Tarım
ve Köyişleri Bakanlığından: TÜRK GIDA
KODEKSİ ÇİĞ KANATLI ETİ VE HAZIRLANMIŞ KANATLI ETİ
KARIŞIMLARI TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO:
2006/29) Amaç MADDE 1 - (1)
Bu Tebliğin amacı, çiğ kanatlı eti ve hazırlanmış kanatlı eti karışımlarının
tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesi, hazırlanması ve işlenmesi ile
ambalajlama, muhafaza, depolama, taşıma ve pazarlamasını sağlamak üzere
özelliklerini belirlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ çiğ kanatlı eti ve hazırlanmış kanatlı
eti karışımları ile et ürünleri üretiminde kullanılacak olan çiğ kanatlı eti
ve hazırlanmış kanatlı etini kapsar. Bu Tebliğ mekanik olarak ayrılmış
kanatlı etlerini kapsamaz. Hukuki dayanak MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ 16/11/1997
tarihli ve 23172 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’ne göre
hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ’de geçen; a)
Kanatlı hayvan: Aves sınıfında bulunan ve eti gıda
olarak tüketilen tavuk, hindi, kaz, ördek, bıldırcın, devekuşu ve benzeri
evcil kanatlı hayvanları, b)
Kanatlı karkası: Tekniğine uygun olarak kesilmiş, kanı akıtılmış, tüyleri
yolunmuş, böbrek hariç olmak üzere iç organları çıkartılmış ve devekuşunda
ise böbrek dahil iç organları çıkartılmış, baş ve ayakları kesilmiş, yıkama
ve soğutma işlemi görmüş, suyu sızdırılmış bütün halindeki kanatlı hayvan
gövdesini, c)
Kanatlı eti: Kanatlı hayvanların karkaslarından elde edilen insan tüketimi
için uygun tüm parçaları, ç)
Çiğ kanatlı eti: Modifiye atmosfer yöntemi veya
vakum ile ambalajlanmış kanatlı etleri de dahil olmak üzere soğutma, dondurma
veya hızlı dondurma dışında herhangi bir koruyucu işlem görmemiş, parçalanmış
veya parçalanmamış taze kanatlı etini, d)
Hazırlanmış kanatlı eti karışımları: Çiğ kanatlı etine taklit ve tağşiş
amaçlı olmaması şartı ile diğer gıda maddeleri, lezzet vericiler veya gıda
katkı maddeleri veya bunların karışımları ilave edilerek veya hücre içi
yapısını değiştirmeyen ancak çiğ etin karakteristik özelliklerinin
görülmesine engel olacak şekilde mekanik veya manuel
olarak bir işleme tabi tutulan ürünleri, e)
Kanatlı sakatatı: İnsan tüketimine sunulmak üzere; safra kesesi alınmış
karaciğeri, içeriği boşaltılmış ve iç zarı alınmış taşlığı, kalbi ve
devekuşunda böbreği, f)
Hindi kıyma: Kemiklerinden ayrılmış çiğ hindi etinin kıyma makinesinden
geçirilmesiyle elde edilen kanatlı etini, g)
Dondurulmuş kanatlı eti: Merkez sıcaklığı -18°C veya daha düşük derecedeki
sıcaklığa düşürülmüş olan kanatlı etini, h)
Lezzet vericiler: İnsan tüketimine sunulan tuz, hardal, baharat, baharat özütleri, aromatik bitkiler ve aromatik bitki özütlerini, ifade
eder. Ürün özellikleri MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin özellikleri
aşağıda verilmiştir: a)
Ürünler kendine has tat, koku, görünüş ve yapıda olacaktır. b)
Ürünler bozulmuş olmamalıdır. Bozulmayı baskılayacak herhangi bir işlem veya
madde uygulanmış olmamalıdır. c)
Soğutma işlemini takiben çiğ kanatlı etleri ve hazırlanmış kanatlı eti karışımları
+4°C’ın üzerinde, kanatlı sakatatları ise +3 °C’ın üzerinde muhafaza edilemez, depolanamaz ve satışa
sunulamaz. ç) Ürünlere "Türk Gıda Kodeksi Hızlı
Dondurulmuş Gıda Maddeleri Tebliği"ne uygun olarak hızlı dondurma işlemi
yapılabilir. Dondurulmuş ürünler -18°C’ın
üzerindeki sıcaklıklarda muhafaza edilemez, depolanamaz ve satışa
sunulamaz. Bu ürünler raf ömrü 12 ayı geçmeyecek
şekilde tüketime sunulmalıdır. d)
Ürünler sadece bir kez dondurulmalıdır. Dondurulmuş kanatlı karkasından elde
edilen çiğ kanatlı etleri ve hazırlanmış kanatlı eti karışımları tekrar
dondurulamaz. e)
Direkt tüketime sunulacak olan çiğ kanatlı etleri ve hazırlanmış kanatlı eti
karışımları üretimlerini takiben hijyenik olarak ambalajlanmalı ve ambalajlı
olarak satışa sunulmalıdır. f)
Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlere mekanik olarak ayrılmış etler
katılamaz. g)
Çiğ kanatlı etinden hazırlanan hazırlanmış kanatlı eti karışımlarına sakatat
katılamaz. h)
Ürünlere kanatlı hayvan türü haricindeki hayvan türlerine ait etler katılamaz. ı)
Hazırlanmış kanatlı eti karışımlarında yağ miktarı en fazla % 15 ve bağ doku
miktarı en fazla % 10 olmalıdır. i)
Hindi kıyma üretiminde diğer kanatlı hayvanlara ait etler kullanılamaz. Hindi
kıyma sadece dondurulmuş olarak satışa sunulur. j)
Hindi kıymada kalsiyum oranı en fazla 100 g’ ında
14 mg düzeyinde olmalıdır. Katkı maddeleri MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerde kullanılan katkı
maddelerine ait değerler Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin "Gıda Katkı
Maddeleri" bölümüne uygun olacaktır. Bu kurallara ek olarak; çiğ kanatlı
eti ve hindi kıymada katkı maddesi kullanılamaz. Bulaşanlar MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ Kapsamında yer alan ürünlerde
bulunabilecek bulaşanların miktarı Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin
