçi, kontrol ve var ise yardımcı kontrol
elemanlarının denetiminde sürdürülür.
Proje
müellifinin görev ve sorumlulukları
MADDE
7 – (1) Proje müellifi, yapı
ruhsatına esas olan uygulama projelerini ve zemin etüdü raporları da dâhil
olmak üzere her türlü etüde dayalı çalışmaları mevzuatına uygun olarak
yapmak ya da yaptırmak ve incelenmek üzere sicil durum belgesi ile birlikte
yapı denetim kuruluşuna vermek ile görevlidir.
(2) Ruhsat eki projelerin
birbiri ile uyumlu olması şarttır. Birbiri ile uyumlu olmayan projelerden
doğan sorumluluk, öncelikle proje müelliflerine ait olmak üzere, sırası ile
yapı denetim kuruluşuna, proje ve uygulama denetçisi mimar ve mühendislere
ve ilgili idareye aittir.
(3) İlgili meslek odasına üye
olmayan veya sicil durum belgesi bulunmayan proje müellifinin projesi, yapı
denetim kuruluşunca incelenmez, durum ilgili meslek odasına bildirilir.
Yapı
sahibinin görev ve sorumlulukları
MADDE
8 – (1) Yapı sahibi, yapı denetimi
hizmet sözleşmesini bizzat veya hukuken temsile yetkili vekili aracılığı
ile imzalamak zorundadır.
(2) Yapı sahibinin aynı zamanda
yapı denetim kuruluşunun denetçisi olduğu hâllerde, yapı sahibi olan
denetçiye görev verilmemek kaydı ile, mensubu olduğu yapı denetim
kuruluşunca işin denetiminin üstlenilmesi mümkündür.
(3) Yapı sahibi, yapı denetimi
hizmet bedeli taksitlerini zamanında ödemek ile yükümlüdür.
(4) Yapı sahibi projede, mahal
listesinde, metrajda ve yapı yaklaşık maliyetinde bulunmayan herhangi bir
imalatı, ruhsata bağlanmadığı müddetçe yapı müteahhidinden ve yapı denetim
kuruluşundan isteyemez ve bu gibi istekler yerine getirilemez.
(5) Tamamlanan yapı, yapı
kullanma izni belgesi düzenlenmeksizin kullanıma açılamaz.
(6) Yapı kullanma izni belgesi
alınmış bir yapıda, ruhsat düzenlenmeksizin değişiklik yapılamaz. İşin
fiziki olarak bittiğini gösteren iş bitirme tutanağının ilgili idarece
onaylanmasından sonra yapılacak olan değişikliklerden yapı sahibi
sorumludur.
Yapı
müteahhidi ile şantiye şefinin görev ve sorumlulukları
MADDE
9 – (1) Gerçek kişiler ve
kooperatifler de dâhil olmak üzere, tüzel kişiler tarafından yaptırılan her
türlü yapı inşası işinin bir yapı müteahhidi tarafından üstlenilmesi
mecburidir. Yapı müteahhidi, şahsen sahip olduğu teknik ve mali kaynakları
kullanarak veya taşeron marifetiyle yapım işini ticari maksatla üstlenen,
yapının plana ve mevzuata, fen, sanat ve sağlık kurallarına, ruhsata ve eki
projelere uygun olarak ve bünyesindeki mimar ve mühendisler ile diğer
uzmanların gözetimi altında inşa edileceğini yapı sahibine ve ilgili
idareye taahhüt eden gerçek veya tüzel kişidir.
(2) Yapım işleri yürütülen
şantiyede, mühendis, mimar, teknik öğretmen veya tekniker diplomasına sahip
olmak üzere bir şantiye şefinin bulundurulması mecburidir. Yapı müteahhidi,
inşaatta görevlendireceği şantiye şefi ile asgari hüküm ve şartları
ek-12’de gösterilen form-10’da belirlenmiş sözleşmeyi imzalar. Bu
sözleşmenin bir sureti yapı denetim kuruluşuna verilir. Mühendis, mimar,
teknik öğretmen veya tekniker diplomasına sahip olan yapı müteahhidinin
şantiye şefliğini üstlenmesi hâlinde, şantiye şefliği için sözleşme
akdedilmesi şartı aranmaz. Yapı sahibi ile yapılan sözleşmede bu husus
belirtilir.
(3) Şantiye şefi; yapıyı ilgili
mevzuat hükümlerine, ruhsata ve eki projelere, denetçi mimar ve mühendis
ile kontrol ve yardımcı kontrol elemanlarının talimatlarına uygun olarak
inşa ettirmek, yapı denetimi sırasında bizzat hazır bulunarak, denetimin
uygun şartlar altında yapılmasını sağlamak, ek-10’da gösterilen form-8’e
uygun yapı denetleme defterini şantiyede muhafaza etmek, bu defterin ilgili
bölümünü ve yapı denetim kuruluşunca düzenlenen diğer tutanak ile belgeleri
imzalamakla yükümlüdür.
(4) Şantiye şefinin herhangi
bir sebepten dolayı yapı ile ilişiğinin kesilmesi hâlinde, bu durum yapı
müteahhidi tarafından, en geç üç iş günü içinde yapı denetim kuruluşuna
bildirilir. Bunun üzerine yapı denetim kuruluşu ve yapı müteahhidi
tarafından seviye tespit tutanağı düzenlenerek ilgili idareye ibraz edilir.
Yeni bir şantiye şefi görevlendirilinceye kadar, yapı müteahhidi tarafından
inşai faaliyet durdurulur.
(5) Yapı müteahhidi ve onu
temsilen görevlendirilen şantiye şefi, yapım işlerindeki kusurlardan dolayı
müteselsilen sorumludur.
(6) Yapı müteahhidi veya onu
temsilen görevlendirilen şantiye şefi, inşaatta herhangi bir imalata
başlamadan en az bir gün önce, yapılacak imalatı yapı denetim kuruluşuna
haber vermek zorundadır. Aksi takdirde, işin denetimsiz ilerlemesinden
doğabilecek her türlü sorumluluk yapı müteahhidine ve onu temsilen
görevlendirilen şantiye şefine aittir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yapı Denetim Kuruluşlarının ve
Laboratuvarların Çalışma Usul ve Esasları
Yapı
denetim kuruluşunda ortaklık durumu
MADDE
10 – (1) Yapı denetim kuruluşuna ortak
olabilmek için mimarlık, inşaat mühendisliği, makine mühendisliği veya
elektrik mühendisliği diplomasına sahip olmak şartı aranır.
(2) Yapı denetim kuruluşu,
kuruluşun hisselerinin devri ile tebligat adresi ve benzeri bilgilerin
değişmesi hâlinde, bu değişikliklere dair bilgileri en geç bir ay
içerisinde yazılı olarak Yapı Denetim Komisyonuna bildirmek zorundadır.
(3) Vefat dışındaki herhangi
bir sebepten dolayı ortaklar arasında hisse devrine gidildiğinde, bu durumu
gösteren belgeler ile müracaat edilmesi hâlinde, ayrılan ortağın kuruluş
ile ilişiği kesilir. Yeni ortağın Kanunda ve Yönetmelikte belirtilen
ortaklık şartlarını haiz olduğunu gösterir belge kuruluşça sunulmadan,
kuruluşun faaliyetine izin verilmez.
(4) Ortaklardan herhangi biri
vefat ettiğinde, vefat eden ortağın hissesi kanuni vârislerine intikal eder
ve vârisler sermaye ortağı olarak kalabilirler. Ancak, vârisler mimar veya
mühendis değil ise hiçbir şekilde kuruluşta yönetici olamazlar ve kuruluş
hisselerini yapı denetim kuruluşuna ortak olma şartlarını haiz olmayan
kişilere devredemezler. Mühendis veya mimar olmayan vârisler, istedikleri
takdirde kendilerini kuruluşta temsil etmek üzere, yapı denetim kuruluşu
ortağı olma şartlarını haiz bir mühendis veya mimar ile sözleşme imzalar ve
bu durumu Yapı Denetim Komisyonuna bildirir.
(5) Geçici faaliyet durdurma
cezası almış olan kuruluş ortaklarınca bu süre zarfında gerçekleştirilen
hisse devri işlemleri, geçici faaliyet durdurma cezası bitinceye kadar Yapı
Denetim Komisyonunca işleme konulmaz.
