Yönetmelik

Ulaştırma Bakanlığından:

Deniz Kazalarının İncelenmesine İlişkin Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı; deniz kazalarının incelenmesi suretiyle, deniz kazalarına neden olan faktörlerin tespiti ve tanımlanması, bu suretle ülkeler arasında karşılıklı işbirliği kurularak, personelin ve yolcuların denizde can emniyetinin arttırılması ve deniz çevresinin korunması ile denizde can, mal ve çevre emniyetine yönelik uygulamaların geliştirilmesine ışık tutmak üzere kazaların oluşmasına neden olan gerçek sebepleri ortaya çıkararak, ileride olası benzer kazaların oluşmasını önlemek amacıyla gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayacak bilimsel ve teknik incelemeyi kapsayan adli soruşturma niteliğinde olmayan bilgilerin elde edilmesi, benzer kazaların gelecekte yeniden meydana gelmesi ihtimalinin azaltılmasına yönelik çalışmalar yaparak karasularımızda emniyetli seyrin sağlanması ve böylelikle ülkemizin uluslararası sözleşmelerden doğan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için Denizcilik Müsteşarlığı bünyesinde Deniz Kazalarını İnceleme Komisyonunun oluşturulması ve bu Komisyonun görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarını belirlemektir.

Kapsam

Madde 2 — Bu Yönetmelik; ülkemizin iç suları, karasuları, münhasır ekonomik bölgesi ile ulusal ve uluslararası hukuk kuralları uyarınca egemenlik ve denetimi altında bulunan deniz alanlarında Türk ve/veya yabancı bayraklı gemilerden veya bu alanlar haricindeki tüm deniz alanlarında Türk bayraklı gemilerden kaynaklanan yahut bu gemilerde meydana gelen deniz kazalarını, kazaya karışan gemi/gemilerin personelini, sahibini, donatanını ve işletmeye yönelik ilgililerini, kazanın niteliğine göre kendi mevzuatı gereği olayla ilgili Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarını, kanunla kurulmuş meslek kuruluşlarını kapsar.

Bu Yönetmelik hükümleri;

a) Türk donanmasına bağlı harp ve yardımcı gemileri Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü hizmetlerine tahsisli gemiler ile idari hizmetlere tahsisli olup ticari amaçla kullanılmayan devlet gemilerine,

b) Ülkemizdeki tersane, çekek yeri, marina ve liman gibi tesislerde; bakım, onarım veya geminin bu yerlerde bulunmasını gerektiren diğer sebepler nedeniyle, kara kökenli olup da gemide çalışan işçi veya diğer personelin yaralanması veya ölümü ile sonuçlanan kazalarda

uygulanmaz.

Dayanak

Madde 3 — Bu Yönetmelik; 10/8/1993 tarihli ve 491 sayılı Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi ile Ek 4 üncü ve Ek 5 inci maddelerine dayanılarak;

18/5/1968 tarihli ve 6/10027 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla onaylanarak, 28/6/1968 tarihli ve 12936 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1966 Uluslararası Yükleme Sınırı Sözleşmesi (LL 66), 6/3/1980 tarihli ve 8/522 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla onaylanarak, 25/5/1980 tarihli 16998 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS-74), 3/5/1990 tarihli ve 90/442 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla onaylanarak, 24/6/1990 tarihli ve 20558 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslararası Sözleşmesi (MARPOL-73), 26/8/2003 tarihli ve 2003/6109 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla onaylanarak, 29/9/2003 tarihli ve 25244 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmesine (STCW) paralel olarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;

İdare: Denizcilik Müsteşarlığını,

Müsteşar: Denizcilik Müsteşarını,

DUGM: Denizcilik Müsteşarlığı Deniz Ulaştırması Genel Müdürlüğünü,

IMO: Uluslararası Denizcilik Örgütünü,

LL-66: 1966 Uluslararası Yükleme Sınırı Sözleşmesini (International Convention on Load Lines),

SOLAS-74: Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesini (International Convention Safety of Life at Sea 1974),

MARPOL-73: Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslararası Sözleşmesini (International Convention for the Prevention of Pollution from Ships 1973),

STCW: Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmesini (International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping For Seafarers),

DEKİK: Deniz Kazalarını İnceleme Komisyonunu,

Başkan: Deniz Kazalarını İnceleme Komisyonu Başkanını,

DEKİK görevlisi: Deniz Kazalarını İnceleme Komisyonu görevlisini,

Gemi: Adı, tonilatosu ve kullanım amacı ne olursa olsun, denizde kürekten başka aletle yola çıkabilen her aracı,

