Bankacılık Düzenleme
ve Denetleme Kurumundan: BANKA
KARTLARI VE KREDİ KARTLARI HAKKINDA
YÖNETMELİK BİRİNCİ
BÖLÜM Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, banka kartları ve kredi
kartlarının çıkarılmasına, kullanımına ve kartlı ödemeler sisteminde yer alan
kuruluşların faaliyet esaslarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Kartlı sistem kuran, kart çıkaran, üye işyeri
anlaşması yapan kuruluşlar, kartlı işlemler için bilgi alışverişi ile takas
ve mahsup işlemi yapan kuruluşlar ile üye işyerleri ve kart hamilleri bu
Yönetmelik hükümlerine tâbidir. (2)
Kendi işyerleri ile sınırlı olmak üzere, mal veya hizmetlerin vadeli satışı
ile alıcının borç alacak durumunun izlenmesi amacıyla kart çıkaran veya
sistem oluşturan veya herhangi bir kredilendirme işlemi yapılmaksızın veya
hesaba bağlı olmaksızın önceden belirlenen bir tutarla sınırlı olmak üzere
kart düzenleyen gerçek veya tüzel kişiler bu Yönetmelik hükümlerine tâbi
değildir. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 24,
25, 26, 27 ve 29 uncu maddeleri uyarınca düzenlenmiştir. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan; a)
Diğer kuruluşlar: Kredi kartı çıkarma yetkisini haiz banka dışında kalan
kuruluşları, b)
Kanun: 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununu, c)
Kartlı sistem kuruluşu: Banka kartı veya kredi kartı sistemi kuran ve bu
sisteme göre kart çıkarma veya üye işyeri anlaşması yapma yetkisi veren
kuruluşları, ç)
Kart çıkaran kuruluş: Banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz
bankalar ile diğer kuruluşları, d)
Kart kuruluşu: Kartlı sistem kuruluşu, kart çıkaran kuruluş ve üye işyeri
anlaşması yapan kuruluşları, e)
Kurucu: Bir kart kuruluşunun sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya
dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını teşkil eden paylar ile bu oranın
altında olsa dahi yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı veren paylara
sahip gerçek veya tüzel kişileri, f)
Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu, g)
Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu, ğ)
Mali kurumlar: Ana faaliyet konuları para ve sermaye piyasaları olan ve bu
konularda kendi özel mevzuatı uyarınca alınan izin ve ruhsat ile faaliyet
gösteren kurumları, h)
Üye işyeri anlaşması yapan kuruluş: Banka kartı veya kredi kartı kabulünü
sağlamak amacıyla işyerleriyle anlaşma yapan bankaları ya da kuruluşları, ifade
eder. İKİNCİ
BÖLÜM İzne Tabi
İşlemler Faaliyet iznine ilişkin bilgi ve
belgeler MADDE 5 – (1) Türkiye'de kart kuruluşu faaliyetinde bulunmak
üzere Kuruma verilecek başvuru dilekçelerine; a)
Kurucuların Yönetmelik ekindeki örneklere (ek-1 ve ek-2) uygun şekilde
düzenleyip noter huzurunda imza edecekleri birer beyannamenin, b)
Kurucuların beyannamelerinde belirtilen mevduat ve kredi hesaplarına ilişkin
bilgilerin tevsiki amacıyla, ilgili bankalarca Kuruma hitaben düzenlenecek
her biri aynı tarihi taşıyan belgelerin, c)
Ortaklık ana sözleşmesinin, ç)
Bu kuruluşların faaliyetinden beklenen faydayı analiz eden detaylı fizibilite
raporu ile kuruluştan itibaren üç yıllık hedeflerin ortaya konulduğu tahmini
bilânço ile kâr ve zarar cetvellerinin, d)
Kurucuların müflis olmadıklarına, haklarında iflasın ertelenmesi kararı
verilmiş bulunmadığına, tüzel kişilerin uzlaşma suretiyle yeniden
yapılandırma başvurularının tasdik edilmiş olmadığına ilişkin Asliye Ticaret
Mahkemelerinden, konkordato ilan etmiş olmadıklarına ilişkin yetkili İcra
Mahkemesinden alınacak belgelerin, e)
Gerçek kişi kurucularca arşiv kaydını da içeren, son altı ay içinde alınmış
adli sicil belgelerinin, f)
Tüzel kişilerin kuruluşa ortak olmasına ilişkin yetkili kurullarından alınmış
karar örneklerinin, g)
Kurucuların tasfiyeye tabi tutulan bankerler, sigorta şirketleri ve para ve
sermaye piyasalarında faaliyet gösteren kurumlarda doğrudan veya dolaylı
olarak yüzde on veya daha fazla bir oranda pay sahibi olmadıklarına ilişkin
bir beyanın (ek-3), ğ)
Kurucuların tasfiyeye tabi tutulan veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna
devredilen bankalarda devirden önce doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on
veya daha fazla pay sahibi olmadıklarını gösterir bir beyanın (ek-3), h)
Tüzel kişi kurucuların kuruluşu ile ilgili Ticaret Sicili Gazetesinin,
bunların ortakları, pay oranları ve tutarları ile varsa imtiyazlı payları
gösteren listelerin, faaliyet konuları, yatırım ve işletme alanları hakkında
ayrıntılı açıklamalar ile 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest
Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlik
Kanununa göre yetkili yeminli mali müşavirlerce onaylanmış son üç yıla ait
bilanço ile kâr ve zarar cetvellerinin, varsa derecelendirme şirketlerinden
biri tarafından hazırlanmış ve öngörülen dereceyi de içeren bir raporun, ı)
Tüzel kişi kurucuların dahil olduğu sermaye grubuna ait varsa uluslararası
muhasebe standartlarına uygun ve uluslararası kabul gören bir bağımsız
denetim şirketinin onayını taşıyan son üç yıla ait konsolide bilanço ile kâr
ve zarar cetvellerinin, i)
Sermayedeki dolaylı pay sahipliklerinin tespitini teminen tüzel kişi
kurucuların tüzel kişi ortaklarının ve bu ortakların sermayelerinde pay
sahibi tüzel kişilerin paydaşlarını ve pay oranlarını gösterir cetvellerin, j)
Kurucuların muaccel vergi ve prim borcu bulunmadığına ilişkin ilgili vergi
daireleri ve Sosyal Sigortalar Kurumundan alınacak belgelerin, k)
Sermayenin yüzde on ve daha fazlasını taahhüt eden kurucuların mali durumları
hakkında 3568 sayılı Kanuna göre yetkili yeminli mali müşavirlerce
düzenlenecek bir raporun, l)
Kurucuların ve belirlenmişse görevlendirilecek yönetim kurulu üyeleri ile
genel müdürün son on yılda mali bir kurumda görev alıp almadıklarına ilişkin
bilgileri de kapsayacak biçimde ayrıntılı özgeçmişlerinin, m)
Kurucuları temsile yetkili kişi veya kişilere verilmiş vekâletname
örneklerinin, n)
Sermayenin yüzde on ve daha fazlasını taahhüt eden kurucuların, gerekli
kaynağı kendi ticari, sınai ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü
muvazaadan ari olarak sağladıklarına dair ek-4’te yer alan örneğe uygun
olarak düzenleyip imzalayacakları birer taahhütnamenin eklenmesi
gerekir. (2)
Türkiye'de kart kuruluşu faaliyetinde bulunmak üzere başvuruda bulunan
kuruluş ortaklarından hiçbirinin bu Yönetmelikte tanımlanan kurucu vasfını
haiz olmaması halinde, en büyük paya sahip beş ortaktan bu madde çerçevesinde
gerekli bilgi ve belgeler istenir. (3)
Yabancı uyruklu kişilerce temin edilecek bilgi ve belgeler hakkında bu madde
hükümleri uygulanır. (4)
Kurum, bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından gerekli göreceği ilave bilgi ve
belgeleri talep edebileceği gibi Kurul kararıyla, bu maddede yer alan bilgi
ve belgeleri farklı kapsam ve içeriklerde talep etmeye yetkilidir. Yurt dışında kurulu banka veya
mali kurumların Türkiye’de kart kuruluşu kurmaları veya pay devralmaları MADDE 6 – (1) Yurt dışında kurulu banka veya mali kurumların,
Türkiye’de kart kuruluşu kurmak veya mevcut kart kuruluşlarından birinin
paylarını devralmak üzere Kuruma verecekleri başvuru dilekçelerine, a)
Banka veya mali kurumun ana sözleşmesinin, b)
Türkiye’de kart kuruluşu kurmak veya mevcut kart kuruluşlarından birinin
paylarını devralmaya ilişkin yetkili kurullarından alınmış karar
örneklerinin, c)
Kart kuruluşu kurulmasından veya payların devralınmasından beklenen faydayı
analiz eden detaylı fizibilite raporu ile üç yıllık hedeflerin ortaya
konulduğu tahmini bilanço ile kâr ve zarar cetvellerini ve gerekmesi halinde
sermaye artırımları için gereken kaynak tutarını ve bu tutarın sağlanacağı
kaynakları içeren bir raporun, ç)
Banka veya mali kurumun son beş yıla ait bilanço ve kâr ve zarar cetvelleri
ile yetkili kuruluşlarca düzenlenmiş bağımsız denetim raporlarının, d)
Banka veya mali kurumun ortakları, kurulu bulunduğu ülke dışındaki teşkilat
ve organizasyon yapısı, uluslararası mali piyasalardaki faaliyetleri hakkında
ayrıntılı bilgi ve belgeler ile banka ve mali kurum hakkında uluslararası
kabul gören derecelendirme şirketleri tarafından hazırlanan ve öngörülen
derecelendirmeyi de içeren raporun, e)
Banka veya mali kurumun kurulduğu veya faaliyette bulunduğu ülkede mevduat
kabul etmesinin veya bankacılık işlemleri yapmasının yasaklanmamış olduğuna
ve/veya faaliyetlerinde herhangi bir kısıtlama bulunmadığına ilişkin ilgili
resmi makamdan alınmış belgenin, f)
Banka veya mali kurumun son genel kuruluna ilişkin tutanaklarla, sermayenin
yüzde onundan fazlasına sahip ortakların, banka veya mali kurumun merkezinin
bulunduğu ülkenin yetkili makamlarınca onaylı bir listesinin, g)
Banka veya mali kurumun merkezinin bulunduğu ülke mevzuatına göre yetkili
bağımsız denetim kuruluşlarından biri tarafından her yıl yapılacak incelemeye
ilişkin raporların Kuruma tevdi edileceğine dair taahhütnamenin eklenmesi
gerekir. (2)
Kurum, bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından gerekli göreceği ilave bilgi ve
belgeleri talep edebileceği gibi Kurul kararıyla, bu maddede yer alan bilgi
ve belgeleri farklı kapsam ve içeriklerde talep etmeye yetkilidir. Merkezi
yurt dışında bulunan kartlı sistem kuruluşlarının Türkiye’de şube
açmaları MADDE 7 – (1) Kanunun 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası
uyarınca temsilcilik açmamak kaydıyla, merkezi yurt dışında bulunan kartlı
sistem kuruluşlarının Türkiye’de şube açmalarına ilişkin olarak 1/11/2006
tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların İzne Tabi
İşlemleri İle Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmeliğin, birinci
fıkrasının (e) bendi hariç 5 inci maddesi ve 6 ncı maddesi hükümleri
uygulanır. Merkezi yurt dışında bulunan
kartlı sistem kuruluşlarının Türkiye’de temsilcilik açmaları MADDE 8 – (1) Merkezi yurt dışında bulunan kartlı sistem
kuruluşlarının Türkiye'de şube ya da kredi kartı sistemi kurmamak, kart
çıkarmamak ve üye işyeri anlaşması yapmamak kaydıyla temsilcilik açmaları
Kurulun iznine tâbidir. (2)
Yurt dışında kurulu kartlı sistem kuruluşlarının Türkiye’de temsilcilik açmak
üzere Kuruma verecekleri başvuru dilekçelerine; a)
Kartlı sistem kuruluşunun ana sözleşmesinin, b)
Asgari üç yıldır faaliyet gösterildiğini tevsik eden bilânço ve faaliyet
raporları ile mali tablolara ilişkin yetkili bağımsız denetim kuruluşu
raporlarının, c)
Kartlı sistem kuruluşunun faaliyetlerinde herhangi bir kısıtlama
bulunmadığına ilişkin ilgili resmi makamdan alınmış belgenin, ç)
Türkiye’de temsilcilik açılmasına dair yetkili kurullarından alınmış karar
örneklerinin, d)
Görevlendirilmesi düşünülen temsilcilerin son on yılda mali bir kurumda görev
alıp almadıklarına ilişkin bilgileri de içeren ayrıntılı özgeçmişlerinin, e)
Temsilcilik açılmasından beklenen faydayı analiz eden bir raporun, f)
Kartlı sistem kuruluşunun ortakları, kurulu bulunduğu ülke dışındaki teşkilat
ve organizasyon yapısı, uluslararası mali piyasalardaki faaliyetleri hakkında
ayrıntılı bilgi ve belgeler ile kartlı sistem kuruluşu hakkında varsa
uluslararası kabul gören derecelendirme şirketleri tarafından hazırlanan ve
öngörülen derecelendirmeyi de içeren raporun, g)
Kartlı sistem kuruluşu veya mali kurumun merkezinin bulunduğu ülke mevzuatına
göre yetkili bağımsız denetim kuruluşlarından biri tarafından her yıl
yapılacak incelemeye ilişkin raporların Kuruma tevdi edileceğine dair
taahhütnamenin eklenmesi
gerekir. (3)
Kurum, bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından gerekli göreceği ilave bilgi ve
belgeleri talep edebileceği gibi Kurul kararıyla, bu maddede yer alan bilgi
ve belgeleri farklı kapsam ve içeriklerde talep etmeye yetkilidir. Türkiye’de kurulu kart
kuruluşlarının yurt dışında şube veya temsilcilik açmaları, ortaklık
kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları MADDE 9 – (1) Türkiye’de kurulu kart kuruluşlarının yurt
dışında şube veya temsilcilik açmaları, ortaklık kurmaları veya kurulmuş
ortaklıklara katılmaları Kurulun iznine tabidir. İzin başvuruları, yurt
dışında şube veya temsilcilik açılmasının, ortaklık kurulmasının veya
kurulmuş ortaklıklara katılımın gerekçelerini ayrıntılı bir şekilde açıklayan
bir raporla birlikte Kuruma yapılır. Yürürlükteki standart oranları
