Dış
Ticaret Müsteşarlığından: İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2006/25) BİRİNCİ KISIM Genel Bilgi ve İşlemler Soruşturma MADDE
1 – (1) Granitaş
Granit Sanayi ve Pazarlama A.Ş. (Granitaş) ve Silkar Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Silkar) tarafından yapılan ve Doğa Madencilik Endüstri ve
Ticaret A.Ş. (Doğa Madencilik) tarafından da desteklenen başvuru üzerine, Çin
Halk Cumhuriyeti (ÇHC) menşeli "granit" için 24/2/2006 tarihli ve
26090 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin
Önlenmesine İlişkin 2006/5 sayılı Tebliğ ile başlatılan damping soruşturması,
Dış Ticaret Müsteşarlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek
tamamlanmıştır. Kapsam MADDE
2 – (1) Bu tebliğ, 4412 sayılı
Kanunla Değişik 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında
Kanun, 20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin
Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik
(Yönetmelik) hükümleri çerçevesinde yürütülen damping soruşturması
sonuçlarını içermektedir. Bilgilerin
toplanması ve değerlendirilmesi MADDE
3 – (1) Soruşturma açılmasını
müteakip, söz konusu ürünün bilinen yerli üreticilerine, Müsteşarlıkça tespit
edilen ithalatçılarına, ÇHC’de yerleşik bilinen
ihracatçılarına ve ayrıca anılan ülkede yerleşik diğer ihracatçılara
iletilebilmesini teminen soruşturma konusu ülkenin
Ankara Büyükelçiliği’ne soru formları gönderilmiştir. (2) Tarafların soru formunu yanıtlamaları
için posta süresi dahil 37 gün süre tanınmıştır. İlgili tarafların süre
uzatımı yönündeki makul talepleri karşılanmıştır. (3) Başvuruda bulunan yerli
üretici firmalar soru formuna usulüne uygun şekilde yanıt vermiştir. Ayrıca,
soruşturma süresince Müsteşarlık ile işbirliği içinde olmuş ve gerektiğinde
talep edilen ek bilgileri temin etmişlerdir. (4) ÇHC’de
yerleşik firmalardan Best Cheer
Xiamen Stone Works Co. Ltd. (Best Cheer) firması süresi içinde soru formu ve soru formunu
yanıtlamak için ek süre talebinde bulunmuştur. Bu amaçla firmaya ek süre de
verilmesine karşın, söz konusu firmanın soru formuna verdiği yanıtların
damping marjı hesaplamasına esas teşkil eden temel bilgileri içermediği
tespit edilmiş ve bu konu firmaya bildirilerek açıklama talep edilmiştir.
Firma tarafından sunulan açıklamalar makul bulunmamış olup, ikinci kez
gönderilen bilgiler incelendiğinde halen eksiklikler bulunduğu ve sunulan
bilgilerin de kullanılabilir nitelikte olmadığı, firmanın bu şekilde
soruşturma sürecini uzatmaya çalıştığı anlaşılmıştır. Bu çerçevede,
Yönetmeliğin 26 ncı maddesi gereğince firmaya
yönelik damping belirlemesi için eldeki mevcut verilerin kullanılmasına karar
verilmiştir. Best Cheer
firması dışında ÇHC’de yerleşik diğer firmalardan
herhangi bir yanıt alınamamıştır. (5) Best
Cheer firması soruşturma sürecinde tam olarak
işbirliğinde bulunduklarını iddia etmiş, işbirliğinde bulunmak amacıyla soru
formuna ve sonradan yöneltilen ek sorulara süresi içinde yanıt verdiklerini
ve verilen bilgilerin damping marjı hesaplaması için yeterli olduğunu ileri
sürmüştür. Anılan firma ayrıca, verilen bilgilerin yeterli bulunmaması
üzerine ek bilgi istenebileceğini, ancak firmadan böyle bir talepte
bulunulmadığı ifade etmiştir. (6) Best
Cheer firması, kendilerine tanınan ek süreye rağmen
doldurulması talep edilen soru formuna eksik yanıt vermiş ve damping
belirlemesine esas teşkil eden verileri sunmamıştır. Bunun üzerine firmadan
eksiklikler için açıklama talep edilmiştir. Firma tarafından sunulan
açıklamalar makul bulunmamış ve firmanın soruşturma sürecini uzattığı
anlaşılmıştır. Firmanın açıklama yazısı ekinde birtakım veriler sunulmuş
olup, bu veriler kullanılabilir bulunmadığından ve ikinci kez fırsat
tanındığı halde kullanılabilir veriler sunulmadığından, İthalatta Haksız
Rekabetin Önlenmesine İlişkin Yönetmeliğin 26 ncı
maddesi hükümleri çerçevesinde firma işbirliğine gelmemiş kabul edilmiş ve
dampinge ilişkin belirlemeler eldeki verilere göre yapılmıştır. Bu husus
firmaya bildirilmiştir. (7) Soruşturma döneminde ÇHC’den soruşturma konusu granit plakaları ithal ettiği
belirlenen 79 ithalatçı firmaya "ithalatçı soru formu" gönderilmiş
olup, soru formuna 52 firmadan yanıt alınmış ve bu yanıtlarda yer alan
görüşler değerlendirilmiştir. Soru formu gönderilen firmalardan dördü ve
ayrıca soru formu gönderi listesinde yer almayan diğer bir ithalatçı,
soruşturma döneminde granit plaka ithalatları bulunmadığını beyan etmiştir. Yerinde
doğrulama soruşturmaları MADDE
4 – (1) Yönetmeliğin 21 inci maddesi
çerçevesinde Bilecik’te yerleşik yerli üretici Granitaş
Granit Sanayi ve Pazarlama A.Ş.’nin üretim ve idari
tesislerinde ve Silkar Madencilik Sanayi ve Ticaret
A.Ş.’nin Bilecik’teki üretim tesisleri ile
İstanbul’daki idari merkezinde yerinde doğrulama soruşturması gerçekleştirilmiştir. (2) Soruşturmaya konu ülkede
