|
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
DETERJANLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; piyasaya arz edilen
deterjanların ve deterjanlarda kullanılan yüzey aktif maddelerin, insan
sağlığı ve çevre üzerinde yaratabilecekleri olumsuz etkilere karşı yüksek
seviyede koruma sağlamak ve serbest dolaşımlarını temin etmek üzere usul ve
esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; deterjanların ve deterjanlarda
kullanılan yüzey aktif maddelerin piyasaya arz edilmesine ilişkin;
a) Deterjanlarda bulunan yüzey aktif maddelerin biyolojik
parçalanabilirliğine dair kuralları,
b) Biyolojik
parçalanabilirlik açısından yüzey aktif maddeler üzerindeki kısıtlamaları
ya da yasaklamaları,
c) İçerdikleri koku alerjenleri de dahil olmak
üzere deterjanların etiketindeki ek bilgilere ilişkin kuralları,
ç) İmalatçıların Bakanlığa ve sağlık personeline
ibraz etmek üzere bulundurması gereken bilgileri,
d)
Tüketicilere yönelik çamaşır deterjanlarında ve tüketicilere yönelik
otomatik bulaşık makinesi deterjanlarında fosfat ve diğer fosfor bileşiği
içeriğine dair kısıtlamaları,
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik; 29/6/2001
tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve
Uygulanmasına Dair Kanuna, 3/6/2011 tarihli ve 640 sayılı Gümrük ve Ticaret
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye,
13/11/2001 tarihli ve 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmeliğe ve
15/1/1997 tarihli ve 97/9196 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
konulan Türk Ürünlerinin İhracatının Arttırılmasına Yönelik Teknik Mevzuatı
Hazırlayacak Kurumların Belirlenmesine İlişkin Karara dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmeliğin
uygulanmasında;
a) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
b) Birincil biyolojik parçalanabilirlik: Yüzey
aktif maddenin mikroorganizmalar tarafından parçalanması ve bunun
neticesinde yüzey aktif özelliğinin kaybolmasına bağlı olarak yüzey aktif
maddede meydana gelen ve Ek-2’de belirtilmiş olan test yöntemleriyle
ölçülen yapısal değişikliği,
c) Deterjan: İnsan vücudunun temizliği dışında,
yıkama ve temizleme işlemlerinde kullanılması amaçlanan sabunları ve/veya
diğer yüzey aktif maddeleri içeren; sıvı, toz, pasta, bar, kalıp,
kalıplanmış parça, şekil ve benzeri herhangi bir fiziksel formda olabilen;
evlerde, kurumsal veya endüstriyel amaçlarla kullanılmak üzere piyasaya arz
edilen herhangi bir madde ya da karışımı, deterjan olarak kabul edilen
diğer ürünlerden ise:
1) Yardımcı yıkama karışımı: Kıyafetler, ev
tekstilini ve benzerlerini suya bastırma (ön yıkama), durulama ya da
ağartma amacıyla kullanılan ürünleri,
2) Çamaşır yumuşatıcısı: Kumaşların yıkanmasını
tamamlayan süreçlerde kumaşların uyandırdığı hissi değiştirmek amacıyla
kullanılan ürünleri,
3) Temizleme karışımı: Evsel genel amaçlı
temizleyiciler ve/veya diğer yüzey (malzemeler, ürünler, makineler, mekanik
aletler, ulaşım araçları ve ilgili ekipman, aygıtlar, aparatlar vb. gibi)
temizleyiciler olarak kullanılan ürünleri,
4) Diğer temizleme ve yıkama karışımları: Diğer
yıkama ve temizleme işlemleri için kullanılan ürünleri,
ç) Endüstriyel ya da kurumsal deterjan: Uzman
personel tarafından özel ürünler kullanılarak evsel alanın dışında yıkama
