Yönetmelik Çevre
ve Orman Bakanlığından: Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde
Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği (76/464/ AB) BİRİNCİ
BÖLÜM Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde
1 — Bu Yönetmeliğin amacı; su ve çevresinde tehlikeli
maddelerden kaynaklanan kirliliğin tespiti, önlenmesi ve kademeli olarak
azaltılmasıdır. Kapsam Madde
2 — Bu Yönetmelik; yüzeysel sularda, haliç sularında,
bölgesel sularda kirliliğe neden olan tehlikeli maddelerin belirlenmesi,
kirlilik azaltma programlarının oluşturulması, kirliliğin önlenmesi ve
izlenmesi, suya deşarj edilen tehlikeli maddelerin envanterinin yapılması,
deşarj standartları ve kalite kriterlerinin belirlenmesi ile ilgili teknik ve
idari esasları kapsar. Dayanak Madde
3 — Bu Yönetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre
Kanununun 8 inci maddesi ile 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve Orman
Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 ve 9 uncu maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde
4 — Bu Yönetmelikte geçen; Bakanlık: Çevre ve Orman
Bakanlığını, AB: Avrupa Birliğini, Alıcı ortam: Atıksuların deşarj
edildiği veya dolaylı olarak karıştığı göl, akarsu, kıyı ve deniz suları ile
yeraltı suları gibi yakın veya uzak çevreyi,
Az tehlikeli maddeler: Bu
Yönetmeliğin Ek-1 inde yer alan tehlikeli maddelere göre daha az tehlikeli
olan ve bu Yönetmeliğin Ek-2 sinde yer alan tehlikeli maddeleri, Belirleme sınırı: Bir maddenin en
küçük miktarının verilen çalışma metoduna dayalı olarak bir örnekte nicel
olarak belirlenebilen ve sıfırdan ayırt edilebilen miktarı, Çok tehlikeli maddeler: Esas
olarak toksisiteleri, kalıcılıkları ve biyolojik birikme özelliklerine dayalı
olarak zararsız maddelere dönüşen maddeler hariç bu Yönetmeliğin Ek–1 inde
yer alan tehlikeli maddeleri, Deşarj: Yüzeysel sulara, bölgesel sulara, iç kıyı sularına; dip
tarama artıklarının boşaltılması, bölgesel sularda gemilerden işletme gereği
yapılan deşarjlar ve çöp boşaltması hariç olmak üzere; bu Yönetmeliğin Ek–1
ve Ek–2 sindeki maddelerden herhangi birisinin dâhil edilmesini, Endüstriyel atıksu: Endüstri
kuruluşlarından, imalathanelerden, atölyelerden, tamirhanelerden, küçük
sanayi sitelerinden ve organize sanayi bölgelerinden kaynaklanan her türlü
işlem ve yıkama artığı suları, proses suları ile karıştırılmadan ayrı olarak
işlem görüp uzaklaştırılan kazan ve soğutma sularını, Haliç: Bir nehir ağzındaki tatlı
su ile deniz kıyı suyu arasındaki geçiş bölgesini, İlgili idare: a) Kanalizasyona
deşarjın söz konusu olduğu durumlarda; Bağlantı Kalite Kontrol İzin
Belgesinin düzenlenmesi, verilen izinlerin ve deşarjların kontrol ve
denetiminden, elde edilen verilerin Bakanlığa rapor edilmesinden sorumlu
ilgili idare olarak 10/7/2004 tarihli ve
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamında büyükşehir belediyelerini
ve 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu çerçevesinde diğer
belediyeleri, b) Alıcı ortama doğrudan deşarj
söz konusu ise, Tehlikeli Madde Deşarj İzin Belgesinin düzenlenmesi ve verilen
izinlerin kontrolü ile denetimi hususunda, mahalli çevre kurulunun uygun
görüşü doğrultusunda mahallin en büyük mülki amirliğini, c) Bu Yönetmeliğin Ek–1 inde yer
alan tehlikeli maddelere ilişkin olarak özel programların oluşturulması ve
uygulanması ile kontrolünden sorumlu ilgili idare olarak Bakanlığı, d) Kalite kriterlerine dayalı
deşarj izinlerinin verilmesi ve kontrolü ayrıca bu Yönetmeliğin EK–2 sinde
yer alan tehlikeli maddelerin neden olduğu kirliğin kademeli olarak
azaltılması amacıyla hazırlanacak olan kirlilik azaltma programlarının
oluşturulması ve uygulanmasında ilgili idare olarak Bakanlığı ve 7/8/1991
tarihli ve 441 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında Tarım ve Köyişleri
Bakanlığını, Kıtaiçi yüzeysel sular: Ulusal
sınırlar içerisinde yer alan bütün durgun ya da akan tatlı yer üstü sularını,
Kirlenme: Doğal veya insan
faaliyetleri sonucu, insan sağlığını tehlikeye atacak, yaşam kaynaklarına ve
su ekosistemlerine zarar verecek yasal su kullanımlarını kısıtlayacak şekilde
doğrudan ya da dolaylı olarak maddelerin veya enerjinin su çevresine
boşaltımı, Limit değerler: Atıksu deşarjında
izin verilen maksimum kirletici miktarı ve/veya konsantrasyonu, Sediman: Akarsu içerisinde veya
taşkın suda taşınan materyali, Tehlikeli maddeler: Su çevresi
için önemli risk teşkil eden zehirlilik, kalıcılık ve biyolojik birikme
özelliğinde olan madde ve madde gruplarını, ifade eder. İKİNCİ
BÖLÜM Genel
Hükümler Tehlikeli maddelerden kaynaklanan su kirliliğinin azaltılması ile
ilgili esaslar Madde
5 — Tehlikeli maddelerin neden olduğu kirliliğe karşı
suların korunması ve kirliliğin kademeli olarak azaltılarak ortadan
kaldırılmasında; a) Tehlikeli maddelerin neden
olduğu su kirliliklerinin kontrolünde her bir tehlikeli maddenin
kanalizasyona deşarjında kanalizasyona bağlantı kalite kontrol izin belgesi,
alıcı ortama deşarjda bu Yönetmeliğin Ek–5 indeki tehlikeli madde deşarj izin
belgesinin düzenlenmesi, b) Tehlikeli madde deşarj izin
belgesinde tehlikeli maddelerin bu Yönetmelikte verilen deşarj limit
değerlerini aşmaması, c) Kirliliğin azaltılması,
giderilmesi ve kirliliğe engel olunabilmesi için temiz üretim teknolojilerine
başvurulması, d) Ulusal ve/veya bölgesel bazda
bu Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2 sinde verilen tehlikeli maddeler için deşarj
limit değerleri ile su kalite kriterlerinin belirlenmesi için envanter
çalışmasının yapılması, izleme sisteminin oluşturulması ile deşarjı söz
konusu olan tehlikeli maddelerin envanterinin tutulması, e) Bu Yönetmelik kapsamında
belirlenen esaslar çerçevesinde izinlerle verilecek olan deşarjlar dışında
tehlikeli madde deşarjının yasaklanması, f) Bu Yönetmeliğin Ek-2 sinde
verilen tehlikeli maddelerin neden olduğu kirliliğin azaltılması ve ortadan
kaldırılması için ulusal ve/veya bölgesel bazda kirlilik azaltma
programlarının oluşturulması, g) Bu Yönetmelikte yer alan