gerçekleştiremeyen veya teşkilatlanmaları üzerine kısıtlama getirilen kart
kuruluşlarınca yapılacak başvurular işleme konulmaz. (2)
Kart kuruluşunun yurt dışında şube açma, ortaklık kurma veya kurulmuş
ortaklıklara katılma taleplerine izin verilebilmesi için, şube veya
ortaklığın bulunduğu ülke düzenlemeleri ve uygulamalarında, Kurumun denetim
ve gözetim faaliyetleri kapsamında ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgeleri
edinmesine ve söz konusu şube ve ortaklıklarda denetim yapmasına ilişkin
herhangi bir engel bulunmaması şarttır. Bilgi alışverişi ile takas ve
mahsup işlem kuruluşlarının faaliyet izni alması MADDE 10 – (1) Bilgi alışverişi ile takas ve mahsup işlem
kuruluşları faaliyet izni almak üzere Kuruma verecekleri başvuru dilekçelerine, a)
Bilgi alışverişi ile takas ve mahsup işlem kuruluşunun ana sözleşmesinin, b)
Bilgi alışverişi ile takas ve mahsup işlem kuruluşu kurulmasından beklenen
faydayı analiz eden detaylı fizibilite raporu ile üç yıllık hedeflerin ortaya
konulduğu tahmini bilânço ile kâr ve zarar cetvellerinin, c)
Ortaklık, teşkilat ve organizasyon yapısı, teknoloji alt yapısı hakkında
ayrıntılı bilgi ve belgeler ile varsa bilgi alışverişi ile takas ve mahsup
işlem kuruluşu hakkında uluslararası kabul gören derecelendirme şirketleri
tarafından hazırlanan ve öngörülen derecelendirmeyi de içeren raporun eklenmesi
gerekir. (2)
Kurum, bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından gerekli göreceği ilave bilgi ve
belgeleri talep edebileceği gibi Kurul kararıyla, bu maddede yer alan bilgi
ve belgeleri farklı kapsam ve içeriklerde talep etmeye yetkilidir. Faaliyet veya Türkiye’de şube
veya temsilcilik açma izni MADDE 11 – (1) Faaliyet veya Türkiye’de şube veya temsilcilik
açma izni Kurulun en az beş üyesinin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla
verilir. Kurumca, faaliyet izni için başvuran kart kuruluşu, bilgi alışverişi
ile takas ve mahsup işlem kuruluşlarının sermayesinin her türlü muvazaadan
arî olarak ve nakden ödenip ödenmediği, yapacağı işlemleri
gerçekleştirebilecek ölçüde teknik donanım ve yeterli personelin bulunup
bulunmadığı, yönetici düzeyindeki personelin yeterli sayıda ve kanuni
şartları haiz olup olmadığı, kuruluşun yönetimine ve iç denetimine ilişkin
olarak gerekli düzenlemelerin yapılıp yapılmadığı hususları incelenir ve
Kurulca faaliyet izni verilir. (2)
Faaliyet izni kararı kartlı sistem kuruluşları için kartlı sistem kurma, kart
çıkarma ve üye işyerleri ile anlaşma yapma faaliyetini, kart çıkaran
kuruluşlar için ise kart çıkarma ve üye işyerleri ile anlaşma yapma
faaliyetlerini kapsar. (3)
Faaliyet izninin Resmî Gazete’de yayımlanmasından önce Kurumca yapılacak
tebligata istinaden, sisteme giriş payı olarak Kanunun 4 üncü maddesinin
ikinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen asgari sermayenin yüzde beşine
karşılık gelen tutarın faaliyete başlamadan önce Kurum hesabına yatırıldığına
ilişkin belge ile finansal faaliyet izin belgesi harç yükümlülüğünün yerine
getirildiğine dair belgenin Kuruma tevdi edilmesi gerekir. (4)
Kartlı sistem kurma, kart çıkarma, üye işyerleri ile anlaşma yapma, bilgi
alışverişi, takas ve mahsuplaşma kuruluşlarının, Kanun ve Yönetmelikte
faaliyet izni alınması için gereken şartları kaybetmesi, iznin gerçeğe aykırı
beyanlarla alınmış olduğunun tespit edilmesi, iznin alınmasından itibaren
altı ay içinde faaliyete geçilmemesi veya bir yıl içinde kesintisiz altı ay
süre ile faaliyette bulunulmamış olması hallerinden birinin gerçekleşmesi
halinde Kurul, bu Kanun kapsamındaki işlemlere ilişkin faaliyet iznini iptal
edebilir. (5)
Faaliyet izni verilmesine ilişkin kararlar ile verilmiş olan izinlerin iptaline
ilişkin gerekçeli kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır. Ana sözleşme değişiklikleri ile
pay edinim ve devirleri MADDE 12 – (1) Kart kuruluşlarının, bilgi alışverişi, takas ve
mahsuplaşma kuruluşlarının ana sözleşme değişikliklerinde Kurumun uygun görüşü
aranır. Kurumca uygun görülmeyen değişiklikler genel kurulda karara
bağlanamaz. Kurumun uygun görüşü alınmaksızın yapılan ana sözleşme
değişiklikleri Ticaret Siciline tescil edilemez. Ana sözleşme değişikliği
için bu Kanun ve ilgili diğer mevzuatta öngörülen izin, onay veya olumlu
görüş başvuruları, yetkili mercilerce onbeş iş günü içinde cevaplandırılır. (2)
Bir kişinin, bir kart kuruluşunda doğrudan veya dolaylı pay sahipliği yoluyla
sermayenin yüzde onunu ve daha fazlasını temsil eden payları edinmesi veya
bir ortağa ait doğrudan veya dolaylı payların sermayenin yüzde on, yüzde
yirmi, yüzde otuz üç veya yüzde ellisini aşması sonucunu veren pay edinimleri
ile bir ortağa ait payların, bu oranların altına düşmesi sonucunu veren pay
devirleri Kurulun iznine tâbidir. (3)
Yönetim kuruluna üye belirleme imtiyazı veren payların tesisi, devri veya
yeni imtiyazlı pay ihracı yukarıdaki oransal sınırlara bakılmaksızın Kurulun
iznine tâbidir. Ortak sayısının beşten aşağı düşmesine yol açan işlemler ile
izin alınmadan yapılan pay devirleri pay defterine kaydolunmaz. Bu hükme
aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüzdür. Oy hakkı edinilmesi
ve paylar üzerinde intifa hakkı tesisinde de bu hüküm uygulanır. (4)
İzne tabi pay devirlerinde, bu paylara sahip olacak ortakların kurucularda
aranan nitelikleri taşıması şarttır. Kurucularda aranan nitelikleri kaybeden
bu orandaki paya sahip ortaklar temettü dışındaki ortaklık haklarından
yararlanamaz. (5)
Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca kart kuruluşlarının pay devri veya edinimi ile
ilgili Kuruma yapılacak başvurulara; a)
Payları devralacakların, ek-1 ve ek-2’de yer alan örneklere uygun şekilde
düzenleyip noter huzurunda imza edecekleri birer beyannamenin, b)
Payları devralacak gerçek veya tüzel kişilerin müflis olmadıklarına,
haklarında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş bulunmadığına, tüzel kişilerin
uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurularının tasdik edilmiş
olmadığına ilişkin Asliye Ticaret Mahkemelerinden, konkordato ilan etmiş