Yapı
denetim kuruluşunun yetki sınırı
MADDE
11 – (1) Yapı denetim kuruluşunun
denetleyebileceği toplam yapı inşaat alanı 360.000 m2’yi geçemez. Aynı
alanda ve aynı proje dahilinde olmak şartı ile kuruluş ve denetçileri için
toplam yapı inşaat alanı sınırı aranmaz. Yapı denetim kuruluşunun üzerinde
bulunan işlerin toplamı denetleme yetki sınırını aşmamış ise, alınmak
istenen yeni bir işin son iş olması kaydıyla, toplam yapı inşaat alanı
sınırı kuruluş ve denetçileri için aşılabilir.
Yapı
denetim kuruluşuna izin belgesi verilmesi
MADDE
12 – (1) Yapı denetim kuruluşuna
izin belgesi alabilmek için, kuruluşun ortakları tarafından, kuruluşun
faaliyette bulunacağı ili belirten dilekçe ile Bakanlığa müracaat edilir.
Dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenir:
a) Kuruluşun ödenmiş
sermayesinin nama yazılı hisselerinin tamamının mimar veya inşaat, makine
ve elektrik mühendislerine ait ve sadece yapı denetiminin faaliyet konusu
olarak seçilmiş olduğunu gösteren ticaret sicil gazetesi,
b) Ticaret veya sanayi odasına
kayıt belgesi,
c) Kuruluş ortaklarının diploma
veya yerine geçen belgelerinin asılları veya aslına uygun olarak noterlikçe
tasdiklenmiş örnekleri, ek-13’deki form-11’e uygun taahhütnameleri, odaya
kayıt belgeleri, adlî sicil belgeleri, noterlikçe tasdikli imza sirküleri,
vukuatlı nüfus kaydı örneği ve ikametgâh ilmühaberleri,
ç) Kuruluşta asgari istihdam
edilmesi gereken;
1) Bir proje ve uygulama
denetçisi mimarın,
2) Bir proje ve uygulama
denetçisi inşaat mühendisinin,
3) Bir uygulama denetçisi inşaat
mühendisinin,
4) Bir proje ve uygulama
denetçisi makine mühendisinin,
5) Bir proje ve uygulama
denetçisi elektrik mühendisinin
denetim sorumluluğu
üstleneceğine dair ek-14’deki form-12’ye uygun taahhütnameleri, denetçi
belgeleri, noterlikçe tasdikli imza beyanları, vukuatlı nüfus kaydı
örnekleri ve ikametgâh ilmühaberleri.
(2) Teslim edilen belgelerin
uygun görülmesi hâlinde, Yapı Denetim Komisyonunca ek-15’de gösterilen
form-13’e uygun yapı denetim izin belgesi tanzim edilir. Verilen izin
belgesi üç yıl için geçerlidir. Bu sürenin sonunda vize edilmeyen izin
belgesinin kullanımına izin verilmez.
(3) Yapı Denetim Komisyonunca
Kanunun uygulandığı her il için o ilde faaliyet gösterebilecek yapı denetim
kuruluşu sayısı hesap edilir. Bu sayı, o ilde hesap tarihi itibariyle
toplam denetlenen inşaat alanının kuruluş yetki sınırı olan 360.000 m2’ye
bölünmesi ve elde edilen sonucun % 10’u oranında artırılmasıyla bulunur.
Küsuratlar, bir üst tam sayıya tamamlanır.
(4) Bir il için hesap edilen
yapı denetim kuruluşu sayısı o ilde faaliyet gösteren kuruluş sayısından
fazla ise izin belgesi için yapılan başvurular, Yapı Denetim Komisyonunca
değerlendirmeye alınır. Aksi hâlde, başvurular her il için sıraya konulmak
suretiyle, herhangi bir yapı denetim kuruluşunun izin belgesinin iptal
edilmesi veya o ilde denetlenen inşaat alanının uygun olmasına kadar
bekletilir. Belirtilen durumlar dışında, o il dâhilinde yeni yapı denetim
kuruluşuna izin belgesi verilmez.
(5) Yapı denetim kuruluşunun
faaliyet göstereceği ilde en az 100 m2 alana sahip tam donanımlı bir
ofisinin bulunması zorunludur. Merkez ofiste en az beş adet bilgisayar, iki
adet yazıcı, bir adet fotokopi makinesi ve denetim hizmetinde kullanılmak
üzere kuruluş adına üç adet otomobil bulundurmak şarttır. İl dışındaki
şubelerde ise bu araç ve gereçlerden en az birer adedinin bulunması şartı
aranır.
(6) Yapı denetim kuruluşunca
izin belgesi başvurusunda bulunulmasını müteakiben, Yapı Denetim Komisyonu
veya Komisyonca görevlendirilecek bir heyet tarafından kuruluşun faaliyet
göstereceği ofisin asgari şartları haiz olup olmadığına ilişkin rapor
tanzim edilir. Bu rapor, izin belgesi verilmesi safhasında dikkate alınır.
Rapor hazırlanırken, aynı ofiste yapı denetimi haricinde bir başka ticari
faaliyetin yürütülmemesi, denetçiler için uygun çalışma ortamlarının,
düzenli arşiv bölümünün ve proje incelemesine uygun ortamın mevcut olması
hususları göz önünde bulundurulur.
(7) Kuruluşun durumu ile ilgili
olarak yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi birinde değişiklik
olması hâlinde, değişikliğe dair belgeler ile birlikte en geç on beş gün
içinde Yapı Denetim Komisyonuna bildirimde bulunulur.
Laboratuvarın
çalışma usul ve esasları
MADDE
13 – (1) Yapı Denetim Komisyonu,
yapı malzemeleri ile ilgili ham madde ve mamul madde üzerinde ilgili
standartlarına veya teknik şartnamelerine göre ölçüm, muayene ve deney
yapabilen ve bunların diğer özelliklerini tespit edebilen yeterli alet,
teçhizat ve personele sahip olan laboratuvara ek-16’da gösterilen form-14’e
uygun izin belgesi verir. İzin belgesi almak için aranan şartlar, ek-1’deki
Laboratuvar İzni Onay Talimatı ile ek-2’deki Laboratuvar İzin Belgesi
Teknik Şartnamesinde belirtilmiştir.
(2) Laboratuvar kuruluşu, şube
açtığı takdirde bu şube için de ayrıca izin belgesi alınması şarttır.
(3) Yönetmelik kapsamındaki
laboratuvarlar, üçüncü taraflara ait laboratuvarlardır. Yapı ruhsatı veren
kurum ve kuruluşların laboratuvarlarında ve yapı malzemesi üreten veya imal
eden kuruluşların imal ettikleri malzemeleri test etmek üzere kurdukları
laboratuvarlarda Kanunun ve Yönetmeliğin öngördüğü yapı denetimine ilişkin
muayene ve deneyler yaptırılamaz.
(4) Laboratuvarlarda yapı
malzemesi kalite kontrolü konusunda laboratuvar denetçi belgesine sahip en
az bir inşaat veya kimya mühendisi, zemin deneyleri konusunda laboratuvar
denetçi belgesine sahip en az bir inşaat veya jeoloji veya jeofizik
mühendisi ile yardımcı teknik elemanlar istihdam edilir.
(5) Deneyi yapılacak numuneler,
ilgili standartlarda yazılı olan usullere göre laboratuvar görevlilerince
alınır ve usulüne uygun olarak teste tabi tutulur.
(6) Laboratuvarlar, her yıl en
az bir defa Yapı Denetim Komisyonunca veya Komisyonun görevlendirdiği
elemanlarca denetlenir ve izin belgeleri her yıl vize ettirilir.
Yapı
denetim kuruluşunda ve laboratuvarda görev alacak teknik personelin deneyim
ve nitelikleri
MADDE
14 – (1) Yapı denetim kuruluşu,
denetimini üstlendiği proje ve yapım işlerinde, Kanun ve bu Yönetmelik
hükümleri ile belirlenmiş görevlerini denetçi mimar ve denetçi mühendisler
eliyle yürütür. Denetçi mimar ve denetçi mühendis olarak görev yapabilmek
için, ilgililerin Yapı Denetim Komisyonuna başvurarak, ek-17’de gösterilen
form-15’e uygun denetçi belgesi almaları zorunludur.
(2) Denetçi belgesi,
a) Proje inceleyecek ve inşaat
denetimi yapacak olan mimar için "proje ve uygulama denetçisi",
b) Proje inceleyecek ve inşaat
denetimi yapacak olan inşaat mühendisi için "proje ve uygulama
denetçisi",
c) İnşaat denetimi yapacak
inşaat mühendisi için "uygulama denetçisi",
ç) Proje inceleyecek ve inşaat
denetimi yapacak olan makine ve elektrik mühendisleri için "proje ve
uygulama denetçisi",
d) Laboratuvarda görev yapacak
olanlar için "zemin veya yapı malzemesi laboratuvar denetçisi"
adıyla düzenlenir.