hükümlerin uygulanması ile birlikte; suda sediman ve biotalar ile diğer çevre
bileşenlerinde (hava, toprak ve benzeri) kirlilik oranının artmamasının
sağlanması, h) Bu Yönetmeliğin Ek–2 sinde yer
alan tehlikeli maddeler için; kalite kriterlerine dayalı deşarj
standartlarının belirlenmesi, ı) İlgili idarece tehlikeli
maddelerin çevrede oluşturduğu veya oluşturacağı zehirlilik, kalıcılık ve
biyolojik birikme özellikleri, alıcı ortamın miktar, kalite ve biyolojik
özellikleri dikkate alınarak; bu Yönetmelikle belirlenen ve envanter
çalışması neticesinde belirlenecek olan limit değerlerden daha kısıtlayıcı
değerlerin uygulanması, j) Bu Yönetmelik hükümlerinin
evsel atıksuya ve derin, tuzlu ve kullanılamaz katmana enjekte deşarjlara
uygulanmaması, k) Kalite kriterlerine dayalı
deşarj izinlerinin verilebilmesi için izleme ağının oluşturulması, l) Bu Yönetmeliğin Ek–1 ve Ek–2
sinde yer almayan ve ileride üretilecek ve/veya üretimde kullanılacak maddelerin
Bakanlık tarafından bu eklerden birine ilave edilebilmesi, esastır. ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM Programların
Oluşturulması Kirlilik azaltma programlarının oluşturulması Madde
6 — Bu Yönetmeliğin Ek-2 sinde yer alan tehlikeli
maddelerin neden olduğu kirliliğin azaltılması ve giderilmesi; doğal
kaynakların etkin kullanımının sağlanması amacıyla tehlikeli madde deşarjında
bulunan kuruluşlar kirlilik azaltma programlarını oluştururlar. Kirlilik azaltma programına ilişkin esaslar Madde
7 — Bu madde kapsamında yer alan hükümler; bu Yönetmeliğin
Ek–2 sinde verilen tehlikeli maddelerin neden olduğu kirliliği azaltmak için
oluşturulacak programlara ilişkin usul ve esasları kapsar. Bu kapsamda: a) Tehlikeli maddelerin
deşarjının azaltılması için hazırlanacak programların bu Yönetmeliğin EK–2
sinde verilen, envanter ve izleme çalışmalarından sonra da ilave edilecek
olan alıcı ortam kalite kriterleri, deşarj limitleri ile uyumlu olmalıdır. b) Kirlilik azaltma programı Bakanlıkça
gözden geçirilir ve gelişmelere açık olması sağlanır. c) Program; kalite kriterleri
ve/veya deşarj standartları dikkate alınarak oluşturulur. d) Kirlilik azaltma programları
kapsamında; deşarj limit değerleri belirlenirken uygulanabilir en iyi temiz
üretim teknolojileri göz önünde bulundurulur. e) Programların uygulanması ile
su, hava ve toprakta kirlilik oranı artırılmamalıdır. f) Kirlilik azaltma programları;
üretimde kullanılan tehlikeli maddelerin miktarı, listesi ve ağırlık oranı
ile atıksuyun tehlikeli madde içeriği göz önünde bulundurularak alınacak
önlemler paketi ve kontrol mekanizması ile deşarj izin belgesinin geçerlilik
süresini içerir. Özel programların oluşturulması Madde
8 — Bu Yönetmeliğin Ek-1 inde yer alan, limit değerleri
verilen ya da başka mevzuatlarla limit değerleri belirlenmiş olan tehlikeli
maddeler ile diğer önemli kaynaklardan gelen kirliliğin azaltılması için özel
programlar uygulanır. Bu programlar; bu Yönetmeliğin Ek–1 inde yer alan çok
tehlikeli maddelerle daha az tehlikeli maddelerin yer değiştirmesini, yeniden
kazanılması için en uygun önlemleri ve teknikleri içerir. DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM Deşarj
ile İlgili Usul ve Esaslar Tehlikeli maddelerin deşarj esasları Madde
9 — Tehlikeli madde içeren atıksuların alıcı ortama
doğrudan deşarjı yasaktır. Tehlikeli maddelerin alıcı ortama deşarjına
ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir: a) Tehlikeli madde içeren
atıksuların bu Yönetmelik kapsamında yer alan alıcı ortama veya kanalizasyona
deşarjında; ilgili idareden izin alınması, alınan izinlerin hazırlanacak olan
kirlilik azaltma programları ile özel programlara uyum sağlaması esastır. b) Bu Yönetmelikle belirlenen
limit değerler aşılamaz. c) Belirlenen limit değerlerin
uygulanması ile zaman içinde tehlikeli madde oranı sedimanlarda ve/veya
yumuşakçalarda ve/veya kabuklu deniz canlılarında, suda, havada, toprakta ve
diğer çevre bileşenlerinde kontrol edilerek kirliliğin artmaması sağlanır. Bu
konu ile ilgili olarak ilgili idare tarafından gerekli tedbir
alınır/aldırılır. d) Asbest maddesinin, kağıt,
çimento, alçı ve benzeri malzemelerin üretiminde kullanılmasıyla ortaya çıkan
atıksuyunda askıda toplam katı madde limit değeri 30 gr/m3’ü geçmez. Asbest
maddesinin, kağıt veya tabaka üretiminde kullanılması ile ortaya çıkan suyun
geri kazanılması esastır. Kanalizasyona
deşarj standartlarına ilişkin esaslar Madde
10 — Kanalizasyona deşarj standartlarına ilişkin esaslar
aşağıda belirtilmiştir: a) Bu Yönetmeliğin Ek–1 ve Ek–2
sinde yer alan tehlikeli maddelerin kanalizasyona deşarjında; 5216 ve 5393
sayılı Kanunlar kapsamında belediyelerce Bağlantı Kalite Kontrol İzin Belgesi
düzenlenir. Düzenlenen izin belgesi ile sağlanacak olan deşarj
standartlarının; bu Yönetmelikte belirtilen standartlarla paralellik arz
etmesi gerekir. Ancak; bu Yönetmeliğin Ek–1 ve Ek–2 sinde verilen değerlerin
altında kısıtlamaya gidilmesi durumunda Bakanlığın uygun görüşünün alınması
gerekir. b) İlgili idarece düzenlenen izin
belgelerinin detayları, izin verilen deşarjın kontrol sonuçları ile alıcı ortam
kalite kriterlerine ilişkin izleme sonuçları, tehlikeli maddeler konusunda
ülkede düzenli bir envanterin tutulması ve veri tabanının oluşturulması için
her yıl düzenli olarak Bakanlığa gönderilir. c) Kanalizasyon sistemi çıkışında
deşarj edilen ve atıksu özellikleri bu Yönetmelikte belirtilen deşarj
limitleri ile alıcı ortam kalite kriterlerinin sağlanamayacağı yerlerde
kanalizasyona deşarj; alıcı ortama deşarj gibi kabul edilir ve bu Yönetmelik
hükümleri kapsamında gerekli olan standartların sağlanması ilgili idarece
gerçek ve tüzel kişilerden istenir. Tehlikeli
maddeler için deşarj izin belgesinin düzenlenmesi Madde
11 — Bu Yönetmelik esaslarına uymak şartı ile atıksularında
tehlikeli madde bulunduran sektörlerin tehlikeli maddeler için deşarj izin
belgesi alması gerekir. a) Atıksularında; bu Yönetmeliğin
Ek–1 inde yer alan tehlikeli maddeleri içeren sektörlerin sağlaması gereken
deşarj standartları ile kalite kriterleri Tablo (1–14) arasında verilmiştir.