yerleşik üretici/ihracatçılardan yerinde doğrulamayı gerektirecek seviyede
işbirliği olmadığından söz konusu firmalar nezdinde
yerinde doğrulama soruşturması yapılmamıştır. (3) Nihai bildirimi takiben
ihracatçı firma, soruşturma süresince tam işbirliğinde bulunulduğunu ve
ilgili firma nezdinde bir yerinde inceleme
soruşturması yürütülebileceğini belirtmiştir. Ancak, işbirliğinde
bulunulmadığı hususu değerlendirilerek, Yönetmeliğin 21 inci maddesi
hükümleri çerçevesinde Best Cheer
firması nezdinde yerinde inceleme soruşturması
yapılmamasına karar verilmiş olup, esasen böyle bir soruşturmanın yürütülmesi
de zorunluluk arz etmemektedir. (4) İthalatçılardan temin edilen
bilgilerden nesnel olanları doğru kabul edilmiş, ayrıca yerinde incelemeye
gerek görülmemiştir. İlgili
tarafların bilgilendirilmesi ve dinlenmesi MADDE
5 – (1) Soruşturma açılmasının
ardından, ÇHC’de yerleşik bilinen
üretici/ihracatçılarına ve ayrıca anılan ülkede yerleşik diğer
üretici/ihracatçılara iletilebilmesini teminen
soruşturma konusu ülkenin Ankara Büyükelçiliği’ne şikayetin gizli olmayan
metni ve soruşturma açılış Tebliği örneği gönderilmiştir. (2) Soruşturmanın açılışını
takiben, talepte bulunan ithalatçı firmalar için dinleme toplantısı
düzenlenmiş ve görüşlerini sunma imkanı tanınmıştır. (3) Nihai bildirim sonrasında, ÇHC’de yerleşik üretici/ihracatçı firma ve ithalatçılar
ile yerli üreticilere bildirime ilişkin görüşlerini yazılı olarak sunma
imkanı tanınmış; ayrıca talepte bulunan üretici/ihracatçı firma ile ÇHC Xiamen Taş Sanayii Ticaret
Odası, ithalatçılar ve yerli üretici firma temsilcileri ile ayrı dinleme
toplantıları düzenlenmiştir. (4) Tüm taraflara soruşturma
süresince soruşturmayla ilgili görüşlerini ve bu görüşlere ilişkin belgeleri
sunma imkanı verilmiş ve tarafların soruşturma boyunca ortaya koyduğu tüm
bilgi, belge ve görüşler incelenerek, bu görüşlerden mevzuat kapsamında
değerlendirilebilecek nesnel iddialara Tebliğin ilgili bölümlerinde yer
verilmiştir. Soruşturma
dönemi MADDE
6 – (1) Damping belirlemesi için
1/1/2005–31/12/2005 tarihleri arası soruşturma dönemi (SD) olarak kabul
edilmiştir. Zarar belirlemesinde ise veri toplama ve değerlendirme için
1/1/2002–31/12/2005 arasındaki dönem esas alınmıştır. Soruşturma
konusu ürün ve benzer ürün MADDE
7 – (1) Soruşturma konusu madde
6802.23 ve 6802.93 gümrük tarife pozisyonları (GTP) altında yer alan
"granit" tir. (2) Granit, en sert doğal
taşlardan birisi olup, doğa şartlarına dayanıklılığı ve estetik bir yapıya
sahip olması nedeniyle, günümüzde yapı sektöründe dış cephe kaplamada, zemin
kaplamada ve mutfak ve banyo tezgâhları gibi çeşitli alanlarda
kullanılmaktadır. Granit, plaka olarak veya ebatlanmış
halde pazarlanmaktadır. (3) Yönetmeliğin 4 üncü maddesi
çerçevesinde, soruşturma konusu ülkeden ithal edilen ürün ile yerli üretim
dalı tarafından üretilen ürünün benzer ürün olup olmadıkları incelenmiştir. Yapılan
incelemeler neticesinde, yerli üretici tarafından üretilen granitler ile
soruşturma konusu ülkeden ithal edilen granitlerin; fiziksel özellikler,
kullanım alanları, tüketici algılaması ve birbirini ikame edebilme açısından
aynı ya da benzer özellikler gösterdiği,
soruşturmaya konu ülkeden ithal edilen ürünlerin yerli üretim dalının
ürünleriyle doğrudan rekabet içinde olduğu ve bu nedenle de benzer ürün
olarak kabul edilebileceği anlaşılmıştır. (4) İthalatçı soru formuna
verilen yanıtlarda, yerli ürün ile ithal edilen ürün arasındaki en önemli
tercih sebebinin fiyat olduğu ifade edilmiştir. Fiyat farklılığının tercih
sebebi olarak gösterilmesi, ithal ürünle yerli ürün arasında fiyat rekabeti
yaşandığına işaret etmektedir. Öte yandan yerli üreticilerin, iddiaların
aksine yerli granit ocaklarına bağımlı olmayıp, değişik ülkelerden farklı
nitelik ve çeşitlerde blok granit ithal ederek üretim faaliyetine devam
ettikleri görülmüştür. Bu çerçevede, soruşturma konusu ürüne ilişkin muhtelif
unsurlar gözden geçirilmiş, yerli üretim dalının oldukça geniş bir yelpazede
granit plaka üretme yeteneğine sahip olduğu anlaşılmıştır. (5) Bu bağlamda, ÇHC’den ithal edilen soruşturma konusu granitler ile
yerli üretim dalı tarafından üretilen granitler benzer ürün olarak kabul
edilmiştir. (6) İthalatta Haksız Rekabetin
Önlenmesine İlişkin 2006/5 sayılı Tebliğde, başvuru aşamasında sunulan
delillerden, şikayetçi firmalar ile şikayeti destekleyen firmaların toplam
Türkiye benzer mal üretiminin çok büyük bir kısmını gerçekleştirdiğinin
tespit edildiğine yer verilmiştir. Buna karşılık, ithalatçı soru formuna
verilen yanıtlarda, iddiayı destekleyici herhangi bir nesnel veri ya da bulgu sunulmaksızın yerli üretim dalının yerli
granit bloklardan üretilen granit plakaların yurtiçi pazar payının oldukça
düşük olduğu iddiası yer almıştır. Soruşturma konusu ürün yukarıda da ifade
edildiği üzere, plaka olarak veya muhtelif boyutlarda ebatlandırılarak
