Karar Sayısı : 2006/11058 Ekli
“Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in
yürürlüğe konulması; Maliye Bakanlığı’nın 3/2/2006 tarihli ve 1419 sayılı
yazısı üzerine, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci
maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 27/9/2006 tarihinde kararlaştırılmıştır. Ahmet Necdet SEZER CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip ERDOĞAN Başbakan K.
UNAKITAN A.
ŞENER M.
A. ŞAHİN B. ATALAY Dışişleri Bak. ve Başb.
Yrd. V. Devlet Bak. ve Başb. Yrd. Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bakanı B.
ATALAY M.
AYDIN N.
ÇUBUKÇU K. TÜZMEN Devlet Bakanı V. Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı C.
ÇİÇEK A.
AKSU A.AKSU K. UNAKITAN Adalet Bakanı Milli Savunma Bakanı
V. İçişleri Bakanı Maliye Bakanı H.
ÇELİK F.
N.ÖZAK R.AKDAĞ B. YILDIRIM Milli Eğitim Bakanı Bayındırlık ve İskan Bakanı Sağlık Bakanı Ulaştırma Bakanı M.
M. EKER M.
BAŞESGİOĞLU A.
COŞKUN Tarım ve Köyişleri Bakanı Çalışma
ve Sos. Güv. Bakanı Sanayi
ve Ticaret Bakanı M.H.GÜLER A. KOÇ O.
PEPE Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanı Kültür ve
Turizm Bakanı Çevre ve
Orman Bakanı KAMU
ZARARLARININ TAHSİLİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA
YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, kontrol, denetim,
inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu
zararlarının tahsiline ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, düzenleyici
ve denetleyici kurumlar hariç olmak üzere, genel yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinde tespit edilen kamu zararlarından doğan alacakları kapsar.
(2) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında bulunan kamu
idarelerinde görevli memurların, kullanımlarındaki taşınır ve taşınmazların
korunması ve her an hizmete hazır halde bulundurulması için gerekli
tedbirleri almamaları nedeniyle Devlete verdikleri zararlar ile kamu hukukuna
tabi görevlerle ilgili olarak kişilere verdikleri zararlar hakkında, 657
sayılı Kanunun 13 üncü maddesi uyarınca 27/6/1983 tarihli ve 83/6510 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Devlete ve Kişilere Memurlarca
Verilen Zararların Nevi ve Miktarlarının Tespiti, Takibi, Amirlerinin
Sorumlulukları, Yapılacak Diğer İşlemler Hakkında Yönetmelik hükümleri
uygulanır. Dayanak
MADDE 3- (1)
Bu Yönetmelik, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol
Kanununun 71 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar
MADDE 4- (1)
Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; a)
İlgili: Kendisine yersiz veya fazla ödeme yapılan gerçek ve/veya tüzel kişi ya da kişileri, b) Kamu kaynağı: Borçlanma suretiyle elde edilen
imkanlar dahil kamuya ait gelirler, taşınır ve taşınmazlar, hesaplarda
bulunan para, alacak ve haklar ile her türlü değerleri, c) Kamu zararı: Mevzuata aykırı karar, işlem, eylem
veya ihmal sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden
olunmasıyla doğan zararı, ç) Kanun: 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol
Kanununu, d) Malvarlığı: Bir kişinin hukuki bütünlük teşkil
etmek üzere sahip ve yükümlü olabileceği para ile ölçülebilen mal, hak ve
borçlarının tamamını, e) Muhasebe birimi: Gelir ve alacakların tahsili,
giderlerin ve borçların hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade
edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere
verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması
ve raporlanmasına ilişkin muhasebe hizmetlerinin yapıldığı birimi, f) Muhasebe yetkilisi:
Muhasebe hizmetlerinin yürütülmesinden ve muhasebe biriminin yönetiminden
sorumlu, usulüne göre atanmış sertifikalı yöneticiyi, g) Rayiç bedel: Bir mal, iş veya hizmetin temin
edildiği yer ve tarihteki normal alım ve satım bedelini, ğ) Sorumlu: Kamu zararının oluşmasına sebep olan kamu
görevlisini, h)
Strateji geliştirme birimleri: Strateji geliştirme başkanlıkları, strateji
geliştirme daire başkanlıkları, strateji geliştirme ve mali hizmetlerin
yerine getirildiği müdürlükleri, mahalli idarelerde ilgili mevzuatında yer
alan hükümler çerçevesinde kurulacak birimleri ve strateji geliştirme birimi
kurulmayan idarelerin mevcut yapılarında mali hizmetlerini yürüten birimleri, ı) Üst yönetici: Bakanlıklarda müsteşarı,
Milli Savunma Bakanlığında bakanı, diğer kamu idarelerinde en üst yöneticiyi,
il özel idarelerinde valiyi, belediyelerde belediye başkanını, ifade
eder. İKİNCİ BÖLÜM
Kamu Zararında Sorumluluk, Tespit, Tebliğ ve Takip
Sorumluluk
MADDE 5- (1)
Kanunun ilgili maddeleri gereğince, kamu görevlileri; kamu kaynaklarının
etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden,
yönetilmesinden, kullanılmasından, korunmasından, kötüye kullanılmaması ve
her an hizmete hazır bulundurulması için gerekli önlemlerin alınmasından
sorumludurlar. (2) Kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama
veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararının geri ödenmesi sürecine,
kamu görevlileri ile birlikte ilgililer de dahil edilir. Kamu zararının belirlenmesi
MADDE 6- (1)
Kamu zararının belirlenmesinde; a) Yapılan iş, alınan mal veya hizmet karşılığı
olarak ilgili mevzuatında belirtilen ya da mevzuatında
öngörülen karar, onay, sözleşme ve benzeri belgelerde belirlenen tutardan
fazla ödeme yapılması, b) İlgili mevzuatında öngörülen haller dışında, iş
yaptırılmadan, mal veya hizmet alınmadan önce ödeme yapılması, c) Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya
yersiz ödemede bulunulması, ç) İlgili mevzuatı gereğince görevlendirilen komisyon
veya kişilerce rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla iş yaptırılması, mal veya
hizmet alınması, d) Kamu idarelerine ait malların kiraya verilmesi,
tahsisi, yönetimi, kullanımı ve elden çıkarılması işlemlerinin mevzuata uygun
bir şekilde yapılmaması, e) Görevlilere teslim edilen taşınırların zarara
uğraması, f) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya
tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması, g) Kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun
bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat,
gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesi, ğ) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması, esas alınır. Kamu zararının tespiti ve bildirilmesi
MADDE 7- (1)
Kamu zararları 6 ncı maddede belirtilen hususlar
göz önünde bulundurulmak suretiyle; a) Kontrol, denetim veya inceleme, b) Sayıştayca kesin hükme
bağlama, c) Adlî, idarî veya askerî yargılama, sonucunda tespit edilir. (2) Tespit edilen kamu zararına ilişkin yazı, tutanak, rapor, ilâm ve
benzeri belgeler ilgili kamu idarelerine gönderilir. Kontrol, denetim ve
inceleme sonucunda tespit edilerek kamu idarelerine bildirilen kamu