Ek–1 de yer alan tehlikeli maddelerin bu Yönetmelik kapsamında alıcı ortama
deşarjının söz konusu olması halinde gerçek ve tüzel kişiler bu Yönetmelik
hükümleri kapsamında ilgili idareden tehlikeli madde deşarj izin belgesi
almakla yükümlüdür. b) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin Tablo (5–21)
arasında yer alan sektörlerden; atıksuyunda tehlikeli madde bulunduran
sektörler bu Yönetmelik hükümleri kapsamında tehlikeli madde deşarj izin
belgesi için ilgili idareye başvurmak zorundadır. c) Alıcı ortama tehlikeli
maddelerin deşarjı için deşarj izin başvurusunda bulunan gerçek ve tüzel
kişiler bu Yönetmeliğin Ek–3 ünde bulunan tehlikeli madde deşarj izin başvuru
formunu doldurmakla yükümlüdür. Tehlikeli
madde deşarj izin başvuru formuna kirlilik azaltma programları eklenir. Alıcı
ortama tehlikeli madde deşarj izin başvurusunda, dosyasının eksiksiz olarak
hazırlanması ve alınan en az üç adet atık su numunesi analiz sonuçlarının
aritmetik ortalamasının bu Yönetmelikte belirtilen standartları sağlaması
durumunda müracaat tarihinden itibaren en geç iki ay içerisinde izin
başvurusu sonuçlandırılır. d) Tehlikeli Madde Deşarj İzin
Belgesi, deşarj edilen atıksudaki tehlikeli madde miktarına bakılmaksızın
düzenlenir. Deşarj edilen atık suda tehlikeli madde miktarı ardışık iki
deşarj izninde bu Yönetmelikle belirtilen limit değerlerden beş kez daha
küçük oranlarda ise; tehlikeli madde deşarj izin belgesinde bu tehlikeli
maddenin belirtilmesine gerek olmadığına ilgili idarece karar verilir. e) Tehlikeli madde deşarj izin
belgesi, izin veren ilgili idare tarafından en az dört yılda bir yeniden
gözden geçirilir. f) Tehlikeli maddelerin
deşarjında bulunan kişi-kurum veya kuruluşlar; deşarj izin başvurusu ile
birlikte kendi "kirlilik azaltma" programını da sunar. Bu
programlar; ulusal kirlilik azaltma programları ile uyumlu olmalıdır. g) Tehlikeli madde deşarj izin
başvurusunda bulunan gerçek ve tüzel kişilerin bu Yönetmelik yükümlülüklerini
yerine getirmeyeceğini beyan etmesi ve/veya idare tarafından bunun tespit
edilmesi durumunda deşarj işlemleri durdurulur. h) Bu Yönetmelik hükümleri
kapsamında verilen izin belgesindeki şartların sağlanmadığının tespiti
halinde, ilgili idare izin şartlarının yerine getirilmesi için otuz gün süre
verir. Bu süre sonunda izin şartlarının yerine getirilmediği taktirde
faaliyeti durdurulur. ı) Bir bölgedeki alıcı ortama
birden fazla kalite kriteri uygulandığında suların kalitesinin mutlaka bu
kriterlerin her birine uyacak ölçüde korunmasının sağlanması esastır. j) Bu Yönetmelik ve Su Kirliliği
Kontrolü Yönetmeliği ile deşarj limit değerleri belirlenmemiş olan ve bu
Yönetmeliğin Ek–2 sinde yer alan tehlikeli maddelerin deşarj izinleri alıcı
ortam kalite kriterlerine dayalı olarak ilgili idare/idarelerce yapılır. BEŞİNCİ
BÖLÜM İzleme
ve Denetim Tehlikeli maddelerin deşarj kontrolü-denetimi Madde
12 — Tehlikeli maddelerin deşarj kontrolü ve denetiminde
aşağıdaki işlemler uygulanır: a) Deşarj standartlarına uygunluk
ve alıcı ortam kalite kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığının kontrolü
faaliyet sahibi tarafından atıksuda ve alıcı ortamda yaptırılacak ölçüm ve
analizler, bu Yönetmelik ve 7/1/1991 tarihli ve 20106 sayılı Su Kirliliği
Kontrolü Yönetmeliği Numune Alma ve Analiz Metotlarına veya uluslar arası
geçerliliği olan standartlara göre akredite olmuş ve/veya Bakanlık tarafından
yeterlilik belgesi almış laboratuarlarda yapılır. Ölçüm sonuçları Bakanlığa iletilmek üzere
faaliyet sahibi tarafından ilgili idareye her yıl düzenli olarak bildirilir.
Ölçüm masrafları kirleten tarafından karşılanır. b) Deşarjın kontrolü için
yirmidört saatlik kompozit numune alınır. Bir ay içinde deşarj edilen
tehlikeli madde miktarı, günlük toplam tehlikeli maddenin deşarj miktarına
göre hesaplanır. c) Toplama sistemine ve/veya
tanımlar kapsamında alıcı ortama deşarj yapan gerçek ve tüzel kişiler
deşarjın kontrolünü bu Yönetmeliğin Ek-4 ünde yer alan form kapsamında her üç
ayda bir yapar veya yaptırır; kayıt altına alır ve beyan eder. Cezai hükümler Madde
13 — Bu Yönetmelik hükümlerine uymayan ve yükümlülüklerini
yerine getirmeyenler hakkında 2872 sayılı Çevre Kanunu ve diğer ilgili
mevzuat hükümleri uygulanır. ALTINCI
BÖLÜM Envanter
Oluşturma ve Raporlama Tehlikeli
maddelerin envanterinin oluşturulması Madde
14 — Tehlikeli madde envanterinin oluşturulması ile ilgili
esaslar aşağıda belirtilmiştir: a) Üretimde kullanılan tehlikeli
kimyasal madde ve prosese giren tehlikeli ham materyallerin, proses boyunca
kullanımı, üretimi ve tüketim aşamaları belirlenir. b) Tehlikeli madde envanteri
alıcı ortam ve deşarj edilen atıksu da olmak üzere Bakanlıkça
yapılır/yaptırılır. c) Bu Yönetmeliğin Ek–1 ve Ek-2
sinde yer alan tehlikeli maddeler ile uğraşan kamu ve/veya özel kuruluşların
tehlikeli maddelerin özelliklerini ve miktarlarını içeren envanter
bilgilerini ilgili idareye beyan etmesi zorunludur. İlgili idare kullanılan
hammadde ve oluşan ürünle ilgili malzeme bilgi güvenlik formlarını ilgili
kuruluştan alır. d) Suda tehlikeli maddelerin
envanterinin oluşturulmasında, faaliyet sahibi tarafından belirli
periyotlarda yapılan ölçüm sonuçları ile ilgili idare tarafından yapılacak
olan ölçüm sonuçlarının uyumlu olması esastır. e) Bakanlık; her bir tehlikeli
madde için ve tehlikeli madde deşarj edilen alıcı ortamın izlenmesi için
ulusal izleme ve veri tabanı oluşturur. f) Tehlikeli maddelerin deşarjına
ilişkin ülke bazında envanter çalışması ile bu Yönetmeliğin Ek–2 sinde yer
alan bütün tehlikeli maddeler için kalite hedefleri oluşturulur. g) Deşarj izin başvurusunda bulunan
gerçek ve tüzel kişiler proseste kullanılan tehlikeli madde miktarı ve
kullanma teknolojisi hakkında ilgili idareye bilgi verir. Raporlama Madde
