|
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından:
KARAYOLU TAŞIMA YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ KISIM
Başlangıç ve Temel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı,
karayolu taşımacılık faaliyetlerini ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde
düzenlemek; taşımacılık faaliyetlerinde düzeni ve güvenliği sağlamak;
taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri
organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği,
lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve
benzeri taşımacılık faaliyetleri için mali yeterlilik, mesleki yeterlilik,
mesleki saygınlık ilkelerine uygun olarak pazara giriş şartları ile bu
faaliyetlerde bulunanların, gönderenlerin, yolcuların, çalışanların
haklarını, sorumluluklarını, yükümlülüklerini tespit etmek; taşımacılık
faaliyetlerinde istihdam edilenler ile taşımacılık faaliyetlerinde
yararlanılan taşıt, araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerinin niteliklerini
belirlemek; karayolu taşımalarının diğer taşıma sistemleriyle birlikte ve
birbirlerini tamamlayıcı olarak hizmet vermesini, denetimini ve mevcut
imkânların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kamuya açık
karayolunda motorlu taşıtlarla yapılan yolcu ve eşya taşımalarını,
taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri
organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği,
lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve
benzeri taşımacılık faaliyetlerini yapanlar ile taşıma işlerinde
çalışanları, taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan her türlü taşıt,
araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerini kapsar.
(2) Servis taşımaları hakkındaki
usul ve esaslar, Bakanlıkça ayrıca düzenlenir.
(3) Aşağıdaki taşıtlarla yapılan
taşımalar bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır:
a) Özel otomobillerle ve bunların
römorklarıyla yapılan ve ticari olmayan taşımalar,
b) Lastik tekerlekli traktörlerle ve
bunların römorklarıyla yapılan taşımalar,
c) İki, üç ve dört tekerlekli
motosikletlerle yapılan ve ticari olmayan taşımalar,
ç) Resmi taşıtlarla ve bunların
römorklarıyla yapılan ticari olmayan taşımalar,
d) Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma
Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğüne
ait taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar,
e) Gerçek kişiler adına hususi
olarak kayıt ve tescil edilmiş kamyonet cinsi taşıtlarla ve bunların
römorklarıyla yapılan ve hem taşımanın hem de taşınan eşyanın ticari
olmadığı taşımalar,
f) Kamyonet cinsi olarak tescil
edilen taşıtlardan, taşıt tescil belgesinde kamyonet (BB-Van)/Panelvan
olarak kayıtlı, sürücü dahil 4 veya daha fazla koltuğu bulunan taşıtlarla
yapılan ve hem taşımanın hem de taşınan eşyanın ticari olmadığı taşımalar,
g) Altı dingilin üzerindeki lastik
tekerlekli vinç veya cenaze aracı veya ambulans veya naklen yayın aracı olarak
tescil edilmiş araçların kullanım amaçlarına uygun olarak yapılan taşımalar
veya Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından tescil edilmemiş taşıtlarla yapılan
taşımalar,
ğ) Türk Silahlı Kuvvetlerinin
yakıtlarını taşıyan Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri
İşletme Başkanlığına ait taşıtlar.
(4) 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı
Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye
Kanunu hükümleri saklıdır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 10/7/2003
tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile 26/9/2011 tarihli ve 655
sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) 4925 sayılı Kanunda
belirtilen tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
a) Acente listesi: Yetki belgesi sahibinin,
acentelik sözleşmesi yaptığı firmaları gösteren ve elektronik olarak da
düzenlenebilen belgeyi,
b) Acil durum: Toplumun tamamının veya belli
kesimlerinin normal hayat ve faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan
ve acil müdahaleyi gerektiren olayları ve bu olayların oluşturduğu kriz
halini,
c) Ambar: Eşyanın kapalı alanda muhafaza edilmesine
uygun olan yeri,
ç) Ara durak: Tarifeli yolcu taşımacılığında,
kalkış noktası ile varış noktası arasında bulunan, yolcuların asgari
ihtiyaçlarının karşılandığı ve yolcu indirilip bindirilen yeri,
d) Araç takip sistemi (ATS): Taşıtların seyahate
başladıktan sonraki seyrinin elektronik olarak takip edileceği/edilebildiği
sistemi,
e) Asgari kapasite: Bu Yönetmeliğe göre yetki
belgesi alan/alacak olan gerçek kişinin kendi adına, tüzel kişiliklerin ise
tüzel kişilik adına kayıt ve tescil edilmiş ve bu Yönetmelikle belirlenmiş
nitelikleri haiz, asgari olarak sahip olmaları gereken; koltuk kapasitesi
ve/veya birim taşıt sayısı ve/veya tonaj bakımından çekici cinsi taşıtların
katar ağırlıkları ile kamyon/kamyonet cinsi taşıtların azami yüklü
ağırlıkları toplamlarını,
f) Atıl kapasite: Karayolu taşımacılık piyasasında,
taşıt veya işletmeci sayısı bakımından, talebe göre arzın fazla olmasını,
g) Bakanlık: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığını,
ğ) Birim taşıt: Yarı römorkuyla birlikte çekiciyi
veya araç tescil belgesinde “römork takabilir” ifadesi varsa römorkuyla
birlikte çekici ile yarı römorku veya tek başına kamyonu veya tek başına
kamyoneti veya tek başına otobüsü veya araç tescil belgesinde “römork
takabilir” ifadesi varsa römorkuyla birlikte otobüsü,
h) Büyük otobüs: Şoförü dahil 17 adetten fazla
oturma yeri olan otobüsü,
ı) Çekici: Yarı römorkları ve römorkları çekmek
için imal edilmiş olan ve bunlar olmadan eşya taşıyamayan motorlu taşıtı,
i) Dağıtım işletmecisi: Tek parçada en fazla 5
kilogram ağırlığındaki kargoların kısa sürede kapıdan kapıya kendi nam ve
hesabına dağıtımını yapan gerçek ve tüzel kişileri,
j) Depo: Eşyanın açık ve kapalı alanda muhafaza
edilmesine uygun olan yeri,
k) E-Devlet (www.turkiye.gov.tr): Kamu hizmetlerine
erişim imkanı sağlayan internet sitesini,
l) Elektronik belge: Bu Yönetmelik kapsamında
E-Devlet üzerinden düzenlenen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ile
şube listesi, acente listesi, hat çizelgesi, zaman ve ücret tarifesini,
m) Elektronik bilet (e-bilet): Maliye Bakanlığı
tarafından belirlenmiş standartlara uygun olan ve muhatabına elektronik
ortamda iletilmek üzere elektronik belge biçiminde oluşturulan, elektronik
ortamda muhafaza ve ibraz edilen yolcu taşıma biletini,
n) Elektronik fatura (e-fatura): Maliye Bakanlığı
tarafından belirlenmiş standartlara uygun olan ve elektronik belge
biçiminde oluşturulmuş faturayı,
o) Elektronik taşıt sözleşmesi: Taşıt sahibi gerçek
kişiler ile yetki belgesi sahipleri arasında, E-Devlet kanalıyla yapılacak
sözleşmeyi,
ö) Elektronik yolcu listesi (e-yolcu listesi): Maliye
Bakanlığı tarafından belirlenmiş standartlara uygun olan ve elektronik
belge biçiminde oluşturulan, elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilen,
karayolu yolcu taşımacılılığında kullanılan yolcu listesini,
p) Eşya/kargo terminali: Bu Yönetmelikte belirtilen
özellikleri haiz ve yurtiçi ve uluslararası eşya/kargo taşımacıları/işletmecileri
ve/veya acenteleri, komisyoncuları, taşıma işleri organizatörleri ile
bunların eşya/kargo gönderenlerine/gönderilenlerine hizmet veren yapı veya
tesisi,
r) Ev sahibi ülke desteği: Kuvvet konuşlandırılan
ülkede faaliyet gösteren veya ülkesi üzerinden intikal eden Çok Yüksek
Seviyeli Müşterek Görev Kuvveti (VJTF) unsurlarına eğitim tatbikat veya
harekatlar kapsamında sağlanacak her türlü sivil ve askeri destek ve
yardımı,
s) Geçiş belgesi: İkili ve çok taraflı anlaşmalar
gereğince yabancı ülkelerden ve/veya uluslararası örgütlerden temin edilen
ve uluslararası taşımalarda kullanılan ikili, transit, üçüncü ülke, dönüş
yükü ve benzeri izin belgesini,
ş) Grup yolcu: Önceden planlanmış iş, gezi,
toplantı, tören ve benzeri amaçla bir araya gelen ve bu amaçla
gerçekleşecek seyahatin başlangıcından bitimine kadar birlikte hareket
eden, taşıttaki şoför ve yardımcı personel haricindeki yolcu topluluğunu,
t) Hat çizelgesi: Tarifeli yolcu taşımacılığı
yapacak yetki belgesi sahibinin, faaliyette bulunacağı taşıma hattını
ve/veya taşıma güzergahını gösteren belgeyi,
u) Hususi taşımacılık: Ticari amaçla olmamak üzere,
sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya veya yolcu
taşımacılığını,
ü) İkili taşıma: Akit ülke taşıtlarının iki ülke
arasında yapmış olduğu yolcu veya eşya taşımalarını,
v) İliçi: Bir ilin sınırları içinde bulunan alanı,
y) Kamu hizmeti sözleşmesi: Kamuya yeterli ulaştırma
hizmeti sunulması amacıyla, Bakanlık ile yetki belgesi sahipleri arasında
yapılan sözleşmeyi,
z) Kamu hizmeti yükümlülüğü: Bir yetki belgesi
sahibinin normal ticari şartlarda veya ölçülerde üstlenemeyeceği, ancak
kamuya yeterince ulaştırma hizmeti verilmesi amacıyla Bakanlığın talimatı
üzerine yerine getirilmesi gereken yükümlülüğü,
aa) Kamyon: İzin verilen azami yüklü ağırlığı 3500
kilogramdan fazla olan ve eşya taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
bb) Kamyonet: İzin verilen azami yüklü ağırlığı 3500
kilogramı geçmeyen ve eşya taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
cc) Kanun: 4925 sayılı Kanunu,
çç) Karayolu: Trafik için kamunun yararlanmasına
açık olan arazi şeridi, yol, otoyol, köprüler ve benzeri yapı ve alanları,
dd) Kargo tasnif ve aktarma merkezi: Kargo
taşımalarında indirme, bindirme, yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme,
tasnif ve dağıtım hizmetlerinin yapıldığı yeri,
ee) Kayıtlı elektronik posta (KEP): 19/1/2013
tarihli ve 28533 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliğine
göre verilmiş, elektronik iletilerin, gönderimi ve teslimatı da dâhil olmak
üzere kullanımına ilişkin olarak delil sağlayan, elektronik postanın
nitelikli şeklini,
ff) Kısa unvan: Yetki belgesi sahibinin, Türk
Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilmiş markasını veya Ticaret
Sicilinde tescil edilmiş, kısa faaliyet kullanım unvanını veya işletme
adını,
gg) Küçük otobüs (minibüs): Şoförü dahil 10 ilâ 17 adet arasında oturma yeri olan
otobüsü,
ğğ) Lojistik işletmecisi: Taşımacılık faaliyetinin
yanı sıra, bağımsız bir işyerinin kullanım hakkına sahip olarak
müşterilerine ait her türlü eşyayı teslim aldıktan sonra kendi gözetim ve
denetimi altında yükleme, boşaltma, depolama, istifleme, paketleme, tasnif,
etiketleme, sipariş planlaması, dağıtım, teslimat ve benzeri hizmetlerin
tamamını veya bir kısmını üstlenen gerçek ve tüzel kişileri,
hh) Mali yeterlilik: Bu Yönetmelik kapsamındaki
faaliyetlerle ilgili bir işletmenin kurulmasını, sağlıklı yönetilmesini ve
işletilmesini sağlamaya yönelik gerekli mali kaynaklara sahip olmayı,
ıı) Mesleki saygınlık: Genel olarak ticari alanda
ve mesleğin icrası ile ilgili konularda kötü şöhret sahibi olmamayı,
karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili kurallara uygun
davranmayı ve faaliyet göstermeyi; kişisel olarak ise kaçakçılık,
dolandırıcılık, hileli iflas, sahtecilik, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı,
göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti, hırsızlık, rüşvet suçları ve
12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile 21/3/2007
tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamına giren
suçlardan dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü olmamayı,
ii) Mesleki yeterlilik belgesi: İlgili mevzuatın bu
Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde bulunanlar için öngördüğü mesleki
yeterlilik eğitimini alan ve/veya yapılacak olan sınavlarda başarılı
olanlara veya ilgili mevzuatta belirlenmiş kriterleri sağlayanlara doğrudan
verilen belgeyi,
jj) Mesleki yeterlilik eğitimi: Bu Yönetmelik
kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir mesleki yeterliliğin kazandırılması
amacıyla, ilgili mevzuat çerçevesinde verilen eğitimi,
kk) Mesleki yeterlilik: Karayolu taşımacılık
faaliyetlerinin icrası ile ilgili eğitim, bilgi, beceri ve donanıma sahip
olmayı,
ll) Motorlu taşıt: Karayolunda insan, hayvan veya
eşya taşımaya yarayan ve makine gücüyle yürütülen aracı veya taşıtı,
mm) Orta düzey yönetici (ODY): Bu Yönetmelik
kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliğin veya buna ait
bağımsız bir birimin taşımacılık faaliyetlerini sürekli ve etkin bir
şekilde sevk ve idare eden sahip, temsile yetkili ortak veya istihdam
edilen kişileri,
nn) Otobüs: Yapısı itibariyle insan taşımak için
imal edilmiş ve şoförü dahil 9 kişiden fazla yolcu taşımaya uygun olan
motorlu taşıtı,
oo) Otomobil: Yapısı itibariyle şoförü dahil en
fazla 9 adet oturma yeri olan ve insan taşımak
için imal edilmiş motorlu taşıtı,
öö) Özmal taşıt: Araç tescil belgesinde yetki
belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı,
pp) Panelvan: Sürücü ve yanındaki oturma yerleri
dışında başka oturma yeri de bulunan, sürücü bölümü gövde ile birleşik
kamyoneti,
rr) Posta gönderisi: Göndericinin bizzat kendisi
veya talimatıyla, üzerinde belirtilen yer ve adrese, gönderi türüne ve özel
hizmetine göre teslim edilen haberleşme gönderileri ile kitap, katalog,
gazete ve süreli yayınları, görme engellilere özgü yazıları, ticari değeri
olsun veya olmasın eşya içeren en fazla beş kilogram ağırlığa veya elli
desimetreküp hacme sahip posta maddesi ile posta kolisi veya kargosunu,
ss) Resmi taşıt: Araç tescil belgesinde “resmi”
olarak tescil edilmiş taşıtı,
şş) Römork: Motorlu taşıtla çekilen insan, hayvan
veya eşya taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıtı,
tt) Sayısal takograf cihazı: Karayolu taşımacılığı
yapan araçlarda kullanılan, araç sürücüsü ve sürüşe ait bilgileri dijital
ortamda kaydeden, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından onaylı cihazı,
uu) Servis taşımaları: Aynı öğrenci/personel
ve/veya yolcuların çeşitli noktalardan toplanıp bir yere taşınması ve/veya
aynı öğrenci/personel ve/veya yolcuların bırakıldığı yerden alınarak
topladığı yerlere bırakılmasını,
üü) Sevk irsaliyesi: Malın alıcıya teslim edilmek
üzere, satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının,
teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde
alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için, 4/1/1961 tarihli ve 213
sayılı Vergi Usul Kanununun 230 uncu maddesi uyarınca düzenlediği belgeyi,
vv) Sözleşmeli taşıt: Yetki belgesi sahibinin kendi
unvan ve sorumluluğu altında çalıştırmak üzere, noterden veya E-Devlet
kanalıyla yapılmış sözleşmeyle temin ettiği başkasına ait taşıtı veya
21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman
Şirketleri Kanunu kapsamında yetki belgesi sahibinin doğrudan kiracı olarak
tarafı olduğu bir finansal kiralama sözleşmesi yoluyla temin ettiği taşıtı,
yy) Şehiriçi: Bir şehrin belediye sınırları içinde
kalan alanı,
zz) Şoför: Bu Yönetmelik kapsamında, bir motorlu
taşıtı karayolunda süren ve ilgili mesleki yeterlilik belgesine sahip olan
sürücüyü,
aaa) Şube listesi: Yetki belgesi sahibinin,
faaliyette bulunmak üzere Bakanlığa bildirdiği şubelerini gösteren ve
elektronik olarak da düzenlenebilen belgeyi,
bbb) Şube: Bir yetki belgesi sahibinin ticaret
siciline tescil edilmiş merkezi işyeri adresi dışındaki faaliyetiyle ilgili
ticaret siciline tescil edilmiş birimini,
ccc) Tarifeli kargo taşıma: İşletmecinin kargo
kabul veya dağıtım yaptığı merkezi, şubesi veya acentesinin bulunduğu
yerleşim yerleri arasında önceden belirlenen bir ücret tarifesine göre
yapılan düzenli kargo taşımalarını,
ççç) Tarifeli yolcu taşıma: Önceden bir taşıma
hattı ve taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesi belirlenerek ve
bunlara uyularak yapılan düzenli yolcu taşımalarını,
ddd) Tarifesiz yolcu taşıma: Önceden bir taşıma
hattı ve taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesi belirlenmeksizin;
grup yolcu durumuna göre arızi veya mekik sefer düzenlenerek yapılan
düzensiz ve grup yolcu taşımalarını,
eee) Taşıma güzergahı: Taşımacılıkta, taşımanın
başladığı kalkış noktasından bittiği varış noktasına kadar ara duraklar da
dahil takip edilen yolu,
fff) Taşıma hattı: Tarifeli taşımacılıkta,
taşımanın başladığı kalkış noktası ile bittiği varış noktasındaki yerleşim
yerlerini,
ggg) Taşıma irsaliyesi: Ücret karşılığında, eşya
nakleden gerçek veya tüzel kişilerin naklettikleri eşya için 213 sayılı
Kanunun 240 ıncı maddesi uyarınca düzenlediği belgeyi,
ğğğ) Taşıma işleri organizatörü: Kanun, bu
Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatın taşımacılık sıfatı ile faaliyet
gösterenlere getirdikleri yükümlülük ve sorumluluklar çerçevesinde taşımacı
kabul edilerek, bu Yönetmeliğe göre eşya taşımacılığı alanında yetki
belgesi almış gerçek ve tüzel kişiler ile uluslararası anlaşmalara uygun
olmak şartıyla, eşya taşımacılığı alanında faaliyet gösteren yabancı
plakalı taşıtların imkan, kabiliyet ve kapasiteleri ile gerektiğinde diğer
taşıma türlerinden de yararlanarak veya bunları kullanarak kombine
taşımacılık dahil kendi nam ve hesabına eşya taşıması yaptırarak taşıma
faturası düzenleyen gerçek ve tüzel kişileri,
hhh) Taşıma kapasitesi (taşıma sınırı): Bir aracın
teknik olarak güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu
sayısını,
ııı) Taşıma özel izin belgesi: Uluslararası
taşımalarda geçiş belgesi yerine geçmek üzere düzenlenen belgeyi,
iii) Taşıma senedi: Eşya ve kargo taşımalarında
gönderen ile yetki belgesi sahibi arasında akdedilen, ilgili diğer mevzuat
ve bu Yönetmelikle belirlenen bilgileri ihtiva eden sözleşme belgesi veya
bu tür bir sözleşmede bulunması gereken bilgileri ihtiva etmesi halinde
taşıma senedi yerine geçecek olan taşıma faturası, taşıma irsaliyesi veya
irsaliyeli taşıma faturasını,
jjj) Taşıma sözleşmesi: Tarifesiz yolcu
taşımacılığında, yetki belgesi sahibi ile taşımayı yaptıran veya taşınan
grup arasında imzalanmış sözleşmeyi,
kkk) Taşınma eşyası: Bir evden, bürodan veya
benzeri bir yerden alınıp benzeri bir yere taşınan eşyayı,
lll) Taşıt belgesi: Yetki belgesi sahibinin
kullanacağı taşıtların niteliğini ve sayısını liste halinde gösteren, yetki
belgesinden ayrı ve yetki belgesinin eki olarak düzenlenen belgeyi,
mmm) Taşıt kartı: Bir taşıtın yalnız bir yetki
belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu yetki belgesi altında çalıştırılabileceğini
gösteren belgeyi,
nnn) Taşıt katarı: Karayolunda bir birim olarak
seyretmek üzere birbirine bağlanmış en az bir çeken ve en çok iki çekilen
römork veya bir yarı römork ile bir römorktan oluşan aracı,
ooo) Terminal işletmecisi: Bu Yönetmelikte
tanımlanan bir yolcu veya eşya/kargo terminalini işleten gerçek ve tüzel
kişileri,
ööö) Transit taşıma: Herhangi bir ülkede başlayan
ve en az bir ülke toprakları üzerinden geçtikten sonra bir başka ülkede
sona eren, başlama ve sona erme ülkeleri dışında kalan ülkeler üzerinden
yapılan yolcu veya eşya taşımalarını,
ppp) UKOME: Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon
Merkezlerini,
rrrr) Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi
(U-ETDS): Kanun ve bu Yönetmeliğe göre faaliyet gösteren gerçek ve tüzel
kişilerin, faaliyetlerine ilişkin Bakanlıkça belirlenen verilerin
tutulduğu, gerektiğinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla veri
paylaşımına açık olduğu/olabileceği sistemi,
sss) Ücret tarifesi: Tarifeli taşımalarda taşıma
faaliyetlerini ücret yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi,
şşş) Üçüncü ülke taşıması: Yolcu ve eşyanın
bindirme, indirme, yükleme, boşaltma noktalarının taşıtın kayıtlı olduğu
ülkenin dışındaki ülkeler arasında yapılan taşımaları,
ttt) Üst düzey yönetici (ÜDY): Bu Yönetmelik
kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliği temsil ve ilzam
ederek ve/veya bu kişilerin faaliyetlerini fiilen sevk ve idare ederek
sürekli ve etkin bir şekilde yöneten sahip, temsile yetkili ortak veya
istihdam edilen kişileri,
uuu) Yarı römork: Bir kısmı motorlu taşıt üzerine
oturan, taşıdığı eşyanın ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu taşıt
tarafından taşınan römorku,
üüü) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında
faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve
Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
vvv) Yolcu taşıma bileti: Yolcu taşıma işiyle
uğraşan işletmelerin yolcu taşıma hizmeti karşılığında, bu Yönetmelikle
belirlenen şekil ve şartlara da uyulacak şekilde, 213 sayılı Kanunun 233
üncü maddesi uyarınca düzenlenen ve yolcuya verilmesi zorunlu olan belgeyi,
yyy) Yolcu terminali: Bu Yönetmelikle belirlenen
özellikleri haiz ve şehirlerarası, yurtiçi ve uluslararası yolcu
taşımacıları ve/veya acenteleri ile bunların yolcularına hizmet veren yapı
veya tesisi,
zzz) Yurtiçi: Türkiye sınırları içindeki alanı,
aaaa) Zaman tarifesi: Tarifeli taşımalarda taşıma
faaliyetlerini zaman yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Hükümler
Yetki
belgesi alma zorunluluğu
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren
taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri
organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği,
lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve
benzeri faaliyetlerde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları
faaliyetlere uygun olan yetki belgesini/belgelerini Bakanlıktan almaları
zorunludur.
Yetki belgesi türleri
MADDE 6 – (1) A türü yetki belgesi:
Otomobille ticari ve tarifesiz olarak, kamu kurum ve kuruluşlarının yurtiçi
taşıma hizmeti veya uluslararası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel
kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi
tarifesiz yapacaklara,
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası
tarifesiz yapacaklara,
verilir.
(2) B türü yetki belgesi: Otobüsle
yurtiçi ve/veya uluslararası yolcu taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) B1 yetki belgesi: Ticari ve
tarifeli olarak yapacaklara,
b) B2 yetki belgesi: Ticari ve
tarifesiz yapacaklara,
c) B3 yetki belgesi: Hususi
taşımacılık faaliyetinde bulunarak, kendi personelinin taşımasını
yapacaklara,
verilir.
(3) C türü yetki belgesi: Yurtiçi
ve/veya uluslararası eşya taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) C1 yetki belgesi: Hususi
taşımacılık yapacaklara,
b) C2 yetki belgesi: Ticari amaçla
yapacaklara,
c) C3 yetki belgesi: Ticari amaçla
taşınma eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(4) D türü yetki belgesi: Otobüsle
tarifeli veya tarifesiz yurtiçi yolcu taşımacılığı veya hususi taşımacılık
yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki
türlere ayrılır:
a) Dl yetki belgesi: Ticari ve
tarifeli olarak yapacaklara,
b) D2 yetki belgesi: Ticari ve
tarifesiz olarak yapacaklara,
c) D3 yetki belgesi: Hususi
taşımacılık faaliyetinde bulunarak, kendi personelinin taşımasını
yapacaklara,
ç) D4 yetki belgesi: Ticari
olarak, taşıma mesafesine
bakılmaksızın iliçi ve 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası tarifeli ve
tarifesiz olarak yapacaklara,
verilir.
(5) F türü yetki belgesi: Ticari
amaçla yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel
kişilere verilir. Faaliyetin şekline
göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) Fl yetki belgesi: Yurtiçi
acentelik yapacaklara,
b) F2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya
uluslararası acentelik yapacaklara,
verilir.
(6) G türü yetki belgesi: Ticari
amaçla eşya veya kargo taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve
tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) G1 yetki belgesi: Yurtiçi eşya
acenteliği yapacaklara,
b) G2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya
uluslararası eşya acenteliği yapacaklara,
c) G3 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya
uluslararası kargo acenteliği yapacaklara,
verilir.
(7) H türü yetki belgesi: Ticari
amaçla yurtiçi ve uluslararası eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) H1 yetki belgesi: Yurtiçi
yapacaklara,
b) H2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya
uluslararası yapacaklara,
verilir.
(8) K türü yetki belgesi: Yurtiçi
eşya taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere
verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) K1 yetki belgesi: Ticari amaçla
eşya taşımacılığı yapacaklara,
b) K2 yetki belgesi: Hususi
taşımacılık yapacaklara,
c) K3 yetki belgesi: Ticari amaçla
taşınma eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(9) L türü yetki belgesi: Ticari
amaçla lojistik işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) L1 yetki belgesi: Yurtiçi
yapacaklara,
b) L2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya
uluslararası yapacaklara,
verilir.
(10) M türü yetki belgesi: Ticari
amaçla tarifeli olarak kargo işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere
verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) M1 yetki belgesi: İliçi
yapacaklara,
b) M2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya
uluslararası yapacaklara,
verilir.