(3) Denetçi belgesi aşağıdaki
şartları haiz olup bunları belgelendiren mimar ve mühendislere verilir:
a) Türkiye Cumhuriyeti
tâbiiyetinde olmak,
b) Şantiyelerde iş
görebileceklerine ilişkin olarak, Sağlık Bakanlığına bağlı devlet
hastanelerinden son altı ay içinde alınmış olan sağlık raporu,
c) Diplomasının veya yerine
geçen belgenin aslı veya Komisyonca onaylı örneği,
ç) İlgili meslek odasına kayıt
belgesi (ek-18 form-16),
d) Vukuatlı nüfus kaydı örneği
ve iki adet vesikalık fotoğraf,
e) Yüz kızartıcı bir suçtan
dolayı mahkûmiyeti bulunmadığını gösteren adlî sicil belgesi,
f) Mesleğinde fiilen en az on
iki yıl çalıştığına ilişkin olarak ilgili kurum ve kuruluşlardan alınacak
belgeler,
g) Laboratuvar denetçisi
mühendisler için on iki yıllık fiili meslek süresinin en az üç yılı ilgili
alanda olmak üzere laboratuvarda çalışıldığına dair ilgili kurum ve
kuruluşlardan alınacak belgeler.
(4) Başvuru tarihi itibariyle
bir kamu kuruluşunda çalışmakta olan mimar ve mühendislerin sahip oldukları
mesleki deneyimleri, çalıştıkları mesleki ihtisas alanları ve çalışma
süreleri belirtilecek şekilde görev yaptıkları kurumlardan alınacak
belgeler ile belgelendirilir. Bu durumda olanlar için diploma, vukuatlı
nüfus kaydı örneği, adlî sicil belgesi ve sağlık kurulu raporu istenmez.
Kamu kuruluşlarından emekli olanlardan ise bu bilgi ve belgeler istenir.
(5) Serbest olarak veya özel
sektörde çalışan mühendis ve mimarların, mesleki deneyimleri ve çalışma
süreleri, çalıştıkları özel kuruluşlardan alınan ve çalışma alanı ile
ilgili kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarınca onaylanan belge ile belgelendirilir. Ayrıca, özel
kuruluşlarda yapılan çalışmaları teyit etmek üzere ilgili sosyal güvenlik
kurumundan alınan belgeler ibraz edilir.
(6) Verilen denetçi belgeleri
beş yıl için geçerlidir. Bu sürenin sonunda vize edilmeyen denetçi
belgesinin kullanımına izin verilmez.
(7) Denetçi belgesine sahip
olan mimar ve mühendisler, Yapı Denetim Komisyonunun veya Komisyonca uygun
görülen kurum ve kuruluşların açacakları hizmet içi eğitim programlarına
katılmak zorundadırlar. Düzenlenen eğitim programları sonunda bir
değerlendirme sınavı yapılır. Yapılan sınavda geçer not alamayanlar, geçer
not alıncaya kadar eğitimlere katılmaya devam ederler. Söz konusu eğitim
programlarına iki defa üst üste katılmayanların denetçi belgesi Yapı
Denetim Komisyonunca iptal edilerek, durum sicillerine işlenmek üzere
ilgili meslek odalarına bildirilir.
Teknik
personelin denetim yetkisi
MADDE
15 – (1) Yapı denetim kuruluşunda
görev alacak denetçi personelin unvanlarına göre denetim yetkisi sınırları
ve görevleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Proje ve uygulama denetçisi
mimar, mimari projenin ilgili mevzuata uygunluğunun ve yapının her
safhasında bu projelere uygun yapılıp yapılmadığının denetimini yapar.
Denetim yetkisi sınırı 360.000
m2 toplam inşaat alanıdır.
b) Proje ve uygulama denetçisi
inşaat mühendisi, zemin etüdü raporuyla birlikte yapı statiği,
betonarme-çelik-ahşap-yığma yapı hesabı, projelerin ve yapının denetimi ile
görevlidir. Denetim yetkisi sınırı 360.000 m2 toplam
inşaat alanıdır.
c) Uygulama denetçisi inşaat
mühendisi, yapı denetimini yapar. Denetim yetkisi sınırı 120.000 m2’dir.
ç) Proje ve uygulama denetçisi
makine mühendisi, proje ve yapı denetimini yapar. Denetim yetkisi sınırı
120.000 m2’dir.
d ) Proje ve uygulama denetçisi
elektrik mühendisi, proje ve yapı denetimini yapar. Denetim yetkisi sınırı
120.000 m2’dir.
(2) Yapı denetim kuruluşunda
görev alan yukarıda yetki sınırları verilmiş proje ve uygulama denetçisi
inşaat mühendisi, söz konusu denetim yetkisini kullanırken, denetimi
üstlenilen yapıda aynı zamanda uygulama denetçisi olarak
görevlendirilebilir.
(3) Kontrol elemanı: Yapı
denetim kuruluşunda görev alan kontrol elemanı, denetçi mimar ve denetçi
mühendisin sevk ve idaresi altında görev yapar. Görevlendirildikleri
yapılarda denetçi mimar ve mühendislerin vereceği görevi yerine getirir ve
sorumluluğu altında bulunan işlerden dolayı denetçi mimar ve mühendisler
ile birlikte müteselsilen sorumludur. Denetim yetkisi sınırları, inşaat
alanı itibarı ile aşağıdaki tabloda belirtilmiştir:
|
İnşaat mühendisi ve mimar
|
30.000 m²
|
|
Makine mühendisi
|
60.000 m²
|
|
Elektrik mühendisi
|
120.000 m²
|
(4) Yardımcı kontrol elemanı:
Yardımcı kontrol elemanı, her yıl Bakanlık tarafından yayımlanan Mimarlık
ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık
Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğe göre 3b (hariç) grubuna kadar olan ve
inşaat alanı 15.000 m2’yi geçmeyen bir yapının denetimi üstlenildiğinde,
yapı denetim kuruluşunda kontrol elemanı yerine görevlendirilir. Yardımcı
kontrol elemanı, denetçi mimar ve denetçi mühendislerin sevk ve idaresi
altında görev yapar. Görevlendirildiği yapılarda denetçi mimar ve denetçi
mühendisler ile birlikte müteselsilen sorumludur. Denetim yetkisi
sınırları, inşaat alanı itibarı ile aşağıdaki tabloda belirtilmiştir:
|
Teknik öğretmen
(İnşaat, Makine, Elektrik)
|
Tekniker
(İnşaat, Makine, Elektrik)
|
Teknisyen
(İnşaat, Makine, Elektrik)
|
|
15.000 m²
|
10.000 m²
|
5.000 m²
|
Teknik
personelin yapı denetim kuruluşunda istihdam esasları
MADDE
16 – (1) Yapı denetim kuruluşu,
faaliyetine devam ettiği sürece 12’nci maddenin birinci fıkrasının (ç)
bendinde sayılan çekirdek personeli istihdam etmek zorundadır. Aksi
takdirde, eleman eksikliği giderilip uygun denetim elemanları istihdam
edilinceye kadar, kuruluşun faaliyetine izin verilmez. Bu durum üç ay
içerisinde düzeltilmez ise, kuruluşun belgesi geçici olarak geri alınır.
(2) Yapı denetim kuruluşunda
görev alacak denetçi mimar ve denetçi mühendisler, denetim sorumluluğu
üstlenileceğine ilişkin olarak ek-14’de gösterilen form-12’ye uygun
taahhütnameyi, denetçi belgesini, noterlikçe tasdikli imza beyanını,
vukuatlı nüfus kaydı örneğini, adlî sicil belgesini ve ikametgâh
ilmühaberini; kontrol elemanı ve yardımcı kontrol elemanı ise, üstlenilecek
denetim hizmeti için ek-19’da gösterilen form-17’ye uygun taahhütnameyi,
noterlikçe tasdikli diploma suretini, ikametgâh ilmühaberini, vukuatlı
nüfus kaydı örneğini, odaya kayıt belgesini ve adlî sicil belgesini Yapı
Denetim Komisyonuna sunulmak üzere yapı denetim kuruluşuna vermek
zorundadır. Yapı denetim kuruluşu ile istihdam edilecek denetçi, kontrol
elemanı ve yardımcı kontrol elemanı arasında, çalışma saatleri, ücret,
görev ve sorumlulukları içeren bir sözleşme akdedilir.