15 — Bu Yönetmelik hükümleri kapsamında, aşağıda yer alan
hususlarda raporlama yapılır ve Bakanlığa gönderilir: a) Bu Yönetmeliğin Ek–1 ve Ek–2
sinde yer alan her bir tehlikeli madde için verilen tehlikeli madde deşarj
izin belgesi ve özellikleri ile uygulama sonuçları, izin veren ilgili idare
tarafından Bakanlığa her yıl düzenli olarak rapor edilir. b) Oluşturulan kirlilik azaltma
ve özel programların özellikleri, uygulanma sonuçlarına ilişkin bilgiler,
izleme ve kontrol sonuçları faaliyet sahibi tarafından izin veren idareye
rapor edilir. İlgili idare Bakanlığa her yıl düzenli olarak raporu gönderir. c) Her bir tehlikeli maddeye
ilişkin olarak bu Yönetmeliğin Ek–1 ve Ek–2 sinde yer alan tehlikeli
maddelere ilişkin kalite kriterlerinin yüzeysel sularda, haliç kıyı ve
bölgesel sularda, sediman ve biotalarda izlenmesi ve kontrolü bu Yönetmelik
hükümleri kapsamında yapılarak, sonuçları Bakanlığa her yıl düzenli olarak
rapor edilir. Geçici Madde 1 — Bu Yönetmelikte belirtilen tehlikeli maddeler ve
bu maddelerin deşarjına ilişkin envanter çalışmalarına, bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girmesinden sonra en geç bir yıl içerisinde başlanır ve üç yıl
içerisinde tamamlanır. Geçici Madde 2 — Bu Yönetmelikte belirtilen tehlikeli maddeler
için ulusal izleme ağının oluşturulması bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden
sonra beş yıl içerisinde gerçekleştirilir ve uygulanır. Geçici Madde 3 — Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde de yer alan
kirlilik azaltma programları ile 7 nci maddesinde yer alan özel programların
oluşturulması, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra yedi yıl
içerisinde gerçekleştirilir. Yürürlük Madde
16 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde
17 — Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı
yürütür. EK-1
ÇOK TEHLİKELİ MADDELER VE BUNLARA AİT ÖZEL
HÜKÜMLER a) ÇOK TEHLİKELİ MADDELER LİSTESİ 1) Civa(Hg),
(CAS 7439-97-6) 2)
Kadmiyum (Cd), (CAS 7440-43-9) 3 Hekzoklorosiklohekzan
(HCH), (CAS 58-89-9) 4) Carbontetraklorür
(CCI4),
(CAS 56-23-5) 5) DDT (CAS 50-29-3) 6) Pentaklorofenol (PCP),
(CAS 87-86-5) 7) Aldrin (CAS 309-00-2), 7–1) Dieldrin (CAS 60-57-1), 7–2) Endrin (CAS 72-20-8), 7–3) İsodrin (CAS 465-73-6) 8) Hekzaklorbenzen (HCB), (CAS
118-74-1) 9) Hekzaklorbutadin
HCBD), (CAS 87-68-3) 10) Triklormethan
(cloroform), (CAS 67-66-3) 11) 1,2 Dikloretan (EDC),
(CAS 107-06-2) 12) Trikloretilen (TRI), (CAS 79-01-6) 13) Perkloretilen (PER), ( CAS 127-18-4) 14) Triklorbenzen (TCB), (CAS
120-82-1) (CAS 87-61-1) (CAS 180-7-3) CAS: Kimyasal Kayıt Numarası
b) HER BİR TEHLİKELİ MADDE İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER 1) CİVA İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER Civa: Şu
anlama gelir: -Kimyasal
element olarak civa, -Bileşiklerinin herhangi birisinde yer alan civa; Tablo-1 Civa ya İlişkin Sektörel
Bazda Deşarj Limitleri ve Kalite Kriterleri
1.1) Deşarj limitlerine ait açıklama a)
Prosesten geçirilen, üretilen her birim üründe
tehlikeli maddelerin ağırlığı dikkate alınır. Çünkü akıştaki kirletenlerin konsantrasyonu
farklı tesis ve proses için kullanılan su miktarına bağlıdır. b)
Günlük ortalama sınır değerler, yukarıdaki tabloda 1
inci ve 2 nci noktalarda verilen aylık ortalama sınır değerlerinin dört
katıdır. c)
Deşarjların kontrolünde oluşturulacak izleme prosedüründe
her bir gün için 24 saatlik dönem üzerinden deşarjı temsil edecek bir örnek
alınır ve örnekteki civa konsantrasyonu ölçülür. Ayrıca dönem boyunca toplam
debinin de ölçülmesi gerekmektedir. d)
Bir aylık süre boyunca deşarj edilen civa miktarı o ay
boyunca her gün için deşarj edilen
civa miktarının toplanması ile hesaplanmalıdır. Bu toplamın daha sonra
kurulu klor üretim kapasitesine bölünmesi gerekir. Ancak; yıllık 1.2) Civa için alıcı ortam kalite kriterleri a)
Deşarjdan etkilenen iç yüzeysel sularda toplam civa
konsantrasyonu bir yıl içinde elde edilen sonuçların aritmetik ortalaması
olarak 1 µg/L yi aşmaması, b)
Deşarjdan etkilenen haliç sularında toplam civa
konsantrasyonu bir yıl içinde elde edilen sonuçların aritmetik ortalaması
olarak 0.5 µg/L yi aşmaması, c)
Deşarjdan etkilenen haliç suları dışındaki deniz suları
ve iç kıyı sularında toplam civa konsantrasyonunun bir yıl içinde elde edilen
sonuçların aritmetik ortalaması olarak 0.3 µg/L yi aşmaması, d)
Suyun kalitesi, civa miktarına ilişkin olarak bu gibi
sulara uygulanabilen diğer standartlara da uymak için yeterli olması, e)
Örnek olarak seçilen balığın yaş etinde civa
konsantrasyonunun 0.3 mg/kg geçmemesi, (Civa kirliliğinin göstergesi olarak
seçilen balıkta) f)
Çökeltilerde ya da kabuklu deniz ürünlerinde civa
konsantrasyonunun zaman içinde artmaması, g)
Birkaç kalite kriterinin suya uygulandığı yerlerde
suyun kalitesinin bu kriterlerin her birine uyacak ölçüde yeterli olması, esastır. 1.3) Civa için ölçüm metodları 1)
Sularda balık etinde, çökeltilerde ve kabuklu deniz ürünlerinde civa
içeriğini belirlemek için kullanılacak referans ölçüm metodu; civanın ön
oksitlenmesini ve civa iyonlarının Hg (II) peş peşe azalmasını dikkate alacak
şekilde örneğin uygun bir ön arıtmaya tabi tutulduktan sonra alevsiz atomik
absorpsiyon spektrofotometridir. Aşağıdaki
konsantrasyonlarda tespit edilen limit değerleri civa konsantrasyonunun ±%30
doğrulukta ve ± %30 hassasiyetle ölçülebilmesini sağlayacak şekilde
olmalıdır; - Deşarjlarda, izinde belirtilen izin
verilen maksimum cıva konsantrasyonunun onda biri, -
Yerüstü sularında, kalite kriterinde belirtilen cıva
konsantrasyonunun onda biri, -
Balık eti ve kabuklu deniz ürününde, kalite objektifinde belirtilen cıva
konsantrasyonunun onda biri, -
Çökeltilerde örneğin içindeki cıva konsantrasyonunun onda biri ya da kuru
ağırlıkta 0,05
mg/kg, hangisi daha büyükse. 2)Akış