(11) N türü yetki belgesi: Ticari
amaçla nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere
verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) N1 yetki belgesi: İliçi
yapacaklara,
b) N2 yetki belgesi: Yurtiçi
yapacaklara,
verilir.
(12) P türü yetki belgesi: Ticari
amaçla dağıtım işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) P1 yetki belgesi: İliçi
yapacaklara,
b) P2 yetki belgesi: Yurtiçi
yapacaklara,
verilir.
(13) R türü yetki belgesi: Ticari
amaçla eşya taşımacılığı alanında taşıma işleri organizatörlüğü yapacak gerçek
ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) R1 yetki belgesi: Yurtiçi
yapacaklara,
b) R2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya
uluslararası yapacaklara,
verilir.
(14) T türü yetki belgesi: Terminal
işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarına
verilir. Faaliyet şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) T1 yetki belgesi: Büyükşehir
Belediyesi sınırları içinde yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara,
b) T2 yetki belgesi: Büyükşehir
Belediyesi sınırları dışında kalan yerleşim birimlerinde yolcu terminali
işletmeciliği yapacaklara,
c) T3 yetki belgesi: Eşya terminali
işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
İliçi ve 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası
yolcu taşımaları
MADDE 7 – (1) Bu Yönetmeliğe göre
düzenlenecek D4 yetki belgeleri; UKOME ve/veya il ve/veya ilçe trafik
komisyonları ile işbirliği yapılmak suretiyle, bu Yönetmeliğin getirdiği
sorumluluk, yükümlülük ve yetki belgesi alma zorunluluğu dikkate alınarak
seyahatin başladığı ve seyahatin bittiği il valiliklerindeki
merkezin/komisyonun uygun kararlarına istinaden düzenlenir. Bu maddenin
uygulanmasına ilişkin hususlar, Bakanlıkça düzenlenir.
Taşımacılık faaliyetlerinde genel kural
MADDE 8 – (1) Taşımacılık faaliyetleri;
ekonomik, seri, elverişli, güvenli, çevreye kötü etkisi en aza indirilecek,
fert, toplum ve çevre sağlığı ile bunların güvenliğini olumsuz yönde
etkilemeyecek ve kamu yararını gözetecek tarzda serbest rekabet ortamında
gerçekleştirilir.
Mevzuata uygun taşımacılık, yetki belgelerinin devredilemeyeceği ve
genel yasaklar
MADDE 9 – (1) Karayolu taşımacılık
faaliyetlerinin ikili ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve sözleşmelere,
Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak
gerçekleştirilmesi esastır.
(2) Yetki belgeleri, satılamaz ve
devredilemez.
(3) Bir taşıt belgesine kayıtlı
olmayan taşıtların terminallere, yükleme veya boşaltma noktalarına
girişlerine ve çıkışlarına, sınır kapılarından ise çıkışlarına, 66 ncı
maddede belirtilen yetkili görevliler tarafından izin verilmez. Bu
durumdaki taşıtlarda bulunan yolcuların ve eşyaların aktarılmasına ise,
taşıtlar uygun yerlere alınarak izin verilir.
Taşımacılık faaliyetlerinde hizmetin sürekliliği ve
engellenemeyeceği
MADDE 10 – (1) Yetki belgesi sahipleri,
almış oldukları yetki belgesi kapsamına giren hizmetlerini, hizmetin
ifasını imkânsız kılan yasal mücbir sebepler dışında yapmaktan
kaçınamazlar. Bu hizmetlerden ayırım yapmaksızın herkesin yararlanmasını ve
hizmetin sürekliliğini sağlamak zorundadırlar. Bu fıkraya aykırı hareket
edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde
belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(2) Taşıma hizmetlerinin yerine
getirilmesi, hizmeti üstlenenler veya üçüncü şahıslar tarafından
engellenemez. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası
uygulanır.
Sınırlamalar, kısıtlamalar ve geçici düzenlemeler
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında
faaliyette bulunanların sayısı, yolcu ve eşya taşıma kapasiteleri ile bu
husustaki potansiyel, yetki belgelerinde kayıtlı taşıtların durumu, haksız
rekabetin önlenmesi, kamu yararının gözetilmesi, atıl kapasite oluşumunun
ve kaynak israfının önlenmesi, güvenlik veya benzeri nedenlerle Bakanlık,
yetki belgelerinin verilmesi ve/veya sayısında, taşıt sayıları ve/veya
kapasitelerinde, taşıma hatlarında veya güzergahlarında sınırlamalar,
kısıtlamalar ve/veya belirli bir süreyle sınırlı geçici düzenlemeler
yapabilir.
(2) Bakanlık, bu Yönetmelik
kapsamındaki faaliyetlerle ilgili piyasadaki ücretlerin; ülke ekonomisi
ve/veya kamu yararı aleyhine sonuç vermesi ve/veya aşırı ücret uygulanması
ve/veya rekabet ortamının bozulması hallerinde ve gerektiğinde söz konusu
faaliyetler için belirli bir süreyle sınırlı taban ve/veya tavan ücret
tarifesi uygulaması getirebilir.
Tehlikeli maddelerin ve tehlikeli atıkların
taşınması
MADDE 12 – (1) Yetki belgesi sahipleri,
tehlikeli madde veya tehlikeli atık taşıyan taşıtlarının; taşıyacakları
tehlikeli maddenin veya tehlikeli atığın özelliğine uygun olduğunu gösteren
bilgi ve belgeler ile tehlikeli maddeler ve tehlikeli atık zorunlu mali
sorumluluk sigortası poliçesini ibraz ederek, ilgili mercilerden bu
taşımalar için ayrıca izin almakla yükümlüdürler. Bu fıkraya aykırı hareket
edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde
belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
İKİNCİ KISIM
Yetki Belgesine İlişkin Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgesi Almanın, Yenilemenin ve Faaliyete
Devam Etmenin
Şartları ile Gerekli Belgeler
Yetki belgesi almanın veya yenilemenin genel
şartları
MADDE 13 – (1) Yetki belgesi almak veya
yenilemek için;
a) Gerçek kişilerin Türkiye
Cumhuriyeti tabiiyetinde olmaları,
b) Tüzel kişilerin Türkiye
Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş ve ticaret siciline tescil edilmiş
olmaları,
c) Ticari olarak faaliyette bulunmak
üzere, yetki belgesi talep eden veya yenilemek isteyen;
1) Gerçek kişilerde sahip ve/veya
varsa temsil ve ilzama yetkili kişi/kişilerin,
2) Anonim şirket statüsündeki tüzel
kişiliklerde, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ile temsil ve
ilzama yetkili yöneticilerin,
3) Kooperatiflerde, yönetim kurulu başkanı
ve üyeleri ile kooperatifi temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
4) Diğer şirket statüsündeki tüzel
kişilerde, tüm ortakların ve bu tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili
yöneticilerin,
mesleki saygınlığa sahip olmaları,
ç) Yetki belgesi almak veya
yenilemek isteyenlerin;
1) B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi
talep eden gerçek kişiler hariç faal vergi mükellefi olmaları,
2) Merkezi adreslerinin bulunduğu
yerdeki ticaret odası veya ticaret ve sanayi odası veya esnaf ve
sanatkarlar odası veya ziraat odasından birine kayıtlı olmaları,
3) Tüzel kişiliklerin, KEP
adreslerinin bulunması,
4) 14 üncü maddede belirtilen özel
şartları sağlamaları,
5) 73 üncü maddede belirtilen yetki
belgesi ücretini veya yetki belgesi yenileme ücretini ödemiş olmaları,
şarttır.
(2) Yetki belgesi sahiplerinin yetki
belgelerinin geçerlilik süresince karayolu taşımacılık faaliyetlerinin
icrası ile ilgili olarak;
a) Çalışanların ücret ve çalışma
şartlarına,
b) Şoförlerin çalışma ve dinlenme
sürelerine,
c) Araçların ağırlık ve boyutlarına,
ç) Yol ve araç güvenliğine,
d) Çevrenin korunmasına,
e) Mesleki yeterlilik şartlarına,
uymak sureti ile mesleki saygınlığa
sahip olmaları gerekir.
(3) Türkiye’de taşımacılık
faaliyetinde bulunacak yabancılara, 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı
Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu hükümleri ile bu Yönetmeliğin
belirlediği şartları yerine getirmeleri halinde talep ettikleri yetki
belgesi verilir.
(4) Adli sicil kayıtlarında, birinci
fıkranın (c) bendinde belirtilen şahısların mesleki saygınlığının bulunup bulunmadığının
tespitinde, “adli sicil kaydı” ibaresini ihtiva eden başlığın altındaki
kayıtlar dışında başka kayıtlara bakılmaz.
(5) Birinci fıkranın (c) bendinde
belirtilen şekilde faaliyette bulunan şahısların mesleki saygınlıklarını
kaybetmeleri halinde, bu şahısların faaliyette bulundukları yetki belgesi
sahiplerinin, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren doksan gün
içerisinde, durumlarını bu Yönetmeliğe uygun hale getirmemeleri halinde,
yetki belgeleri iptal edilir.
(6) Birinci fıkranın (ç) bendinin
(1) numaralı alt bendine uymayarak faal vergi mükellefi olmayan yetki
belgesi sahiplerinin faaliyetleri, durumun tespit edildiği tarihte geçici
olarak durdurulur. Bu şekilde faaliyeti geçici olarak durdurulan yetki
belgesi sahiplerinin yeniden faal vergi mükellefi olmaları halinde
faaliyetlerine izin verilir.
Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel
şartları
MADDE 14 – (1) A türü yetki
belgeleri için başvuranlardan:
a) A1 yetki belgesi için
başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 4 adet özmal
otomobil ile 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip
olmaları şarttır.
b) A2 yetki belgesi için
başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 5 adet özmal
otomobil ile 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip
olmaları şarttır.
c) A1 ve A2 yetki belgesi için
başvuranların, kullanım hakkına sahip olunan ve taşımacılık faaliyetinin
yürütüleceği merkezi adresi veya varsa şubesinin bulunduğu imarlı
yapı/bina/tesisin, bu işe elverişli bağımsız bir taşınmaz olması şarttır.
ç) A1 veya A2 yetki belgesi için
başvuranlardan, A1 yetki belgesi için kalkış/varış, A2 yetki belgesi için
ise kalkış noktasının; taşınacak yolcu bakımından arz/talep dengesi ile
kullanılacak güzergah ve kalkış/varış noktaları ile o ildeki mevcut diğer
taşımacıların trafik bakımından taşıma düzenini etkilemeyeceğine dair
büyükşehir belediye sınırları içerisinde ilgili UKOME’den, diğer yerlerde
ise ilgili il trafik komisyonundan alınmış kararı Bakanlığa sunmaları
şarttır. Ancak kamu kurum ve
kuruluşuyla yapılan asgari 4 taşıt için geçerli bir taşıma hizmet
alımı sözleşmesine sahip olanlardan A1 yetki belgesi başvurusu sırasında
sözleşme süresi sonuna kadar bu şart aranmaz. Bu bende göre Bakanlığa
sunulan sözleşmede/sözleşmelerde belirtilen taşıt sayısının toplamda 4
taşıtın altına düşmemesi zorunludur.
d) Kara sınır kapısı bulunan
illerimizde faaliyette bulunmak üzere A2 yetki belgesi taleplerine ilişkin
müracaatlar, Bakanlık evrak kayıt tarihi ve sırası esas alınarak
değerlendirilir. Bu bent kapsamında ilk defa A2 yetki belgesi alacak gerçek
ve tüzel kişilerin yetki belgesi müracaat tarihleri itibariyle, yetki
belgesini kullanabilecekleri sınır kapısının bulunduğu il sınırları içinde
en az bir yıl süreyle faal vergi kayıtlarının bulunması ve bu yetki belgesi
kapsamındaki taşımacılık faaliyetine aynı ilde devam etmeleri şarttır.
Ayrıca, her bir kara sınır kapısı için düzenlenecek yetki belgesi sayısı
12’den fazla olamaz.
(2) B türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) B1 yetki belgesi için
başvuranların en az, toplam 150 adet koltuk kapasitesine ve 100.000 Türk
Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) B2 yetki belgesi için
başvuranların en az, toplam 90 adet koltuk kapasitesine ve 50.000 Türk
Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) B3 yetki belgesi için
başvuranların en az, 1 adet özmal otobüse sahip olmaları şarttır.
(3) C türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) C1 yetki belgesi için
başvuranların en az, 1 adet özmal birim taşıta sahip olmaları şarttır.
b) C2 yetki belgesi için
başvuranların en az, 10 adet özmal birim taşıt ve 400 tonluk asgari
kapasite ile 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip
olmaları şarttır.
c) C3 yetki belgesi için
başvuranların en az, 3 adet özmal birim taşıt ve 75 tonluk asgari kapasite
ile 25.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
(4) D türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) D1 yetki belgesi için
başvuranların en az, toplam 150 adet koltuk kapasitesine ve 60.000 Türk Lirası
sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) D2 yetki belgesi için
başvuranların en az, toplam 75 adet koltuk kapasitesine ve 30.000 Türk
Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) D3 yetki belgesi için başvuranların
en az, 1 adet özmal otobüse sahip olmaları şarttır.
ç) D4 yetki belgesi için
başvuranların:
1) En az, 1 adet otobüsle asgari
kapasiteye ve tüzel kişiliklerin 5.000 Türk Lirası sermaye veya işletme
sermayesine sahip olmaları şarttır.
2) İliçi taşımalarda; talep
sahibinin merkezi adresinin bulunduğu ilin İl Trafik Komisyonundan alınacak
D4 yetki belgesi düzenlenmesinin o ildeki mevcut arz/talep dengesi ve
taşıma düzeni bakımından bir sakıncası olmadığına dair İl Trafik Komisyonu
kararının Bakanlığa sunulması şarttır.
3) Yüz kilometreye kadar
şehirlerarası taşımalarda; ilgili illerden alınacak, D4 yetki belgesi
düzenlenmesinin o illerdeki mevcut arz/talep dengesi ve taşıma düzeni
bakımından bir sakıncası olmadığına dair ilgili İl Trafik Komisyonu veya
UKOME kararlarının (bu illerden birinin veya her ikisinin il sınırları ile
belediye sınırları aynı/çakışık olan bir il veya iller olması halinde ise
ilgili büyükşehir belediyesi/belediyeleri UKOME’lerinden) Bakanlığa
sunulması ve Bakanlığa sunulacak kararlarda, düzenlenecek D4 yetki belgesi
için kullandırılacak taşıma hatları ve taşıma güzergahları ile taşıt
belgesine kaydedilecek taşıtların sayısı ve koltuk kapasitelerinin
belirtilmesi şarttır.
4) Sadece tarifesiz taşımacılık
yapmak üzere D4 yetki belgesi düzenlenemez. Düzenlenmiş olan yetki belgelerinde
geçerli bir hattının bulunması şarttır.
5) Bu bent kapsamında adlarına D4
yetki belgesi düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler, merkezi adresini, faaliyette
bulundukları ilin dışındaki bir ile taşıyamazlar.
6) Sadece 1 adet otobüsle D4 yetki
belgesi alacak olan gerçek kişiler için yetki belgesi ücretinde % 75
indirim uygulanır.
(5) F türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) F1 yetki belgesi için
başvuranların, faaliyet gösterilen yer ilçe ise 2.000 Türk Lirası, il ise
6.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile acentelik hizmetine
elverişli müstakil bir büroya veya faaliyette bulunduğu yerleşim biriminde
kalkış yerindeki terminaller birleştirilmiş ise bu terminallerdeki
bürolardan birinde yeterli bir alanın kullanım hakkına sahip olmaları
şarttır. F1 yetki belgesi sahipleri en fazla 10 adet firmayla olmak üzere,
sadece D1, D2 ve/veya D4 yetki belgesi sahipleriyle acentelik sözleşmesi
yapabilir.
b) F2 yetki belgesi için
başvuranların, 6.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile
acentelik hizmetine elverişli müstakil bir büroya veya faaliyette bulunduğu
yerleşim biriminde kalkış yerindeki terminaller birleştirilmiş ise bu
terminallerdeki bürolardan birinde yeterli bir alanın kullanım hakkına sahip
olmaları şarttır. F2 yetki belgesi sahipleri en fazla 10 adet firmayla
olmak üzere, sadece B1, B2, D1, D2 ve/veya D4 yetki belgesi sahipleriyle
acentelik sözleşmesi yapabilir.
c) F1 ve F2 yetki belgesi
sahiplerinin açacakları her şube için sermaye veya işletme sermayesi
miktarı aynı miktarda katlanarak artar.
ç) Köy, kasaba ve beldelerde
faaliyette bulunmak üzere F1 yetki belgesi almak isteyenlerden sermaye veya
işletme sermayesi şartı aranmaz ve yetki belgesi ücretinde % 75 indirim
uygulanır.
(6) G türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) G1 yetki belgesi için
başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip
olmaları şarttır. G1 yetki belgesi sahipleri en fazla 10 adet firmayla
olmak üzere, sadece L1, N1, N2 ve/veya K1 yetki belgesi sahipleriyle
acentelik sözleşmesi yapabilir.
b) G2 yetki belgesi için
başvuranların, 30.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip
olmaları şarttır. G2 yetki belgesi sahipleri en fazla 10 adet firmayla
olmak üzere, sadece C2 ve/veya L2 yetki belgesi sahipleriyle acentelik
sözleşmesi yapabilir.
c) G3 yetki belgesi için
başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip
olmaları şarttır. G3 yetki belgesi sahipleri en fazla 2 adet firmayla olmak
üzere, sadece M2, P1 ve/veya P2 yetki belgesi sahipleriyle acentelik
sözleşmesi yapabilir.
ç) G1, G2 veya G3 yetki belgesi için
başvuranların, yetki belgeleri süresince en az 20 m2’lik kapalı
ve bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
d) Büyükşehir olmayan illerde il
merkez ilçesi dışındaki ilçe, belde, kasaba ve köylerde faaliyette bulunmak
üzere G3 yetki belgesi almak isteyenlerden sermaye veya işletme sermayesi
şartı aranmaz ve yetki belgesi ücretinde % 75 indirim uygulanır.
(7) H türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) H1 yetki belgesi için
başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe
elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
b) H2 yetki belgesi için
başvuranların, 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe
elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
(8) K türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) K1 yetki belgesi için başvuran;
1) Gerçek kişilerin en az, 1 birim
taşıt ve 25 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları,
2) Tüzel kişilerin en az, 2 birim
taşıt ve 50 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları,
şarttır.
b) K2 yetki belgesi için başvuranların
en az, 1 birim taşıta sahip olmaları şarttır.
c) K3 yetki belgesi için
başvuranların en az, 2 birim taşıt ve 35 tonluk asgari kapasiteye sahip
olmaları şarttır.
ç) K1 yetki belgesi için başvuran
gerçek veya tüzel kişilerden, trafik tescil belgesinde özel amaçlı olarak
tescil edilmiş taşıt/taşıtlar için yetki belgesi almak isteyenlerden bir
birim taşıt dışında asgari kapasite şartı aranmaz.
d) Sadece kamyonetlerle taşımacılık
yapmak üzere K1 veya K2 yetki belgesi almak için başvuran gerçek ve tüzel
kişilerden, en az 1 birim taşıt dışında asgari kapasite ile 40 ıncı
maddenin otuzdördüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan şart aranmaz ve
bunların yetki belgesi ücretlerinde %75 indirim uygulanır.
(9) L türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) L1 yetki belgesi için
başvuranların;
1) En az, 3 birim taşıt ve 75 tonluk
asgari kapasiteye sahip olmaları ile 75.000 Türk Lirası sermaye veya işletme
sermayesine sahip olmaları,
2) Merkezinde veya şubesinde,
lojistik işletmeciliği faaliyetine uygun, en az 500 m2’lik açık,
kapalı veya taşıt park alanı olarak kullanılabilecek bir taşınmazın
kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı
alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 100 m2’lik kapalı
ve/veya açık alana sahip bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
şarttır.
b) L2 yetki belgesi için
başvuranların;
1) En az, 5 birim taşıt ve 200
tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları ile 300.000 Türk Lirası sermaye
veya işletme sermayesine sahip olmaları,
2) Merkezinde veya şubesinde,
lojistik işletmeciliği faaliyetine uygun, en az 1.000 m2’lik
açık, kapalı veya taşıt park alanı olarak kullanılabilecek bir taşınmazın
kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı
alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 100 m2’lik kapalı
ve/veya açık alana sahip bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
şarttır.
(10) M türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) M1 yetki belgesi için
başvuranların;
1) En az, 3 birim taşıtla asgari
kapasiteye sahip olmaları ve 25.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine
sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin
bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 200 m2’lik
kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile
depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen
ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği
bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şubenin, (2) numaralı alt
bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2’lik kapalı alana
sahip bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
şarttır.
b) M2 yetki belgesi için başvuranların;
1) En az, 30 birim taşıtla asgari
kapasiteye sahip olmaları ve 250.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine
sahip olmaları,
2) Merkezinde veya şubesinde en az,
400 m2’lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme,
tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve
donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp
yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına
sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı
alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2’lik kapalı
alana sahip bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) Merkezi ve/veya şubesi ve/veya
acenteliği şeklinde 7 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 3 ilde olmak
üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(11) N türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) N1 yetki belgesi için
başvuranların;
1) En az, 3 birim taşıtla asgari
kapasiteye ve 15.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin
bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 75 m2’lik
kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile
depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen
ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği
bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı
alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 25 m2’lik kapalı
alana sahip bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
şarttır.
b) N2 yetki belgesi için
başvuranların;
1) En az, 8 birim taşıtla asgari
kapasiteye ve 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
2) Merkezinde veya şubesinde en az,
150 m2’lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme,
tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve
donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp
yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına
sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı
alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 25 m2’lik kapalı
alana sahip bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) Merkezi ve/veya şubesi ve/veya
acenteliği şeklinde en az 2 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 2 ilde
olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(12) P türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) P1 yetki belgesi için
başvuranların;
1) En az, 5 adet özmal motorlu
taşıta ve 12.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip
olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin
bulunduğu il sınırları içinde en az 100 m2’lik kapalı ve
yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi
hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya
taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız
bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı
alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2’lik kapalı
alanın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) En az 5 adet dağıtıcı elemana
sahip olmaları,
şarttır.
b) P2 yetki belgesi için
başvuranların;
1) En az, 30 adet özmal motorlu
taşıta sahip olmaları ve 25.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine
sahip olmaları,
2) Merkezinde veya şubesinde en az,
100 m2’lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme,
tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve
donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp
yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına
sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı
alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2’lik kapalı
alanın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) En az 30 adet dağıtıcı elemana
sahip olmaları,
5) Merkezi ve/veya şubesi ve/veya
acenteliği şeklinde 7 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 2 ilde olmak
üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(13) R türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) R1 yetki belgesi için
başvuranların en az, 150.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile
merkezinde veya şubesinde, taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetine uygun,
şube veya merkezi iş yeri adresi olarak tescil edilmiş bağımsız taşınmazın
kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
b) R2 yetki belgesi için
başvuranların en az, 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile
merkezinde veya şubesinde, taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetine uygun,
şube veya merkezi iş yeri adresi olarak tescil edilmiş bağımsız taşınmazın
kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
(14) T türü yetki belgeleri için
başvuranlardan:
a) T1 yetki belgesi için
başvuranların en az 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine
sahip olmaları şarttır.
b) T2 veya T3 belgesi için
başvuranların en az 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine
sahip olmaları şarttır.
c) T1 veya T2 yetki belgesi için
başvuranların en az, 2.000 m2 alan üzerinde kurulmuş, sıcaktan
ve soğuktan korunmuş bir ortamda, yolcular için bilet satış yeri, yeterli
sayıda bay ve bayan tuvaleti ile oturma yerleri, güvenlik, beslenme,
ibadet, emanet ve benzeri asgari ihtiyaçları karşılayacak şekilde ve
engellilerin ihtiyaçları da gözetilmiş rahat, sağlıklı ve güvenli olması
şarttır. Ayrıca, bu terminallerde, yolcuların şehir içi ulaşımını sağlayan
servis araçları, ticari taksiler ile özel otomobiller için indirme ve
bindirme yapabilecekleri yeterli bir alan ile yolcuları terminale getirmek
veya terminalden almak üzere kullanılan özel ve resmi otomobillerin 25
dakikayı geçmeyen giriş ve çıkışlarında da kullanılabilecek terminal içinde
yeterli bir alana sahip genel parkın bulunması şarttır.
ç) Yolcu terminallerinden yararlanacak
taşıtlar için ücret tarifesinin veya hizmetin ücretsiz olduğuna dair belgenin
“Bakanlıktan görülmüştür.” şerhi düşülmesi şarttır.
d) T3 yetki belgesi için
başvuranların en az, 2.000 m2 alan üzerinde kurulmuş, taşımacıların/gönderenlerin/çalışanların
kullanacakları üst yapıların, sıcaktan ve soğuktan korunmuş bir ortamda,
yeterli sayıda bay ve bayan tuvaleti ile oturma yerleri, güvenlik,
beslenme, ibadet, emanet ve benzeri asgari ihtiyaçları karşılayacak şekilde
ve engellilerin ihtiyaçları da gözetilmiş rahat, sağlıklı ve güvenli olması
şarttır. Ayrıca, bu terminallerde, taşımacıların/gönderenlerin/çalışanların
şehir içi ulaşımını sağlayan servis araçları, ticari taksiler ile özel
otomobiller için indirme, bindirme ve park yapacakları yeterli bir alanın
da bulunması gerekir.
e) Nüfusu 50.000 kişi altında
bulunan merkez ilçe veya ilçeler için, bu fıkrada istenilen alan şartı 500
m2 olarak uygulanır.
f) Bu Yönetmelik kapsamında
şehirlerarası, yurtiçi ve uluslararası alanda faaliyet gösteren yetki
belgesi sahipleri, bu Yönetmelikte belirtilen terminal şartlarını haiz
olmak kaydıyla kendine mahsus özel terminaller inşa edebilir veya bu
durumda olan terminalleri kiralayarak terminal işletmeciliği yetki belgesi
almak suretiyle işletebilirler.
g) (f) bendinde belirtilen
terminaller hariç; yolcu terminallerinde karayolu taşımacılık faaliyetinde
bulunacak bir gerçek veya tüzel kişiye, söz konusu terminalin karayolu
taşımacılık faaliyetlerine ayrılan toplam alanının en çok % 20’sine kadar
olan kısmı tahsis edilebilir.
ğ) Her bir şube için, bu fıkrada
öngörülen alan şartının sağlanması zorunludur.
(15) A, B, C, D, L, M, N ve P türü
yetki belgelerinden birini almak için başvuranların; faaliyetleri sırasında
kullanacakları/kullandıkları kısa unvanları ile taşıtları üzerine
yazdıracakları kendilerini tanıtan tescilli logo, amblem ve benzeri işareti
Bakanlığa bildirmeleri ve bildirilenlerin dışında herhangi bir logo, amblem
ve işaretin kullanılmaması şarttır. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 5 uyarma verilir.
