Adalet Bakanlığından: CEZA
MUHAKEMESİ KANUNUNDA ÖNGÖRÜLEN TELEKOMÜNİKASYON YOLUYLA YAPILAN İLETİŞİMİN
DENETLENMESİ, GİZLİ SORUŞTURMACI VE TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME TEDBİRLERİNİN
UYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK BİRİNCİ
BÖLÜM Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Ceza Muhakemesi Kanununda
öngörülen telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi, gizli
soruşturmacı ve teknik araçlarla izleme tedbirlerine ilişkin talepte
bulunulması, kararların alınması ve uygulanmasında uyulacak usul ve esasları
belirlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri Ceza Muhakemesi
Kanununun 164 ve 165 inci maddesinde düzenlenen adli kolluk ve bu görevi
yapan diğer kolluk birimleri, kamu kurum ve kuruluşları ile telekomünikasyon
alanındaki özel kurumların görev ve sorumluluklarına ilişkin hükümleri
kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 29/3/1984 tarihli ve 2992 sayılı
Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 30 uncu maddesi ile
4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 135, 136, 137,
138, 139 ve 140 ıncı maddelerine dayanılarak
hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan: a)
Aidiyet numarası: Bu Yönetmelikte belirlenen işlemleri yapmak üzere
görevlendirilen adlî kolluk personeline kimliğinin belirlenmesini sağlamak
amacıyla sicil numaralarından farklı olarak kurumlarınca verilen numarayı, b)
Başkanlık: 4/7/1934 tarihli ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet
Kanununun Ek 7 nci maddesi uyarınca kurulan
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığını, c)
Başka suretle delil elde edilmesi imkanının bulunmaması hâli: Soruşturma veya
kovuşturma sırasında diğer tedbirlere başvurulmuş olsa bile sonuç
alınamayacağı hususunda bir beklentinin varlığı veya başka yöntemlerden biri
veya birkaçının uygulanmasına rağmen delil elde edilememesi ve delillere
ancak bu Yönetmelikte düzenlenen tedbirlerle ulaşılabilecek olmasını, ç)
Gizli soruşturmacı: Gerektiğinde örgüt içine sızmak, gözetlemek, izlemek,
örgüte ilişkin her türlü araştırmada bulunmak ve örgütün işlediği suçlarla
ilgili iz, eser, emare ve delilleri
toplamak ve muhafaza altına almakla görevlendirilen kamu görevlisini, d)
Hâkim: Yetkili sulh ceza hâkimini veya Ceza Muhakemesi Kanununun 251 inci
maddesinin ikinci fıkrasına göre görevlendirilen ağır ceza mahkemesi üyesini, e)
İletişimin dinlenmesi ve kayda alınması: Telekomünikasyon yoluyla
gerçekleştirilmekte olan konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması ile diğer
her türlü iletişimin uygun teknik araçlarla dinlenmesi ve kayda alınmasına
yönelik işlemleri, f)
İletişimin tespiti: İletişimin içeriğine müdahale etmeden, iletişim araçlarının
diğer iletişim araçlarıyla kurduğu iletişime ilişkin arama, aranma, yer
bilgisi ve kimlik bilgilerinin tespit edilmesine yönelik işlemleri, g)
İşletmeci: Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi de dâhil olmak üzere,
Telekomünikasyon Kurumu ile yapılan görev sözleşmesi, imtiyaz sözleşmesi, bu
Kurumdan alınan telekomünikasyon ruhsatı veya genel izin uyarınca
telekomünikasyon hizmetleri yürüten ve telekomünikasyon alt yapısı işleten
şirketleri, ğ)
Kamu görevlisi: Kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da her hangi bir surette sürekli, süreli veya geçici
olarak katılan kişiyi, h)
Sinyal bilgisi: Bir şebekede
haberleşmenin iletimi veya faturalama amacıyla işlenen her türlü veriyi, ı) Sinyal
bilgilerinin değerlendirilmesi: İletişimin içeriğine müdahale niteliğinde
olmayıp yetkili makamdan alınan karar kapsamında sinyal bilgilerinin iletişim
sistemleri üzerinde bıraktığı izlerin tespit edilerek, bunlardan
anlamlandırılan sonuçlar çıkarmak üzere gerçekleştirilen değerlendirme
işlemlerini, i)
Sorumlu kolluk görevlisi: Gizli soruşturmacının araştırmada bulunduğu
operasyonun takibi, gizli soruşturmacı ile irtibat kurulması, can
güvenliğinin sağlanması, hayatının tehlikeye düştüğü durumlarda operasyona
son verilmesinden sorumlu olan kişiyi, j)
Telekomünikasyon: İşaret, sembol, ses ve görüntü ile elektrik sinyallerine
dönüştürülebilen her türlü verinin; kablo, telsiz, optik, elektrik, manyetik,
elektromanyetik, elektro kimyasal, elektro mekanik ve diğer iletim sistemleri
vasıtasıyla iletilmesi, gönderilmesi ve alınmasını, k)
Teknik araçlarla izleme: Ceza Muhakemesi Kanununun 140 ıncı
maddesinin birinci fıkra sında sayılan suçlar dolayısıyla yapılan soruşturmalarda,
suçun işlendiğine ilişkin kuvvetli şüphe sebeplerinin bulunması ve başka
suretle delil elde edilememesi hâlinde şüpheli veya sanığın kamuya açık
yerlerdeki faaliyetleri ve işyerinin teknik araçlarla izlenmesi, ses veya