ölçümleri ±%20 doğrulukla ölçülmelidir. 2) KADMİYUM İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER Tablo-2- Kadmiyuma İlişkin Sektörel Bazda Deşarj
Limitleri ve Kalite Kriterleri
2.1 Deşarj limitlerine ait açıklama a)
Yukarıda,Tablo 2 nin 2 inci sütununda
kadmiyum deşarjı olabilecek sektörler verilmiş olup, 3. sütunda bu sektörlere
ilişkin deşarj limitleri ortaya konmuştur. Deşarj limitleri, bu sektörlerin
atıksularında deşarjına izin verilebilecek maksimum kadmiyum konsantrasyonlarını
ve ürün bazında bir değerlendirmeyi içermektedir. Bu sektörlerin atıksuyunda
ve/veya ürün bazında yapılan değerlendirmelerin burada yer alan sınır
değerleri aşmaması gerekmektedir. Atık sulardaki kadmiyum konsantrasyonu
suyun miktarına dayalı olduğu ve bu miktar değişik işlemler ve tesislerde
farklılık gösterebileceğinden; yukarıdaki tabloda uğraşılan kadmiyum
miktarları ile bağlantılı kadmiyum deşarj miktarı olarak ifade edilen limit
değerlere bütün hallerde uyulur. b)
Günlük ortalama limit değerleri Tablo 2 de
verilen aylık ortalama limit değerlerinin 2 katına karşılık gelmektedir. c)
Deşarjların Tablo 2 de verilen limit
değerlere uygun olarak yapılıp yapılmadığını kontrol etmek için bir izleme
prosedürü oluşturulacaktır. d)
Bu prosedür, örneklerin alınması ve analizi
ve deşarj edilen atıksu debisinin ve işlenen kadmiyumun miktarının ölçümünü
içermelidir. e)
İşlenen kadmiyum miktarı belirlenemezse,
izleme prosedürü izne esas teşkil eden üretim kapasitesinde kullanılabilecek
kadmiyum miktarına dayandırılmalıdır. f)
Deşarjın kontrolü için; 24 saatlik bir
deşarjı temsil edecek şekilde kompozit numune alınmalıdır. Bir ay içinde
deşarj edilen kadmiyum miktarı günlük olarak deşarj edilen kadmiyum miktarına
dayalı olarak hesaplanmalıdır. g)
Yılda 10 kg’dan daha az kadmiyum deşarj
eden endüstriyel tesisler için daha basit bir izleme prosedürü
oluşturulacaktır. Endüstriyel elektrolitik kaplama tesisleri için eğer
elektro kaplama tanklarının toplam büyüklüğü 2.2 Kadmiyum için ölçüm
metotları Suların,
Sedimanların ve kabuklu deniz ürünlerinin kadmiyum içeriğini belirlemek için
kullanılan referans ölçüm metodu alınan örneğin korunması ve uygun biçimde
işlenmesinden sonra atomik absorbsiyon
spektrofotometrisidir. Belirleme sınırı
aşağıdaki konsantrasyonlarda ± % 30 doğrulukta ve ± % 30 hassasiyette
ölçülebilecek şekilde olmalıdır: Deşarj
halinde, izinde belirtilen maksimum kadmiyum konsantrasyonunun onda biri, yüzey suyunun söz konusu olması halinde, hangisi daha
yüksekse kalite kriterlerinde belirlenen kadmiyum konsantrasyonun onda biri
veya 0,1 µg/L, kabuklu deniz ürünlerinin söz konusu olması halinde 0,1
mg/kg,yaş ağırlık, sedimanların olması halinde,
hangisi daha yüksekse örnekteki kadmiyum konsantrasyonunun onda biri ya da
0,1 mg/kg kuru ağırlık olmalıdır. -
Debi ölçümleri ± %20
doğrulukta yapılmalıdır. 3) HEKZAKLOROSİKLOHEKZAN (HCH) İÇİN ÖZEL
HÜKÜMLER Tablo 3) Hekzaklorosiklohekzana İlişkin Sektörel Bazda Deşarj
Limitleri ve Kalite
Kriterleri
a)
Yukarıda, Tablo 3 üncü 2 nci sütununda
hekzaklorosiklohekzan deşarjı olabilecek sektörler verilmiş olup, 3 üncü
sütunda bu sektörlere ilişkin deşarj limitleri ortaya konmuştur. Bu limitler
bu sektörlerin atıksularda deşarjına izin verilebilecek maksimum
hekzaklorosiklohekzan konsantrasyonlarını ve ürün bazında bir değerlendirmeyi
içermektedir. Bu sektörlerin atıksuyunda ve/veya ürün bazında yapılan
değerlendirmelerinde burada yer alan sınır değerleri aşmamalıdır. Yukarıdaki
tabloda üretilen ya da işlenen HCH miktarlarıyla bağlantılı olarak deşarj
edilen HCH miktarı olarak ifade edilen limit değerlere her durumda
uyulmalıdır. b)
Günlük ortalama sınır değerler, c ve d
maddelerine uygun olarak izlendiğinde, Tablo 3 de verilen aylık ortalama
limit değerlerin iki katına karşılık gelmektedir. c)
Deşarjların Tablo 3 de verilen limit
değerlere uygun olarak yapılıp yapılmadığını kontrol etmek için bir izleme
prosedürü oluşturulacaktır. d) Bu prosedür, örneklerin alınması ve analizi ve deşarj edilen atıksu
debisinin ve işlenen hekzaklorosiklohekzanın
miktarının ölçümünü içerecektir. e)
İşlenen hekzaklorosiklohekzan miktarı belirlenemezse, izleme prosedürü
izne esas teşkil eden üretim kapasitesinde kullanılabilecek hekzaklorosiklohekzan miktarına
dayandırılmalıdır. f)
Hekzaklorosiklohekzan deşarjının kontrolü için; 24 saatlik bir deşarjı temsil edecek şekilde
numune alınmalıdır. Bir ay içinde deşarj edilen HCH miktarı günlük HCH deşarj
miktarına dayalı olarak hesaplanmalıdır. g)
Yıllık 3.1)
Hekzaklorosiklohekzan için ölçüm metotları a)
Alıcı ortamlarda ve deşarjlarda
hekzaklorosiklohekzan konsantrasyonunun belirlenmesi için; uygun bir solvent
ile ayrıştırma ve saflaştırmadan sonra elektron tutucu detektör ile gaz
kromotografisi yöntemi referans analiz metodu olarak kullanılmalıdır. b)
Metodun doğruluğu ve hassaslığı belirleme
sınır değerinin iki katını oluşturan bir konsantrasyonda ± %50 olmalıdır.
Belirleme sınırı; 1) Deşarjların söz konusu olması halinde
örnek alma noktasında istenen konsantrasyonun onda biri, 2)
Kalite kriterlerine tabi suların söz konusu
olması halinde; a)
İç yer üstü suları için kalite
kriterlerinde istenen konsantrasyonun onda biri, b)
Haliç suları ve bölgesel deniz suları için kalite
kriterlerinde gösterilen
konsantrasyonun beşte biri, c)
Sedimanların söz konusu olması halinde 1
mg/kg kuru ağırlık, d)
Canlı organizmalarda 1 mg/kg yaş ağırlık, olmalıdır. c) Debi ölçümlerinin ±%20 doğrulukta olması
gereklidir. 4. KARBON TETRAKLORÜR İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER Tablo-4 Karbontetraklorüre İlişkin
Sektörel Bazda Deşarj Limitleri ve Kalite Kriterleri
* Bu tesisler için deşarj limitleri envanter
çalışmaları sonucunda oluşturulacaktır. 4.1) Karbontetraklorür için ölçüm metotları 1.
Referans ölçüm metodu gaz kromotografisidir. 2.