ve temizleme işlemleri için kullanılan deterjanı,
d) İmalatçı: Deterjanın veya deterjanlarda
kullanılan yüzey aktif maddenin piyasaya arzından sorumlu olan üretici,
ithalatçı, kendi hesabına çalışan ambalajcı veya bir deterjanın veya
deterjan için kullanılan yüzey aktif maddenin özelliğini değiştiren veya etiketini
düzenleyen veya değiştiren gerçek veya tüzel kişiyi,
e) Karışım: İki ya da daha fazla maddeden oluşan
bir karışımı ya da çözeltiyi,
f) Komisyon: Avrupa Komisyonunu,
g) Madde: Kararlılığını etkilemeyen veya
kompozisyonunu değiştirmeyen her türlü çözücü dışında, ürünlerin
kararlılığını korumak için gerekli her türlü katkı ve kullanılan süreçten
kaynaklanan her türlü safsızlık dahil olmak üzere, doğal halde bulunan veya
bir üretim sonucu elde edilen kimyasal elementleri veya bunların
bileşiklerini,
ğ) Nihai aerobik biyolojik parçalanabilirlik: Yüzey
aktif maddenin oksijenle birlikte mikroorganizmalar tarafından tamamen
kullanılması sonucunda, Ek-3’te belirtilen test yöntemleriyle ölçülen
karbondioksit, su ve diğer mevcut elementlerin mineral tuzlarına indirgenmesi
(mineralleşmesi) ve yeni mikrobiyal hücre bileşenlerine (biyokütle)
parçalanmasını ifade eden biyolojik parçalanabilirlik düzeyini,
h) Piyasada bulundurma: Ürünün, ticari bir faaliyet
yoluyla, bedelli veya bedelsiz olarak dağıtım, tüketim veya kullanım için
piyasaya sağlanmasını,
ı) Piyasaya arz: Ürünün, piyasada ilk kez bulundurulmasını,
i) Sağlık personeli: Hasta bakım hizmeti sunmak,
tanı koymak veya tedavi etmek amacıyla hareket eden ve mesleki gizlilik
ilkelerine bağlı yetkili tıp doktorunu veya bu yetkili tıp doktorunun
yönetimi altında çalışan kişiyi,
j) Temizleme: İstenmeyen bir tortunun bir alt
tabakadan ya da bir alt tabakanın içinden atıldığı ve bir çözelti ya da
dağılım halini aldığı süreci,
k) Tüketicilere yönelik çamaşır deterjanı: Umumi
çamaşırhanelerde kullanılanlar dahil, profesyonel olmayan kişiler
tarafından kullanılmak üzere piyasaya arz edilen çamaşır deterjanını,
l) Tüketicilere yönelik otomatik bulaşık makinesi
deterjanı: Profesyonel olmayan kişiler tarafından otomatik bulaşık
makinalarında kullanılmak üzere piyasaya arz edilen deterjanı,
m) Yıkama: Çamaşırların, kumaşların, bulaşıkların
ve diğer sert yüzeylerin temizlenmesini,
n) Yüzey aktif madde: Yüzey aktif özelliklere sahip
olan ve suyun yüzey gerilimini azaltabilen, su-hava ara yüzünde yayılma
veya tek katmanlı adsorpsiyon oluşturabilen, emülsiyon ve/veya
mikroemülsiyon ve/veya miseller oluşturabilen ve su-katı arayüzlerinde
adsorpsiyon sağlayabilen cins ve boyutta bir veya daha fazla hidrofilik ve
bir veya daha fazla hidrofobik gruptan oluşan deterjanlarda kullanılan
herhangi bir organik madde ve/veya karışımı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Piyasaya Arza
İlişkin Kurallar ve İstisna Verilmesi
Piyasaya
arz
MADDE 5 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
deterjanlar ve deterjanlarda kullanılan yüzey aktif maddeler piyasaya arz
edildiklerinde, bu Yönetmelikte, ilgili olduğu yerlerde 31/12/2009 tarihli
ve 27449 dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Biyosidal
Ürünler Yönetmeliğinde ve diğer ilgili mevzuatta belirtilen şartlar,
özellikler ve kısıtlamalara uygun olmalıdır.
