YÖNETMELİK Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanlığından: TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
BAŞKANLIĞI BİLGİ EDİNME HAKKI UYGULAMA YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak
ve Tanımlar Amaç MADDE l –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, gerçek ve
tüzel kişilerin bilgi
edinme hakkını kullanmalarına ilişkin
9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun uygulanmasına
dair usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik; Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının faaliyetlerini
kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 4982
sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve 13/10/1983 tarihli ve 2919 sayılı Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği Teşkilat Kanununa dayanılarak
hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; a)
Genel Sekreterlik: Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliğini, b)
İlgili birim: TBMM Genel Sekreterliği Teşkilat Kanununda
belirtilen birimler, Başkanlık
Divanı Kararıyla kurulan birim amirlikleri ile Başkanlık Makamı oluruyla
kurulan birimleri, c)
Başvuru sahibi: 4982 sayılı Kanun ile bu Yönetmelik kapsamında bilgi edinme
hakkını kullanarak ilgili birimlere başvuran gerçek ve tüzel kişileri, ç)
Bilgi: İlgili birim kayıtlarında yer alan 4982 sayılı Kanun kapsamındaki her
türlü veriyi, d)
Büro: Bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılması ve bilgi ve belgelere
erişimin zamanında sağlanabilmesi amacıyla kurulan Bilgi Edinme Bürosunu, e)
Belge: İlgili birimlerin sahip oldukları 4982 sayılı Kanun kapsamındaki
yazılı, basılı veya çoğaltılmış dosya, evrak, kitap, dergi, broşür, etüt,
mektup, program, talimat, kroki, plân, film, fotoğraf, teyp ve video kaseti,
harita, elektronik ortamda kaydedilen her türlü bilgi, haber ve veri
taşıyıcılarını, f)
Bilgi veya belgeye erişim: İstenen bilgi veya belgenin niteliğine göre,
ilgili birimce başvuru sahibine söz konusu bilgi veya belgenin bir kopyasının
verilmesini, bu mümkün değilse, başvuru
sahibinin bilgi veya belgenin aslını inceleyerek not almasına veya
içeriğini görmesine veya işitmesine izin verilmesini, g) Dosya
plânı: Erişimine imkan sağlanmak üzere Büro tarafından hazırlanan, bilgi ve
belgelerin genel başlıklar itibariyle konularını, türlerini, düzenleme ve
güncelleme tarihlerini gösteren plânı, ğ)
Kanun: 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununu, ifade
eder. İKİNCİ BÖLÜM Büro, İlgili Birimlerin Alacakları
Tedbirler, Başvuru ve Cevap Usulü Büro MADDE 5 –
(1) Bilgi edinme hakkının etkin kullanılabilmesi ve bilgi veya belgelere
erişimin zamanında sağlanabilmesi amacıyla Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü
bünyesinde Bilgi Edinme Bürosu
kurulur. Büroda yeteri kadar personel görevlendirilir. (2)
Büro, bilgi edinme hakkını kullanacak kişilerin istekleri hâlinde, başvurunun
nasıl yapılacağı ve başvuru sonrasındaki işlemler konusunda başvuru
sahiplerine gerekli yardımı sağlar ve bilgi edinme başvurularıyla ilgili
bütün işlemleri yapar. Bu işlemlerle ilgili olarak Büro tarafından
hazırlanacak yeterli sayıda dosya plânı Büroda bulundurulur. (3)
Büro, bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi, bilgi edinme
başvurularından kaynaklanan iş yükünün en aza indirilebilmesi amacıyla Genel
Sekreterlik Makamının uygun görmesi halinde, teşkilât yapısını, görevlerini,
verilen hizmetleri; istatistiki verileri internet sayfası üzerinden kamuoyunun bilgisine sunabilir. Şikâyet ve başvuru yapılması usulü ile
başvurunun yapılacağı mercii internet sayfasında yer alır. (4)
Bilgi edinme hakkının elektronik ortamda kullanımını kolaylaştırmak amacıyla,
Ek:1 ve Ek: 2 de gösterilen formlar
esas alınarak hazırlanan ve elektronik posta yoluyla yapılan başvurular
da kabul edilir. Söz konusu başvuru
formları TBMM internet sayfasında ve ayrıca Büroda
bulundurulur. (5)
Büro, bir önceki yıla ait olmak üzere; kendisine yapılan bilgi edinme
başvurularının sayısını, olumlu cevaplanarak bilgi veya belgelere erişim
sağlanan başvuru sayısını, reddedilen başvuru sayısını ve bunların dağılımını
gösterir istatistiki bilgileri, gizli ya da sır niteliğindeki bilgiler çıkarılarak ya da bu nitelikteki bilgiler ayrılarak bilgi veya