Bu metodun doğruluğu ve hassasiyeti, limit değerlerinin iki katını temsil
eden konsantrasyonda %50 olmalıdır. 5) DDT İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER DDT
nin formulasyonundan, kullanımından dolayı oluşan atıksuyun deşarjı yasaktır. Aşağıdaki bileşikler DDT tanımına girmektedir. a) İzomerlerin
toplamı, 1,1,1-trikloro-2,2 bis p-klorofenil etan b) 1,1,1-trikloro)-2
(o-klorafenil)-2-(p-klorafenil)etan c) 1,1,-dikloro-2,2
bis p-klorofenil etilen d) 1,1,1-
(dikloro)-2,2 bis p-klorofenil etan e) 2,2,2-
(trikloro)-1,1-bis 4-klorofenil etanol Tablo- 5: DDT ye İlişkin Sektörel
Bazda Deşarj Limitleri ve Kalite
Kriterleri
* Bu sektörler için
deşarj limitleri envanter çalışması ile belirlenecektir. 5.1) DDT için
ölçüm metotları Atıksuda, alıcı ortamda,
sediman ve organizmalarda, DDT yi belirlemek için kullanılacak ölçüm metodu;
elektron tutucu detektörlü gaz kromatografisidir. Toplam DDT için belirleme
sınırı örnekte bulunan yabancı maddelerin sayısına bağlı olarak, su
çevresinde 4 µg/L, atıksuda 1 µg/L dir. Sediman ve biyotalarda ise; 1µg/kg
dır. Bir konsantrsayona
uygulanan metodun doğruluğu ve hassasiyeti belirleme sınır değerinin iki
katının ±%50 sidir. 6) PENTAKLOROFENOL İÇİN ÖZEL
HÜKÜMLER: Pentaklorofenol;
2,3,4,5,6- pentaklora-hidroksibenzen ve tuzları olup; pentaklorofenol için
sektör bazında deşarj limit değerleri; iç yüzeysel suları, haliç suları,
haliç suları dışındaki iç kıyısuları, bölgesel suları için kalite kriterleri
ve ölçüm metotları Tablo–6 da verilmiştir. Tablo–6 Pentaklorofenole
İlişkin Sektörel Bazda Deşarj Limitleri ve Kalite Kriterleri
6.1) Pentaklorofenole
ait özel hükümler a)
Bu limit
değerler sabunlanarak sodyum pentaklorofenolün üretiminden, klorlanarak
üretimine kadar faaliyet gösteren endüstri tesisleri için geçerlidir. b)
Eğer yıllık deşarjlar 3 kilogramı geçmezse; daha
basitleştirilmiş bir izleme prosedürü geliştirilir. c)
Pentaklorfenolün ağaç işlenmesinde kullanılması
durumunda kirlilikten kaçınmak ve elimine
etmek için özel programlar geliştirilmesi esastır. 6.2) Pentaklorfenol için ölçüm metotları a)
Atıksuda, su çevresinde, sediman ve biyotalarda
pentaklorfenolün belirlenmesi için kullanılacak referans ölçüm metodu yüksek
basınçlı sıvı kromotografisi ya da uygun bir çözücü ile ayrıştırmadan sonra
elektron tutucu detektörlü gaz kromotografisidir. b)
Belirleme sınırı;deşarj edilen suda 2 µg/L ve su
çevresi için 1 µg/L, sediman ve biyotalarda; 1 µg/L dir. c)
Bir konsantrasyona uygulanan metodun doğruluğu ve
hassasiyeti, belirlenen sınır değerinin iki katının ± %50 sidir. 7-ALDRİN, DİELDRİN, ENDRİN VE İSODRİN
İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER: a)
Aldrin (C12H8CI6 )
kimyasal bir bileşiktir. (1,2,3,4,10, 10-heksakloro-1,4,4a,5,8,8a-heksahidro-1,4-endo-5,8-eksodimetanonaftalin) d)
Dieldrin (C12H8CI60) kimyasal bir
bileşiktir.(1,2,3,4,10,10-heksakloro-6,7-epoksi-1,4,4a,5,6,7,8,8a-oktahidro-1,4-endo5,
8-eksodimetanonaftalin) e)
Endrin (C12H8CI60) kimyasal bir
bileşiktir.
(1,2,3,4,10,10-heksaklora-6,7-epoksi-1,4,4a,5,6,7,8,8a-oktahidro-1,4-endo
5,8- eksodimetanonaftalin) f)
İsodrin (C12H8CI60) kimyasal bir
bileşiktir. (1,2,3,4,10,10-heksakloro-6,7-epoksi-1,4,4a,5,8,8a-oktahidro1,2,3,4,10,10-heksakloro-6,7-epoksi-1,4,4a,5,8,8a-oktahidro
1,4-endo 5,8-eksodimetanonaftalin Tablo-7 Aldrin, Dieldrin, Endrin ve İsodrine İlişkin Sektörel Bazda Deşarj
Limitleri ve
Kalite Kriterleri
7.1) Aldrin
ve/veya dieldrin ve/veya endrin ve/veya isodrin için ölçüm metotları Atıksuda, su çevresinde,
çökeltilerde ve organizmalarda Aldrin,
dieldrin,endrin ve/veya isodrin belirlenmesi için kullanılacak referans ölçüm
metodu uygun bir solventle ayrıştırmadan sonra elektron tutucu
detektörlü gaz kromotografisidir. Belirleme sınırı;
örnekteki parosit maddelerin
sayısına bağlı olarak, su çevresinde her bir madde için 2,5 ng/litre,
atıksuda her bir madde için 400 ng/litredir. Limit değerin tespiti için her bir ayrı madde için belirleme
sınırı; kuru ağırlıkta 1 µg/kg dır. Bir konsantrasyona
uygulanan metodun doğruluğu ve hassasiyeti belirleme sınır değerinin iki katı
olan %±50 dir. 8) HEKSAKLOROBENZEN
(HCB)İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER: Tablo–8 Heksaklorbenzene İlişkin Sektörel Bazda Deşarj
Limitleri ve Kalite Kriterleri
8.1) Heksaklorobenzen için özel hükümler a)
Tablo–8 de verilen limit değerler HCB kullanarak üretim
yapan tesislere, grafit elektrotlarla klor alkali elektrolizi yoluyla klor üreten
endüstriyel tesislere, endüstriyel kauçuk işleyen tesislere, proteknik
ürünler imal eden tesislere ve vinil klorür üreten tesislere uygulanacaktır. b)
Eğer deşarj miktarındaki madde miktarı yıllık 8.2) Heksaklorobenzen için ölçüm metotları a)
Atıksuda, alıcı ortamda, sediman ve biyotalarda
heksaklorobenzenin belirlenmesi
için kullanılacak referans ölçüm metodu uygun bir solventle ayrıştırmadan sonra elektron tutucu detektörlü gaz
kromotografisidir. b)
Belirleme sınırı; örnekteki yabancı madde sayısına
bağlı olarak; su çevresinde 1–10 ng/L arasında, atıksuda 0,5–1 µg/L, sediman
ve biyotalarda 1–10 µg/L (kuru yükte)
arasındadır. c)
Bir konsantrasyona uygulanan metodun doğruluğu ve hassasiyeti,
belirleme sınır değerinin iki katı olan %±50 dir. 9- HEKZAKLORBUTADİN
İLİŞKİN ÖZEL HÜKÜMLER Tablo-9 Hekzaklorbutadine İlişkin Sektörel Bazda Deşarj
Limitleri ve Kalite Kriterleri
*
Bu sektörler için deşarj limitleri envanter çalışması ile belirlenecektir. 9.1) Hekzaklorbutadin için özel hükümler a)
Tablo-9 da verilen sınır değerler; uygulama ile
kazanılan deneyimler çerçevesinde, daha sıkı değerlerin uygulanmasını mümkün kılan
en iyi teknik araçların kullanımı dikkate alınarak sınır değerler daha da
katılaştırılabilinir. b)
Yıllık boşaltım miktarı yılda 9.2) Hekzaklorbutadin için ölçüm
metotları a)
Atıksuda, su çevresinde, sediman ve biyotalarda
heksaklorabutadinin belirlenmesi için kullanılacak referans ölçüm metodu
uygun bir solventle ayrıştırmadan sonra elektron tutucu detektörlü gaz
