Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonundan:
ÇIRAKLIK EĞİTİMİ UYGULAMASI YAPILMAYAN MESLEK
DALLARINDA
MESLEKİ BELGELERİN VERİLMESİNE
İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE
1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı;
5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun çıraklık eğitimi
uygulama kapsamına alınmamış meslek dallarında esnaf ve sanatkarlar meslek
kuruluşlarınca yapılacak eğitim, sınav ve belgelendirme çalışmalarına
ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE
2 – (1) Bu Yönetmelik, 7/6/2005
tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununa
tabi esnaf ve sanatkarlara ait işyerleri ve bu işyerlerinde çalışanlardan;
meslekleri 3308 sayılı Kanunun çıraklık eğitimi uygulama kapsamı dışında
kalanları kapsar.
Dayanak
MADDE
3 – (1) Bu Yönetmelik, 7/6/2005
tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun 75
inci maddesinin (j) bendi ile 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki
Eğitim Kanununun Geçici 10 uncu maddesi hükümlerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE
4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Milli Eğitim
Bakanlığını,
b) Birlik: 5362 sayılı Kanuna
göre kurulan esnaf ve sanatkarlar odaları birliklerini,
c) Federasyon: 5362 sayılı
Kanuna göre kurulan esnaf ve sanatkarlar federasyonlarını,
ç) Komisyon: Esnaflık ve
Sanatkarlık Mesleklerini Ayırma Komisyonunu,
d) Konfederasyon: Türkiye Esnaf
ve Sanatkarları Konfederasyonunu,
e) Kapsama alınmış meslek dalı:
3308 sayılı Kanuna göre çıraklık eğitimi uygulaması yapılmasına karar
verilmiş meslek dallarını,
f) Mesleki belgeler: Bu
Yönetmelik hükümleri uyarınca verilen TESK kalfalık, TESK ustalık ve
esnaflık belgelerini,
g) Oda: 5362 sayılı Kanuna göre
kurulan esnaf ve sanatkarlar odalarını,
ğ) Sınav komisyonu: Mesleki
belge sınav komisyonlarını,
h) TESK: Türkiye Esnaf ve
Sanatkarları Konfederasyonunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Mesleki Belgeler ve Bu Belgelerin
Verilme Esasları
Belgelerin
verileceği meslekler
MADDE
5 – (1) Bu Yönetmeliğe göre belge
verilecek meslek dalları; 3308 sayılı Kanunun çıraklık eğitimi uygulama
kapsamına alınmamış meslek dallarıdır. Bu mesleklerle ilgili olarak odalar,
eğitim, sınav ve belgelendirme yapma hakkına sahiptir.
Odalarca
verilecek mesleki belgeler
MADDE
6 – (1) Odalar tarafından, bu
Yönetmeliğin 5 inci maddesine göre belirlenen mesleklerde;
a) TESK kalfalık belgesi,
b) TESK ustalık belgesi,
c) Esnaflık belgesi,
verilir.
TESK
kalfalık belgesi
MADDE
7 – (1) TESK kalfalık belgesi, bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte 5362 sayılı Kanun kapsamında bir
işyerinin sahibi olan ya da bu işyerinde çalışanlardan;
a) en az ilköğretim mezunu
olan,
b) on altı yaşını doldurmuş
olan,
c) mesleğinde en az iki yıl
çalışmış olduğunu belgelendiren,
kişilere odaca düzenlenecek
kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde verilir.
TESK
ustalık belgesi
MADDE
8 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği
tarihte 3308 sayılı Kanun gereğince mesleğinde ustalık belgesi almak
isteyenlerde aranan asgari yaş ve öğrenim şartını taşıyanlardan;
a) 5362 sayılı Kanuna tabi bir
işyeri sahibi olan ve/veya bu işyerinde fiilen usta olarak çalışanlardan,
Konfederasyonca belirlenecek süreler içinde başvuruda bulunanlara doğrudan,
b) TESK kalfalık belgesi veya
Bakanlıkça kabul edilmiş başka bir meslek kuruluşunca verilmiş kalfalık
belgesi sahibi olup, mesleği ile ilgili işlerde en az beş yıl süreyle
çalışmış olduğunu belgelendirenlerden odaca düzenlenecek ustalık sınavında
başarılı olanlara sınav sonucunda,
c) Mesleki ve teknik orta
öğretim kurumlarından veya bu kurumların dengi yurtdışı kurumlardan mezun
olanlardan odaca düzenlenecek ustalık sınavında başarılı olmaları halinde,
TESK ustalık belgesi verilir.