olmadıklarına ilişkin İcra Tetkik Hakimliklerinden alınacak belgelerin, c)
Payları devralacak gerçek kişilerce, arşiv kaydını da içeren, son altı ay
içinde alınmış adli sicil belgelerinin, ç)
Tasfiyeye tabi tutulan veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilen
bankalarda devirden önce doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha
fazla pay sahibi olmadıklarını gösterir bir beyanın (ek-3), d)
Payları devralan gerçek veya tüzel kişilerin tasfiyeye tabi tutulan
bankerler, sigorta şirketleri ve para ve sermaye piyasalarında faaliyet
gösteren kurumlarda doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazla bir
oranda pay sahibi olmadıklarına ilişkin bir beyanın (ek-3), e)
Payları devralacak tüzel kişilerin kart kuruluşuna ortak olunmasına ilişkin
yetkili kurullarından alınmış karar örneklerinin, f)
Payları devralacak tüzel kişilerin kuruluşu ile ilgili Ticaret Sicili
Gazetesinin, bunların ortakları, pay oranları ve tutarları ile varsa
imtiyazlı payları gösteren listelerin, faaliyet konuları, yatırım ve işletme
alanları hakkında ayrıntılı açıklamalar ile 3568 sayılı Kanuna göre yetkili
yeminli mali müşavirlerce onaylanmış son üç yıla ait bilânço ile kâr ve zarar
cetvelleri ile banka veya diğer mali kurum niteliğindeki tüzel kişilerin
varsa uluslararası kabul gören derecelendirme şirketlerinden biri tarafından
hazırlanmış ve öngörülen derecelendirmeyi de içeren bir raporun, g)
Payları devralacak tüzel kişilerin dahil olduğu sermaye grubuna ait
uluslararası muhasebe standartlarına uygun ve uluslararası kabul gören bir
bağımsız denetim şirketinin onayını taşıyan varsa son üç yıla ait konsolide
bilanço ile kâr ve zarar cetvellerinin, ğ)
Payları devralacak kişilerin mali durumları hakkında 3568 sayılı Kanuna göre
yetkili yeminli mali müşavirlerce düzenlenecek bir raporun, h) Payları
devralacak kişilerin muaccel vergi ve prim borcu bulunmadığına ilişkin ilgili
vergi daireleri ve Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak belgelerin, i)
Payları devralacak kişilerin beyannamelerinde belirtilen mevduat ve kredi
hesaplarına ilişkin bilgilerin tevsiki amacıyla, ilgili bankalarca Kuruma
hitaben düzenlenecek her biri aynı tarihi taşıyan belgelerin, j)
Payları devralacak gerçek kişiler ile tüzel kişilerin sermayesinin yüzde on
ve daha fazlasına sahip gerçek kişi ortakların son on yılda mali bir kurumda
görev alıp almadıklarına ilişkin bilgileri de kapsayacak biçimde ayrıntılı
özgeçmişlerinin, k)
Payları devralacak gerçek veya tüzel kişileri temsile yetkili kişi veya
kişilere verilmiş vekâletname örneklerinin, l)
Payların satın alınmasında kullanılacak kaynak hakkında açıklamanın, m)
Pay devri ile ilgili yapılan sözleşmenin bir örneğinin, n)
Payları devralacakların gerekli kaynağı kendi ticari, sınai ve sair yasal
faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak sağladıklarına dair ek-4’te
yer alan örneğe uygun olarak düzenleyip imzalayacakları birer taahhütnamenin,
o)
Payları devralacak tüzel kişiler ile bunların tüzel kişi ortaklarının
imtiyazlı paylarını gösteren listelerin eklenmesi
zorunludur. (6)
Bilgi alışveriş ile takas ve mahsuplaşma işlem kuruluşlarının tüm pay edinim
ve devirlerine ilişkin Kuruma yapılacak başvurulara, ilgili kuruluşun pay
edinilmesine dair yetkili kurullarından alınmış karar örneklerinin eklenmesi
zorunludur. (7)
Yabancı uyruklu kişiler için bu madde hükümleri uygulanır. (8)
Kurum, bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından gerekli göreceği ilave bilgi ve
belgeleri talep edebileceği gibi Kurul kararıyla, bu maddede yer alan bilgi
ve belgeleri farklı kapsam ve içeriklerde talep etmeye yetkilidir. (9)
Herhangi bir pay devri söz konusu olmasa dahi, mevcut paylar üzerine imtiyaz
tesisi, imtiyazın kaldırılması veya intifa senedi çıkarılması da Kurulun
iznine tabidir. Dolaylı pay sahipliği MADDE 13 – (1) Gerçek veya tüzel bir kişinin Türkiye’de
kurulmuş veya kurulacak bir kart kuruluşunun veya bilgi alışverişi, takas ve
mahsuplaşma kuruluşlarının sermayesindeki dolaylı pay sahipliğinin tespitinde
uygulanacak ilke ve esaslar aşağıdadır: a)
Kart kuruluşunda pay sahibi bulunan veya pay devralacak tüzel kişi ortaklıklar
ile varsa bunların tüzel kişi ortaklarının ortaklık yapıları zincirleme bir
suretle gerektiği takdirde gerçek kişilere ulaşıncaya kadar tespit edilir. b)
Kart kuruluşu sermayesinde tüzel kişiler aracılığı ile olan dolaylı pay
sahipliği oranı, iştirak oranlarının çarpılması suretiyle hesaplanır. Aynı
kişinin ara kademelerde yer alan tüzel kişilere doğrudan iştiraki bulunması
halinde, söz konusu doğrudan iştirak oranı, müteakip çarpım işleminden önce,
o kademeye kadar ulaşılan orana ilave edilir. c)
Bir gerçek kişiye ait dolaylı pay sahipliğinin belirlenmesinde bu gerçek kişi
ile eş ve çocuklarına, bunların sınırsız sorumlulukla katıldıkları
ortaklıklara veya bu kişi veya ortaklıkların ayrı ayrı veya birlikte
sermayesini veya yönetimini kontrol ettikleri ortaklıklara ait paylar
birlikte dikkate alınır. Tüzel kişilere ait dolaylı pay sahipliğinin
belirlenmesinde de bunlara ait paylar ile bunların sermayesini veya
yönetimini kontrol ettikleri ortaklıklara ait paylar birlikte hesaplanır. (2)
Kart kuruluşu sermayesinde pay sahibi tüzel kişilerin sermayeleri ile ilgili
olarak Kanuna göre yapılacak dolaylı el değiştirme ve benzeri dolaylılık
tespit ve değerlendirmeleri, mevzuatta açıkça düzenlenen hususlar haricinde,
kart kuruluşu sermayesi yerine tüzelkişi paydaşın sermayesi esas alınarak bu
maddenin birinci fıkrasındaki hükümlere göre yapılır. (3)
Bir gerçek ya da tüzel kişinin diğer bir tüzel kişinin sermayesini ya da
yönetimini doğrudan ya da dolaylı olarak kontrolü; tüzel kişinin doğrudan
veya dolaylı olarak sermayesinin çoğunluğuna sahip olunması veya bu çoğunluğa
sahip olunmamakla birlikte imtiyazlı payların elde bulundurulması veya diğer
pay sahipleri ile yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğuna
tasarruf edilmesi veya herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin
çoğunluğunu atayabilme ya da görevden alma gücünün elde bulundurulmasıdır.