kromotografisidir. b)
Belirleme sınırı; örnekteki yabancı madde sayısına
bağlı olarak; su çevresinde 1–10 ng/L arasında, atıksuda 0,5-1 µg/L,
çökeltilerde ve organizmalarda 1-10
µg/L (kuru yükte) arasındadır. c)
Bir konsantrasyona uygulanan metodun doğruluğu ve
hassasiyeti belirleme sınır değerinin
iki katı olan %±50 dir. 10- TRİKLOROMETAN İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER: Tablo-10:Triklorometana
İlişkin Sektörel Bazda Deşarj Limitleri ve Kalite Kriterleri
* Bu sektörler için
deşarj limitleri envanter çalışması ile belirlenecektir. 10.1) Triklorometan için ölçüm metotları a)
Atıksuda ve alıcı su ortamında triklorometanın
(kloroform) belirlenmesi için kullanılacak referans ölçüm metodu uygun bir
solvent ile ayrıştırmadan sonra elektron tutucu detektörlü gaz
kromotografisidir. b)
Endüstriyel prosesten kaynaklanan triklorometan için
uygulanır. CHCI3 kaynaklanan kirliliğin kaynağının tespit edilmesi
durumunda; kirliliğin azaltılması ve kirlilikten kaçınmak için özel
programlar geliştirilmelidir. c)
Limit
değerler; endüstriyel tesisler arasında özellikle kloroform için,
diklorometan proliz kullanılan monomer vinil korür imalat tesislerine,
beyazlatılmış hamur üreten tesislere ve çözücü olarak CHCI3
kullanılan tesislere ve soğutma suları ya da diğer atıksuları klorlu olan
tesislerde uygulanacaktır. d)
Günlük ortalama limit
değerler; ilgili aylık limit
değerinin iki katıdır. Yıllık boşaltım miktarı e)
Kloroform uçuculuğu da dikkate alınarak; kloroform
içeren atık suyun açık havada çalkalanmasını içeren bir işlem söz konusu
olduğunda; sınır değerler tesisin üst kısmında uygulanır. Kirlenmesi olası
bütün suların tümüyle göz önünde tutulması gereklidir. 11) 1,2-DİKLOROETAN (EDC) İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER Tablo -11 Dikloroetana İlişkin Sektörel Bazda Deşarj
Limitleri ve Kalite Kriterleri
* Bu sektörler için deşarj
limitleri envanter çalışması ile belirlenecektir. 11.1) 1,2-Dikloroetan (EDC) için ölçüm metotları a)
Atıksularda ve su çevresinde 1,2 dikloroetanın
belirlenmesi için kullanılacak ölçüm metodu; uygun bir çözücü ile
ayrıştırmadan sonra elektron tutucu detektörlü gaz kromotografisi ya da;
“arındır ve yakala” işlemi ve bir cryogenically soğutulmuş ince boru
aracılığı ile yakalayarak izolasyondan sonra gaz kromotografisidir. b)
Belirleme sınırı
su çevresinde 10 µg/Litre, atıksuda 1 µg/Litre dir. c)
Belirleme sınır değerinin iki katı olan bir
konsantrasyona uygulanan metodun doğruluğu ± %50 olmalıdır. d)
Saflaştırılmış EDC üretim kapasitesi; vinly klorid üretim ünitesinde
kırılmamış EDC üretim ünitesi ile ilişkili ve tesisin EDC saflaştırma
bölümünde yeniden kazanılan EDC parçacıklarını da içine alır. d)
Eğer yıllık boşaltım miktarı yılda 12) TRİKLOROETİLEN (TRI) İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER Tablo -12:Trikloroetilene İlişkin Sektörel Bazda Deşarj
Limitleri ve Kalite Kriterleri
12.1) Trikloroetilen için ölçüm metotları a)
Trikloretilenin (Trikloroetilenin) kuru temizlemede yağ
ve kokuların çıkarılması için bir çözücü olarak ya da metallerin yağdan
arındırılması için kullanıldığında ve de yıllık boşaltımın b)
1. madde yer alan sektör için verilen TRI boşaltım
sınır TRI+PER üretim kapasitesi ile bağlantılıdır. c)
Tetrakloroetanın dehidroklorlama kullanan şu an mevcut
tesisler için üretim kapasitesi TRI+PER üretim kapasitesine denktir. TRI+PER
üretim oranı bire üç olarak alınır. d)
Üretim veya işleme kapasitesi; idare tarafından izin
verilen kapasite iznin verilmesinden ya da gözden geçirilmesinden önceki 4
yıl üzerinden hesaplanan en yüksek yıllık üretilen veya işlenen miktardır.
İdare tarafından izin verilen kapasite gerçek üretimden büyük ölçüde
farklılık göstermez. 13) TRİKLOROBENZEN (TCB) İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER TCB’nin
3 izomeri; -1,2,3-TCB -1,2,4-TCB -1,3,5-TCB dir. Teknik
TCB bu üç izomerin karışımıdır ve 1,2,4-TCB ağırlıktadır. Her durumda bu
hükümlerin toplam TCB ye (üç izomerin toplamına) uygulanması esastır. Tablo 13. Triklorobenzen e İlişkin Sektörel Bazda
Deşarj Limitleri ve Kalite Kriterleri
13.1) Triklorobenzen için ölçüm metotları Atıksuda ve su
çevresinde, sediman ve biyotalarda Triklorobenzenin (TCB) belirlenmesi için
kullanılacak referans ölçüm metodu uygun bir çözücü ile ayrıştırmadan sonra
elektron tutucu detektörlü gaz kromotografisidir. a)
TCB için verilen limit değerler; (1). Sektör: TCB toplam
üretim kapasitesine (2). Sektör:Mono ve diklorobenzen için
proses kapasitesi veya toplam üretim kapasitesi
ile ilişkilidir. b)
PER konsantrasyon sınır değerleri ise; Sektör (1) 10 metreküp/ton işlenmiş ya
da üretilmiş tCB, Sektör (2) 10 metreküp/ton işlenmiş ya
da üretilmiş mono- ve diklorobenzene ilişkindir. c)
Belirleme sınırı
her bir izomer için ayrı ayrı su çevresinde 10 ng/L, atık su
akıntılarında 1µg/L dir. Sediman ve biyotalarda
belirleme sınırı ise; 1 µg/L dir. 14) PERKLOROETİLEN İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER Tablo 14.Perkloroetilene İlişkin Sektörel Bazda Deşarj
Limitleri ve Kalite Kriterleri
14.1) Perkloroetilen için ölçüm metotları a)
Atıksu akıntılarında ve su çevresinde perkloroetilenin (PER)
belirlenmesi için kullanılacak ölçüm metodu uygun bir çözücü ile
ayrıştırmadan sonra elektron tutucu detektörlü gaz kromotoğrafisidir. b)
Belirleme sınırı su çevresinde 0,1 µg/L, atıksuda 10
µg/L dir. c)
Belirleme sınır değerinin iki katı olan bir konsantrasyona
uygulanan metodun doğruluğu ve hassasiyeti ± %50 dir. d)
Kuru temizlemede yağ ve kokuların çıkarılması için bir
çözücü olarak ya da metallerin yağdan arındırılması için kullanılan PER
kullanılması durumunda ve yıllık boşaltım miktarı 30 kg/yıl dan daha az ise;
PER in neden olduğu kirliliğin azaltılması ve giderilmesi için daha
basitleştirilmiş bir izleme prosedürü uygulanır. e)
Perkloroetilenin
uçuculuğu dikkate alınarak; perkloroetilen içeren atık suyun açık havada
çalkalanmasını içeren bir işlem söz konusu olduğunda; tesisin üst kısmındaki