(2) Biyosidal Ürünler Yönetmeliği kapsamında aynı
zamanda aktif madde olan ve dezenfektan olarak kullanılan yüzey aktif
maddeler,
a)
Biyosidal Ürünler Yönetmeliği Liste-I veya Liste-IA’da listelenmişse ya da
b) Biyosidal Ürünler Yönetmeliğinin 15 inci maddesi
kapsamında izin verilen biyosidal ürünlerin bileşenleri ise
bu Yönetmeliğin Ek-2, Ek-3, Ek-4 ve Ek-8
hükümlerinden muaftır.
(3) İkinci fıkrada geçen yüzey aktif maddeler
dezenfektan olarak kabul edilir. Bu dezenfektanları içeren deterjanlar
Ek-7’nin A bölümünde dezenfektanlar için belirtilen etiketleme hükümlerine
tabidir.
(4) Deterjan ve/veya deterjanlarda kullanılan yüzey
aktif madde imalatçılarının Türkiye’de yerleşik olması gereklidir.
(5) İmalatçılar deterjanların ve/veya deterjanlarda
kullanılan yüzey aktif maddelerin bu Yönetmelik ve eklerinde yer alan
hükümlere uygun olmasından sorumludur.
Yüzey
aktif maddelerin biyolojik parçalanabilirliğine dayalı kısıtlamalar
MADDE 6 –
(1) Bu Yönetmelik çerçevesinde,
Ek-3’te belirtilen nihai aerobik biyolojik parçalanabilirlik kriterlerine
uygun olan yüzey aktif maddeler ve yüzey aktif maddeleri içeren deterjanlar
biyolojik parçalanabilirliğe ilişkin herhangi bir ek kısıtlamaya tabi
olmaksızın piyasaya arz edilebilir.
(2) Bir deterjanın Ek-3’te belirtilen nihai aerobik
biyolojik parçalanabilirlik seviyesinden daha düşük seviyede yüzey aktif
maddeler içermesi durumunda, yüzey aktif maddeler içeren endüstriyel ya da
kurumsal deterjan imalatçıları ve/veya endüstriyel ya da kurumsal
deterjanlarda kullanılan yüzey aktif maddelerin imalatçıları istisna talep
edebilirler. İstisna talepleri 8, 9 ve 12 nci maddelere uygun olarak
yapılır ve karara bağlanır.
(3) Deterjanların içindeki bütün yüzey aktif
maddelerin nihai aerobik biyolojik parçalanabilirlik testlerini geçememeleri
durumunda, birincil biyolojik parçalanabilirlik düzeyleri ölçülür. Birincil
biyolojik parçalanabilirlik düzeyi Ek-2’de belirtilenden daha düşük olan
deterjan yüzey aktif maddelerine istisna verilmez.
(4) Deterjanlarda NTA (Nitrilotriasetik asit) ve
tuzları kullanılamaz.
İçerikteki
fosfat ve diğer fosfor bileşiklerine dair kısıtlamalar
MADDE 7 –
(1) Ek-6/A'da listelenen ve bu
ekte belirtilen içerikteki fosfat ve diğer fosfor bileşiklerine dair kısıtlamalara
uymayan deterjanlar bu ekte belirtilen tarihlerden itibaren piyasaya arz
edilemez.
İstisna
verilmesi
MADDE 8 –
(1) İmalatçı istisna talebi
başvurusunu, 9 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen kriterlerle
ilgili kanıt sunarak 11 inci maddenin birinci fıkrasında belirtildiği üzere
Bakanlığa yazılı başvuru yapmak suretiyle yapar.
(2) Başvurular Ek-3’te belirtilen biyolojik
parçalanabilirlik limitlerine uygun olmayan yüzey aktif maddelerin deterjanlardaki
özel kullanımına ilişkin güvenlik unsurlarını değerlendirmek için gerekli
tüm bilgi ve gerekçeleri içeren bir teknik dosya ile yapılır. Ayrıca,
a) Teknik dosya, Ek-3’te belirtilen testlerin
sonuçlarına ilaveten Ek-2 ve Ek-4’te belirtilen bilgileri ve test sonuçlarını
da içerir.
b) Ek-4’ün 4 üncü maddesinde belirtilen testler
sıralı bir yaklaşım ile gerçekleştirilir. Söz konusu sıralı yaklaşım,
teknik bir kılavuz halinde Bakanlık internet sitesinde yayımlanır. Bu
kılavuzda gerekli olan durumlarda iyi laboratuvar uygulamaları
prensiplerinin uygulanmasını gerektiren testler de belirtilir.