Tüzel kişinin ortaklık yapısına bağlı olarak, sermayenin çoğunluğuna sahip
olunması için pay oranının asgari yüzde ellibir olması şartı aranmaz. ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM Yönetim Yönetim kurulu MADDE 14 – (1) Kart kuruluşlarının, bilgi alışveriş ile takas
ve mahsuplaşma kuruluşlarının yönetim kurulları beş kişiden az olamaz. Genel
müdür için öngörülen şartlar, yönetim kurulu üyelerinin yarıdan bir fazlası
için de aranır. Murahhas üyelerin genel müdürde aranan şartları taşımaları
zorunludur. Genel müdürlük ve yönetim kurulu başkanlığı görevleri aynı kişi
tarafından icra edilemez. Yönetim kurulu üyelerinin 19/10/2005 tarihli ve
5411 sayılı Bankacılık Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a),
(b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen şartları taşıması şarttır. (2)
Türkiye'de şube açmak suretiyle faaliyette bulunan yurt dışında kurulu kartlı
sistem kuruluşlarının Türkiye'deki yönetim merkezlerinde, yönetim kurulu
yetki ve sorumluluklarını taşıyan, merkez şube müdürünün de dahil olduğu en
az üç kişilik bir müdürler kurulu oluşturmaları zorunludur. Bu Yönetmeliğin
uygulanmasında müdürler kurulu yönetim kurulu hükmünde olup, birinci fıkrada
belirtilen şartlar müdürler kurulu üyeleri için de aranır. (3)
İç kontrol, risk yönetimi ve iç denetim sistemlerinin ilgili mevzuata uygun
olarak tesis edilmesi, işlerliğinin, uygunluğunun ve yeterliliğinin
sağlanması, finansal raporlama sistemlerinin güvence altına alınması, kart
kuruluşu içindeki yetki ve sorumlulukların belirlenmesi yönetim kurulunun
sorumluluğundadır. Genel müdür ve yardımcıları MADDE 15 – (1) Kart kuruluşlarının genel müdürlerinin hukuk,
iktisat, maliye, bankacılık, işletme, kamu yönetimi ve dengi dallarda lisans
düzeyinde, diğer alanlarda lisans düzeyinde öğrenim görmüş olanların ise
belirtilen alanlarda lisansüstü öğrenim görmüş olmaları ve finans alanında en
az on yıllık meslekî deneyime sahip olmaları şarttır. (2)
Kart kuruluşlarının genel müdür yardımcılarının, en az üçte ikisi birinci
fıkrada belirtilen alanlarda olmak üzere, lisans veya lisansüstü eğitim
görmüş olması ve finans alanında en az yedi yıllık deneyime sahip olması
şarttır. (3)
Bilgi alışverişi ile takas ve mahsuplaşma kuruluşlarının genel müdürlerinin,
hukuk, iktisat, maliye, bankacılık, işletme, kamu yönetimi veya bilişim
teknolojileri alanında en az üniversite mezunu olmaları ve en az on yıllık
mesleki deneyime sahip olmaları şarttır. Genel müdür yardımcılarının ise,
asgari üçte ikisinin bu alanlarda en az üniversite mezunu olmaları ve en az
yedi yıllık mesleki deneyime sahip olmaları şarttır. (4)
Başka unvanlarla istihdam edilseler dahi, yetki ve görevleri itibarıyla genel
müdür yardımcısına denk veya daha üst konumlarda icraî nitelikte görev yapan
diğer yöneticiler de bu Yönetmeliğin genel müdür yardımcılarına ilişkin
hükümlerine tâbidir. (5)
Genel müdürlüğe ve yardımcılıklarına atanacakların, bu maddede aranan
şartları taşıdıklarını gösteren belgelerle birlikte Kuruma bildirilmesi
şarttır. Bildirimden itibaren on iş günü içinde Kurumca olumsuz görüş
bildirilmemesi durumunda ilgili kişilerin atamaları yapılabilir. (6)
Herhangi bir nedenle görevden ayrılan genel müdür ve yardımcılarının görevden
ayrılma nedenleri, ilgili kuruluş ve görevden ayrılan tarafından yedi iş günü
içinde Kuruma bildirilir. Genel müdür ve yardımcıları ile
yönetim kurulu üyelerine ilişkin bildirimler MADDE 16 – (1) Kart kuruluşları, bilgi alışveriş ile takas ve
mahsuplaşma kuruluşlarında genel müdür veya genel müdür yardımcılığına
atanması öngörülen kişiler ile ilgili olarak;
a)
Müflis olmadıklarına ve konkordato ilan etmiş olmadıklarına ilişkin yetkili
adli mercilerden alınacak belgelerin, b)
Arşiv kaydını da içeren adli sicil belgelerinin, c)
Nüfus cüzdanı veya pasaportlarının noterden onaylı bir örneğinin, ç)
Ayrıntılı özgeçmişlerinin, d)
Lisans ve varsa lisansüstü diplomalarının noterden onaylı birer örneğinin atama
işleminden önce Kuruma gönderilmesi zorunludur. (2)
Yabancı uyruklu kişiler için birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde
belirtilen belgelerden bir veya birkaçının ilgili ülkenin adli sicil, müflis
ve konkordato kayıtlarının tutulduğu bir merci ya da sistem olmaması
nedeniyle temin edilememesi durumunda, bu durumun ilgili ülkenin yetkili
mercilerinden alınacak bir belge ile tevsik edilerek Kuruma tevdi edilmesi
gerekmektedir. (3)
Atama işlemi, yukarıda belirtilen evrakların tümünün Kuruma intikalini
izleyen on iş günü içinde Kurumca gerekçeli olumsuz görüş bildirilmediği
takdirde yapılabilir. (4)
Yönetim kurulu üyeliğine seçilenler ve herhangi bir nedenle boşalma hâlinde
görevlendirilenler, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen belgelerle
birlikte onbeş gün içinde Kuruma bildirilir. DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM Sözleşme
Şekli ve Genel İşlem Şartları Sözleşme şartları MADDE 17 – (1) Kart çıkaran kuruluşlar ile kart hamilleri
arasındaki ilişkiler, Kanun ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde en az oniki
punto ve koyu siyah harflerle hazırlanacak yazılı sözleşme ile düzenlenir.
Sözleşmenin bir örneği, kart hamiline ve varsa kefile verilir. (2)
Kart teslimi sırasında banka kartı hamillerine aşağıda yer alan hususlarda
yazılı bilgilendirme yapılması zorunludur: a)
Kart hamilinin sorumluluğunun kartın zilyetliğine geçtiği andan itibaren
başlayacağı ve kartın imza hanesinin kart hamili tarafından imzalanması
gerektiği, b)
Kart hamilinin, kartı ve kartın kullanılması için gerekli şifre bilgilerini
güvenli bir şekilde koruması ve bu bilgilerin başkaları tarafından
kullanılmasına engel olacak önlemleri alması gerektiği, bunların kaybolması,
çalınması halinde veya iradesi dışında gerçekleşmiş herhangi bir işlemi
öğrenmesi durumunda kart çıkaran kuruluşa derhal bildirim yapmak zorunda
olduğu, c)
Kart hamilinin, yapacağı kayıp veya çalıntı bildiriminden önceki yirmidört
saat içinde gerçekleşen hukuka aykırı
kullanımdan doğan zararlardan yüzelli Yeni Türk Lirası ile sınırlı olmak
üzere sorumlu olacağı, bildirimin yapılmaması halinde bu sınırın uygulanmayacağı, ç)
Kart hamilinin yüzelli Yeni Türk Lirası tutarındaki sorumluluğunun
sigortalanmasına ilişkin usul ve esaslar, d)
Yabancı para cinsinden yapılan işlemlerde bankaca uygulanacak kurun
belirlenme esasları ve bunun hesap özetine yansıtılmasına ilişkin esaslar, e)
Şifrenin üçüncü kişilerle paylaşılmaması ve üçüncü kişilerin eline geçmemesi
için gerekli önlemlerin alınması gerektiği, f)
Kayıp veya çalıntı durumunda bildirimde bulunulabilecek yöntemler ve
kanallar, g)
Kart kullanımı hakkında ayrıntılı bilgi alınabilecek diğer yöntemler ve
kanallar, ğ)
Sözleşmede belirtilen ücret, komisyon ve masrafların kart hamilinin hesabına
borç kaydedileceği, h)
Kart hamilinin adres ve diğer iletişim bilgilerinde meydana gelen
değişiklikleri onbeş gün içinde bildirmesi gerektiği. (3)
Kart teslimi sırasında kredi kartı hamillerine aşağıda yer alan hususlarda
yazılı bilgi verilmesi zorunludur: a)
İkinci fıkrada yer alan hususlar, b)
Kart limiti, c)
Kartın düzenlendiği tarihteki faiz oranları, ç) Dönem borcunun bir kısmının ödenmesi halinde kalan
hesap bakiyesi üzerinden faiz hesaplanacağı,
kalan hesap bakiyesine, asgarî tutar ve üzerinde ödeme yapılması durumunda akdi faiz, asgarî tutarın altında ödeme
yapılması durumunda ise asgari tutarın ödenmeyen kısmı için gecikme faizi,
kalan hesap bakiyesinin asgari tutarı aşan kısmı için akdi faiz uygulanacağı