görüntü kaydının alınması işlemini, l)
Veri taşıyıcısı: İletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması, gizli
soruşturmacı ve teknik araçlarla izleme tedbirlerinin uygulanması neticesinde
elde edilecek ses ve görüntü bilgilerinin kaydedileceği araçları, ifade
eder. İKİNCİ
BÖLÜM Telekomünikasyon
Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi İletişimin tespiti, dinlenmesi,
kayda alınması ve sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi talebi ve kararı MADDE 5 – (1) Bir suç dolayısıyla yapılan soruşturma ve
kovuşturmada, suç işlendiğine ilişkin kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı ve
başka suretle delil elde edilmesi imkânının bulunmaması durumunda, şüpheli
veya sanığın telekomünikasyon yoluyla iletişimi tespit edilebilir; bu
Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen bir suç dolayısıyla yapılan
soruşturma ve kovuşturmalarda da dinlenebilir, kayda alınabilir veya sinyal
bilgileri değerlendirilebilir. (2)
Cumhuriyet savcısı, birinci fıkradaki koşulların varlığı halinde, evrakı
soruşturma defterine kaydettirip, numara verdikten sonra doğrudan doğruya
veya emrindeki adlî kolluk görevlileri tarafından kendisine bildirilen
iletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması ve sinyal bilgilerinin
değerlendirilmesi istemlerine ilişkin bilgi ve belgeleri de ekleyerek
hâkimden talepte bulunur. (3)
Gerekli koşulların varlığı saptandığında, gecikmesinde sakınca bulunan
hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından da iletişimin tespitine, dinlenmesine,
kayda alınmasına ve sinyal bilgilerinin değerlendirilmesine karar
verilebilir. Cumhuriyet savcısı kararını derhâl hâkimin onayına sunar. Hâkim,
kararını en geç yirmi dört saat içinde verir. Talebi alan hâkim nöbeti sona
erse de evrakı sonuçlandırmakla yükümlüdür. Yasal süresi içerisinde hâkim
tarafından bir karar verilmemesi veya aksine karar verilmesi hâlinde tedbir,
Cumhuriyet savcısı tarafından derhâl kaldırılır. Durum Cumhuriyet savcısı
tarafından hemen Başkanlığa bildirilir. Cumhuriyet savcısı bu halde kararını
verdiği saati ve hâkimden talepte bulunduğu saati belirtir. Talep veya karar,
hâkim veya Başkanlığa ulaştığı anda süreler başlar. Bu işlerde görevlendirilecek
katipler ağır ceza merkezlerinde komisyon tarafından, diğer yerlerde ise ceza
hâkimleri ile Cumhuriyet Başsavcısı veya kıdemli Cumhuriyet savcısı
tarafından birlikte belirlenir. (4)
Cumhuriyet başsavcılığı tarafından gönderilen talep yazısı, hâkim tarafından
saat belirtilerek havale yapılır. Talep, istemin içeriği gösterilmeksizin,
hâkim havalesinde belirtilen saat de işlenmek suretiyle, bu iş için
görevlendirilen ilgili zabıt katibi tarafından mahkemenin değişik iş
defterine kaydedilir. Hâkim tarafından havale saatinden itibaren 24 saat
içerisinde karar verilir. Hangi mahkemenin değişik iş defterine kaydedilmişse
iş o mahkemenin hâkimi tarafından sonuçlandırılır. Verilen karar, tutanakla
Cumhuriyet başsavcılığına teslim edilir ve mahkeme kaleminde kalan suretinin
gizli tutulması için ilgili hâkim tarafından gerekli tedbir alınır. Söz
konusu kararlar tedbir süresince değişik iş kartonuna takılmaz. Tedbirin sona
erdiği öğrenildiğinde ilgili kartonuna ilave edilir. Bu maddedeki tüm
işlemler sırasında gizliliğe uyulur. (5)
Şüpheli veya sanığın yakalanabilmesi için, mobil telefonun yeri, hâkim veya
gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının kararına
istinaden tespit edilebilir. Bu hususa ilişkin talep ve kararda, mobil
telefon numarası ve tespit işleminin süresi belirtilir. Tespit işlemi en çok
üç ay için yapılabilir ve bu süre bir defa daha uzatılabilir. Talep ve kararda belirtilecek
hususlar MADDE 6 – (1) İletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması
veya sinyal bilgilerinin değerlendirilmesine ilişkin talepler ile hâkim ve
Cumhuriyet savcısı kararlarında, aşağıda belirtilen hususlar yer alır: a)
Soruşturma numarası veya kovuşturmaya geçilmişse
mahkeme esas numarası, b)
Kararın hangi suçun soruşturulması için istendiği, bu suça ilişkin kuvvetli
şüphe sebeplerinin neler olduğu, c)
Başka suretle delil elde edilmesi imkânının bulunmadığı hakkındaki açıklama,
bilgi veya belgeler, ç)
Hakkında tedbir uygulanacak kişinin kimliği, d)
İletişim aracının türü ile numarası veya iletişim bağlantısının tespitine
imkân veren kodu, e)
Tedbirin türü, f)
Tedbirin kapsamı, g)
Tedbirin süresi. (2)
Şüpheli veya sanığın yakalanabilmesi için mobil telefonun yerinin tespitine ilişkin
talep ve kararda mobil telefonun numarasının ve tespit işleminin süresinin
belirtilmesi yeterlidir. (3)
İletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması veya sinyal bilgilerinin
değerlendirilmesi hususunda uzatmaya ilişkin talep ve kararlarda ise birinci