(16) Bu maddede istenilen fiziki yer
ve mekan şartlarının sağlandığına dair, ilgili mevzuat hükümlerine göre
düzenlenmiş işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı ile Bakanlığın ilgili bölge
müdürlüğünce düzenlenmiş uygunluk denetim tutanağının bulunması ve söz
konusu şartın, yetki belgesi sahiplerinin adres değişikliği dâhil olmak
üzere faaliyetleri süresince sağlanması zorunludur. Ayrıca, T türü yetki
belgeleri için fiziki yer ve mekan şartının sağlandığı alanda yakıcı,
yanıcı, parlayıcı, patlayıcı ve tehlikeli maddelerle çalışılan işlerle
oksijen LPG dolum ve depoları, bunlara ait dağıtım merkezleri, perakende
satış yerleri, taşocakları, akaryakıt istasyonları ve benzeri yerler için
belediyelerden alınmış çalışma ruhsatının bulunması şarttır. Ancak, meskun
mahal dışında bulunan yerler için sağlanması gereken yüzölçümü dışındaki
diğer şartlar, Bakanlıkça düzenlenir.
(17) Kamu kurum ve kuruluşlarından
bu maddede belirtilen sermaye şartı aranmaz.
(18) B3, C1, D3 veya K2 yetki
belgeleri hariç olmak üzere, bu maddeyle belirlenmiş olan asgari kapasite
şartını sağlayacak olan taşıtların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş
olmaları şarttır. Ancak, resmi olarak kayıt ve tescil edilmiş taşıtlar için
bu şart aranmaz.
(19) Dördüncü fıkranın (ç) bendinin
(6) numaralı alt bendi, beşinci fıkranın (ç) bendi, altıncı fıkranın (d)
bendi veya sekizinci fıkranın (ç) ve (d) bentlerine göre verilecek
muafiyetler için Bakanlığa yazılı olarak müracaat edilmesi şarttır. Ancak,
bu fıkraya göre muafiyet verilmiş yetki belgelerine ilişkin muafiyetin
kaldırılmasının talep edilmesi halinde, yetki belgesine ilişkin gerekli
şartların sağlanması ve indirimli yetki belgesi ücreti ile geçerli tam
ücret arasındaki varsa ücret farkının ödenmesi zorunludur. Bu fıkraya göre
Bakanlığa yapılacak müracaata istinaden kapsamı değişen yetki belgeleri
için yirmibirinci fıkraya göre asgari kapasite hesabı yapılırken, yazılı
müracaat tarihi öncesi ve sonrası süre toplamları ayrı ayrı değerlendirilir
ve toplanır.
(20) Yetki belgesi sahibinin
faaliyeti esnasında, bu maddede belirlenen asgari kapasite şartı hariç
olmak üzere, yetki belgesi alma şartlarından herhangi birini kaybetmesi ve
kaybedilen şartın veya şartların, kaybedildiği tarihten itibaren doksan gün
içerisinde giderilmemesi veya tamamlanmaması halinde, yetki belgesi
sahibinin, ilgili yetki belgesi kapsamındaki faaliyeti geçici olarak
durdurulur. Bu şekilde faaliyeti geçici olarak durdurulan yetki belgesi
sahibi, kaybedilen şartı/şartları sağlaması/tamamlaması halinde faaliyetine
izin verilir. Ancak, bu maddede belirtilen ve asgari kapasite şartı
dışındaki şartın/şartların kaybedildiğinin, yine bu fıkrayla tanınmış
doksan günlük süreden sonra tespiti halinde, geçici faaliyet durdurma
işlemi süre verilmeksizin uygulanır ve yetki belgesi sahibine ayrıca 25
uyarma verilir.
(21) Yetki belgesi sahipleri, yetki
belgesi eki taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarının;
a) Kazaya uğradığı, yandığı, hurdaya
ayrıldığı veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma geldiği,
b) Satıldığı,
c) Kendi istekleriyle düşüldüğü,
ç) Yaşları nedeniyle asgari
kapasiteden sayılmadığı,
d) 24 üncü maddenin üçüncü fıkrası
gereğince re’sen düşüldüğü,
tarihler esas alınmak kaydıyla, bu
maddede öngörülen asgari kapasite şartını kaybetmeleri ve asgari kapasitenin
kaybedildiği süre toplamının, 17 nci maddede belirlenen yetki belgesi
geçerlilik süresi boyunca 630 takvim gününden fazla olması halinde, yetki
belgesi iptal edilir.
Yetki belgesi almak ve yenilemek için gerekli
belgeler
MADDE 15 – (1) Yetki belgesi almak isteyen
gerçek ve tüzel kişilerin aşağıdaki belgeleri Bakanlığa vermeleri
zorunludur:
a) Başvuru dilekçesi,
b) 13 üncü maddenin birinci
fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişilerin T.C. kimlik numarası beyanları
veya yabancı uyruklu kişiler için noter onaylı pasaport örnekleri ile
temsil ve ilzama yetkili olanların noterden onaylı imza sirkülerleri,
c) Ticaret odaları veya ticaret ve
sanayi odaları veya esnaf ve sanatkarlar odaları veya ziraat odalarından
birine kayıtlı olunduğunu gösteren belge,
ç) Ticaret veya ticaret ve sanayi
odalarına kayıtlı olanlar için Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi/gazeteleri,
d) 13 üncü ve 14 üncü maddelerde yer
alan ve sahip olunması zorunlu/şart olan hususlara ilişkin diğer belgeler.
(2) Yetki belgesi almak için
müracaat eden kamu kurum ve kuruluşlarından sadece birinci fıkranın (a) ve
(d) bentlerinde belirtilen belgeler istenir.
(3) K1 veya K3 yetki belgesi talep
eden gerçek kişiler ile B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi talep edenlerden,
birinci fıkranın (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen belgeler
istenilmez.
(4) Birinci fıkrada istenilen belge
ve beyanlar, elektronik ortamda oluşturulma, sunum ve erişim imkanına bağlı
olarak, Bakanlıkça fiziki olarak istenmeyebilir.
(5) Yetki belgelerini yenilemek
isteyen yetki belgesi sahiplerinden istenecek belge ve beyanlar, birinci
fıkraya aykırı olmamak şartıyla Bakanlıkça belirlenir.
(6) Bu Yönetmeliğe göre E-Devlet
üzerinde yapılabilecek işlemler, yazılı müracaat olarak kabul edilir.
(7) Aslı veya noterden ıslak mühürlü
ve imzalı olarak Bakanlığa sunulan ve geçerliliği bulunan belgeler, talep
edilmesi halinde, “Aslı görülmüştür” şerhi düşülen örneği alınmak suretiyle
iade edilebilir.
(8) Bir yetki belgesi almak için
Bakanlığa verilen belgelerden, Bakanlığın uygun bulması halinde diğer bir
yetki belgesinin alınmasında da tamamlayıcı belge olarak yararlanılır.
(9) Bu Yönetmeliğe göre yetki
belgesi yenileme talebinde bulunanlardan, dosyasında mevcut ve geçerliliği
devam eden belgeler yeniden istenilmez.
(10) Yetki belgesi sahiplerinin, bu
Yönetmeliğe göre merkezi adresleri dışındaki şubelerinde faaliyette bulunmak
üzere düzenlenecek olan yetki belgesi için veya yetki belgesi şube
listesine ilave edilecek şubeler için;
a) Başvuru dilekçesinin,
b) Şubeyi temsil edecek
kişinin/kişilerin T.C. kimlik numarası beyanlarının,
c) Şubeye ait, ticaret odası veya
ticaret ve sanayi odası belgesinin,
ç) Şubenin yayımlandığı Türkiye
Ticaret Sicil Gazetesi aslı veya onaylı suretinin,
d) Şubeyi şirket adına temsil ve
ilzama yetkili olanların yetkili olduğuna dair noter onaylı imza
sirkülerlerinin,
e) 14 üncü maddenin onaltıncı
fıkrası gereğince düzenlenen belgenin,
ibraz edilmesi zorunludur.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgelerinin Verilmesi ve Süresi, Yetki
Belgesi Sahiplerinin Faaliyete
Başlamaları, Yetki Belgelerinin Yenilenmesi ve
Değiştirilmesi
Yetki belgelerinin verilmesi
MADDE 16 – (1) Yetki belgesi almak veya
yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişiler 15 inci maddede belirtilen
belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat ederler.
(2) Bakanlık, yapılan başvuruya
ilişkin incelemesini en geç 15 gün içinde tamamlar. Yapılan inceleme sonunda;
a) Başvuru belgelerinin mevzuata
uygun ve noksansız,
b) 13 üncü ve 14 üncü maddelerde
belirtilen şartların sağlanmış,
olması halinde, belge ücretinin
ödendiği tarih veriliş tarihi olarak kabul edilir ve talep edilen yetki
belgesi düzenlenerek verilir.
(3) Yetki belgeleri düzenlenirken,
yetki belgesine; yetki belgesinin veriliş tarihi, geçerlilik süresinin
bitiş tarihi, numarası ile yetki belgesi sahibinin ticari unvanı, varsa
kısa unvanı, adresi, ticaret odası/esnaf odası/ziraat odası sicil numarası,
bağlı bulunduğu vergi dairesinin adı ve vergi kimlik numarası (gerçek
kişilerde T.C. kimlik numarası), düzenlenen yetki belgesinin kapsamına
ilişkin kısa açıklama ve benzeri bilgiler yazılır.
(4) Yetki belgesi sahiplerinin
faaliyetlerinde kullanacağı taşıtlar, yetki belgesi eki taşıt belgesine
kaydedilir. Taşıt belgesi ile birlikte taşıt belgesine kaydedilen
taşıtların her biri için taşıt kartı düzenlenerek verilir.
(5) H, R ve T türü yetki belgeleri
hariç, gerçek veya tüzel kişilere aynı yetki belgesinden sadece bir yetki
belgesi verilir.
(6) H, R ve T türü yetki belgesi
sahipleri, yetki belgesinde/belgelerinde belirtilmiş adresleri haricinde
faaliyette bulunamazlar.
(7) H, R ve T türü yetki belgesi
sahipleri, firmaları adına tescil edilmiş ve 14 üncü madde ile 15 inci
maddenin onuncu fıkrasında öngörülen şartları haiz her bir şube için ayrıca
yetki belgesi almaları zorunludur. Ancak, sadece şube için yetki belgesi talepleri
karşılanmaz.
(8) Gerçek veya tüzel kişiler,
istedikleri her farklı yetki belgesinin gerektirdiği şartları sağlamaları
halinde, birden fazla farklı yetki belgesi alabilirler.
(9) Adi ortaklıklara yetki belgesi
verilmez.
(10) K1 veya K3 yetki belgesi talep
eden gerçek kişiler ile B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi talep eden gerçek
veya tüzel kişilerin, E-Devlet üzerinden yapacakları yetki belgesi
müracaatları kabul edilebilir ve bu Yönetmelikle belirlenen şartların
sağlandığının tespiti halinde, talepleri elektronik olarak karşılanabilir.
(11) Bakanlıkça düzenlenen yetki
belgeleri, taşıt belgeleri ve taşıt kartları elektronik belge olarak
düzenlenebilir.
(12) Bakanlık tarafından yetki
belgesi verildikten sonra, yetki belgesi verilen gerçek veya tüzel kişiler
ile bunlar tarafından Bakanlığa yapılan yetki belgesi alma, yenileme,
değişiklik ve benzeri her türlü müracaat ve işlem sırasında beyan edilen
bilgiler ve verilen belgeler hakkında, gerektiğinde ilgili kurum ve
kuruluşlar nezdinde inceleme ve araştırma yapılır. Yapılan inceleme ve
araştırma sonucunda, beyan edilen bilgiler ve verilen belgelerden herhangi
birinin tahrif edilmiş olduğunun veya sahte olarak verilmek suretiyle
haksız yetki belgesi alındığının veya yenilendiğinin veya değiştirildiğinin
tespit edilmesi halinde, yetki belgesi iptal edilir. Bu iptal işlemi, bilgi
için gerekçesiyle birlikte ilgili yetki belgesi sahibine, sunulan belgeler
arasında tahrif edilmiş veya sahte belge verildiğinin tespit edilmesi
halinde ise ilgililer hakkında gerekli kanuni işlemin yapılması için ilgili
Cumhuriyet Savcılığına bildirilir.
Yetki belgelerinin süresi
MADDE 17 – (1) Bu
Yönetmelik kapsamında verilen ve yenilenen yetki belgelerinin süresi 5
yıldır. Ancak, 19 uncu maddenin birinci fıkrasında belirlenen doksan günlük
süre içerisinde yenilenen yetki belgeleri için yenilenmiş olan yetki
belgesinde kalan süre, yenilenen yetki belgesinin geçerlilik süresine ilave
edilir.
Yetki
belgesi alanların faaliyete başlama veya faaliyeti kendi istekleri ile
bırakmaları
MADDE 18 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin,
yetki belgesinin verilmesinden itibaren faaliyete başlamaları esastır.
(2) Yetki belgesi sahiplerinin,
gerçek veya tüzel kişiliklerinin son bulması veya herhangi bir sebeple
faaliyetlerini bırakmak istemeleri ve adlarına düzenlenen yetki
belgelerinin iptalini talep etmeleri halinde, yetki belgeleri iptal edilir.
Yetki belgelerinin yenilenmesi süreci
MADDE 19 – (1) Yetki
belgesi sahipleri, yetki belgelerinin yenilenmesi için yetki belgesinin
geçerlilik süresinin bitim tarihinin doksan gün öncesinden itibaren
Bakanlığa yazılı olarak müracaat edebilirler. Yetki belgesi, yenileme
ücretinin ödendiği tarih esas alınarak yenilenir. Yenileme ücretinin, yetki
belgesinin bitim tarihinden önce ve ödeme tarihindeki geçerli yenileme
ücreti olarak ödenmesi şarttır.
(2) Yetki belgesi sahipleri
tarafından yetki belgelerinin yenilenmesi için yetki belgesinin geçerlilik
süresinin sona erdiği tarihten itibaren 540 takvim günü içinde Bakanlığa
yazılı olarak müracaat edilmesi halinde; yetki belgesi, yenileme ücretinin
ödendiği tarih esas alınarak yenilenir. Yenileme ücretinin, söz konusu 540
günlük süre içinde ve ödeme tarihindeki geçerli yenileme ücreti olarak
ödenmesi şarttır.
(3) Yetki belgesi sahipleri
tarafından yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten
itibaren, birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen süreler içinde müracaat
edilmemesi veya müracaat edildiği halde yetki belgesi yenilemenin
şartlarının yerine getirilmemesi halinde yetki belgesi yenileme hakkı
kaybedilir.
(4) Yetki belgesi üzerinde bulunan
tüm uyarmalar kaldırılmadan ve yenilenecek yetki belgesi için bu Yönetmelikte
öngörülen şartlar sağlanmadan yetki belgesi yenilenmez.
(5) Yenilenen yetki belgeleri için
14 üncü maddede belirtilen süreler, yenilenme öncesi kullanılan süreler dikkate
alınmaksızın yeniden başlar.
(6) Bu maddeye göre yetki belgesi
yenileme işleminin yapılabilmesi için; yetki belgesinin, bu Yönetmelik
kapsamında faaliyeti durdurulmamış veya iptal durumuna gelmemiş olması
şarttır.
(7) İkinci fıkrada yer alan süre,
sadece yetki belgesi yenileme hakkı olup bu süre, bu durumdakilere
faaliyette bulunma hakkı vermez. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
Yetki belgelerinin değiştirilmesi
MADDE 20 – (1) Yetki belgesi sahipleri,
sahip oldukları yetki belgesini bir başka yetki belgesiyle değiştirebilirler.
Buna göre:
a) Yetki belgesi sahiplerinin, sahip
oldukları yetki belgesini, ücreti daha fazla olan bir yetki belgesi ile
değiştirmek istemeleri halinde; talep edilen yetki belgesi için bu
Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları ve her iki yetki belgesinin
değişiklik tarihindeki geçerli tam ücretleri arasındaki ücret farkını
ödemeleri kaydıyla yetki belgeleri değiştirilir.
b) Yetki belgesi sahiplerinin, sahip
oldukları yetki belgesini, ücreti daha az olan bir yetki belgesi ile
değiştirmek istemeleri halinde; talep edilen yetki belgesi için bu
Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları kaydıyla her iki yetki belgesi
arasındaki ücret farkının iadesi yapılmaksızın yetki belgeleri
değiştirilir.
c) (a) ve (b) bentlerine göre
yapılan belge değişikliklerinde yeni verilen yetki belgelerinin geçerlilik
süresinin bitiş tarihi, önceki yetki belgesinin bitiş tarihi olarak
düzenlenir ve varsa önceki taşıt belgesine kayıtlı taşıtları için
düzenlenen taşıt kartlarından ücret alınmaz.
ç) Yetki belgesi sahiplerinin 19
uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süre içerisinde yapacakları
yetki belgesi değişim talepleri, bu Yönetmelikte öngörülen şartları
sağlamaları halinde karşılanır. Bu şekilde karşılanan değişim taleplerinde
yeni verilen yetki belgesinin geçerlilik süresinin başlangıç ve bitiş
tarihi, önceki yetki belgesinin başlangıç ve bitiş tarihi olarak
düzenlenir.
(2) Birinci fıkra kapsamında yetki
belgesi değişikliğinin yapılabilmesi için;
a) Bu Yönetmeliğe göre faaliyeti
durdurulmamış veya iptal durumuna gelmemiş olması,
b) Değişim nedeniyle oluşan bir
ücret ödemesi varsa bu ücret ödemesinin yetki belgesi yenileme hakkı kaybedilmeden
önce ve ödeme bildiriminin oluşturulduğu tarihten başlamak üzere en geç beş
gün içinde yapılmış olması,
c) Değiştirilmek istenilen yetki
belgesi üzerinde bulunan tüm uyarmaların kaldırılması,
ç) Birinci fıkranın (a) bendi
kapsamında değiştirilecek yetki belgeleri için, yetki belgesinin ilk
veriliş tarihinden itibaren doksan gün geçmiş olması,
şarttır.
(3) Değiştirilmek istenen yetki
belgesi için daha önce varsa verilmiş olan muafiyetler ile 14 üncü maddenin
yirmi birinci fıkrasına göre hesaplanmış olan asgari kapasite kaybına dair
süreler, değiştirme işlemiyle verilen yeni yetki belgesi için geçerli olmaz.
(4) Değiştirme işlemiyle verilen
yeni yetki belgeleri hakkında 40 ıncı maddenin otuzdördüncü fıkrası hükümleri
uygulanır.
Gerçek kişinin ölümü halinde yetki belgesinin
durumu
MADDE 21 – (1) Bu Yönetmeliğe göre
düzenlenen yetki belgesinin/belgelerinin sahibi olan gerçek kişinin ölümü
halinde, yetki belgesinin/belgelerinin faaliyeti durdurulur. Faaliyeti
durdurulan yetki belgesinin/belgelerinin kanuni mirasçıları, bu
belgenin/belgelerin kullanımından kaynaklı oluşabilecek idari/adli
yaptırımlara karşı yükümlüdürler.
(2) Birinci fıkraya göre faaliyeti
durdurulan yetki belgesi/belgeleriyle ilgili olarak; ölen yetki belgesi
sahibinin kanuni mirasçıları, yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim
tarihine kadar Bakanlığa yazılı olarak başvurmaları şartıyla; yetki belgesi
geçerlilik tarihi ile ölüm tarihi arasındaki gün sayısının, mevcut yetki
belgesi cari ücretine düşen kısmı hak sahiplerine iade edilerek yetki
belgesi/belgeleri iptal edilir ve bu çerçevede ücret iadesi yapılan kanuni
mirasçılar yeniden bu belgeyle ilgili olarak, bu Yönetmeliğe göre herhangi
bir hak iddiasında bulunamazlar. Ancak, birinci fıkraya göre faaliyeti
durdurulmuş yetki belgesi/belgeleri kapsamındaki faaliyetlere devam etmek
isteyen ve bu fıkraya göre belge ücreti iadesi yapılmayan mesleki
saygınlığa sahip kanuni mirasçıların, yetki belgesinin yenileme süresinin
bitim tarihine kadar Bakanlığa yazılı olarak başvurmaları kaydıyla:
a) Kanuni mirasçılar adına yetki
belgesi yeniden düzenlenir.
b) Adlarına yetki belgesi düzenlenen
kanuni mirasçılar, bu Yönetmelikte belirtilen şartlara, yetki belgesinin
düzenlendiği tarihten itibaren 2 yıl içerisinde uyum sağlamak zorundadır.
c) Bu şekilde düzenlenmiş olan yetki
belgesi süresinin, bu fıkrada belirtilen 2 yıllık süreden önce bitmesi halinde
söz konusu yetki belgesi, mesleki saygınlık şartı haricindeki diğer
şartlara bakılmaksızın yenilenir ve 2 yıllık süreden kalan süre yenileme
işleminden sonra da devam eder.
(3) İkinci fıkranın (b) veya (c)
bentlerinde belirtilen süre içerisinde, bu Yönetmelikte öngörülen şartların
sağlanmaması halinde yetki belgesi iptal edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Belgeler Üzerinde Tahrifat Yapılması, Devir Olarak
Kabul Edilmeyecek
Haller ve Birleşmeler
Belgeler üzerinde tahrifat yapılması
MADDE 22 – (1) Uluslararası ikili ve çok
taraflı anlaşmalarla temin edilen belgeler ile Bakanlıkça verilen yetki
belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer belgelerin sahtesi yapılarak/yaptırılarak
veya herhangi bir şekilde sahtesi temin edilerek veya tahrifat yapılarak
kullanılamaz. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 20 uyarma
verilir.
(2) Bu Yönetmelik hükümlerine göre
verilen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer belgeler ile
uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla temin edilen izin
belgelerinin sahtesini yaparak/yaptırarak veya herhangi bir şekilde
sahtesini temin ederek veya tahrifat yaparak kullanan veya kullanmaya
teşebbüs edenler hakkında gerekli işlemler yapılmak üzere Bakanlıkça ilgili
Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Devir olarak kabul edilmeyecek haller ile bölünme,
birleşme ve tür değişikliği
MADDE 23 – (1) Aşağıdaki haller yetki
belgesi devri olarak kabul edilmez. Buna göre;
a) Gerçek kişilerde, yetki belgesi
sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi, babası veya annesi veya eşi veya çocukları
veya kardeşleri arasında bulunan bir gerçek kişi adına düzenlenebilir. Eğer
yetki belgesi sahibine bu Yönetmeliğin geçici maddeleri ile tanınmış
muafiyetler varsa; bu muafiyetler yeni yetki belgesi sahibi için geçerli
olmaz. Yetki belgesinin yeni sahibi adına düzenlenebilmesi için bu
Yönetmelikte öngörülen şartların sağlanması zorunludur.
b) Gerçek kişilerde, yetki belgesi
sahibinin talebi üzerine; gerçek kişi adına düzenlenmiş olan yetki belgesi,
yetki belgesi sahibi gerçek kişinin ticaret siciline tescil edilmiş bir
tüzel kişilik içinde asgari % 25 hisseye sahip olması kaydıyla söz konusu
tüzel kişilik adına düzenlenebilir. Eğer gerçek kişi yetki belgesi sahibine
bu Yönetmeliğin geçici maddeleri ile tanınmış muafiyetler varsa; bu
muafiyetler yeni yetki belgesi sahibi tüzel kişi için geçerli olmaz. Yetki
belgesinin yeni tüzel kişilik adına düzenlenebilmesi için bu Yönetmelikte
öngörülen şartların sağlanması zorunludur.
(2) Tüzel kişiliklerin, bölünmeleri,
birleşmeleri ve tür değiştirmeleri halinde aşağıdaki kurallar uygulanır:
a) Yetki belgeli bir tüzel kişiliğin
13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa uygun olarak bölünmesi
halinde; tüzel kişilik adına düzenlenen yetki belgesi, yeni ortaya çıkan tüzel
kişiliklerden sadece biri adına düzenlenebilir. Bunun için, bölünme
sonucunda ortaya çıkan tüzel kişiliklerin, yetki belgesinin düzenleneceği
tüzel kişilik lehine noter onaylı muvaffakatname vermeleri şarttır. Bu
durumdaki tüzel kişiliklerin, birden fazla yetki belgeleri olması halinde,
her bir yetki belgesi için yukarıda belirtilen hüküm ayrı ayrı uygulanır.
Bu bentle ilgili Bakanlıkça ayrıca düzenleme yapılabilir.
b) Yetki belgeli veya yetki belgesiz
bir tüzel kişiliğin 6102 sayılı Kanuna uygun olarak aktif ve pasifiyle bir
başka yetki belgeli tüzel kişiyle birleşmesi halinde; bu birleşmeye göre
birleşilen tüzel kişilik adına yetki belgesi yeniden düzenlenir.
c) Yetki belgeli bir tüzel kişiliğin
6102 sayılı Kanuna uygun olarak tür değiştirmesi halinde; yetki belgesi/belgeleri,
yeni ortaya çıkan tüzel kişilik adına düzenlenir.
(3) Bu maddeye göre
yapılan/yapılacak işlemler için, ilgili yetki belgesine/belgelerine
ilişkin;
a) Üzerinde bulunan tüm uyarmaların
kaldırılması,
b) Bu Yönetmelikle belirlenmiş tüm
şartların sağlanmış olması,
c) Bu Yönetmeliğe göre faaliyeti
durdurulmamış veya iptal durumuna gelmemiş olması,
ç) Yetki belgesinin ilk veriliş
tarihinden itibaren doksan gün geçmiş olması,
şarttır.
(4) Bu maddeye göre yetki belgesi
düzenlenirken, önceki yetki belgesi için, 14 üncü maddenin yirmi birinci
fıkrasına göre hesaplanmış olan asgari kapasite kaybına dair süreler
dikkate alınmaz.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Taşıma Unsurları, Taşıtlar ve Taşıma İşlerinde
İstihdam Edilenler
BİRİNCİ BÖLÜM
Taşıtlar
Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer şartlar
MADDE 24 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
taşımalarda kullanılacak ve yetki belgesi eki taşıt belgesine kaydedilecek
veya asgari kapasite hesabında değerlendirilecek taşıtların aşağıdaki
şartlara uygun olması gerekir. Buna göre;
a) A türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgesi eki taşıt
belgelerine 8 yaşından büyük olmayan ticari otomobiller kaydedilir.
2) A1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine en fazla 20 adet, A2 yetki belgesi eki taşıt belgesine en fazla
10 adet otomobil kaydedilir.
3) Kamu kurum/kuruluşlarıyla
yapılacak taşıma sözleşmesine istinaden kaydedilecek taşıtlar için,
kaydedilebilecek taşıt sayısı sınırına bakılmaksızın taşıt kaydedilebilir.