zararlarına ilişkin belgelerde yer alan hususlar, ilgili harcama yetkilisinin
de görüşleri alınmak suretiyle merkezde üst yönetici, taşrada ise idarenin en
üst yöneticisi tarafından değerlendirilir. Taşrada idarenin en üst yöneticisi
ile harcama yetkilisi görevinin aynı kişide birleşmesi halinde değerlendirme
üst yönetici tarafından yapılır. Yapılan değerlendirme sonuçları dosyasına
konulur. (3) Kontrol, denetim veya inceleme sonucunda tespit
edilen kamu zararına ilişkin belgelerde, sorumlularla birlikte tahsil
sürecine dahil edilecek ilgililer de belirtilir. Bu belirlemenin yapılmadığı
durumlarda, zararın tahsil sürecine dahil edilecek ilgililer merkezde üst
yönetici, taşrada ise idarenin en üst yöneticisi tarafından yaptırılacak
inceleme ile belirlenir. (4) Yargı kararları ve
Sayıştay ilâmlarıyla tespit edilen kamu zararı alacakları ile değerlendirme
sonucunda takip ve tahsiline karar verilen alacaklar, merkezde strateji
geliştirme birimlerince, taşrada ise takibe yetkili idare birimince takip
edilir. (5) Sayıştay denetçileri tarafından inceleme
sırasında mevzuata uygun bulunmayan veya noksan görülen işler hakkında
kendilerine gönderilen kamu zararına ilişkin sorguların bir örneği, ilgili
kamu görevlisince ilgisine göre üst yönetici veya en üst yöneticiye
bildirilir. Bu sorgular, kamu idaresince ihbar kabul edilerek gerekli
kontrol, denetim ve inceleme başlatılabilir. Alacak takip dosyası
MADDE 8- (1)
Tespit edilerek kamu idarelerine bildirilen kamu zararından doğan alacakların
her biri için merkezde strateji geliştirme birimlerince taşrada ise takibe
yetkili birimce alacak takip dosyası açılır. (2) Sayıştayca düzenlenen
sorgular ihbar kabul edilerek yaptırılan kontrol, denetim veya incelemenin
değerlendirilmesi sonucunda kamu zararının oluştuğuna karar verilmesi
durumunda da yukarıdaki fıkra hükmüne göre alacak takip dosyası açılır. (3) Alacağın tespit,
takip ve tahsiline ilişkin bütün belgeler alacak takip dosyasında muhafaza
edilir. Kamu zararından doğan alacakların
muhasebe kayıtlarına alınması
MADDE
9- (1) Sayıştay
veya mahkeme ilâmları ile bildirilen kamu zararından doğan alacakların,
ilâmların idarelerine ulaştığı; kontrol, denetim veya inceleme sonucunda
tespit edilen kamu zararından doğan alacakların ise 7 nci
maddeye göre yapılacak değerlendirme sonucunun yazılı hale getirildiği
tarihten itibaren beş iş günü içerisinde, merkezde strateji geliştirme
birimlerince, taşrada ise takibe yetkili birimce muhasebeleştirmeye esas
belgelerin birer nüshası muhasebe birimine gönderilerek, sorumlular ve
ilgililer adına muhasebe kayıtlarına alınması istenilir. Taksitlendirilen
kamu zararı alacaklarına ilişkin kararın bir örneği de karar tarihinden
itibaren beş iş günü içerisinde muhasebe birimine gönderilir. Sayıştay
sorgularının ihbar kabul edilerek yapılan değerlendirme sonucunda kamu
zararının oluştuğuna karar verilmesi halinde de aynı şekilde işlem yapılır. (2) Muhasebe birimi, Sayıştay ilâmına istinaden
bildirilenleri ilâmda belirtilen sorumlular adına; adlî, idarî veya askerî
mahkeme kararlarına istinaden bildirilenleri kararda tazminle yükümlü olduğu
belirtilenler adına; bunların dışındakileri ise sorumlular ve ilgililer adına
hesaplara kaydeder. (3) Muhasebe kayıtlarına alınan her bir alacak için
bir tahsilat izleme dosyası açılır. (4)