fıkradaki unsurlarla birlikte uzatılan kararı veren mahkemenin adı ile karar
tarihi ve numarası da belirtilir. Tedbirin kapsamı MADDE 7 – (1) İletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması
veya sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi tedbirine şüpheli veya sanık
bakımından karar verilir. (2)
Birinci fıkrada sayılan tedbirler, hakkında tedbir uygulanacak kişinin
üzerine kayıtlı veya kullanmakta olduğu iletişim araçlarının tümü hakkında
uygulanabilir. Hakkında karar verilen kişi ile iletişim araç sahibinin farklı
kişiler olması hâlinde bu durum talep ve kararda açıkça belirtilir. (3)
İletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması ve sinyal bilgilerinin
değerlendirilmesi kararı kişilerin yurt dışı bağlantılı iletişimini de
kapsar. (4)
Şüpheli veya sanığın tanıklıktan çekinebilecek kişilerle arasındaki iletişimi
kayda alınamaz. Kayda alma gerçekleştikten sonra bu durumun anlaşılması
hâlinde, alınan kayıtlar Cumhuriyet savcısının huzurunda derhâl imha edilir
ve bu husus bir tutanağa bağlanır. Ceza Muhakemesi Kanununun 135 inci
maddesinde belirtilen yasal şartlar varsa, suç işleme şüphesi altındaki
tanıklıktan çekinme hakkı olan şahıslar hakkında da hâkim veya gecikmesinde
sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının kararıyla bu tedbire
başvurulabilir. (5)
Şüpheli veya sanığa yüklenen suç dolayısıyla suç şüphelisi olmayan müdafiin
bürosu, konutu ve yerleşim yerindeki telekomünikasyon araçları hakkında, Ceza
Muhakemesi Kanununun 135 inci madde hükmü uygulanamaz. (6)
Dinleme ve kayda alma kararının yerine getirilmesi sırasında şüphelinin başka
bir iletişim aracını kullandığı belirlendiğinde buna ilişkin verilecek karar ya da kararların süresi önceki tedbir kararında verilen
sürenin bitiş tarihini geçemez. Tedbirin uygulanabileceği suçlar MADDE 8 – (1) Telekomünikasyon
yoluyla yapılan iletişimin dinlenmesi, kayda alınması ve sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi, ancak Ceza
Muhakemesi Kanununun 135 inci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan
suçlarla ilgili olarak uygulanabilir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 220 nci maddesinin iki, yedi ve sekizinci fıkralarında yer
alan suçların bir terör örgütünün faaliyeti kapsamında işlenmesi hâlinde bu
suçlar için de iletişimin dinlenmesi, kayda alınması ve sinyal bilgilerinin
değerlendirilmesi tedbirlerine başvurulabilir. (2)
Telekomünikasyon yoluyla yapılan
iletişimin tespitinde birinci fıkra hükmü aranmaz. İletişimin tespiti, dinlenmesi,
kayda alınması ve sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi işlemi MADDE 9 – (1) Dinleme, iletişimin kayda alınması suretiyle yapılır
ve gizlilik kurallarına tam uyularak gerçekleştirilir. (2)
Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesine uygun olarak; a)
İletişimin dinlenmesi, kayda alınması ve sinyal bilgilerinin
değerlendirilmesi ile ilgili alınan kararlar, yerine getirilmek üzere
soruşturma ve kovuşturmanın yürütüldüğü yer dikkate alınarak Cumhuriyet
savcısınca ilgili kolluk birimine gönderilir. Kolluk birimi, bu tedbirlere
ilişkin karar ile işlemi yapmakla görevlendirilen kolluk personelinin aidiyet
numarasını Başkanlığa bildirir ve işlemler bildirilen aidiyet numaralı
personel tarafından yerine getirilir. b)
İletişimin tespiti kararı ile ilgili işlemlerin icrasını Cumhuriyet savcısı
doğrudan veya kolluk birimi aracılığıyla Başkanlıktan talep eder. Tedbirlere
ilişkin kararlar işletmecilere gönderilmez. c)
Karar olmadan ve aidiyet numarası bildirilmeden Başkanlıkça işlem
başlatılmaz. (3)
Başkanlık işletmecilerle ilgili tüm çalışmaları yaparak, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesine göre düzenlenmiş kararlar doğrultusunda
verilere erişim ile ilgili işlemleri yürütür. İletişimin tespitine ilişkin
veriler ceza muhakemesinde kullanılmak üzere 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda
belirlenen dava zamanaşımı hükümleri dikkate alınmak suretiyle Başkanlıkça
arşivlenir. (4)
İşlemin başladığı, bitirildiği tarih ve saat ile işlemi yapanın kimliği bir
tutanakla saptanır. (5)
İşleme kararda belirtilen süre dolmadan son verildiğinde, bu durum Cumhuriyet
savcısı tarafından gereği yapılmak üzere derhal Başkanlığa bildirilir. Kolluk
aracılığıyla uygulanan tedbirlerde durumdan kolluk haberdar edilir. (6)
Dinleme ve kayda alma işleminde kullanılan esas veri taşıyıcısındaki tüm
veriler, Cumhuriyet savcısınca görevlendirilen adlî kolluk birimi
personelince ayrı bir alt veri taşıyıcısına nakledilir ve tamamı bu Yönetmeliğin
ekinde yer alan EK-1 sayılı İletişimin Dinlenmesi ve Kayda Alınmasına İlişkin
Tutanağa kaydedilir. Bu kayıtların çözümünün uzun süre alacağının tespit