Şiddetli kirlilik: Deniz çevresine zarar verebilen bir maddenin elli ton veya daha fazla miktarının yarattığı kirliliği,

Kirlilik: Tehlikeli ve zararlı maddeler ile yük dahil geminin işletilmesinden kaynaklanan katı ve sıvı maddelerin deniz çevresine verdiği zararı,

Deniz kazası: Gemide olan bir olaydan kaynaklanan ve/veya bir gemi ile ilişkili olarak; Ölüm veya ölüm tehlikesi bulunan, tam/kısmi uzuv kaybı ile sonuçlanan yaralanmalar; İnsan kaybı; Geminin batması veya terk edilmesi yahut kayıp sayılması; Gemide ağır maddi hasar meydana gelmesi; Geminin çatışmaya uğraması, geminin karaya oturması; Gemi veya gemilerden kaynaklı çevresel zarar oluşması gibi sonuçların bir veya birden fazlasını meydana getiren olayı,

Çok ciddi kaza (ÇCK): Geminin tamamen kaybı, ölüm veya şiddetli kirlilikle sonuçlanmış kazayı,

Ciddi kaza (CK): Çok ciddi kaza niteliğinde olmayan, ancak;

Yangın, patlama, çatışma, karaya oturma, dokunma, ağır hava koşullarından dolayı meydana gelen hasar, buza çarpma, teknede çatlak ve tekne hasarından şüphelenilmesi; Gemiyi denize elverişsiz hale getiren yapısal hasar, hasarın geminin su altı kesiminde meydana gelmesi, ana makinenin durması, yaşam mahallinde büyük hasar ve benzeri; Miktarına ve niteliğine bakılmaksızın kirlilik; Yedi günden fazla iş ve güçten mahrumiyet sonucunu doğuran yaralanmalar; Römorkör veya kıyı yardımı gerektiren bir arıza gibi durumlarla sonuçlanan kazayı,

Deniz olayı: Çok ciddi veya ciddi kaza niteliğinde olmayıp, gemi veya herhangi bir kişi/kişileri tehlikeye sokan, gemiye, kıyı ve açık deniz yapılarına veya çevreye ciddi zararlarla sonuçlanabilecek olayları

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

DEKİK’in Teşkili, DEKİK Başkanı ve DEKİK Görevlisi,

Görev, Sorumluluk ve Yetkileri

Deniz kazalarını inceleme komisyonu

Madde 5 — DEKİK, çalışmaları DUGM tarafından yürütülen, DUGM Genel Müdürü başkanlığında, bir başkan vekili ve DEKİK görevlisi personelden oluşan, doğrudan Müsteşara bağlı bir komisyondur.

Deniz Ulaştırması Genel Müdürü DEKİK’in doğal başkanı olup, Başkanın görev süresi Genel Müdürlük görevi ile sınırlıdır.

DEKİK çalışmalarını yürüten daire başkanlığının bağlı olduğu Genel Müdür Yardımcısı, başkan vekili olarak görev yapar. Başkan vekili başkanın yardımcısı olup, başkan görevinin başında bulunmadığı zamanlarda başkana vekalet eder.

Deniz kazalarını inceleme komisyonunun görevleri

Madde 6 — DEKİK’in görevleri bu Yönetmeliğin amacı çerçevesinde aşağıda belirtilmiştir.

a) Ülkemiz iç suları, karasuları, münhasır ekonomik bölgesi ile egemenlik ve denetimi altında bulunan diğer deniz alanlarında; Türk veya yabancı bayraklı gemilerin karıştığı ve Türk bayraklı gemilerin yabancı ülke sularında veya uluslararası sularda karıştığı deniz kazalarının bu Yönetmelik çerçevesinde incelenmesini sağlamak,

b) DEKİK görevlilerinin verimli çalışmalarını sağlamak üzere gerekli her türlü donanım ve gereklerin belirlenmesi ve bunların sağlanmasına yönelik planlama yapmak,

c) Deniz kazalarının incelenmesi ve raporlanması ile ilgili uluslararası prosedürleri takip etmek, IMO’ya bildirimi yapılacak deniz kazaları ile ilgili dokümanları hazırlayarak iletmek,

d) DEKİK görevlileri tarafından hazırlanan sonuç raporu ve yazıları değerlendirmek ve ilgili yerlere göndererek takip etmek,