Bu şekilde düzenlenecek taşıt kartlarının süresi, kamu kurum/kuruluşuyla
yapılan sözleşmenin süresiyle sınırlıdır.
b) B türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgesi eki taşıt
belgelerine kaydedilecek taşıtlardan, asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda
özmal otobüsün ilk başvuru ve faaliyet süresince 10 yaşından büyük olmaması
şarttır.
2) B1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilecek taşıtların, şoförü dahil en az 25 koltuk
kapasitesine sahip otobüs olması şarttır.
3) B3 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine ticari veya hususi otobüsler kaydedilir.
c) C türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgesi eki taşıt
belgelerine kaydedilecek taşıtlardan, asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda
özmal taşıtların ilk başvuru ve faaliyet süresince 15 yaşından büyük
olmaması şarttır.
2) C1 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine eşya taşımaya mahsus ticari veya hususi taşıtlar kaydedilir.
3) C2 ve C3 yetki belgeleri için
asgari kapasite hesabında kamyonetler dikkate alınmaz.
ç) D türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgesi eki taşıt
belgelerine kaydedilecek taşıtlardan, asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda
özmal otobüsün ilk başvuru ve faaliyet süresince 10 yaşından büyük olmaması
şarttır.
2) D1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilecek taşıtların, şoförü dahil en az 25 koltuk
kapasitesine sahip otobüs olması şarttır.
3) D3 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine ticari veya hususi otobüsler kaydedilir.
4) D4 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine, merkezi işyeri adresinin bulunduğu ilin plakasına kayıtlı en
fazla 10 adet otobüs kaydedilir.
d) K türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) K1 ve K3 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine, eşya taşımaya mahsus ticari taşıtlar kaydedilir.
2) K2 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine eşya taşımaya mahsus ticari veya hususi taşıtlar kaydedilir.
e) L türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgesi eki taşıt
belgelerine, eşya taşımaya mahsus ticari taşıtlar kaydedilir.
2) L1 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine kaydedilecek taşıtlardan, asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda
özmal taşıtların ilk başvuru ve faaliyet süresince 20 yaşından büyük
olmaması şarttır.
3) L2 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine kaydedilecek taşıtlardan, asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda
özmal taşıtların ilk başvuru ve faaliyet süresince 15 yaşından büyük
olmaması şarttır.
4) L2 yetki belgesi için asgari
kapasite hesabında kamyonetler dikkate alınmaz.
f) M türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgeleri eki taşıt
belgelerine eşya taşımaya mahsus ticari taşıtların yanı sıra ticari
otomobiller ile ticari veya hususi iki tekerlekli motorlu araçlar da
kaydedilebilir.
2) M1 ve M2 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine kaydedilecek taşıtlardan, asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda
özmal taşıtların ilk başvuru ve faaliyet süresince 20 yaşından büyük
olmaması şarttır.
3) Asgari kapasite hesabında iki
tekerlekli motorlu taşıtlar dikkate alınmaz.
g) N türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgesi eki taşıt
belgelerine, eşya taşımaya mahsus ticari taşıtlar kaydedilir.
2) N1 ve N2 yetki belgesi eki taşıt
belgelerine kaydedilecek taşıtlardan, asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda
özmal taşıtların ilk başvuru ve faaliyet süresince 20 yaşından büyük
olmaması şarttır.
ğ) P türü yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgeleri eki taşıt
belgelerine eşya taşımaya mahsus ticari taşıtların yanı sıra ticari
otomobiller ile ticari veya hususi iki tekerlekli motorlu araçlar da
kaydedilebilir.
2) Asgari kapasiteyi sağlayacak
sayıda özmal taşıtların ilk başvuru ve faaliyet süresince 20 yaşından büyük
olmaması şarttır.
(2) Taşıtlarla ilgili diğer
hususlar:
a) Yetki belgeleri eki taşıt
belgelerine kaydedilecek taşıtların geçerli araç muayenesinin bulunması
şarttır. Ancak uluslararası taşımacılık faaliyetlerinde kullanılan ve
yurtdışında bulunması sebebiyle yasal süresi içinde muayenesi yapılamayan
taşıtlar, bu durumun belgelendirilmesi ve yurda giriş tarihinden itibaren
30 gün içerisinde müracaat edilmesi halinde yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilebilir.
b) Yetki belgeleri eki taşıt
belgelerine tahditli plakalı taşıtlar kaydedilmez.
c) Taşıtın yaşı, araç tescil belgesi
kayıtlarındaki model yılından sonra gelen ilk takvim yılı esas alınarak hesaplanır.
ç) Römork ve yarı römorklarda yaş
şartı aranmaz.
d) İnsan dışındaki canlılar ve
özelliği olan eşyaların taşınmasında kullanılan taşıtlar ile özel
amaçlı/donanımlı taşıtların bu özelliklerinin araç tescil belgelerinde
belirtilmesi şarttır.
e) Asgari kapasitenin
hesaplanmasında tonaj değerleri belirlenirken sadece motorlu taşıtlar
dikkate alınır. Çekici cinsi taşıtlardan katar ağırlığı 40 tondan fazla
olanların katar ağırlıkları 40 ton, kamyon cinsi taşıtlardan azami yüklü
ağırlığı 32 tondan fazla olanların azami yüklü ağırlıkları 32 ton, kamyonet
cinsi taşıtların azami yüklü ağırlıklarının tamamı kabul edilir.
f) Eşya taşımalarında kullanılan
kamyon, römork ve yarı römorkların kapalı kasa veya tenteli veya brandalı
olması şarttır. Ancak, açık olarak taşınması zorunlu olan eşya, karayolu
trafik güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde yüklenerek ve bağlanarak
taşınabilir. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
g) Taşıtların bu Yönetmeliğin
öngördüğü şartlara uygun olup olmadığı Emniyet Genel Müdürlüğü araç tescil
kayıtlarından elektronik ortamda temin edilecek bilgilere göre tespit
edilir. Bakanlık, gerek görmesi halinde araç tescil belgesi, taşıtın
fabrika imalatı, varsa tadilatı ile ilgili teknik özellikleri hakkında ayrıca
bilgi ve belge isteyebilir.
ğ) Konteyner, oto, sac rulo ve
benzeri eşya taşımalarında kullanılan taşıtların taşınan yüke uygun olması
şarttır.
h) Taşıma kapasitesi, ağırlık ve
gabari hususlarında ilgili diğer mevzuat hükümleri esas alınır.
ı) Yetki belgesi eki taşıt belgesine
kaydedilecek taşıtların, taşıt tescil belgesindeki kullanım amaçlarının,
yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunmak üzere kaydedilecek taşıtlarda
yolcu nakli; eşya taşımacılığı faaliyetinde bulunmak üzere kaydedilecek
taşıtlarda yük nakli olarak tescil edilmesi zorunludur. Bu bentle ilgili
hususlar Bakanlıkça ayrıca düzenlenir.
i) Yolcu taşımaya mahsus taşıtlara
ilişkin, bu Yönetmelikte belirlenmiş olan koltuk sayılarında, şoför bu sayıya
dahil edilir.
j) Uluslararası taşımacılık faaliyetlerinde
kullanılacak otomobil cinsi taşıtlar 8 yaşından büyük olamaz.
k) B3, C1, D3, K2, M ve P türü yetki
belgesi eki taşıt belgelerine kaydedilecek taşıtlar hariç olmak üzere, diğer
yetki belgesi eki taşıt belgesine kaydedilecek taşıtların kullanım amacının
ticari olması zorunludur. Ancak, resmi olarak kayıt ve tescil edilmiş
taşıtlar için bu şart aranmaz.
l) A1 ve A2 yetki belgesi eki taşıt
belgesinde kayıtlı taşıtlar hariç olmak üzere, yolcu taşımacılığı
faaliyetinde kullanılacak taşıtlarda, 26/10/2016 tarihli ve 29869 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında
Yönetmelik ekinde belirtilen standartlara uygun, iç ve dış kamera ile en az
yedi gün süreli kayıt yapabilen kayıt cihazı bulundurulması zorunludur. Bu
bentle ilgili Bakanlıkça ayrıca düzenleme yapılabilir. Bu fıkraya uymayan
yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(3) Yetki belgesi eki taşıt
belgelerinde kayıtlı olan taşıtlardan;
a) Birinci fıkrada belirlenmiş taşıt
yaşlarını aşan taşıtlar,
b) 30 takvim günü veya daha fazla
bir süre geçerli araç muayenesi olmayan yurtiçindeki taşıtlar,
c) Geçerli muayene süresi
yurtdışında iken biten ve yurda giriş tarihinden itibaren 30 takvim günü
veya daha fazla bir süre geçerli araç muayenesi olmayan taşıtlar,
ç) Yolcu taşımacılığında kullanılan
ve yaptırılması zorunlu olan sigortalardan herhangi biri bulunmayan taşıtlar,
d) Taşıt kartı süresi dolan
taşıtlar,
e) Geçici ihraç kapsamında yurtdışı
edilen taşıtlar,
f) Tescil bilgilerinden sahiplik
bilgisi, plaka bilgisi, şasi numarası veya taşıt cinsi bilgilerinden tamamı
veya herhangi birisi değişen taşıtlar,
g) Kullanım amacı ticari olması
gereken taşıtlardan, hususi olarak değiştirilen taşıtlar,
ğ) Sözleşmeli olarak kayıtlı bulunan
taşıtlardan, sözleşme süresi biten veya taşıt sahibi vefat edenlere ait
taşıtlar,
h) 21 inci maddenin birinci fıkrası
gereğince faaliyeti durdurulan yetki belgesi eki taşıt belgelerinde kayıtlı
taşıtlar,
yetki belgesi eki taşıt
belgelerinden re’sen düşülür. Bu fıkraya göre re’sen düşümü yapılan taşıtların,
düşülen yetki belgesi eki taşıt belgesine yeniden ilave edilmesi halinde,
bu taşıtlar için taşıt kartı yenileme ücreti alınarak yeniden taşıt kartı
düzenlenir.
Taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak
kullanılması
MADDE 25 – (1) 24 üncü maddedeki şartlara
uygun olmak kaydıyla, taşımalarda kullanılacak taşıtların özmal veya
sözleşmeli olarak kullanılmasına ilişkin kurallar aşağıdaki şekilde
belirlenmiştir. Buna göre;
a) A1, A2, B3, C1, C3, D3, D4, K1,
K3 ve P türü yetki belgeleri ile ilgili olarak:
1) Yalnız özmal taşıtlar kaydedilir.
b) B1 ve B2 yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Özmal taşıt sayısının yarısını
geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtlar
kaydedilebilir.
c) D1 ve D2 yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) D1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine, özmal otobüs cinsi taşıt sayısının 3 katını geçmemek üzere
ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli otobüs cinsi taşıtlar
kaydedilebilir.
2) D2 yetki belgesi eki taşıt
belgesine, özmal otobüs cinsi taşıt sayısının 2 katını geçmemek üzere
ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli otobüs cinsi taşıtlar
kaydedilebilir.
ç) K2 yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Yetki belgesi sahibinin, yetki
belgesi eki taşıt belgesinde kendi adına kayıtlı olan taşıt sayısının 10
katını geçmemek üzere, 6361 sayılı Kanun kapsamında yetki belgesi sahibinin
doğrudan kiracı olarak tarafı olduğu bir finansal kiralama sözleşmesi yoluyla
temin edilen sözleşmeli taşıtlar kaydedilebilir.
d) C2 ve L2 yetki belgeleri ile
ilgili olarak:
1) Özmal taşıt sayısının yarısını
geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtlar
kaydedilebilir.
2) Sözleşmeli kamyonet ilave
edilemez.
e) M1, M2 ve N1 yetki belgesi ile
ilgili olarak:
1) M1 ve N1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine, özmal taşıt sayısının 2 katını geçmemek üzere ticari olarak
kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtlar kaydedilebilir.
2) M2 yetki belgesi eki taşıt
belgesine, yurtiçi taşımalarında kullanmak üzere özmal taşıt sayısının 5
katı, uluslararası taşımalarında kullanmak üzere de 2 özmal taşıtına
karşılık 1 adet ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıt
kaydedilebilir. Toplam sözleşmeli taşıt sayısı özmal taşıt sayısının 5
katını geçemez.
f) L1 ve N2 yetki belgesi ile ilgili
olarak:
1) Özmal taşıt sayısının 10 katını
geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtlar kaydedilebilir.
(2) Birden fazla sahibi bulunan
taşıtlar, yetki belgeleri eki taşıt belgelerine özmal taşıt olarak
kaydedilmez. Bu durumdaki taşıtlar bu Yönetmelikte belirtilen esaslar
çerçevesinde yetki belgeleri eki taşıt belgelerine sözleşmeli taşıt olarak
kaydedilebilir.
(3) Sözleşmeli taşıt kullanım oranı
hesabında;
a) M1 ve M2 yetki belgesi eki taşıt
belgesinde kayıtlı her özmal taşıt,
b) C2, K2, L1, L2, N1 ve N2 yetki
belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı her özmal taşıta karşılık, aynı
cinsten taşıt/taşıtlar,
c) B1, B2, D1 ve D2 türü yetki
belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı her özmal küçük otobüs (minibüs) ve
otobüs için, aynı cinsten küçük otobüs (minibüs) ve otobüs cinsi
taşıt/taşıtlar,
dikkate alınır.
(4) 6361 sayılı Kanun kapsamında
sağlanan taşıtlar, bu Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde
sözleşmeli taşıt olarak değerlendirilir. Bu yolla temin edilen taşıtların,
finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren yetki belgesi
sahibinin adına kayıt ve tescil edilmesi şarttır. Bunun sağlanamaması veya
finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihinin uzatılmaması halinde bu
taşıt veya taşıtlar yetki belgesi sahibinin taşıt belgesinden re’sen
düşülür.
(5) 24 üncü maddenin üçüncü fıkrası
ile 31 inci maddenin dördüncü fıkralarına göre yapılan re’sen taşıt düşümleri
veya yetki belgesi sahibinin talebi üzerine yapılan taşıt düşümleri sonucu;
bu maddede belirlenmiş özmal/sözleşmeli taşıt kullanım oranının aşılması
halinde, özmal/sözleşmeli taşıt kullanım oranının aşıldığı tarihi takip
eden 30 uncu takvim gününün sonunda sözleşmeli taşıt kullanım oranının
aşıldığı cinsteki özmal/sözleşmeli taşıtlar; en son ilave edilmiş olandan
başlanılarak eski tarihe doğru, oran sağlanıncaya kadar taşıt belgesinden
re’sen düşülür.
Taşıtların sadece bir yetki belgesine kayıtlı olma
zorunluluğu
MADDE 26 – (1) Taşıtlar, sadece bir yetki
belgesi eki taşıt belgesine kaydedilir.
Taşıt ve acente için yapılacak sözleşmelerde
uyulacak kurallar
MADDE 27 – (1) Taşıt sahipleri ile yetki
belgesi sahipleri arasında sözleşmeli taşıtlar için yapılacak olan sözleşmelerin;
tarafları ve imzalarını, taraflara verilen yetki ve görevler ile hak ve
yükümlülüklerini, mali konularını, sözleşmenin süresini, feshini, düzenleme
tarihini ve varsa diğer özel hükümlerini ihtiva etmesi şarttır. Bu fıkraya
uygun olmayan sözleşmeler Bakanlıkça reddedilir.
(2) Acentelik sözleşmelerinde;
taraflar ve imzalarını, kapsamını, taraflara verilen yetki ve görevler ile
hak ve yükümlülüklerini, mali konuları, geçerli olduğu yeri, sözleşmenin
süresini, feshini, düzenleme tarihini ve varsa diğer özel hükümleri ihtiva
etmesi şarttır.
(3) Düzenlenecek/düzenlenmiş taşıt
ve acentelik sözleşmelerinin hükümleri, doğrudan sözleşmenin taraflarını
bağlayıcı niteliktedir. Akit taraflar arasında meydana gelen/gelecek olan
herhangi bir ihtilaftan dolayı, ilgili tarafların veya üçüncü kişilerin
uğrayacağı zarardan Bakanlık sorumlu tutulamaz.
(4) Bu maddeye göre yapılacak olan
sözleşmelerin asgari bedellerinin günün ekonomik şartlarına uygun olması
zorunludur.
(5) E-Devlet üzerinden aşağıda
belirtilen usul çerçevesinde elektronik taşıt/acentelik sözleşmesi
yapılabilir. Buna göre;
a) Taşıt/acente sahibinin gerçek
kişi olması,
b) Taşıt/acente sahibi ile yetki belgesi
sahibinin, birinci ve ikinci fıkralara göre E-Devlet üzerinden sunulan
sözleşmeyi karşılıklı olarak onaylamaları,
gerekmektedir.
(6) Bu madde ile ilgili hususlar
Bakanlıkça ayrıca düzenlenir.
Taşıtlara unvan veya kısa unvan yazdırma
zorunluluğu
MADDE 28 – (1) B1, B2, C2, C3, D1, D2 yetki
belgesi ile A, L, M, N ve P türü yetki belgesi sahipleri, unvan veya varsa
kısa unvanlarını faaliyetlerinde kullanacakları 4 veya daha fazla
tekerlekli olan taşıtlarının en az bir yerine görülebilecek şekilde
yazdırmak zorundadırlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 3
uyarma verilir.
(2) Yetki belgesi sahiplerinin veya
talep edenlerin unvan ve/veya kısa unvanlarında, varsa taşımacılığa ilişkin
kullandıkları/kullanacakları sıfatların, yetki belgesinin kapsamına veya
kapsadığı faaliyete uygun olması şarttır.
(3) Yetki belgesi sahipleri bir
yetki belgesi için birden fazla kısa unvan kullanamazlar.
Taşıtlarda taşıt kartı bulundurma zorunluluğu ve
taşıt kartında yer alacak bilgiler
MADDE 29 – (1) Yetki belgesi sahipleri,
aslını veya E-Devlet üzerinden oluşturdukları taşıt kartlarını taşıtlarında
bulundurmak zorundadırlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26
ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen miktarda idari para
cezası uygulanır.
(2) Taşıt kartları düzenlenirken,
taşıt kartına, yetki belgesi sahibinin ticari unvanı, yetki belgesinin türü
ve numarası, taşıt kartının geçerlilik süresinin başlangıç ve bitiş tarihi,
taşıtın plakası, markası, cinsi, modeli, rengi, varsa kısa unvanı ile
kullanılacak kapsam ve benzeri bilgiler yazılır.
Taşıt belgelerine kayıtlı taşıtların kullanılması
ve istisnai haller
MADDE 30 – (1) Yetki belgesi sahipleri;
yapacakları taşımacılık faaliyetlerinde sadece kendi taşıt belgelerinde
kayıtlı taşıtlarını kullanırlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
(2) Aşağıdaki istisnai hallerde,
birinci fıkradaki hüküm uygulanmaz. Buna göre;
a) Yetki belgesi sahipleri; taşıma
başladıktan sonra gerçekleşen arıza, kaza ve benzeri istisnai hallerde yapacakları
taşımacılık faaliyetlerinde diğer yetki belgesi sahiplerinin taşıt
belgelerinde kayıtlı özmal taşıtları, Bakanlığa 7 iş günü içinde yazılı
olarak bildirmek kaydıyla,
b) Pay sahipliği bakımından
hisselerinin asgari % 51’i aynı gerçek veya tüzel kişilere ait olan tüzel
kişilerin uluslararası eşya taşımacılığı yetki belgelerinin eki taşıt
belgelerinde kayıtlı özmal taşıtlar; Bakanlıktan önceden izin alınmak
suretiyle bunlar arasında müştereken,
c) Yetki belgesi sahipleri; 59 uncu
maddenin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamına giren yabancı plakalı römork
ve yarı römorkların çekilmesinde yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı
taşıtları,
ç) Eşya taşımacılığı faaliyetinde
bulunmak üzere yetki belgesi alan firmalar, yurtiçinde yapacakları taşımalarda,
her türlü sorumlulukları üstlenmeleri kaydıyla, başka firmalar adına
düzenlenen yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı bulunan yarı römork
veya römorkları,
d) Adlarına M2 yetki belgesi
düzenlenmiş firmalar, geçerli bir R1 veya R2 yetki belgesine sahip olmaları
halinde, yalnızca kargo tasnif ve aktarma merkezi arasında yapacakları
taşımalarda, başka firmalar adına düzenlenen K1 yetki belgesi eki taşıt
belgesinde kayıtlı bulunan taşıtları,
kullanabilirler. Bu fıkranın, (a)
bendine uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma, (b) bendine uymayan yetki
belgesi sahiplerine 5 uyarma, (d) bendine uymayan yetki belgesi sahiplerine
20 uyarma verilir.
(3) Yetki belgesi sahibi, herhangi
bir yetki belgesi eki taşıt belgesine kayıtlı olmayan römork veya yarı römorklar
kullanamaz. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası
uygulanır.
Taşıtlarda tadilat ve yakıt depoları
MADDE 31 – (1) Araçlarda yapılan
tadilatların, Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğe uygun
ve Araç Tescil Belgesine işlenmiş olması zorunludur.
(2) Soğutma tertibatı bulunanlar
hariç römork ve yarı römorklarda yakıt deposu bulundurulamaz.
(3) Soğutma tertibatı bulunan römork
ve yarı römorklarda soğutma tertibatının çalıştırılması için gereken yakıt
deposu haricinde yakıt deposu bulundurulamaz. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 10 uyarma verilir.
(4) Birinci, ikinci ve üçüncü
fıkralara aykırı olan taşıtlar, durumun tespiti halinde yetki belgesi
sahibinin yetki belgesi eki taşıt belgesinden re’sen düşülür. Bu
taşıtların, nitelikleri bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirildikten
sonra, herhangi bir yetki belgesi eki taşıt belgesine yeniden ilave
ettirilmek istenilmesi halinde ise düşüm tarihinden itibaren altmış gün
geçmedikçe ilave işlemi yapılmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Taşıma İşlerinde İstihdam Edilenler
Taşıma işlerinde nitelikli ve yeterli personel
istihdamı
MADDE 32 – (1) Yetki belgesi sahipleri,
faaliyetleri süresince hizmetlerini yürütebilecek niteliklere sahip ve
yeterli sayıda personel bulundurmakla yükümlüdürler.
(2) Yetki belgesi sahipleri,
nitelikli ve yeterli sayıda personel istihdam etmemeleri durumunda doğacak
her türlü zarardan sorumludurlar.
(3) 3/9/2004 tarihli ve 25572 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki
Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliği hükümleri saklıdır.
Taşıma işlerinde istihdam edilenlerin hakları ve
sorumlulukları
MADDE 33 – (1) Taşıma işlerinde istihdam
edilenler aşağıdaki hak ve sorumluluklara sahiptir:
a) Taşıma işlerinde istihdam
edilenler hizmet akdine tabidir. Hizmet akdi yapılmadan personel istihdam
edilemez.
b) Yetki belgesi sahipleri,
çalışanlarının ücretlerini, sosyal güvenlik ve özlük haklarını zamanında ve
tam olarak vermek zorundadırlar.
c) Taşıma işlerinde istihdam
edilenler üstlendikleri hizmetle ilgili görev ve sorumluluklarını yerine
getirmek zorundadırlar. İşyeri ve iş güvenliğini tehlikeye düşürecek fiil ve
eylemlerde bulunamazlar. Bu fıkranın (a) veya (b) bentlerine uymayan yetki
belgesi sahiplerine 3’er uyarma verilir.
(2) Yapılan denetimlerde yetki belgesi
sahiplerinin hizmet akdi yapmaksızın personel istihdam ettiklerinin tespiti
halinde durum Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilir.
Şoförlerde aranacak nitelik ve şartlar
MADDE 34 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
taşıtları kullanan şoförlerin;
a) İlgili mevzuatın öngördüğü
mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları,
b) Büyük otobüs kullananlarının 26
yaşından gün almış olmaları,
c) 66 yaşından gün almamış olmaları,
ç) Tehlikeli madde taşıyan taşıtları
kullananlarının, ilgili mevzuatın öngördüğü eğitimi aldığını gösteren belgeye
sahip olmaları,
d) Uyuşturucu, silah, insan ve
gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza
almamış olmaları,
e) Şoförlük mesleği bakımından
bedeni ve psiko-teknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık
raporunu, yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları,
şarttır.
(2) Birinci fıkranın (a) bendine
aykırı hareket eden şoförlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının
(l) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
Şoförlerin çalışma ve dinlenme süreleri
MADDE 35 – (1) Şoförler ve bunları
çalıştıran yetki belgesi sahipleri, çalışma ve dinlenme süreleri bakımından
20/7/1999 tarihli ve 4411 sayılı Kanunla katılmamız uygun bulunan
Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda Çalışan Personelin
Çalışmalarına İlişkin Avrupa Anlaşması (AETR) ile 13/10/1983 tarihli ve
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile 18/7/1997 tarihli ve 23053
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği
hükümlerine uymak zorundadırlar.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Taşıma Düzeni
BİRİNCİ BÖLÜM
Yolcu Taşıma Bileti, Taşıma Sözleşmesi, Bagaj,
Taşıma Senedi ve Sevk İrsaliyesi
Yolcu taşıma bileti
MADDE 36 – (1) Tarifeli yolcu taşımalarında,
her yolcu için ayrı ayrı yolcu taşıma bileti düzenlenmesi zorunludur. Bu
fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (d) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(2) Yolcu taşıma biletinde, yetki
belgesi sahibinin; adı/unvanı, yetki belgesi numarası, adresi, vergi kimlik
numarası (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası), biletin seri ve
müteselsil sıra numarası ve düzenleme tarihi ile yapılacak seyahate
ilişkin; kalkış ve varış yeri, hareket tarihi ve saati ile yolcunun; Türk
vatandaşı ise T.C. kimlik numarası, Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport
numarası veya varsa yabancı kimlik numarası, engelli olup olmadığının
yanında adı, soyadı, iletişim bilgisi, koltuk numarası ve taşıma ücretinin
yer alması zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5
uyarma verilir.
(3) Yetkili acenteler aracılığı ile
düzenlenen yolcu taşıma biletlerinde ise; ikinci fıkradaki bilgilere ek
olarak acentenin adı, unvanı, adresi, yetki belgesi numarası ve vergi
kimlik numarasının (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası) yer aldığı
bilgilerin/kaşenin bulunması/basılması zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(4) Yolcular için ayrılmış oturma
yerlerinin numaralandırılması zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 2 uyarma verilir.
(5) Yolcular için ayrılmış ve
numaralandırılmış olan oturma yerlerinin dışında yolcu taşınamaz. Bu
fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(6) Bir yolcuya satılmış olan oturma
yeri bir başkasına satılamaz. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine
5 uyarma verilir.
(7) Yetki belgesi sahipleri her
seferde en fazla, 1 yolcu ile bu seyahatte görevli olmayan 2 personeli
bilet keserek ücretsiz taşıyabilirler. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 2 uyarma verilir.