edilmesi durumunda Cumhuriyet savcısı tarafından ilgili kolluk görevlilerine
yeterli süre verilir. Bu hususta Cumhuriyet savcısı bilirkişi de
görevlendirebilir. (7)
Dinleme ve kayda almaya ilişkin alt veri taşıyıcısına nakledilen tüm
kayıtlar, görevlendirilen kolluk birimi personelince Cumhuriyet
başsavcılığına teslim edilir. (8)
Tespit veya sinyal bilgisi değerlendirme sonuçları dökümü de, görevlendirilen
kolluk birimi personelince Cumhuriyet başsavcılığına teslim edilir. İşlemlerin niteliği MADDE 10 – (1) Ceza Muhakemesi Kanununun 135 inci maddesindeki
hükümlere aykırı olarak verilen kararlar ile bu Yönetmelikte sayılan ve
tanımlanan iletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması ve sinyal
bilgilerinin değerlendirilmesi işlemleri dışındaki talepleri içerdiği açıkça
anlaşılan kararlara karşı Cumhuriyet savcısı, şüpheli, sanık, katılan, suçtan
zarar gören, müdafi, vekil, şüpheli veya sanığın yasal temsilcisi ve eşi ile
Başkanlık tarafından itiraz
edilebilir. (2)
Bir suç dolayısıyla yapılan soruşturma ve kovuşturmada Cumhuriyet savcıları veya
mahkemeler tarafından; abone bilgileri, telefon numarası, elektronik cihaz
bilgileri veya iletişim bağlantısının tespitine imkân veren kodu gibi
iletişimin tespiti kapsamı dışındaki bilgiler işletmecilerden talep
edilebilir. Bu tür istemler işletmeciler tarafından derhal yerine getirilir. (3)
Başkanlık tarafından yürütülmeyen iletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda
alınması ve sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi işlemleri sonucu kanuna
aykırı olarak elde edilmiş bulgular, hukuken değerlendirilemez ve delil
olarak da kabul edilemez. (4)
Bir soruşturma sırasında delil toplama kapsamında, somut olayın özelliğine
göre maddî gerçekliğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi
için zorunlu olduğu takdirde, açık rızasının bulunması ve iletişim aracının
kendisine ait olması şartıyla
şikâyetçinin iletişiminin
tespiti Cumhuriyet savcısının yazılı kararıyla Başkanlıktan istenir. İşlem görevlileri MADDE 11 – (1) Cumhuriyet savcısınca belirlenen kolluk
birimince; iletişimin dinlenmesi, kayda alınması, sinyal bilgilerinin
değerlendirilmesi ve tespitle ilgili işlemlerin yerine getirilmesi amacıyla
yeterli sayıda personel görevlendirilir. (2)
Yabancı dildeki kayıtlar, tercüman aracılığı ile Türkçe’ye çevrilir. (3)
Bu Yönetmelik kapsamında yapılan işlemlerin ve yapıldığı yerlerin gizliliği,
düzeni ve güvenliği ile kolluk görevlilerinin aidiyet numaralarının
belirlenmesine ve muhafazasına ilişkin esas ve usuller ilgili kolluğun merkez
birimlerince düzenlenir. Süre MADDE 12 – (1) İletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması,
sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi veya mobil telefonun yerinin tespitine
en fazla 3 ay için karar verilir. Bu süre üç aydan fazla olmamak üzere bir
defa daha uzatılabilir. (2)
Bu süre, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili olarak,
gerekli görülmesi hâlinde, hâkim tarafından bir aydan fazla olmamak üzere
müteaddit defalar uzatılabilir. Mobil telefonun yerinin tespitinde bu fıkra
hükmü uygulanmaz. (3)
Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, Cumhuriyet Savcısı tarafından verilen
iletişimin dinlenmesi, tespiti, kayda alınması ve sinyal bilgilerinin
değerlendirilmesi kararı derhal hâkim onayına sunulur. Hâkimin 24 saat
içerisinde karar vermemesi veya aksine karar vermesi hâlinde tedbir
Cumhuriyet savcısınca derhal kaldırılır ve durum Başkanlığa bildirilir.
Kolluk aracılığıyla uygulanan tedbirlerde durumdan kolluk haberdar edilir. (4)
Dinleme veya mobil telefonun yerinin tespiti kararlarında süre, kararın
Başkanlıkta sisteme tanıtıldığı andan itibaren başlar. (5)
Dinleme kesintisiz olarak devam eder. (6)
Kararın uygulanması sırasında, hakkında tedbir uygulanan kişinin, Kanunda
öngörülen suçu işlediğine ilişkin şüphe ortadan kalkarsa, tedbir Cumhuriyet
savcısının yazılı emri ile derhal kaldırılır. Bu karar Cumhuriyet savcısı
tarafından en kısa sürede Başkanlığa bildirilir. İmha MADDE 13 – (1) Tedbir kararının uygulanması sırasında şüpheli
hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi ya
da gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından
verilen kararın hâkim tarafından onaylanmaması hâlinde, tedbirin
uygulanmasına Cumhuriyet savcısı tarafından derhâl son verilir ve durum
Başkanlığa bildirilir. Bu durumda yapılan tespit veya dinlemeye ilişkin
kayıtlar, Cumhuriyet savcısının denetimi altında en geç 10 gün içinde yok
edilir ve durum bu Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-2 sayılı İmha Tutanağına
kaydedilir. (2)
Veri taşıyıcısının Cumhuriyet başsavcılığına gönderilmesinden sonra,