üretilen granitleri kapsamaktadır. Bu çerçevede, anılan ürünün temel girdisi
yerli veya ithal granit bloklar da olabilmektedir. Ayrıca, yerinde inceleme
sırasında, blok taştan granit plaka kesimi işinin ciddi bir üretim süreci
gerektirdiği ve katma değer yarattığı görülmüştür. Soruşturma kapsamında
yapılan tespite göre, Türkiye’de granit bloktan granit plaka üretimi yapan
dört firma bulunmaktadır. Bu firmalardan şikayetçi olanlar ile şikayeti
destekleyenlerin Türkiye toplam üretimi içindeki payına ilişkin tespitte, bu
firmaların hem yerli hem de ithal bloktan ürettikleri granit plakaların
Türkiye toplam üretimi içindeki payı esas alınmıştır. (7) Öte yandan bir ithalatçı
firma, hafifletilmiş granit panel ithal ettiğini belirterek, söz konusu
ürünün soruşturma konusu ürün kapsamı dışında tutulmasını talep etmiştir. Ancak,
anılan ürün, doğal granitten yapılması ve binaların dış cephe kaplamasında
kullanılması itibarıyla, benzer ürün olarak kabul edilmiştir. Bu bilgiler
ışığında, söz konusu ürünün soruşturma konusu ürün kapsamı içinde yer
aldığına karar verilmiş olup, bu durum nihai bildirimde ilgili firmaya
bildirilmiş ve herhangi bir itiraz gelmemiştir. (8) İthalatçı firmalardan
bazıları endüstriyel amaçlı granit levha ithal ettiklerini ve bu ürünün
soruşturma konusu ürün kapsamı dışında tutulmasını talep etmiştir. Ancak,
ürünün granitten mamul olması itibarıyla temel niteliklerinin soruşturma
konusu ürün ile uyuştuğu ve bu sebeple de söz konusu ürünün soruşturma
kapsamı içinde yer aldığına karar verilmiştir. Bu konu ilgili firmalara nihai
bildirim ile bildirilmiş olup herhangi bir itiraz alınmamıştır. (9) İthalatçı firmalarca yerli
üretim dalı tarafından çoğunluğu katrak
makinelerinde üretilen soruşturma konusu granit plakalar ile ÇHC’den ithal edilen ve çoğunluğu este makinelerinde
kesilmiş granit plakaların benzer ürün olmadığı iddia edilmiştir. Fiziksel
özellikler, kullanım alanları ve dağıtım kanalları gibi kriterler göz önüne
alındığında, katrak ve este makinelerinde üretilen
granitlerin benzer ürün oldukları belirlenmiştir. (10) Soruşturma konusu ürün ile
ilgili açıklamalar genel içerikli olup, uygulamaya esas olan GTP ve karşılığı
eşya tanımıdır. İKİNCİ KISIM Dampinge İlişkin Belirlemeler Genel MADDE
8 – (1) ÇHC’de
yerleşik firmalardan Best Cheer
firmasının damping marjı hesaplamasına temel teşkil edecek Türkiye’ye
satışlar, Türkiye’ye satılan tiplerin birim maliyetleri gibi verileri süresi
dışında ve yetersiz iletmesi, ayrıca iletilen verilerin de kullanılabilir
bulunmaması nedeniyle, Yönetmeliğin 26 ncı maddesi
gereğince firmaya yönelik damping belirlemesi için eldeki mevcut verilerin
kullanılmasına karar verilmiştir. (2) Nihai bildirim sonrası Best Cheer firması, 2/5/2002
tarihli ve 24743 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin
Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğe Ek Madde Eklenmesine Dair Yönetmelikte yer
alan piyasa ekonomisi kriterlerini karşıladığını, bu amaçla soru formunun
ilgili bölümündeki tüm soruları yanıtladığını belirtmiş ve konuya ilişkin
herhangi bir tespitte bulunulmadığını öne sürmüştür. Yönetmeliğin 26 ncı maddesi hükümleri çerçevesinde, anılan
üretici/ihracatçı firmanın işbirliğine gelmediği tespit edildiğinden, yapılan
incelemelerde eldeki veriler esas alınmış ve bu nedenle firmanın piyasa
ekonomisi statüsünde değerlendirilme talebinin incelenmesine gerek olmadığına
karar verilmiştir. Normal
değer MADDE
9 – (1) ÇHC’den
ithal edilen blok granitin ağırlıklı ortalama fiyatının yerli ocaklardan
çıkarılan blok granit maliyetine kıyasla çok yüksek olduğu tespit
edildiğinden, normal değer hesabında, ÇHC’de
yerleşik ihracatçı firmaların lehine olmak üzere, yerli ocaklardan çıkarılan
ve en çok rekabetin yaşandığı iki granit tipinin maliyetleri kullanılmıştır. Bu
çerçevede, yerli üretim dalının soruşturma konusu ürüne ilişkin birim
maliyetleri kullanılarak hesaplanan ağırlıklı ortalama sınai maliyete ilgili
ürüne ilişkin satış, genel, idari giderler ve finansman giderleri ile makul
bir kâr marjı eklenmesi sonucu elde edilen fabrika çıkış aşamasındaki fiyat,
oluşturulmuş normal değer hesaplamasında esas alınmıştır. (2) Nihai bildirim sonrası
ithalatçı firmalar ve ihracatçı firma tarafından yerli üreticilerin katrak plaka maliyetlerinin normal değer için esas
alınmasının, bu tür plakaların maliyetinin este plakalara göre daha yüksek
olması sebebiyle adil olmadığı, belirlemenin katrak
ve este plakalar için ayrı ayrı yapılmasının
yerinde olacağı öne sürülmüştür. İlgili tarafların bu iddiaları makul
bulunarak dikkate alınmıştır. Bu kapsamda, yerli üreticilerin verileri
temelinde belirlenen katrak plaka ve este plaka
maliyetleri esas alınarak ayrı ayrı normal değer
tespit edilmiştir. İhraç
fiyatı MADDE
10 – (1) ÇHC için ihraç fiyatı, Best Cheer firmasının
soruşturma döneminde Türkiye’ye yaptığı satışlardan siyah granit (Shanxi Black) plakalar hariç
