Tarım ve Köyişleri Bakanlığından: TÜRK GIDA
KODEKSİ ALKOLSÜZ
İÇECEKLER TEBLİĞİ (TEBLİĞNO:
2007/26) Amaç MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; alkolsüz içeceklerin
tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesi, hazırlanması, işlenmesi,
muhafazası, depolanması, taşınması ve pazarlanmasını sağlamak üzere bu
ürünlerin özelliklerini belirlemektir. Kapsam MADDE2 – (1) Bu Tebliğ, meyveli içecek, aromalı içecek,
meyveli şurup, aromalı şurup, meyveli içecek tozu, aromalı içecek tozu,
meyveli doğal mineralli içecek, aromalı doğal mineralli içecek, yapay soda,
kola, tonik ve aromalı suyu kapsar. İçecek hazırlanmasında kullanılmayan veya
içecek olarak tüketilmeyen ürünleri kapsamaz. Hukuki dayanak MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"ne
göre hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen; a)
Aromalı içecek: Su, aroma maddeleri ve/veya diğer bileşenler ile şeker ilave edilerek
veya edilmeden tekniğine göre gazlı veya gazsız olarak üretilen veya aromalı
şurubun sulandırılması ile hazırlanan içeceği, b)
Aromalı doğal mineralli içecek: Doğal mineralli su, aroma maddeleri ve/veya
diğer bileşenler ile şeker ilave edilerek veya edilmeden tekniğine göre gazlı
veya gazsız olarak üretilen içeceği, c)
Aromalı şurup: Su, aroma maddeleri ve/veya diğer bileşenler ile şeker ilave
edilerek veya edilmeden tekniğine göre üretilen ve aromalı içecek
hazırlanmasında kullanılan koyu kıvamlı ürünü, ç)
Aromalı içecek tozu: Aroma maddeleri ve/veya diğer bileşenler ile şeker ilave
edilerek veya edilmeden tekniğine göre üretilen ve aromalı içecek
hazırlanmasında kullanılan toz ürünü, d)
Aromalı su: Su ve aroma maddeleri ile tekniğine göre gazlı veya gazsız olarak
üretilen suları, e)
Doğal mineralli su: 1/12/2004 tarihli ve 25657 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan "Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik"te yer alan
özelliklere uygun mineralli suları, f)
Kola: Su ve kendine özgü aroma maddeleri ve/veya diğer bileşenler ve/veya
kafein ile şeker ilave edilerek veya edilmeden tekniğine göre üretilen ve
karbondioksit ile gazlandırılmış olan içeceği, g)
Meyveli içecek: Meyve suyu ve/veya meyve püresi ve/veya bunların konsantresi
ve/veya meyve tozu, su ve/veya diğer bileşenler ile şeker ilave edilerek veya
edilmeden tekniğine göre gazlı veya gazsız olarak üretilen içeceği, ğ)
Meyveli doğal mineralli içecek: Meyve suyu ve/veya meyve püresi ve/veya
bunların konsantresi ve/veya meyve tozu, doğal mineralli su ve/veya diğer
bileşenler ile şeker ilave edilerek veya edilmeden, tekniğine göre gazlı veya
gazsız olarak üretilen içeceği, h)
Meyveli şurup: Meyve suyu ve/veya meyve püresi ve/veya bunların konsantresi
ve/veya meyve tozu, su ve/veya diğer bileşenler ile şeker ilave edilerek veya
edilmeden tekniğine göre üretilen ve meyveli içecek hazırlanmasında
kullanılan koyu kıvamlı ürünü, ı)
Meyveli içecek tozu: Meyve suyu ve/veya meyve püresi ve/veya bunların
konsantresi ve/veya meyve tozu ve/veya diğer bileşenler ile şeker ilave
edilerek veya edilmeden tekniğine göre üretilen ve meyveli içecek
hazırlanmasında kullanılan toz ürünü, i)
Su: 17/2/2005 tarihli ve 25730 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "İnsani
Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik"te yer alan özelliklere uygun
insani tüketim amaçlı suları, j)
Şeker: "Türk Gıda Kodeksi Şeker Tebliği"ne uygun şekerleri, k)
Tonik: Su, şeker, kinin ve/veya narincin ile tekniğine göre üretilen ve
karbondioksit ile gazlandırılmış olan içeceği, l)
Yapay soda: Sulara, sodyum bikarbonat eklemek suretiyle, tekniğine göre
hazırlanan karbondioksit ile gazlandırılmış ürünü, ifade
eder. Ürün özellikleri MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin özellikleri
aşağıdaki gibidir: a)
Alkolsüz içecekler tiplerine özgü tat, koku, renk ve görünüşte olmalı,
yabancı tat ve koku içermemelidir. b)
Bu Tebliğ kapsamında yer alan içeceklerde üretimin doğasından
kaynaklanabilecek etil alkol miktarı en çok 3,0 g/L, laktik asit miktarı en
çok 0,6 g/L, uçucu asit miktarı en çok 0,4 g/L olmalıdır. c)
Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kafein miktarı en çok 150 mg/L olmalıdır. ç)
Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kinin miktarı sülfat tuzu cinsinden
en çok 85 mg/L olmalıdır. d)
Gazlı içeceklerdeki karbondioksit miktarı en az 2 g/L olmalıdır. e)
Enerjisi azaltılmış alkolsüz içeceklerin hazırlanmasında şeker yerine veya
şeker ile birlikte tatlandırıcı kullanılabilir. f)
Enerjisi azaltılmış meyveli şuruplar hariç olmak üzere, meyveli şuruplarda refraktometrik katı madde miktarı en az % 60 olmalıdır. g)
Enerjisi azaltılmış aromalı şuruplar hariç olmak üzere, aromalı şuruplarda refraktometrik katı madde miktarı en az % 60 olmalıdır. ğ)
Meyveli içeceklerde meyve oranı, gazlı olanlarda ağırlıkça en az % 4, gazsız
olanlarda ise ağırlıkça en az % 10
olmalıdır. h)
Meyveli doğal mineralli içeceklerde meyve oranı, gazlı olanlarda ağırlıkça en
az % 4, gazsız olanlarda ise ağırlıkça
en az % 10 olmalıdır. ı)
Meyveli içecek tozlarından elde edilen tüketime hazır durumdaki meyveli içecekte
meyve oranı ağırlıkça en az %10 olmalıdır. i)
Aromalı şurup veya meyveli şurup kullanılarak elde edilen tüketime hazır
durumdaki ürünlerin özellikleri, aromalı içecek veya meyveli içeceğin
özelliklerine uygun olmalıdır. j)
İçecek tozları suda veya önerilen sıvı gıdada çözünmelidir. k)
Bal aroması ilave edilerek aromalı şurup üretilemez. l)
Değişik meyvelerden üretilen pekmezlerin şekerler ile seyreltilmesi ve/veya
çoğaltılması yoluyla, meyveli şekerli şurup, meyve pekmezi şurubu gibi
isimlerle ürünler üretilemez. Katkı maddeleri MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler, 25/8/2002
tarihli ve 24857 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi -
Gıdalarda Kullanılan Renklendiriciler Tebliği", 21/9/2006 tarihli ve
26296 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi - Gıdalarda
Kullanılan Tatlandırıcılar Tebliği" ile 22/12/2003 tarihli ve 25324
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi - Renklendiriciler
ve Tatlandırıcılar Dışındaki Gıda Katkı Maddeleri Tebliği"ne uygun
olmalıdır. Aroma maddeleri MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlere,
"Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Gıda Aroma Maddeleri Bölümüne
uygun aromalar ilave edilebilir. Bulaşanlar MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki
bulaşan miktarları, 23/9/2002 tarihli ve 24885 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi - Gıda Maddelerinde Belirli Bulaşanların
Maksimum Seviyelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ"deki limitlere uygun
olmalıdır. Pestisit
kalıntıları MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
üretiminde kullanılan meyvelerdeki pestisit kalıntı
miktarları, 11/1/2005 tarihli ve 25697 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
"Türk Gıda Kodeksi - Gıdalarda Maksimum Bitki Koruma Ürünleri Kalıntı
Limitleri Tebliği"ndeki limitlere uygun olmalıdır. Hijyen MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler,
"Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Gıda Hijyeni Bölümünde yer alan
genel kurallara ve 2/9/2001 tarihli ve 24511 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi - Mikrobiyolojik Kriterler Tebliği"ne
uygun olarak üretilmelidir. Ambalajlama ve
etiketleme-işaretleme MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
ambalajlanması, etiketlenmesi ve işaretlenmesinde "Türk Gıda Kodeksi
Yönetmeliği"nin Ambalajlama ve Etiketleme - İşaretleme Bölümü ile
25/8/2002 tarihli ve 24857 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda
Kodeksi – Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme
Kuralları Tebliği"nde yer alan hükümlerin yanı sıra aşağıdaki kurallara
da uyulmalıdır: a)
Ürünlerin satış isimleri tanımlarda yer aldığı biçimde olmalıdır. b)
Gazlı olarak üretilen içeceklerde "gazlı" ifadesi ürün adı ile
birlikte etiket üzerinde yer almalıdır. Bununla birlikte, meyveli içeceklerin
gazlı olanları "meyveli gazoz"; aromalı içeceklerin gazlı olanları
"aromalı gazoz" olarak da adlandırılabilir. Gazsız olan ürünlerde ise ürünün bu
özelliği ürün etiketinde belirtilmeyebilir. c)
Bu Tebliğde yer alan meyveli ürünlerde tek bir çeşit meyve bulunuyorsa, ürün