(3) Bakanlık birinci ve ikinci fıkralar uyarınca
istisna için yapılan başvuruları inceler, istisna şartlarına uygunluğu
değerlendirir. İstisna başvurusu değerlendirilirken;
a) Bakanlık bir madde ve/veya karışımın neden
olabileceği riskin değerlendirilmesi için gerekli görmesi halinde,
başvurunun alınmasından itibaren üç ay içerisinde, bu Yönetmelik kapsamında
bildirilen veya hakkında bilgi verilen bu maddelerle ve/veya karışımlarla
veyahut bunların dönüşüm ürünleriyle ilgili olarak daha fazla bilgi, doğrulama
ve/veya referans testlerinin yapılmasını talep eder. Bakanlık tarafından
dosyanın değerlendirilme süresi dosyanın ek bilgileri tamamlandıktan sonra
başlar. Talep edilen bilginin on iki ay içerisinde Bakanlığa iletilmemesi
halinde, başvuru tamamlanmadığı için geçersiz sayılır. Bu durumda 9 uncu
maddenin ikinci fıkrası uygulanmaz.
b) Metabolitler hakkında daha ayrıntılı bilginin
gerekmesi halinde invitro ve diğer hayvan kullanılmayan test yöntemlerinden
en üst düzeyde yararlanılmasını sağlamak için kademeli test stratejileri
uygulanır.
(4) Bakanlık yaptığı inceleme sonucunda, uygun
olduğunu tespit ettiği başvuru için istisna verilmesi hakkında on iki ay
içerisinde karar verir. Bakanlık gerekli durumlarda karar vermeden önce
üçüncü fıkrada belirtilen hususları değerlendirir.
(5) İstisnalar, Ek-4’te belirtilen tamamlayıcı risk
değerlendirmesi sonuçlarına göre yüzey aktif maddelerin deterjan içeriği
olarak piyasaya arz edilmesine ya da kullanılmasına izin verebilir, bunu
sınırlandırabilir ya da katı bir şekilde kısıtlayabilir. İstisnalar ayrıca,
yüzey aktif maddelerin deterjan içeriği olarak piyasaya arzı ve
kullanılması için aşamalı bir geçiş süresi içerebilir. Bakanlık, istisna
başvurusunda yer alan teknik dosyada önemli bir revizyon gerektirecek bir
bilginin ortaya çıkması halinde, istisnayı en kısa zamanda yeniden
inceleyebilir. Bu amaçla imalatçı, talep üzerine Ek-4’ün 2 no’lu bölümünde
belirtilen hususlara ilişkin güncellenmiş olan teknik dosyayı Bakanlığa
sunar. Bakanlık, güncellenen bu bilgiye dayalı olarak istisnayı uzatmaya,
tadil etmeye ya da iptal etmeye karar verebilir. Bu durumda, bu maddenin
bir ila dört ve altıncı fıkraları ile 9 uncu madde, gerekli değişiklikler
yapılarak uygulanır.
(6) Bakanlık istisna verilen yüzey aktif maddelerin
listesini, Ek-5’te öngörülen şartlar veya kullanıma ilişkin kısıtlamalarla
birlikte yayımlar ve Ekonomi Bakanlığı kanalıyla Komisyona bildirir.