e) İncelemeler sonucunda benzer kazaların meydana gelmesini veya meydana gelme riskini azaltıcı önlemelere dair öneri ve görüşleri İdare ve ilgili yerlere sunmak,

f) Deniz kazaları ile ilgili istatistikleri ve incelemesi yapılan kaza raporlarına ilişkin istatistikleri hazırlamak, komisyon çalışmalarına ait yıllık faaliyet raporunu hazırlayarak yıl sonunda Müsteşara sunmak,

g) DEKİK görevlilerinin çalışmalarını denetlemek,

h) DEKİK görevlilerinin konuları ile ilgili yurt içinde ve yurt dışında eğitim almalarını sağlamak için çalışmalar yapmak, seminer, kurs, panel ve benzeri eğitici etkinlik düzenlemek,

i) Uygun görülecek konular için yurt içinde ve yurt dışında araştırma ve incelemelerde bulunmak, konferans ve seminerlere katılımı sağlamak,

j) Deniz kazalarının incelenmesi kapsamında mevzuatla ilgili çalışmalar yapmak, yapılacak çalışmalara katılmak, görevleri ile ilgili gerekli mevzuat teklifleri hazırlayıp sunmak,

k) Kazaların önlenmesi, çevre bilincinin güçlendirilmesi ve gerekli duyarlığının sağlanması amacıyla, kamuoyunu bilgilendirme ve eğitim çalışmalarını yapmak,

l) Bu Yönetmeliğin 21 inci maddesindeki esaslara göre kaza dosyasının yeniden açılmasına karar vermek,

m) Müsteşar tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

DEKİK başkanının görevleri,

Madde 7 — DEKİK başkanının görevleri şunlardır:

a) DEKİK’in, bu Yönetmeliğin amaçları doğrultusunda verimli ve etkin çalışmasını ve bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen görevlerin yerine getirilmesini sağlamak,

b) DEKİK’te yer alacak DEKİK görevlilerini belirleyerek Müsteşara teklifte bulunmak,

c) DEKİK görevlilerinin çalışmalarını düzenlemek,

d) Bir kazanın incelemeye tabi tutulup tutulmayacağına karar vermek,

e) Her bir deniz kazası için kaza incelemesinde görev alacak DEKİK görevlisi/ görevlileri /DEKİK sorumlu görevlisini belirlemek, gerektiğinde değiştirmek,

f) DEKİK görevlilerinin alanlarında bilgi ve birikimlerini artırmak amacıyla gerekli görülen eğitimleri almalarını sağlamak,

g) Deniz kazalarının incelenmesinde gerekli teçhizat ile inceleme ekibinin göreve giderken, görev esnasında ve sonrasındaki ihtiyaçlarının temin edilmesini sağlamak,

h) Deniz kazalarının incelenmesine yönelik her türlü bilgi, belge doküman ve kayıtları ilgili kamu kurum ve kuruluşu ile gerçek ve tüzel kişilerden istemek,

i) Kazalara ilişkin bilgi ve belgelerin korunmasını sağlamak,

j) Görevlilerden gelen raporları incelemek, varsa eksikliklerini tamamlatmak, sonuç raporunda yer alan tavsiye ve önerileri değerlendirerek ilgili mercilere ulaştırılmasını sağlamak, ilgililerce alınacak tedbirler ve yapılacak işlemlerin sonuçlarını takip etmek ve alınması gereken tedbirlerle ilgili olarak İdareye tekliflerde bulunmak,

k) İhtiyaç veya talep halinde, konusunda bilgi ve tecrübesinden yararlanılmak üzere uzman kişi talebini Müsteşara iletmek,

l) Müsteşardan alınacak emir ve talimatları DEKİK görevlilerine bildirmek, emirlerin uygulanmasını denetlemek,

m) Müsteşarca verilen diğer görevleri yapmak.

DEKİK başkanının sorumluluğu

Madde 8 — DEKİK başkanı, denizde seyir, can, mal ve çevre emniyetinin artırılması ve gelecekteki benzer deniz kazalarının önlenmesi amacıyla; belirlenmiş kurallar çerçevesinde, kazaların koşullarını ve nedenlerini belirlemeye ve her çeşit deniz kazalarının yurt içinde veya yurt dışında incelenmesine yönelik olarak, bu Yönetmelik gereği yürütmekle yükümlü olduğu hizmet ve görevleri, Müsteşarlığın görevleri ve mevzuata uygun olarak yürütmekten Müsteşara karşı sorumludur.