(3) Denetçi mimarlar, denetçi
mühendisler, kontrol elemanları ve yardımcı kontrol elemanları, sadece bir
ilin sınırları içerisinde görev yapabilirler. Yapı denetim kuruluşu,
denetçi mimarlar, denetçi mühendisler, kontrol elemanları ve yardımcı
kontrol elemanlarının denetleme yetkisine sahip oldukları yapı inşaat alanı
aşıldığı takdirde, ilave denetçi mimar, denetçi mühendis, kontrol elemanı
ve yardımcı kontrol elemanı görevlendirmek ve bununla ilgili belgeleri Yapı
Denetim Komisyonuna vermek zorundadır.
(4) Denetçi mimar ve denetçi
mühendislerin sorumlulukları altındaki işlerden bilgi sahibi olmaları
konusunda, yapı denetim kuruluşu gereken tedbirleri alır. Bu maksatla aylık
bilgilendirme çizelgeleri hazırlanarak ilgili personele imza karşılığında
tebliğ edilir.
(5) Denetçi mimar ve denetçi mühendisler,
sorumlulukları altında bulunan işler için aynı işte görevli olan kontrol ve
yardımcı kontrol elemanlarını uygun şekilde görevlendirmek ve sevk ve idare
etmekle yükümlüdür. Denetçi mimar ve denetçi mühendisler, sevk ve idaresi
altında bulunan kontrol ve yardımcı kontrol elemanlarına sorumlulukları
altındaki işler ile ilgili düzenli olarak aylık raporlar hazırlatarak yapı
denetim kuruluşuna sunarlar.
(6) Vefat, hastalık, izin,
istifa ve benzeri nedenlerle denetçi mimar, denetçi mühendis, kontrol elemanı
veya yardımcı kontrol elemanından birinin yapı ile ilişkisinin kesilmesi
hâlinde, yapı denetim kuruluşunca yapının ilişik kesme anındaki durumunu
belirleyen ek-20’de gösterilen form-18’e uygun seviye tespit tutanağı
tanzim edilir; ayrılan denetçi mimar, denetçi mühendis, kontrol elemanı
veya yardımcı kontrol elemanının yerine görev yapacak, kuruluş bünyesinde
bulunan aynı statüdeki personel üç iş günü içinde geçici olarak
görevlendirilir. Seviye tespit tutanağı geçici personel görevlendirmeye
ilişkin dilekçe ekinde ilgili idaresine gönderilir. Bu tarihten itibaren
yeni görevlendirme yapılıncaya kadar geçen süre içinde yapı ile ilgili her
türlü sorumluluk geçici olarak görevlendirilen personele aittir. Yapı
denetim kuruluşunca ilgili personelin görevinden ayrılmasını takip eden
otuz iş günü içinde görevlendirilen aynı statüdeki yeni personel için,
yapının göreve başlama anındaki durumunu gösteren ek-20’de gösterilen
form-18’e uygun seviye tespit tutanağı düzenlenerek durum ilgili idareye ve
Yapı Denetim Komisyonuna bildirilir.
(7) Personelin görevinden
ayrılmasını takip eden otuz iş günü içinde yeni denetçi mimar, denetçi
mühendis, kontrol elemanı veya yardımcı kontrol elemanı görevlendirilmediği
takdirde, ilgili idarece yapı tatil tutanağı tanzim edilerek yapının
devamına izin verilmez. Eksiklik giderilinceye kadar, bu durumdaki yapı
denetim kuruluşunun, yeni iş almasına ve eleman eksiği olan işler işin
hakediş yapmasına izin verilmez.
(8) Yapı denetim kuruluşundan
ayrılmak isteyen denetçi mimar, denetçi mühendis, kontrol ve yardımcı
kontrol elemanları, bu isteklerini noterlikçe keşide edilecek bir
istifaname ile yapı denetim kuruluşuna ve Yapı Denetim Komisyonuna
bildirirler. Bu durumlarda bildirimle ilgili kanuni süreler, istifanamenin
tebliğ tarihinden itibaren başlar.
(9) Yapı denetim kuruluşunda
çalışan kontrol ve yardımcı kontrol elemanları, bu görevi sürdürdükleri
süre içinde, başkaca mesleki ve inşaat işleriyle ilgili ticari faaliyette
bulunamazlar. Denetçi mimar ve denetçi mühendisler için Kanunda öngörülen
hüküm ve yükümlülükler, kontrol ve yardımcı kontrol elemanları için de
geçerlidir.
(10) Yapı denetim kuruluşunun
ortağı olan mühendis ve mimarlar, kuruluşta görevli denetçi mimar ve
denetçi mühendisler ile kontrol ve yardımcı kontrol elemanlarının
görevlerini Kanun ve bu Yönetmelik çerçevesinde yerine getirmeleri için
gereken her türlü tedbiri alır. Denetim hizmetini yürüten personelin etkin
biçimde görev yapmalarını sağlayacak tedbirlerin alınmaması durumunda,
ortaya çıkan kusurlardan kuruluşun ortakları ve yöneticileri, ilgili
denetim personeli ile birlikte müteselsilen sorumludurlar.
(11) Yapı denetim kuruluşunda
çalışan her türlü personelin sigorta primleri ilgili mevzuatta öngörülen
şekilde eksiksiz olarak yatırılır.
Yapı
denetim kuruluşunun şube aracılığıyla faaliyet göstermesi ve şubede
görevlendirilecek personel
MADDE
17 – (1) Yapı denetim kuruluşu,
Kanun kapsamında olup herhangi bir yapı denetim kuruluşuna izin belgesi
verilmemiş olan illerde, şube açarak faaliyet gösterebilir. Yapı denetim
kuruluşunun faaliyet gösterdiği il dışında herhangi bir ilde şube
açabilmesi için, ticari ve mali yönden gereken bütün işlemlerin
tamamlanarak, şube açılacak olan ilde daimi olarak ikamet etmek kaydıyla
asgari;
a) Bir proje ve uygulama denetçisi
mimar,
b) Bir proje ve uygulama
denetçisi inşaat mühendisi,
c) Bir uygulama denetçisi
inşaat mühendisi,
ç) Bir proje ve uygulama
denetçisi makine mühendisi,
d) Bir proje ve uygulama
denetçisi elektrik mühendisi
görevlendirilmesi şarttır. Denetçi
mimar ve denetçi mühendisler için ek-14’te gösterilen form-12’ye uygun
taahhütname, denetçi belgesi, noterlikçe tasdikli imza beyanı, vukuatlı
nüfus kaydı örneği, adlî sicil belgesi ve ikametgâh ilmühaberi; kontrol
elemanları ve yardımcı kontrol elemanları için ise, üstleneceği denetim
hizmeti için ek-19’da gösterilen form-17’ye uygun taahhütname, noterlikçe
tasdikli diploma sureti, odaya kayıt belgesi, ikametgâh ilmühaberi,
vukuatlı nüfus kaydı örneği, adlî sicil belgesi ile birlikte, gereken
ticari ve mali işlemlerin tamamlandığını gösteren belgeler, kuruluşun şube
açma talebini belirten bir dilekçe ekinde Yapı Denetim Komisyonuna sunulur.
(2) Yapı denetim kuruluşunca
şube izin belgesi müracaatı yapılmasını müteakiben, Yapı Denetim Komisyonu
veya Komisyonca görevlendirilecek heyet tarafından, kuruluşun faaliyet
göstereceği ofisin, asgari şartları haiz olup olmadığına ilişkin rapor
tanzim edilir. Bu rapor, izin belgesi verilmesi sırasında dikkate alınır.
Rapor hazırlanırken, aynı ofiste yapı denetimi haricinde başkaca bir ticari
faaliyetin yürütülmemesi, denetçiler için uygun çalışma ortamlarının,
düzenli arşiv bölümünün ve proje incelemesine uygun ortamın mevcut olması
hususları göz önünde bulundurulur.
(3) Komisyon tarafından
kuruluşun talebi değerlendirilerek, kuruluşun müracaatta bulunduğu ilde
faaliyet gösterebileceğini göstermek üzere ek-21’de gösterilen form-19’a
uygun izin belgesi verilir. Yapı ruhsatı alma safhasında, şube olarak
faaliyet gösterecek kuruluşların bu belgeye sahip olup olmadıkları ilgili
idarece kontrol edilir. İzin belgesi olmaksızın şube hâlinde faaliyete izin
verilmez.
(4) Bir ilde açılabilecek şube
sayısı, 12’nci maddede belirtilen yöntem ile hesaplanır. Bu sayının
üzerinde şube açılışına izin verilmez.