İstisna
koşulları
MADDE 9 –
(1) Bakanlık, istisna talebini
aşağıdaki kriterlere göre değerlendirir:
a) Geniş kapsamlı uygulamalar yerine, dar kapsamlı
uygulamalarda kullanım,
b) Yalnızca belirli endüstriyel ve/veya kurumsal
uygulamalarda kullanım,
c) Ülke içerisinde satış hacmi ve kullanım şekli
nedeniyle oluşan çevre ya da sağlık riskinin, gıda güvenliği ve hijyen
standartları da dahil olmak üzere sosyoekonomik faydalar ile
karşılaştırıldığında düşük olması.
(2) Bakanlık bir istisna talebi üzerinde karara
varmadığı sürece, imalatçının yüzey aktif maddenin bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihte kullanımda olduğunu ve istisna talebinin bu
tarihten itibaren iki yıl içerisinde yapıldığını ispat etmesi şartıyla,
ilgili yüzey aktif maddenin piyasaya arzı ve kullanımına izin verebilir.
(3) Bakanlık, istisna talebinin reddedilmesi
halinde söz konusu yüzey aktif maddenin piyasaya arzını ve kullanılmasını
kademeli şekilde sonlandıran bir geçiş dönemi başlatabilir. Bu geçiş dönemi
Bakanlığın karar tarihinden itibaren iki yılı geçemez.
(4) Bakanlık
bu Yönetmeliğe uygun olmadığı belirlenen yüzey aktif maddelerin listesini
Ek-6’da yayımlar ve Ekonomi Bakanlığı kanalıyla Komisyona bildirir.
Yüzey
aktif maddelerin test edilmesi
MADDE 10
– (1) 5 ve 6 ncı maddeler ile
Ek-2, Ek-3, Ek-4 ve Ek-8’de belirtilen tüm testler Ek-1’in 1 no’lu
bölümünde belirtilen standartlara uygun olarak ve 11/12/2013 tarihli ve
28848 2. mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve
Karışımların Fiziko-Kimyasal, Toksikolojik ve Ekotoksikolojik
Özelliklerinin Belirlenmesinde Uygulanacak Test Yöntemleri Hakkında
Yönetmelik hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilir. Bu amaçla, iyi
laboratuvar uygulaması prensiplerinin zorunlu olduğu testler dışında, TS EN
ISO/IEC standardı ya da iyi laboratuvar uygulaması prensiplerinin uygulanması
yeterlidir. Anılan standart yürürlüğe girmeden önce piyasaya arz edilen
deterjanlarda kullanılan yüzey aktif maddeler için duruma göre, mevcut en
iyi bilimsel bilgi kullanılarak ve Ek-1’de bahsedilen standartlarla benzer
bir standarda göre gerçekleştirilmiş testler kabul edilebilir. İmalatçı ya
da Bakanlık üzerinde şüphe ya da ihtilaf bulunan durumları Ekonomi
Bakanlığı kanalıyla Komisyona iletebilir.
Sorumlu
kuruluşların belirlenmesi
MADDE 11
– (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin
uygulanmasıyla ilgili iletişim ve bilgi değişimini sağlar. Bakanlık,
Ekonomi Bakanlığı kanalıyla Komisyona gerekli bilgileri verir.
(2) Bakanlık, bu Yönetmeliğin gerektirdiği
testlerin yapılabilmesi için yeterli kapasiteye sahip yetkili ve onaylanmış
laboratuvarların listesini, açık isim ve adresleri ile birlikte Ekonomi
Bakanlığı kanalıyla Komisyona bildirir. Ek-1’in 1 no’lu bölümünde
bahsedilen TS EN ISO/IEC 17025’e veya 9/3/2010 tarihli ve 27516 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan İyi Laboratuvar Uygulamaları Prensipleri, Test
Birimlerinin Uyumlaştırılması, İyi Laboratuvar Uygulamalarının ve
Çalışmaların Denetlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 2 nci maddesine uygun
şekilde iyi laboratuvar uygulamaları prensiplerine göre yeterliliğini
kanıtlayan laboratuvarlar, Bakanlık tarafından onaylanmış laboratuvar
olarak kabul edilir.