Kamu zararından doğan alacakların muhasebe kayıtlarına alınması ve
izlenmesine ilişkin diğer hususlarda, kamu idarelerinin tabi oldukları
muhasebe yönetmeliklerinde belirlenen usul ve esaslar uygulanır. Kamu zararından doğan alacağın tebliği ve takibi
MADDE 10- (1)
Kamu zararından doğan alacaklar, merkezde strateji geliştirme birimlerince,
taşrada ise takibe yetkili birimlerce sorumluların ve ilgililerin bilinen
adreslerine imzaları alınmak suretiyle veya 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı
Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. (2) Kontrol, denetim veya inceleme sonucunda tespit
edilen kamu zararı alacaklarının sorumlulara ve ilgililere tebliğ
işlemlerine, 7 nci madde gereğince yapılacak
değerlendirme işlemlerinin tamamlandığı tarihten itibaren beş iş günü
içerisinde başlanır. Tebliğde; borcun miktarı, sebebi, doğuş tarihi, faiz
başlangıç tarihi, ödeme yeri, yedi günlük itiraz süresi, itiraz mercii
belirtilerek, söz konusu tutarın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde
ödenmesi istenir. İtiraz merkezde strateji geliştirme birimince, taşrada ise
takibe yetkili birimin en üst yöneticisince on iş günü içerisinde
sonuçlandırılır. İtiraz ve itirazı değerlendirme süresi bir aylık ödeme
süresini etkilemez. (3) Sayıştay denetimi sonucunda düzenlenen sorgular
ihbar kabul edilerek yapılan değerlendirme sonucuna göre tahsil edilmesi
gerektiği bildirilen kamu zararı alacaklarının sorumlulara ve ilgililere
tebliğinde de aynı şekilde işlem yapılır. (4) Kesinleşen Sayıştay ilâmlarının tebliğinde 21/2/1967
tarihli ve 832 sayılı Sayıştay Kanunu hükümleri uygulanır. (5) Adlî, idarî ve askerî mahkemelerce hükme bağlanan
ve taraflara tebliğ edilen kamu zararından doğan alacaklara ilişkin kararın
kesinleşmesi beklenmeksizin, takip işlemlerine başlanır. Yargılama sonucunda
verilen tazmine ilişkin kararlardan kamu idaresini temsile yetkili hukuk
birimince takip edilmeyenler, takip edilmek üzere temsile yetkili hukuk
birimlerine intikal ettirilir. (6) Kamu zararı alacaklarının yapılan tebligata
rağmen sorumlular ve/veya ilgililerce süresinde rızaen
ödenmemesi halinde ilgili alacak takip dosyası, sürenin bitiminden itibaren
beş iş günü içerisinde, alacağın hükmen tahsili için, strateji geliştirme
birimi veya taşradaki ilgili takip birimince kamu idaresini temsile yetkili
hukuk birimine gönderilir. (7) Kamu zararına neden olan mevzuata aykırı karar,
işlem, eylem veya ihmalin yapıldığı malî yıla ilişkin hesap ve işlemlerin
Sayıştay tarafından onanmış olması, tespit edilen kamu zararından doğan alacağın
takip ve tahsiline engel teşkil etmez. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kamu Zararından Doğan
Alacakların Tahsili
Kamu zararından doğan alacağın güvence
altına alınması
MADDE 11-
(1) 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununda ihtiyatî haciz
için öngörülen şartların varlığı ve kamu idaresi üst yöneticisinin de gerekli
görmesi halinde, mahkeme kararı veya Sayıştay ilâmı tebliğ edilinceye kadar,
alacaklı kamu idaresince kamu alacağını güvence altına almak amacıyla yetkili
mahkemeden karar alınarak, sorumluların ve ilgililerin mal, hak ve alacakları
üzerine ihtiyatî haciz konulur. (2) İhtiyatî haciz kararının verildiği tarihten
itibaren on gün içinde icra dairesinden kararın uygulanması talep edilir.