ismindeki "meyveli" ifadesi yerine söz konusu meyvenin adı
kullanılabilir. ç)
Bu Tebliğde yer alan aromalı ürünlerde tek bir çeşit aroma bulunuyorsa, ürün
ismi "…… aromalı ….. " şeklinde ifade edilebilir. d)
Bu Tebliğde yer alan meyveli veya aromalı ürünler; iki farklı meyve veya
aroma içeriyorsa, söz konusu meyvelerin veya aromaların ürün içindeki azalan
sırasına göre; üç veya daha fazla farklı meyve veya aroma içeriyorsa,
"karışık" ifadesi ile adlandırılmalıdır. e)
Meyveli içecekler, meyveli doğal mineralli içecekler, meyveli şuruplar ve
meyveli içecek tozlarının etiketinde meyve oranı "en az %
....." şeklinde belirtilmelidir. f)
Meyveli şuruplar, aromalı şuruplar, meyveli içecek tozları ve aromalı içecek
tozlarının etiketinde, ürünün seyreltme oranı veya hazırlama bilgisi veya
kullanım bilgisi açık bir şekilde belirtilmelidir. g)
Doğal mineralli içeceklerin etiketinde "Doğal mineralli sudan
üretilmiştir" ifadesi yer alabilir. ğ)
Doğal kaynak veya içme suyundan üretilen aromalı suların etiketinde
"Doğal kaynak suyundan üretilmiştir" veya "İçme suyundan
üretilmiştir" ifadesi yer almalıdır. h)
Kafein miktarı 1,0 mg/L’den
fazla olan ürünlerde "Kafein içerir" ifadesi, marka ile aynı
yüzeyde yer alan ürün adının altında, farklı ve dikkat çekici renkte ve
büyüklükte belirgin bir şekilde yer almalı ve ürün etiketinde bu bileşenin
miktarı belirtilmelidir. Kafein miktarı 1,0 mg/L’den düşük ürünlerde "kafein içermez" veya
"kafeinsiz" ibaresi kullanılabilir. ı)
Kinin içeren ürünlerde "Kinin içerir" ifadesi, marka ile aynı
yüzeyde yer alan ürün adının altında, farklı ve dikkat çekici renkte ve
büyüklükte belirgin bir şekilde yer almalı ve ürün etiketinde bu bileşenin
miktarı belirtilmelidir. i)
Doğal mineralli su içeren ürünlerin etiketinde, ürün 1,0 mg/L’den fazla florür içeriyorsa
"Florür ihtiva eder"; 1,5 mg/L’den fazla florür içeriyorsa ürün adının altında, görünür bir
şekilde "0-7 yaş grubundaki çocuklar için uygun değildir" ifadesi
yer almalıdır. Taşıma ve depolama MADDE 12 – (1) Bu Tebliğde yer alan ürünlerin depolanmasında ve
taşınmasında "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Gıdaların Taşınması
ve Depolanması Bölümündeki kurallara uyulmalıdır. Numune alma ve analiz metodları MADDE 13 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden Türk
Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Numune Alma ve Analiz Metodları
bölümünde belirtilen kurallara uygun olarak numune alınmalı ve uluslararası
kabul görmüş analiz metodları uygulanmalıdır. Tescil ve denetim MADDE 14 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten ve
satan işyerleri; tescil ve izin, ithalat işlemleri, kontrol ve denetim
sırasında bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır. Bu hükümlere uymayan
işyerleri hakkında 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine
Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre yasal işlem yapılır. Denetim MADDE 15 – (1) Bu Tebliğe ait hükümler, 5179 sayılı Gıdaların
Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin
Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanuna göre, Tarım ve Köyişleri
Bakanlığınca denetlenir. Yürürlükten kaldırılan mevzuat MADDE 16 – (1) Bu Tebliğle, 30/10/1998 tarihli ve 23508 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi Alkolsüz İçecekler
Tebliği" yürürlükten kaldırılmıştır. GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Halen faaliyet gösteren ve bu Tebliğ kapsamında
yer alan ürünleri üreten ve satan işyerleri, bu Tebliğin 5 inci maddesinin
(k) bendinde yer alan "Bal aroması ilave edilerek aromalı şurup
üretilemez." hükmüne üç ay içinde, diğer hükümlerine ise bir yıl içinde
uymak zorundadır. Bu süre içinde gerekli düzenlemeleri yapmayan üretim
yerlerinin faaliyetine izin verilmez. Bu sürenin sonunda söz konusu üretim
yerleri ile Tebliğ hükümlerine uymayan ürünleri satan işyerleri hakkında,
5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde
Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun hükümlerine göre yasal
işlem yapılır. Yürürlük MADDE 17 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 18 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür. |
||||||