DEKİK görevlisi

Madde 9 — DEKİK’te görevlendirilecek DEKİK görevlileri, Müsteşarlıkta görevli personelden Başkan tarafından belirlenerek teklif edilecek adaylar arasından Müsteşar tarafından seçilir.

DEKİK görevlileri, denizcilikle ilgili lisans düzeyinde eğitim veren üniversitelerden mezun ve en az Uzakyol 1. Zabit ve Uzakyol 2. Mühendis ehliyetine sahip personel ile tecrübeli gemi inşaa mühendisi personelden seçilirler.

DEKİK görevlisinin görevleri

Madde 10 — Bu Yönetmelik amacı çerçevesinde DEKİK görevlilerinin görevleri aşağıda sayılmıştır.

a) Meydana gelen bir deniz kazası ile ilgili olarak görevlendirilmeleri halinde;

1) Gerekli teçhizatı alarak, eğer tespit edilmiş ise sorumlu görevli koordinesinde hızla kaza mahalline gitmek, gerekli incelemeyi yapmak ve ilgili formları doldurmak,

2) Bilimsel ve teknik inceleme kapsamında kaza ile ilgili bilgi, belge ve dokümanları bu Yönetmelik amacı çerçevesinde toplamak,

3) İnceleme sırasında gerekli görüldüğünde, her türlü kayıt ve belgeleri muhafaza altına almak, ilgili gördüğü kurum/kuruluşlardan bilgi ve belge almak için talepte bulunmak,

4) Öncelikle geminin ilgili tüm belgelerini inceleyerek, gerekli gördüklerinin birer örneğini almak ve raporlarında gemi veya gemilerin ulusal ve uluslararası kurallara uygunlukları hakkında bilgi vermek, gemide veya gemilerde kaza ile ilgili bilimsel ve teknik inceleme kapsamı içerisinde kullanılabilecek seyir bilgi kaydı (VDR) dahil her türlü belge ve dokümanın örneğini almak, gerektiğinde onaylı örneklerini istemek,

5) Deniz kazalarının incelemesi neticesinde, benzer kazaların tekerrür etmesini önlemek için veya risklerin azaltılmasını sağlamaya yönelik olarak DEKİK’e görüş ve öneriler sunmak,

6) Kaza incelemesi esnasında bilgi vermekten kaçınan, gerçeğe aykırı bilgiler veren gerçek ve tüzel kişiler hakkında mahallin Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunmak,

7) Kaza incelemesinde çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda DEKİK’den uzman kişi talep etmek,

8) Kaza incelemesi sonrasında kaza raporu düzenleyip DEKİK’e sunmak.

b) Kaza ile ilgili tüm kayıt ve belgeleri DEKİK’e iletmek.

c) Mevzuatın uygulanmasından doğan sıkıntı veya eksikliklerin giderilmesi ve düzeltilmesi, işlerin istenen seviyede yürütülmesini sağlamak için alınması gereken tertip ve tedbirler hakkında görüşlerini rapor etmek.

d) Uygun görülmesi durumunda, DEKİK tarafından programlanan ve yürütülen hizmet içi eğitim çalışmalarına katılmak.

e) Bilgi ve belgelerin kaybolmasını önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almak.

f) DEKİK başkanınca verilen diğer görevleri yapmak.

DEKİK görevlilerinin sorumlulukları ve uyacakları esaslar

Madde 11 — DEKİK görevlileri, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini emir ve mevzuata uygun olarak yürütmekten DEKİK başkanına karşı sorumludurlar.

DEKİK görevlileri görevleri esnasında aşağıdaki esaslara uyarlar;

a) İncelemelerini bağımsız ve tarafsız biçimde yaparlar,

b) Keyfi sebeplerle gemiyi hizmetinden alıkoyamaz ve gereksiz gecikmelere neden olmamaya özen gösterirler,

c) İnceleme esnasında objektif davranırlar, kişiler ve taraflar arasında farklı muamele yapamaz, kişilere zanlı ve sanık muamelesi yapamazlar,

d) Geminin yönetimine karışamaz ve işletimine ilişkin emirler veremezler,

e) Evrak ve kayıtlar üzerine ilave ve düzeltme yapamazlar,

f) Güvenilirlik ve gizlilik esasları doğrultusunda, yapacakları işleri ve görevleri dolayısıyla edindikleri bilgi ve belgeleri Başkanın bilgisi ve izni olmaksızın açıklayamaz, hiçbir makam, idare ve kişilere gösteremez ve gönderemezler.