Aksi halde ihtiyatî haciz kararı kendiliğinden kalkar. İhtiyatî haciz
kararının uygulanmasında icra dairesinin gecikmesi halinde, alacaklı kamu
idaresini temsile yetkili hukuk birimince kararı uygulayacak olan icra
dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesine başvurularak kararın infazının
sağlanması talep edilir. Kamu zararından doğan alacakların
tahsil şekilleri
MADDE 12- (1)
Kamu zararından doğan alacaklar, sorumlulardan ve/veya ilgililerden,
zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak
faiziyle birlikte tahsil edilir. (2) Tespit edilen kamu zararları; a) Rızaen ve sulh yolu ile ödenmek,
b) 22/4/1926 tarihli ve 818 sayılı Borçlar Kanunu
hükümlerine göre takas yapılmak, c) 2004 sayılı Kanun hükümleri uygulanmak, suretiyle
tahsil edilir. Rızaen ve sulh yolu ile tahsilat
MADDE 13- (1)
Kamu zararından doğan alacaklar, sorumluları ve/veya ilgilileri tarafından rızaen veya ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde sulh
yoluyla ödenebilir. (2)
Oluştuğu tarih itibarıyla onaltı yaşından büyükler
için tespit edilen asgarî ücretin bir aylık brüt tutarının yarısını geçmeyen alacaklar, merkezde üst yöneticinin, taşrada ise
idarenin en üst yöneticisinin izni ve sorumlunun ve/veya ilgilinin kabul
etmesi koşuluyla, tebliğ tarihini izleyen aybaşından itibaren aylığından
kesilerek rızaen tahsil edilir. (3) Bu tutarları aşan alacağın
ödenmesinin ilgili mevzuat çerçevesinde sulh yolu ile sağlanması halinde,
sulh işleminin kesinleştiği tarihi izleyen aybaşından itibaren sorumlunun
ve/veya ilgilinin aylığından kesilerek tahsil edilebilir. (4) Aylıklardan yapılacak kesinti tutarı,
sorumlulara ve/veya ilgililere yapılan her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat
dahil bir aylık net ödemelerinin dörtte
birinden az, üçte birinden çok olamaz. Takas suretiyle tahsilat
MADDE 14- (1)
Kamu zararı alacakları, sorumluların ve ilgililerin kamu idaresiyle olan
özel hukuk ilişkilerinden doğan alacaklarından 818 sayılı Kanun hükümlerine
göre takas suretiyle tahsil edilebilir. (2) Takas suretiyle tahsil için; a) Alacaklı kamu idaresi ile sorumlu ve/veya ilgilinin
karşılıklı olarak alacaklı ve borçlu durumunda olmaları, b) Takas edilecek borç ve alacağın nakit olması, c) Takas edilecek borç ve alacağın her ikisinin de
vadesinin gelmiş olması, ç) Takas yapılmadan önce sorumluya ve/veya
ilgiliye alacağının borcuna takas suretiyle mahsup edileceğinin bir yazı ile
bildirilmesi veya alacağını talep ettiği zaman borcu ile takas edileceğinin
beyan edilmesi, gerekir. (3)
Borç ve alacaktan birisi şarta bağlı bulunuyorsa veya henüz vadesi gelmemiş
ise takas yapılamaz. İcra yoluyla tahsilat
MADDE 15- (1)
Sayıştay ve mahkeme ilâmları ile hüküm altına alındığı halde sorumluları
ve/veya ilgilileri tarafından rızaen ödenmeyen kamu
zararından doğan alacaklar, 2004 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir. (2) Kamu idarelerinin strateji geliştirme birimleri
ile taşradaki takibe yetkili birimleri tarafından öncelikle tapu, banka,
vergi dairesi, trafik şubesi ve sosyal güvenlik kurumları olmak üzere ilgili
yerlerden sorumluların ve ilgililerin malvarlığı araştırması yapılarak veya
yaptırılarak alacak takip dosyası tamamlanır ve icra takibatı yapılmak veya
gereken hallerde yetkili mercilerden takipten vazgeçme onayı alınmak üzere
kamu idaresini temsile yetkili hukuk birimine gönderilir. (3) Takipten vazgeçme onayı, genel bütçe kapsamındaki
kamu idarelerinde 8/1/1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre,
kapsamdaki diğer kamu idarelerinde ise özel mevzuatlarındaki hükümlere göre
alınır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Taksitlendirme
Kamu zararından doğan alacaklarda taksitlendirme
MADDE 16- (1)
Kamu zararından doğan alacaklar, sorumluların ve/veya ilgililerin talebi
üzerine kamu idaresince taksitlendirilebilir. (2) Taksitlendirme süresi
azami beş yıldır. (3) Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde taksitlendirme işlemleri, 8/1/1943 tarihli ve 4353 sayılı
Kanunun ihtilafların sulh yoluyla halline ilişkin hükümleri çerçevesinde
gerçekleştirilir. (4) Kapsamdaki diğer kamu idarelerinin özel
mevzuatlarında başka türlü bir düzenleme bulunmadığı takdirde taksitlendirmeye üst yöneticiler yetkilidir. Üst
yöneticiler bu yetkilerini sınırlarını açıkça belirtmek suretiyle merkezde
yardımcılarına veya strateji geliştirme birimlerine, taşrada ise idarenin en
üst yöneticilerine devredebilir. (5) Sorumluların ve/veya ilgililerin yazılı taksitlendirme talebi üzerine, sorumlu ve/veya ilgili ile
idare arasında, taksitlendirmenin süresini, taksit
sayısı ve tutarları ile ödeme zamanlarını belirleyen bir ödeme planı yapılır.