(5) Yapı denetim kuruluşlarının
şubeleri aracılığıyla faaliyet göstermelerine izin verilmiş olan bir ilde,
o ili merkez olarak seçmiş olan yeni bir yapı denetim kuruluşuna izin
belgesi verilmesi hâlinde, şubeler aracılığıyla faaliyet gösteren yapı
denetim kuruluşlarının sorumluluğunda bulunan işlerin tamamlanmasını
müteakiben, şubeler için düzenlenmiş olan izin belgeleri iptal edilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Yapı
Denetim Komisyonunun Çalışma Usul ve Esasları
Yapı
Denetim Komisyonu
MADDE
18 – (1) Yapı Denetim Komisyonu,
konu ile ilgili olarak Bakanlık tarafından görevlendirilecek en az genel
müdür yardımcısı seviyesinde bir Başkan ile en az şube müdürü seviyesinde
dört üye olmak üzere, toplam beş üyeden teşkil edilir. Asil üyelerin
bulunmaması halinde, en az şube müdürü seviyesinde yedek üyeler görev
yaparlar.
Yapı
Denetim Komisyonunun çalışma usul ve esasları
MADDE
19 – (1) Yapı Denetim Komisyonu,
Başkanın yazılı veya sözlü daveti üzerine üye tam sayısının salt çoğunluğu
ile toplanır. Komisyon kararları çoğunlukla alınır. Çekimser oy
kullanılamaz. Oyların eşit olması durumunda, Komisyon Başkanının bulunduğu
taraf çoğunlukta sayılır.
(2) Yapı Denetim Komisyonu,
yapı denetim kuruluşlarının kuruluş safhasında teknik altyapı ve donanım
açısından yeterliliğini değerlendirmek, yapı denetim kuruluşlarının ve
laboratuvarların faaliyetlerini denetlemek, mimar ve mühendislere denetçi
belgesi düzenlemek, yapı denetim kuruluşlarına, şubelerine ve
laboratuvarlara izin belgesi düzenlemek ve denetçi mimar ve mühendisler ile
kontrol elemanlarının sicillerini tutmakla görevlidir.
(3) Komisyon, ihtilaflı
konuları, şikayetleri ve yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların
faaliyetlerini mahallinde inceler, bunun için gerektiğinde elemanlar veya
heyetler görevlendirebilir.
(4) Komisyon, yapı denetim
kuruluşlarının ve laboratuvarların denetçi mimar ve mühendisleri ile
kontrol ve yardımcı kontrol elemanları için meslek içi eğitim ve faaliyet
programları tertip eder. Bu eğitimlerin düzenlenmesi amacıyla,
gerektiğinde, kamu veya özel sektör kuruluşları ile işbirliği yapar.
(5) Yapı Denetim Komisyonunun
yapı denetim izin belgesi, laboratuvar izin belgesi ve denetçi belgesi
verilmesi ile ilgili iş ve işlemleri, Komisyonca teşkil edilen bir
sekreterya eliyle yürütülür.
(6) Yapı Denetim Komisyonu
üyeliği yapanlar, bu üyelik sona erdikten sonraki iki yıl içinde, herhangi
bir yapı denetim kuruluşu veya laboratuvarın ortağı olamaz.
Yapı
denetimi çalışma birimleri
MADDE
20 – (1) Kanunun uygulanmasına
ilişkin olarak ortaya çıkabilecek ihtilaflar, tarafların yapı denetimi
konusundaki her türlü müracaatları, öncelikle yapının bulunduğu yerdeki il
Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü bünyesinde, Bakanlık uygun görüşü alınarak
belirlenecek personelden müteşekkil yapı denetimi çalışma birimi tarafından
incelenerek sonuçlandırılır. İtiraz halinde konu, Bayındırlık ve İskân
Müdürlüğünce Yapı Denetim Komisyonuna intikal ettirilir.
(2) İl Bayındırlık ve İskân
Müdürlüğü, bu görevlerin yürütülmesi için personelin eğitimi ve gerekli
donanımın sağlanması da dâhil olmak üzere gereken her türlü tedbirleri
alır.
(3) Bayındırlık ve İskân
Müdürlükleri bünyesinde görev alan teknik elemanlardan teşkil edilen yapı
denetimi çalışma birimlerinin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Yapı denetim kuruluşlarının
faaliyetlerini inceleyerek sonuçlarını Yapı Denetim Komisyonuna bildirmek,
b) Yapı denetim kuruluşlarının
Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak görevlerini yürütmelerini
temin etmek üzere inceleme, araştırma ve bilgilendirme faaliyetlerinde
bulunmak,
c) Yapı denetimi faaliyeti
sebebiyle yapı denetim kuruluşu, yapı sahibi, denetçi mimar ve denetçi
mühendis, kontrol ve yardımcı kontrol elemanları, yapı müteahhidi, şantiye
şefi, laboratuvar sahibi ve sorumluları ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek
ihtilafların hâlline yardımcı olmak,
ç) Yapı Denetim Komisyonunca
Kanun, Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde verilebilecek diğer
görevleri yerine getirmek.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Yapı
Denetimi Hizmet Sözleşmesi ile İlgili Esaslar
Yapı
denetimi hizmet sözleşmesi
MADDE
21 – (1) Kanun kapsamına giren
yapıların sahipleri, yapının uygulama projeleri bitirildikten sonra bir
yapı denetim kuruluşu ile ek-6’da gösterilen form-4’e uygun bir hizmet
sözleşmesi akdederek, bir suretini ruhsat işlemlerini başlatmak üzere
ek-5’de gösterilen form-3’e uygun taahhütname ekinde ilgili idareye sunar.
(2) İlgili idareler,
sözleşmelerde tarafların imzalarını aramak zorunda olup, imzaları tamam
olmayan sözleşmelere göre ruhsat başvurusunda bulunulmasına müsaade etmez.
Sözleşme
süresi
MADDE
22 – (1) Yapı denetimi hizmetinin
süresi, sözleşmenin imzalandığı tarihten denetlenen yapı için yapı kullanma
izninin alındığı tarihe kadar geçen süredir. Bu süre, yapı sahibi ile yapı
müteahhidi arasında akdedilen yapım sözleşmesinin süresinden az olamaz.
Sözleşmenin
sona ermesine ilişkin esaslar
MADDE
23 – (1) Yapı ruhsatı alındıktan
sonra iki yıl içinde inşaata başlanmadığı veya başlandığı halde, başlama
müddeti ile birlikte beş yıl içinde yapı bitirilemediği ve bu süre içerisinde
ruhsat yenilenmediği takdirde, yapı sahibi ile yapı denetim kuruluşu
arasında akdedilen sözleşme başkaca bir bildirime gerek kalmaksızın
kendiliğinden sona erer. Bu durumdaki işler için ilgili idare tarafından
onaylanmış seviye tespiti Yapı Denetim Komisyonuna gönderilir. Söz konusu
işin inşaat alanı, yapı denetim kuruluşu ile birlikte, denetçi mimar ve
mühendisleri ile kontrol elemanı ve yardımcı kontrol elemanlarının
sorumluluğu altında bulunan inşaat alanından minha edilir. Yapı sahibi,
önceki yapı denetim kuruluşu ile yeniden sözleşme akdederek işe devam
edebileceği gibi, başka bir yapı denetim kuruluşu ile de sözleşme akdedip
işe devam edebilir.
(2) Yapı denetim kuruluşunca,
iş bitirme tutanağının ilgili idareye verilmesini müteakiben, ilgili idare
tarafından yapı, ruhsat ve ekleri açısından kontrol edilerek en geç on beş
iş günü içinde iş bitirme tutanağı onaylanır. Aksi takdirde, durum, ilgili
idarece gerekçeli ve yazılı olarak yapı denetim kuruluşuna bildirilir.
(3) Yapının ilgili mevzuata uygun
şekilde kısmen veya tamamen bitirildiğine dair iş bitirme tutanağının
tanzim edilmesi ve ilgili idarece bu tutanağın onaylanmasını müteakiben,
söz konusu yapının inşaat alanı, yapı denetim kuruluşu ile birlikte,
denetçi mimar ve mühendisleri ile kontrol elemanı ve yardımcı kontrol
elemanlarının sorumluluğu altında bulunan inşaat alanından minha edilir.
(4) Yapı kullanma izni belgesi
tanzim edilmesi safhasında, yapı denetim kuruluşu tarafından hazırlanan iş
bitirme tutanağının ilgili idarece onaylanmış olması durumunda, yapı
denetim kuruluşunun yapı kullanma izni belgesini ayrıca imzalaması şartı
aranmaz, ancak kuruluş, yapı kullanma izni belgesinden doğan her türlü
sorumluluğu kabul etmiş sayılır. Yapı kullanma izni belgesi tanzim
edildiğinde ilgili idarece kuruluşa bilgi verilir.