(3) Bakanlık onaylanmış laboratuvarın bu maddenin
ikinci fıkrasında belirtilen yeterliliği sağlayamadığı konusunda
gerekçelere sahip ise onaylanmış laboratuvarın adı, dördüncü fıkrada
belirtilen listeden çıkarılır. Bakanlık bu durumu, Ekonomi Bakanlığı
kanalıyla Komisyona bildirir. İyi
laboratuvar uygulaması gerekliliklerine uyduğu iddiasında bulunan
laboratuvarlar için İyi Laboratuvar Uygulamaları Prensipleri, Test
Birimlerinin Uyumlaştırılması, İyi Laboratuvar Uygulamalarının ve
Çalışmaların Denetlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 7 nci maddesindeki
uygunsuzluk hükümlerinin uygulanacağı durumlar dışında 16 ncı madde
uygulanır.
(4) İkinci fıkrada belirtilen onaylanmış
laboratuvarların listeleri, Bakanlık tarafından internet sitesinde yayımlanır
ve Ekonomi Bakanlığı kanalıyla Komisyona bildirilir.
İmalatçılar
tarafından sağlanacak bilgiler
MADDE 12
– (1) Bu Yönetmelik kapsamında
sağlık üzerine etkileri ve fiziko-kimyasal özellikleri nedeniyle tehlikeli
olarak belirlenen karışımları piyasaya arz eden imalatçı ve ithalatçıların,
karışımın kimyasal bileşimine ve tehlike özelliklerine ilişkin ayrıntılı
bilgiyi Sağlık Bakanlığı Ulusal Zehir Merkezine verme yükümlülüğü saklı
kalmak kaydıyla, bu Yönetmelik kapsamındaki madde ve/veya karışımları
piyasaya arz eden imalatçılar talep edildiği zaman, Bakanlığa ibraz etmek
üzere, aşağıda belirtilen bilgi ve dokümanları ellerinde bulundurur:
a) Ek-3’te belirtilen testlerin bir veya birden
fazla sonuçları hakkında bilgi,
b) Ek-3’te belirtilen testleri geçemeyen ve 8 inci
madde uyarınca istisna talebinde bulunulan yüzey aktif maddeler için;
1) Ek-2’de
belirtilen testlerin sonuçlarına ilişkin teknik dosya,
2) Ek-4’te belirtilen testlerin sonuçları ve
bilgiler hakkında teknik dosya.
(2) Bu Yönetmelik kapsamındaki madde ve/veya
karışımlar piyasaya arz edildiğinde imalatçı, yukarıda belirtilen ilgili
testlerin doğru olarak yapılmasından sorumludur. İmalatçı, bu Yönetmeliğe
uygunluğu göstermek için gerçekleştirilen testler ile ilgili ve halihazırda
kamuya açık olanlar haricindeki test sonuçlarına ilişkin mülkiyet haklarından
yararlanma iznine sahip olduğunu gösteren ilgili dokümanları da hazır
bulundurur.
(3) Bu Yönetmelikte yer alan karışımları piyasaya
arz eden imalatçılar, talep edilmesi halinde herhangi bir sağlık
personeline, bu Yönetmeliğin Ek-7’nin C bölümünde öngörülen içerik veri
belgesini gecikmeksizin ve herhangi bir ücret talep etmeksizin sunar. Bu
durum, bu bilgilerin sağlık personeline verilmesinde Bakanlıkça
yetkilendirilen kamu kurumunun, söz konusu veri belgesinin sunulmasını
talep etme hakkını engellemez. İçerik veri belgesi içeriğindeki bilgiler,
yetkili kamu kurumu ve sağlık personeli tarafından gizli tutulur ve
yalnızca tıbbi amaçlarla kullanılır.
Kontrol
önlemleri
MADDE 13
– (1) Bakanlık, gerekli gördüğünde
deterjanların bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu sağlayan tüm gerekli
kontrol önlemlerini piyasaya arz edilen ürünlere uygular. Bunun için
referans yöntem, Ek-8’de yer alan test ve analitik yöntemlerdir. Deterjanlar
veya deterjanlarda kullanılan yüzey aktif maddelere ilişkin yapılan ilk
testin, bu Yönetmeliğin hükümlerine uygunluğu göstermesi şartıyla; bu
kontrol önlemleri imalatçılara, 11 inci maddenin ikinci fıkrasında
belirtilen şartları yerine getiren laboratuvarlar tarafından yapılan
testleri tekrar etme veya herhangi bir tekrar ya da ek test için ücret
ödeme yükümlülüğü getirmez.