(8) Yetki belgesi sahipleri, otobüs
hareket saatinin 24 saat öncesine kadar yapılacak müracaatlarda, bilet ücretinin
tamamını iade etmek, otobüs hareket saatinden 12 saat öncesine kadar
yapılacak müracaatlarda ise 6 ay geçerli açık bilet düzenlemek
zorundadırlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma
verilir.
(9) Yetki belgesi sahibi tarafından,
yapılacak seferin iptal edilmesi halinde, bilet ücreti hak sahibine iade
edilir. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 2 uyarma verilir.
(10) Yolcu taşıma biletleri, bu
maddede belirtilen esaslar çerçevesinde e-bilet olarak da düzenlenebilir.
Taşıma sözleşmesi
MADDE 37 – (1) Tarifesiz yolcu taşımalarında
taşıma sözleşmesi yapılması zorunludur. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
(2) Taşıma sözleşmelerinde, yetki
belgesi sahibinin adı/unvanı, yetki belgesi numarası, adresi, vergi kimlik
numarası (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası), taşınan
tarafın/tarafların adı, soyadı veya unvanları, kalkış ve varış yeri, taşıma
güzergahı, taşımanın yapılacağı gün/günler ve saat/saatler, taşınacak yolcu
sayısı, taşıma ücretinin belirtilmesi ve her seferde taşınan yolcuların
numaralandırılmış oturma yerlerine göre düzenlenmiş yolcu Türk vatandaşı
ise T.C. kimlik numarasının, Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport
numarasının veya varsa yabancı kimlik numarasının, ad ve soyadlarının
yazılı olduğu yolcu listesinin bulunması zorunludur. Bu fıkraya uymayan
yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(3) Taşımayı yapacak yetki belgesi
sahibi tarafından, yapılacak taşıma sözleşmesine uygun fatura veya fatura
yerine geçen belge düzenlenmesi ve bir nüshasının yapılacak denetimlerde
ibraz edilmek üzere seyahat esnasında taşıtta bulundurulması zorunludur. Bu
fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(4) Yolcular için ayrılmış oturma
yerlerinin numaralandırılması zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 2 uyarma verilir.
(5) Yolcular için ayrılmış ve
numaralandırılmış oturma yerlerinin dışında yolcu taşınamaz. Bu fıkraya uymayan
yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
Yolcu taşımalarında bagaj
MADDE 38 – (1) Yolcunun 30 kilograma kadar
olan bagajı ücretsiz taşınır. Bagajlar, bagaj sahibi yolcunun bilet
bilgilerine göre iki parça olarak düzenlenmiş etiketlerle etiketlenir. Bu
etiketin bir parçası bagaja bağlanır/yapıştırılır, diğer parçası ise, yolcu
taşıma biletine yapıştırılır ve yolcu bilgileri ile bagaj bilgileri
elektronik olarak da eşleştirilir. Yolcunun birden fazla bagajı olması
halinde, bu fıkradaki işlemler her bagaj için tekrarlanır. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 10 uyarma verilir.
(2) Taşıtın bagaj taşınmasına mahsus
bölümleri dışında eşya taşınamaz. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine
5 uyarma verilir.
(3) Taşımanın yapıldığı taşıtta,
yolcuların etiketlenmiş bagajları dışında hiçbir bagaj taşınamaz. Bu
fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(4) Taşıtın izin verilen azami yüklü
ağırlığını aşacak şekilde bagaj yüklenemez ve taşınamaz. Bu fıkraya uymayan
yetki belgesi sahiplerine 10 uyarma verilir.
(5) Yolcu beraberinde olmayan ticari
eşya ve kargo taşınamaz. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen miktarda idari para
cezası uygulanır.
(6) Özel kafeslerinde kedi, köpek ve
kuş gibi evcil hayvanlar bagaj taşımaya mahsus bölümlerde taşınabilir. Taşıtın
içinde yolcularla birlikte canlı hayvan taşınamaz. Gerekli hallerde, yolcu
alınmaksızın evcil hayvanların taşıtın içinde taşınabileceği özel sefer ve
servisler düzenlenebilir. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 2
uyarma verilir.
(7) Yolcu taşımalarında, tehlike
oluşturabilecek yanıcı, yakıcı, parlayıcı, patlayıcı, zehirli, bulaşıcı,
radyoaktif ve benzeri nitelikteki yolcu eşyası, taşıtın bagaj bölümü de
dahil olmak üzere taşınamaz. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5
uyarma verilir.
Taşıma senedi ve sevk irsaliyesi
MADDE 39 – (1) Yurtiçi eşya ve kargo
taşımalarında taşıma irsaliyesi ve taşıma senedi düzenlenir.
(2) 6102 sayılı Kanunun ilgili
hükümleri saklı kalmak kaydıyla, taşıma senedinde taşımacı, gönderen ve
alıcının unvanları, adresleri, iletişim bilgileri, eşyanın cinsi, miktarı,
teslim alma ve teslim edilme yerleri, taşıma süresi, taşıma ücreti,
taşımacının vergi kimlik numarasının (gerçek kişilerde T.C. kimlik
numarası) belirtilmesi, taşıma irsaliyesinde ise; malın cinsi, miktarı,
kimin tarafından tevdi edildiği, nereye ve kime gönderildiği ile alınan
nakliye ücreti tutarı, sürücünün ad ve soyadı, taşıtın plakası, seri ve
müteselsil sıra numarası ve düzenleme tarihinin yer alması zorunludur.
(3) Yetki belgesi sahiplerinin,
yurtiçi eşya taşımalarında ilgili mevzuatın öngördüğü usule göre
düzenlenmiş sevk irsaliyesinin iki nüshası ile taşıma irsaliyesi ve taşıma
senedinin birer nüshasını taşıtlarında bulundurmaları zorunludur.
(4) Uluslararası eşya taşımalarında,
uluslararası geçerliliği olan belgeler ile gümrük girişi, çıkışlarında
nakil vasıtalarındaki malların mevcudu tespit edilip mühürlendikten sonra
gümrük idarelerince verilen/düzenlenen/onaylanan resmi belgeler kullanılır
ve taşıma senedi düzenlenmesi ve sevk irsaliyesi bulundurma şartları
aranmaz. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşma ve sözleşmelerin
hükümleri saklıdır.
(5) Elektronik olarak erişilmesi
halinde, üçüncü fıkradaki zorunluluk aranmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Sorumluluk, Yükümlülük ve Haklar
Yetki belgesi sahiplerinin ortak yükümlülükleri
MADDE 40 – (1) Acenteler ve taşıma işleri
komisyoncuları; bu sıfatla yapmış oldukları faaliyet ve işlemlerden,
taşımacılar ile müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.
(2) Bir yetki belgesi sahibinin
taşıt belgesine sözleşmeli olarak kayıtlı taşıtların sahipleri kendi nam ve
hesabına taşıma yapamazlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26
ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen miktarda idari
para cezası uygulanır.
(3) A1, A2, B2 ve D2 yetki belgesi
sahipleri, yapacakları arızi, grup veya mekik seferlerinde, sefere göndereceği
taşıtın plakası ve ATS bilgileri, taşıtta görevli personel bilgileri ile
birlikte yolculara ait, 37 nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen
bilgileri, seyahatin başlangıç saatinden en geç 1 saat öncesine, seyahati
yapamayan veya tamamlamayan yolcu bilgilerinin ise, bu durumun meydana
geldiği saatten en geç 30 dakika sonrasına kadar Bakanlığın U-ETDS
sistemine işlemek/iletmek zorundadırlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 10 uyarma verilir.
(4) B1 ve D1 yetki belgesi
sahipleri, yapacakları düzenli yolcu taşımacılığı faaliyetinde, onaylı
zaman tarifesinde belirtilen saatteki sefere göndereceği taşıtın plakası ve
ATS bilgileri, taşıtta görevli personel bilgileri ile birlikte yolculara
ait, 36 ncı maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları ile 38 inci maddesinin
birinci fıkrasında belirtilen bilgileri, seyahat başlayıncaya kadar,
seyahati yapamayan veya tamamlamayan yolcu bilgilerinin ise, bu durumun
meydana geldiği saatten en geç 30 dakika sonrasına kadar Bakanlığın U-ETDS
sistemine işlemek/iletmek zorundadırlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 10 uyarma verilir.
(5) C2, C3, K1, K3, L1, L2, N1, N2,
R1 ve R2 yetki belgesi sahipleri; taşımasını üstlendikleri eşyalara ait,
gönderici ve alıcılara ilişkin; ad ve soyad, unvan, gerçek kişilerde T.C. kimlik
numarasını, Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport numarasını veya varsa
yabancı kimlik numarasını tüzel kişiliklerde vergi kimlik numarası ile
adresini, herhangi bir araştırmaya ve anlaşmazlığa mahal vermeden
gönderinin yollanabilmesini ve alıcının kolaylıkla bulunabilmesini
sağlamaya yarayacak bilgileri tam ve doğru olarak kaydetmekle
yükümlüdürler. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma
verilir.
(6) C2, C3, K1, K3, L1, L2, N1, N2,
R1 ve R2 yetki belgesi sahipleri; taşımasını üstlendikleri eşyalar için fatura/e-fatura
ve/veya irsaliye bilgileriyle birlikte, beşinci fıkrada belirtilen
bilgileri, eşyanın kabul edildiği saatten, en geç 6 saat sonrasına kadar
Bakanlığın U-ETDS sistemine işlemek/iletmek zorundadırlar. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 10 uyarma verilir.
(7) C2, C3, K1, K3, L1, L2, N1, N2,
R1 ve R2 yetki belgesi sahipleri; eşya taşımalarında teslim alma noktası
ile teslim etme noktası arasında makul bir taşıma ve teslimat süresi
taahhüdünde bulunmak ve taahhüt ettikleri süre içinde eşyayı yerine ve
alıcısına ulaştırmakla yükümlüdürler. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 5 uyarma verilir.
(8) Eşya taşımaları taşıma senetsiz
yapılamaz. Yetki belgesi sahipleri, yaptıkları taşıma sözleşmelerine uymakla
yükümlüdürler. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen miktarda idari para
cezası uygulanır.
(9) Yetki belgesi sahipleri; eşya,
kargo ve bagajları, teslim aldıkları andan teslim edinceye kadar, eşyanın,
kargonun veya bagajın tamamen veya kısmen kaybından, zayiinden, hasara
uğramasından, çalınmasından, güvenliğini sağlamaktan, teslim aldıkları
şeklini muhafaza etmekten, korunması ve taşınmasından sorumludurlar. Bu
fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine, zarar görenin tazmin hakkı saklı
kalmak üzere 10 uyarma verilir.
(10) G, F ve H türü yetki belgesi
sahipleri kendi nam ve hesaplarına taşıma yapamaz ve yaptıramazlar. Bu fıkraya
aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (f)
bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(11) Yetki belgesi sahipleri, B3,
C1, D3 veya K2 yetki belgesi sahiplerine taşıma yaptıramayacağı gibi anlaşma
veya sözleşme de yapamazlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahibi
taraflara ayrı ayrı 20 uyarma verilir.
(12) Karayolları alt yapısı,
işletilmesi, trafik, doğal afetler, meteorolojik şartlar ile arıza ve kaza
hali dahil, seyahat esnasında meydana gelen ve beklenmeyen durumlarla
ilgili olarak ortaya çıkan ve taşımanın devamına engel olan sebeplerin,
belirsiz bir süre beklemeyi mecburi kılması veya varış noktasına kadar
gerekli zamanın bir katından daha fazla beklemeyi gerektirmesi halinde,
yetki belgesi sahibi, imkan olduğu takdirde bir başka güzergahı izleyerek
taşımayı tamamlamak, aksi halde yolcuyu güzergah üzerinde yolcunun dilediği
bir yere kadar götürmek veya yolcu, eşya ve kargoyu hareket noktasına geri
getirmekle yükümlüdür. Bu gibi hallerde, yolcunun eşyası ile eşya ve kargo
sahibinin bütün hakları saklı olup, yetki belgesi sahipleri herhangi bir ek
ödeme veya benzeri talepte bulunamazlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 5 uyarma verilir.
(13) L1 ve N2 yetki belgesi
sahipleri, havayoluyla gelen/giden/gidecek veya göndericinin tesliminde
içeriğini gösterdiği veya kurumsal olarak hizmet verdikleri firmalara ait
eşyalar/yükler hariç, merkezi adres, şube ve acentelerinde, kabul
edecekleri 100 kilograma kadar eşyayı, elektronik olarak içeriğin kontrol
edilebildiği cihazla/cihazlarla kontrol etmeleri ve varsa elde edecekleri
verileri asgari 1 ay süreyle saklamaları ile bu verileri gerektiğinde
ilgili makamlarla paylaşmaları zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 5 uyarma verilir.
(14) Yetki belgesi sahibi tarafından
taşınan eşya, kargo veya bagajın hasara uğraması halinde; alıcıya veya
yolcuya ayrıntılı bilgi verilir ve istenirse alıcı veya yolcu haricindeki
bir tanığın katılımıyla oluşturulacak kurul huzurunda eşya, kargo veya bagaj
açılarak hasarın kapsamı kendisine gösterilir ve bu durum bir tutanakla
tespit edilir. Herhangi bir itirazının olmaması halinde teslim imzası
alınarak teslim edilir.
(15) Emniyet Genel Müdürlüğünün
elektronik kayıtlarında geçerli Araç Tesciline İlişkin Geçici Belgesi olan
ve taşıma yapmamaları kaydıyla, trafiğe çıkan taşıtlar hariç olmak üzere,
taşıt belgesine kaydedilmeyen taşıtlar, bu Yönetmelik kapsamındaki
faaliyetlerde kullanılamaz. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26
ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin ikinci cümlesinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
(16) Posta gönderilerinin
karayoluyla taşınabilmesi için ayrıca 9/5/2013 tarihli ve 6475 sayılı Posta
Hizmetleri Kanunu kapsamında yetki belgesi alınması zorunludur.
(17) Yetki belgesi sahipleri, almış
oldukları yetki belgesinin kapsamı dışında faaliyette bulunamazlar. Bu fıkraya
aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(18) Yapılacak faaliyetin kapsamına
uygun bir yetki belgesi alınmadan veya geçerli yetki belgesi olmadan,
muhtevası bu Yönetmelikte belirtilen herhangi bir faaliyette bulunulamaz.
Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(19) Yetki belgesi sahibi, bir ihbar
veya şüphe halinde en yakın resmi güvenlik birimi görevlileri huzurunda
eşya, kargo veya bagajı kontrol ettirebilir. Kontrolle ilgili bir tutanak
düzenlenir.
(20) Bu Yönetmeliğe göre yetki
belgesi alanlardan;
a) K1 veya K3 yetki belgesi sahibi
gerçek kişiler ile B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi sahibi gerçek veya
tüzel kişiler haricindeki yetki belgesi sahipleri, firmalarında meydana
gelen unvan, adres ve 13 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde
belirtilen kişilere ilişkin değişiklikleri veya acentelik sözleşmelerindeki
değişiklikleri ile 14 üncü maddede belirlenmiş sermaye şartını kaybedecek
şekildeki sermaye azaltışlarını,
b) Yetki belgesi eki taşıt belgesinde
kayıtlı özmal taşıt/taşıtların; kazaya uğraması, yanması, hurdaya ayrılması
veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma gelmesi ile plaka
bilgisi, rengi, şasi numarası veya taşıt cinsine ilişkin değişiklikleri,
değişikliğin meydana geldiği
tarihten itibaren doksan takvim günü içinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler.
Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(21) Yetki belgesi sahibi gerçek ve
tüzel kişiler; temsil ve/veya ilzama yetkili şahıslara ilişkin
değişiklikleri bildirinceye kadar, değişiklik öncesi Bakanlığa bildirilmiş
temsil ve/veya ilzama yetkili şahısların taleplerine göre iş ve işlemler
gerçekleştirilir.
(22) Yetki belgesi sahipleri
düzenledikleri yolcu taşıma bileti, taşıma sözleşmesi ve taşıma senedine bu
Yönetmeliğe aykırı hüküm koyamazlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 5 uyarma verilir.
(23) Yetki belgesi sahipleri;
a) Olağanüstü hal, gerginlik,
buhran, kriz dönemleri ile seferberlik ve savaş hallerinde ilgili alarm
tedbirleri ile safhaları,
b) Afet ve acil durumlar ile NATO
harekatları/tatbikatları kapsamında yapılan/yapılacak sözleşmeler,
ile nakliye hizmetlerine yönelik
planlar/sözleşmeler/protokollerle verilen görevleri yerine getirmekle yükümlüdürler.
Yapılan/yapılacak sözleşmelerin uygulanmasıyla ilgili usul ve esaslar,
Bakanlıkça belirlenir. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 20
uyarma verilir.
(24) Yetki belgesi sahipleri,
24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununda ön görülen
tedbirler, kaideler ve yasaklamalara uygun olarak faaliyette bulunmaktan
sorumludurlar. Bu fıkraya aykırılığın tespiti halinde, bu durum ilgili
birime iletilir.
(25) Yetki belgesi sahipleri,
7/6/1939 tarihli ve 3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu
çerçevesindeki sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdürler. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(26) Uluslararası eşya taşımacılığı
yapan yetki belgesi sahipleri, 7/12/1993 tarihli ve 3939 sayılı Kanunla katılmamız
uygun bulunan Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele
Sözleşmesi (CMR) ile Bu Sözleşmeye Ek Protokol hükümlerine uygun olarak
gönderene ait eşyayı kontrol ettirebilirler.
(27) Yetki belgesi sahipleri,
çalıştırdıkları şoförlerinin;
a) Altışar aylık süre ile yılda iki
kez ceza puanı durumunu Emniyet Genel Müdürlüğünden öğrenmek ve ceza puanı
50 ve üzerinde olanların eğitilmesi ve kendi iç denetimleri yönünden
gerekli tedbirleri almakla,
b) Milli Eğitim Bakanlığınca
yetkilendirilen özel mesleki yeterlilik kurslarından yılda en az 7 saat
süreyle %70’i pratik ve %30’u ise teorik bölümden oluşan güvenli sürüş
eğitimini almalarını sağlamakla,
yükümlüdürler. Bu fıkranın (a)
bendine aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır. Bu
fıkranın (b) bendine aykırı hareket edenlere 5 uyarma verilir.
(28) Yetki belgesi sahipleri, 34 üncü
maddenin birinci fıkrasında belirtilen nitelikleri haiz şoförleri çalıştırmakla
yükümlüdürler. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen miktarda idari para
cezası uygulanır.
(29) H, R ve T türü yetki belgesi
sahipleri hariç olmak üzere, diğer yetki belgesi sahipleri; bu Yönetmelik
kapsamındaki faaliyetlerini, Bakanlığa bildirdikleri merkez ve/veya şube
listesinde kayıtlı şubeleri ile varsa acente listesinde kayıtlı
acentelerinin adreslerinde H, R ve T türü yetki belgesi sahipleri ise
sadece yetki belgesi üzerinde bulunan adreslerinde yürütmekle
yükümlüdürler. Yetki belgesi sahipleri, Bakanlığa bildirilmeyen yerlerde
faaliyette bulunamazlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 10
uyarma verilir.
(30) Yetki belgesi sahipleri,
çevreyi ve insan sağlığını koruma, çevre kirliliğini önleme amacıyla
yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerini bilmek ve faaliyetlerini bunlara
uygun olarak yürütmekten sorumludurlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
(31) Yetki belgesi sahipleri,
sayısal takograf kullanılması zorunlu olan ve yetki belgesi eki taşıt
belgesinde kayıtlı bulunan taşıtları için sayısal takograf ünitelerindeki
verileri, taşıtların trafiğe çıktığı tarihten itibaren üçer aylık dönemler
halinde elektronik ortamda arşivlemek ve bu veriyi ayda bir defa Bakanlıkça
belirlenen kart verme otoritesine göndermek zorundadır. Bu fıkraya uymayan
yetki belgesi sahiplerine her taşıt için 2 uyarma verilir.
(32) Yetki belgesi sahipleri,
faaliyetleriyle ilgili olarak Bakanlıkça yayımlanan düzenleyici işlemlere
uymakla yükümlüdürler. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 10
uyarma verilir.
(33) Yetki belgesi sahipleri, ilgili
mevzuat hükümlerine uygun bir taşıtı, nitelikli şoför ve yardımcı personel
ile sefere göndermek, şoförlerinin sürücü mesleki yeterlilik belgelerinin
yanlarında bulunup bulunmadığını kontrol etmek, teknik şartlara uymayan
taşıtlarının trafiğe çıkmasına engel olmak, güzergah mesafesini dikkate
alarak yeteri kadar şoför bulundurmakla yükümlüdürler. Bu fıkraya aykırı
hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde
belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(34) Yetki belgesi sahipleri, ilk
yetki belgesi aldıkları tarihten itibaren 6 ay içinde, mesleki yeterlilik
ile ilgili aşağıdaki yükümlülüklerini yerine getirmek ve faaliyetleri
süresince muhafaza etmekle yükümlüdürler. Buna göre;
a) B1, C2, D1, L1, L2, M2, N2, P2,
R1, R2 ve T1 yetki belgesi sahiplerinin, en az birer adet üst düzey
yönetici ve orta düzey yönetici türü mesleki yeterlilik belgesine sahip
olmaları veya bu nitelikleri haiz kişileri istihdam etmeleri,
b) A türü ile B2, C3, D2, K3, M1,
N1, P1, T2 ve T3 yetki belgesi sahipleri ile tüzel kişiliği haiz K1 yetki
belgesi sahiplerinin, en az birer adet orta düzey yönetici türü mesleki
yeterlilik belgesine sahip olmaları veya bu nitelikleri haiz kişiyi istihdam
etmeleri,
c) Adlarına birden fazla yetki
belgesi düzenlenmiş gerçek veya tüzel kişilerin, ayrı ayrı yetki belgeleri
için uygun mesleki yeterlilik belgesine sahip olması kaydıyla, aynı
kişileri beyan edebilmesi,
ç) Bu fıkranın (a), (b) ve (c)
bentlerine göre istihdam edilen/edilecek mesleki yeterlilik belgesi sahibi
kişilerin, yetki belgesi sahibinin çalışanı olduğuna dair Sosyal Güvenlik
Kurumundan alınmış belge ile bunlardan yabancı uyruklu olanlar için ayrıca
noter onaylı pasaport örneği ve oturma izninin bulunması,
zorunludur. Ancak (a) ve (b)
bentlerinde belirtilen şartın sağlanamaması veya sonradan kaybedilmesi
halinde; yetki belgesi sahiplerinden kamu tüzel kişiliğine sahip olanların
en geç bir yıl, diğerlerinin ise bu eksikliği otuz gün içinde ve son
kırkbeş gününü herhangi bir yetki belgesi sahibi tarafından istihdam
edilmemiş kişi/kişiler ile sağlamaları şarttır. Bu fıkranın (a) ve/veya (b)
bentlerine muhalefet eden yetki belgesi sahiplerine, her yetki belgesi ve
her bent için ayrı ayrı olmak üzere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (k) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(35) Yetki belgesi sahipleri, kendi
adlarına acentelerinin acentelik sıfatıyla yapmış oldukları faaliyet ve
işlemlerden sorumludurlar.
(36) Yetki belgesi sahipleri,
kişisel verilerin korunmasına ilişkin;
a) İlgili mevzuat hükümlerine
uymakla,
b) Kişisel verilerin korunmasına
yönelik güvenlik politikası belirlemekle ve kişisel verilere sadece yetkili
kişiler tarafından erişilebilmesini ve kişisel verilerin tutulduğu
sistemlerin ve kişisel verilere erişim sağlamak için kullanılan
uygulamaların güvenliğini sağlamak ve buna yönelik uygun teknik ve idari
tedbirler alarak, teknolojik imkânlar göz önünde bulundurmak suretiyle,
muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlamakla,
yükümlüdürler. Bu fıkraya
aykırılığın tespiti halinde, bu durum ilgili birime iletilir.
(37) Yetki belgesi sahipleri,
taşıdıkları eşya ve kargonun; satılması, sevk edilmesi ve ticareti
yasaklanmış olan bir eşya veya kargo olmamasından sorumludurlar.
(38) Yetki belgesi sahipleri,
verdikleri hizmetlerden engellilerin kolaylıkla ve yeterli derecede
yararlanması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(39) Yetki belgesi sahipleri, yolcu
ve gönderilere ait bilgilerin gizliliği ve güvenliğine ilişkin; yolcu ve
gönderilerle ilgili her türlü bilgiyi açığa vurmaları, yolcunun bagajı veya
gönderileri açmaları, içlerinde ne olduğunu araştırmaları, üçüncü kişilere
bilgi vermeleri veya herhangi birinin bunları yapmasına neden olmaları ile
gönderileri zapt veya yok etmeleri yasaktır. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(40) Yetki belgesi sahipleri,
yolcuların sağlıklı, rahat ve güvenli bir yolculuk yapmasını sağlayacak
tedbirleri almak, yolcu, eşya ve kargoyu güvenli bir şekilde taahhüt ettiği
yere kadar götürmekle yükümlüdürler. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
(41) Yetki belgesi sahipleri;
a) Çalışanlarının ücret ve çalışma
şartlarına,
b) Şoförlerin çalışma ve dinlenme
sürelerine,
c) Araçların ağırlık ve boyutlarına,
ç) Yol ve araç güvenliğine,
d) Çevrenin korunmasına,
ilişkin kurallara uygun faaliyette
bulunmakla yükümlüdürler.
(42) Yetki belgesi sahipleri; yolcu
ve eşya taşımalarının ilgili kanunlara, kararnamelere, yönetmeliklere ve diğer
mevzuata, Türkiye’nin taraf olduğu anlaşma ve sözleşmelere uygun olarak
yürütülmesinden sorumludurlar.
(43) Yetki belgesi sahiplerinin
sorumluluğu ve yükümlülüğü ile ilgili olarak, uluslararası anlaşmalar ve sözleşmelerde
yer alan hükümler saklıdır.
(44) Yetki belgesi sahipleri, 60
ıncı maddenin yedinci fıkrasına aykırı olarak taşıma yapacak yabancı
plakalı taşıtlara yük ve/veya yolcu veremez. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 50 uyarma verilir.
(45) Yolcu terminalleri ile tarifeli
yolcu ve kargo taşımacılığı faaliyetinde bulunan yetki belgesi sahipleri,
“görülmüştür” şerhi düşülen ücret tarifeleri ile “onaylanmış” zaman
tarifelerine uymak zorundadırlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
(46) Bu maddenin üçüncü, dördüncü,
altıncı ve onüçüncü fıkraları, 43 üncü
maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları ile 44 üncü maddenin altıncı
ve yedinci fıkralarında öngörülen yükümlülüklere ilişkin usul ve esaslar,
Bakanlıkça belirlenir. Bu fıkrada belirtilen hükümlere göre Bakanlığa
aktarılan verilere ilişkin sorumluluk, yetki belgesi sahibine aittir.