TESK
esnaflık belgesi
MADDE
9 – (1) Esnaflık ve sanatkarlık
mesleklerini ayırma komisyonunca belirlenen ustalık becerisi gerektirmeyen
mesleklerde; 3308 sayılı Kanun gereğince mesleğinde ustalık belgesi almak
isteyenlerde aranan asgari yaş ve öğrenim şartını taşıyanlardan;
a) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarihte 5362 sayılı Kanuna tabi bir işyeri sahibi olan ve/veya bu
işyerinde çalışanlardan, Konfederasyonca belirlenecek süreler içinde
başvuruda bulunanlara doğrudan,
b) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarihten sonra mesleğe girenlerden, mesleği ile ilgili işlerde en
az iki yıl süreyle çalışmış olduğunu belgelendiren ve odalarca düzenlenecek
sınavlarda başarılı olanlara sınav sonucunda,
esnaflık belgesi verilir.
Sınava
hazırlık kursları
MADDE
10 – (1) Kalfalık, ustalık ve
esnaflık sınavlarına girecekler için odalar imkanları ölçüsünde sınava
hazırlık kursları düzenleyebilirler.
Sınavların
düzenlenmesi
MADDE
11 – (1) Bu Yönetmeliğin 6 ncı
maddesinde belirtilen mesleki belgelerin sınavları yılda iki defadan az
olmamak üzere ilgili oda tarafından yapılır. Belgelere ilişkin sınavlar,
odanın başvurusu üzerine birlik tarafından planlanarak duyurulur.
Mesleki belge sınav komisyonlarının oluşturulması
MADDE
12 – (1) Mesleki belge sınav
komisyonları ilgili oda başkanının veya görevlendireceği yönetim kurulu
üyesinin başkanlığında;
a) İlgili meslekten oda
başkanlığınca görevlendirilecek iki üye,
b) Oda mesleki eğitim
danışmanlığı biriminden bir üye,
c) İlgili meslek alanlarında
mesleki eğitim merkezi öğretmenleri, mesleki eğitim merkezi bulunmaması
halinde diğer mesleki ve teknik öğretim kurumlarındaki öğretmenler
arasından milli eğitim müdürlüğünce görevlendirilecek bir üye,
olmak üzere toplam beş kişiden
oluşur.
(2) Milli eğitim
müdürlüklerince görevlendirilecek sınav komisyonu üyesinin, sınavın
yapılacağı meslek alanına dahil branşlardan birinde öğretmenlik yapanlar
arasından seçilmesi esastır. Ancak, sınavın yapıldığı ilçe sınırları
içindeki öğretim kurumlarında, branşında öğretmen bulunmayan mesleklerde,
farklı branşlardaki öğretmenler görevlendirilebilir. Bu durumdaki
öğretmenler, sınavlarda mesleki içerik olarak değil, soru hazırlama yöntem
ve teknikleri ile sınavın yapılış usul ve esasları yönüyle katkıda
bulunurlar.
(3) Sınav komisyonu üyelerinin
göreve çağrıları yazılı olarak yapılır. Birisi Bakanlığın görevlendirdiği
üye olması koşuluyla en az üç komisyon üyesinin hazır bulunması halinde
sınav yapılabilir.
Sınavların
yapılması
MADDE
13 – (1) Sınav komisyonları, sınav
sorularının hazırlanması ve sınavların yapılmasında birinci derecede
görevli ve sorumludurlar. Sınavlar yazılı ve uygulamalı olarak yapılır.
Sınav sonucunda başarılı olanların belgeleri oda tarafından verilir.
(2) Sınav evrakı oda tarafından
beş yıl süreyle saklanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygulama Esasları ile Esnaf ve
Sanatkarlık Mesleklerini Ayırma Komisyonu ve
Tutulacak Kayıtlar
Planlama,
koordinasyon ve denetim
MADDE
14 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine
göre yapılacak uygulamaların ülke düzeyinde planlanması, koordinasyonu ve
denetimi Konfederasyonca ilgili federasyonlarla birlikte, iller düzeyinde
ise birliklerce yerine getirilir.
Sınav
komisyonuna ödenecek ücretler
MADDE
15 – (1) Sınav komisyonu üyelerine
ödenecek ücretler 5362 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinde öngörülen sınırlar
içinde kalmak üzere, ilgili esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşunun yönetim
kurulunca belirlenir ve eğitim bütçesinden ödenir.
Mesleğin
kapsama alınmasından sonra yapılacak uygulama
MADDE
16 – (1) 3308 sayılı Kanun
kapsamında bulunmayan bir meslek dalının kapsama alınma kararının Resmi
Gazete’de ilan edildiği tarihten itibaren bu meslekte bütün işlemler 3308
sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür.
Esnaflık
ve Sanatkarlık Mesleklerini Ayırma Komisyonu
MADDE
17 – (1) Ustalık becerisi
gerektiren meslekler ile gerektirmeyen meslekleri belirlemek amacıyla
Konfederasyon bünyesinde bir esnaflık ve sanatkarlık mesleklerini ayırma
komisyonu kurulur. Komisyon; Konfederasyon Genel Başkanı ya da
görevlendireceği TESK Yönetim Kurulu üyesinin başkanlığında, Sanayi ve
Ticaret Bakanlığını temsilen bir üye, Milli Eğitim Bakanlığını temsilen bir
üye ve Konfederasyonu temsilen iki üye olmak üzere toplam beş üyeden
oluşur.