tutularak tüm diğer işlemler esas alınıp hesaplanmıştır. Siyah granit blok
birim maliyetinin gerek normal değer hesaplamasına esas oluşturan yerli
granit tipleri gerekse anılan ihracatçı firmanın diğer işlemlerine konu blok
granit maliyetine kıyasla çok yüksek olması ve bu nedenle adil karşılaştırma
ilkesine aykırı olacağı göz önünde bulundurularak, söz konusu ihracatçı
firmanın Türkiye’ye siyah granit plaka satışları ihraç fiyatı hesaplamasında
hariç tutulmuştur. Fiyat
karşılaştırması MADDE
11 – (1) Üretici/ihracatçıların
lehine olmak üzere damping marjı hesaplanırken, FOB ihraç fiyatının fabrika
çıkış aşamasındaki fiyat olduğu kabul edilerek ayrıca bir ayarlama
yapılmamıştır. Bu şekilde, normal değer ile ihraç fiyatı fabrika çıkış
aşamasındaki fiyatlar esas alınarak aynı ticari aşamada karşılaştırılmıştır. (2) Nihai bildirimi takiben
ihracatçı ve ithalatçı firmalarca ÇHC’deki üretim
koşullarının Türkiye’den farklı olduğu ve damping marjı hesaplamasında
Türkiye’deki maliyetlerin esas alınmasının yanıltıcı olabileceği iddia
edilmiştir. Ayrıca, anılan ilgili taraflarca damping marjı hesaplamasında,
Türkiye’de üretilen büyük granit plaka fiyatının ÇHC’den
ithal edilen küçük plaka fiyatlarıyla karşılaştırıldığı belirtilerek, bu
karşılaştırmanın yanıltıcı sonuçlar verebileceği, büyük katrak
plakalar ile küçük este plakalar arasında önemli ölçüde maliyet farkı olduğu
ve karşılaştırmada bunun dikkate alınması gerektiği öne sürülmüştür. (3) İhracatçı firma ile ithalatçı
firmaların iddiaları makul bulunarak damping marjı yeniden hesaplanmıştır. Bu
çerçevede katrak plakalar için tespit edilen normal
değer ve katrak plaka ihraç fiyatının
karşılaştırılmasından elde edilen damping miktarı ile este plakalar için
belirlenen normal değer ve este plaka ihraç fiyatının karşılaştırılmasından
elde edilen damping miktarının ağırlıklı ortalamaları esas alınarak tek bir
damping marjı hesaplanmıştır. Damping
marjı MADDE
12 – (1) ÇHC için damping marjı, oran
olarak CIF bedelin %102,65’i; tutar olarak da 0,27 ABD Doları/Kg olarak
tespit edilmiştir. ÜÇÜNCÜ KISIM Zarara İlişkin Belirlemeler BİRİNCİ BÖLÜM Dampingli İthalat Maddenin
genel ithalatı MADDE
13 – (1) 2002 yılında 29.694 ton
olan maddenin genel ithalatı, 2003 yılında 43.337 ton, 2004 yılında 67.951
ton, 2005 yılında ise 112.712 ton olarak gerçekleşmiştir. Maddenin
soruşturma konusu ülkeden ithalatı MADDE
14 – (1) Maddenin soruşturmaya konu
ülkeden ithalatı 2002 yılında 6.976 tondan, 2003 yılında 27.336 tona, 2004
yılında ise 47.939 tona yükselmiştir. Söz konusu ithalat 2005 yılında 2002
yılına göre miktar bazında %1107 oranında artarak 84.213 ton olarak
gerçekleşmiştir. (2) Maddenin ÇHC’den
ithalatının miktar olarak toplam ithalat içindeki payı 2002 yılında %23 iken,
bu oran 2003 yılında %63’e, 2004 yılında %71’e, 2005 yılında ise %75’e
yükselmiştir. Maddenin
üçüncü ülkelerden ithalatı MADDE
15 – (1) 2002-2005 yılları arasında
maddenin üçüncü ülkelerden ithalatı, sırasıyla 22.718 ton; 16.001 ton; 20.011
ton ve 28.498 ton olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde üçüncü ülkelerin genel
ithalat içindeki payı %77’den %25’e düşmüştür. Dampingli
ithalatın pazar payındaki değişim MADDE
16 – (1) Maddenin yurt içi tüketimi
hesaplamasında yerli üreticilerden Granitaş, Silkar ve Doğa Madencilik firmalarının yurt içi satışları
ile genel ithalatın toplamı esas alınmıştır. (2) Bu çerçevede, soruşturma
konusu ürünün toplam tüketimi 2002 yılı ile SD arasında %237 oranında artış
kaydetmiştir. (3) 2002-SD döneminde ÇHC’nin pazar payı endeksi 100’den 358’e yükselmiş, buna
karşılık aynı dönemde yerli üretim dalının pazar payı ise 100’den 87’ye
gerilemiştir. (4) Nihai bildirim sonrası artan
ithalatın artan yurt içi tüketim ile tutarlı olduğu, bu nedenle yerli üreticilerin
pazar paylarının bu durumdan etkilenmeyeceği iddia edilmiştir. Ayrıca, yurt
içi talebin karşılanması için ithalatın kaçınılmaz olduğu, ÇHC’den yapılan ithalatta yerli üreticilerin ve
müteahhitlerin de payının olduğu belirtilmiştir. (5) Zarar inceleme dönemi olan
2002-2005 yılları arasında soruşturma konusu ürünün yurtiçi tüketimi %237
artmış, ÇHC’den ithalatı ise %1107 oranında
artmıştır. Bu rakamlardan anlaşılacağı üzere, ÇHC menşeli ithalattaki artış
tüketimdeki artışın çok üzerinde gerçekleşmiştir. Öte yandan, birçok üründe
olduğu gibi soruşturma konusu üründe de yurtiçi talebin muhtelif tip ve
renklerde olmak üzere değişik kaynaklardan yapılan ithalatla karşılanması
ihtiyacı bulunduğu anlaşılmıştır. (6) Yerli üreticilerin soruşturma
konusu ülkeden ürün gamını tamamlamak amacıyla bir miktar ithalat yaptıkları
görülmüş, bu durumun yerli üretici vasıflarını değiştirmediği anlaşılmış, söz
konusu firmaların asıl iştigal sahasının granit plaka üretimi olduğu ve
