|
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları
Kurumundan:
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN TÜRKİYE
FİNANSAL
RAPORLAMA STANDARDI (TFRS 10) HAKKINDA TEBLİĞ
(SIRA NO: 216)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR
TEBLİĞ (SIRA NO: 43)
MADDE 1 – 28/10/2011 tarihli ve
28098 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Konsolide Finansal Tablolara
İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 10) Hakkında Tebliğ
(Sıra No: 216)’in 3 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 26/9/2011
tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları
Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu
maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.”
MADDE 2 – Aynı Tebliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) Başkan: Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim
Standartları Kurumu Başkanını,”
MADDE 3 –
Aynı Tebliğe aşağıdaki geçici
madde eklenmiştir.
“Geçiş
süreci
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) İşletmeler, bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihte “Türkiye Finansal Raporlama Standardı
(TFRS 10) Konsolide Finansal Tablolar” Standardının değiştirilen 4 üncü, 25
inci, 26 ncı, 32 nci,
B85C, B85E ve C2A paragraflarında ve aynı standarda eklenen B99A, C1C, 4A,
4B ve C1D paragraflarında ve Örnek 17’de belirtilen hükümleri 1/1/2016 tarihinden önce başlayan hesap dönemlerine
ilişkin finansal tablolarında uygulayabilir. Bu durumda, anılan husus
finansal tabloların dipnotlarında açıklanır.”
MADDE 4 –
Aynı Tebliğin 8 inci maddesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 8 –
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları
Kurumu Başkanı yürütür.”
MADDE 5 –
Aynı Tebliğin ekinde yer alan
“Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 10) Konsolide Finansal
Tablolar” Standardının;
a) 25 inci Paragrafının (b) ve (c) bentleri aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“(b) Önceki bağlı ortaklığında devam eden yatırımlarının
tamamını finansal tablolara yansıtır ve takip eden dönemlerde bu
yatırımları ve önceki bağlı ortaklıkla arasındaki borç veya alacakları
ilgili TFRS’ler uyarınca muhasebeleştirir. Devam
eden söz konusu yatırımlar, B98(b)(iii) ve B99A
paragraflarında tarif edildiği gibi yeniden ölçülür. Kontrolün kaybedildiği
tarihte yeniden ölçülen değer, uygulanabilir olması durumunda, bir finansal
varlığın TFRS 9 uyarınca ilk muhasebeleştirilmesi sırasındaki gerçeğe uygun
değeri olarak veya bir iştirak veya iş ortaklığındaki yatırımın finansal
tablolara ilk alınma maliyeti olarak dikkate alınır.
(c) B98-B99A paragraflarında belirlendiği üzere,
kontrolü sağlayan önceki paylara atfedilebilen, kontrolün kaybıyla ilişkili
kazanç veya kayıpları finansal tablolara yansıtır.”
b) 26 ncı Paragrafı
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“26. B97-B99A paragrafları, bir bağlı ortaklıktaki
kontrol kaybının muhasebeleştirmesine rehberlik eder.”
c) B99 Paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki
B99A Paragrafı ve Örnek 17 eklenmiştir.
“B99A. Bir ana ortaklığın, TFRS 3’teki işletme
tanımını karşılamayan bir bağlı ortaklığı üzerindeki kontrolünü, özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen bir iştirak veya
iş ortaklığının dahil olduğu bir işlem sonucunda
kaybetmesi halinde, söz konusu ana ortaklık kazanç veya kaybını B98 ve B99
paragrafları uyarınca belirler. İşlemden kaynaklanan kazanç veya kayıp
(daha önce diğer kapsamlı gelirde sunulan ve B99 paragrafı uyarınca kâr
veya zararda yeniden sınıflandırılacak tutarlar da dahil),
ilişkili olmayan yatırımcıların söz konusu iştirak veya iş ortaklığındaki
payları ölçüsünde ana ortaklığın kâr veya zararına yansıtılır. Kazancın
kalan kısmı, iştirak veya iş ortaklığındaki yatırımın defter değeri
karşılığında elimine edilir. Buna ek olarak, ana ortaklığın
önceki bağlı ortaklıktaki yatırımı devam ediyorsa ve önceki bağlı ortaklık
artık özkaynak yöntemi kullanılarak
muhasebeleştirilen bir iştirak veya iş ortaklığıysa; kazanç veya kaybın,
önceki bağlı ortaklıkta devam eden yatırımın gerçeğe uygun değerle yeniden
ölçümünden kaynaklanan kısmı, ilişkili olmayan yatırımcıların yeni iş
ortaklığı veya iştirakteki payları ölçüsünde ana ortaklığın kâr veya
zararına yansıtılır. Bu kazancın kalan kısmı, önceki bağlı
ortaklıkta devam eden yatırımın defter değeri karşılığında elimine edilir.