gerekmesi hâlinde imha işlemi Cumhuriyet savcısının belirleyeceği yöntemle
gerçekleştirilir. (3)
Veri taşıyıcısının üzerindeki kayıtların silinmesi suretiyle de birinci fıkra
hükümleri yerine getirilebilir. (4)
Tespit veya dinlemeye ilişkin kayıtların yok edilmesi hâlinde, soruşturmanın
sona ermesinden itibaren en geç 15 gün içinde Cumhuriyet başsavcılığı
tedbirin nedeni, kapsamı, süresi ve sonucu hakkında ilgilisine yazılı olarak
bilgi verir. Tesadüfen elde edilen deliller MADDE 14 – (1) Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin
denetlenmesi sırasında, yapılmakta olan soruşturma veya kovuşturmayla ilgisi
olmayan ve ancak, bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen suçlardan
birinin işlendiği şüphesini uyandırabilecek bir delil elde edilirse bu delil
muhafaza altına alınır ve durum Cumhuriyet başsavcılığına derhâl bildirilir. ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM Teknik
Araçlarla İzleme Teknik araçlarla izleme talebi ve
kararı MADDE 15 – (1) Bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinde belirtilen
suçlardan biri dolayısıyla yapılan soruşturmalarda, suçun işlendiğine ilişkin
kuvvetli şüphe sebeplerinin bulunması ve başka suretle delil elde edilememesi
hâlinde, şüpheli veya sanığın kamuya açık yerlerdeki faaliyetleri ve işyeri
teknik araçlarla izlenebilir, ses veya görüntü kaydı alınabilir. (2)
Cumhuriyet savcısı, birinci fıkradaki koşulların varlığı halinde, doğrudan
doğruya veya emrindeki adlî kolluk görevlileri tarafından kendisine
bildirilen teknik araçlarla izlemeye ilişkin bilgi ve belgeleri de ekleyerek
karar vermesi için hâkimden talepte bulunur. (3)
Cumhuriyet savcısı gerekli koşulların varlığını saptadığında, gecikmesinde
sakınca bulunan hâllerde teknik araçlarla izlemeye karar verebilir ve
kararını 24 saat içinde hâkimin onayına sunar. Bu talebi sırasında kararını verdiği saat ile hâkimden talepte
bulunduğu saati belirtir. Talebi alan hâkim nöbeti bitse de evrakı
sonuçlandırmakla yükümlüdür. Hâkim tarafından aksine karar verilmesi halinde
tedbir kararı Cumhuriyet savcısı tarafından derhâl kaldırılır. (4)
Bu işlerde görevlendirilecek katipler ağır ceza merkezlerinde komisyon
tarafından, diğer yerlerde ceza hâkimleri ile Cumhuriyet Başsavcısı veya
kıdemli Cumhuriyet savcısı tarafından birlikte belirlenir. Cumhuriyet
başsavcılığınca gönderilen talebin üzerine hâkim tarafından havale yapılır.
Talep, mahkemenin değişik iş defterine içeriği gösterilmeksizin bu iş için
görevlendirilen ilgili zabıt katibi tarafından kaydedilir. Hangi mahkemenin
değişik iş defterine kaydedilmişse iş o mahkemenin hâkimi tarafından
sonuçlandırılır. Verilen kararlar tutanakla Cumhuriyet başsavcılığına teslim
edilir ve mahkeme kaleminde kalan suretinin gizli tutulması için ilgili hâkim
tarafından gerekli tedbir alınır. Söz konusu kararlar tedbir süresince
değişik iş kartonuna takılmaz. Tedbirin sona erdiği öğrenildiğinde ilgili
kartonuna ilave edilir. (5)
Bütün bu işlemler sırasında gizliliğe uyulur. (6)
Teknik araçlarla izlemeye ilişkin kararlar kolluğa yazılı olarak bildirilir. Teknik araçlarla izlemeye ilişkin
talep ve kararların içeriği MADDE 16 – (1) Teknik araçlarla izlemeye ilişkin talep ve
kararlarda aşağıda belirtilen hususlar yer alır: a)
Soruşturma numarası, b)
İzlenecek şüpheli veya sanığın kimliği, c)
Kararın hangi suçun soruşturulması için istendiği, bu suça ilişkin kuvvetli
şüphe sebeplerinin neler olduğu, ç)
İzleme süresi, d)
Başka suretle delil elde edilmesi imkânının bulunmadığı hakkındaki açıklama,
bilgi veya belgeler. Tedbirin kapsamı MADDE 17 – (1) Teknik araçlarla izlemeye ait talep ve kararlar
aynı soruşturmayla ilgili olmak üzere birden fazla kişiyi kapsayabilir. (2)
Karar süresince, izlenecek kişilerin işyeri veya kamuya açık yerlerdeki tüm
faaliyetleri izlenebilir, görüntülenebilir ve kayda alınabilir. Kişilerin
konut olarak kullandığı yerlerde teknik araçlarla izleme yapılamaz. (3)
İzlemeden maksat, belirli bir süre devam eden ve kişilerin hareket veya
ilişkilerinin görüntülenmesi ya da yaptıkları
konuşmalarının tespiti amacını güden işlemlerdir. (4)
Kişilerin işledikleri suçların delil, iz, emare ve eserlerinin tespiti
maksadıyla yapılmış bireysel saptamalar izleme sayılmaz. Tedbirin uygulanabileceği suçlar MADDE 18 – (1) Teknik araçlarla izleme tedbiri ancak Ceza
Muhakemesi Kanununun 140 ıncı maddesinin birinci
fıkrasında yer alan suçlarla ilgili olarak uygulanabilir. 5237 sayılı Türk
Ceza Kanununun 220 nci maddesinin iki, yedi ve
sekizinci fıkralarında yer alan suçların bir terör örgütünün faaliyeti
kapsamında işlenmesi hâlinde bu suçlar için de teknik araçlarla izleme
tedbirine başvurulabilir. Teknik araçlarla izleme işlemi MADDE 19 – (1) İzlenen kişinin iş yeri ve kamuya açık
