Yönetmelik

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:

Petrol Piyasası Bilgi Sistemi Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı; petrol piyasasının 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununda yer alan amaçlara uygun, sağlıklı ve düzenli işleyişinin sağlanmasına yönelik olarak; bilgilerin edinilmesi, veri tabanına işlenmesi, derlenmesi, saklanması ile kamuya ve ilgililere açıklanmasına ilişkin ilke, usul ve esasların düzenlenmesidir.

Kapsam

Madde 2 — Bu Yönetmelik, petrol piyasası ile ilgili bilgilerin; edinilmesi, işlenmesi, derlenmesi, saklanması ve açıklanmasına ilişkin olarak;

Bildirimlere ve bildirim yükümlülüklerine,

Veri tabanı, form ve formüllerin oluşturulmasına ve uygulanmasına,

Bilgilerin derlenmesi, saklanması ile kamuya ve ilgililere açıklanmasına,

ilişkin ilke, usul ve esasları kapsar.

Dayanak

Madde 3 — Bu Yönetmelik; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 14 üncü maddesinin beşinci fıkrası ile 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 5/B maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi hükümleri uyarınca hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4 — Kanunda yer alan ibarelerin yanı sıra bu Yönetmelikte geçen;

Kanun: 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununu,

Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

Başkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanını,

Açıklama Formatı: Bilgilerin kamuya ve/veya ilgililere sunumunda kullanılan biçimi,

Açıklama Programı: Kamuoyuna ve ilgililere yapılacak sunumların adları ve takvimi ile varsa ilgililere dağıtım planını belirleyen dokümanı,

Beyan: İlgilinin, sorumluluğunun bilincinde olarak ve özgür iradesi ile Kuruma yasal veya fiili bir durumun varlığını ifade etmek amacıyla verdiği sözel ve/veya sayısal yazılı bilgileri,

Bildirim: İlgili mevzuat gereği bildirim yükümlülükleri kapsamında, bir hususu belirlemek veya açıklamak amacıyla Kuruma verilen yazılı beyanı,

Derleme: Veri tabanındaki bilgilerden, formüller aracılığı ile açıklama formatları oluşturulmasını,

Form: Boyut ve başlıkları ile veri alanları belirlenmiş dokümanı,

Formül: Veri tabanında yer alan bilginin derlenmesinde kullanılacak ilke, kabul ve hesaplama yöntemlerinin belirlendiği dokümanı,

İşleme: Bildirimler kapsamında veya diğer kaynaklardan toplanan bilgilerin, veri tabanına aktarılmasını,

Saklama: Veri tabanı ile bu tabana işlenmiş veya işlenecek bilgilerin yer aldığı belgelere, yetkililer dışındaki kişilerin erişiminin engellenmesi ile gerektiğinde ibraz amacıyla bu bilgi ve belgelerin muhafazasını,

Sır: Lisans sahibinin petrol sektörünün her safhasında elde ettiği tecrübe ve yaptığı işlem ve kurdurduğu iş münasebetlerini ve benzerlerini ilgilendiren ve yalnız lisans sahibi ile birlikte çalıştığı kimselerce bilinen ve umumca veya her halde ilgili petrol endüstrisi kolunda çalışanların büyük çoğunluğunca bilinmeyen her türlü teknik, ticari ve mali bilgileri,

Veri Tabanı: Derleme amacıyla bilgisayara işlenmiş bilgilerden oluşan ortamı,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

İlkeler ve Gizlilik

İlkeler

Madde 5 — Bildirim yükümlülükleri ile bilginin işlenmesi, derlenmesi ve açıklanmasına ilişkin olarak aşağıdaki ilkeler uygulanır:

a) Bildirim yükümlülükleri istisnai hâller dışında yönetmeliklerle düzenlenir (Ön araştırma, soruşturma ve denetim faaliyetleri kapsamında istenecek bilgi ve belgelere ilişkin ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.).

b) Bildirim yükümlülüklerinin düzenlenmesinde, kimlerin yükümlü olacağı ile yükümlülüğün doğuşu, kapsamı, yerine getirilme şekli, zamanı ve gerekli görülen diğer hususlar belirtilir.

c) Bildirim yükümlülüğüne ilişkin hükümlerin ihdasında, bilginin edinme maliyeti ile bilgiden sağlanması beklenilen fayda dikkate alınır.

d) Bilginin işlenmesi, derlenmesi ve açıklanması sürecinde sırasıyla; tarafsızlık, güven, emniyet, işlevsellik, sürat ve ekonomi göz önünde bulundurulur.

e) Açıklama formatları ve resmî amaçlı yazışmalar dışında, veri tabanına işlenen her türlü bilgi gizli olup, sadece hizmet gerekleri için genelleştirilmek kaydıyla, hizmete özel olarak kullanılabilir.

f) Açıklamalarda, zorunlu haller dışında, bilgilerin sunumunda isim, ticarî unvan ve marka kullanılmaz.

