Maliye Bakanlığından:
GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞİ
SERİ NO: 85
28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Gelir Vergisi Kanunu
ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun1 17 nci maddesi ile 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider
Vergileri Kanununun2 31
inci maddesinde yapılan düzenlemede, iptal edilen sigorta
muamelelerine ilişkin banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV)
uygulamasında değişiklik yapılmıştır. Söz konusu düzenlemeye ilişkin açıklamalar bu Tebliğin
konusunu oluşturmaktadır. A - MATRAHTAN İNDİRİM VE MAHSUBEN İADE
TUTARLARININ HESAPLANMASI 5615 sayılı Kanunun 17 nci
maddesi ile 6802 sayılı Kanunun 31 inci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddenin sonuna
aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Sigorta şirketleri, iptal ettikleri sigorta
muamelelerine ilişkin vergileri (yalnızca iptal tarihinden sonraki döneme ait
olan kısmı), iptalin gerçekleştiği dönemde hesaplanan banka ve sigorta
muameleleri vergisinden indirebilirler. Bu dönemde indirilemeyen vergiler, sonraki
dönem beyannamelerinde indirim konusu yapılabilir.” “Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.” 5615 sayılı Kanun ile 6802 sayılı Kanunun 31 inci
maddesinde değişiklik yapılmadan önceki uygulamada; iptal edilen sigorta
muamelelerine ait meblağların vergi matrahından indirilebilmesi için sigorta
poliçelerinin düzenlenme ve iptal tarihlerinin aynı vergilendirme dönemi
içerisinde olması gerekmekteydi. Dolayısıyla, sigorta muamelelerinin
yapıldığı dönemden sonra gerçekleşen poliçe iptalleri nedeniyle iptal edilen
muamelelere ilişkin BSMV'nin, mahsuben iadesi
mümkün değildi. 6802 sayılı Kanunun 31 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan ve
1/5/2007 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle, sigorta muameleleri ile
bunların iptal işlemlerinin aynı vergilendirme döneminde yapılmadığı
durumlarda da, iptal edilen sigorta muamelelerine ilişkin vergilerin
(yalnızca iptal tarihinden sonraki döneme ait olan kısmı), iptalin
gerçekleştiği dönemde hesaplanan BSMV'den
indirilmesine imkan tanınmaktadır. Ayrıca bu düzenleme ile iptal edilen sigorta muamelelerine ilişkin
olan, ancak muamelelerin iptal edildiği dönemde sigorta şirketinin hesaplanan
vergisinin yetersiz olması nedeniyle indirim konusu yapılamayan verginin,
sonraki vergilendirme dönemlerinde de indirim konusu yapılmasına imkan
sağlanmaktadır. Anılan maddenin son fıkrasının Bakanlığımıza verdiği yetkiye
dayanılarak iptal edilen sigorta muamelelerinde matrahtan indirim ve mahsup
uygulamasına ilişkin usul ve esaslar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. 1 - Aynı Dönem İçinde Düzenlenip İptal
Edilen Sigorta Muamelelerinde Matrahtan İndirim Uygulaması Sigorta şirketleri, aynı dönem içinde düzenlenen ve iptal edilen
sigorta muamelelerinde iptal edilen sigorta işlemlerine ait primleri, o
dönemin vergi matrahından indirebilirler. a) Poliçeye ilişkin prim ödemesinin
yapılmamış olması Banka ve sigorta
muameleleri vergisinin doğması için sigorta şirketlerince bir muamele
yapılması ve bu muamele sonucunda lehe nakden veya hesaben para alınması gerekmektedir. Düzenlenen sigorta
poliçelerine ilişkin olarak sigorta şirketlerinin sorumluluğu poliçeye bağlı
primin tamamının veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa ilk taksitin tahsili
ile doğmaktadır. Bu nedenle, sigorta muamelesinin düzenlenme ve iptal işleminin aynı
vergilendirme dönemi içinde yapılması ve iptal edilmiş poliçeye ilişkin primin
tamamının ya da taksit tutarının ödenmemiş olması
halinde, sigorta şirketleri tarafından iptal edilen sigorta muamelelerine
ilişkin primlerin tamamı o dönemin vergi matrahından indirilebilir. Örnek
1 Sigorta şirketi tarafından 1.350-YTL prim tahakkuk ettirilerek başlangıç
tarihi ve düzenlenme tarihi 10/5/2007
olan 1 yıllık motorlu kara taşıt aracı sigorta poliçesi düzenlenmiştir. Bu
poliçe 25/5/2007 tarihinde prim tahsili
yapılmaksızın iptal edilmiştir. Bu durumda, 1.350-YTL tutarındaki sigorta
primi ile bu primin matrahtan indirimi Mayıs/2007 dönemi hizmet vergisi
beyannamesinde aşağıdaki şekilde beyan edilecektir.