belgelere erişim sağlanan başvuru sayısını, başvurunun reddedilmesi üzerine
itiraz edilen başvuru sayısı ile bunların sonuçlarını gösterir bir rapor
hazırlayarak, bu raporu her yıl Şubat ayının sonuna kadar Bilgi Edinme
Değerlendirme Kuruluna gönderir. İlgili birimlerin alacakları
tedbirler MADDE 6 –
(1) İlgili birimler Büro tarafından kendilerine iletilen başvuruların
takibinde ve verilecek cevabın içeriğinin belirlenmesi ve sürelerin
izlenmesinde sorumlu asgari birer personel görevlendirir; bu personele
gerekli eğitim programı uygulanır. Söz konusu personel, kendi birimleriyle
ilgili bilgi edinme başvurusuna konu olabilecek bilgi ve belgelerin birer
kopyasını dosya düzeni içerisinde derleyerek hazır bulundurur. (2)
İlgili birimler varsa teşkilat yapılarına, görev ve hizmet alanlarına ilişkin
bilgileri; tanıtma veya eğitim amaçlı broşürleri ve yayınları; yıllık
faaliyet raporlarını Büroya gönderir. Başvuru usulü MADDE 7 –
(1) Bilgi edinme başvurusu; gerçek kişiler tarafından başvuru sahibinin adı
ve soyadı, imzası, oturma yeri veya iş adresi, tüzel kişiler tarafından tüzel
kişinin unvanı, adresi, yetkili kişinin imzası ve yetki belgesini içeren
dilekçeyle; bizzat, faks, posta veya elektronik posta ile yapılabilir. (2)
Elektronik-posta yoluyla yapılan başvurularda; 5 inci maddede belirtilen
başvuru formları kullanılır; ayrıca gerçek kişilerde başvuru sahibinin T.C.
kimlik numarası, tüzel kişilerde yetkili kişinin yetki belgesi ve T.C. kimlik numarası aranır. (3)
Başvurular; bizzat veya kanunî temsilci aracılığıyla Büroya; postayla
"Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliğine (Bilgi Edinme Bürosu)
06543 Bakanlıklar/Ankara" adresine;
elektronik postayla Türkiye Büyük Millet Meclisi internet
sitesinde yayınlanan form aracılığıyla Büronun elektronik posta adresine veya başvuru formu kullanılarak
Büronun faks numarasına yapılır. (4)
Büro dışındaki herhangi bir birime ulaşan ve bilgi edinme kapsamında olduğu
anlaşılan başvuru dilekçeleri veya formları, işleme konulmadan Büroya
gönderilir. (5)
Başvuru tarihi; faks veya posta ile yapılan başvurularda başvurunun Büroya
geldiği tarih, elektronik postayla yapılan başvurularda başvurunun Büronun
elektronik posta adresine ulaştığı tarihtir. İstenecek bilgi veya belgelerin
niteliği MADDE 8 –
(1) Bilgi edinme başvurusu, ilgili birimlerin ellerinde bulunan veya
görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin olarak
yapılır. (2)
Ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da
analiz sonucunda oluşturulabilecek türden bilgi veya belge için yapılacak
başvurular ile tekemmül etmemiş bir işleme ilişkin bilgi ve belge için
yapılacak başvurulara olumsuz cevap verilir. (3)
Belli bir tarihte açıklanacağı, duyurulacağı önceden belirtilmiş olup,
zamanından önce açıklanması hâlinde kamu yararını zedeleyebilecek veya
kişisel menfaat temin etmek için kullanılabilecek bilgi ve belgeler,
belirtilen tarihten önce açıklanamaz. (4)
Herhangi bir şekilde yayımlanmış veya kamuya açıklanmış bilgi ve belgeler
bilgi edinme başvurusuna konu olamaz. Ancak bu bilgi ve belgelerin yayımlanış
şekli, zamanı ve yeri başvuru sahibine bildirilir. (5)
Başvuru konusu Türkiye Büyük Millet Meclisi Arşivinde bulunan belgelerden
ise, sözkonusu belgelerden 1/10/1989 tarihli ve
20299 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan TBMM Arşiv Hizmetleri Hakkında
Yönetmelik hükümlerine göre yararlandırılır. Başvuruların kabulü,
değerlendirilmesi ve işleme konulması MADDE 9 –
(1) Başvuru dilekçelerinin veya formlarının, 7 nci
maddede belirtilen şekilde verilip verilmediğinin Büro tarafından kontrolü
yapıldıktan sonra, hazır bulunmaları şartıyla başvuru sahiplerine, başvurunun
tarih ve sayısını gösteren bir alındı belgesi verilir. (2)
Başvuruya cevap verecek birime, başvuru sahibine hangi tarihe kadar cevap
verilmesi gerektiğini belirten bir üst yazı hazırlanır; üst yazıya başvurunun
aslı, elektronik posta ile gelmişse bir çıktısı eklenerek en geç iki iş günü
içerisinde gönderilir. Bu tür yazıların hızlı bir şekilde ilgili birimlere
iletilmesi için gerekli yetki devri işlemleri ilgili mevzuata uygun olarak