Kaza inceleme ekibi

Madde 12 — ÇC ve C kazaların incelemesi, gerekli görülmesi halinde en az iki DEKİK görevlisinden oluşan bir ekip marifeti ile yapılır. Kaza incelenmesinin bir ekip tarafından yapılacağı durumlarda kaza inceleme ekibindeki DEKİK görevlilerinden biri DEKİK sorumlu görevlisi olarak belirlenir ve ekip üyelerini koordine eder.

DEKİK sorumlu görevlisi olarak belirlenecek personel; uzakyol kaptanı yeterliğine sahip veya deneyimli bir kaza inceleme uzmanı yahut kazanın niteliğine göre bilgi birikimine sahip olması şartlarından en az birine sahip olmalıdır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kazaların İncelemesine İlişkin Usul ve Esaslar

Kaza inceleme kararı

Madde 13 — Her türlü deniz kazası incelemeye tabi tutulabilir. Deniz kazası ile ilgili bilginin ulaşmasını müteakip DEKİK görevlileri, kaza hakkında bilimsel ve teknik inceleme kapsamı içerisinde bilgileri toplamak üzere inceleme başlatırlar.

Kaza sonucu can kaybı, geminin bütün olarak kaybı, teknenin kırılması, şiddetli kirlilik meydana gelmesi gibi hallerde kaza incelemesi yapılması zorunludur. Yangın, patlama, karaya oturma, çarpma, geminin su alması, yan yatması ve benzeri gibi sonuçlar doğuran deniz kazalarında ise kazanın incelemesine karar verilebilir. Kazaya karışan yabancı bayraklı gemi varsa, bayrak devletinin talebi üzerine söz konusu bayrak devleti adına kaza incelemesi yapılabilir.

İnceleme

Madde 14 — Öncelikli olarak kazaya karışan gemiler başta olmak üzere, kaza ile ilgili olduğu değerlendirilen yerlerde bilimsel ve teknik inceleme kapsamı içerisinde incelemeler yapılır. DEKİK görevlisi gerekli görürse;

a) Gemi sahibinin veya işleteninin bilgisine başvurabilir,

b) Kazayla ilgili olarak kendilerine yardımcı olacağını düşündükleri kişilerin bilgilerine ve ifadelerine başvurabilir, tutanak altında ifadelerini alabilir,

c) Kazayla ilgili kayıt ve dokümanlar gibi bilgi ve belgelerin, inceleme tamamlanıncaya kadar muhafazası ve gizliliğini temin için gerekli tedbirleri alabilir veya aldırabilir.

Gemi kaptanı / donatanı / işleteni, gemileriyle ilgili kazalara yönelik olarak kendileri tarafından yapılan veya yaptırılan incelemelere ilişkin bilgileri, DEKİK tarafından istendiği takdirde, vermekle yükümlüdürler.

Kaza raporu

Madde 15 — Deniz kazalarının incelenmesi sonucunda, incelemeyi yapan DEKİK sorumlu görevlisi / DEKİK görevlilerince bir kaza raporu hazırlanır. Raporda aşağıdaki hususların mutlaka bulunması gereklidir.

a) Kazanın sebepleri ile kaza sonucunda ölüm, yaralanma, ciddi zarar veya kirlilik meydana gelip gelmediğini belirten özet bilgi,

b) Bayrak devleti, donatanlar, işletenler, şirket ve klas kuruluşunun belirtilmesi,

c) Kazaya karışan gemilerin boyutları ile ilgili detaylar, gemideki makineler, geminin mürettebatı, çalışma usulleri, gemide çalışma zamanları ve diğer ilgili konuların belirtilmesi,

d) Kazanın koşullarının da belirtildiği anlatım,

e) Mantıksal sonuçlara ulaşılmasına yönelik analiz ve yorumlar ile bulgular ve kazanın oluşmasına katkıda bulunan tüm faktörlerin belirtilmesi,

f) Geminin bir veya birkaç bölümünde kazaya neden olan metalik ve mekanik unsurlar ile insan unsurunun yorum ve analizinin yapılması,

g) Benzer kazaların önlenmesi için tavsiyeler.