(5) Yapı denetim hizmet
sözleşmesinin, tek taraflı olarak feshi veya yapı sahibi ve yapı denetim
kuruluşunun karşılıklı anlaşmasıyla feshi durumunda, fesih işlemi, noter
ihbarnamesi ile karşı tarafa, ilgili idareye, ilgili Bayındırlık ve İskân
Müdürlüğüne dağıtımlı olarak bildirilmek suretiyle yapılır.
(6) Fesih işlemi sonrasında
yapı sahibi, yapı denetim kuruluşu ve yapı müteahhidi tarafından ek-22’de
gösterilen form-20’ye uygun seviye tespit tutanağı tanzim edilir ve ilgili idarenin
onayına sunulur.
(7) Fesih sonrasında, ilgili
idarece yapı tatil tutanağı tanzim edilerek, yapı ile ilgili her türlü
belge (yapıya ilişkin bilgi formu, ruhsat, hakediş raporu, fesihle ilgili
yazışmalar, seviye tespit tutanağı ve yapı tatil tutanağının tasdikli
suretleri) bir görüş yazısı ekinde il Bayındırlık ve İskân Müdürlüğüne
gönderilir.
(8) Yapı denetimi hizmet
sözleşmesi feshedilen yapıyla ilgili olarak İl Bayındırlık ve İskân
Müdürlüğünce yerinde inceleme yapılır ve ilgili idareden alınan görüş ve
belgeler ışığında, yapı denetim kuruluşunun görev ve sorumlulukları ile
yapının ruhsata ve eklerine uygunluğu açısından durumu değerlendiren bir
rapor hazırlanarak, tarafların kusur ve sorumluluğu tespit edilen
durumlarda bu rapor Yapı Denetim Komisyonuna gönderilir.
(9) Denetim faaliyeti geçici
olarak durdurulan veya izin belgesi iptal edilen yapı denetim kuruluşunun
denetim sorumluluğu altında olan yapım işleri tamamlanmış yapılar için
ilgili idarelerce yapı tatil tutanağı tanzim edilmez. Yapılacak herhangi
bir inşai faaliyeti kalmayan ve yapı kullanma izni belgesi için müracaatta
bulunan yapı sahiplerinin yeni bir yapı denetim kuruluşu ile sözleşme
akdetmesine gerek olmaksızın, bu durumdaki yapı denetim kuruluşunca,
yapının ruhsata ve eki projesine uygun olarak tamamen bitirilmiş olduğuna
dair rapor tanzim edilerek, ilgili idareye verilir. İş bitirme tutanağı
veya yapı kullanma izni belgesi bu kuruluşça imzalanır.
(10) Denetim faaliyeti geçici
olarak durdurulan veya izin belgesi iptal edilen yapı denetim kuruluşunun
denetim sorumluluğu altında olup inşai faaliyeti devam eden veya yapı
denetimi hizmet sözleşmesi fesih edilen işler için yapı sahibi tarafından
yeni bir yapı denetim kuruluşu ile sözleşme akdedilir. Yeni bir yapı
denetim kuruluşu görevlendirilmeksizin yapının devamına hiçbir surette izin
verilmez. İlgili idarece, ilk ruhsat numarası yazılmak kaydıyla yeni bir
yapı ruhsatı tanzim edilir. Bu ruhsatın ilgili bölümü yeni yapı denetim
kuruluşunca imzalanır ve ek-22’de gösterilen form-20’ye uygun seviye tespit
tutanağı tanzim edilerek yeni ruhsat ekine konulur.
(11) Denetim faaliyetinin
geçici olarak durdurulmasına veya izin belgesinin iptaline sebep olan işler
için, herhangi bir inşai faaliyeti kalmamış olsa dahi, geri kalan iş ve
işlemler tamamlanmak üzere yapı sahibinin bir başka yapı denetim kuruluşu
ile hizmet sözleşmesi imzalaması şarttır.
(12) Yapının denetim
sorumluluğunu üstlenen yeni yapı denetim kuruluşu, görevi üstlendiği
tarihten önce yapılan bütün iş ve işlemlerin denetiminin Kanuna ve
Yönetmeliğe uygun şekilde tamamlanmasından dolayı görevi bırakan yapı
denetim kuruluşu ile birlikte müteselsilen sorumludur.
(13) Yeni görevlendirilen yapı
denetim kuruluşu, denetimi üstlenilen yapının imar planına, mevzuata,
ruhsata ve eklerine, standartlara, teknik şartnamelere uygun olarak yapılıp
yapılmadığına ilişkin yapı güvenliği raporu tanzim eder. Bu rapor, ilgili
idaresince incelenerek onaylanır.
İnşaatın
devri veya satılması
MADDE
24 – (1) Yapının tamamlanmadan
önce başkasına devri suretiyle yapı sahibinin değişmesi hâlinde, yapı
denetim kuruluşunca ek-20’de gösterilen form-18’e uygun seviye tespit
tutanağı tanzim edilerek, durum en geç üç iş günü içinde ilgili idareye ve
ilgili Bayındırlık ve İskân Müdürlüğüne bildirilir ve ilgili idarece yapı
tatil tutanağı düzenlenerek yapım faaliyeti durdurulur. Yapının yeni sahibi
tarafından Yönetmeliğe uygun olarak bir yapı denetim kuruluşu ile hizmet
sözleşmesi akdedilmedikçe inşaatın devamına izin verilmez.
ALTINCI
BÖLÜM
Hizmet Bedellerinin Tespiti ve
Ödenmesi Esasları
Yapı
denetimi hesabı
MADDE
25 – (1) Kanun ile öngörülen
hizmet bedellerini karşılamak üzere, ilgili idare adına bankada bir yapı
denetim hesabı açılır. Yapı denetim kuruluşunun hizmet bedelleri yapı
sahibi tarafından bu hesaba yatırılır. Hizmet bedelleri, ilgili idarenin
onayı ile yapı denetim kuruluşuna bu hesaptan ödenir.
(2) Bu hesap başka maksatlarla
kullanılamaz. 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkında Kanunda belirtilen borçlar da dâhil olmak üzere haczedilemez
ve tedbir konulamaz.
Hizmet
bedelinin tespiti
MADDE
26 – (1) Yapı denetimi hizmeti
için yapı denetim kuruluşuna ödenecek hizmet bedellerine esas oranlar,
aşağıdaki cetvelde belirlenen asgari hizmet bedelleri oranlarından az
olmamak şartıyla, projenin özellikleri ile yapının bulunduğu bölgenin
fiziki, ekonomik ve sosyal özellikleri dikkate alınarak, yapı sahibi ile
yapı denetim kuruluşu arasında akdedilecek sözleşmede belirtilir.
(2) Yapı denetimi hizmet
bedeli, yapı yaklaşık maliyeti ile hizmet bedeline esas oranın çarpımı
suretiyle elde edilen bedeldir. Bu bedele proje ve yapı denetimi ile her
türlü muayene ve deney ücreti dâhildir.
(3) Yapı yaklaşık maliyeti,
Bakanlık tarafından her yıl yayımlanan "Mimarlık ve Mühendislik Hizmet
Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
Hakkında Tebliğ"de belirlenen birim maliyetinin yapı inşaat alanı ile
çarpımından bulunur. Yapının bünyesinde bulunup da söz konusu Tebliğde belirtilmeyen
veya özellik arz eden yapım işlemlerinin metraja dayalı maliyet bedeli
hesaplanarak, yukarıdaki esasa göre hesaplanan toplam bedele ilave
edilebilir.
|
Yapı
Denetimi Hizmet Bedeline Esas
Oranlar
Cetveli
|
|
Hizmet
Süresi
|
Asgari
Hizmet Bedeli Oranı (% )
|
|
0-6 ay
|
2.57
|
|
1 yıl
|
2.71
|
|
1,5 yıl
|
2.85
|
|
2 yıl
|
3.00
|
|
2,5 yıl
|
3.30
|
|
3 yıl
|
3.63
|
|
3,5 yıl
|
3.99
|
|
4 yıl
|
4.39
|
|
4,5 yıl
|
4.83
|
|
5 yıl
|
5.31
|
(4) Yapı denetimi hizmet
sözleşmesinde belirtilen hizmet süresi, herhangi bir sebeple uzadığı
takdirde, uzayan sürenin her altı ayı için yukarıda belirtilen hizmet
oranlarına göre, işin tamamını kapsayacak şekilde ilave hizmet bedeli
ödenir. Sözleşmede belirtilen hizmet süresi herhangi bir nedenle kısaldığı
takdirde, işin tamamı üzerinden, kısalan sürenin her altı ayı için yukarıda
belirtilen hizmet oranları %5 azaltılarak ödenir.
