Tarım ve
Köyişleri Bakanlığından: TÜRK GIDA
KODEKSİ REÇEL,
JÖLE, MARMELAT VE TATLANDIRILMIŞ KESTANE
PÜRESİ TEBLİĞİ (TEBLİĞNO:
2006/55) Amaç MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; reçel, jöle, marmelat ve
tatlandırılmış kestane püresinin tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim,
hazırlama, işleme, muhafaza, depolama, taşıma ve pazarlanmasını sağlamak
üzere bu ürünlerin özelliklerini belirlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ reçel, ekstra reçel, geleneksel reçel,
ekstra geleneksel reçel, jöle, ekstra
jöle, marmelat, jöle-marmelat, geleneksel marmelat ve tatlandırılmış kestane
püresini kapsar. Bu Tebliğ pasta, bisküvi ve pastacılık ürünlerinin üretiminde
kullanılan ürünleri kapsamaz. Hukuki dayanak MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"ne
göre hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen; a)
Ekstra geleneksel reçel: Su ile bütün veya parçalı meyvelerin veya bitkilerin
kök, yaprak, çiçek gibi yenilebilen kısımlarının şeker ilave edilerek veya
edilmeden belirli kıvama getirilmiş, geleneksel reçele oranla daha fazla
meyve veya bitki parçası içeren karışımı,
b)
Ekstra jöle: Bir veya birkaç çeşit meyvenin sulu ekstraktlarının veya suyunun
veya bunların karışımının şekerlerle uygun jel kıvamına getirilmiş, jöleye
oranla daha fazla meyve sulu ekstraktları veya meyve suyu veya bunların
karışımını içeren karışımı, c)
Ekstra reçel: Bir veya birkaç çeşit meyvenin konsantre edilmemiş pulpunun, su
ve şekerlerle uygun bir jel kıvamına getirilmiş, reçele oranla daha fazla
meyve pulpu içeren karışımı, ç)
Geleneksel marmelat: Meyve pulpu, püre, meyve suyu ve sulu ekstraktlarının
veya bitkilerin kök, yaprak, çiçek gibi yenilebilen kısımlarının gerektiğinde
şekerler ve su ilave edilerek sürülme kıvamına getirilmiş karışımını, d)
Geleneksel reçel: Su ile bütün veya parçalı meyvelerin veya bitkilerin kök,
yaprak, çiçek gibi yenilebilen kısımlarının şeker ilave edilerek veya
edilmeden belirli kıvama getirilmiş karışımını, e)
Jöle: Bir veya birkaç çeşit meyvenin sulu ekstraktlarının veya suyunun veya
bunların karışımının şekerlerle uygun jel kıvamına getirilmiş karışımını, f)
Jöle-Marmelat: İsteğe bağlı olarak çok ince dilimlenmiş az miktarda meyve
kabukları dışında suda çözünmeyen madde içermeyen ürünü, g)
Marmelat: Turunçgil meyvesinden elde edilen pulp, püre, meyve suyu, sulu
ekstraktları ve kabuklarının tek başına veya karıştırılarak, su ve şekerlerle
uygun jel kıvamına getirilmiş karışımını, ğ)
Meyve: Taze, sağlam, kusurlarından arındırılmış, kullanım için yeterli
olgunlukta ve gerekli tüm bileşenleri içeren, sapları ve yaprakları ayrılmış,
lekelerinden temizlenmiş, domates, ravent saplarının yenilebilen kısımları,
havuç, tatlı patates, salatalık, patlıcan, bal kabağı, kavun, karpuz dahil
tüm meyveleri, h)
Meyve pulpu: Tüm meyvelerin kabuk, zar, tohum, küçük çekirdek, ve
benzerlerinden mümkün olduğunca uzaklaştırılmış, püre haline getirilmeden
dilimlenmiş veya parçalanmış yenilebilen kısımlarını, ı)
Meyve püresi: Tüm meyvenin yenilebilen kısımlarının, gerekli hallerde,
meyvenin kabuk, zar, tohum, küçük çekirdek ve benzerlerinin mümkün olduğunca
uzaklaştırılmış ve elekten geçirilerek veya benzer işlemlerle püre haline
getirilmiş karışımı, i)
Meyvenin sulu ekstraktı: Kullanılan meyvenin suda çözünebilen tüm
bileşenlerini ihtiva eden, normal işlemlerde zorunlu kayıplara maruz kalmış
meyvenin sulu ekstraktlarını, j)
Reçel: Bir veya birkaç çeşit meyvenin püresinin veya pulpunun veya bunların