(2) Komisyon, bu Yönetmeliğin
uygulaması içine alınacak kapsam dışı meslek dallarını belirler, karar
altına alır ve bu karar ve karar sonrasında yapılacak çalışmalar
Konfederasyonca alt teşkilat birimlerine duyurulur.
(3) Hangi mesleklerde TESK
kalfalık belgesi ve TESK ustalık belgesi verileceği, hangilerinde ise
esnaflık belgesi verileceği bu Komisyon tarafından belirlenir.
Belgelerin
şekli
MADDE
18 – (1) Bu Yönetmeliğin Ek-1’inde
yer alan TESK Kalfalık Belgesi,
Ek-2/a’ sında yer alan TESK Ustalık Belgesi (Sınavsız), Ek-2/b’sinde yer
alan TESK Ustalık Belgesi (Sınavlı), Ek-3/a’sında yer alan Esnaflık Belgesi
(Sınavlı), Ek-3/b’sinde yer alan Esnaflık Belgesi Cüzdan (Sınavlı),
Ek-3/c’sinde yer alan Esnaflık Belgesi (Sınavsız), Ek-3/d’sinde yer alan
Esnaflık Belgesi Cüzdan (Sınavsız), Konfederasyon tarafından bastırılarak
odalarca hak sahiplerine dağıtılır.
Tutulacak
defter, form, liste ve çizelgeler
MADDE
19 – (1) Odalarca yapılan belge
düzenleme çalışmalarında, Konfederasyonca bastırılarak dağıtılacak ekte
örnekleri bulunan aşağıdaki defter, form, liste ve çizelgeler kullanılır.
a) Kullanılacak defterler
aşağıda gösterilmiştir.
1) Ustalık Belgesi Başvuru
Kayıt Defteri (Sınavlı-Sınavsız) (Ek-4).
2) Kalfalık Belgesi Başvuru
Kayıt Defteri (Ek-5).
3) Esnaflık Belgesi Başvuru
Kayıt Defteri (Sınavlı-Sınavsız) (Ek-6).
4) Ustalık Belgesi Almaya Hak
Kazananlar Defteri (Sınavlı-Sınavsız) (Ek-7).
5) Kalfalık Belgesi Almaya Hak
Kazananlar Defteri (Ek-8).
6) Esnaflık Belgesi Almaya Hak
Kazananlar Defteri (Sınavlı-Sınavsız) (Ek-9).
b) Kullanılacak formlar aşağıda
gösterilmiştir.
1) Ustalık Belgesi Başvuru
Formu (Sınavlı) (Ek-10).
2) Ustalık Belgesi Başvuru
Formu (Sınavsız) (Ek-11).
3) Ustalık Belgesi Başvuru
Formu (Sınavsız) (Ek-12).
4) Kalfalık Belgesi Başvuru
Formu (Ek-13).
5) Esnaflık Belgesi Başvuru
Formu (Sınavlı) (Ek-14).
6) Esnaflık Belgesi Başvuru
Formu (Sınavsız) (Ek-15).
7) Esnaflık Belgesi Başvuru
Formu (Sınavsız) (Ek-16).
c) Kullanılacak liste ve
çizelgeler aşağıda gösterilmiştir.
1) Yazılı ve Pratik Sınav Sonuçları
Listesi (Ek-17).
2) Esnaflık Belgesi Yazılı
Sınav Sonuçları Listesi (Ek-18).
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Düzenleme
yetkisi
MADDE
20 – (1) Konfederasyon, bu
Yönetmeliğin uygulanmasını sağlamak üzere alt düzenleme yapmaya yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik
MADDE
21 – (1) 20/10/1993 tarihli ve
21734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çıraklık Eğitimi Uygulaması
Yapılmayan İl ve Meslek Dallarında Mesleki Belgelerin Verilmesine İlişkin
Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Mesleki
belgelerin geçerliliği ve değiştirilmesi
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin 21
inci maddesi ile yürürlükten kaldırılan Yönetmelik kapsamında verilen
mesleki belgeler geçerlidir.
(2) Bu Yönetmelik gereğince
kapsama alınma tarihinden önce verilmiş olan mesleki belgeler, mesleğin
kapsama alınmasından sonra 3308 sayılı Kanun hükümleri gereğince doğrudan
değiştirilir.
Yürürlük
MADDE
22 – (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
23 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Milli Eğitim Bakanı ve Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu Genel
Başkanı müştereken yürütür.
Ekleri İçin Tıklayınız
|