Sorumlulardan ve/veya ilgililerden taksitlerini ödeme planına uygun ve
vadesinde düzenli olarak ödeyeceklerine dair “resen borç senedi ve
kefaletname” alınır. Kanunun 79 uncu maddesi uyarınca merkezi yönetim bütçe
kanununda belirlenen parasal sınırın üzerindeki kamu zararı alacaklarına
ilişkin olarak düzenlenecek “resen borç senedi ve kefaletname” için noter
tasdiki aranır. (6) Sorumlular ve/veya ilgililer, taksitlendirme
taleplerine ilişkin yetkili makamın onayı alınıncaya kadar dilekçede
belirtilen ilk taksit miktarını hemen, takip eden taksitleri de düzenli
olarak, faiziyle birlikte muhasebe birimine ödeyebilirler. Yetkili makamdan
alınan taksitlendirme onayında kararlaştırılan
taksit miktarı ödenen taksit miktarından fazla olduğu takdirde, onayda
belirtilen ilk taksit tarihinden itibaren geçen taksit sürelerine ait toplam
fark peşin olarak tahsil edilir. (7) Taksitlerden birinin ödeme planına ve “resen borç
senedi ve kefaletname”ye uygun olarak vadesinde ve faiziyle birlikte tamamen
ödenmemesi halinde alacağın tamamı muaccel olur ve hükmen tahsili için
gerekli işlemler başlatılır. (8) Taksitlerin tahsili sırasında taksit dönemine ait
taksit tutarının ödenip faizinin tamamının ödenmediği hallerde, muhasebe
birimince tahsilat belgesi üzerine idarenin faiz isteme hakkının saklı
olduğuna ilişkin şerh konulur. BEŞİNCİ BÖLÜM
Kamu Zararının Oluştuğu
Tarih ve Faiz Başlangıcı
Kamu zararının oluştuğu tarih
MADDE 17-
(1) Kamu zararı; a) Vezne ve ambar açıkları ile diğer muhasebe
yetkilisi mutemetlerinin açıklarında, açığın meydana geldiği tarihte, bu tarihin
bilinmediği durumlarda olayın tespit edildiği tarihte, b) İş, mal veya hizmet karşılığı olarak ilgili
mevzuatında belirlenen veya mevzuatında öngörülen karar, onay ya da sözleşmesinde belirlenen tutardan fazla yapılan
ödemeler ile transfer niteliğindeki giderlerde yapılan yersiz ve fazla
ödemelerde, ödemenin yapıldığı tarihte, c) Kayıtlı olsun veya olmasın, kamu idaresinin
yönetim ve kullanımında olan ya da kullanıcılarına
teslim edilen taşınırların kaybedilmesi, çalınması veya zarar görmesi hallerinde
olayın meydana geldiği tarihte; bu tarihin bilinmediği durumlarda olayın
tespit edildiği tarihte, ç) İş yaptırılmadan, mal veya hizmet alınmadan
ya da mevzuatında öngörülmediği halde yapılan
yersiz ödemelerde, ödemenin yapıldığı tarihte, d) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk ve tahsil
işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması hallerinde, söz konusu
işlemin zaman aşımına uğradığı tarihte, e) Hakedişlerden kesinti
suretiyle yapılan gelir tahsilatının eksik yapılması hallerinde, tahsilat
tutarının gelir kaydedilmesi gerektiği tarihte, oluşmuş kabul edilir. Kamu zararından doğan alacaklarda faiz
MADDE 18- (1) Kamu zararından doğan alacaklarda ilgili
mevzuatına göre hesaplanacak faizin başlangıç tarihi, kural olarak zararın
oluştuğu tarihtir. (2) Sayıştay, adlî,
idarî ve askerî mahkeme ilâmları ile tespit olunan kamu zararından doğan
alacaklarda faiz başlangıç tarihi, ilâmda faizin başlangıcı hakkında hüküm
varsa belirtilen tarih, aksi takdirde karar tarihidir. (3) Sorumlular ve/veya ilgililerce yapılan ödeme
tutarının, alacak aslı ile faiz tutarının tamamını karşılamaması halinde
ödenen tutar vadesi gelmiş alacak aslına ve faizine orantılı olarak mahsup