Bu maddede yer almayan hususlarda, ilgili ve diğer mevzuat hükümleri ile mesleki etik kuralları esas alınır.

Gizlilik

Madde 6 — Kanun hükümlerine göre görevli kimseler, görevleri sebebiyle öğrendikleri, petrol piyasasına ilişkin sırlarla, malî ve piyasa faaliyeti ile ilgili teknik mahiyetteki sırları, mevzuatla yetkili kılınan merciler dışında bildirim yükümlüsünün rızası olmadıkça, lisans sahipleri için lisansın geçerli olduğu sürece, diğer kişiler için beş yıl süreyle gizli tutmak zorundadır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Bilgilerin Toplanması ve Bildirim Yükümlülükleri

Bilgilerin toplanması

Madde 7 — Bilgiler, bildirim yükümlülerinden ve/veya ihtiyaç duyulan konularda diğer şekillerle toplanır.

Form aracılığıyla yapılması gereken bildirim yükümlüklerinde kullanılacak formların, ihdas, iptal ve değişiklik işlemleri Kurul kararı ile yapılır. Kod numarası verilen formlar; bildirimin elektronik ortamda yapılmasına veya formun yazılmasına imkan verecek şekilde internette yayımlanır. Elektronik ortamda bildirime tabi formlar ile bu formlara ilişkin uygulama usul ve esasları yükümlülere tebliğ edilir.

Bildirim genel esasları

Madde 8 — Bildirimler, bu Yönetmelikte belirlenen ilke, usul ve esaslar çerçevesinde, bildirim yükümlüleri tarafından, dönemsel veya oluşuma bağlı olarak yapılır.

Bildirimler, gerçek kişi veya tüzel kişiyi temsil ve ilzama yetkili kişiler tarafından ve aksi belirtilmedikçe ilgili form kullanılarak, internetten bildirim ve yazılı teyit esasına göre yapılır.

Türkiye’de yerleşik sayılan ve yabancı devletler mevzuatına göre sermaye şirketi niteliğinde bulunan özel hukuk tüzel kişilerince yapılan bildirimlerde, Türkiye’de yerleşik kişilerden istenen beyan ve belgelerin, yerleşik olunan devletteki kanunen yetkili mercilerce onaylanmış eşdeğerleri geçerlidir.

Bildirime ilişkin yazı eklerinde yabancı dille yazılmış bilgi ve belgelerin yer alması hâlinde, bunların yeminli tercüme bürolarınca yapılmış noter onaylı Türkçe tercümelerine de yer verilir.

Dönemsel bildirimlerde, bir önceki dönemin tamamında çalışılmamış ise yapılan bildirimlerde bu durum belirtilir ve çalışılan süre dönem addedilir.

Dönemsel bildirimler

Madde 9 — Dönemsel bildirimlerden;

a) Yıllık bildirimler; yılda bir kez aşağıda belirtilen şekilde yapılır:

1) Pazarlama Projeksiyonu Bildirimi; rafinerici, dağıtıcı ve ihrakiye teslimi lisansı sahipleri ile lisanslarında ihrakiye teslimi faaliyeti yer alan rafinerici ve dağıtıcı lisans sahiplerince, bulunulan yılın Nisan ayından başlayıp izleyen yılın Mart ayı sonunda biten döneme ilişkin olarak her yıl Şubat ayının son gününe kadar yapılır. Bildirim ekinde; akaryakıt ve/veya ihrakiyeye ilişkin "Pazarlama Projeksiyonu Beyanı" yer alır.