(5) Güçlendirme, değiştirme,
ilave kat ve benzerleri gibi yeniden yapı ruhsatı almayı gerektiren yapım
işlerinde yapı yaklaşık maliyeti, proje müellifince hazırlanan ve ilgili
idarenin onayladığı keşif bedelidir.
(6) Üçüncü fıkrada belirtilen
ve Tebliğ’de öngörülmeyen yapı sınıfı için yapı denetimi hizmet bedeli
hesaplanmasında, yapılacak imalatların yaklaşık maliyeti esas alınır.
(7) Yapı yaklaşık maliyeti,
denetim hizmeti verilen yılın fiyatları ile belirlenir. Bir sonraki yıla
devreden işlerin yapı denetimi hizmet bedeli, uygulama yılının fiyatları
ile değerlendirilir. Bu durumda yapı denetim kuruluşu, yapı sahibi ve yapı
müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi tarafından yıl sonu
itibarı ile ek-23’de gösterilen form-21’e uygun bir seviye tespit tutanağı
tanzim edilir, yapı bölümünün kısmi oranı belirlenir ve söz konusu tutanak
ilgili idarenin onayına sunulur. Ancak, bu oranın belirlenmesi sırasında
taraflar arasında ihtilaf olması hâlinde, ilgili idareye müracaat edilerek,
seviye tespiti yapılması talep edilir ve belirlenen bu oran üzerinden yapı
denetim kuruluşuna ödemede bulunularak, yıl sonu itibarı ile hesap kesilir.
Bu durumda doğabilecek bedel farkı, yapı sahibi tarafından yapı denetimi
hesabına yatırılır. Yıl sonu itibarı ile hesap kesimi yapılmayan işler için
bir sonraki yıla ait ödemede bulunulmaz ve bu yapıların devamına yapı
denetim kuruluşunun önerisi ile ilgili idarece izin verilmez.
Hizmet
bedeli taksitleri
MADDE
27 – (1) Toplam inşaat alanı bin
m2’yi (dâhil) geçmeyen yapıların denetim hizmeti bedelinin, yapı sahibi
tarafından yapı denetim hesabına defaten yatırılması esastır. Ödeme makbuzunun
bir sureti yapı sahibi tarafından ilgili idareye ve yapı denetim kuruluşuna
verilir. Bu durumdaki yapıların denetim hizmeti için yapı sahibi tarafından
ilgili idareye hakediş talebi sırasında hizmet bedelinin tamamının
karşılanabileceğini gösteren banka teminat mektubu da verilebilir.
(2) Toplam inşaat alanı bin
m2’nin üzerindeki yapıların yapı denetimi hizmet bedelleri, yapı sahibinin
tercihine göre, defaten veya aşağıdaki tabloda gösterilen taksitler halinde
veya kısmi taksitler halinde hesaba yatırılır. Ödeme makbuzunun bir sureti
yapı sahibi tarafından ilgili idareye ve yapı denetim kuruluşuna verilir.
|
Taksit
|
Kapsam
|
Miktar (%)
|
|
1
|
Ruhsat alınması aşamasında ödenecek
olan proje inceleme bedeli
|
10
|
|
2
|
Kazı ve temel üst kotuna kadar olan
kısım
|
10
|
|
3
|
Taşıyıcı sistem bölümü
|
40
|
|
4
|
Çatı örtüsü, dolgu duvarları, kapı ve
pencere kasaları, tesisat alt yapısı dâhil yapının sıvaya kadar hazır
duruma getirilmiş bölümü
|
20
|
|
5
|
Mekanik ve elektrik tesisatı ile
kalan yapı bölümü
|
15
|
|
6
|
İş bitirme tutanağının ilgili idare
tarafından onaylanması
|
5
|
(3) Müteakip bölümün hizmet
bedeli yatırılmadığı takdirde, yapı denetim kuruluşunca yapı faaliyet durdurma
tutanağı ile seviye tespit tutanağı tanzim edilerek, tanzim tarihinden
itibaren üç iş günü içinde ilgili idareye bildirimde bulunulur. İlgili
idarece yapı tatil tutanağı tanzim edilir ve yapının devamına izin
verilmez. Bu hükümlere aykırı hareket eden ilgililer hakkında, Kanunun
cezai hükümleri uygulanır.
Hizmet
bedelinin ödenmesi
MADDE
28 – (1) Yapı denetim kuruluşu,
27’nci maddede belirtilmiş oranlara göre her yapı bölümü veya kısmi yapı
bölümü için, bu bölümlerin tamamlanmasını müteakiben, ek-24’de gösterilen
form-22’ye uygun hakediş raporunu tanzim eder. Yönetmelik ile belirlenmiş
fiziki seviyelerin geçildiği tarih itibariyle geride bırakılan seviyeye
dair hakedişi en geç bir ay içinde hazırlamayan yapı denetim kuruluşuna bu
seviye ile ilgili ödemede bulunulmaz.
(2) Her bir taksit, yapının
ölçülebilir seviyesi esas alınarak, kısmi taksitlere bölünerek ödenebilir.
(3) Düzenlenen hakediş raporu,
yapı denetim kuruluşunca ilgili idareye sunulduktan sonra, idarece
ekleriyle birlikte kontrol edilerek, bu yapı bölümünde denetim açısından
herhangi bir eksiklik veya kusur yok ise, başvuru tarihinden itibaren en
geç yedi iş günü içinde ilgili bölüme ait hizmet bedeli yapı denetim
kuruluşuna ödenir. Aksi takdirde, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi iş
günü içinde, gerekçeleri ile birlikte durum yapı denetim kuruluşuna
bildirilir.
(4) Yapı denetim kuruluşu,
hakediş raporuna yapının bu bölümünde çalıştırdığı teknik elemanların
ek-25’de gösterilen form-23’e uygun personel bildirgesini eklemek zorundadır.
(5) Yapı denetim kuruluşu
tarafından yapı müteahhidinden yaptırılması istenilen muayene ve deneyler
belgelendirilir. Bu belgeler ile ilgili laboratuvarın muayene ve deney
bedellerine ilişkin faturaları, hakediş raporunun ekinde ilgili idareye
sunularak bedeli hakedişin tahakkuk tarihinden itibaren en geç yedi iş günü
içinde yapı denetim kuruluşu tarafından laboratuvara ödenir.
(6) Yapı denetim kuruluşunca
hakedişi tahsil edilen kısmi yapı bölümüne tekabül eden inşaat alanı, bu
kuruluş ile birlikte, denetçi mimar ve denetçi mühendisleri, kontrol
elemanı ve yardımcı kontrol elemanlarının sorumluluğu altında bulunan
inşaat alanından minha edilir. Ancak, bu işlem, yapı denetim kuruluşunun o
yapı bölümüyle ilgili sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
Geçici
olarak faaliyet durdurma cezası verilmesi, yapı denetim izin belgesinin
iptali veya sözleşmenin feshi sonrasında hizmet bedellerinin ödenmesi
MADDE
29 – (1) Geçici olarak faaliyet
durdurma cezası veya yapı denetim izin belgesinin iptali işlemine yol açan
denetim işlerinde, ilgili idaresince bu işe ilişkin denetimsizliğin
başladığı seviye tespit edilir ve bu seviyeden sonraki yapı denetim hizmet
bedeli ödenmez.
(2) Faaliyeti geçici olarak
durdurulan, yapı denetim izin belgesi iptal edilen veya sözleşme feshi
sebebiyle yapı ile ilişiği kesilen yapı denetim kuruluşunun sorumluluğu
altında bulunan bütün işler için, en geç on beş iş günü içinde, yapı
denetim kuruluşu, yapı sahibi ve yapı müteahhidi tarafından ek-22’de
gösterilen form-20’ye uygun bir seviye tespit tutanağı tanzim edilir ve
ilgili idarenin onayına sunulur. Seviye tespit tutanağı esas alınarak, yapı
denetim kuruluşunun mevzuata uygun şekilde yapmış olduğu denetim
hizmetlerinin karşılığı olarak, süresi içinde müracaat edip daha önce
almamış olduğu hakedişleri ödenir.