edilir. (4) Borç aslına faiz dahil edilerek, tekrar faiz
yürütülemez. ALTINCI BÖLÜM
Zamanaşımı ve Kamu
Zararından Doğan Alacakların Silinmesi
Kamu zararının tespiti ve tahsilinde
zamanaşımı
MADDE 19-
(1) Kamu zararından doğan alacaklarda zamanaşımı süresi, zamanaşımını kesen
ve durduran genel hükümler saklı kalmak kaydıyla, on yıldır. (2) Zamanaşımı süresi, 17 nci
maddede kamu zararının oluştuğu kabul edilen tarihi takip eden malî yılın
başında işlemeye başlar ve onuncu yılın sonunda biter. (3) Borç aslı zamanaşımına uğramış olan kamu
zararından doğan alacakların faizleri de zaman aşımına uğrar. (4) Zamanaşımına uğramış olsa dahi sorumlular ve/veya
ilgililer tarafından rızaen yapılan ödemeler kabul
edilir. Zamanaşımını kesen ve durduran haller
MADDE 20-
(1) Kamu zararından doğan alacaklarda zamanaşımı 818 sayılı Kanunda
belirtilen hallerde kesilir. Zamanaşımının kesildiği durumlarda, kesilme
tarihinden itibaren yeni zaman aşımı süresi işlemeye başlar. Sorumlunun
ve/veya ilgilinin borcunu bir senetle kabullenmesi veya borcun mahkeme kararı
ile belirlenmesi halinde de yeni zamanaşımı süresi on yıldır. (2) 818 sayılı Kanunda belirtilen hallerde zamanaşımı
durur. Bu durum ortadan kalktığında zamanaşımı, kaldığı yerden işlemeye devam
eder. Kamu zararından doğan alacakların
silinmesi
MADDE 21- (1)
Zorunlu veya mücbir sebeplerle takip ve tahsil imkanı kalmayan kamu
zararından doğan alacaklardan merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilen
tutara kadar olanların kayıtlardan çıkarılmasına, genel bütçe kapsamındaki
kamu idarelerinde Maliye Bakanı, diğer kamu idarelerinde özel kanunlarındaki
hükümler saklı kalmak kaydıyla üst yöneticiler yetkilidir. (2) Birinci fıkrada belirtilen alacaklar; genel bütçe
kapsamındaki kamu idarelerinde, davaya veya icraya intikal etmiş olanlar için
8/1/1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre, kapsamdaki diğer kamu
idarelerinde ise özel mevzuatlarındaki hükümlere göre yetkili mercilerden
alınan takipten vazgeçme onayı ile silinerek kayıtlardan çıkarılır. (3) Bu şekilde kayıtlardan çıkarılacak alacaklar
için, alacak takip dosyası; merkezde strateji geliştirme birimlerince,
taşrada ise alacağı takiple görevli birimlerce, idareyi temsile yetkili hukuk
birimlerine gönderilerek yetkili mercilerden takipten vazgeçme onayının
alınması istenilir. Takipten vazgeçme onayı alındıktan sonra dosya, onay da
eklenerek ilgisine göre strateji geliştirme birimi veya takiple görevli
ilgili taşra birimine geri gönderilir. (4) Strateji geliştirme birimi veya ilgili taşra
birimince, alacağın takibinden vazgeçildiğine dair onay muhasebe birimine
gönderilerek alacağın muhasebe kayıtlarından çıkarılması sağlanır. (5) Alacağın tahsili için açılan davada kamu idaresi
aleyhine karar verildiği ve Yargıtay tarafından da onanmak suretiyle hüküm
kesinleştiği veya kamu idaresi için bir yarar görülmediğinden temyizden
yetkili mercinin onayı alınarak vazgeçildiği
hallerde, Yargıtay ilâmı veya temyizden vazgeçme onayı ile buna ilişkin
aleyhteki mahkeme kararı, hukuk birimince strateji geliştirme birimi veya
ilgili taşra birimine gönderilir. Bu birimlerce de, söz konusu belgelerin
onaylı birer örnekleri ilgili muhasebe birimine intikal ettirilerek alacağın
kayıtlardan çıkarılması sağlanır. (6) Birinci fıkrada belirtilen tutarı aşan ve merkezî yönetim bütçe