Bulaşanlar bölümüne uygun olmalıdır. Pestisit
kalıntıları MADDE
8 – (1)
Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde bulunabilecek pestisit
kalıntı miktarları Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Pestisit
Kalıntıları bölümüne uygun olmalıdır. Veteriner ilaçları tolerans
düzeyleri MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde
bulunabilecek veteriner ilaçları kalıntı miktarları Türk Gıda Kodeksi
Yönetmeliği’nin Veteriner İlaçları Tolerans Düzeyleri bölümüne uygun
olmalıdır. Hijyen MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler Türk Gıda
Kodeksi Yönetmeliği’nin Gıda Hijyeni bölümünde yer alan genel kurallara uygun
olarak üretilmelidir. Bu genel kurallara ek olarak; Ek-1’de yer alan
mikrobiyolojik kriterlere uygun olmalıdır. İşyeri özellikleri MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten
işyerleri Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Gıda Maddeleri Üreten
İşyerlerinin Taşıması Gereken Özellikler bölümünde
yer alan genel kurallara ve 8/1/2005 tarih ve 25694 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan "Kanatlı Hayvan Eti ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin
Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik" hükümlerine
uygun olmalıdır. Ancak bu Tebliğ kapsamındaki devekuşundan elde edilen
ürünleri üreten işyerleri 5/1/2005 tarih ve 25691 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Kırmızı Et ve
Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve
Esaslarına Dair Yönetmelik" hükümlerine uygun olmalıdır. Ambalajlama, etiketleme ve
işaretleme MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler Türk Gıda
Kodeksi Yönetmeliği’nin Ambalajlama ve Etiketleme-İşaretleme bölümünde yer
alan genel kurallara uygun olarak ambalajlanmalı, etiketlenmeli ve
işaretlenmelidir. Bu genel kurallara ek olan kurallar aşağıda verilmiştir: a)
Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin etiketinde, ürünün ait olduğu kanatlı hayvan
türü ürünün ismi ile birlikte etikette belirtilecektir. b)
Ürünlerin etiketinde "Pişirme sırasında merkezi sıcaklık en az 72 °C’ye ulaşmalıdır" ifadesi yer almalıdır. c)
Lezzet vericilerin ilave edildiği ürünlerde lezzet vericinin ismi ürün ismi
ile birlikte kullanılabilir. Taşıma ve depolama MADDE 13 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin taşınması ve
depolanması, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Gıdaların Taşınması ve
Depolanması bölümünde yer alan kurallara uygun olacaktır. Ayrıca paketlenmiş
ürünler, paketlenmemiş ürünlerle aynı yerde depolanamaz. Numune alma ve analiz yöntemleri MADDE 14 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer
alan ürünlerden Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin
Numune Alma ve Analiz Metotları bölümünde belirtilen kurallara uygun olarak
numune alınmalı ve uluslararası kabul görmüş analiz metotları uygulanmalıdır. Tescil ve denetim MADDE 15 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten
ve/veya satan işyerleri; tescil ve izin,
ithalat işlemleri, kontrol ve denetim sırasında bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır. Bu hükümlere uymayan işyerleri
hakkında 5/6/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde
Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun hükümlerine göre yasal
işlem yapılır. Denetim MADDE 16 – (1) Bu Tebliğde yer alan hükümlerin uygulanması ile
ilgili denetim 5/6/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde
Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’a göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yerine getirilir. Yürürlükten kaldırılan mevzuat MADDE 17 – (1) 10/2/2000 tarih ve 23960 sayılı Resmî Gazete’ de
yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi Taze Et, Hazırlanmış Et ve Hazırlanmış Et
Karışımları Tebliği" nde yer alan kanatlı eti
ile ilgili hükümler bu Tebliğ’in yayımı tarihinden itibaren yürürlükten
kaldırılmıştır. GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Halen faaliyet gösteren ve bu Tebliğ
kapsamındaki ürünleri üreten ve satan işyerleri bu Tebliğ’in yayımı
tarihinden itibaren 6 ay içinde bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır. Yürürlük MADDE 18 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 19 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür. EK
1
ÇİĞ KANATLI ETLERİ İÇİN
MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER
HAZIRLANMIŞ KANATLI ETİ
KARIŞIMLARI İÇİN MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER
n
: Analize alınacak numune sayısı c : m
ile M arasındaki sayıda mikroorganizma ihtiva eden kabul edilebilir en fazla
analize alınacak numune sayısı m : (n – c) sayıdaki analize alınacak
numunenin 1 gramında bulunabilecek kabul edilebilir en fazla mikroorganizma
sayısı M : c sayıdaki analize
alınacak numunenin 1 gramında bulunabilecek kabul edilebilir en fazla
mikroorganizma sayısı |