yerlerdeki her türlü faaliyeti teknik araçlarla gizli olarak gözetlenebilir,
izlenebilir, ses ve görüntü kaydı alınabilir. (2)
Ses kayıtları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-3 sayılı Teknik Araçlarla
İzleme Sonucu Elde Edilen Konuşmaların Çözümüne İlişkin Tutanak ile yazılı
metin haline getirilir. Görüntü kayıtları belge haline getirilebilir. Ses ve
görüntü kayıtlarının belgelendirilmeleri sırasında uzmanlardan
yararlanılabilir. Belgelendirme işlemleri bir tutanağa bağlanır. (3)
Ses ve görüntü kayıtlarının tümü mühürlenerek Cumhuriyet savcısına teslim
edilir. Süre MADDE 20 – (1) Teknik araçlarla izlemeye en fazla dört haftalık
süre için karar verilebilir. Bu süre gerektiğinde bir defaya mahsus olmak üzere
dört haftadan fazla olmamak kaydıyla uzatılabilir. (2)
Bu süre, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili olarak,
gerekli görülmesi hâlinde, hâkim tarafından bir haftadan fazla olmamak üzere
müteaddit defalar uzatılabilir. (3)
Teknik araçlarla izlemede süre, kararın ilgili kolluk birimine yazılı olarak
tebliğinden itibaren başlar. Karar en geç 24 saat içerisinde kolluk birimine
ulaştırılır. Aksi hâlde süre 24 saatin sonunda işlemeye başlar. (4)
İzleme süresi kesintisiz olarak devam eder. Bu süre içinde gerçekleştirilen
işlemler ve ara vermeler yazılı olarak kayda alınır. (5)
Kararın uygulanması sırasında, Kanunda öngörülen suçların işlendiğine ilişkin
şüphe ortadan kalkarsa, tedbir Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile derhâl
kaldırılır. İmha MADDE 21 – (1) Tedbir kararının uygulanması sırasında şüpheli
hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi ya
da gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından
verilen kararın hâkim tarafından onaylanmaması hâlinde, tedbirin
uygulanmasına Cumhuriyet savcısı tarafından derhâl son verilir. Bu durumda
elde edilen deliller Cumhuriyet savcısının gözetiminde uygun görülen şekilde
derhal imha edilir ve bu hususta bir tutanak düzenlenir. (2)
Teknik izleme sürecinde elde edilen deliller ceza kovuşturması bakımından
gerekli olmadığı takdirde Cumhuriyet savcısının gözetiminde derhâl yok edilir
ve durum bu Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-2 sayılı İmha Tutanağına
kaydedilir. (3)
Veri taşıyıcısının üzerindeki kayıtların silinmesi suretiyle de birinci fıkra
hükümleri yerine getirilebilir. Başka bir kopyanın da kalmadığı açıkça
belirtilerek silme işlemi tutanağa bağlanır. (4)
Veri taşıyıcısının Cumhuriyet başsavcılığına gönderilmesinden sonra gerekmesi
hâlinde imha işlemi Cumhuriyet savcısının belirleyeceği yöntemle
gerçekleştirilir. Teknik araçlarla izleme sırasında
tesadüfen elde edilen deliller MADDE 22 – (1) Teknik araçlarla izleme sırasında yapılmakta
olan soruşturmayla ilgisi olmayan ancak, 18 inci maddede belirtilen suçlardan
birinin işlendiği şüphesini uyandırabilecek bir delil elde edilmesi hâlinde;
bu delil muhafaza altına alınır ve durum Cumhuriyet başsavcılığına derhâl
bildirilir. DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM Gizli
Soruşturmacı Gizli soruşturmacı talebi ve
kararı MADDE 23 – (1) Bu Yönetmeliğin 26 ncı
maddesinde belirtilen suçlardan biri
dolayısıyla yapılan soruşturmalarda, soruşturma konusu suçun işlendiği
hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin bulunması ve başka suretle delil elde
edilememesi hâlinde kamu görevlileri gizli soruşturmacı olarak
görevlendirilebilir. (2)
Cumhuriyet savcısı, birinci fıkradaki koşulların varlığı halinde, doğrudan
doğruya veya emrindeki adlî kolluk görevlileri tarafından kendisine
bildirilen gizli soruşturmacı görevlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeleri
de ekleyerek karar vermesi için hâkimden talepte bulunur. (3)
Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından da gizli
soruşturmacı görevlendirilmesine karar verilebilir. (4)
Gizli soruşturmacı kullanılmasına ilişkin kararlar yazılı olarak kolluğa
bildirilir. Gizli soruşturmacı kullanılmasına
ilişkin talep ve kararın içeriği MADDE 24 – (1) Gizli soruşturmacı kullanılmasına ilişkin talep
ve kararlarda aşağıdaki hususlar yer alır: a)
Soruşturma numarası, b) Aidiyet
numarası, c)
Kararın hangi suçun soruşturulması için istendiği, bu suça ilişkin kuvvetli
şüphe sebeplerinin neler olduğu, ç)
Gizli soruşturmacının araştırmada bulunacağı örgüt veya kişilerle ilgili
bilgiler, d)
Başka suretle delil elde edilmesi imkânının bulunmadığı hakkındaki açıklama,
bilgi veya belgeler. (2)
Verilen karar Cumhuriyet başsavcılığına teslim edilir ve mahkeme kaleminde
kalan suretinin gizli tutulması için ilgili hâkim tarafından gerekli tedbir
alınır. Söz konusu kararlar tedbir süresince değişik iş kartonuna takılmaz.