limit değerler sağlanır. f)
(1) ve (2) de
yer alan sektörler için PER deşarjı limit değerleri TRI+PER üretim kapasitesi
ya da TETRA+PER üretim kapasitesi ile bağlantılıdır. g)
İdare tarafından izin verilen kapasite gerçek üretimden
büyük ölçüde farklılık göstermez. h)
PER konsantrasyon limitleri aşağıdaki referans
miktarlara ilişkindir: PER konsantrasyon limit değerler; sektör (1) için 5 m3/ton TRI+PER üretimi sektör (2) için 2 m3/ton TETRA+PER
üretimi i)
Bu limit değerler yalnızca yıllık boşaltımları j)
Üretim ya da işleme kapasitesi idare tarafından izin
verilen kapasite ya da eğer buna uymuyorsa iznin verilmesinden ya da gözden
geçirilmesinden önceki dört yıl üzerinden hesaplanan en yüksek yıllık üretim
ya da işlenen miktardır. İdare tarafından izin verilen kapasite gerçek
üretimden büyük ölçüde farklılık göstermez. EK–2 DAHA AZ TEHLİKELİ MADDELER
(1) EK-2 de yer alan
parametrelerden 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Tablo-25 (Atıksuların Atıksu Altyapı
Tesislerinde Deşarjında Öngörülen Atıksu Standartları) inde yer alanlar için
Tablo 25 de verilen standart değerler geçerli olup; tabloda yer almayan
parametrelerin değerleri envanter çalışması ile belirlenecektir. (2) EK–2 de yer alan parametrelerden SKKY de
yer alan Tablo 5–21 de yer alanlar için; Tablo 5-21 de verilen deşarj
standartları geçerli olup; diğerleri
envanter çalışması ile belirlenecektir. (3) Karşılığı olmayan
değerler bilinmemekte olup; envanter çalışmaları sonrasında belirlenecektir. (4) Karşılığı olmayan değerler envanter
çalışmaları sonrasında belirlenecektir. (5) EK–2 de yer alan parametrelerden 31/12/2004
tarihli ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliği Tablo-1 (Kıtaiçi Su Kaynaklarının Sınıflarına Göre Kalite
Kriterleri) inde yer alanlar için Tablo-1 de verilen standart değerler ile Su
Ürünleri Yönetmeliğindeki değerlerden en kısıtlayıcı olan geçerli olup;
Tabloda yer almayan parametrelerin değerleri envanter çalışması ile
belirlenecektir. EK-3
TEHLİKELİ
MADDELERİN DEŞARJINA İLİŞKİN DEŞARJ İZİN BAŞVURU FORMU A) GENEL BİLGİLER: 1) Kurum-Kuruluş veya İşletmenin Adı: 2) Kurum-Kuruluş veya İşletmenin Adresi: 3) Tesisin Yeri: 4) Sektörün Türü: 5) Tesisin kapasitesi veya İleriki 3 yıl içinde düşünülen değişiklikler: 6) Tesisin Ana Üretimi:( Yan Ürünlerde belirtilecek) Ürün Cinsi Yan Ürün Cinsi Kapasitesi (ton/yıl) 7) Çalışma periyotları hakkında bilgiler a)Toplam
çalışma süresi b)Sürekli veya kesikli c)Vardiya sayısı d)Son üç yılın fiili çalışma
süresi (saat olarak) B) TEKNİK BİLGİLER 1) İşletmenin kullandığı hammaddeler, yarı hammaddeler, madde grupları(
Bu Yönetmeliğin EK-1 ve EK-2 sinde yer alan
TM ve/veya madde grupları esas alınacak) Adı Türü Miktarı Her bir
tehlikeli madde için prosesteki akım şeması ve dönüşümleri Üretim
kapasitesi ile orantılı olarak akım şeması 1.
Toplam Deşarj Miktarı ( kg/yıl) 2.
Atık suda tehlikeli madde konsantrasyonu ( mg/L veya
µg/L) 3.
Atık suyun deşarj noktası - Alıcı ortam özellikleri
(akarsu, göl, deniz..) Debisi: Akım Yönü: Diğer su kaynakları
ile bağlantısı: 4.
Deşarj edilecek olan Tehlikeli Maddenin miktarı ve/veya
oranı ve sonuçların Yönetmeliğin EK–1 ve EK–2 sinde yer alan kalite
kriterleri ile karşılaştırılmasının yapılması:
6. Deşarj Edilecek Tehlikeli
Maddenin Alıcı Ortamdaki Konsantrasyonu: EKLER: EK-1: Kirlilik Azaltma Programı a)
Programa başlama ve bitiş tarihi: b)
Programın uygulanacağı tehlikeli madde adı: c)
Programın amacı: d)
Programın uygulandığı coğrafik alanın tanımı: e)
Programın durumu: f)
Tanımlanan alanda programın uygulanması ile % olarak
beklenen: g)
Deşarj miktarı ve/veya kirliliğin azalması: h)
Uygulanmakta olan programın akabinde uygulanacak
program: EK-4
TEHLİKELİ MADDELER İÇİN
DEŞARJ KONTROLÜ BELGESİ I) SEKTÖR VE ATIKSUYUN
KONTROLÜ A) GENEL BİLGİLER: 1) Kurum-Kuruluş veya İşletmenin Adı: 2) Kurum-Kuruluş veya İşletmenin Adresi: 3) Tesisin Yeri: 4) Sektörün Türü: 5) Tesisin kapasitesi veya ileriki üç yıl içinde düşünülen değişiklikler: 6) Tesisin Ana Üretimi:( yan ürünlerde belirtilecek) Ürün Cinsi
Kapasitesi(ton/yol) 7) Çalışma periyotları hakkında
bilgiler a)Toplam
çalışma süresi b)Sürekli veya kesikli c)Vardiya sayısı 8) Deşarj İzin Belgesini Olup Olmadığı 9) Deşarj izin Belgesinin Tarihi 10) Atıksuyun Özellikleri a) Yıllık deşarj (kg/yıl) b) Üretim kapasitesi ile
orantılı olarak deşarj miktarı c) Kaynağı d) Konsantrasyonu ( mg/L
veya µg/L) e) Sağlaması Gereken Limit
Değerler ve Mevcut Durum ile Karşılaştırılması II) DEŞARJ EDİLEN ALICI ORTAM OLARAK SUYA
İLİŞKİN KONTROLLER: 1- a) Alıcı ortam özellikleri (akarsu,
göl, deniz..) Debisi: Akım Yönü: Diğer su
kaynakları ile bağlantısı: b) Deşarj edilecek olan
tehlikeli maddenin miktarı ve/veya oranı ve sonuçların Yönetmeliğin EK–1 ve
EK–2 sinde yer alan kalite kriterleri ile karşılaştırılmasının yapılması:
2-Deşarj Edilecek Tehlikeli Maddenin Alıcı Ortamdaki Konsantrasyonu: EKLER: EK–1: EK–2 de yer alan tehlikeli maddeler için “Kirlilik Azaltma Programı
“ EK–2: EK–1 de yer alan tehlikeli maddeler için “Özel Programlar” a)
Programa başlama ve bitiş tarihi: b)
Programın uygulanacağı TM adı: c)
Programın amacı: d)
Programın uygulandığı coğrafik alanın tanımı: e)
Programın durumu: f)
Tanımlanan alanda programın uygulanması ile % olarak
kirlilikte beklenen azalma: EK-5
TEHLİKELİ MADDE
DEŞARJ İZİN BELGESİ 1.
Müracaat Eden Kurum-Kuruluş veya İşletmenin Adı: 2.
Kurum-Kuruluş veya İşletmenin Adresi: 3.
Sektörün Türü: 4.
Tehlikeli Madde Sınıfı: a) Çok Tehlikeli Madde b)Daha Az Tehlikeli Madde ATIKSU ÖZELLİKLERİ a) Yıllık deşarj (kg/yıl) b) Üretim kapasitesi ile orantılı
olarak deşarj miktarı c) Kaynağı d) Deşarj Edilen Tehlikeli Maddeler e) Konsantrasyonu ( mg/L veya µg/L) Bu
izin belgesi, Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin
Kontrolü Yönetmeliğinin 11 inci maddesine istinaden verilmiş olup,
……………..tarihine kadar geçerlidir. Yetkili
Amir İmza, mühür, tarih |