*Yukarıdaki tablo, Hizmet Vergisi (Sigorta
Muameleleri Vergisi) Beyannamesinin yalnızca “Tablo 1 - Poliçe Üzerinden
Alınan Vergi Bildirimi” bölümünü içermektedir. Öte yandan, kara ve denizde mal taşıma işlerine ait sigortalarda
sigortacının sorumluluğu, akdin yapıldığı anda başlamaktadır. Bu nedenle, bu
tür sigorta muamelesinin düzenlenme ve iptal işleminin aynı vergilendirme
dönemi içinde yapılması halinde, prim ödemesinin yapılıp yapılmadığına
bakılmaksızın matrahtan indirilecek primler, poliçe prim tutarının yalnızca iptal
tarihinden sonraki döneme isabet eden kısmı ile sınırlı olacaktır. b) Poliçeye ilişkin prim ödemesinin yapılmış
olması Sigorta muamelesinin düzenlenme ve iptal işleminin aynı vergilendirme
dönemi içinde yapılması ve iptal edilen poliçeyle ilgili primin tamamının
veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa ilk taksitin ödenmiş olması
halinde, iptal edilen sigorta muamelelerine ilişkin poliçedeki prim tutarının
iptal tarihinden sonraki döneme ait olan kısmı o dönemin vergi matrahından
indirilecektir. Yani, toplam prim tutarından poliçenin başlangıç tarihi ile iptal
tarihi arasındaki döneme ilişkin kısmı matrahtan indirim konusu yapılamayacaktır. Örnek
2 Başlangıç tarihi ve düzenlenme tarihi 10/5/2007 olan 1 yıllık motorlu kara taşıt aracı sigorta poliçesine
ilişkin 1.350-YTL tutarındaki primin tamamı bu tarihte sigorta şirketine
ödenmiştir. Ancak, bu poliçe 25/5/2007
tarihinde iptal edilmiştir. Bu durumda, poliçenin prim tutarından poliçenin
başlangıç tarihi ile iptal tarihi arasındaki 15 günlük süreye ilişkin prim tutarı
olan [(1.350/366*) x 15=] 55,33-YTL düşüldükten sonra kalan (1.350-55,33=)
1.294,67-YTL tutarındaki prim Mayıs/2007 dönemi vergi matrahından indirilebilinecektir.
İptal edilen bu poliçeye ilişkin olarak 55,33-YTL prim tutarı üzerinden 2,77-YTL
tutarında BSMV beyan edilmesi gerekmektedir. Buna göre, şirketin Mayıs/2007 dönemi hizmet vergisi
beyannamesi aşağıdaki şekilde olacaktır.
*Şubat 2008 ayının 29 gün olması nedeniyle toplam gün
sayısı 366 olarak dikkate alınmıştır. **Yukarıdaki tablo, Hizmet Vergisi (Sigorta
Muameleleri Vergisi) Beyannamesinin yalnızca “Tablo 1- Poliçe Üzerinden
Alınan Vergi Bildirimi” bölümünü içermektedir. 2 - Düzenlendiği Dönemden Sonraki
Dönemlerde İptal Edilen Sigorta Muamelelerinde Mahsup Uygulaması Önceki dönemlerde düzenlenip vergisi beyan edilmiş olan, ancak sonraki
vergilendirme dönemlerinde iptal edilen sigorta muamelelerine ilişkin
vergiler, iptal edilen sigorta süresine isabet eden kısımla sınırlı olmak
üzere iptalin gerçekleştiği dönemde hesaplanan BSMV'den
indirilebilinecektir. İptalin gerçekleştiği dönemde indirilemeyen vergiler nakden iade
edilmeyecektir. İndirilemeyen bu vergiler sonraki dönem vergi
beyannamelerinde indirim konusu yapılacaktır. a) Poliçeye ilişkin prim ödemesinin
yapılmamış olması Banka ve sigorta muameleleri vergisinin doğması için sigorta
şirketlerince bir muamele yapılması ve bu muamele sonucunda lehe nakden veya hesaben para alınması gerekmektedir. Düzenlenen sigorta
poliçelerine ilişkin olarak sigorta şirketlerinin sorumluluğu poliçeye bağlı
primin tamamının veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa ilk taksitin
tahsili ile doğmaktadır. Bu nedenle, sigorta şirketleri tarafından önceki
dönemlerde düzenlenip beyan olunan sigorta poliçelerinin sonraki vergilendirme
döneminde prim tahsilatı yapılmaksızın iptal edilmeleri halinde, söz konusu
poliçeler dolayısıyla ödenen vergilerin tamamı iptalin gerçekleştiği dönemde
hesaplanan BSMV'den indirilebilinecektir. Örnek
3 Sigorta şirketi tarafından 1.350-YTL prim tahakkuk ettirilerek
düzenlenen ve başlangıç tarihi ile düzenlenme tarihi 28/5/2007 olan 1 yıllık motorlu kara taşıt aracı sigorta poliçesi
4/6/2007 tarihinde prim tahsili
yapılmaksızın iptal edilmiştir. Mayıs/2007 dönemine ait beyannamede bu