(47) Bu maddenin üçüncü, dördüncü ve
altıncı fıkraları, 43 üncü maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları ile 44
üncü maddenin altıncı ve yedinci fıkralarındaki yükümlülüklerini yerine
getirmek üzere Bakanlığa iletmek zorunda olduğu bilgilerin yanlış veya yanıltıcı
olduğu tespit edilen yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(48) Bu Yönetmelik hükümleri ile
Bakanlık talimatlarına göre verilen süre içinde Bakanlığa verilmesi gereken
bilgi ve belgeleri zamanında vermeyen yetki belgesi sahiplerinden aynı mahiyetteki
bilgi ve belgeler ikinci kez istenilir. Buna rağmen istenilen bilgi ve
belgelerin süresi içinde verilmemesi halinde, yetki belgesi sahiplerinin
yetki belgesi kapsamında izin verilen faaliyetleri geçici olarak
durdurulur. Yetki belgesi sahipleri, kendilerinden istenilen bilgi ve
belgeleri Bakanlığa vermelerini müteakip, faaliyetlerine izin verilir.
(49) 213 sayılı Kanun hükümleri ile
diğer mali mevzuat düzenlemeleri saklıdır.
Yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunanların
yükümlülükleri
MADDE 41 – (1) Yolcu taşımacılığında
komisyonculuk yapılamaz. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen miktarda idari para
cezası uygulanır.
(2) A türü yetki belgesi
sahiplerinden;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarının
yurtiçi taşıma hizmetini yapmak üzere A1 yetki belgesi alanların, uluslararası
tarifesiz yolcu taşımacılığı yapmaları,
b) Kara sınır kapısı bulunan
illerimizde uluslararası tarifesiz yolcu taşımacılığı yapmak üzere A2 yetki
belgesi alanların, yetki belgesini kullanmak üzere aldığı sınır kapısı
dışında faaliyet göstermeleri,
yasaktır. Bu fıkranın, (a) bendine
uymayan yetki belgesi sahiplerine 20 uyarma verilir. Bu fıkranın, (b) bendine
aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(3) 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı
Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu ile 5/10/2007 tarihli
ve 26664 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Seyahat Acentaları Yönetmeliği
hükümlerine göre kurulmuş seyahat acentalığı belgesine sahip olanların,
yaptıkları organizasyonlarda verecekleri hizmetlerin kapsamına karayolu
taşımacılığını da dahil etmeleri halinde; A1, A2, B1, B2, D1, D2 ve/veya D4
yetki belgesi alarak taşıma yapmaları veya bu taşımaları söz konusu yetki
belgesi sahiplerine yaptırmaları şarttır. Bu fıkraya aykırı hareket
edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde
belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(4) Yolcu taşımacıları, taşıma
sırasında yolcuya ikram ettikleri yiyecek ve içecek maddelerinin 11/6/2010
tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem
Kanununa uygun olmasından sorumludurlar. Bu fıkraya aykırılığın tespiti
halinde, bu durum ilgili birime iletilir.
(5) B1 ve D1 yetki belgesi
sahipleri, mevcut hatları için belirlenmiş güzergahındaki, iliçi ve 100
km’ye kadar şehirlerarası mesafelerde bulunan yerler arasında taşıma yapmak
üzere, 22:01 ile 04:59 saatleri dışında yolcu bindiremez. Bu fıkraya aykırı
hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde
belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(6) Yolcu taşımacıları ve
acenteleri, bilet satışı yaptıkları terminallerde ve çevresinde yolcuları
yönlendirmek için personel istihdam edemez, çalıştıramaz ve bunlardan
yararlanamazlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma
verilir.
(7) Yolcu taşımacıları, şoförlerinin
seyahat esnasında yolcularla veya personelle uzun süreli sohbet etmelerini
ve ses ve görüntü cihazlarını yönetmelerini önlemek, yol ve seyir
güvenliğini tehlikeye düşürmemek için gerekli tedbirleri almakla
yükümlüdürler. Seyahat esnasında ses ve görüntü cihazlarının yönetimi
yardımcı personel tarafından yapılır. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 2 uyarma verilir.
(8) B1 ve/veya D1 yetki belgesi
alanlar, yetki belgesinin verildiği tarihten itibaren doksan gün içinde
firmalarına ait sürekli faal olacak bir internet sitesi kurmak, bu sitelere
erişim adresini Bakanlığa bildirmek, kurulacak sitede geçerli hat,
güzergah, ücret ve zaman tarifeleri, şube ve acente ile kendilerine ait
iletişim ve benzeri bilgilere yer vermekle, bu bilgilerden herhangi
birisinin değişmesi halinde ise en geç 24 saat içinde değişen bilgileri
güncellemekle yükümlüdürler. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5
uyarma verilir.
(9) Yetki belgesi sahiplerinin,
sefere gönderdikleri taşıtları kullanan taşıt şoförü ve yolculara hizmet
eden personel; trafiğin seyir ve güvenliğini tehlikeye düşürecek, yolcuları
rahatsız edecek, genel ahlaka ve adaba aykırı tutum ve davranışlarda bulunamazlar.
Bu fıkrada belirtilen personelin mesleki saygınlığını kaybetmesi halinde,
bu personelin iş akdinin yetki belgesi sahibince fesh edilmesi zorunludur.
Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 20 uyarma verilir.
(10) Yolcu taşımacılığı yetki belgesi
sahipleri, taşıtlarında, yolcularını bilgilendirme amaçlı duyurular
dışında, ortama sesli ve/veya görüntülü yayın veremezler. Bu taşıtlarda
sesli ve/veya görüntülü yayın yapılmak istenilmesi halinde; bu yayınların
bireysel (kapalı devre) yapılmasını sağlamakla yükümlüdürler. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(11) Yolcu taşımacılığı yetki
belgesi sahipleri, taşıtlarında her 9 koltuk için en az 1 adet boyun
korsesi bulundurmakla yükümlüdürler. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine
3 uyarma verilir.
(12) Yolcu taşımacılığı yetki
belgesi sahiplerinin belediye sınırları içinde terminal dışındaki indirme
bindirme ceplerinde yolcu indirip bindirebilmesi için, bu ceplere UKOME’nin
ve/veya il ve/veya ilçe trafik komisyonlarının izin vermesi gerekir.
(13) Tarifeli yolcu taşımalarında
kalkış ve varışların bir terminalden yapılması esastır. 58 inci maddeye
göre düzenlenmiş taşıma hatlarında belirlenen noktalar veya bu maddenin
onikinci fıkrasında belirtilen yerler dışında yolcu indirilip bildirilemez.
Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (j) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(14) Grup yolcu taşımacılığında;
seyahatin başladığı veya bittiği nokta aynı olmak üzere, otomobil ile 20 koltuk
kapasitesine kadar olan otobüslerde en az 1, 20 koltuk kapasitesinin üzerinde
olan otobüslerde ise en az 2 kişiden oluşan ve otomobillerde sadece 1, 20
koltuk kapasitesine kadar olan otobüslerde en fazla 3, 20 ile 30 arasında
koltuk kapasitesine sahip otobüslerde en fazla 5, 30 koltuk ve üzeri koltuk
kapasitesine sahip otobüslerde ise en fazla 6 grup yolcunun taşınması
yapılabilir. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 10 uyarma
verilir.
Acentelerin yükümlülükleri
MADDE 42 – (1) G ve F türü yetki belgesi
sahipleri, adlarına bilet satışı veya taşıma senedi tanzim edecekleri yetki
belgesi sahipleriyle, acentelik sözleşmesi yaparak bunları yetki
belgelerine kayıt ettirmek zorundadırlar. G ve F türü yetki belgesi
sahipleri, sadece sözleşme yaparak yetki belgelerine kayıt ettirdikleri
yetki belgesi sahipleri adına iş ve işlem yapabilirler. Bu fıkraya aykırı
hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde
belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
Kargo ve dağıtım işletmecilerinin yükümlülükleri
MADDE 43 – (1) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri, adreslerinde teslim edilmek veya ödenmek üzere dağıtıma
götürülüp de herhangi bir nedenle dağıtım imkanı sağlanamayarak alıcılarına
haber kağıdı bırakılmış olan kargoları/gönderileri,
teslimat adresine en yakın olan merkez, şube veya acentelerinde toplam 3
gün süreyle bekletmek, bu süre sonunda alıcısı tarafından teslim alınmayan
kargoları/gönderileri ise, gönderene iade etmekle yükümlüdürler. Ancak
kargo/dağıtım işletmecisinin bu süre içerisinde gönderiyi ikinci defa
adrese teslim etme zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(2) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri, gönderici ve alıcılara ilişkin; ad ve soyad, unvan, gerçek
kişilerde T.C. kimlik numarasını, Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport
numarasını veya varsa yabancı kimlik numarasını, tüzel kişiliklerde vergi
kimlik numarası ile adresini, herhangi bir araştırmaya ve anlaşmazlığa
mahal vermeden kargonun/gönderinin yollanabilmesini ve alıcının kolaylıkla
bulunabilmesini sağlamaya yarayacak bilgileri tam ve doğru olarak kaydetmek
ve T.C. kimlik/vergi/pasaport numarası hariç olmak üzere, bu bilgileri
kargo/gönderi üzerine yazmakla yükümlüdürler. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(3) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri, kabul ettikleri her bir kargo/gönderi için, fatura/e-fatura
ve/veya irsaliye bilgileriyle birlikte, ikinci fıkrada belirtilen
bilgileri, kargonun/gönderinin kabul edildiği saatten, en geç 1 saat
sonrasına kadar Bakanlığın U-ETDS sistemine işlemek/iletmek zorundadırlar.
Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 10 uyarma verilir.
(4) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri, havayoluyla gelen/giden/gidecek veya göndericinin tesliminde
içeriğini gösterdiği veya kurumsal olarak hizmet verdikleri firmalara ait
kargolar/gönderiler hariç sevk edecekleri diğer kargoları/gönderileri,
kargo hizmetlerini yürüttükleri tasnif ve aktarma merkezlerinde, elektronik
olarak içeriğin kontrol edilebildiği cihazla/cihazlarla kontrol etmeleri ve
varsa elde edecekleri verileri asgari 1 ay süreyle saklamaları ile bu
verileri gerektiğinde ilgili makamlarla paylaşmaları zorunludur. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(5) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri veya onlar adına faaliyet gösteren acenteler, gerçek kişilere ait
kargoları/gönderileri, göndericinin izniyle içeriğini kontrol ederek
kabulünü yapmak zorundadırlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine
5 uyarma verilir.
(6) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri, teslimi mümkün olamayan adreslere teslim etmek üzere
kargo/gönderi kabulü yapamazlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 10 uyarma verilir.
(7) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri, gönderici tarafından talep edilmesi halinde, teslim edecekleri
kargoları/gönderileri, şubelerinde veya acentelerinde alıcılarına teslim
edebilirler.
(8) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri, teslim aldıkları kargoyu/gönderiyi, teslim aldıkları günden
itibaren, iliçi taşımalarda en geç 2 gün, yurtiçi taşımalarda en geç 3 gün,
uluslararası taşımalarda ise en geç 15 gün içinde taşımak ve bu süreler
içinde teslimat şekline uygun olarak alıcısına ulaştırmakla yükümlüdürler.
Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(9) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri, taşıdıkları kargonun/gönderinin alıcısına tesliminde, alıcının
talebi ve kargonun/gönderinin alıcı/gönderici tarafından açılmasının kabulü
halinde, bu talebi yerine getirmek zorundadırlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 10 uyarma verilir.
(10) M ve P türü yetki belgesi
sahipleri:
a) Yapacağı hizmetin nitelik olarak
kalitesini arttırabileceği gibi, teslim süresini de kısaltabilir.
b) Yapılan rutin hizmetlerin
dışında, özel olarak taahhüt ettiği kargo/gönderi hizmetini taahhüdüne
uygun olarak yerine getirmek zorundadır.
c) Bu fıkranın (a) ve (b)
bentlerinde belirtilen özel hizmeti yerine getirmek için, 56 ncı maddede
belirlenen yükümlülükleri de yerine getirmeleri zorunludur.
Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 10 uyarma verilir.
Terminal işletmecilerinin yükümlülükleri
MADDE 44 – (1) Sebze ve meyve toptancı
halleri hariç olmak üzere, yurtiçi ve uluslararası eşya/kargo taşımaları
ile iliçinde yolcu, eşya veya kargo taşımacılık faaliyetinde bulunanlardan
terminal zorunluluğu aranmaz.
(2) T türü yetki belgesi sahipleri,
bu Yönetmelikte belirtilen sorumluluk ve yaptırımların muhatabı olmak üzere,
yapmış oldukları hizmetin bir kısmını başkasına devredebilirler veya
yaptırabilirler.
(3) T türü yetki belgesi sahipleri;
a) Terminallerde faaliyet gösteren
taşımacı ve acenteler ile diğer işletmecilere fatura ettikleri ortak
giderlerle ilgili şeffaf olmak ve bu hususta yeterli, açık ve anlaşılır
bilgi vermekle,
b) Terminallerde yeterli sayıda
personeli olan güvenlik ve temizlik birimleri oluşturmak ve bu hizmetleri yürütmekle,
c) Alt ve üst yapıya ilişkin
özellikleri sürekli olarak faal, çalışır ve kullanılır durumda bulundurmak
ve bu hizmetleri yürütmekle,
ç) Yolcuların bagajlarını
taşıyabilmeleri için, yeterli sayıda bagaj taşımaya mahsus kullanımı
ücretsiz araç ve gereç bulundurmakla,
d) Bakanlıkça belirlenecek
konulardaki uyarı, bilgi ve duyuru levhalarını kolayca görülebilecek uygun
yerlere asmak, yerleştirmek ve bulundurmakla,
e) Terminallerde ve çevresinde
yolcuları rahatsız edecek şekilde, yolcuları yönlendirmek için personel
istihdam edilmesine, çalıştırılmasına ve bunlardan yararlanılmasına izin
vermemek ve bunları önlemekle,
f) Terminal kapalı alanlarında
satılan gıda ürünlerinin 5996 sayılı Kanuna uygun olmasını kontrol
ettirmekle,
g) Terminallerin kapalı alanlarında
tehlike oluşturabilecek yanıcı, yakıcı, parlayıcı, patlayıcı, zehirli,
bulaşıcı, radyoaktif ve benzeri nitelikteki maddeler ile pis koku yayan
maddelerin bulundurulmasını, satışını ve ticaretini engellemekle,
ğ) İşlettikleri terminallerde yetki
belgesiz taşımacılık ve acentelik faaliyetinde bulunulmasına ve taşıt kartı
olmayan taşıtların terminale giriş/çıkışına izin vermemek ve bunları
önlemekle,
yükümlüdürler. Bu fıkranın, (b),
(c), (ç), (d), (e), (f), (g) ve (ğ) bentlerine uymayan yetki belgesi
sahiplerine, her bent için 5 uyarma verilir.
(4) T1 ve T2 yetki belgesi sahipleri
tarafından, terminalin bakımı, onarımı, korunması ve işletme giderlerinin
karşılanması ve kâr amacıyla yürütülecek faaliyetlerle ilgili olarak:
a) Yetki belgesi sahiplerinin,
müşterilerine ücretsiz şehiriçi ulaşımı sağlayan taşıtlarından, taşıt
başına günlük, haftalık veya aylık makul bir ücret alınabilir, bunların her
giriş ve çıkışları için ayrıca ücret alınamaz.
b) Çıkış yapan yetki belgesi
sahiplerinin taşıt belgelerine kayıtlı her taşıt başına makul bir ücret
alabilir. Ancak, sadece yolcu indirmek üzere terminale giren taşıtlardan
ücret alınmaz.
c) Park alanlarını kullanan
taşıtlardan park sürelerine göre makul bir ücret alınabilir. Ancak,
yolcuları terminale getirmek veya terminalden almak üzere terminal içinde
bulunan genel park alanlarını kullanan özel ve resmi otomobillerden 25
dakikayı geçmeyen giriş ve çıkışlarda ücret alınmaz. Bu durumdaki
otomobillere genel park alanlarının dışında terminal içinde özel bir park
alanı tahsis edilmesi halinde ise söz konusu ücretsiz süre ikiye katlanarak
50 dakika olur. Ancak, özel park yerinin olması, genel park yeri hakkını
ortadan kaldırmaz. Bu bende uymayan yetki belgesi sahiplerine 10 uyarma
verilir.
(5) T1 ve T2 yetki belgesi
sahipleri, terminale giren veya terminalden çıkan taşıtlara ilişkin, taşıt
plakaları ile giriş/çıkış saatlerini tam ve doğru olarak kaydetmekle
yükümlüdürler. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma
verilir.
(6) T1 ve T2 yetki belgesi
sahipleri, terminale giren veya terminalden çıkan taşıtlara ilişkin,
beşinci fıkrada belirtilen bilgileri, taşıtın/taşıtların giriş/çıkış
yaptığı saatten en geç 24 saat sonrasına kadar Bakanlığın U-ETDS sistemine işlemek/iletmek
zorundadırlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 10 uyarma
verilir.
(7) T1 ve T2 yetki belgesi
sahipleri, hizmetlerini yürüttükleri merkezlerde, yolcuların otobüse
binmeden önce, taşınacak yolcu ve bu yolculara ait bagajları, elektronik
olarak içeriklerinin kontrol edilebildiği cihazla/cihazlarla kontrol
etmeleri zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma
verilir.
Gönderenin ve yolcuların sorumluluğu
MADDE 45 – (1) Gönderen, gönderilerini,
ilgili kanunlara ve diğer mevzuata uygun bir şekilde taşımayı yapacak yetki
belgesi sahibine teslim etmekten sorumludur.
(2) Gönderen; eşyanın cinsi,
miktarı, nitelikleri, istifleme şekli, kalkış ve varış noktası, alıcının adı
ve adresi ile kimliğini ibraz etmek suretiyle kendi adres ve kimlik
bilgileri gibi diğer önemli bilgileri tam ve doğru olarak yetki belgesi
sahibine bildirmek zorundadır. Yanlış ve eksik bildirimlerden doğacak
sorumluluk gönderene aittir. Yetki belgesi sahibi, gönderenin bildirmek
zorunda olduğu bilgileri vermemesi halinde taşımayı yapmaz. Taşımayı
yaparsa, sorumluluk yetki belgesi sahibine ait olur.
(3) Gönderen; bulundurulması,
satılması, sevk edilmesi ve ticareti yasak olan bir eşyayı veya kargoyu
gönderemez, yetki belgesi sahipleri de bunu taşıyamaz. Aykırı hareket
halinde gönderen ve yetki belgesi sahibi sorumlu olur.
(4) Gönderen; gönderilerini teslim
etmeden önce taşımayı gerçekleştirecek gerçek veya tüzel kişiliğin yetki
belgesi sahibi olup olmadığını kontrol etmekten/ettirmekten sorumludur.
(5) Yolcular, trafiğin seyir ve
güvenliğini tehlikeye düşürecek, diğer yolcuları rahatsız edecek, genel
ahlaka ve adaba aykırı tutum ve davranışlarda bulunamazlar. Taşıtın teknik
donanımını olumsuz etkileyebilecek hiçbir cihazı kullanamazlar.
(6) Yolcular seyahat süresince yolcu
taşıma biletlerini yanlarında bulundurmak zorundadırlar.
(7) Gönderenler ve yolcular
taşımacının güvenlik yönünden almış olduğu tedbirlere uyarlar, aksi halde
doğacak sonuçlardan sorumlu olurlar.
Hizmetten yararlananların hakları
MADDE 46 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin bu
Yönetmelik kapsamında verdikleri hizmetlerden yararlananların, 7/11/2013
tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerinden
doğan hakları saklıdır.
(2) Yetki belgesi sahipleri
hizmetten yararlananlara kusursuz hizmet vermek zorundadırlar. Kusursuz
hizmet, hizmetten yararlananların hakkıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta
Sigorta yaptırma zorunluluğu
MADDE 47 – (1) Yolcu taşımalarında, yetki
belgesi sahipleri; yolcular ile sürücüler ve bunların yardımcılarına
gelebilecek bedeni zararlar için, bu Yönetmelikte belirtilen zorunlu
sigortaları yaptırmak zorundadırlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
(2) Uluslararası yolcu
taşımalarında, seyahatin Türkiye hudutları dışındaki bölümü ile ilgili
sigorta konusu Hazine Müsteşarlığınca yapılan düzenlemelere tabidir.
Yapılması zorunlu sigortalar
MADDE 48 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
yolcu taşımalarında; 2918 sayılı Kanunda tanımlanan zorunlu mali sorumluluk
sigortası ile 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununa
dayanılarak çıkarılan karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza
sigortası, yaptırılması zorunlu olan sigortalardır.
Sigortasız taşıma yapılamayacağı
MADDE 49 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında
yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunacaklar, zorunlu mali sorumluluk
sigortası ve karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza
sigortası bulunmayan taşıtlarını sefere çıkaramazlar. Bu fıkraya aykırı
hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde
belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(2) Birinci fıkrada belirtilen
sigortaları olmayan taşıtların terminallerden çıkışlarına ve trafiğe
katılmalarına yetkili görevliler tarafından izin verilmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İstatistik, Bilgi Paylaşımı, Kamu Hizmeti
Yükümlülüğü ve Sözleşmesi,
Olağanüstü Hal ve Savaşta Taşımanın Planlanması
İstatistik
MADDE 50 – (1) Bakanlıkça, karayolu
taşımacılık faaliyetlerinin genel seyrinin tespiti ve politika oluşturulması
bakımından bu faaliyetlere ilişkin güvenilir verilere dayalı istatistikler
oluşturulur.
(2) Bakanlık oluşturduğu
istatistikleri gerektiğinde yayımlar.
Bilgi paylaşımı
MADDE 51 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
faaliyetler, bu faaliyetleri yürüten gerçek ve tüzel kişiler ile kullanılan
araçlara ait Bakanlıkça elektronik ortamda tutulan verilerin ilgili kamu
idareleriyle; ilgili kamu idarelerince elektronik ortamda tutulan ve Bakanlıkça
ihtiyaç duyulan verilerin de Bakanlıkla paylaşımı esastır.
(2) Bakanlıkça gerek görülmesi
halinde; birinci fıkraya göre Bakanlıkça elektronik ortamda tutulan
veriler, tabi olduğu usul ve esaslar ilgili bakanlıklarca yayımlanan
yönetmeliklerle belirlenen ve ilgili kamu idarelerinin denetimine tabi
kuruluşlarla; bu kuruluşlarca elektronik ortamda tutulan veriler de
Bakanlıkla paylaşılır.
(3) Elektronik ortamda paylaşılan
verilerin gizliliğinin korunmasından veriyi alan taraf sorumludur. Bilgi paylaşımına
ilişkin usul ve esaslar yapılacak protokollerle belirlenir.
Kamu hizmeti yükümlülüğü ve sözleşmesi
MADDE 52 – (1) Milli güvenliği ve kamu
düzenini ilgilendiren hususlarda Bakanlık, toplumsal ihtiyaçları ve çevre
faktörlerini dikkate alarak yeterli ulaştırma hizmetinin sağlanması
amacıyla ya da göç, afet ve acil durumlar, NATO harekatları/tatbikatları
ile toplumsal ihtiyaçların karşılanması ve benzeri hallerde, belli yolcu ve
eşya gruplarına özel ücret ve zaman tarifeleri ile güzergah belirlemek
suretiyle, yetki belgesi sahiplerine kamu hizmeti yükümlülüğü getirerek
bunlarla sözleşme akdedebilir.
(2) Kamu hizmeti sözleşmesinde yer
alan hükümler, aynı hizmeti gören diğer yetki belgesi sahipleri aleyhine
veya lehine sonuçlar doğuramaz.
(3) Bakanlık gerektiğinde kamu
hizmeti sözleşmesi kapsamında yürütülecek faaliyetlerle ilgili ihale
yapabilir.
(4) Kamu hizmeti yükümlülüğü
işletme, taşıma ve tarife yükümlülüklerinden oluşur. Buna göre;
a) İşletme yükümlülüğü, yetki
belgesi sahiplerine taşıma hizmetleri ile ilgili süreklilik, düzenlilik ve
yeterlilik hususlarında belirlenmiş standartların sağlanmasına yönelik
olarak getirilen işletme yükümlülüğünü,
b) Taşıma yükümlülüğü, yetki belgesi
sahiplerine kamu hizmeti yükümlülüğü olarak getirilen yolcuları ve eşyayı
öngörülen rayiçlerde ve öngörülen şartlara tabi olarak taşıma
yükümlülüğünü,
c) Tarife yükümlülüğü, özellikle bazı
yolcu gruplarına, bazı eşya ve kargo türleri veya bazı güzergahlar için,
yetki belgesi sahiplerinin ticari çıkarları ile uyuşmasa da Bakanlık
tarafından tespit edilmiş ve onaylanmış tarifelere uyma yükümlülüğünü,
ifade eder.
(5) Yetki belgesi sahiplerine
getirilen işletme, taşıma veya tarife yükümlülüklerinden dolayı ilgili
yetki belgesi sahibinin ekonomik açıdan zarar görmesi durumunda, söz konusu
yetki belgesi sahibi kamu hizmeti yükümlülüğünün kısmen veya tamamen
ortadan kaldırılmasına veya önemli değişiklikler yapılmasına yönelik olarak
Bakanlığa başvurabilir. Bu talep, Bakanlığa en az doksan gün önceden
ihbarlı olarak bildirilir. Bakanlık, söz konusu hizmetin ihbar tarihinden
itibaren bir yıla kadar sürdürülmesi konusunda ısrar edebilir ve bunu ihbar
süresinin bitiminden en az otuz gün önce ilgili yetki belgesi sahibine
bildirir.
(6) Bakanlık, beşinci fıkrada
belirtilen şekilde ihbarlı talep yapılması halinde, getirdiği kamu hizmeti
yükümlülüklerinden feragat edebilir.
(7) Bakanlık, beşinci fıkrada
belirtilen şekilde yapılan ihbarlı taleplerde kararlarını, işletme ya da
taşıma yükümlülükleri söz konusu olduğunda başvurunun yapıldığı tarihten
itibaren 1 yıl içinde, tarife yükümlülükleri bakımından ise 6 ay içinde
alır.
(8) 25/10/1983 tarihli ve 2935
sayılı Olağanüstü Hal Kanunu hükümleri saklıdır.
Seferberlik
ve savaş hali, gerginlik ve buhran dönemleri ile afet ve acil durumlarda
taşımanın planlanması
MADDE 53 – (1) Hükümet otoritesinin ve
Devlete olan güvenin devamlılığını sağlayabilmek amacıyla, seferberlik ve
savaş hali ile afet ve acil durumlarda uygulanmak üzere, Bakanlıkça
hazırlanan planlar; ilgili kuruluşlar ve yetki belgesi sahipleriyle
işbirliği içerisinde uygulamaya konulur.