karışımının, su ve şekerlerle uygun bir jel kıvamına getirilmiş karışımını, k)
Şeker: "Türk Gıda Kodeksi Şeker Tebliği"ne uygun şekerlerle,
fruktoz şurubu, meyvelerden ekstrakte edilen şekerler ve kahverengi şekeri, l)
Tatlandırılmış kestane püresi: Kestane püresi (Castanea sativa), su ve
şekerlerin uygun şekilde karıştırılması ile elde edilen ürünü, m)
Zencefil: Taze veya kurutularak ya da şurup içinde muhafaza edilebilen
zencefil bitkisinin yenilebilen kökünü, ifade
eder. Ürün özellikleri MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlere ait özellikler
aşağıda verilmiştir: a)
1.000 g reçel üretiminde olması gereken pulp veya püre veya bunların karışım
miktarı aşağıda belirtilen istisnalar dışında 350 g’dan az olamaz; 1)
Kırmızı frenk üzümü, kuş üzümü, deniz akdikeni, siyah frenk
üzümü, kuşburnu, ayva 250
g 2)
Zencefil 150
g 3)
Amerikan elması 160
g 4)
Passion meyvesi 60
g b)
Turunçgil meyve reçellerinde ve ekstra reçellerinde bir istisna olarak bütün,
dilimlenmiş veya parçalı veya bunların karışımı meyveler kullanılabilir. c)
Geleneksel ve ekstra geleneksel turunçgil reçellerinde bir istisna olarak
bütün, dilimlenmiş veya parçalı veya bunların karışımı meyveler veya meyve
kabukları veya bunların karışımı da kullanılabilir. ç)
Elma, armut, klingston eriği, kavun, karpuz, üzüm, patlıcan, balkabağı,
salatalık ve domates ekstra reçel ve ekstra jöle üretiminde karıştırılarak
birlikte kullanılamaz. d)
1.000 g ekstra reçel üretiminde olması gereken pulp miktarı aşağıda
belirtilen istisnalar dışında 450 g’dan
az olamaz; 1)
Kırmızı frenk üzümü, kuş üzümü, deniz akdikeni, siyah frenk
üzümü, kuşburnu, ayva 350
g 2)
Zencefil 250
g 3)
Amerikan elması 230
g 4)
Passion meyvesi 80
g e)
Ahududu, böğürtlen, siyah frenk üzümü, yaban mersini, kırmızı frenk üzümünden
üretilen ekstra reçellerinde konsantre edilmemiş meyve püreleri de
kullanılabilir. f)
Yapraklarından veya taç yaprağından reçel üretilen gül, mürver gibi
bitkilerden elde edilen geleneksel reçellerde, yaprak oranı en az %5
olmalıdır. g)
Geleneksel reçellerde meyve oranı en az % 35 olmalıdır. ğ)
Yapraklarından veya taç yaprağından reçel üretilen gül, mürver gibi
bitkilerden elde edilen ekstra geleneksel reçellerde, yaprak oranı en az %10
olmalıdır. h)
Ekstra geleneksel reçellerde meyve oranı en az % 45 olmalıdır. ı)
1000 g jöle üretiminde kullanılan meyve suyu veya sulu ekstraktları veya
bunların karışımı bu maddenin (a) bendinde belirtilen miktarlar kadar
olmalıdır. Meyvenin sulu ekstraktlarının kullanıldığı jölelerde meyve sulu
ekstrakt miktarı hesaplanırken, sulu ekstrakt hazırlamada kullanılan suyun
ağırlığı hesaplamaya dahil edilmez. i)
1000 g ekstra jöle üretiminde kullanılan meyve suyu veya sulu ekstraktları
veya bunların karışımı bu maddenin (d) bendinde belirtilen miktarlar kadar
olmalıdır. Meyvenin sulu ekstraktlarının kullanıldığı ekstra jölelerde meyve
sulu ekstrakt miktarı hesaplanırken, sulu ekstrakt hazırlamada kullanılan
suyun ağırlığı hesaplamaya dahil edilmez. j)
1000 g marmelat üretiminde kullanılan turunçgil meyvesi miktarı, meyve eti en
az 75 g olmak üzere 200 g’dan az olamaz. k)
1000 g geleneksel marmelat üretiminde kullanılan meyve pulpu, püre, meyve
suyu ve sulu ekstraktları miktarı en az 450 g olmalıdır. Meyvenin sulu
ekstraktlarının kullanıldığı geleneksel marmelatlarda meyve sulu ekstrakt
miktarı hesaplanırken, sulu ekstrakt hazırlamada kullanılan suyun ağırlığı
hesaplamaya dahil edilmez. l)
1000 g Tatlandırılmış kestane püresinde kestane (Castanea sativa) miktarı 380
gramdan daha az olamaz. m)