poliçeye ilişkin olarak (1.350 x 0,05 =) 67,50-YTL tutarında BSMV beyan
edilmiştir. Bu durumda, poliçeye ilişkin beyan edilen 67,50-YTL tutarındaki
verginin tamamı iptalin gerçekleştiği Haziran/2007 döneminde hesaplanan BSMV'den indirilecektir. Buna göre, şirket Haziran/2007 dönemi hizmet vergisi
beyannamesinin (Tablo-2) bölümünde yer alan 28 numaralı satırına 67,50-YTL vergi
tutarını yazmak suretiyle bu tutarı ödeyeceği vergiden mahsup edebilecektir. Öte yandan, kara ve denizde mal taşıma işlerine ait sigortalarda
sigortacının sorumluluğu, akdin yapıldığı anda başlamaktadır. Bu nedenle, sigorta
şirketleri tarafından önceki dönemlerde düzenlenip beyan olunan bu tür
sigorta poliçelerinin sonraki vergilendirme döneminde iptal edilmeleri
halinde, prim ödemesinin yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın mahsuben iade edilecek
BSMV, poliçe dolayısıyla ödenen vergi tutarının yalnızca iptal tarihinden
sonraki döneme isabet eden kısmı ile sınırlı olacaktır. b) Poliçeye ilişkin prim ödemesinin
yapılmış olması Sigorta şirketleri tarafından önceki dönemlerde düzenlenmiş ve vergisi
beyan edilmiş olan, ancak sonraki dönemlerde iptal edilen sigorta
poliçelerine ilişkin primin tamamının veya taksitle ödenmesi
kararlaştırılmışsa ilk taksitin tahsil edildiği durumda, iptal edilen
poliçelere ilişkin vergiler mahsuben iade edilecektir. Mahsuben iade
edilebilecek BSMV ise iptal edilen sigorta poliçelerine ilişkin toplam vergi
tutarından poliçe başlangıç tarihi ile iptal tarihi arasındaki döneme ait
vergiler düşülmek suretiyle bulunacaktır. Dolayısıyla poliçenin başlangıç tarihi
ile iptal tarihi arasındaki döneme ait vergilerin indirim konusu yapılması
mümkün değildir. Örnek
4 Sigorta şirketi tarafından düzenlenen ve başlangıç tarihi 28/5/2007 olan 1 yıllık motorlu kara
taşıt aracı sigorta poliçesi 4/6/2007
tarihinde iptal edilmiştir. Söz konusu poliçeye ilişkin olan 1.350-YTL
tutarındaki primin tamamı tahsil edilmiş olup poliçenin prim tutarı ve 67,50-YTL
tutarındaki vergisi Mayıs/2007 dönemi beyannamesiyle beyan edilmiştir. Poliçeye
ilişkin olarak mahsuben iade edilecek verginin hesaplanmasında iptal
tarihinden sonraki dönem dikkate alınması gerektiğinden, poliçenin 04.06.2007-28.05.2008
dönemine ait hesaplanan [(1.350/366*) x 359 =] 1.324,18-YTL tutarındaki
prime ilişkin 66,21-YTL’lik verginin mahsuben
iadesi mümkündür. Bu nedenle, şirket Haziran/2007 dönemi hizmet vergisi
beyannamesinin (Tablo-2) bölümünde yer alan 28 numaralı satırına 66,21-YTL
tutarını yazmak suretiyle bu tutarı ödeyeceği vergiden mahsup edebilecektir. B - YENİ HİZMET VERGİSİ BEYANNAMESİ 5615 sayılı Kanun ile 6802 sayılı Kanunun 31 inci maddesinde yapılan ve
1/5/2007 tarihinden itibaren yürürlüğe giren değişiklik nedeniyle Hizmet
Vergisi (Sigorta Muameleleri Vergisi) Beyannamesi, iptal edilen sigorta
muamelelerine ilişkin vergilerin mahsuben iadesine imkan verecek şekilde
yeniden düzenlenmiştir. Bu beyannamenin örneği (www.gib.gov.tr)
internet adresinde yer almaktadır. Yeni Hizmet
Vergisi (Sigorta Muameleleri Vergisi) Beyannamesi 1/6/2007 tarihinden
itibaren verilecek beyannamelerde kullanılmaya başlanacaktır. 1 - Beyannamenin
Kağıt Ortamında Verilmesi Hizmet Vergisi (Sigorta Muameleleri Vergisi) Beyannamesinin kağıt
ortamında verilmesi durumunda, beyannamenin doldurulmasıyla ilgili olarak aşağıdaki
hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. - Bu Tebliğin (A-1) bölümünde yer alan açıklamalara
göre, sigorta muamelesinin düzenlenme ve iptal işleminin aynı ayda yapılması
halinde, iptal edilen sigorta muamelelerine ait meblağlar (primler),
beyannamenin “Tablo 1- Poliçe Üzerinden Alınan Vergi Bildirimi” bölümünde yer
alan “Aynı Dönem İçinde Düzenlenip İptal Edilmiş Olan Muameleler” sütununda
gösterilmek suretiyle o dönemin vergi matrahından indirilecektir. - Beyannamenin 27. satırına bir önceki dönem beyannamesinin 30.