Kaza raporu formatı

Madde 16 — Kaza raporunun formatı aşağıda sıralaması belirtilen konularda düzenlenir.

a) Özet: Kazaya neden olan unsurlara yer verilerek, kaza kısaca özetlenir.

b) Bilgi kaynakları: Kazanın incelemesinde kaptan, kılavuz kaptan, liman idaresi, liman işletmesi, diğer idareler, gemiadamları ve benzeri gibi hangi kaynaklardan bilgi alındığı, fotoğraf veya benzeri çeşitli bilgilerin nerelerden temin edildiği, hangi ulusal veya uluslararası kural ve dokümanların kullanıldığı gibi hususlara yer verilir.

c) Kaza hakkında bulgular ve kazanın gelişimi: Gemi ve kaza bilgileri, geminin geçmişi ve özellikleri, kazanın meydana gelmesinde etken olan koşullar ve kazanın önlenmesine yönelik alınan tedbirler ortaya konur.

d) Değerlendirme: Bu bölümde kazanın gelişimi ile ilgili ortaya konmuş olan bulgular çerçevesinde analiz yapılır.

e) Sonuçlar: Bu bölümde nihai olarak ulaşılan sonuçlar maddeler halinde yazılır. Yapılmış olan ihlal, hata, emniyetli görülmeyen fiiller sıralanarak, durum hakkında varılan karara yer verilir.

f) Tavsiyeler: Benzer kazaların meydana gelmesini önlemeye yönelik ilgili taraflara tavsiyeler ve teklif edilebilecek mevzuat değişiklikleri ile ilgili öngörülen çalışma ve benzeri hususlar yer alır.

g) Konu ile ilgili dokümanlar: İnceleme esnasında kullanılan fotoğraf, harita kroki ve benzeri eklenir.

Kazalarla ilgili doldurulacak formlar

Madde 17 — İdare bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde kazalarla ilgili doldurulacak formları belirler. İdare, DEKİK’in önerisi üzerine gerektiğinde formlarda değişiklik yapabilir ve ilave form çıkarabilir.

Kaza mahallinde inceleme yapan DEKİK görevlisi / görevlileri, İdarece belirlenmiş olan formlardan kazanın niteliğine uygun olanları doldurarak DEKİK’e iletir. İnceleme yapılırken formlarda belirtilmeyen bilgiler de toplanarak formlara eklenebilir.

Bildirim yükümlülüğü

Madde 18 — Meydana gelen deniz kazalarının niteliğine göre bilimsel ve teknik inceleme kapsamı içerisinde her gemi kaptanı, donatanı, işleteni veya acentesi;

a) ÇCK ile CK’ları en geç yirmidört saat içerisinde DEKİK’e telefon, faks, teleks, elektronik posta gibi mümkün olan en hızlı yolla bildirmekle yükümlüdür. Türk karasularında kazaya uğrayan yabancı bayraklı gemiler de bu bildirimleri DEKİK’e vermekle yükümlüdürler.

Bildirimlerde;

1) Geminin adı, IMO ve tescil numarası, balıkçı gemisi ise ruhsat numarası,

2) Donatanın adı soyadı ve adresi,

3) Kaptanın adı soyadı,

4) Kazanın tarih ve saati,

5) Geliş ve gidiş liman bilgileri,

6) Yük bilgileri,

7) Kazanın meydana geldiği mevki enlem ve boylam olarak,

8) Hava ve deniz durumu,

9) Kaza gemide meydana gelmişse geminin hangi kısmında olduğu, meydana gelen hasarı,

10) Kazaya karışan diğer gemi/gemilerin sicile kayıtlı olduğu liman ve adı,

11) Kazada ölen, yaralanan kişi veya kişiler Türk vatandaşı ise kimlik bilgileri, yabancı ise pasaport bilgileri,

12) Kazanın özet detayı ve içeriğinde kazadaki önemli olayların sıralanması, hasarın boyutları ve kirlilik veya seyir tehlikesi olup olmadığı

bilgileri yer almalıdır.

b) DEKİK, gemi kaptanından ve sahibinden ilk bildirime ilaveten daha fazla bilgi isteyebilir. Gemi kaptanı ve sahibi tarafından, DEKİK tarafından istenecek tüm bilgiler mümkün olan en iyi şekilde temin edilmelidir.

c) Deniz olaylarına ilişkin bildirimler ise onbeş gün içerisinde DEKİK’e ulaştırılır. Deniz olaylarının kazaya dönüşmesini önlemek amacıyla gemi personeli tarafından yapılan işlemler ilerideki benzer kazaların önlenmesi amacıyla kullanılabileceğinden, deniz olayı DEKİK tarafından incelemeye tabi tutulmasa bile ilgili kişilerden olaya ilişkin daha ayrıntılı bilgileri içeren bir rapor istenebilir.