(3) Yapı denetim kuruluşunun
üzerinde bulunan bütün işler için yapılan seviye tespit işlemi sırasında,
ilgili idaresi tarafından ruhsata ve eklerine aykırılıklar belirlenmesi
hâlinde, denetimsizliğin başladığı seviye tespit edilerek, bu seviyeden
sonraki yapı denetim hizmet bedeli ödenmez. Bu durum, idaresince ilgili
bilgi ve belgeler ile birlikte yapının bulunduğu ilin Bayındırlık ve İskân
Müdürlüğüne bildirilir.
YEDİNCİ
BÖLÜM
Sicillerin Tutulması ve Yapılara
Sertifika Verilmesi
Sicillerin
tutulması
MADDE
30 – (1) Yapı denetim kuruluşları
ile bu kuruluşlarda görev alan denetçi ve kontrol elemanı mimar ve
mühendislerin sicil raporları, denetledikleri yapının ruhsata ve eklerine
uygun olarak kısmen veya tamamen bitirildiğini belirten iş bitirme
tutanağının ilgili idarece onaylanmasından veya yapı denetim kuruluşları
ile bu kuruluşlarda görev alan denetçi ve kontrol elemanı mimar ve
mühendislerin, işin sözleşmesinin feshedilmesi, geçici veya daimi faaliyet
durdurma cezaları, eleman değişikliği veya istifa gibi sebeplerle yapı ile
ilişiğinin kesilmesinden sonra ilgili idarece ek-26’da gösterilen form-24’e
ve ek-27’de gösterilen form-25’e göre işlerin bulundukları seviye
itibariyle tanzim edilerek onaylanır.
(2) Yapıda görevli olup, inşaat
seviyesinden dolayı fiilen görevine başlamamış olan denetçi ve kontrol
elemanı mimar ve mühendisler için bu süre içinde sicil raporu tanzim
edilmez.
(3) Yapı denetim kuruluşları
ile bu kuruluşlarda görev alan denetçi ve kontrol elemanı mimar ve mühendislerin,
bir yıllık faaliyet süresi içinde iş bazında düzenlenen sicil
raporlarındaki puanların aritmetik ortalaması alınarak "yıl sonu
ortalama sicil puanı" belirlenir. Yıl sonu ortalama sicil puanı ilgili
idarelerce Yapı Denetim Komisyonuna gönderilir.
(4) Yapı Denetim Komisyonunca,
yıl sonu itibariyle idarelerden alınan sicil puanları toplanıp, bu
raporların geldiği idare sayısına bölünmek suretiyle ortalama sicil puanı
hesaplanır. Ortalama sicil puanı 100 (yüz) tam puan üzerinden 60 (altmış)
puanın altında olanlar, ilgili sicil devresi için olumsuz sicil almış
sayılır. İdarelerce düzenlenen sicil raporlarındaki olumsuz sicillerin
somut bilgi ve belgelere dayandırılması ve gerekçelerinin Yapı Denetim
Komisyonuna bildirilmesi zorunludur.
(5) Olumsuz sicil almış olan
yapı denetim kuruluşları, denetçi ve kontrol elemanı mimar ve mühendisler,
Yapı Denetim Komisyonunca yıl içinde yazılı olarak uyarılır.
(6) Son üç yıl itibariyle üç
defa olumsuz sicil almış olan yapı denetim kuruluşları hakkında, Yapı Denetim
Komisyonunca Kanunun 8’inci maddesi gereğince işlem yapılır.
(7) Üst üste iki yıl olumsuz
sicil alan denetçi mimar ve mühendislerin belgeleri Yapı Denetim
Komisyonunca iptal edilerek, durum ilgili meslek odalarına bildirilir.
Denetçi belgelerinin geçerli olduğu süre içerisinde üç kez olumsuz sicil
alan denetçi mimar ve mühendislerin belgeleri yenilenmez.
(8) Faaliyeti geçici olarak
durdurulmuş yapı denetim kuruluşları ile bu kuruluşların faaliyetlerinin
durdurulmasında sorumluluğu bulunan denetçi ve kontrol elemanı mimar ve
mühendislerin durumu sicil değerlendirilmesinde göz önüne alınır ve bu
durumda olanların yıl sonu sicilleri olumsuz olarak değerlendirilir.
Yapılara
sertifika verilmesi
MADDE
31 – (1) İlgili idarelerce, yapı
kullanma izninin verilmesini müteakiben, ek-28’de gösterilen form-26’ya
uygun olarak yapı denetim kuruluşunca hazırlanan ve ilgili idarece
onaylanan bir yapı sertifikası on beş gün içinde tanzim edilip yapının
kolayca görülebilir bir yerine asılır.
(2) Sertifikanın onaylanmış bir
kopyası yapıya ilişkin dosyada saklanır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan mevzuat
MADDE
32 – (1) 12/8/2001 tarihli ve
24491 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan Yapı Denetimi
Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Hizmet
sözleşmelerinin yenilenmesi
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce yapı denetimi hizmet sözleşmeleri
akdedilerek ruhsat müracaatı yapılmış olan işlere ait sözleşmeler,
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra da geçerlidir. Hizmet süresi
herhangi bir nedenle uzayan denetim işlerine ait sözleşmeler ise ek-6’da
gösterilen form-4’e uygun tip sözleşme kullanılarak yenilenir.
Denetlenebilecek
yapı inşaat alanı sınırını aşan kuruluşların yeni iş alamaması
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarih itibarı ile, denetim sorumluluğu altında toplam
360.000 m2’nin üzerinde denetim işi olan yapı denetim kuruluşlarının,
sorumlulukları altında bulunan iş miktarı 360.000 m2’nin altına düşünceye
kadar yeni iş almalarına izin verilmez.
Hakedişi
ödenmiş seviye nispetinde inşaat alanının yapı denetim kuruluşunun
sorumluluk alanından minha edilmesi
GEÇİCİ
MADDE 3 – (1) Yapı denetim
kuruluşlarının sorumluluğu altında bulunan ve bu Yönetmelik ile belirlenmiş
muhtelif fiziki seviyelerde olan işlerde, söz konusu fiziki seviyelere ait
hakedişlerin ödenmiş olması kaydıyla, Yapı Denetim Komisyonunca gerekli
düzenlemeler Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir ay
içinde tamamlanmak suretiyle, hakedişi ödenmiş seviye nispetinde inşaat
alanı yapı denetim kuruluşlarının sorumluluk alanından minha edilir.
Yapı
Denetim Komisyonu sekreteryası personelinin görevlendirilmesi
GEÇİCİ
MADDE 4 – (1) Yapı Denetim
Komisyonunun yapı denetimi izin belgesi, laboratuvar izin belgesi ve
denetçi belgesi verilmesi ile ilgili iş ve işlemlerini yürütecek olan
sekreterya, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir ay
içinde Yapı Denetim Komisyonu tarafından teşkil edilir.
Faaliyeti
devam eden yapı denetim kuruluşlarının donanım yönünden eksiklerini
tamamlaması
GEÇİCİ
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce izin belgesi almış olan yapı denetim
kuruluşları, 12’nci maddenin beşinci fıkrasında sayılan asgari donanımı ve
şartları Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay
içerisinde sağlamak ve bu konuda ilgili Bayındırlık ve İskân Müdürlüğüne
yazılı olarak bilgi vermekle yükümlüdür.
Şubeler
aracılığıyla faaliyet gösteren yapı denetim kuruluşlarının durumu
GEÇİCİ
MADDE 6 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce şube aracılığıyla bir denetim hizmeti
üstlenmiş olan yapı denetim kuruluşları, söz konusu işin sözleşmesine göre
denetim hizmeti tamamlanana kadar o ildeki faaliyetini sürdürebilir. Şube
aracılığıyla bir başka ildeki tüm işlerini tamamlayan yapı denetim
kuruluşlarının o ilde faaliyetine devam edebilmesi için 17’nci madde
hükümlerine uygun biçimde belge alması şarttır.
Yapı
denetimi çalışma birimlerinin kurulması
GEÇİCİ
MADDE 7 – (1) Bu Yönetmelik gereği
kurulması öngörülen yapı denetimi çalışma birimlerinde görev alacak
personel, Bakanlık uygun görüşü alınarak, ilgili Bayındırlık ve İskân
Müdürlükleri tarafından Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en
geç bir ay içerisinde görevlendirilir.
Denetçi
belgelerinin durumu
GEÇİCİ
MADDE 8 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce alınmış olan denetçi mimar ve denetçi
mühendislere ait belgeler vize tarihine kadar geçerlidir. Söz konusu
belgelerin vizesi sırasında Yapı Denetim Komisyonu Başkanlığınca bu
Yönetmelik esasları doğrultusunda belge tanzim edilir.
Yürürlük
MADDE
33 – (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
34 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Bayındırlık ve İskân Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|