(2) Ek-2, Ek-3, Ek-4 veya Ek-8’de listelenen
yöntemlere uygun olarak yürütülen bir testin yanlış pozitif sonuçlar
ürettiği endişesinin ortaya çıktığı durumlarda, Bakanlık bu sonuçları
inceler ve gerekli önlemleri alır. Bu durum, Bakanlık tarafından Ekonomi
Bakanlığı kanalıyla Komisyona bildirilir.
Etiketleme
MADDE 14
– (1) Bu Yönetmeliğin
uygulanmasında 11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve
Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğin maddelerin ve karışımlarının
sınıflandırılması, ambalajlanması ve etiketlenmesine dair hükümleri
saklıdır.
(2) Aşağıda yer verilen bilgiler, tüketiciye satışa
sunulan deterjanların ambalajları üzerinde okunaklı, görünür ve silinmez
şekilde yer alır:
a) Ürünün adı ve ticari adı,
b) Ürünün piyasaya arz edilmesinden sorumlu olan
tarafın adı ya da ticari adı ya da ticari markası ile tam adresi ve telefon
numarası,
c) 12 nci maddenin üçüncü fıkrasında bahsedilen
içerik veri belgesinin edinilebileceği adres, telefon numarası ve varsa
e-posta adresi.
(3) İkinci fıkrada bahsedilen bilgiler dökme
halinde nakliyesi yapılan deterjanlara eşlik eden tüm belgelerde de yer
alır.
(4) Deterjanların ambalajları Ek-7’nin A bölümünde
belirtilen spesifikasyonlara uygun olarak içeriği gösterir. Deterjan
ambalajları ayrıca, kullanma talimatları ve gerekli ise özel uyarıları da
gösterir.
(5) Ek olarak, tüketicilere yönelik çamaşır
deterjanlarının ve tüketicilere yönelik otomatik bulaşık makinesi deterjanlarının
ambalajları Ek-7’nin B bölümünde yer alan bilgileri de taşır.
(6) Bir ila beşinci fıkralarda belirtilen bilgiler
etiket üzerinde Türkçe olarak yer alır.
(7) Bir ila beşinci fıkraların uygulanmasında,
tüketiciye satışa sunulan deterjanların ambalajları üzerinde kullanıcıyı
sıvı ürünleri hatalı kullanmaya yönlendirebilecek meyvelerin grafik
gösterimlerinin yer almasını yasaklayan ilgili diğer mevzuat hükümleri
saklıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Serbest
dolaşım
MADDE 15
– (1) Bakanlıkça bu Yönetmeliğin
gerekliliklerini yerine getiren deterjanların ve/veya deterjanlarda
kullanılan yüzey aktif maddelerin piyasaya arzı bu Yönetmelik hükümlerine
dayanarak yasaklanamaz, kısıtlanamaz ya da engellenemez.
Korunma
önlemleri
MADDE 16
– (1) Bakanlık, belirli bir
deterjanın, bu Yönetmeliğin gereklerine uygun olmasına rağmen, insanların
ya da hayvanların güvenlik ya da sağlığına ilişkin ya da çevre açısından
bir risk oluşturduğuna dair haklı gerekçelere sahip olması durumunda,
ilgili deterjanın bu riski daha fazla taşımamasını sağlamak için piyasadan
çekmek ya da makul bir süre içinde geri çağırmak ya da erişilebilirliğini
diğer bir yolla kısıtlamak için riskin yapısı ile orantılı tüm uygun geçici
önlemleri alabilir.
(2) Bakanlık sebeplerini belirterek verilen kararı
gecikmeksizin Ekonomi Bakanlığı kanalıyla Komisyona bildirir.