satırında yer alan sonraki döneme
devreden iptal edilen sigorta muamelelerine ilişkin indirilecek vergiler
yazılacaktır. - Beyannamenin 28. satırına bu Tebliğin (A-2) bölümünde yer alan
açıklamalara göre belirlenecek önceki dönemlerde düzenlenmiş olup bu dönem
içinde iptal edilen sigorta muamelelerine ilişkin vergiler yazılacaktır. - Beyannamenin 29. satırına, 26. satırında yer alan tutardan 27 ve 28.
satırlarındaki tutarların çıkarılması sonucunda bulunacak fark yazılacaktır. Beyannamenin
27 ve 28. satırlarında yer alan toplam tutarın 26. satırındaki tutardan büyük
olması halinde ise bulunacak fark beyannamenin 30. satırına yazılacaktır. 2 - Beyannamenin
Elektronik Ortamda Verilmesi Hizmet Vergisi (Sigorta Muameleleri Vergisi) Beyannamesinin elektronik
ortamda verilmesi durumunda, beyannamenin doldurulmasıyla ilgili olarak
aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. - Bu Tebliğin (A-1) bölümünde yer alan açıklamalara
göre, sigorta muamelesinin düzenlenme ve iptal işleminin aynı ayda yapılması
halinde, iptal edilen sigorta muamelelerine ait meblağlar (primler) beyannamenin
“Poliçe Üzerinden Alınan Vergi Bildirimi” bölümünde yer alan “Aynı Dönem
İçinde Düzenlenip İptal Edilmiş Olan Muameleler” sütununda gösterilmek
suretiyle o dönemin vergi matrahından indirilecektir. - Beyannamenin “Önceki Dönemden Devreden, İptal
Edilen Sigorta Muamelelerine İlişkin Mahsup Edilmemiş Vergiler” satırına bir
önceki dönem beyannamesinin “Sonraki Döneme Devreden İptal Edilen Sigorta
Muamelelerine İlişkin İndirilecek Vergiler” satırındaki tutar yazılacaktır. - Beyannamenin “Önceki Dönemlerde Düzenlenmiş Olup Bu Dönem İçinde
İptal Edilen Sigorta Muamelelerine İlişkin Vergiler” satırına bu Tebliğin
(A-2) bölümünde yer alan açıklamalara göre belirlenecek mahsuben iade
edilmesi gereken vergiler yazılacaktır. - Beyannamenin “Ödenecek Vergi” satırına, “Genel Toplam” satırında yer
alan tutardan, “Önceki Dönemden
Devreden, İptal Edilen Sigorta Muamelelerine İlişkin Mahsup Edilmemiş
Vergiler” ve “Önceki Dönemlerde Düzenlenmiş Olup Bu Dönem İçinde İptal Edilen
Sigorta Muamelelerine İlişkin Vergiler” satırlarındaki tutarların çıkarılması
sonucunda bulunacak fark yazılacaktır. Beyannamenin “Önceki Dönemden
Devreden, İptal Edilen Sigorta Muamelelerine İlişkin Mahsup Edilmemiş
Vergiler” ve “Önceki Dönemlerde Düzenlenmiş Olup Bu Dönem İçinde İptal Edilen
Sigorta Muamelelerine İlişkin Vergiler” satırlarında yer alan toplam tutarın “Genel
Toplam” satırındaki tutardan büyük olması halinde ise bulunacak fark,
beyannamenin “Sonraki Döneme Devreden İptal Edilen Sigorta Muamelelerine
İlişkin İndirilecek Vergiler” satırına yazılacaktır. Tebliğ olunur. ––––––––––––––––––––––––– 1
4/4/2007 tarihli ve 26483 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 2
23/7/1956 tarihli ve 9362 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. * Şubat 2008 ayının 29 gün olması nedeniyle toplam gün
sayısı 366 olarak dikkate alınmıştır. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||