yatırımlarının da bu üretime yönelik gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Dampingli
ithalatın yerli üretici fiyatları üzerindeki etkisi MADDE
17 – (1) ÇHC menşeli ithalatın
gümrük vergisi ve masrafları dahil Türkiye piyasasına ağırlıklı ortalama
giriş fiyatları, yerli üretim dalının ağırlıklı ortalama satış fiyatları ile
karşılaştırılmış ve dampingli ithalatın ortalama fiyatının yerli üretim
dalının ortalama fiyatının önemli ölçüde altında kaldığı tespit edilmiştir. Bu
hesaplamaya göre, soruşturma döneminde ÇHC menşeli granitler için fiyat kırılması
CIF bedelin %36,39’u oranında hesaplanmıştır. (2) Öte yandan, yerli üretim
dalının satış fiyatlarının maliyetlerin altında kaldığı, bu sebeple
yıpranmamış fiyata göre kırılmayı ifade eden fiyat bastırması hesaplanması
talep edilmiş ve bu talep uygun görülmüştür. Bu çerçevede, fiyat bastırması,
yerli üreticilerin katrak ve este plaka üretiminden
doğan ticari maliyetlerinin ağırlıklı ortalamasına makul bir kâr marjı
eklenmesi yoluyla elde edilen satış fiyatının, dampingli ithalatın Türkiye
piyasasına giriş fiyatı ile karşılaştırılması yoluyla hesaplanmıştır. Bu
şekilde hesaplanan fiyat bastırmasının %83,33 oranında olduğu görülmüştür. İKİNCİ BÖLÜM Yerli Üretim Dalının Durumu Yerli
üretim dalının ekonomik göstergeleri MADDE
18 – (1) Dampingli ithalatın yerli
üretim dalı üzerindeki etkisinin belirlenmesinde, yerli üretimin önemli bir
bölümünü gerçekleştiren Granitaş ve Silkar firmaları tarafından sağlanan ve mümkün olduğu
ölçüde soruşturma konusu ürüne ilişkin veriler temel alınmıştır. Soruşturmayı
destekleyen yerli üretici Doğa Madencilik Endüstri ve Ticaret A.Ş.’den tam ve
eksiksiz veri temin edilememesi nedeniyle zarar incelemesinde bu firmanın
verileri kullanılamamıştır. (2) Şikayette bulunan ve şikayeti
destekleyen yerli üretim dalı dikkate alındığında, işbirliği yapmayan bilinen
yerli üreticiler dışında herhangi başka bir üretici soruşturma sırasında
bildirilmemiş ya da ortaya çıkmamıştır. (3) Bazı ilgili taraflar, yerli
üretim dalının benzer ürün üreten firmaların tamamını içermesi gerektiğini
ileri sürmüşlerdir. Ayrıca, bir yerli üreticinin mermer ve mozaik üretiminde
de bulunduğunu, ancak mermer ve mozaik ile granitin farklı yapıda taşlar
olduğunu ve dolayısıyla benzer ürün olarak kabul edilemeyeceğini dile
getirmiştir. Ancak, yerli üretim dalı, Yönetmeliğin 18 inci maddesi
çerçevesinde ve granit plakalardan oluşan benzer ürün üretimi esasında
belirlenmiştir. (4) Öte yandan, ithalatçı
firmalar yerli üreticilerin ithalat yapmaları sebebiyle ithalatçı firma
olarak sınıflandırılmaları gerektiğini iddia etmişlerdir. Ancak, yerli
üretici firmalar nezdinde yapılan yerinde
incelemede, soruşturma konusu ürün olan graniti blok veya plaka halde ithal
etmiş olmalarının firmaların yerli üretici sıfatını değiştirmediği,
firmaların asıl işlevlerinin üretim olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle de söz
konusu firmaların yerli üretim dalını temsil yeteneklerinin olduğuna karar
verilmiştir. (5) İthalatçı firmalar
tarafından, yerli üretici firmaların ürettikleri granit plakaların çoğunun
ithal bloklardan ithal makineler kullanılarak üretildiği ve bu nedenle de söz
konusu firmaların yerli üretici sayılamayacağı iddia edilmiştir. Ayrıca, söz
konusu firmaların üretim değil dağıtım faaliyetinde bulundukları öne
sürülmüştür. Ancak, yapılan yatırımın büyüklüğü ve yaratılan katma değer göz
önüne alındığında geçerli bir iddia olarak değerlendirilmemiştir. (6) Diğer taraftan, 2002-2005
yılları arasındaki dönemde yerli üretim dalının verilerindeki eğilimin
sağlıklı bir şekilde incelenmesi amacıyla, Türk Lirası bazındaki verilerin
yıllık ortalama Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) kullanılarak enflasyondan
arındırılmış gerçel değerler kullanılmıştır. a) Üretim Yerli üretim dalının, ilgili
üründe 2002 yılında 100 olan üretim miktar endeksi 2003’te 233’e yükselmiş,
2004 ve 2005’te ise sırasıyla 177 ve 170 olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu
ürünün üretim artışında, özellikle 2004 yılından itibaren ülkede yaşanan
inşaat sektöründeki canlılığın olumlu katkılarının olduğu anlaşılmıştır. b) İç piyasa satışları Yerli üretim dalının, ilgili
üründe 2002 yılında 100 olan yurtiçi satış miktar endeksi, 2003’te 141,
2004’te 155 ve SD’de 157 olarak gerçekleşmiştir. c) İhracat Yerli üretim dalının ilgili
üründe 2002 yılında 100 olan ihracat miktar endeksi 2003’te 91, 2004’te 97 ve
SD’de 77 olarak gerçekleşmiştir. ç) Pazar payı Granitaş,
Silkar ve Doğa Madencilik firmalarının, ilgili
üründe yurtiçi pazar payı endeksi 2002 yılında 100 iken, 2003’te 111’e
yükselmiş, 2004’te 105 olarak gerçekleşmiş, SD’de
ise 87’ye gerilemiştir. d) Stoklar Yerli üretim dalının ilgili
üründe 2002 yılında 100 alınan stok düzeyi endeksi, 2003 yılında 317’ye
çıkmış, 2004-SD döneminde ise sırasıyla 283 ve 237 düzeyinde gerçekleşmiştir.