Kaza inceleme sonuç raporu

Madde 19 — DEKİK tarafından deniz kazalarına ve olaylarına ilişkin olarak bilimsel ve teknik inceleme kapsamı içerisinde yapılan incelemeler sonrasında başka bir devlet adına yapılan inceleme hariç, uygun bir biçimde kaza inceleme sonuç raporu düzenlenir. Sonuç raporu DEKİK başkanı tarafından;

a) Müsteşarlık makamına,

b) Raporla ilgili kişilere veya kuruluşlara,

c) Talep edilmesi halinde mahkemelere

gönderilir.

d) Rapor sonucunda öneri ve tavsiyelerin yönlendirildiği kişilere, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlara gönderilebilir.

Bilgilerin korunması

Madde 20 — Kaza incelemesinde, kazanın aydınlatılmasına ilişkin olabilecek sefer bilgileri ile seyir bilgi kaydı (VDR) dahil, elektronik ve manyetik kayıtlar, jurnal, haritalar, video batları ve tüm bilgi ve belgeler DEKİK görevlileri tarafından geçici olarak incelenmek üzere alınabilir. Bilgi ve belgeler mümkün olduğunca hızlı bir şekilde örnekleri alınarak, alındığı yere iade edilir.

Gemi kaptanı/donatanı/işleteni tarafından, kazaya ilişkin olabilecek tüm haritalar, jurnaller, seyir bilgisi ve diğer kayıtlar, elektronik ve manyetik kayıtlar ile video kasetleri gibi tüm bilgi ve belgelerin korunması zorunludur.

Kazanın yeniden incelenmeye alınması

Madde 21 — DEKİK başkanı kaza incelemesi tamamlanmış olsa bile kaza dosyasının yeniden açılmasına ve söz konusu incelemenin yeniden yapılmasına;

a) Kaza ile ilgili yeni bilgi ve belgelerin ortaya çıkması durumunda,

b) İnceleme sonrasında herhangi bir nedenle yanlış karar verildiğine yönelik şüphe duyulması hallerinde,

c) Kazanın yeniden incelenmesini gerektirecek başka hallerin ortaya çıkması durumunda

karar verebilir.

Yeniden inceleme kararı verilmesi durumunda, gemi kaptanı ve sahibi ile gemi yabancı bayraklı ise bayrak devleti haberdar edilir ve inceleme bu Yönetmelik çerçevesinde yapılır.

Kaza incelemesiyle ilgili kayıtların açıklanması

Madde 22 — Bilimsel ve teknik inceleme kapsamı içerisinde hazırlanan kaza raporunun içeriği hariç olmak üzere; DEKİK görevlilerine kazayla ilgili bilgi ve belge veren kişilerin isim, adres ve diğer şahsi bilgi detayları açıklanmaz. Aşağıdaki kayıtlar, hakkında mahkeme kararı olmadan, incelemeden başka bir amaçla kullanılamaz.

a) DEKİK görevlileri tarafından kişilerden alınan sözlü ve yazılı ifadeler ile bu kişilere ilişkin kişisel kayıtlar, bant kayıtları ve resimler,

b) Gemi veya gemilerin işletimine karışmış kişiler arasındaki tüm haberleşmeler,

c) Kazaya veya deniz olayına karışmış kişilere ilişkin tıbbi veya gizli bilgiler,

d) Tüm sefer bilgileri, elektronik ve manyetik kayıtlar, ses kayıtları, video bantları ile diğer kayıtlar ve bu kayıtların kopyaları,

e) Bildirim kuralı altında verilen raporlar,

f) Bilgilerin analizi esnasında ifade edilen fikirler,

g) İnceleme sonrasındaki son rapordan başka raporların kopyaları.

Yabancı ülke makamları ile koordinasyon ve işbirliği

Madde 23 — Alınan kaza bilgisi ile ilgili olarak, kazaya karışan gemilerden biri veya diğerleri yabancı bayraklı ise bayrak devletine gerekli bildirimler yapılır. Kazaya uğrayan veya karışan Türk bayraklı gemi olması halinde, ilgili ülke makamları ile gerekli koordinasyon sağlanır.