Tedbirin sona erdiği öğrenildiğinde ilgili kartonuna ilave edilir. (3)
Soruşturmacı görevlendirilmesine ilişkin karar ve diğer belgeler ilgili
Cumhuriyet başsavcılığında muhafaza edilir. Tedbirin kapsamı MADDE 25 – (1) Aynı soruşturmayla ilgili olarak birden fazla
gizli soruşturmacı görevlendirilebilir. (2)
Soruşturmacının kimliği değiştirilebilir. Bu kimlikle hukukî işlemler
yapılabilir. Kimliğin oluşturulması ve devam ettirilmesi için zorunlu olması
durumunda gerekli belgeler hazırlanabilir, değiştirilebilir ve
kullanılabilir. Tedbirin uygulanabileceği suçlar MADDE 26 – (1) Gizli soruşturmacı tedbiri ancak, Ceza
Muhakemesi Kanununun 139 uncu maddesinin yedinci fıkrasında yer alan suçlarla
ilgili olarak uygulanabilir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 220 nci maddesinin iki, yedi ve sekizinci fıkralarında yer
alan suçların bir terör örgütünün faaliyeti kapsamında işlenmesi hâlinde bu
suçlar için de gizli soruşturmacı tedbirine başvurulabilir. Gizli soruşturmacının yetki ve
sorumlulukları MADDE 27 – (1) Gizli soruşturmacı; gerektiğinde örgüte sızmak,
gözetlemek, izlemek, örgüte ilişkin her türlü araştırmada bulunmak ve
suçlarla ilgili diğer delil, iz, eser ve emareleri toplamakla yükümlüdür. (2)
Görevine başlamadan önce gizli soruşturmacıya, örgütün işlemekte olduğu
suçlardan sorumlu tutulmayacağı, ancak görevini yerine getirirken suç
işleyemeyeceği ile diğer hak ve yükümlülükleri anlatılır ve bu hususta
Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-4 sayılı Gizli Soruşturmacı Bilgilendirme
Tutanağı düzenlenerek dosyasında saklanır. Gizli soruşturmacının çalışma
ilkeleri MADDE 28 – (1) Gizli soruşturmacının operasyonla ilgili
işlemleri soruşturmayı yürüten kolluk kuvvetince, diğer işlemleri ilgili
kolluk kuvvetinin bu konuya ilişkin görevlendireceği birimi tarafından
yürütülür. (2)
Gizli soruşturmacı olarak kullanılacak kişi, soruşturmayı yürüten kolluk
kuvvetinin talebi üzerine bu konuya ilişkin görevlendirilen birimi tarafından
saptanır. Ancak, görevlendirilecek kişinin bu hususta rızasının alınması
şarttır. Bu kişiye, ilgili kolluk birimi tarafından aidiyet numarası verilir.
İlgili kolluk birimince yürütülecek işlemler ile suçun soruşturma ve
kovuşturması sırasında bu aidiyet numarası kullanılır. (3)
Gizli soruşturmacıya ilişkin tüm bilgi ve belgeler ilgili kolluk biriminde
saklanır. (4)
Gizli soruşturmacıya, görevinin gerektirdiği belgelerin temin edilmesi, özlük
haklarının korunması ve benzeri işlemler ilgili kolluk birimi tarafından
yerine getirilir. İlgili kolluk birimine, belgelerin temini ve işlemlerin
gerçekleştirilmesi hususunda, kendilerinden talepte bulunulan kişi, kurum ve
kuruluşlar gerekli yardımı yaparlar. (5)
Bir suç soruşturması nedeniyle görevlendirilen gizli soruşturmacının takibi,
can güvenliğinin sağlanması ve hayatının tehlikeye düştüğü durumlarda, bu
kişinin operasyondan çekilmesi ile kollukla irtibatını sağlamak üzere, ilgili
kolluk birimi tarafından sorumlu kolluk görevlisi belirlenir. (6)
Gizli soruşturmacı görevi sırasında ilgili kolluk birimine gerektikçe rapor
verir. Bu raporların ne şekilde verileceği gizli soruşturmacı ve sorumlu
kolluk görevlisi tarafından belirlenir. Bu raporlarda gizli soruşturmacının
elde ettiği bilgiler ile topladığı delil, iz, eser ve emarelere yer verilir.
Düzenlenen rapor kolluk tarafından Cumhuriyet başsavcılığına sunulur. İmha MADDE 29 – (1) Gizli soruşturmacı tedbirinin kullanılması
sonucunda suç işlendiğine ilişkin bilgi elde edilmemişse, elde edilen tüm
veriler, kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesinden sonra
Cumhuriyet savcısı ve sorumlu kolluk görevlisi tarafından, toplam süre 10
günü geçmemek kaydı ile imha edilir. İmha işlemi bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-2 sayılı İmha Tutanağına kaydedilmek
suretiyle belirlenir. Tesadüfen elde edilen deliller ve
kişisel bilgiler MADDE 30 – (1) Gizli soruşturmacı görevlendirilmesi suretiyle
elde edilen kişisel bilgiler, görevlendirildiği ceza soruşturması ve
kovuşturması dışında kullanılamaz. (2)
Yapılmakta olan soruşturma veya kovuşturmayla ilgisi olmayan ve ancak, bu
Yönetmeliğin 26 ncı maddesinde belirtilen suçlardan
birinin işlendiği şüphesini uyandırabilecek bir delil elde edilirse bu delil
muhafaza altına alınır ve durum Cumhuriyet başsavcılığına derhâl bildirilir. Gizlilik MADDE 31 – (1) Gizli soruşturmacının kimliği ile ilgili tüm
bilgiler talep ve kararda gösterilemeyeceği gibi görevinin sona ermesinden
sonra da tüm bilgi ve belgeler gizli tutulur. Ayrıca bütün bu işlemler
sırasında gizliliğe uyulur. BEŞİNCİ
BÖLÜM Son
Hükümler Yürürlük MADDE 32 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 33 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür. EK-1 İLETİŞİMİN
DİNLENMESİ VE KAYDA ALINMASINA İLİŞKİN TUTANAK ..................Mahkemesi
hakimi/savcısı tarafından verilen ...............tarihli ve
............soruşturma sayılı
iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması kararının uygulanması
sonucunda ......... adlı kişiye ait .............. adlı kişinin kullandığı
....................numaralı/ ...............................iletişim
aracının .......................... tarihleri arasında yapılan dinlenmesi
esnasında aşağıdaki konuşma/konuşmalar tespit edilmiştir. Kayıt
Sıra No(*) : Tarih
saat ve süre : Arayan
ve Aranan İletişim Aracının Numaraları : Arayan
ve Aranan Kişiler : Konuşma
Dili/Lehçesi : Konuşmanın
İçeriği : Bu
iletişimin dinlenmesi sırasında ..................dillerindeki konuşmalar
.................tarafından tercüme edilmiştir. Bu
Tutanak ............tarihinde saat............’da tanzim edilmiş ve tarafımızdan
imzalanmıştır. Kolluk
Görevlisinin: Varsa
Çeviren Aidiyet
Numarası Adı
Soyadı İmza İmza (*) Bu bölümdeki bilgiler, suçla ilgili her konuşma
için ayrı ayrı doldurulacak ve 1’den başlayarak
birer kayıt numarası verilecektir. EK-2 İMHA
TUTANAĞI ....................