İncelenen dönem içerisinde stoklarda önemli ölçüde artış olduğu görülmüştür. e) Kapasite ve kapasite kullanım
oranı Yerli üretim dalının, ilgili ürün
için 2002’de 100 olan kapasite endeksi 2003 ve 2004’te değişmemiştir. 2005’te
ise önceki yıllarda inşaat sektöründe görülen canlılığın sonucunda alınan
kararlar neticesindeki kapasite artırımıyla 143’e yükselmiştir. Kapasite
kullanım oranı 2002’de 100 olarak alındığında, 2003’te 233, 2004’te 177 ve SD’de 119 olarak gerçekleşmiştir. f) İstihdam Yerli üretim dalının ilgili
üründe çalışan işçi sayısı endeksi 2002’de 100 iken 2003’te 88, 2004’te ve SD’de ise 93 olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde yerli
üretim dalında çalışan idari personel sayısı endeksi 2002 yılında 100’den,
2003’te 119’a, 2004’te 132’ye ve SD’de 154’e
yükselmiştir. g) Ücretler Yerli üretim dalının, ilgili ürün
üretiminde çalışan işçilerinin aylık brüt ücret endeksi 2002 yılında 100’den
2003’te 112’ye, 2004’te 124’e ve SD’de 138’e
yükselmiştir. ğ) Verimlilik Yerli üretim dalının, ilgili ürün
üretiminde çalışan işçi başına verimlilik endeksinin 2002’de 100’den 2003’te 265’e
yükseldiği, 2004’te 190 ve SD’de 183 olduğu
görülmüştür. h) Yurtiçi fiyatlar Yerli üretim dalının, ilgili
üründe, ağırlıklı ortalama yurtiçi birim satış fiyatı endeksi 2002 yılında
100 iken 2003’te 65’e, 2004’te 60’a ve 2005’te de 56’ya gerilemiştir. ı) Maliyetler Yerli üretim dalının satışları ve
maliyetlerinin belirlenmesinde soruşturmaya konu ürüne ilişkin veriler esas
alınmış olup, diğer ticari satışları ve bunlardan doğan maliyetler hariç
tutulmuştur. Artan verimliliğe paralel olarak
yerli üretimin, ilgili üründe, ağırlıklı ortalama birim ticari maliyet
endeksinin 2002 yılında 100 iken, 2003’te 64’e, 2004’te 60’a ve SD’de 58’e düştüğü görülmüştür. i) Kârlılık Yerli üretim dalının 2002’de 100
birim olan ağırlıklı ortalama birim kârlılığı 2003’te 37’ye düşmüş, 2004-2005
döneminde sırasıyla 73 ve 101 olarak gerçekleşmiştir. Yerli üretim dalının
ilgili ürüne ilişkin toplam satış kârlılığı ise 2002 yılında 100’den 2003’te
56’ya, 2004’te 90’a ve SD’de ise 70’e gerilemiştir. j) Nakit akışı Yerli üretim dalının 2002 yılında
100 olan nakit akışı endeksi 2003’te 54’e düşmüş, 2004’te 119’a yükselmiş,
ancak SD’de 81’e gerilemiştir. k) Özkaynakların
kârlılığı ve yatırım hasılatı Yerli üretim dalının, 2002
yılında 100 olan özkaynak kârlılığı (kâr/özkaynak) endeksi 2003’te 47’ye, 2004’te 39’a ve SD’de 26’ya kadar düşmüştür. Yatırım hasılatı (kâr/aktif
toplamı) endeksine bakıldığında ise bu verinin 2002 yılına kıyasla 2003
yılında 46’ya, 2004’te 50’ye ve SD’de ise 34’e
gerilediği görülmüştür. l) Büyüme Yerli üretim dalının aktif
büyüklüğü gerçel olarak 2002 yılında 100 iken
2003’te 97’ye düşmüş, 2004-2005 döneminde sırasıyla 128 ve 140’a
yükselmiştir. m) Sermaye artışı Yerli üretim dalının 2002 yılında
100 olan özsermaye endeksi 2003’te 95, 2004’te 163,
SD’de ise 181 olmuştur. Özsermaye
Granitaş ve Silkar
firmalarının tamamına ilişkindir. n) Yatırımlardaki artış Yerli üretimin ilgili üründeki
tevsi yatırımları endeks olarak 2002 yılında 100 iken 2003’te 145, 2004’te
94, SD’de ise 138 olarak gerçekleşmiştir. Yerli
üretim dalındaki tevsi yatırımlar verimliliği ve dolayısıyla rekabet gücünü
artırmak amacıyla yapılmıştır. Nitekim, yerli üretim dalının sınai
maliyetlerindeki düşüş ve verimliliğindeki artış bu şekilde
gerçekleştirilmiştir. Yerli üretim dalı, zarar inceleme döneminde yenileme
yatırımına gitmemiştir. o) Damping marjının büyüklüğü Damping marjının önemli oranda
olduğu tespit edilmiştir. Yerli
üretim dalının ekonomik göstergelerinin değerlendirilmesi MADDE
19 – (1) ÇHC’den