Ana ortaklık, önceki bağlı ortaklığındaki yatırımını, artık TFRS 9 uyarınca
muhasebeleştirilecek bir yatırım olarak devam ettiriyorsa, kazanç veya
kaybın, önceki bağlı ortaklıkta devam eden yatırımın gerçeğe uygun değerle
yeniden ölçümünden kaynaklanan kısmının tamamı ana ortaklığın kâr veya
zararına yansıtılır.
|
Uygulama örnekleri
|
|
Örnek 17
Bir ana
ortaklık ticari ilişkisi bulunmadığı bir bağlı ortaklıkta %100’lük bir paya
sahiptir. Ana ortaklık %20 paya sahip olduğu iştirakine, bağlı
ortaklığındaki payının %70 ‘ini satmıştır. Bu işlemin sonucu olarak ana
ortaklık bağlı ortaklığı üzerindeki kontrolünü kaybetmiştir. Bağlı
ortaklığın net varlıklarının defter değeri 100TL, satılan payın defter
değeri 70TL’dir. (70TL = 100TL × %70). Alınan bedelin gerçeğe uygun
değeri 210 TL’dir, bu ayrıca satılan payın gerçeğe uygun değeridir.
Önceki bağlı ortaklıkta devam eden yatırım, artık özkaynak
yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilen bir iştiraktir ve gerçeğe uygun
değeri 90 TL’dir. B99A paragrafında gerekli görülen eliminasyon
öncesinde, B98 –B99A paragrafları uyarınca belirlenen kazanç 200TL
(200TL= 210 TL + 90TL – 100TL) dir. Bu kazanç
iki bölümden oluşmaktadır:
(a) Bağlı ortaklıktaki
payın %70’nin iştirake satışından kaynaklanan kazanç (140 TL). Bu kazanç,
alınan bedelin (210 TL) gerçeğe uygun değeri ile satılan payın defter
değeri arasındaki farktır (70TL). B99A paragrafı uyarınca ana ortaklık,
söz konusu kazanç tutarının, mevcut iştirakteki ilişkili olmayan yatırımcılarının
paylarına yüklenebilen kısmını kâr veya zarara yansıtır. Bu da kazancın
%80’i, yani 112 TL’dir (112 TL = 140 TL × %80). Kazancın kalan %20’lik
kısmı ise (28 TL = 140 TL × %20) mevcut iştirakteki yatırımın defter
değeri karşılığında elimine edilir.
(b) Önceki bağlı
ortaklıkta doğrudan devam eden yatırımın gerçeğe uygun değerle yeniden
ölçümünden kaynaklanan kazanç (60 TL). Bu kazanç, önceki bağlı ortaklıkta
devam eden yatırımın gerçeğe uygun değeri (90 TL) ile bağlı ortaklıktaki
net varlıkların defter değerinin %30’u (30 TL = 100 TL × %30) arasındaki
farktır. B99A paragrafı uyarınca ana ortaklık, söz konusu kazanç
tutarının, yeni iştirakteki ilişkili olmayan yatırımcıların paylarına
yüklenebilen kısmını kâr veya zarara yansıtır. Bu da kazancın %56’sı (%70
× %80), yani 34 TL’dir(34 TL = 60 TL × %56 ). Kazancın kalan %44’lük
kısmı (26 TL = 60 TL × % 44) olan 26 TL ise önceki bağlı ortaklıktaki
devam eden yatırımın defter değeri karşılığında elimine edilir.
|
”
ç) C1B Paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki C1C
Paragrafı eklenmiştir.
“C1C. Yatırımcı ile İştirak veya İş Ortaklığı
Arasındaki Varlık Satışları veya Ayni Sermaye Katkıları (TFRS 10 ve TMS
28’e ilişkin değişiklikler) değişikliğiyle 25-26 ncı
paragraflar değiştirilmiş ve B99A paragrafı eklenmiştir. Bu değişiklikler 1
Ocak 2016 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde
ileriye yönelik olarak uygulanır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Bu
durumda anılan husus dipnotlarda açıklanır.”
MADDE 6 –
Aynı Tebliğin ekinde yer alan
“Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 10) Konsolide Finansal
Tablolar” Standardının;
a) 4 üncü Paragrafının (a) bendinin (iv) üncü alt
bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(iv) Ana ortaklık veya ara kademe bir ana
ortaklığın kamunun kullanımına açık ve bu TFRS uyarınca gerçeğe uygun değer
farkı kâr veya zarara yansıtılarak ölçülen veya konsolide
edilen bağlı ortaklıklarının TFRS’lere uygun
finansal tablolar hazırlıyor olması”
b) 4 üncü Paragrafının (b) ve (c) bentleri aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“(b) “-”
(c) “-””
c) 4 üncü Paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki
4A ve 4B Paragrafları eklenmiştir.