(2) 16/7/1965 tarihli ve 697 sayılı
Ulaştırma ve Haberleşme Hizmetlerinin Olağanüstü Hallerde ve Savaşta Ne
Suretle Yürütüleceğine Dair Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.
BEŞİNCİ KISIM
Tarifeli Taşımalar, Özellik Arzeden Faaliyetler ve
Uluslararası Taşımalar
BİRİNCİ BÖLÜM
Tarifeli Taşımalar
Taşıma hattı ve taşıma güzergahına uyma zorunluluğu
MADDE 54 – (1) B1 ve D1 yetki belgesi
sahipleri, belirlenmiş olan ve hat çizelgesinde kayıtlı taşıma hattı
ve/veya taşıma güzergahına yasal mücbir sebepler dışında uymak zorundadır.
Bakanlıkça düzenlenecek hat çizelgesi elektronik belge olarak da
düzenlenebilir. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma
verilir.
Hat sayısı
MADDE 55 – (1) B1 ve D1 yetki belgesi
sahiplerinden; B1 yetki belgesi sahiplerine uluslararası ve/veya yurtiçi,
D1 yetki belgesi sahiplerine yurtiçi olmak üzere, tarifeli taşımalarda
kullanabileceği kayıtlı taşıtların karşılayacağı kadar taşıma hattı
verilir. B1 ve D1 yetki belgesi sahiplerine ilk defa verilecek hatlar, dört
aylık olarak düzenlenir. Düzenlenen hatlar, seferlerin doluluk oranları ve
verimliliği gözetilerek uzatılır, azaltılır veya kaldırılır.
(2) D4 yetki belgesi sahiplerine
tarifeli taşımalar için asgari bir hat verilir. Daha fazla verilecek hat
sayısı, Bakanlıkça belirlenir.
(3) B1 yetki belgesi sahiplerinin,
bir yerleşim yerine veya bir ülkeye, D1 yetki belgesi sahiplerinin ise bir
yerleşim yerine yönelik taşıma hatlarında yapacağı birden fazla sefer için,
faaliyette bulunacağı taşıma hattının mesafesi, taşıt belgesinde kayıtlı
taşıt sayısı, sefer başına ortalama yolcu sayısı, doluluk oranı ile mola,
ara duraklar ve/veya gümrükte geçen süreler de dikkate alınarak günlük,
haftalık ve/veya aylık toplam sefer sayısı belirlenir. Yetki belgesi
sahibine verilmiş hat sayısı ile bu hatlardaki seferleri karşılayacak taşıt
sayısının kaybedilmesi halinde, mevcut taşıt sayısına göre yapabileceği hat
ve sefer sayısının yeniden belirlenmesi zorunludur.
(4) B1 yetki belgesi sahiplerine
uluslararası taşıma hattı verilebilmesi için; taşıma yapılacak ülkede
yerleşik bir firma ile karşılıklı olarak kullanacakları taşıma hatları için
imzalanmış ve her iki ülkenin resmi makamlarınca onaylanmış bir anlaşmanın
Bakanlığa sunulması şarttır.
(5) B1 yetki belgesi sahiplerine
verilen taşıma hatlarında yapılacak seferlere karşılık, izin verilen sefer
sayısına dahil edilmeden, yabancı menşeili firmanın da, aynı hat için aynı
sayıda sefer yapmasına izin verilir.
(6) B1 yetki belgesi sahipleri,
anlaşma yaptıkları yabancı menşeili firmanın yapacağı taşıma sonucunda, bu
Yönetmeliğe aykırılıklardan ve ortaya çıkacak mağduriyetlerden, bu
Yönetmelikte uyarma gerektiren yaptırımlar çerçevesinde sorumludurlar.
(7) B1 yetki belgesi sahiplerinin
anlaşma yaptıkları yabancı menşeili firmalar; yetki belgesi sahibiyle
yaptıkları yolcu taşıma anlaşmasına istinaden verilmiş hatta belirtilen
kalkış, ara durak ve varış noktalarını da, ülkesinden getirdiği yolcuları
Türkiye sınırları dahilinde yalnızca indirmek için, Türkiye’den götüreceği
yolcuları da, yalnızca bindirmek için kullanabilir. Bu fıkraya aykırı
hareket eden yabancı taşıta, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının
(ğ) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır. Yabancı menşeili
firmanın anlaşma yaptığı B1 yetki belgesi sahibine ise 20 uyarma verilir.
(8) B2 yetki belgesi eki taşıt
belgesinde kayıtlı taşıtın/taşıtların yurtiçine girdiği tarihten itibaren
48 saat geçmedikçe veya Bakanlıkça özel izin düzenlenmediği sürece, aynı
taşıtın/taşıtların yeniden yurtdışına çıkışlarına izin verilmez.
Ücret tarifeleri
MADDE 56 – (1) Yolcu terminalleri ile
tarifeli yolcu ve kargo taşımacılığı faaliyetleri ücret tarifesine tabidir.
(2) Yolcu terminalleri, tarifeli
yolcu ve kargo taşımaları ile ilgili ücret tarifeleri, yetki belgesi
sahiplerince, Bakanlıkça belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde fiziki
veya E-Devlet üzerinden elektronik olarak hazırlanır. Bu ücret
tarifelerinin uygulamaya konulmasından önce, Bakanlık tarafından ücret
tarifelerine fiziki veya elektronik olarak “görülmüştür” şerhinin verilmesi
zorunludur. Ücret tarifesi elektronik belge olarak da düzenlenebilir. Bu
fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (g) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(3) Yetki belgesi sahipleri;
“görülmüştür” şerhi verilmiş ücret tarifelerini;
a) Alıcı, gönderici ve yolcuya fiili
olarak hizmet verilen merkezi adresi, şube ve acentelerinde görülebilecek
bir yere asmak veya bu yerlerde elektronik olarak görüntülemek,
b) Bir örneğini yolcu taşıması yapan
taşıtlarında bulundurmak,
zorundadırlar. Bu fıkranın; (a)
bendine aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (g) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası, (b) bendine
aykırı hareket edenlere, 5 uyarma verilir.
(4) Yolcu taşımaları için
düzenlenecek ücret tarifeleri, aynı hat ve güzergah üzerinde gidiş ve
dönüşte aynı olur. Aynı hat ve güzergah üzerinde gidiş ile dönüş için
değişik ücret tarifesi uygulanamaz. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
(5) Yetki belgesi sahipleri, tespit
edilmiş ücret tarifelerinin üzerinde ücret alamaz ve %30’dan fazla indirim
uygulayamazlar. Ancak, tarifeli yolcu taşımacıları önceden Bakanlıktan izin
almak suretiyle yılda bir kez ve 4 ayı geçmemek üzere, sefere çıkardığı
taşıtın toplam koltuk sayısının %10’unu aşmayacak sayıdaki koltuk için %30
indirim sınırlamasına tabi olmaksızın özel indirim uygulayabilirler. Bu
fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine her tespit için 5 uyarma verilir.
(6) Ücret tarifeleri asgari dört
aylık, azami bir yıllık sürelerle belirlenir. Bakanlık, taşıma
maliyetlerine etki eden unsurların önemli orandaki artış ve azalışlarını
dikkate alarak bu süreleri değiştirebilir.
(7) Ücret tarifesinin bitim tarihini
takip eden otuz günlük süre içinde yeni ücret tarifesi için Bakanlığa müracaatta
bulunulmazsa; ücret tarifesi, bitim tarihi itibariyle süresi dolan tarife
için belirlenen süre kadar başka bir işleme gerek kalmaksızın uzar ve
geçerli olur. Süresi dolan ücret tarifesi, otuz günlük müracaat süresi
içinde de geçerlidir.
(8) Ücret tarifelerinin geçerlilik
süresini tamamlayan yetki belgesi sahipleri, bu sürenin sonunda fazla ücret
içeren yeni bir ücret tarifesi alabilecekleri gibi, aynı veya daha düşük
ücret içeren yeni bir ücret tarifesi de alabilirler.
(9) Yetki belgesi sahipleri,
“görülmüştür” şerhi verilen ücret tarifelerini en geç beş gün içinde
faaliyette bulundukları şube ve acentelerine bildirmek zorundadırlar. Bu
fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 3 uyarma verilir.
(10) 6 yaşın altında olan çocuklar
yolcu taşıma bileti düzenlenmeksizin kucakta seyahat edebilir. Ancak, 12
yaş altındaki çocuklar için ayrı koltuk talep edilmesi halinde, bilet
ücreti geçerli ücret tarifesi üzerinden %30 indirimli düzenlenir. Bu
fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(11) Yetki belgesi sahipleri, en az %40 oranında engelli olduğunu
belgeleyen kişilere; 20 koltuğa kadar olan taşıtlar için 1 kişiye, 20
koltuktan fazla koltuğa sahip taşıtlar için ise en fazla 2 kişiye, geçerli
ücret tarifesi üzerinden bilet ücretinde %40 indirim uygular. Ancak, aynı
taşıtla taşınacak engelli yolcu sayısının 20 koltuğa kadar olan taşıtlarda
1’den fazla, 20 koltuktan fazla koltuğa sahip taşıtlarda ise 2’den fazla
olması halinde, her fazla engelli yolcu için, geçerli ücret tarifesi
üzerinden bilet ücretinde %30 indirim uygulanır. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(12) Yetki belgesi sahipleri, ücret
tarifelerini kendilerine ait internet sitelerinde yayımlamak zorundadırlar.
Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 3 uyarma verilir.
(13) Geçerli ücret tarifeleri,
Bakanlıkça belirlenen resmi internet sitelerinde kamuoyunun bilgisine ve
kullanımına sunulabilir.
(14) Uluslararası tarifeli yolcu ve
kargo taşımalarında taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre işlem
yapılır ve uygulanır.
(15) Tarifeli yolcu taşımacılığı
yapan yetki belgesi sahipleri, “görülmüştür” şerhi verilen ücret
tarifelerindeki, kalkış, ara durak ve varış noktalarında meydana
gelen/gelebilecek değişiklikler ile verilmiş hattın iptali veya yeni hat
almaları halinde, bu değişikliklerin meydana geldiği tarih esas olmak
üzere, bu değişikliklere ilişkin gerekli işlemleri 7 iş günü içerisinde bu
maddeye göre tamamlamak zorundadırlar. Ancak, bu fıkraya göre yapılacak
değişikliklerde, yedinci fıkrada belirlenen süreler işletilmez. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(16) Yolcu terminali işletmeciliği
faaliyetinde bulunacak yetki belgesi sahipleri, yetki belgeleri
kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmını veya tamamını ücretsiz olarak
verebilir. Ancak, ücretsiz olarak verilen hizmetler için de, hizmetin
ücretsiz olduğunu gösterir tarifenin düzenlenmesi zorunludur. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
Zaman tarifeleri
MADDE 57 – (1) Tarifeli yolcu taşımaları
zaman tarifesine tabidir.
(2) Tarifeli yolcu taşımacılığı
faaliyetinde bulunacak yetki belgesi sahipleri tarafından hazırlanan zaman
tarifeleri, Bakanlıkça belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde fiziki veya
E-Devlet üzerinden elektronik olarak hazırlanır. Bu zaman tarifelerinin
uygulamaya konulmasından önce, Bakanlık tarafından fiziki veya elektronik
olarak onaylanmış olması zorunludur. Zaman tarifesi elektronik belge olarak
da düzenlenebilir. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma
verilir.
(3) Tarifeli yolcu taşımacılığı
faaliyetinde bulunacak yetki belgesi sahipleri, onaylanmış zaman
tarifelerini, fiili olarak faaliyet gösterdikleri merkezi adres, şube ve
acentelerinde görülebilecek bir yere asmak veya bu yerlerde elektronik
olarak görüntülemek, ayrıca bir örneğini yolcu taşıması yapan taşıtlarında
bulundurmak zorundadırlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26
ncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen miktarda idari
para cezası uygulanır.
(4) Yetki belgesi sahipleri
onaylanmış zaman tarifelerini beş gün içinde faaliyette bulunduğu şube ve
acentelerine bildirmek zorundadırlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi
sahiplerine 3 uyarma verilir.
(5) Yetki belgesi sahipleri geçerli
zaman tarifelerini kendilerine ait internet sitelerinde yayımlamak zorundadırlar.
Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 3 uyarma verilir.
(6) Geçerli zaman tarifeleri,
Bakanlıkça belirlenen resmi internet sitelerinde kamuoyunun bilgisine ve
kullanımına sunulabilir.
(7) Zaman tarifeleri, hat ve
güzergahların mesafesi ve durumu ile taşıt belgelerinde kayıtlı taşıt
sayısı dikkate alınarak düzenlenir.
(8) Tarifeli yolcu taşımalarında;
Bakanlıkça onaylanmış zaman tarifesinde yer almayan bir saate yolcu taşıma
bileti düzenlenemez. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 10 uyarma
verilir.
(9) Tarifeli yolcu taşımalarında;
Bakanlıkça onaylanmış zaman tarifesinde yer alan her sefer için taşıt
tahsis edilmesi ve seferin yapılması zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 3 uyarma verilir.
(10) Tarifeli yolcu taşımalarında;
Bakanlıkça onaylanmış zaman tarifesinde yer alan bir saatin 10 dakika öncesi
veya sonrasına ek sefer konulabilir. Bu ek sefer için yolcu taşıma bileti
düzenlenmesi ve taşıt tahsis edilmesi zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki
belgesi sahiplerine 10 uyarma verilir.
(11) Tarifeli yolcu taşımacılığı
yapan yetki belgesi sahipleri, onaylanmış zaman tarifelerindeki, kalkış,
ara durak ve varış noktalarında meydana gelen/gelebilecek değişiklikler ile
verilmiş hattın iptali veya yeni hat almaları halinde, bu değişikliklerin meydana
geldiği tarih esas olmak üzere, bu değişikliklere ilişkin gerekli işlemleri
7 iş günü içerisinde bu maddeye göre tamamlamak zorundadırlar. Bu fıkrada
verilen ve değişikliğin giderilmesi için tanınmış süre, bu maddede
öngörülen yaptırımların uygulanmaması için gerekçe gösterilemez. Bu fıkraya
uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(12) Uluslararası tarifeli yolcu
taşımalarında taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre işlem
yapılır ve uygulanır.
Taşıma hatları ile ücret ve zaman tarifelerinin
düzenlenme esasları
MADDE 58 – (1) B1 ve D1 yetki belgesi
sahiplerinin, hat, hatta bağlı güzergah, zaman ve ücret tarifeleri, aşağıdaki
usullere göre düzenlenir. Buna göre;
a) Taşıma hattı ve hattaki güzergah
tespitinde:
1) Yetki belgesi sahiplerinin;
faaliyette bulunmak istedikleri taşıma hattı ve güzergahındaki, kalkış, ara
durak ve varış noktalarının, T1 veya T2 yetki belgeli yolcu
terminallerinden yapılması esastır.
2) Yetki belgesi sahiplerinin;
merkezi adres, şube veya acentelerinin bulunduğu, seferlerin kalkış, ara
durak ve varış noktalarında en az bir yolcu terminaline bağımsız olarak
veya birlikte sahip olmaları veya bu terminalin kullanma hakkını haiz
olmaları gerekmektedir.
3) T1 veya T2 yetki belgesi
bulunmayan noktalar ile yolcu terminallerinde yer bulunmaması veya terminal
işletmecileri tarafından yer tahsis edilmemesi/edilememesi hallerinde,
ilgili mahalli makamlarca yolcuların asgari ihtiyaçlarını karşılayacak
fiziki şartları haiz bir yer tahsis edilmiş veya belirlenmiş olması ve bu
yerlerle ilgili mahalli makamlarca düzenlenen resmi belgenin yetki belgesi
sahibi tarafından Bakanlığa sunulması gerekmektedir.
4) (3) numaralı alt bentte
belirtilen hususlara göre, terminalde yer olmaması veya mahalli makamlarca
uygun bir yer tahsis edilmemesi/edilememesi halinde, aynı alt bentteki
hususlar sağlanıncaya kadar, ilgili ilin mülki idare amirinin vereceği yer
izni ve bu izne ilişkin Bakanlığın onayı ile bu yer, kalkış/ara durak/varış
yeri olarak değerlendirilir.
5) D4 yetki belgeleri hariç, iliçi
iki nokta arası için taşıma hattı düzenlenmez.
b) Ücret ve zaman tarifelerinin
düzenlenmesi için;
1) Yetki belgesi sahibinin, (a)
bendinde belirtilen esaslara göre hat ve güzergah almış olması,
2) Düzenlenmiş hat/hatlarda
belirtilen noktalara göre, ücret ve zaman tarifelerinin, 56 ncı ve 57 nci
maddelere göre hazırlanması,
gerekmektedir.
İKİNCİ BÖLÜM
Uluslararası Taşımalar
Uluslararası taşımaların kapsamı
MADDE 59 – (1) Uluslararası yolcu ve eşya
taşımaları;
a) Türkiye’ye karayoluyla veya
demiryoluyla herhangi bir hudut kapısından giren veya Türkiye’nin herhangi
bir deniz limanına deniz yoluyla gelen yüklü karayolu taşıtlarının,
herhangi bir aktarma olmadan yapacağı transit taşımaları,
b) Türkiye’ye demiryolu, denizyolu
veya havayoluyla gelen yolcunun, eşyanın ve kargonun varış yerlerinden
karayolu taşıtlarıyla üçüncü ülkelere yapılan taşımaları,
c) Türkiye’den karayolu taşıtları
ile diğer ülkelere yapılan ikili taşımaları,
ç) Diğer ülkelerden karayolu
taşıtları ile Türkiye’ye yapılan ikili taşımaları,
d) İndirme, bindirme ve/veya
yükleme, boşaltma yerleri, taşımayı yapan taşıtın ait olduğu ülke dışındaki
ülkeler olan üçüncü ülke taşımalarını,
e) Türkiye’ye demiryolu veya
denizyoluyla gelen dolu veya boş yabancı plakalı römork veya yarı
römorkların yurtiçine veya üçüncü ülkelere veya tersi yönde çekilmelerini
veya taşınmalarını,
kapsar.
Uluslararası taşıma yetkisi
MADDE 60 – (1) 59 uncu maddenin birinci
fıkrasının (a), (c), (ç) ve (d) bentleri kapsamındaki taşımalar, uluslararası
taşımacılık alanında Bakanlıktan yetki belgesi almış kişilerin taşıt
belgelerinde kayıtlı taşıtlar ve ikili ve çok taraflı uluslararası karayolu
taşıma anlaşmalarına göre taşıma yapmaya yetkili veya Bakanlıkça özel izin
belgesi verilmiş yabancı plakalı taşıtlarla yapılabilir.
(2) 59 uncu maddenin birinci
fıkrasının (b) ve (e) bendi kapsamındaki taşımalar, uluslararası
taşımacılık alanında Bakanlıktan yetki belgesi almış gerçek veya tüzel
kişilerin taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarla yapılabilir/yaptırılabilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkralarda
taşıma yetkisi verilen taşıtların hangi ülke, hangi kara hudut kapısı,
deniz limanı, hava limanı veya alanı, demiryolu istasyonu veya garından
taşıma yapacağı Bakanlıkça belirlenir.
(4) Gerekli hallerde, 59 uncu
maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki taşımalar için yabancı
plakalı taşıtlara Kanunun 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde
taşıma yetkisi verilebilir.
(5) Yabancı plakalı taşıtlara bu
madde kapsamında verilen taşıma yetkisi; Türkiye’ye veya Türkiye’den veya
Türkiye üzerinden taşıma yapma izni veren geçiş belgesi veya özel izin
belgesi olmadan kullanılamaz. Ancak;
a) İtfaiye hizmetleri ile ilgili
taşımalar,
b) Ambulans taşımaları,
c) Cenaze taşımaları,
ç) Seferberlik ve savaş hali,
gerginlik ve buhran dönemleri, olağanüstü hal ve afet ve acil durumlar ile
ev sahibi ülke desteği kapsamında NATO harekatları/tatbikatları dahilinde
yapılan taşımalarda ilaç, alet ve tıbbi teçhizatlar ile gerekli diğer
malzemelerin taşınması,
d) Kamu hizmeti çerçevesinde yapılan
posta taşımaları,
e) Arıza, kaza veya benzeri
durumlardaki taşımalar,
f) Mütekabiliyet esasına göre,
taşıma kapasitesi 3,5 tonu veya toplam yüklü ağırlığı 6 tonu geçmeyen
taşıtlarla yapılan eşya taşımaları,
için yabancı plakalı taşıtlardan
yukarıdaki geçiş/izin belgelerinden hiçbiri aranmaz.
(6) Oto taşımaları ve özelliği olan
taşımalar için imal edilmiş özel donanımlı taşıtlar hariç, taşıma
kapasitesi 10 tondan az olan taşıtlara geçiş belgesi tahsis edilmez.
(7) Yabancı plakalı taşıtlar,
Türkiye sınırları dâhilinde iki nokta arasında taşıma yapamazlar. Bu
fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (ğ) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(8) Türkiye’nin taraf olduğu ikili
ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve sözleşmelerin hükümleri saklıdır.
Sınır kapıları ve tampon bölgelerdeki yasak haller
MADDE 61 – (1) Seferberlik ve savaş hali,
gerginlik ve buhran dönemleri, olağanüstü hal ve afet ve acil durumlarda,
sınır mülki idare amirinin vereceği izin dışında;
a) İlgili mevzuata aykırı olarak,
yolcu, eşya ve kargolar karayolu ile sınır kapılarına ve tampon bölgelere
taşınamaz. Bu bende aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası
uygulanır.
b) Sınır kapılarında ve tampon
bölgelerde, eşyanın ve kargonun aktarılması, boşaltılması ve depolanması
yapılamaz. Uluslararası eşya ve kargo taşımalarında aktarma ve boşaltma
işlemleri; sınır kapılarının dışındaki diğer gümrüklü sahalarda ve yetkili
gümrük idarelerinin gözetiminde yapılır. Bu bende aykırı hareket edenlere,
Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen
miktarda idari para cezası uygulanır.
c) Sınır kapılarında ve tampon
bölgelerde yolcu aktarma, indirme, bindirme yapılamaz. Yolcuların sınır kapısından
yaya olarak geçmek suretiyle bir başka taşıta binmesine müsaade edilmez. Bu
bende aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının
(h) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.
(2) Bakanlıkça, sınır kapılarındaki
fiziksel altyapının kapasitesi veya ticari taşımacılık yoğunluğu dikkate alınarak,
uluslararası taşımaları daha düzenli, güvenli ve seri kılmak amacıyla;
hususi tescil edilmiş otomobiller dahil tüm taşıtlar için sınır
kapılarından yapılan giriş/çıkışlara yönelik günlük, aylık veya yıllık
olarak; araç cinsi ve sayısı ile sefer sayısı bakımından sınırlama
getirilebilir.
Kota
uygulaması, anlaşmasız ülkelere ait taşıt izinleri ve yabancı plakalı
taşıtların trafik mevzuatına uyma zorunluluğu
MADDE 62 – (1) İkili, üçüncü ülke ve transit
taşımalarda, yurtiçi taşımaları aksatmamak ve/veya Türkiye üzerinden
yapılan uluslararası taşımaları daha düzenli, güvenli ve seri kılmak
ve/veya çevrenin korunması amaçlarıyla, gerektiğinde diğer taşıma
sistemleriyle birlikte ve tamamlayıcı olmak üzere altyapının fiziksel
sınırları ile güzergâhların belirlenmesine ilişkin mevzuat çerçevesinde
Bakanlıkça kota sistemi uygulanabilir.
(2) Türkiye ile uluslararası
karayolu taşımacılık anlaşması olmayan ülkelere ait taşıtlarla, Türkiye’ye
veya Türkiye’den veya Türkiye üzerinden yapılacak taşımalarda kullanılacak
her bir taşıt için Bakanlıktan izin alınması şarttır.
(3) Türkiye’ye veya Türkiye’den veya
Türkiye üzerinden taşıma yapan yabancı plakalı taşıtların 2918 sayılı Kanun
ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde öngörülen kurallara uyması zorunludur.
Geçiş ücretleri
MADDE 63 – (1) Karayolunun bakımı, korunması
ile karayolu ve taşımanın yönetimine ilişkin giderlere katkıda bulunmak
üzere yabancı plakalı taşıtlardan, Euro veya karşılığı Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankasınca değeri ilan edilen değiştirilebilir döviz veya Türk Lirası
olarak geçiş ücreti alınır.
(2) Köprü, tünel ve otoyol ücreti
gibi karayolu alt yapısının kullanılmasından alınan ücret ile eşya/kargo ve
taşıtlar için yapılan hizmetlerin ücretleri bu geçiş ücretlerine dâhil
değildir.
(3) Bakanlık, geçiş ücretlerini tespit
etmeye, arttırmaya, indirmeye veya kaldırmaya yetkilidir.
(4) Bu ücretlerin tahakkuku
Bakanlıkça, tahsili ise sınır kapılarındaki Maliye Bakanlığına bağlı
muhasebe birimlerince veya görevlendirilmiş muhasebe yetkilisi
mutemetlerince yapılır.
(5) Türkiye’ye giriş gümrük
kapılarında ödenmesi gereken geçiş ücretlerinin ödenmediği veya eksik
ödendiğinin tespiti halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen ücretler üç katı
olarak alınır.
(6) Bu madde kapsamındaki uygulamaya
yönelik düzenlemeler ile geçiş ücretleri, Bakanlık tarafından hazırlanarak
Resmî Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile belirlenir.
(7) Türkiye’nin taraf olduğu ikili
ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve sözleşmelerin hükümleri saklıdır.
(8) 60 ıncı maddenin beşinci
fıkrasında sayılan taşımalardan geçiş ücreti alınmaz.
ALTINCI KISIM
Denetim ve Tutanaklar, İdari Para Cezaları ve Diğer
İdari Yaptırımlar
BİRİNCİ BÖLÜM
Denetim ve Tutanaklar
Denetim
MADDE 64 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin
Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında yer alan faaliyetleri Bakanlığın
denetimine tabidir.
(2) Bakanlık yapacağı denetimleri;
kendisinin yanı sıra, 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci
maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinin verdiği yetkiye dayanarak,
Kanunun 27 nci ve bu Yönetmeliğin 65 inci ve 66 ncı maddelerinin yetkili
kıldığı personel eliyle yapar.
(3) Bakanlık ve yetkili diğer kurum
ve kuruluşlar, denetim faaliyetleri sırasında işbirliği içerisinde ve koordineli
olarak görev yapar.
(4) Denetim yapmakla görevli/yetkili
olanlar tarafından yetki belgesi sahiplerinden istenilen belgelerin verilmesi
zorunludur. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.
(5) Kanun ve bu Yönetmeliğe göre
yapılacak denetimlere ilişkin usul ve esaslar, Bakanlıkça belirlenir.
(6) Denetimle ilgili diğer mevzuat
hükümleri saklıdır.