2) Katılma Payı Bildirimi; rafinerici, iletim, depolama, işleme, dağıtıcı, taşıma, bayilik, madeni yağ ve ihrakiye teslimi lisansı sahiplerince, katılma payı sıfır olarak belirlenen yıllar hariç olmak üzere, bir önceki takvim yılına ilişkin olarak her yıl Mayıs ayının son gününe kadar yapılır. Bildirim ekinde; "Katılma Payı Beyanı" ve "Gelir Tablosu" yer alır.

3) Stok ve Gelir Bildirimi; rafinerici lisansı sahiplerince, bir önceki takvim yılına ilişkin olarak, her yıl Mayıs ayı son gününe kadar yapılır. Bildirim ekinde; "Stok ve Gelir Beyanı", "İcmal Listesi" ve "Gelir Payına İlişkin Gelir Tablosu ve Bilânço" yer alır.

4) Serbest Kullanım Bildirimi; serbest kullanıcı lisansı sahiplerince, bir önceki takvim yılına ilişkin olarak, her yıl Mayıs ayının son gününe kadar eksiz olarak yapılır.

5) Yerli Akaryakıt Harici Ürün Teslim Bildirimi; yurt içinde akaryakıt haricî ürün üreterek, yurt içinde üçüncü kişilere satan kişilerce, bir önceki takvim yılına ilişkin olarak her yıl Ocak ayının son gününe kadar yapılır. Bildirime, sayfa eklenebilir.

b) Üç Aylık Bildirimler; 1. Çeyrek (Ocak-Şubat-Mart), 2. Çeyrek (Nisan-Mayıs-Haziran), 3. Çeyrek (Temmuz-Ağustos-Eylül) ve 4. Çeyrek (Ekim-Kasım-Aralık) dönemlere ilişkin olarak yılda dört kez çeyrek dönemleri izleyen ayların (Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim) sonuna kadar aşağıda belirtilen şekilde yapılır.

1) Akaryakıt Pazarlama Projeksiyonu Gerçekleşme Bildirimi; rafinerici ve dağıtıcı lisansı sahiplerince yapılır. Bildirimin ekinde; "Pazarlama Projeksiyonu Gerçekleşme Beyanı-I", "Pazarlama Projeksiyonu Gerçekleşme Beyanı-II", "Sapma Açıklamaları Beyanı", "Pazarlama Projeksiyonu Değişiklik Beyanı" ve "Ulusal Marker Kullanım Çizelgesi" yer alır.

2) İhrakiye Pazarlama Projeksiyonu Gerçekleşme Bildirimi; ihrakiye teslim lisansı sahipleri ile lisanslarında ihrakiye teslimi faaliyeti yer alan rafinerici ve dağıtıcı lisansı sahiplerince yapılır. Bildirimin ekinde; "Pazarlama Projeksiyonu Gerçekleşme Beyanı-I", "Pazarlama Projeksiyonu Gerçekleşme Beyanı-II", "Sapma Açıklamaları Beyanı", "Pazarlama Projeksiyonu Değişiklik Beyanı" ve "Ulusal Marker Kullanım Çizelgesi" yer alır.

3) Madeni Yağ Fiili İthalât İhracat Bildirimi; madeni yağ lisansı sahipleri ile lisanslarında madenî yağ faaliyeti yer alan rafinerici ve dağıtıcı lisansı sahiplerince yapılır. Bildirim ekinde, "Madeni Yağ Fiili İthalat-İhracat Beyanı" yer alır.

c) Aylık bildirimler; aylık dönemlere ilişkin olarak izleyen ayların sonuna kadar aşağıda belirtilen şekilde yapılır:

1) Aylık Rafinerici Bildirimi; rafinerici lisansı sahiplerince yapılır. Bildirim ekinde; "Stok Beyanı", "Ham Petrol İthalat-İhracat Beyanı", "Ulusal Marker İzleme Çizelgesi", "Ham-Ara Madde Hareketleri Beyanı" ve "Ürün Hareketleri Beyanı (Rafinerici)" yer alır.

2) Aylık Dağıtıcı Bildirimi; dağıtıcı lisansı sahiplerince yapılır. Bildirim ekinde; "Stok Beyanı", "Ulusal Marker İzleme Çizelgesi", "Bayi Hareketleri Beyanı", "Bayi Denetim Beyanı" ve "Ürün Hareketleri Beyanı (Akaryakıt Dağıtım)" yer alır.