Geleneksel ve ekstra geleneksel reçellerde refraktometre ile tayin edilen
çözünebilir kuru madde miktarı %68’den az olamaz. n)
Geleneksel marmelatta refraktometre ile tayin edilen çözünebilir kuru madde
içeriği % 55’den az olamaz. o)
Geleneksel reçel ve ekstra geleneksel reçelde pH aralığı 2,8 – 3,5 arasında
olmalıdır. ö)
Şeker yerine tamamen veya kısmen tatlandırıcı kullanılanların dışında, reçel,
ekstra reçel, jöle, ekstra jöle, marmelat, jöle-marmelat ve tatlandırılmış
kestane püresinde refraktometre ile hesaplanan çözünebilir kuru madde miktarı
% 60’dan aşağı olamaz. p)
Bu Tebliğde geçen ürünlerde, değişik meyve çeşitleri karıştırılıp
üretildiğinde kullanılan meyve miktarları, meyvelerin izin verilen en az
miktarı baz alınarak, karışımda kullanıldıkları yüzde miktarlarına göre
hesaplanır. r)
Geleneksel ve ekstra geleneksel reçellerde işlem hatalarından kaynaklanan
çekirdek, sap ve yaprak gibi reçelde istenmeyen yabancı madde oranı aşağıdaki
gibi olmalıdır; 1)
Çekirdek içeren hammadde kullanıldığında çekirdek veya çekirdek parçası en
fazla 1 adet/100 g 2)
Sap ve çanak yapraklı meyvelerden yapılan reçellerde sap ve çanak yaprak
oranı en fazla 2 adet/kg 3)
Teknolojisi gereği ham meyveden yapılan reçeller hariç olmak üzere,
reçellerde ham ve kusurlu meyve sayısı en fazla 2 adet/kg. s)
Bu Tebliğde geçen ürünlerde, tanımlarda yer alan hammaddeler ile EK-1’de yer
alan bileşenler dışında başka bir bileşen kullanılamaz. ş)
Ürünlerin hammaddelerinin işlenme esasları EK-2’de verilmiştir. Katkı maddeleri MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler,
"Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Gıda Katkı Maddeleri Bölümüne
uygun olmalıdır. Bulaşanlar MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki
bulaşanların miktarları, "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin
Bulaşanlar Bölümüne uygun olmalıdır. Pestisit kalıntıları MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki pestisit
kalıntı miktarları, "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Pestisit
Kalıntıları Bölümüne uygun olmalıdır. Veteriner ilaçları tolerans
düzeyi MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ kapsamında, bileşiminde bal içeren
ürünlerde bulunabilecek veteriner ilaçları kalıntı miktarları, "Türk
Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Veteriner İlaçları Tolerans Düzeyleri
Bölümüne uygun olmalıdır. Hijyen MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler,
"Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Gıda Hijyeni Bölümünde yer alan
genel kurallara uygun olarak üretilmelidir. Ambalajlama, etiketleme ve
işaretleme MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin
ambalajlanması, etiketlenmesi ve işaretlenmesinde "Türk Gıda Kodeksi
Yönetmeliği"nin Ambalajlama – Etiketleme ve İşaretleme Bölümünde yer
alan genel kuralların yanı sıra aşağıdaki kurallara da uyulmalıdır: a)
Tebliğde yer alan ürünler tanımlarda belirtildiği gibi adlandırılır. Bunun
yanı sıra alışılagelmiş adlarla desteklenebilir. b)
Ürün adı hammaddedeki azalan ağırlıklarına göre meyve ya da meyvelerin adları
ile desteklenmelidir. Bununla birlikte, üç veya daha fazla meyveden üretilen
ürünlerde meyvelerin adları yerine "karışık meyve" ya da karşılığı
bir ifade kullanılabilir veya meyve sayısı belirtilir. c)
Son üründe, eğer mümkünse sulu ekstraktların hazırlanmasında kullanılan suyun
ağırlığı çıkarıldıktan sonra, "100 g’da ....... g meyve ile
hazırlanmıştır" ifadesi etiket üzerinde bulundurulmalıdır. ç)
Etikette, toplam şeker miktarı ".........g 100 gramda" şeklinde