yapılır. (3)
Milli Saraylar Daire Başkanlığı bünyesindeki birimlerle ilgili başvurular
Büro tarafından Genel Evrak ve Arşiv Müdürlüğüne bir üst yazıyla gönderilir. (4) 7
nci maddede belirtilen unsurları içermeyen başvuru
dilekçeleri veya formları işleme konulmaz ve durum başvuru sahibine onbeş iş günü içinde bildirilir. Gerçeğe aykırı beyanda
bulunduğu sonradan anlaşılan başvuru sahiplerinin dilekçeleri veya formları,
bu durumun anlaşıldığı tarihte başvuru hiç yapılmamış sayılarak işlemden
kaldırılır. (5)
Başvuru dilekçesi veya formuyla hangi bilgi veya belgenin istendiği yeterince
açık ve anlaşılır değilse, başvurunun hangi nedenlerle yeterince açık ve
anlaşılır olmadığı başvuru sahibine onbeş iş günü
içinde bildirilir ve kendisinden yeterli açıklama istenir. Başvuru sahibine
yapılacak bildirim onbeş iş günlük cevap verme
süresini durdurur. (6)
Büro tarafından ilgili olduğu düşünülen birime gönderilen başvurunun, bu
birimin görev alanına girmemesi hâlinde, söz konusu birim başvuruyu görevli
birime göndererek Büroya bilgi verir. Başvuru dilekçelerinin diğer
kurum ve kuruluşlara yönlendirilmesi MADDE 10 –
(1) İstenen bilgi veya belge Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin görev alanı dışında
kalıyor veya başka bir kurum veya kuruluşta bulunuyorsa, Bilgi Edinme Bürosu
başvuru dilekçesini veya formunu, istenen bilgi ve belgenin bulunduğu kurum
ve kuruluşun bilgi edinme birimine derhal gönderir ve durum ilgiliye onbeş iş günü içinde bildirilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Başvuruların Cevaplandırılması, Bilgi veya Belgelere Erişim, Bilgi Edinme Hakkının Sınırları ve Denetimi Başvuruların cevaplandırılması MADDE 11 –
(1) İlgili birimler Kanun kapsamında yapılan başvuruları, bu Yönetmelikte
belirtilen hususlar dahilinde
cevaplandırır. (2)
Başvuru içeriğinin birden fazla birimi ilgilendirmesi durumunda kendisine
başvuru dilekçesi veya formu gönderilen birim, diğer birimlerin görev alanına
giren bilgi ve belgeleri bu birimlerden isteyerek başvuru sahibine cevap
verir. (3)
Elektronik posta veya faks yoluyla yapılan başvurulara e-posta veya faksla
cevap verilebileceği gibi, istenilen bilgi ve belgenin niteliğine göre yazılı
olarak da cevap verilebilir. (4)
Bütün başvurular olumlu veya olumsuz olarak mutlaka cevaplandırılır; başvuru
sahibine verilen cevabın bir sureti, yazının ekleri hariç olmak üzere, ayrıca
Büroya gönderilir. (5)
Kanunda bilgi edinme hakkının istisnaları olarak düzenlenen konularda yapılan
bilgi edinme başvuruları reddedilir; reddin gerekçesi ve buna karşı
başvurulabilecek yollar ve başvuru süreleri, başvurana ayrıca bildirilir. Bilgi veya belgelere erişim usulü
ve süreleri MADDE 12 –
(1) İstenen belgenin onaylı bir kopyasının başvuru sahibine sağlanması için
azami süre onbeş iş günüdür. Ancak, istenen bilgi
veya belgenin, başka bir birimden sağlanması veya başvuru içeriğinin başka kurum ve kuruluşları ilgilendirmesi
durumunda, bilgi veya belgeye erişim süresi otuz iş gününe çıkarılır. Bu
durum gerekçeli olarak başvuru sahibine ve Büroya onbeş
iş günlük sürenin bitiminden önce bildirilir. Başvuru ücretleri MADDE 13 –
(1) Erişimine imkân sağlanan bilgi veya belgelerin ilk otuz sayfasının
kopyaları için postalama maliyeti dahil herhangi bir ücret alınmaz. Ancak,
başvuru sahibi otuz sayfayı geçen
metin kopyaları ile CD veya video kaset kopyalanmasını gerektiren talepler
için inceleme, araştırma, kopyalama, postalama ve diğer maliyet
unsurları dikkate alınarak Büro tarafından hesaplanacak ücreti kendisine bildirilen hesaba yatırır. Alındı
belgesini şahsen, posta, faks veya elektronik posta ile Büroya iletir. Söz
konusu kopyalama ücretlerinin belirlenmesinde Kurumda belgelerin
çoğaltılmasına dair olur, onay ya da kurul
kararlarıyla belirlenmiş ücretlendirme kriterleri
ve şekli esas alınır. (2)
İlgili birim, erişim sağlanacak bilgi veya belgelerin, erişim maliyeti tutarı
ve ödemenin yapılacağı yer hakkında başvuru sahibini ve Büroyu başvuru tarihinden itibaren onbeş gün içinde, istenen bilgi veya belgenin, başka bir
birimden sağlanması durumunda, otuz gün içinde bilgilendirir. Ödemenin
yapıldığına dair belgeyi alan Büro derhal ilgili birimi bilgilendirecektir.