3) Aylık İhrakiye Teslimi Bildirimi; ihrakiye teslim lisansı sahipleri ile lisanslarında ihrakiye teslimi faaliyeti yer alan rafinerici ve dağıtıcı lisansı sahiplerince yapılır. Bildirim ekinde, "Ulusal Marker İzleme Çizelgesi" ve "Ürün Hareketleri Beyanı (İhrakiye Teslimi)" yer alır.

4) Aylık Üretici Bildirimi; yurt içi ham petrol üreticilerince yapılır. Bildirim ekinde; "Ham Petrol İthalat-İhracat Beyanı" yer alır.

5) Aylık Sanayici Bildirimi; sanayi tesislerinde yan ürün olarak elde edilen ürünün dağıtıcılara veya rafinerilere teslim eden sanayicilerce yapılır. Bildirim ekinde "Yan Ürün Beyanı" yer alır.

6) Serbest Kullanıcı Bildirimi; stok yükümlülüğü kapsamında bulunan serbest kullanıcı lisansı sahiplerince yapılır. Bildirim ekinde "Stok Beyanı" yer alır.

Rafinerici ve üreticilerin ithalat veya ihracatı arızi olarak yapmaları, talepte bulunmaları ve Kurumca uygun görülmesi halinde, "Ham Petrol İthalat-İhracat Bildirimi", üç aylık veya oluşuma bağlı bildirim yükümlüğü hâline getirilebilir.

Oluşuma bağlı bildirimler

Madde 10 — Aşağıda sayılan eylem veya durumların oluşması hâlinde, lisans sahipleri ve diğer ilgililer, aşağıda sayılan bildirimleri yapmakla yükümlüdür.

a) Faaliyete Başlama Bildirimi; serbest kullanıcı lisansı sahipleri hariç olmak üzere, lisans sahiplerince, faaliyete yeni veya herhangi bir nedenle on günü aşan bir aradan sonra yeniden başlanması hâlinde, olayı izleyen 15 gün içinde yapılır.

b) Faaliyete Bırakma Bildirimi; serbest kullanıcı lisansı sahipleri hariç olmak üzere, lisans sahiplerince, faaliyetin bırakılması halinde, olayı izleyen 15 gün içinde yapılır.

c) Tip Sözleşme Bildirimi; lisans sahiplerinin esas faaliyetlerine ilişkin tip sözleşme örnekleri hazırlamaları veya bunlarda değişiklik yapmaları halinde, bunların yürürlüğe konulmasından önce yapılır. Bildirim ekinde "Tip Sözleşme", sadece değişiklik hâlinde "Tip Sözleşme Beyanı" yer alır.

d) Önemli Olay Bildirimi; rafinerici, iletim, depolama, işleme, madeni yağ, dağıtıcı, ihrakiye teslimi ve taşıma lisansı (denizyolu) sahiplerince, kamunun can ve mal emniyeti ile çevre güvenliğini ve/veya lisans kapsamındaki faaliyeti veya faaliyetin yürütüldüğü tesisi önemli ölçüde tehlikeye sokan, tehdit eden veya olumsuz etkileyen bir durumla karşılaşmaları halinde, aynı gün içerisinde yapılır. Bildirim ekinde "Önemli Olay Beyanı" yer alır.

e) Akaryakıt İthalat-İhracat Bildirimi; akaryakıt ithalat veya ihracatı yapacak olmaları hâlinde rafinerici, dağıtıcı ve ihrakiye teslimi lisansı sahiplerince, ithalat ve ihracatın yapılacağı tarihten önce yapılır. Bildirimin ekinde; "Akaryakıt İthalat-İhracat Beyanı" yer alır.

f) Tarife Değişikliği Bildirimi; tarifelerin değişmesi hâlinde, rafinerici, dağıtıcı, işleme ve depolama lisansı sahiplerince, tarife değişikliğinin yürürlüğe girmesinden önce yapılır. Bildirime, "Tarife Değişikliği Beyanı" eklenir.

g) İşaretleme ve Katkılama Bildirimi; rafinerici ve dağıtıcı lisansı sahiplerince, akaryakıt vasfı kazanmış maddelere, ilk kez marker ve katkı maddeleri ilave edilmeden önce yapılır. Bildirime, marker ve katkı maddesine ilişkin bilgi ve belgeler eklenir.