ifade edilmelidir. Toplam şeker miktarı + 3 refroktometrik derece toleransla
20 °C’deki ürünün refraktometrik değeridir. Ancak "Türk Gıda Kodeksi
Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları
Tebliğine" göre şeker üzerine beslenme beyanı yapılan ürünlerde şeker
miktarının belirtilmesi zorunlu değildir. d)
Etiket üzerinde bu maddenin (c) ve (ç) bentlerinde verilmesi gerekli
bilgiler, ürün adı ile aynı yüzeyde olmalı ve kolayca görülebilmelidir. e)
Kükürtdioksit kalıntı miktarı 10 mg/kg’dan fazla olan ürünlerde sülfürdioksit
miktarı "Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve
Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliği, Etiket Bilgilerinin Tanımları
7 nci maddesinin (b) bendinde geçen içindekiler kısmına" uygun olarak
etiket üzerinde belirtilmelidir. f)
Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin çözünebilir kuru madde miktarı en az % 25
oranında azaltıldığında, ürün "düşük şekerli ………" olarak
adlandırılır. Taşıma ve depolama MADDE 12 – (1) Bu Tebliğde yer alan ürünlerin depolanması ve
taşınmasında, "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Gıdaların
Taşınması ve Depolanması Bölümündeki kurallara uyulmalıdır. Numune alma ve analiz metotları MADDE 13 – (1) Bu Tebliğde yer alan ürünlerin üretim hattından
ve muhafaza deposundan numune alınmasında "Türk Gıda Kodeksi
Yönetmeliği"nin Numune Alma ve Analiz Metotları Bölümündeki kurallara
uyulmalıdır. Numune, uluslar arası kabul görmüş metotlarla analiz
edilmelidir. Avrupa Birliğine uyum MADDE 14 – (1) Bu Tebliğ, 2001/113/EEC sayılı "Meyve Reçeli,
Jöle, Marmelat ve Tatlandırılmış Kestane Püresine ilişkin Konsey
Direktifi" dikkate alınarak Avrupa Birliğine uyum çerçevesinde
hazırlanmıştır. Avrupa Birliğine bildirim MADDE 15 – (1) Bu Tebliğ "Teknik Mevzuatın ve
Standartların Türkiye ile Avrupa Birliği Arasında Bildirimine Dair
Yönetmelik" kapsamında Avrupa Birliği Komisyonu’na bildirilmiştir. Tescil ve denetim MADDE 16 – (1) Bu Tebliğde yer alan ürünleri üreten ve satan
işyerleri, tescil ve izin, ithalat, kontrol ve denetim sırasında bu Tebliğ
hükümlerine uymak zorundadır. Bu hükümlere uymayan işyerleri hakkında 5179
sayılı "Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun
Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun" hükümlerine
göre yasal işlem yapılır. Denetim MADDE 17 – (1) Bu Tebliğe ait hükümler; 5179 sayılı
"Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde
Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun"a göre, Tarım ve
Köyişleri Bakanlığı'nca denetlenir. Yürürlülükten kaldırılan mevzuat MADDE 18 – (1) Bu Tebliğle,16/2/2002 tarih ve 24673 sayılı
Resmî Gazetede yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi Reçel, Jöle, Marmelat ve
Tatlandırılmış Kestane Püresi Tebliği" yürürlülükten kaldırılmıştır. GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Halen faaliyet gösteren ve bu Tebliğ kapsamında
yer alan ürünleri üreten ve satan işyerleri 1 yıl içinde tebliğ hükümlerine
uymak zorundadır. Bu süre içinde gerekli düzenlemeleri yapmayan üretim
yerlerinin faaliyetine izin verilmez. Bu sürenin sonunda söz konusu üretim
yerleri ile Tebliğ hükümlerine uymayan ürünleri satan işyerleri hakkında,
5179 sayılı "Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun
Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun" hükümlerine
göre yasal işlem yapılır. Yürürlük MADDE 19 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 20 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı
yürütür. Eki İçin Tıklayınız |
||||||