Diğer
hükümler
MADDE 17
– (1) Ev tipi temizlik ürünlerinin
içeriğinde bulunan nitrik asit oranı %20’yi geçemez.
(2) Tek kullanımlık dozajlarda ve sıvı olan
tüketicilere yönelik çamaşır deterjanı veya tüketicilere yönelik otomatik
bulaşık makinesi deterjanı çözünür bir ambalajda yer aldığında, Maddelerin
ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında
Yönetmeliğin hükümleri saklı kalmak üzere aşağıdaki ek hükümler uygulanır:
a) Tek kullanımlık çözünür ambalajda bulunan ve
sıvı olan tüketicilere yönelik çamaşır deterjanları veya tüketicilere
yönelik otomatik bulaşık makinesi deterjanları, bir dış ambalaj içerisinde
ihtiva edilmelidir. Dış ambalaj (b) bendinde, çözünür ambalaj ise (c)
bendinde yer alan gerekliliklere uygun olmak zorundadır.
b) Dış ambalaj:
1) Ürünün veya bireysel dozların görünürlüğü
engellenecek şekilde opak, mat ve benzeri nitelikte olmalıdır.
2) Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması,
Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğin 34 üncü maddesinin
üçüncü fıkrası saklı kalmak kaydıyla, P102 “Çocukların erişemeyeceği yerde
saklayın” önlem ifadesini görünür bir yerde ve dikkat çeken bir formatta
taşımalıdır.
3) Kolaylıkla tekrar kapanabilen, kendi kendine
ayakta durabilen bir yapıda olmalıdır.
4) Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması,
Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik Ek-2 Bölüm 3.1.’de
belirtilen düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla,
i) Küçük çocukların ambalajı açmasını zorlaştıracak
şekilde iki elin koordineli eylemini belirli bir güç ile birlikte
gerektirerek küçük çocukların ambalajı açma yeteneğini engelleyen,
ii) Dış ambalajın ömrü boyunca tekrar tekrar açılma
ve kapanma koşulları altında işlevselliğini muhafaza eden
bir kapak ile donatılmalıdır.
c) Çözünür ambalaj:
1) Kazara ağza alınması durumunda, en fazla 6
saniye süreyle oral itici davranışa neden olan güvenli konsantrasyonda
caydırıcı bir ajan içermelidir.
2) 20°C’de suya konduğunda sıvı içeriğini en az 30
saniye muhafaza etmelidir.
3) Standart test koşulları altında en az 300 N'lik
mekanik basınç dayanımına direnç göstermelidir.
Avrupa
Birliği mevzuatına uyum
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmelik, Deterjanlar
hakkındaki 31/3/2004 tarihli ve 648/2004 sayılı Konsey Tüzüğü dikkate
alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Piyasa
gözetimi ve denetimi
MADDE 19
– (1) Deterjanların piyasa
gözetimi ve denetimi Bakanlık tarafından, bu Yönetmelik hükümleri ile
birlikte 4703 sayılı Kanun ve 12/6/2014 tarihli ve 29028 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve
Denetimi Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülür.
Yaptırım
MADDE 20
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerine
uyulmaması halinde, 4703 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri
uygulanır.
Diğer
mevzuatta ilgili tebliğlere yapılan atıflar
MADDE 21
– (1) Diğer mevzuatta 31/10/2013
tarihli ve 28807 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Deterjanlar ve
Deterjanlarda Kullanılan Yüzey Aktif Maddeler Hakkında Tebliğe ve
31/10/2013 tarihli ve 28807 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kuvvetli Asit
veya Baz İçeren Temizlik Ürünlerinin Üretimi, İthalatı, Piyasa Gözetimi ve
Denetimi ile Bildirim Esaslarına Dair Tebliğe yapılan atıflar bu
Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Yürürlük
MADDE 22
– (1) Bu Yönetmeliğin;
a) 17 nci maddesinin ikinci fıkrası ile Ek-6A’sı
yayımı tarihinden bir yıl sonra,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinden altı ay sonra,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|