yapılan dampingli ithalatın artışı ve bu ithalatın fiyatlarındaki düşüşün
yarattığı fiyat baskısının, özellikle soruşturma döneminde yerli üretim dalı
üzerindeki ekonomik etkisi incelendiğinde; yerli üretim dalının pazar payı,
stokları ile nakit akışı, özkaynak kârlılığı ve
yatırım hasılatı gibi mali göstergelerini olumsuz etkilediği tespit
edilmiştir. (2) Yerli üreticilerin sınai ve
ticari maliyetlerini düşürerek verimliliklerini artırmalarına rağmen,
dampingli ithalatın fiyat baskısı nedeniyle satış fiyatlarının birim maliyetlerin
altında kaldığı belirlenmiştir. Öte yandan, pazar genişlemesini öngörerek
yatırıma yönelen yerli üreticilerin yine dampingli ithalatın fiyat baskısı
nedeniyle 2002-2005 döneminde yaklaşık üç kat büyüyen pazardan pay
alamadıkları tespit edilmiştir. Fiyat kırılmasının yüksek oranda olduğu
dikkate alındığında, yerli üretim dalının dampingli ithalat ile fiyat
rekabetine girmesinin çok güç olduğu ve soruşturma konusu ülkeden kaynaklanan
haksız rekabete konu ithalata karşı iç piyasada pazar kaybına uğramakta
olduğu görülmüştür. (3) Öte yandan, Türk granit
sektörünün büyüdüğü, istihdam ve ücretlerin arttığı ve dolayısıyla yerli sanayiinin zarar görmediği, nihai bildirimde bir zarar
marjına yer verilmediği belirtilmiştir. Ayrıca ilgili taraflardan biri tarafından
yerli üretim dalının bir kısım ekonomik göstergelerinde iyileşme olduğu iddia
edilmiştir. Ancak, yerli üretim dalı üzerindeki zararın incelenmesinde bir
veya birkaç faktörün olumlu olması yerli üretim dalında zarar olmadığını
ortaya koymamaktadır. Bu çerçevede, Türkiye granit plaka piyasasında görülen
büyüme ve yerli üretim dalının hacmi giderek büyüyen bu piyasadan aldığı
payın sürekli düşmesi ve yerli üretim dalındaki fiyat bastırması ile
stoklardaki artış gibi faktörler değerlendirildiğinde, yerli üretim dalının
durumunun nispi olarak kötüleştiği ve yerli üretim dalında zararın mevcut
olduğu anlaşılmıştır. (4) Bazı ithalatçı firmalarca
yerli üretim dalının pazar payında yaşanan düşüşün zararın varlığına delil
olamayacağı iddia edilmiştir. Ancak, zarar inceleme döneminde yerli üretim
dalının ve diğer ülkelerden yapılan ithalatın pazar payları düşerken damping
fiyatlı ÇHC menşeli soruşturma konusu ürünün pazar payının önemli ölçüde
artış gösterdiği görülmüştür. Esasen, Yönetmeliğin zarar tespitine ilişkin 17
nci maddesi hükümleri gereğince, yerli üretim
dalının durumu ile ilgili tüm etkenler ve göstergelerin biri veya birkaçı
mutlaka belirleyici bir yargıya temel teşkil etmeyebilmektedir. Bu çerçevede,
yerli üretim dalının pazar payındaki düşüş diğer ekonomik göstergelerle
birlikte değerlendirildiğinde zararın varlığını ortaya koymaktadır. DÖRDÜNCÜ KISIM Dampingli
İthalat ile Zarar Arasındaki Nedenselliğe İlişkin Belirlemeler Dampingli
ithalatın etkisi MADDE
20 – (1) Zarar inceleme döneminde
soruşturma konusu ürünün ÇHC’den ithalatının, 2002
yılına göre SD’de mutlak ve nisbi
olarak önemli oranda arttığı ve ÇHC’den yapılan
ithalatın fiyatlarının yerli üretim dalının fiyatlarının önemli ölçüde
altında kaldığı görülmüştür. Aynı dönemde yerli üretim dalının ekonomik
göstergelerinde olumsuzluklar tespit edilmiştir. Dampingli ithalatın
fiyatlarının yerli üretim dalının fiyatlarını yüksek oranlarda
kırması/bastırması ve dampingli ithalattaki artış eğilimi ile yerli üretim
dalında görülen olumsuz gelişmelerin eş zamanlı olarak ortaya çıkması
nedeniyle dampingli ithalat ile yerli üretim dalı üzerinde oluşan zarar
arasında illiyet bağı olduğu sonucuna varılmıştır. (2) İlgili taraflardan birisi
tarafından, nihai bildirimde dampingli ithalat ile zarar arasındaki
nedensellik bağına ilişkin hiçbir değerlendirme yapılmadığı iddia edilmiştir.