“4A. Bu TFRS, TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar
Standardının uygulandığı işten ayrılma sonrası fayda planları veya diğer
uzun dönemli fayda planlarına uygulanmaz.
4B. Yatırım işletmesi olan bir ana ortaklık, bu TFRS’nin 31 inci paragrafı uyarınca tüm bağlı
ortaklıklarını gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtarak ölçmesi
zorunlu olduğunda konsolide finansal tablo
sunmaz.”
ç) 32 nci Paragrafı
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“32. 31 inci paragrafta yer alan hükme bağlı
kalınmaksızın, yatırım işletmesi kendisi yatırım işletmesi olmayan ve asıl
amaç ve faaliyetleri yatırım işletmesinin yatırımla alakalı hizmet sunmak
olan bağlı ortaklığa sahipse (bkz: B85C–B85E paragrafları), işletme söz
konusu bağlı ortaklığı bu TFRS’nin 19-26 ncı paragraflarına göre konsolide
eder ve bu tür bağlı ortaklık edinimlerine TFRS 3 hükümlerini uygular.”
d) B85C Paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“B85C. Bir yatırım işletmesi, yatırım işletmesi
tanımını karşıladığı sürece, kendi faaliyetleri içerisinde önemli yer tutsa
bile, doğrudan veya bir bağlı ortaklığı vasıtasıyla yatırımcılarının yanı
sıra üçüncü taraflara da yatırımla alakalı hizmetleri sağlayabilir
(örneğin; yatırım danışmanlığı hizmetleri, yatırım yönetimi, yatırım destek
hizmetleri ve idari hizmetler).”
e) B85E Paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“B85E. Bir yatırım işletmesi, kendisi yatırım
işletmesi olmayan ve asıl amaç ve faaliyetleri bu yatırım işletmesine veya
diğer taraflara -B85C–B85D paragraflarında tanımlandığı gibi- yatırım
işletmesinin yatırım faaliyetleri konusunda yatırımla alakalı hizmetler
veya faaliyetler sunmak olan bağlı ortaklığa sahipse bu bağlı ortaklığı 32 nci paragraf uyarınca konsolide
eder. Yatırımla alakalı hizmet ve faaliyet sunan bağlı ortaklık kendisi bir
yatırım işletmesi ise, yatırım işletmesi olan ana ortaklık bağlı ortaklığı
31 inci paragraf uyarınca gerçeğe uygun değer farkını kâr veya zarara
yansıtarak ölçer.”
f) C1C Paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki C1D
Paragrafı eklenmiştir.
“C1D. Yatırım işletmeleri: “Konsolidasyon
İstisnalarının Uygulanması” değişikliğiyle (TFRS 10, TFRS 12 ve TMS 28’e
ilişkin değişiklikler) bu Standardın 4, 32, B85C, B85E ve C2A paragrafları
değiştirilmiş ve 4A-4B paragrafları eklenmiştir. Bu değişiklikler 1 Ocak
2016 tarihinde veya sonrasında başlayan hesap dönemlerinde uygulanır. Erken
uygulamaya izin verilmektedir. Bu durumda anılan husus dipnotlarda
açıklanır.”
g) C2A Paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“C2A. TMS 8’in 28 inci
paragrafındaki hükümlere bağlı kalınmaksızın, işletme bu TFRS’yi ilk kez uyguladığında ve daha sonra bu TFRS’ye ilişkin Yatırım İşletmeleri ve Yatırım
işletmeleri: “Konsolidasyon İstisnalarının Uygulanması” değişikliklerini
ilk kez uyguladığında, işletmenin TMS 8’in 28(f) paragrafı uyarınca istenen
sayısal bilgiyi yalnızca bu TFRS’nin ilk
uygulanma tarihinin hemen öncesindeki hesap dönemi (“hemen önceki hesap dönemi”)
için sunması yeterlidir. İşletme, zorunlu olmamakla birlikte, söz
konusu bilgiyi cari dönem için veya daha önceki karşılaştırmalı dönemler
için de sunabilir.”
MADDE 7 – Bu Tebliğ 1/1/2016
tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerinde geçerli olmak üzere yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 8 – Bu Tebliğ hükümlerini Kamu Gözetimi, Muhasebe ve
Denetim Standartları Kurumu Başkanı yürütür.
|