h) Dâhilde İşleme Kapsamında Akaryakıt ve Madeni Yağ İthalat Bildirimi; dahilde işleme belgesi kapsamında elektrik ihraç eden elektrik üretim şirketleri ile otomotiv ihraç eden otomotiv üreticilerince, akaryakıt ve/veya madeni yağ temin etmeden önce yapılır. Bildirime, dahilde işleme belgesi sureti eklenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Bilgilerin İşlemesi, Derlemesi ve Açıklanması

Bilgilerin işlenmesi

Madde 11 — Veri tabanı, bildirimler ve diğer kaynaklardan toplanan bilgilerin işlenmesi ile oluşturulur. Veri tabanına işlenme ile bilgilerin değiştirilmesine ve silinmesine ilişkin erişim, yetkilendirme, güvenlik ve benzeri hususlar Görevlendirme ve Sistem İşletme Talimatları ile belirlenir. Talimatların ihdas, değişiklik ve iptal işlemleri Başkan onayı ile karara bağlanır.

Bilgilerin derlenmesi

Madde 12 — Veri tabanındaki bilgiler; Kurul kararı ile onay sonrası, kod numarası olan formüller esas alınarak derlenir ve Kurum internet sayfasında yayımlanır.

Veri tabanında yer alan bilgiler, formlar ve formüller, her yıl Kasım ayı içinde incelenerek, Veri Tabanı Değerlendirme Raporu hazırlanır. Raporun Kurulca onayı sonrasında, değişiklikler yıl başından itibaren yürürlüğe konulur. Acil durumlarda, Başkan onayı ile geçici olarak veri tabanı dışında izleme yapılabilir.

Bilgilerin açıklanması

Madde 13 — Açıklama formatları ve açıklama programının kabul veya değiştirilmesi işlemleri, Kurulca karara bağlanır. Kod numarası verilen açıklama formatları Kurum internet sayfasında yayımlanır.

Açıklama formatı, açıklama programına göre ilgililere veya kamuoyuna bildirilir veya duyurulur.

Açıklama formatlarının ihdası, değişikliği ve iptali ile açıklama programı onayı ve revizyonu işlemleri her yıl Kasım ayında Kurul Kararı ile sonuçlandırılarak, 1 Ocak tarihinden itibaren uygulamaya konulur. İlgililerin acil bilgi isteklerinde ve format değişikliklerinde Başkan onayı ile geçici düzenlemeler yapılabilir.

Açıklama programında, Yıllık Çalışma Raporunda yer alacak açıklama formatları da belirlenir.

Milletlerarası anlaşmalar gereği doğan bildirim yükümlülükleri ile Kurumca müdahil olunan organizasyonlara yapılacak açıklamaların kapsamı Başkan Olur’u ile belirlenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Saklama

Bilgilerin saklanması

Madde 14 — Veri tabanı ile buna dayanak oluşturan her türlü belge 5 yıl süreyle saklanır. Veri tabanı ve buna dayanak oluşturan dokümanlara yetkisiz kişilerin erişiminin engellenmesine yönelik tedbirler alınır.

Kayıt ve bildirimlerin saklanması

Madde 15 — Rafinerici, iletim, depolama, işleme, madenî yağ, dağıtıcı, bayilik, ihrakiye teslimi ve taşıma lisansı sahipleri;

a) Analiz Raporlarını ve bildirim kayıtlarını kronolojik sıra izleyen ayrı dosyalarda en az beş yıl süreyle saklamak,

b) Varsa otomasyon sisteminde oluşmuş verileri en az bir yıl saklamak,

c) Lisansa konu tesisine ait hâlihazır plân ve projeleri faaliyet süresince tesisinde bulundurmak,

ile yükümlüdür.

ALTINCI BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Geçici Madde 1 — Kurum Düzenleyici Bilgi Sistemi hazırlanıncaya kadar, bu Yönetmeliğin veri tabanı oluşturulmasına ilişkin hükümleri uygulanmaz. Bu dönemde, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla izlemeyi kolaylaştırıcı ve güvenliği sağlayıcı yardımcı defterler tutulabilir. Yardımcı defterlerin içerikleri ile kayıt düzeninin işleyişine ilişkin geçici usul ve esasların oluşturulmasında Petrol Piyasası Dairesi Başkanı yetkilidir.

Yürürlük

Madde 16 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 17 — Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı yürütür.