Diğer ülke/ülkelerin de inceleme yapması durumunda koordine ile bir lider ülke seçilir. İnceleme esnasında diğer ilgili ülkeden de inceleme için uzman talep edilebilir.

Deniz kazalarının daha etkin ve verimli şekilde incelenmesine yönelik olarak yabancı ülkelerle yapılacak anlaşmalar, 5/5/1969 tarihli ve 1173 sayılı Milletlerarası Münasebetlerin Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun hükümlerine göre yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Araç, gereç ve diğer ihtiyaçların temini

Madde 24 — Bilimsel ve teknik inceleme kapsamı içerisinde konu ile ilgili tanık/tanıklardan alınan bilgilerin ve ilgili bilgi ve belgelerin toplanması, kayıt altına alınması için, inceleme görevi yapan DEKİK görevlilerinin ihtiyacı olan video kamera, dijital fotoğraf makinesi, ses kayıt cihazı, diz üstü bilgisayar, cep telefonu, internet bağlantısı, büro malzemeleri gibi ihtiyaçlar ile kaza incelemesine yönelik olarak araç, gereç ve diğer ihtiyaçlar için yapılacak her türlü harcama ilgili mevzuatı uyarınca karşılanır. DEKİK görevlileri bu araç ve gereçleri temiz kullanmakla ve kaza incelemesi sona erdiğinde iade etmekle yükümlüdürler.

Kimlik belgesi

Madde 25 — DEKİK görevlilerine, İdare tarafından deniz kazalarının incelenmesi hususunda yetkili olduklarını belirten kimlik belgesi verilir. Kimlik belgesi ilgililerce talep edildiğinde veya gerektiğinde gösterilir.

Eğitim

Madde 26 — İdare, DEKİK görevlilerinin kaza incelemeleri ile ilgili alınmasını gerekli gördüğü hizmet içi eğitimleri almalarını ve gerektiğinde yurtdışında ilgili kurum kuruluşlarla işbirliği yaparak yurt dışında eğitim görmelerini sağlar.

Harcırah ve yevmiyeler

Madde 27 — Deniz kazalarının incelenmesine katılan DEKİK görevlilerinin yurt içi ve yurt dışındaki tüm yol, iaşe ve ibate harcamaları ilgili mevzuatı uyarınca karşılanır.

Yurt içinde ve yurt dışında deniz kazalarını incelemekle görevlendirilenlere ve başka bir kurumdan kaza incelemesi için görevlendirilen personele 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre harcırah ödenir.

Yurt dışında ve yurt içinde acil bir inceleme gerektiği durumda, DEKİK görevlileri ve uzmanlar ilgili mevzuatı uyarınca avans alabilirler.

Görevin sona ermesi halinde yapılacak işlemler

Madde 28 — DEKİK’deki görevinden ayrılanlar, sonuçlandırılmış görevlere ilişkin raporları, henüz sonuçlandırılmamış görevlere ilişkin belgeleri, kendilerine teslim edilen kimlik belgesi, demirbaş veya diğer eşyayı DEKİK’teki görevlerinin sona erdiği tarihten itibaren onbeş gün içerisinde iade etmek zorundadır.

Vize

Madde 29 — DEKİK görevlilerinin karasularımız dışında meydana gelen deniz kazalarını inceleyebilmeleri kısa sürede yurt dışına çıkabilmelerini gerektirdiğinden, gecikmeksizin incelemeye başlayabilmeleri için vize işlemleri İdare tarafından takip edilip sonuçlandırılır.

Güvenlik güçlerinin yardımı

Madde 30 — Türk karasularında yapılan incelemelerde, ilgililerce incelemeye engel olunması, bilgi ve belgelerin yok edileceği yönünde güçlü emareler bulunması gibi nedenlerin varlığı hallerinde, DEKİK görevlilerince yetkili ve görevli güvenlik güçlerinden yardım talep edilebilir. Talebi alan güvenlik birimi adli veya mülki makamların talimatı doğrultusunda gereğini yerine getirir.

Yönetmelik hükümlerine aykırılık

Madde 31 — Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareketi tespit edilenler ve kaza ile ilgili kusuru görülenler hakkında gerekli kovuşturmanın başlatılması amacıyla Deniz Kazalarını İnceleme Komisyonu tarafından Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.

Yürürlük

Madde 32 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 33 — Bu Yönetmelik hükümlerini Denizcilik Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.