da dahil olmak üzere, kart uygulamasından doğan borçlarda bileşik faiz
uygulanmayacağı, d)
Kart borcunun öğrenilebileceği ve ödenebileceği yöntemler ve kanallar, e)
Ödenmesi gereken asgarî tutarın, dönem borcunun yüzde yirmisinden aşağı
olamayacağı. (4)
Banka kartı sözleşmelerinde; a)
Kart hamilinin sorumluluğunun, kartın zilyetliğine geçtiği veya fiziki
varlığı bulunmayan kart numarasının öğrenildiği andan itibaren başlayacağına, b)
Kart kullanımına bağlı olarak kart hamillerinden alınabilecek ücret,
komisyon, masraf ve vergilerin neler olacağına dair açıklamalar ve bunların
tutarları ve sözleşmede yer alan ücret, komisyon, masraf ve vergiler dışında
kart kullanımına bağlı olarak kart hamilinden herhangi bir isim altında ödeme
talep edilemeyeceği ve hesabından kesinti yapılamayacağına, c)
Yabancı para cinsinden yapılan işlemlerde bankaca uygulanacak kurun
belirlenme esaslarına, ç)
Kart hamilinin, kartı ve kartın kullanılması için gerekli şifre bilgilerini
güvenli bir şekilde koruması ve bu bilgilerin başkaları tarafından
kullanılmasına engel olacak önlemleri alması gerektiği, bunların kaybolması,
çalınması halinde veya iradesi dışında gerçekleşmiş herhangi bir işlemi
öğrenmesi durumunda kart çıkaran kuruluşa derhal bildirim yapmak zorunda
olduğuna, d)
Kart hamilinin, kart çıkaran kuruluşa yapacağı bildirimden önceki yirmidört
saat içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan yüzelli
Yeni Türk Lirası ile sınırlı olmak üzere sorumlu olduğuna, e)
Hukuka aykırı kullanımın, hamilin ağır ihmaline veya kastına dayanması veya
bildirimin yirmidört saat içinde yapılmaması hallerinde bu sınırın
uygulanmayacağına, f)
Kart hamilinin ilgili sigorta prim bedelini ödemek koşuluyla bildirimden
önceki yirmidört saat içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan
zararla ilgili yasal sorumluluk tutarı için sigorta yaptırılmasını talep
edebileceğine, g)
Kartın ve kartın kullanılması için gerekli şifre bilgilerinin kaybolması veya
çalınması halinde banka kartı hamilinin yapacağı bildirimden önceki yirmidört
saatten önce gerçekleştirilen işlemlerden kart hamilinin sorumlu olduğuna, ğ)
Kart hamilinin adresinde meydana gelen değişiklikleri, değişiklik tarihinden
itibaren onbeş gün içinde kart çıkaran kuruluşa bildirmekle yükümlü olduğuna
ve adres değişikliğini söz konusu süre zarfında Bankaya bildirmemesi halinde
eski adresine yapılacak bildirimlerin geçerli olacağına, h)
Sözleşmenin sona erme ve fesih şartlarına ilişkin
hükümler yer alır. (5)
Kredi kartı sözleşmelerinde; a)
Dördüncü fıkrada yer alan hususlara, b)
Kart hamilinden talep alınmadıkça kart limitlerinin artırılamayacağına, c)
Sözleşmeye bağlı olarak kart hamillerinden alınabilecek ücret, komisyon,
masraf ve vergilerin neler olacağına dair açıklamaların ve bunların
tutarlarının ve sözleşmede yer alan ücret, komisyon, masraf ve vergiler
dışında kart hamilinden herhangi bir isim altında ödeme talep edilemeyeceği
ve hesabından kesinti yapılamayacağına,
ç)
Uygulanacak akdi ve gecikme faizi oranlarının Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası tarafından belirlenen azami oranların üstünde olmayacağına, d)
Bileşik faiz uygulanamayacağına, e)
Kanunun 26 ncı maddesi uyarınca nakit kullanımına ilişkin borçlar hakkında,
faizin başlama tarihi olarak işlem tarihinin esas alınacağına, f)
Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca belirlenecek kredi kartı limitinin kart
çıkaran kuruluşun insiyatifi dışında kart hamilinin harcamalarıyla aşılması
durumunda veya tahsis edilen limitin yüzde yirmisini geçmemesi ve bir sonraki
hesap döneminde kapatılması koşuluyla, bir takvim yılında ikiden fazla
olmamak üzere, kart limitinde aşım oluşması halinde, aşılan miktara işlem
tarihi ile ödeme tarihi arasındaki süre için akdi faiz yürütüleceğine, g)
Faiz oranlarındaki artışın kart hamiline otuz gün önceden bildirileceği ve
kart hamilinin faiz artışının bildirim tarihinden itibaren en geç altmış gün
içinde borcunun tamamını ödeyip kredi kartını kullanmaya son vermesi halinde
faiz artışından etkilenmeyeceğine, ğ)
Yabancı para cinsinden yapılan işlemlerde bankaca uygulanacak kurun
belirlenme esaslarına ve bunun hesap özetine yansıtılmasına, h)
Asgari ödeme tutarının hesap özetinde belirtilen dönem borcunun yüzde
yirmisinden az olamayacağı ve bankanın bu miktardan az olmamak üzere asgari
ödeme tutarını belirleyebileceğine, ı)
Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçlarına, i)
Kefil alınması halinde, sözleşmede veya kefalet sözleşmesinde yer alması
gereken aşağıda belirtilen hususlara; 1)
Kefil için temerrüt halinin, kart hamilinin borcunun kendisine bildirilmesi
ile başlayacağı, 2)
Kefaletin 22/4/1926 tarihli ve 818 sayılı Borçlar Kanununun adi kefalet
hükümlerine tabi olduğu ve önce asıl borçluya başvurulup tüm tahsil yolları
denenmeden kefilden borcun ifasının istenemeyeceği, 3)
Mevcut sözleşme hükümlerinde kefilin sorumluluğunu artıracak değişikliklerin
ve kart limitindeki artışın kefil açısından geçerli olabilmesinin kefilin
yazılı onayına bağlı olduğu. j)
Alınan bir teminat varsa teminatın türü, niteliği, hangi hallerde teminata
başvurulacağı, teminatın müşteriye iade şartlarına, ilişkin
hükümler yer alır. Sözleşme değişiklikleri MADDE 18 – (1) Kredi kartı sözleşmelerinde yapılacak
değişiklikler kart hamiline hesap özeti ile bildirilir. Bu değişiklikler bildirimin
yapıldığı döneme ilişkin son ödeme tarihinden itibaren hüküm ifade eder.
Bildirimin ait olduğu döneme ilişkin son ödeme tarihinden sonra kartın
kullanılmaya devam olunması halinde, sözleşmede meydana gelen değişikliklerin
kabul edildiği addolunur. Faiz oranlarının artırılması durumunda ise bu
değişikliğin hüküm ifade edebilmesi için otuz gün önceden kart hamiline
bildirilmesi zorunludur. Değişiklikler, hesap özetinde en az oniki punto
harfler kullanılarak belirtilir. Kart hamili faiz artırımına ilişkin bildirim
tarihinden itibaren en geç altmış gün içinde tüm borcunu ödeyip kredi kartını
kullanmaya son verdiği takdirde faiz artışından etkilenmez. (2)
Kart hamili, talep etmek suretiyle kartı iptal ettirmek ve sözleşmeyi
feshetmek hakkına sahiptir. Kartın iptal edilmesine ve sözleşmenin feshine
ilişkin kart hamilince yapılan talebin en geç yedi gün içinde kart çıkaran
kuruluşça yerine getirilmesi zorunludur. Hesap özeti MADDE 19 – (1) Kredi kartı hamillerine gönderilecek hesap
özetlerinde; a)
Kredi kartı hamilinin ad, soyad ve adresine, b)
Kredi kartıyla yapılan işlemlere ilişkin dönem borcuna, c)
Toplam kredi kartı limitine, ç)
Hesap kesim tarihine, d)
Son ödeme tarihine, e)
Bir sonraki hesap kesim tarihi ve son ödeme tarihine, f)
Ödenmesi gereken asgari tutara, g)
Kredi kartıyla yapılan nakit çekim işlemlerinin veya mal ve hizmet
alımlarının tutar ve tarihlerine, ğ)
Kredi kartlarına uygulanan akdi faiz oranlarına, h)
Kredi kartlarına uygulanan gecikme faizi oranlarına, ı)
Kredi kartlarına ilişkin olarak ilgili hesap özetinde tahakkuk ettirilen
yıllık ücret, faiz ve diğer her türlü ücret ve komisyon tutarlarına, i)
Kredi kartı ile gerçekleştirilen yabancı para cinsinden işlemlerde, işleme
konu döviz cinsi ve tutarı ile kart hesabına borç kaydedilen para birimi ve
tutarına, ilişkin
bilgilerin bulunması zorunludur. Faiz hesaplaması MADDE 20 – (1) Bir hesap dönemine ilişkin toplam borç tutarı
veya hesap bakiyesi üzerinden, o döneme ilişkin hesap özetinin düzenlendiği
hesap kesim tarihinden önceki bir tarih itibarıyla faiz yürütülebileceğine
ilişkin kayıtlar hükümsüzdür. (2)
Nakit kullanımına ilişkin borçlar hakkında işlem tarihi esas alınabilir.