Soruşturma süresince damping ile zarar ayrı ayrı ve
detaylı bir şekilde incelenerek damping ile zararın eş zamanlı olarak ortaya
çıktığı ve zararın dampingli ithalattan kaynaklandığı sonucuna varılmış olup,
bu durum nihai bildirimde ilgili taraflara bildirilmiştir. Diğer
unsurların etkisi MADDE
21 – (1) Yönetmeliğin 17 nci maddesi hükümleri uyarınca, soruşturma konusu ülke
menşeli dampingli ithalattaki gelişim ile söz konusu ithalatın fiyatlarının
yerli üretim dalı üzerindeki etkisinin yanı sıra zarara yol açabilecek ve
nihai bildirim sonrasında ilgili taraflarca ileri sürülen diğer unsurlar
incelenmiştir. İlk olarak, üçüncü ülkelerden gerçekleşen ithalatın 2002-2005
yılları arasındaki dönemde nispi olarak azaldığı, genel ithalat ve tüketim
içindeki payının önemli ölçüde düştüğü görülmüştür. Bu durum, üçüncü
ülkelerden gerçekleşen ithalatın gerek miktar ve birim fiyatlar gerekse
piyasa payındaki eğilim itibarıyla bu aşamada yerli üretime zarar verebilecek
boyutta olmadığını göstermektedir. (2) Nihai bildirim sonrasında
bazı ilgili taraflarca yerli üreticilerin iddia ettikleri zararın, şikayete
konu olmayan ülkelerden yapılan ithalattan, tüketimdeki daralmadan,
ihracattaki düşüşten, iç pazarda yerli üreticiler arasında rekabetin
artmasından, iç talebi aşan oranda üretim kapasitesi, alternatif ürünlerin
geliştirilmesi, yeni yatırımlardan doğan yüksek amortisman giderleri, yüksek
finansman giderleri ve işletme sermayesinin azlığı gibi diğer faktörlerden
oluşmuş olabileceği iddia edilmiştir. Bu çerçevede, ÇHC menşeli dampingli
ithalatın yerli üretim dalı üzerinde olumsuz etki yaratmadığı savunulmuştur. (3) Soruşturma sürecinde
zarara yol açmış olabileceği düşünülen diğer faktörler de incelenmiştir. Bu
çerçevede, zarar inceleme döneminde şikayete konu olmayan ülkelerden yapılan
ithalatın pazar payında düşüş olduğu, tüketimde iddia edilenin aksine önemli
oranda artış olduğu tespit edilmiştir. Artan tüketime karşın yerli
üreticilerin pazar payında görülen düşüş ve eş anlı olarak soruşturma konusu
ülkenin pazar payında görülen artış, zararın diğer faktörlerden kaynaklanmış
olabileceği iddiasını geçersiz kılmaktadır. Soruşturma
ile ilgili diğer hususlar MADDE
22 – (1) İhracatçı firma tarafından
şikayetçi yerli üretici firmalardan Granitaş’ın
ÇHC-Xiamen’de Granitas China adıyla bir üretici/tacir firma kurmuş olduğu, bu
firma aracılığıyla Türkiye’ye ihracat yaptığı ve bu hususun söz konusu
firmanın durumu konusunda çelişki yarattığı iddia edilmiştir. Anılan yerli
üretici firma tarafından sunulan belgeler ve yapılan beyan çerçevesinde, ÇHC’de yerleşik Granitas China firmasının ÇHC’de
herhangi bir üretim faaliyetinde bulunmadığı, ÇHC ile diğer ülkeler arasında
ticaret yapmak maksadıyla kurulduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, soruşturma konusu
ürünün bazı tiplerinin ürün gamının tamamlanması amacıyla ithali mevzuat
çerçevesinde yerli üretici vasfını ortadan kaldırmamaktadır. (2) İthalatçı firmalardan biri
tarafından, ÇHC’den granit plaka ithalatının
artmasından yalnız ithalatçıların değil, aynı zamanda hava meydanları, yol ve
kaldırım döşemeleri ve hastane yapımında kullanılmak üzere ithalat yapan kamu
kurum ve kuruluşları ile belediyelerin de payı olduğu belirtilmiştir. Ancak,
bahse konu edilen ve yol ile kaldırım döşemelerinde kullanılan granit, 6801
gümrük tarife pozisyonunda yer almakta olup anılan ürün soruşturma kapsamı
dışında bulunmaktadır. (3) Bazı ithalatçı firmalarca
yerli üretici üç firmadan çok daha fazla istihdam yarattıkları ve dolayısıyla
sektörün olası bir önlemden olumsuz etkileneceği belirtilerek, bu hususların
da değerlendirmede dikkate alınması talep edilmiştir. Bu husus
değerlendirilirken, yerli sanayinin ülke ekonomisine gerek istihdam yaratarak
gerekse yatırımlarıyla orta ve uzun vadede katma değer sunduğu göz önüne
alınmıştır. (4) İthalatçı firmalar tarafından
olası bir vergi konulması durumunda rekabet koşullarının ortadan kalkacağı ve
soruşturma konusu ürün fiyatlarının yerli üretici firmaların kontrolüne
bırakılacağı iddia edilmiştir. Dampinge karşı vergi uygulanmasının ithalata
engel teşkil etmeyeceği, soruşturmanın yalnızca bir ülkeden ithalata karşı
yürütüldüğü ve diğer ülkelerden ithalatın devam edeceği düşünülerek bu iddia
yerinde bulunmamıştır. (5) Nihai bildirim sonrasında
ihracatçı firma tarafından fiyat taahhüdünde bulunulmuştur. Ancak, ihracatçı
firma tarafından teklif edilen fiyat taahhüdü İthalatta Haksız Rekabeti
Değerlendirme Kurulu’nca reddedilmiştir. BEŞİNCİ KISIM Sonuç Karar MADDE
23 – (1) Soruşturma sonucunda
dampingin, yerli üretim dalında zararın ve her ikisi arasında illiyet bağının
mevcut olduğu tespit edildiğinden, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme
Kurulu’nun kararı ve Bakan’ın onayı ile aşağıda tanımı ve menşe ülkesi
belirtilen eşyanın Türkiye’ye ithalatında karşılarında gösterilen tutarda
dampinge karşı vergi yürürlüğe konulmuştur.
Uygulama
MADDE
24 – (1) Gümrük idareleri, Karar
maddesinde gümrük tarife pozisyon numarası, tanımı ve menşe ülkesi belirtilen
eşyanın ithalatında, karşılarında gösterilen tutarda dampinge karşı vergiyi
tahsil ederler. Yürürlük MADDE
25 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer. Yürütme MADDE
26 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Dış
Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakan yürütür. |
|||||||||||||||