Denetimle görevli ve yetkili kuruluşlar
MADDE 65 – (1) Bakanlık, İçişleri Bakanlığı,
Gümrük ve Ticaret Bakanlığının sınır kapılarındaki birimleri,
terminallerdeki belediye zabıta birimleri, Kanun ve bu Yönetmeliğin
kendilerine yüklediği görev ve yetkileri doğrudan yerine getirir ve
kullanırlar.
Denetimle görevli ve yetkili kılınanlar ve bunlarla ilgili hususlar
MADDE 66 – (1) Kanunda yazılı idarî para
cezalarını uygulamaya Kanunun 27 nci maddesinde belirtilen kişiler
yetkilidir.
(2) İhlal tespit tutanağı
düzenleyebilecek personel aşağıda sayılmıştır:
a) Bakanlıkça yetkili kılınmış;
1) Karayolu Düzenleme Genel
Müdürlüğü personeli.
2) Bakanlık Bölge Müdürlükleri
personeli.
b) Trafik polisi ve zabıtası.
c) Trafik polisinin görev alanı
dışında kalan yerlerde rütbeli jandarma personeli.
ç) Gümrük ve Ticaret Bakanlığının
sınır kapılarında görev yapan gümrük muhafaza ve gümrük muayene memurları
ile bunların amirleri.
d) Terminallerde görevli belediye
zabıtası.
(3) 213 sayılı Kanun uyarınca
inceleme ve yoklama yapmaya yetkili olanlar, yaptıkları/yapacakları
inceleme ve yoklamalarda, bu Yönetmelikte yer alan kurallara aykırı olarak
yapılmış bir faaliyete istinaden düzenlenmiş fatura veya fatura yerine
geçen belge tespit etmeleri halinde; ilgililer hakkında Kanunun öngördüğü
idari para cezalarının uygulanmasını teminen bu durumu Bakanlığa
bildirmekle görevlidirler.
(4) Denetimle görevli ve yetkili
kılınanlar, Kanun ve bu Yönetmelik esaslarına göre denetim görevlerini
yerine getirmek ve denetimler sırasında tespit ettikleri kusurlar ve
ihlaller için tutanak düzenlemekle yükümlüdürler.
(5) Bakanlık, uyarılmasına rağmen
denetim görevini aksatanları ilgili idari ve adli mercilere bildirir.
İhlal ve idari para cezası karar tutanağı
düzenlenmesi
MADDE 67 – (1) Kanunda öngörülen ve bu
Yönetmelikte belirtilen kusurları ve/veya ihlalleri işleyenler hakkında, 66
ncı maddede belirtilen görevliler tarafından idari para cezası ve/veya
ihlal tespitine dair tutanak düzenlenir.
(2) Tutanaklar, para cezası
gerektiren kusurlar için idari para cezası karar tutanağı, uyarma
gerektiren mevzuat ihlalleri için ihlal tespit tutanağı olmak üzere iki
şekilde düzenlenir.
(3) Birden fazla kusurun bir arada
işlenmesi halinde her kabahat için ayrı idari para cezası karar tutanağı düzenlenir.
(4) Birden fazla mevzuat ihlalinin
bir arada işlenmesi halinde her ihlal için ayrı ihlal tespit tutanağı
düzenlenir.
(5) İdari para cezalarına ilişkin
diğer hususlarda Maliye Bakanlığınca yayımlanan mevzuat esas alınır.
(6) Bu maddeye göre düzenlenecek
tutanaklar, elektronik olarak da düzenlenebilir. Elektronik olarak düzenlenecek
tutanaklara ilişkin hususlar, Bakanlıkça düzenlenir.
Tutanakları düzenleyenlerin yükümlülüğü ve
tutanakların muhafazası
MADDE 68 – (1) Tutanak düzenleyenler
tutanaklarla ilgili aşağıdaki yükümlülüklere uymak zorundadır. Buna göre:
a) Tutanaklara, mensubu olduğu
kurumun veya birimin adı bulunan kaşe veya damgayı basmak veya bu kurumun
veya birimin adını yazmak.
b) Tutanaklara, kendi adını,
soyadını, görev unvanını ve sicil numarasını yazarak veya bu bilgilerin
bulunduğu kaşe veya damgayı her nüshasına basarak imza etmek.
c) Tutanakları, tebliğ yerine geçmek
üzere, hakkında işlem yapılana veya temsilcisine imza ettirmek ve bir
nüshasını vermek.
ç) Tutulan tutanaklarda, tutanak
tutulan yer, tarih, saat ve dakikayı belirtmek.
d) Tutanakları imza etmekten
kaçınanlar için “imza etmedi” kaydı koymak.
e) Zorunlu hallerde sorumlular için
“gıyabında” yazarak kayıt koymak.
f) Tutanakların birer örneğini,
tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren en geç 30 takvim günü içerisinde Bakanlığa
göndermek.
(2) Fiziki ortamda basılmış olan
idari para cezası ve/veya ihlal tespit tutanakları, 66 ncı maddede
belirtilen kişilere bir tutanakla teslim edilir ve bu kişilerden yine bir
tutanakla teslim alınır ve kontrolü yapılarak muhafaza edilir.
(3) Bakanlığa gönderilen tutanak
nüshaları, Bakanlığın ilgili birimi tarafından incelenir, değerlendirilir
ve tutanak seri/sıra numarasına göre muhafaza edilir. Tutanak serilerinde
eksiklik bulunan nüshalar hakkında, ilgili birim nezdinde inceleme ve
araştırma yapılır. Eksik olan nüshalara ilişkin kusuru bulunan personel
hakkında, kurumları nezdinde gerekli idari işlemler yapılır.
(4) Kanun ve bu Yönetmeliğe göre
tespit edilen kusur ve/veya ihlallere ilişkin gereken yaptırımın yapılmadığının
veya eksik yapıldığının Bakanlıkça tespiti halinde, İdari Para Cezalarına
ilişkin hususlarda 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununda
öngörülen hükümler saklı kalmak kaydıyla, tespitin durumuna göre İdari Para
Cezası veya İhlal Tespit Tutanağı gıyaben düzenlenir/düzenlettirilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Diğer İdari Yaptırımlar
Uyarma
MADDE 69 – (1) Yetki belgesi sahiplerine
uyarma verilmesini gerektiren ayrı ayrı her bir ihlal için verilen
uyarmanın tebliğ edildiği tarihten itibaren, uyarmaya konu olan ihlalin
giderilmesi için onbeş gün beklenilir. Uyarmaya konu olan ihlalin devam
etmesi halinde aynı yaptırım yeniden uygulanır ve bu süreç ihlal
giderilinceye kadar tekrarlanır.
(2) 40 ıncı maddenin yirminci
fıkrasının (a) bendinde belirlenen sermaye haricindeki diğer değişikliklere
ilişkin verilmesi gereken uyarmalar, firmanın birden fazla yetki belgesi
sahibi olması halinde, her yetki belgesi için ayrı ayrı uygulanır.
(3) Yetki belgesi sahiplerinin, 40
ıncı maddenin yirminci fıkrasının (a) bendinde belirlenen değişiklikleri,
kısmen veya toplu olarak aynı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlatarak
yasal süresi geçtikten sonra bildirmeleri halinde, bu durum tek bir ihlal
kabul edilir.
(4) Yenileme işlemi tamamlanmış
yetki belgesi için, yenileme işleminden önce gerçekleşmiş olan, ancak
uyarma verilmemiş ihlallere ilişkin uyarma verilemez.
(5) Yetki belgesi sahiplerinin, bu
Yönetmeliğe göre verilen uyarmaları kaldırabilmeleri için, uyarma başına 60
Türk Lirasını, Bakanlık döner sermaye hesaplarına ödemeleri şarttır. Söz
konusu ödemenin yapılmasından sonra uyarmalar kaldırılır. Bu ücret, her yıl
bir önceki yıla ilişkin olarak 213
sayılı Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında her takvim yılı
başından geçerli olmak üzere
arttırılır.
(6) Bakanlıkça, takvim yılı başından
itibaren üç aylık dönemlerle re’sen yapılacak kontrollerde; yetki belgesi
sahiplerinin, kontrol edilen dönem için, 40 ıncı maddenin üçüncü, dördüncü,
altıncı ve onüçüncü fıkraları, 43 üncü maddenin üçüncü ve dördüncü
fıkraları ile 44 üncü maddenin altıncı ve yedinci fıkralarındaki
yükümlülüklerini yerine getirenlerin, kontrolü yapılan yetki belgesi
faaliyetleri için, varsa daha önce verilmiş ve henüz kaldırılmamış olan
uyarmalarından, toplam 20 uyarma iptal edilir. Bu fıkranın uygulanması
sırasında, iptal edilebilecek toplam uyarma sayısının 20’den az olması
halinde, iptal edilecek uyarma sayısı, mevcut olan uyarma sayısı olarak
değerlendirilir. Ancak, bu fıkraya göre kaldırılmış olan uyarmaların,
haksız yere iptal edildiğinin sonradan tespit edilmesi halinde, iptal
edilen uyarmalar yeniden verilir.
Geçici durdurma ve yetki belgesi iptali
MADDE 70 – (1) 14 üncü maddedeki iptal hükmü
hariç, diğer maddelerde belirtilen iptal işlemleri, 19 uncu maddede
belirlenmiş süreler içerisinde de uygulanır.
(2) T türü yetki belgesi sahipleri
hakkında bu Yönetmelikle geçici durdurma işlemi tesis edilmesi gerektiği hallerde,
söz konusu yetki belgesi sahipleri hakkında geçici durdurma işlemi; 10
günlük geçici durdurma süresi boyunca 44 üncü maddenin dördüncü fıkrasının
(b) bendi kapsamında herhangi bir ücret alınmaksızın faaliyetlerini
sürdürmeleri şeklinde uygulanır. Terminal işletmecileri tarafından 44 üncü
maddenin dördüncü fıkrasının (b) bendi kapsamında ücret alındığının tespit
edilmesi halinde, terminal işletmecilerine ücret aldıkları her taşıt için 3
uyarma verilir.
(3) Yetki belgesi sahibine verilen
ve kaldırılmamış olan uyarmaların sayısının 150 adede ulaşması ve bu hususun
tebliğini izleyen 15 gün içinde ödeme yapılarak uyarmaların sayısının 150
adedinin altına düşürülmemesi halinde, ihlale konu olan yetki belgesinin
faaliyeti geçici olarak durdurulur. Bu şekilde yetki belgesi kapsamında
geçici olarak faaliyeti durdurulanların, gerekli ödemeyi yaparak
uyarmaların sayısını 150 adedin altına düşürmeleri halinde, yetki belgesi
faaliyetlerine izin verilir.
(4) 40 ıncı maddenin üçüncü,
dördüncü, altıncı ve onüçüncü fıkraları, 43 üncü maddenin üçüncü ve
dördüncü fıkraları ile 44 üncü maddenin altıncı ve yedinci fıkralarının;
bir yıl içerisinde 30 kez ihlal edildiğinin tespiti halinde, firmanın
ilgili yetki belgesi kapsamındaki faaliyeti üç gün süreyle durdurulur.
Sürenin hesabında, ilk ihlalin tespit edildiği tarih esas alınır.
(5) 13 üncü maddenin altıncı
fıkrası, 21 inci maddenin birinci fıkrası ile bu maddenin dördüncü
fıkrasında belirtilen geçici durdurma işlemleri hariç olmak üzere, bu
Yönetmeliğe göre yapılacak geçici durdurma işlemleri, geçici durdurma
işleminin ilgili yetki belgesi sahibine bildirim tarihini takip eden
otuzuncu günde yürürlüğe girer.
(6) 18 inci maddenin ikinci fıkrası
ile 21 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen iptal işlemleri, iptal
işleminin yapıldığı tarihte; diğer iptal işlemleri ise iptal işleminin
ilgili yetki belgesi sahibine bildirim tarihini takip eden otuzuncu günde
ve yetki belgesinin geçerlik süresini aşmamak kaydıyla yürürlüğe girer.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yenileme Hakkı Biten veya İptal Edilen Yetki
Belgelerinin Yeniden Düzenlenmesi
Yenileme hakkı biten veya iptal edilen yetki
belgeleri
MADDE 71 – (1) 21 inci maddeye göre yapılmış
iptal işlemleri hariç olmak üzere, iptal edilmiş veya 19 uncu maddeye göre
yenileme hakkı bulunmayan yetki belgeleri için, yetki belgesi sahibi
tarafından, aynı yetki belgesinin talep edilmesi halinde; bu Yönetmelikte öngörülen
şartların sağlanması, aynı yetki belgesinden geçerli veya yenileme
sürecinde olan bir yetki belgesinin bulunmaması ile mevcut yetki belgesi
tam ücretinin % 50’sini ödemeleri halinde, yetki belgesi yeniden
düzenlenir. Bu şekilde düzenlenen yetki belgesi eki taşıt belgesine kayıt
edilecek taşıtlar için geçerli taşıt kartı ücreti tam olarak tahsil edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İdari Para Cezası ve Diğer İdari Yaptırımların
Birlikte Uygulanması
İdari para cezası ve diğer idari yaptırımların
birlikte uygulanması
MADDE 72 – (1) Kanunda öngörülen idari para
cezaları, Kanunda ve bu Yönetmelikte düzenlenen uyarma, geçici durdurma ve
iptal gibi idarî müeyyidelerin uygulanmasına engel teşkil etmez.
(2) Birden fazla kabahatin bir arada
işlenmesi halinde her kabahat için ayrı ayrı idari para cezası uygulanır.
(3) Kanun veya bu Yönetmeliğe
muhalefet nedeniyle, elektronik ortamda tespit edilecek kabahat ve ihlal
için, denetimle görevli Bakanlık personeli gıyaben işlem tesis eder.
YEDİNCİ KISIM
Belge Ücretleri, Yetki Devri, Çeşitli ve Son
Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Belge Ücretleri
Belge ücretleri
MADDE 73 – (1) Bakanlıkça verilecek yetki
belgeleri ve taşıt kartlarından Ek-1’de belirtilen ücretler alınır. Ücreti
alınmadan yetki belgeleri ve taşıt kartları verilmez. Yetki belgesinin
yenilenmesinde ve zayiinde ücretin % 15’i alınır. Unvan, adres ve bağlı
olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası (gerçek kişilerde T.C. kimlik
numarası) değişikliğinden dolayı süresi bitmeden yenilenen yetki
belgelerinden ve bu belgelere ait taşıt kartlarından ücret alınmaz.
(2) Birinci fıkrada belirtilen
hükümler saklı kalmak kaydıyla, yetki belgesi yenilenmesi sırasında yetki
belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı olan her bir taşıt için veya 24 üncü
maddenin üçüncü fıkrası gereğince düşümü yapılan taşıtlardan tescili
değişmemiş ve düşüldükten sonra başka bir yetki belgesi eki taşıt belgesine
ilave edilmemiş olan her bir taşıt için, taşıt kartı ücretinin %20’si
alınır.
(3) 16 ncı maddenin yedinci fıkrası
gereğince düzenlenecek yetki belgeleri için, yetki belgesi ücretinde % 95
indirim uygulanır.
(4) Bu Yönetmeliğe göre düzenlenmiş,
geçerli ve iptal durumuna gelmemiş yetki belgesine sahip gerçek veya tüzel
kişilerden, R türü yetki belgesi
olanların, L1, L2 veya M2 yetki belgelerinden herhangi birisini almak için
veya L1, L2 veya M2 yetki belgelerinden herhangi birisine sahip olanların,
R türü yetki belgesi almak için Bakanlığa müracaat etmeleri halinde, talep
edilen yetki belgesi için 14 üncü ve 15 inci maddelerde belirlenmiş
şartları sağlamaları kaydıyla, düzenlenecek yetki belgesinin ücretinde bir
defaya mahsus olmak üzere %50 indirim uygulanır.
(5) Bu Yönetmeliğe göre düzenlenmiş
yetki belgelerinin yenilenmesi sırasında, birinci fıkraya göre alınan yetki
belgesi yenileme ücreti, yetki belgeleri için 14 üncü maddeye göre varsa
uygulanmış olan indirim oranları esas alınarak tahsil edilir.
(6) Ek-1’de belirtilen ücretler, her
yıl bir önceki yıla ilişkin olarak
213 sayılı Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında her
takvim yılı başından geçerli olmak üzere
arttırılır.
(7) Düzenlenme işlemi tamamlanmış
olan belgeler için ödenmiş olan ücretler iade edilmez ve geri ödenmez.
Ancak, bir yetki belgesi iptal edildikten sonra aynı yetki belgesini
yeniden alanların, ilk yetki belgesiyle ilgili iptal işleminin yargı
kararıyla iptal edilmesi halinde, sonradan alınan yetki belgesi Bakanlıkça
re’sen iptal edilir ve bu belge için ödenmiş yetki belgesi ve taşıt kartı
ücretleri ilgilisine iade edilir. İlk yetki belgesi geçerli hale
getirilerek iptal edildiği tarihteki taşıtlar yetki belgesi eki taşıt
belgesine ücret alınmadan ilave edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki Devri
Yetki devri
MADDE 74 – (1) Bakanlık, gerektiğinde teknik
ve idari kapasite, teşkilat imkânları, hizmetin hızlı/etkin/yaygın olarak
üretilmesi ilkelerini gözeterek; Kanunun 35 inci maddesinin verdiği yetkiye
dayanarak, Kanun gereğince yerine getirmekle yükümlü olduğu görev ve yetkilerini
aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde devredebilir.
a) Yetki devri, Bakanlık ile kamu
kurum/kuruluşları, 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu kapsamına giren Birlik/Odalar arasında
düzenlenecek protokol/sözleşme ile yapılır. Bu protokol/sözleşmede
devredilecek yetkinin konusu, süresi ve mutabakata varılan hususlar açıkça
belirtilir.
b) Yetki devri, devredilecek
yetkinin niteliği gözetilmek suretiyle en az 1 yıl en fazla 5 yıl süreyle
yapılır. Yetki devri, süresinin bitiminde yenilenebilir.
c) Yetki devredilmiş olanların bu
Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümlerine uymaması halinde, Bakanlık tarafından
15 gün önceden yazılı olarak bildirimde bulunulmak suretiyle yapılmış olan
yetki devri tek taraflı olarak iptal edilir.
ç) Bakanlık, devredilen yetkinin
kullanımı ile ilgili olarak gerektiğinde her türlü denetimi yapar.
d) Bakanlık tarafından, devredilen
yetkinin özelliğine göre aynı konuda birden fazla kamu kurum/kuruluşu veya
birlik/odaya yetki devri yapılabilir.
e) Devredilen yetki kapsamında yetki
verilenler tarafından üretilecek hizmet/hizmetler için alınacak/ödenecek
ücretler Bakanlığın onayını gerektirir.
f) Bakanlık tarafından yapılacak
yetki devri, düzenleme ve kural ihdası hususunu kapsayamaz ve bu hususta
yetki devri yapılamaz.
g) 64 üncü, 65 inci ve 66 ncı madde
hükümleri saklıdır.
ğ) Yetki devri, Bakanlığın bu
konudaki görev, sorumluluk ve yetkisini ortadan kaldırmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Karayoluyla yapılacak hac ve umre
MADDE 75 – (1) Karayoluyla yapılacak hac ve
umre seyahatleri de bu Yönetmeliğin uluslararası yolcu taşımacılığı
hükümlerine tabidir.
Alt düzenleyici işlemler
MADDE 76 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin
uygulanması amacıyla, Bakanlıkça alt düzenleyici işlemler yapılabilir.
Sürelerin başlangıcı ve bitişi
MADDE 77 – (1) Bu Yönetmeliğe göre
düzenlenen belgelerde belirtilen geçerlilik tarihleri hariç diğer süreler,
işlem tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. Tatil günleri
sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde,
süre tatil gününü izleyen ilk iş günü mesai bitimine kadar uzar.
(2) Bu Yönetmelikte belirtilen ve
belli bir süre içinde tekrarı halinde idari yaptırım gerektiren fiiller
için söz konusu sürenin belirlenmesinde başlangıç tarihi olarak ilk fiilin
işlendiği tarih esas alınır.
Bildirim
MADDE 78 – (1) Bu Yönetmeliğe göre idari
para cezaları, uyarmalar, geçici durdurma ve iptallere ilişkin bildirimler,
11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununa ve ilgili diğer tebligat
mevzuatına göre yapılır.
Olağanüstü şartlarda yapılacak düzenlemeler
MADDE 79 – (1) Bakanlık, seferberlik ve
savaş hali, gerginlik ve buhran dönemi, olağanüstü hal ve afet ve acil
durumlarda, ülkelerin bu konulardaki durum ve konumlarına göre bu
Yönetmelikte uluslararası taşımalar ve faaliyetlerle ilgili hükümleri o
ülkelere yönelik olarak belirli bir süre için değiştirebilir veya
kaldırabilir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 80 – (1) 11/6/2009 tarihli ve 27255
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
Yaptırım, şube ve belgelere ilişkin geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce H, R veya T türü yetki belgesi
alarak merkezi adresleri ile birlikte şube adreslerinde de faaliyet
göstermelerine izin verilen yetki belgesi sahiplerinin şubelerinde
yürüttükleri faaliyetler için, bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin altıncı
fıkrasında belirtilen şart, yetki belgelerinin ilk yenileme tarihine kadar
aranmaz.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesiyle mülga olan Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre düzenlenmiş yetki
belgeleri ile bu yetki belgeleri için uygulanmış yaptırımların, bu
Yönetmelikte belirlenmiş şartlar çerçevesinde geçerlikleri devam eder.
(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarihten önce adlarına C2 veya N2 yetki belgesi düzenlenmiş olan gerçek
veya tüzel kişilerin, C2 yetki belgesini L2 yetki belgesiyle, N2 yetki
belgesini L1 yetki belgesiyle bu Yönetmeliğin 20 nci maddesi çerçevesinde
değiştirilmesini talep etmeleri halinde; değiştirilecek yetki belgesi
ücreti bakımından 31/12/2018 tarihine kadar uygulanmak üzere, mülga
Yönetmeliğe göre düzenlenen yetki belgeleri için 2017 yılı geçerli ücret
tablosunda belirlenen ücretlerin iki katı ücret dikkate alınarak değişim
işlemi sonuçlandırılır.
Bazı zorunluluklara ilişkin süre verilmesi
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 13
üncü maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinin (3) numaralı alt bendi, 24
üncü maddenin ikinci fıkrasının (l) bendiyle belirlenen kamera ve kayıt
cihazı, 38 inci maddenin birinci fıkrasında belirlenen bagaj bilgilerinin
elektronik olarak eşleştirilmesi, 40 ıncı maddesinin üçüncü, dördüncü,
altıncı ve onüçüncü fıkraları, 43 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü
fıkraları ile 44 üncü maddenin altıncı ve yedinci fıkralarında belirtilen
hükümlere uyma zorunluluğu, 31/12/2019 tarihine kadar uygulanmaz.
Finansal kiralamalı taşıtlar ile A1 yetki belgelerine ilişkin geçiş
hükümleri
GEÇİCİ MADDE 3 – (1)
1/7/2009 tarihinden önce mülga 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal
Kiralama Kanunu kapsamında sağlanan taşıtlar, taşıt belgelerine özmal
olarak kaydedilir ve bu taşıtlar finansal kiralama sözleşmesinin bitim
tarihine kadar özmal taşıt olarak sayılmaya devam edilir.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesiyle mülga olan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin geçici 1 inci maddesinin
onüçüncü fıkrası kapsamında bulunan ve halen geçerliliği devam eden,
tarifeli taşımacılık faaliyetinde bulunmak üzere düzenlenmiş A1 yetki belgesi
sahipleri, yetki belgelerinin geçerlilik süresinin sonuna kadar tarifeli
taşımacılık faaliyetlerine mevcut hat, güzergah ve taşıt sayılarını aşmamak
kaydıyla devam edebilirler. Bu durumda olanların, yetki belgesinin
geçerlilik süresinin bitiminde ise; durumlarını bu Yönetmeliğe uygun hale
getirmiş olmaları kaydıyla yetki belgeleri yenilenir.
Muafiyetli K1 ve K3 yetki belgelerine ilişkin hükümler
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Mülga
Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre, 25/2/2006 tarihine kadar K1 veya K3
yetki belgesi almak üzere başvuran ve bu başvuruya istinaden, 30/4/2007
tarihine kadar kendilerine yetki belgesi düzenlenen gerçek kişilerden; bu
Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde belirtilen asgari kapasite şartı, 40 ıncı
maddesinin otuzdördüncü fıkrasında belirtilen orta düzey yönetici mesleki
yeterlilik belgesine sahip olma veya bu belgeye sahip kişileri istihdam
etme şartı aranmaz. Ancak bu durumda olan yetki belgesi sahiplerinin en az
1 adet özmal birim taşıta sahip olmaları şarttır.
Sözleşme fazlası olan taşıtlara ilişkin hükümler
GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarih itibariyle L1, M1 ve N1 yetki belgesi sahiplerinin, taşıt
belgesinde 25 inci maddede belirlenmiş sözleşmeli taşıt oranlarından daha
fazla olan sözleşmeli taşıt sayısını 1/10/2018 tarihine kadar söz konusu
maddeye uygun hale getirmeleri şarttır. Yetki belgesi sahiplerinden bu
yükümlülüklerini 1/10/2018 tarihine kadar yerine getirmeyenlerin;
sözleşmeli taşıt kullanım oranının aşıldığı cinsteki sözleşmeli taşıtları,
en son ilave edilmiş olandan başlanılarak eski tarihe doğru, oran
sağlanıncaya kadar Bakanlıkça taşıt belgesinden re’sen düşülür.
Yenileme ücretinin alınmaması ve A2 yetki belgelerine ilişkin geçiş
hükümleri
GEÇİCİ MADDE 6 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesiyle mülga olan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin geçici 11 inci
maddesinin ikinci fıkrası kapsamında bulunan ve ilk yenileme işleminde
yetki belgesi yenileme ücreti tahsil edilmeyecek olan yetki belgeleri için,
ilk yenileme tarihinde yenileme ücreti alınmaz. Bu şekilde düzenlenen yetki
belgesi eki taşıt belgesine kayıt edilecek taşıtlar için geçerli taşıt
kartı yenileme ücreti tahsil edilir.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarihten önce herhangi bir sınır kapısını kullanan A2 yetki belgeli
gerçek veya tüzel kişilerin sayısı 12’den fazla ise, bu Yönetmelik
hükümlerine göre A2 yetki belgeli gerçek veya tüzel kişiler, yetki
belgeleri iptal edilmediği veya yenileme hakkını kaybetmediği müddetçe aynı
kara sınır kapısını kullanmaya devam ederler.
Önceki ihlaller
GEÇİCİ MADDE 7 – (1) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce gerçekleşmiş olan ihlallere
ilişkin uyarma verilmez.
Yürürlük
MADDE 81 – (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 82 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı yürütür.
Eki için tıklayınız.
|