7/8/1989 tarihli ve 89/14391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
konulan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararda belirtilen
kıymetli maden, taş ve eşyaların alımları ile döviz alımları, kart sahibinin
başka bir kredi kartının borcunu kapatması amacıyla yaptığı borç
transferleri, kişi veya kurumlara yapılan tüm ödemeler, talih ve şans
oyunları, borsa işlemleri/menkul kıymet alımları, seyahat çekleri, havale
işlemleri nakit kullanım kapsamında olan işlemler olarak değerlendirilebilir. (3)
Dönem borcunun bir kısmının ödenmesi halinde kalan hesap bakiyesi üzerinden
faiz hesaplanır. Kalan hesap bakiyesine, asgarî tutar ve üzerinde ödeme
yapılması durumunda akdi faiz; asgari tutarın altında ödeme yapılması
durumunda ise asgari tutarın ödenmeyen kısmı için gecikme faizi, kalan hesap
bakiyesinin asgari tutarı aşan kısmı için akdi faiz uygulanır. Temerrüt hali
de dahil olmak üzere, kart uygulamasından doğan borçlarda bileşik faiz
uygulanmaz. BEŞİNCİ
BÖLÜM Kart
Kuruluşlarının Yükümlülükleri Kart çıkarma ve buna ilişkin
yükümlülükler MADDE 21 – (1) Kart çıkaran kuruluşlar, talepte bulunmayan veya
sözleşme imzalamayan kişiler adına hiçbir şekil ve surette kart veremez,
basılı kartı hamilin adresine göndermek veya fiziki varlığı bulunmayan kart
numarasını bildirmek de dahil olmak üzere herhangi bir yöntemle teslim
edemezler. (2)
Kart çıkaran kuruluşlar, kartların kullanılması bir kod numarası, kart
numarası, şifre ya da kimliği belirleyici başka bir yöntemin kullanılmasını
gerektiriyorsa, bu tür bilgilerin gizli kalması amacıyla gerekli önlemleri
almak ve mekanik cihazla yapılan işlemler hariç olmak üzere kart numarasının
harcama ve alacak belgesinin müşteri nüshası üzerinde ve yazışmalarda yer
almasını engellemekle yükümlüdür. (3)
Kart çıkaran kuruluşlar, edindikleri kişisel bilgileri gizli tutmak, kendi
hizmetlerinin pazarlanması dışında başka amaçlarla kullanmamak ve kanunla
yetkili kılınan kişi, kurum ve kuruluşlar dışında kalanların bu bilgilere
ulaşmasını engellemek amacıyla gereken önlemleri almakla yükümlüdür. (4)
Kart çıkaran kuruluşlar, kartın basımı da dahil olmak üzere, kartın hamile
teslimine kadar geçen süre içinde bilgilerin gizliliğini sağlayacak uygun
kontrol ortamını tesis etmek ve olabilecek her türlü suistimale karşı gerekli
önlemleri almakla yükümlüdür. (5)
Kart çıkaran kuruluşlar, hesap özeti, kart basımı, kart ihtarnamesi ve
ibraname gibi hizmetlerin destek hizmeti alımı yoluyla gerçekleştirilmesi
halinde, destek hizmeti kuruluşu tarafından edinilen bilgilerin gizli
tutulmasını ve başka amaçlarla kullanılmamasını sağlamak amacıyla gerekli
tedbirleri almakla yükümlüdür. Kredi kartı limiti MADDE 22 – (1) Kart çıkaran kuruluşlar, kredi kartı almak
isteyen kişilerin yasaklık veya engel durumu, ekonomik ve sosyal durumu,
aylık veya yıllık ortalama geliri, diğer kart çıkaran kuruluşlarca bu
kişilere tahsis edilen kredi kartı limiti, bir model veya skorlama sistemi
sonuçları, müşterini tanı ilkeleri ile 27 nci madde uyarınca kurulacak bilgi
alışverişi şirketlerinden temin edilecek bilgileri dikkate alarak yapacakları
değerlendirmeye istinaden kullanım limiti tespit etmek zorundadır. (2)
Kart çıkaran kuruluşlar, kart hamilleri talep etmedikçe kredi kartı kart
limitlerini artıramazlar. Kart çıkaran kuruluşlarca Kanunun 9 uncu maddesi
hükümleri çerçevesinde değerlendirme yapılması şartıyla, kart hamillerinden
Kanunun 8 inci maddesi hükümleri çerçevesinde belirlenen yer ve kanallardan
alınacak genel nitelikteki talimat üzerine periyodik limit artırımı
yapılabilir. Limit artışları, artışın gerçekleşeceği tarihten onbeş gün
öncesinde yapılacak bildirime kart hamilince itiraz edilmemesi halinde
geçerlidir. (3)
Bir gerçek kişinin tüm kart çıkaran kuruluşlardan temin ettiği kredi kartları
için tanınacak toplam kredi kartı limiti, ilk yıl için, ilgilinin aylık
ortalama net gelirinin iki katını, ikinci yıl için ise, dört katını aşamaz.