kanununa ekli cetvelde silinmesi öngörülen kamu zararından doğan alacaklar
ise strateji geliştirme birimi tarafından ilgili muhasebe birimine
bildirilerek kayıtlardan çıkarılması sağlanır. YEDİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Diğer hükümler
MADDE 22 – (1)
Kamu zararından doğan alacakların takip ve tahsilinde aşağıda belirtilen
hükümlere uyulur. a) Kamu zararından doğan alacakların sorumlularca
ve/veya ilgililerce rızaen veya sulhen
ödenmemesi halinde alacak takip dosyası, genel hükümlere göre takibat yapılmak
ve dava açılmak üzere, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerince o yerdeki muhakemat müdürlüğü veya hazine avukatlığına gönderilir.
Hazine avukatı bulunmayan yerlerde dava ve icra işleri kamu idaresi
yöneticileri tarafından takip edilir. Genel bütçe dışındaki diğer kamu
idarelerinde söz konusu dosya hukuk birimine gönderilir. b) Alacağın takibinden sorumlu birim yöneticileri,
mahkemeye veya icraya intikal ettirilen alacakların takibinin hangi aşamada
olduğunu ilgili hukuk birimleri nezdinde izlemek,
icra dairelerince tahsil edildiği bildirilen paraların muhasebe biriminin
veznesine veya banka hesabına yatırılmasını ve sorumluların ve/veya
ilgililerin borçlarına mahsubunu sağlamak zorundadırlar. c) Kamu idaresinin yönetim ve kullanımında bulunan
taşınırların kaybolması, çalınması, eksilmesi veya zarar görmesine sebep
olunması hallerinde Kanunun 44 üncü maddesinde öngörülen yönetmelik
hükümlerine göre tespit edilen kamu zararlarından 2 nci
maddenin ikinci fıkrası kapsamına girmeyenler de bu Yönetmelik hükümlerine
göre tahsil edilir. Kamu zararı alacaklarının elektronik ortamda takip ve
tahsili MADDE 23- (1)
Hakedişlerin ödenmesi sırasında; alacaklıların
kamu zararından doğan vadesi gelmiş borçlarının bulunup bulunmadığını ve
bulunduğu takdirde kendilerine ödenecek haczedilebilecek alacaklarından
mahsuben tahsilini sağlamak üzere; elektronik ortamda sorgulama ve tahsilat
sistemi oluşturmaya, uygulama usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir. GEÇİCİ MADDE 1- (1) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte mülga 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 20 nci
maddesi ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre takibi saymanlıklarca
yapılmakta olan kişilerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlara ilişkin
takip dosyaları bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren iki ay içinde,
merkezde strateji geliştirme birimi, taşrada ise takibe yetkili ilgili taşra
birimi yöneticilerine imza karşılığında teslim edilir. (2) Teslim edilecek her takip dosyası için, teslim tarihine
kadar yapılan takibat işlem ve yazışmaların tarih ve sayıları ile tahsilat
tutarlarını ve alındıların tarih ve numarasını gösterir bir özet hazırlanarak
dosyaya konulur. (3) Aynı idareye teslim edilecek takip dosyası birden
fazla ise, takip dosyalarının bir listesi yapılarak liste ekinde ilgili
birime teslim edilir. (4)
Takip edilmemesi nedeniyle zamanaşımına uğramış olan takip dosyaları ilgili
birimlere devredilmez. Yürürlük
MADDE 24- (1)
Sayıştayın görüşü alınarak hazırlanan bu
Yönetmelik 1/1/2006 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe
girer. Yürütme
MADDE 25- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. |