Mahkemesi hakimi/savcısı tarafından karar verilen ......... tarihli ve
............. soruşturma sayılı .........................................
tedbirinin ........................... tarihleri arasında uygulanması
sonucunda elde edilen aşağıda cins ve miktarları yazılı bilgi ve belgeler
............................ günü saat ............’te,
karşılığında belirtildiği şekilde imha edilmiştir. Sıra No: Türü-Cinsi
: Adedi
: İmha Şekli* İmha Nedeni Bu
tutanak ............ tarihinde saat .............’da tanzim edilmiş ve
tarafımızdan imzalanmıştır. C.Savcısı Kolluk
Görevlisi Kolluk
Görevlisi İMZA İMZA İMZA * İmha işlemi, sebebi de belirtilerek Cumhuriyet
savcısının denetiminde yapılır. *Yakma, Silme, Kırma, Kıyma vb. EK-3 TEKNİK
ARAÇLARLA İZLEME SONUCU ELDE EDİLEN KONUŞMALARIN ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN TUTANAK ..................hakim/ savcı tarafından
verilen ...............tarihli ve ............soruşturma sayılı teknik
araçlarla izleme kararının uygulanması sonucunda ..................... adlı
kişinin yapmış olduğu konuşmalarda aşağıdaki veriler tespit edilmiştir. Kayıt
Sıra No (*) : Tarih
ve saat : Konuşmayı
Yapan Kişiler : Konuşma
Dili/Lehçesi : Konuşmanın
İçeriği : Bu
izleme sırasında ..................dillerindeki konuşmalar
.................tarafından tercüme edilmiştir. Bu
Tutanak ............tarihinde saat............’da tanzim edilmiş ve tarafımızdan
imzalanmıştır. Kolluk
Görevlisinin: Varsa
Çeviren Aidiyet Numarası Adı
Soyadı İmza İmza (*) Bu bölümdeki bilgiler, suçla
ilgili her konuşma için ayrı ayrı doldurulacak ve
1’den başlayarak birer kayıt numarası
verilecektir. EK-4 GİZLİ
SORUŞTURMACI BİLGİLENDİRME TUTANAĞI ..................Mahkemesi
hakimi/savcısı tarafından verilen...............tarihli ve
............soruşturma sayılı gizli
soruşturmacı kullanılması kararının uygulanmasında kendi rızanız ile
.........kod numaralı gizli soruşturmacı olarak görevlendirildiniz. Bu
görevinizi yerine getirirken ve görev sonunda aşağıdaki haklara ve
sorumluluklara sahip bulunmaktasınız: 1. Bundan sonra sizinle ilgili tüm resmi yazışmalarda yukarıdaki kod
numarası kullanılacaktır. 2. Görevlendirildiğiniz suç örgütünün işlemekte olduğu suçlardan
sorumlu tutulmayacaksınız. Ancak göreviniz sırasında suç işlemeyeceksiniz. 3. Kimliğiniz soruşturmanın hiçbir aşamasında ve hiçbir şekilde
açıklanmayacaktır. 4. Görevinizi yerine getirirken, yalnızca .......... aidiyet numaralı
kolluk görevlisi ile irtibat kuracak, toplayacağınız bilgileri yalnızca bu
görevliye verecek, bu görevliden alacağınız talimatlara göre hareket
edeceksiniz. 5. Görev sırasında ve sonunda, göreviniz gereği ihtiyaç duyacağınız
tüm belgelerin temini, haklarınızın takibi ve koruma tedbirlerinin
uygulanması ……………… tarafından sağlanacaktır. Ancak bu işlemler için de
yalnızca sizden sorumlu kolluk görevlisi ile irtibat kuracaksınız. 6. Göreviniz sırasında elde edeceğiniz tüm delil, iz, eser, emare ve
diğer bulguları, periyodunu ve yöntemini sizden sorumlu kolluk görevlisi ile
birlikte belirleyeceğiniz raporlarla ileteceksiniz. 7. Göreviniz sırasında karşılaştığınız tüm sorunları sizden sorumlu
kolluk görevlisine bildireceksiniz. 8. Göreviniz sırasında veya sonunda karşılaşacağınız tehlike
durumlarında siz ve aile bireyleriniz hakkında…………………………..tarafından gerekli
koruma tedbirleri uygulanacaktır. Kimliğiniz
ve göreviniz hakkındaki bilgilerin tarafınızdan sızdırılması veya
yetkilerinizi suiistimal ederek başka suçları işlemeniz durumunda da
hakkınızda ilgili kanun hükümleri uygulanacaktır. Sorumlu Kolluk Görevlisi Gizli
Soruşturmacı Aidiyet No Kod No İmza İmza |
||||||