Bu fıkra uygulamasında bin Yeni Türk Lirasına kadar limitler hariç olmak
üzere, aylık veya yıllık ortalama net gelir düzeyi kart hamili tarafından
beyan edilen ve ilgili kuruluşlarca teyit edilen gelirler üzerinden tespit
edilir. Aylık ortalama net gelir düzeyinin teyit edilememesi durumunda kart
hamilinin tüm kart çıkaran kuruluşlardan edinebileceği toplam limit bin Yeni
Türk Lirasıdır. Bu fıkra hükmü kapsamında, kart çıkaran kuruluşların,
müşterileri hakkında müşterinin sosyal statüsü, eğitim düzeyi, yaşı, kredi
ödeme performansı veya varlıkları gibi hususlara ilişkin alacakları beyan ve
temin edecekleri belgeler çerçevesinde yapacağı değerlendirmeler ilgili
kuruluşça yapılacak teyit niteliğini taşımaktadır. (4)
Kredi kartı almak üzere yapılacak başvurularda, kart hamiline tanınacak
toplam kredi kartı limiti tespitinde, kendisine tahsis edilen ilk kredi kartı
limitinin tahsis edildiği tarih esas alınır. (5)
Kart çıkaran kuruluşlar, mal ve hizmet alımlarında taksitlendirme yapılması
durumunda, kart limitinden, yapılan toplam harcama tutarının düşülmesine
yönelik tedbirleri almakla yükümlüdür. Kartın haksız kullanımı ve sigortalanması MADDE 23 – (1) Banka kartı veya kredi kartının ya da Kanunun 16
ncı maddesinde belirtilen bilgilerin kaybolması veya çalınması halinde kart
hamili, kart çıkaran kuruluşa yapacağı bildirimden önceki yirmidört saat
içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan yüzelli Yeni
Türk Lirası ile sınırlı olmak üzere sorumludur. Hukuka aykırı kullanımın,
hamilin ağır ihmaline veya kastına dayanması veya bildirimin yapılmaması
hallerinde bu sınır uygulanmaz. (2)
Kart çıkaran kuruluş, yapılacak talep ve ilgili sigorta prim bedelinin kart
hamilince ödenmesi koşulu ile kart hamilinin birinci fıkrada belirtilen
yüzelli Yeni Türk Lirası tutarındaki sorumluluğunun sigortalanmasını
sağlamakla yükümlüdür. Kart hamili kart çıkaran kuruluş tarafından tercih
edilen sigorta şirketini kabul etmediği takdirde kendisi tarafından
belirlenen sigorta şirketi aracılığıyla sigorta işlemlerini yapmakta
serbesttir. İlgili kuruluşlarca temin
edilecek bilgiler MADDE 24 – (1) Kurumun internet sitesinde yayımlanmak üzere; a)
Kredi kartlarına uyguladıkları akdi faiz oranı, gecikme faiz oranı, yıllık
ücret ve diğer adlar altında tahsil ettikleri veya edecekleri bedeller, b)
Kredi kartı limitinden bin YTL tutarında kullanım olduğu varsayımı altında
asgari tutarın ödenmesi ve hiç ödenmemesi halleri dikkate alınarak
düzenlenecek örnek faiz hesaplamaları, c)
Kredi kartı hamillerine sağlanan parasal ve diğer menfaatlere ilişkin
bilgiler, (2)
Kurum bünyesinde muhafaza edilmek üzere; a)
Kart hamili adedi, b)
Kredi kartlarından kullandırılan nakdi kredi tutarları ve mal ve hizmet
alımına yönelik tutarlar, c)
Taksitlendirme uygulamasından kaynaklanan kredi kartı alacaklarının 1 aya
kadar, 1-3 ay, 3-6 ay, 6-12 ay ve 12 aydan uzun dönemler şeklinde tasnif
edilerek tahsil edilmesi öngörülen toplam tutarlar, ç)
Takip hesaplarına intikal ettirilen kredi kartı müşterilerinin sayısı ve
takipteki alacak ve tahakkuk ettirilen faiz tutarı, d)
Limit aşımı oluşmuş kredi kartı adedi ve oluşan toplam aşım miktarı, e)
Aylık toplam borç tutarının altında ancak asgari ödeme tutarı ve üzerinde
ödeme yapan kredi kartı müşteri sayısı ve bu müşterilerin kalan borç
tutarları ile asgari ödeme tutarının altında ödeme yapan kredi kartı
müşterilerinin sayısı ile bunların kalan borç bakiyeleri, f)
Üye işyerlerinden sağlanan komisyon tutarları kart
kuruluşlarınca aylık olarak Kuruma iletilir. Üye işyerleri MADDE 25 – (1) Üye işyerleri, kartın kullanımı sonucunda kart
ve kart hamili ile ilgili edindikleri bilgileri, kanunla yetkili kılınan
kişi, kurum ve kuruluşlar hariç olmak üzere kart hamilinin yazılı rızasını
almadan başkasına açıklayamaz, tahsilât amacıyla saklanan harcamaya ait bilgi
ve belgeler ile kart hamilince verilen yazılı onay çerçevesinde, dönemsel
ödemelerin tahsili amacıyla muhafaza edilen bilgi ve belgeler hariç olmak
üzere saklayamaz ve hiçbir şekil ve suretle kopyalayamaz. (2)
Üye işyerleri, kart bilgilerini üye işyeri anlaşması yaptığı kuruluş
dışındaki şahıs veya kuruluşlarla paylaşamaz, satamaz, satın alamaz ve takas
edemez. Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar, bu fıkranın uygulanmasını
gözetmekle yükümlüdür. Kart çıkaran kuruluşlarda hesap
ve kayıt düzeni, mali tablolar ve denetim MADDE 26 – (1) Kart kuruluşları, bilgi alışveriş ile takas ve
mahsuplaşma kuruluşları 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile ilgili diğer mevzuat
çerçevesinde Mart, Haziran, Eylül ayları ve hesap dönemi sonu itibarıyla
finansal raporlar hazırlayarak yayımlamakla yükümlüdür. (2)
Kart çıkaran kuruluşlar hakkında, 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve
Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik,
Bankaların İç Sistemleri Hakkında Yönetmelik ile 6 ncı maddesinin yedinci fıkrası
hariç olmak üzere Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin
Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmeliğin ilgili hükümleri uygulanır. (3) Kart çıkaran kuruluşların finansal
tabloları, 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Bankalarda Bağımsız Denetim Gerçekleştirecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında
Yönetmelik hükümleri çerçevesinde bağımsız denetime tabidir. (4)
Kart kuruluşları, 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanmasına ve Yayımlanmasına İlişkin
Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, finansal tablolar
ile bağımsız denetim raporlarını içeren yıllık faaliyet raporu hazırlamakla
yükümlüdür. (5)
Kart kuruluşları, 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Bankaların Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yönetmelik hükümlerine
tabidir. Kart çıkaran kuruluşlar hakkında Bankaların Kurumsal Yönetim
İlkelerine İlişkin Yönetmeliğin denetim komitesine ilişkin hükümleri
uygulanmaz. (6)
Kart kuruluşları, 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Bankaların Destek Hizmeti Almalarına ve Bu Hizmeti Verecek
Kuruluşların Yetkilendirilmesine İlişkin Yönetmelik hükümlerine tabidir. ALTINCI
BÖLÜM Çeşitli ve
Son Hükümler Bilgi alışverişi, takas ve mahsup
işlemleri MADDE 27 – (1) Vergi kimlik veya vatandaşlık numaralarının
kullanılması suretiyle, kart hamillerinin risk durumlarının izlenmesi,
değerlendirilmesi, kontrolü ve müşteri hizmetlerinin yerine getirilmesi
amacıyla yapılacak bilgi alışverişi, kart çıkaran kuruluşların aralarında
akdedecekleri yazılı sözleşmeler çerçevesinde kendi aralarında veya kart
çıkaran kuruluşların üyeliklerinin zorunlu olduğu en az beş kart çıkaran
kuruluş tarafından kurulacak bilgi alışverişi şirketleri vasıtasıyla elde
edilir. Ancak bilgi alışverişine ilişkin olarak kurulacak şirketlerin birden
fazla olması halinde, üyesi olunan şirket haricindeki tüm şirketlerden de
bilgi alınması zorunludur. Bilgi alışverişine ilişkin olarak kurulacak
sistemlerden, ilgili gerçek ve tüzel kişiler ücret karşılığında faydalanır. (2)
Kartların kullanımından doğan borç ve alacakların takas ve mahsup işlemleri
kart çıkaran kuruluşların aralarında akdedecekleri yazılı sözleşmeler
çerçevesinde kendi aralarında veya en az beş kart çıkaran kuruluş tarafından
kurulacak şirketler vasıtasıyla gerçekleştirilir. Bankalar hakkında uygulanmayacak
hükümler MADDE 28 – (1) Bankalar hakkında Yönetmeliğin 5, 8, 9, 11, 12,
13, 14, 15, 16 ve 26 ncı maddelerine ilişkin hükümleri uygulanmaz. Yürürlük MADDE 29 – (1) Bu Yönetmelik 1/3/2007 tarihinden itibaren
geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 30 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bankacılık Düzenleme
ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür. Ekleri İçin Tıklayınız |
||||||