Bu bildirim onbeş ve otuz iş günlük cevap verme
süresini durdurur. (3)
Başvuru sahibi, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren onbeş
iş günü içinde ödemeyi gerçekleştirdiğini gösteren belgeyi sunmadığı takdirde
talebinden vazgeçmiş sayılır. Bu durumda başvuru Büro ve ilgili birim
tarafından işlemden kaldırılır. Bilgi edinme hakkının sınırları MADDE 14 –
(1) Bilgi edinme hakkının kullanılması, Kanunun Dördüncü Bölümü ile bu
Yönetmeliğin 7 nci ve 8 inci maddelerindeki sınırlamalara tâbidir. Denetim MADDE 15 –
(1) Bilgi edinme hakkının kullanımı kapsamındaki çalışmaların zamanında ve
mevzuat gereklerine uygun yürütülmesi süreci Genel Sekreterlik tarafından
denetlenir. Uygulanacak diğer hükümler MADDE 16 –
(1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, Bakanlar Kurulunun, 19/4/2004 tarih ve 2004/7189
sayılı Kararı ile kabul edilen ve 27/4/2004 tarihli ve 25445 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas
ve Usuller Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır. Yürürlük MADDE 17 –
(1) Bu Yönetmelik 2/3/2006 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE
18 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı yürütür. Ek-1 BİLGİ
EDİNME BAŞVURUSU FORMU (Gerçek Kişilerin Bizzat, Posta, E-posta
veya Faksla Başvuru Formu)
Açıklamalar: 1. Elektronik başvurunun işleme
alınabilmesi için (*) işaretli sütunlar mutlaka doldurulmalıdır. 2. E-posta veya faksla cevap
isteniyorsa, e-posta veya faks
numarası hatasız yazılmalıdır. 3. İstem TBMM’yle ilgili, açık, anlaşılır ve somut bir belge
veya bilgi istemi olmalıdır. Dilek ve şikayet niteliğindeki talepler TBMM Dilekçe Komisyonuna bir dilekçeyle gönderilebilir. 4. Başvuru formu, Bilgi Edinme Giriş
Sayfasında belirtilen e-posta adresine, faks numarasına, posta adresine
gönderilebilir veya bizzat teslim edilebilir. Ek-2 BİLGİ
EDİNME BAŞVURUSU FORMU (Tüzel Kişilerin Bizzat, Posta, E-posta
veya Faksla Başvuru Formu)
Açıklamalar: 1. Tüzel kişi adına başvuran kişinin yetki belgesinin bir kopyası başvuruya
eklenmelidir. E-postayla başvurularda belgenin taranmış kopyası başvuru
formuyla birlikte gönderilmelidir. 2. Elektronik başvurunun işleme
alınabilmesi için (*) işaretli sütunlar mutlaka doldurulmalıdır. 3. E-posta veya faksla cevap isteniyorsa, e-posta
veya faks numarası hatasız yazılmalıdır. 4. İstem kurumumuzla ilgili, açık,
anlaşılır ve somut bir belge veya bilgi istemi olmalıdır. Dilek ve şikayet niteliğindeki talepler TBMM Dilekçe Komisyonuna bir dilekçeyle
gönderilebilir. 5. Başvuru formu, Bilgi Edinme Giriş
Sayfasında belirtilen e-posta adresine, faks numarasına, posta adresine
gönderilebilir veya bizzat teslim edilebilir. |